Archives for September 2014

DARKË ME PRESIDENTIN NISHANI DHE DELEGACIONET E SHQIPËRISË DHE KOSOVËS

September 19, 2014 by dgreca

VATRA DHE KOMUNITETI SHQIPTAR DO TË SHTROJNË DARKË PËR DELEGACIONIN E DREJTUAR NGA PRESIDENTI I SHQIPËRISË, Z. BUJAR NISHANI DHE DELEGACIONIN E KOSOVES/
Me rastin e vizitës së presidentit Bujar Nishani, Federata Panshqiptare e Amerikës VATRA në bashkëpunim me Komunitetin Shqiptar në New York,në mbrëmjen e 27 shtatorit, do të shtrojnë një darkë , ku janë të ftuar edhe klerikët e të gjithë besimeve fetare.
Federata Panshqiptare e Amerikës VATRA dhe Komuniteti Shqiptar ftojnë shoqatat dhe fondacionet që të bëhen pjesë e darkës që do të shtrohet në nder të delegacionit shqiptar të kryesuar nga presidenti i Republikës së Shqipërisë, zoti Bujar Nishani, i cili do të marrë pjesë në punimet e Sesionit të Asamblesë së Kombeve të Bashkuara, që mbahet gjatë muajit Shtator 2014.
Darka do të shtrohet Ditën e Shtunë, 27 Shtator 2014 në orën 7.00 të mbrëmjes në restorantin MAESTRO’S, që ndodhet në adresën:
1703 Bronxdale Ave, Bronx, NY 10462
Tel: (718) 792-8844
Vatranët dhe komuniteti janë të ftuar që të bëhen pjesë e kësaj darke.
Telefononi:
917-254-61-03, (718) 365-99-00, 917-848-3999, 914-316-0045; 917-669-2082, 917-355-1486, 914-772-2478, 973-819- 88-67; 914-76- 05-653
Për Shoqatën Camëria, rezervimet mund të bëhen përmes kryetarit Fuat Mamo në telefonin: 201-893-67-76, Për Legalistët rezervimet mund të bëhen përmes Ndrec Gjergji 718-347- 9472, për rezervime nga shoqatat e Malësisë mund të bëhen rezervimet tek koordinatori Esad Gjonbalaj në Tel: 914-4395798, për rezervime nga Shoqata Rugova mund të bëhen përmes telefonit të Shaban Lajcit 917- 445-4126,për rezervime nga Liga Qytetare Shqiptaro-Amerikane thirrni Agim Alickaj në tel:914-237-6400, për rezevime nga Bashkimi Kombëtar dhe Shkolla Shqipe telefononi tek Dede Gjonvukaj Tel- 718.933.4141 ose 718.933.4466, Për rezervime nga Shoqata e Shkrimtarëve telefononi Dede Elezaj në tel: 917-445-4126.
Mbremja eshte e hapur per Komunitetin.

ZOTI KRYEMINISTËR OSE ME PAPA FRANÇESKUN, OSE ME DIKTATORIN…!

September 19, 2014 by dgreca

Opinion Nga ELIDA BUÇPAPAJ/
E ndoqa mbrëmë kryeministrin Rama tek Opinion.
Do të ndalem tek qëndrimi i zotit kryeministër midis dy ngjarjeve, njëra në Tiranë dhe tjetra në Gjirokastër: ndërsa në Tiranë, në Bulevardin Dëshmorët e Kombit janë të varura fotot e viktimave të diktaturës; në Gjirokastër, nën praninë e anëtarëve të qeverisë Rama, festohet 70 vjetori i çlirimit të qytetit duke panegjeruar diktatorin, vrasësin e viktimave, që kryeministri i ka shpalosur në Bulevard. Sikur Edi Rama të jetë Mbreti i Republikës të Absurdit.
Edi Rama tha tek Opinion se nuk e çon në mendje të ndryshojë pensionistët enveristë, duke marrë në mbrojtje tre ministrat e tij Erion Veliaj, Arben Ahmetaj, dhe Bledi Çuçin që, sipas tij, i dëgjonin me indiferentizëm brohorimat „Lavdi Enver Hoxha“ dhe bënin shurdh-memecët, sikur me trup ishin aty, por me mendje e shpirt pranë Edi Ramës.
Qeveria Rama ka bërë përgatitje shumë serioze për pritjen e Papa Françeskut. Ke dëshirë ta shohësh Sheshin që do të presë Shefin e Vatikanit dhe Tirana ngazëllen prej ngjarjes së madhe. Por e gjithë kjo përgatitje tingëllon demagogji e pastër, kur ekranët e televizioneve të Tiranës – japin paralelisht – këndej kronikën e Bulevardit Dëshmorët e Kombit me fotografitë e viktimave të diktaturës, ndërsa në anën tjetër kronikën ku anëtarët e qeverisë Rama, Erion Veliaj, Arben Ahmetaj dhe Bledi Çuçi marrin pjesë në festimet ku brohoritet diktatori që ishte vrasësi i viktimave, fotot e të cilave Rama tha se janë vendosur me vendimin e tij në Bulevard.
Fotot në Bulevardin Dëshmorët e Kombit, me fotot e Enver Hoxhës në Gjirokastër, janë dy ngjarje me sens diametralisht të kundërt, që e përjashtojnë njëra-tjetrën, që do të thotë se mund të jetë ose njëra ose tjetra, por kurrë bashkë dhe njëkohësisht. Dhe kryeministri Rama nuk mund të gjejë asnjë argument për t’u justifikuar. Nuk ka argumenta. Nuk ekzistojnë në këtë rruzull argumenta që të justifikojnë këtë makabritet figurativ dhe shpirtëror.
Edi Rama nuk mund të jetë njëkohshëm edhe kryeministri i atyre që kujtojnë xhelatin edhe kryeministri i atyre që kujtojnë viktimat e xhelatit.
Një lider dhe një politikan i kalibrit Perëndimor nuk mund të hajë me disa lugë, edhe me lugën e lugatit, edhe me lugën e shenjtorit. Sepse parimet e lirisë janë një.
Po e jap edhe një herë shembullin me Angela Merkel. Angela Merkel dhe shteti gjerman nuk do të pranonte kurrë që në fitoren e çlirimit të Berlinit, të kujtohej Hitleri, apo në festimet e bashkimit të Gjermanisë të glorifikohej nazizmi apo Erich Honecker dhe Egon Krenz. Nuk mund të ndodh që ministra të Angela Merkel të marrin pjesë në një aktivitet ku veteranë të luftës të brohorasin për Hitlerin. Gjermania kërkon ndjesë për viktimat edhe sot e kësaj dite, ndërsa viktimat e regjimit komunist në Shqipëri as nuk kujtohen dhe as nuk dënohen krimet monstruoze të diktaturës.
Pra kryeministri Rama është i pajustifikuar në këtë pikë. Ai duhet të jetë i qartë. Ai nuk mund të jetë aleat me Partinë e Punës dhe Partinë Komuniste e ndërkohë të jetë aleat edhe me Perëndimin, Angela Merkel dhe Obamën. Ky është pragmatizëm vulgar, ky është si të shkelësh mbi parimet Perëndimore.
Edi Rama nuk mund të luajë kështu, sepse Perëndimi nuk do ta pranojë.
Le të kujtojmë motivacionin e vizitës së Papa Françeskut në Shqipëri, i cili është shfaqur në të gjitha mediat shqiptare, ku ai thotë në mënyrë të thjeshtë dhe pa asnjë ekuivok arsyen e ardhjes në Shqipëri: “Të dielën e ardhshme, me ndihmën e Hyjit, do të shkoj në Shqipëri. Vendosa ta vizitoj këtë vend, sepse ka vuajtur shumë, për shkak të regjimit të tmerrshëm ateist“. Regjimi ateist është regjimi i Enver Hoxhës, i cili pavarësisht fjalëve të Papës, u kujtua në Gjirokastër, në mënyrë glorifikuese nën praninë e ministrave të kabinetit Rama. Ministrat e Ramës ishin duke blasfemuar në atë ceremoni të mjerë. Edhe kryeministri Rama blasfemon, nëse thotë se nuk ua prish qejfin veteranëve të luftës të kujtojnë diktatorin.
Jo, nuk mund të luajë kështu Rama. Rama duhet të luajë pastër, qartë dhe pa qëndrime ambige. Perëndimi është duke e pritur që ai të vejë në jetë premtimet. Edi Rama nuk mund t’ia lejojë vetes që të ketë dy personalitete paralele. Duhet të ketë vetëm një. Duhet të ketë vetëm personalitetin që organizoi mikpritjen e Papës, që organizoi vendosjen e fotove të martirëve në Bulevardin „Dëshmorët e Kombit“, atë personalitet që i ka premtuar Angela Merkelit dhe Perëndimit reforma.
Këtyre kohëve në Shqipëri kanë ndodhur mjaft ngjarje dhe Edi Rama duhet të mbajë qëndrime të prera. Nëse nuk i mban, i bën keq kryeministrit. Në rastin konkret, Edi Rama duhet të ngrejë në qiell Luftën Antifashiste, por duhet të dënojë enverizmin dhe enveristët, përfshirë edhe ata që demonstruan në qytetin e Gjirokastrës. Dhe po të isha unë në vend të tij, të tre ministrat e kabinetit që morën pjesë në manifestime që ringjallin diktatorin, do t‘i kisha përjashtuar pa u lodhur fare, me një të rënë të lapsit. Sepse unë do të mbroja faqen dhe integritetin e kryeministrit.
Por nëse kryeministri Rama do të vazhdojë të tolerojë skandale të dimensioneve të tilla, të gjitha do të kalojnë në llogari të tij dhe po kalojnë në llogari të tij..

VALSI POETIK I EMIGRANTIT FESTIM LITI

September 19, 2014 by dgreca

(Festim Liti, “Valsi i Vdekjes”,poezi, prozë, publicistikë, Tiranë-Larisa, 2014)/
Nga Kolec TRABOINI/
Festim Liti është një emigrant që tashmë i ka kaluar dy dekada jashtë atdheut dhe ka prekur tërë kontinentin e me odisenë e tij. Me prirje letrare që në rini, por pa mundur të botojë në shtypin e kohës, sepse “biografia politike” ka qenë plaga e vuajtja e shumë e shumë shqiptarëve të ndaluar në shkollim dhe krijimtari. Festim Liti, i ndaluari i diktaturës fillimisht shkoi emigrant në Gjermani. Tentoi të qëndrojë në Francë, dhe pasi aventura e arratisjeve nëpër kufijtë europianë nuk i rezultoi me sukses, sepse edhe largësia e lodhi, preferoi Greqinë, kështu që u vendos në Larisa ku pati mundësinë të bashkohej edhe me familjen.
Në një nga ditët e zakonshme të punës, në një qytet ku kishte pak shqiptarë, gjen në në një kioskë ku shitej shtypi, një gazetë “Egnatia”. Një gazetë në gjuhën shqipe dhe iu duk se po takonte atdheun. Menjëherë i shkruan kryeredaktorit në Athinë që ishte miku i tij i rinisë dhe që është autori i këtyre radhëve. Që atëherë Festim Liti u bë një nga bashkpunëtorët kryesorë të gazetës dhe korrespondenti i saj për Larisën. Janë të shumta shkrimet e Festim Litit në gazetën “Egnatia”, reportazhe, përshkrime, poezi, gjithashtu ai është një nga autorët e përfshirë në albumin poetik të emigrantëve “Balada e largësive” botuar në Athinë në vitin 1995.
Mbylljen e “Egnatias” e priti me dëshpërim, por ndërkohë kishin dalë gazeta të tjera shqipe në Athinë. Afrohet me klubin e shkrimtarëve “Drita” në Athinë dhe revistën “Pelegrin” ku është një nga anëtarët më aktivë.
Boton librin e parë “Shtëpinë e kam në një pikë lot”- monografi, dhe këtë vit sjell librin e tij të dytë “Valsi i vdekjes” – poezi, tregime dhe publicistikë.
Janë krijime të dy dekadave, subjekte të qëmtuara me kujdes e të limuara me pasion. Një libër në kaq vjet mund të duket pak, por kur e lexon e ndjen se skalitja e vargjeve dhe e fjalës ka dashur kohën e vet. Si një gurgdhendës i mirë që nuk e vë gurin në mur pa e latuar në atë mënyrë që të mos e lëvizë më as koha, por as lëkundjet e tokës.
Poezitë e Festim Litit mund të themi se kanë katër karakteristika: kanë ndjesi, kanë figuracion, kanë mendim dhe janë lakonike, çfarë të bën t’i lexosh me kënaqësi dhe të kesh po atë ndjesi edhe kur t’i lexosh sërish. Festim Liti si autor i shmanget dy elementëve që e bëjnë poezinë të lodhshme: retorikës dhe pasthirrmave, të cilat vihen re në disa autorë që rreken të bëjnë emër duke buçitur më shumë sesa duke medituar. Atdhedashurinë e gjen tek vargjet e Festim Litit siç e gjen lexuesi tek Manushaqja e Naim Frashërit, të thjeshtë e të brishtë, por edhe me një metaforë që të ndez imagjinatën për të bukurën e të mirën. Janë 55 poezi në tre cikle që kanë një gjeografi vendesh krijimi që kalon shtetet e Europës në kalim kufinjsh, “Baladë për rininë e vrarë” – Tuluzë 1992, “Dilemë” -Nyrenberg 1992, “Kurbeti” në Larisa 1993, por edhe “Në kopshtin e huaj” në Naples, Florida të Amerikës 2013 ku ai është gjendur si vizitor, ashtu siç ka edhe poezi shkruar në Tiranë vitet e fundit, ku vjen më shpesh tashmë, sepse sa më shumë shkon mosha aq më shumë malli për atdheun të tundon.
Poezia e Festim Litit është intime, si një bisedë në një distancë të afërt, ta zëmë me veten, me një mik a me një shok, me një vajzë a me një lule, me një pëllumb apo me një pemë lule në oborrin e shtëpisë. Edhe kur poezitë kanë karakter shoqëror, pra që vijnë jo nga një mundim a brengë personale, por nga një hall që u ka rënë shumë njerëzve në shpinë, ai mbetet në kufinjtë e njeriut që edhe zemërimin e ka të butë. Një zemërim që të thërret për t’i ndryshuar gjërat, sepse kësisoj nuk shkojnë. Të duken si fjalët e pleqve të urtë që edhe zemërimin e kanë si urtësia e syve melankolikë. Edhe kur shfaqet ky zemërim me të keqen nuk gjen urrejte, sepse fjalën e konsideron si një medikament për shpirtin e argasur të njeriut.
Do ta konsideroja poezinë e protestës të Festim Litit si fjalët e këshillat e një Bude të mençur që mediton thellë, që i flet të nesërmes, që sheh dritë atje ku të tjerët kanë ngecur: /tek tingujt hyjnorë mbështeta ballin/ e ndjeva qetësi, qetësi./
Ka vargje të dëshpëruara për fatin e mërgimtarëve të varfër, të cilët ndoshta më shumë se askush janë pranë natyrës, në rastin tonë pranë pëllumbave që i ushqen me varfërinë e tij, që ndonjëherë i duhet t’u kërkojë ndjesë atyre që janë simboli i paqes, duke iu drejtuar:/ Më falni, o fluturakë fisnikë,/sot s’mund t’iu pres jam me nxitim!/ Tej, tek katedralja hijerëndë,/ një dorë prifti do të puth, /për të marrë një rracion ushqim…/
Poezia herë-herë mbështetet në imagjinatë e abstragim nga realiteti duke të futur në botë misterioze, gjë që tregon se autori parapëlqen edhe poezitë me ide filozofike e me një mendim jo të drejtpërdrejtë, siç është poezia “Njeriu pa kokë” për një njeri që kish bërë një jetë pa patur kokën e vet mbi supe dhe në dëshpërim në fund të jetës lutet: / Më ndihmoni, o njerëz!/Presidentë qofshi a ministra,/deputetë, lypsarë, zuzarë a kusarë,/ diku po e gjetët ma thoni./ Nuk dua sytë, veshët apo gojën,/as dhëmbët nuk i dua se ishin proteza,/por trurin, ju lutem, të ma ktheni,/për të vajtur i lumtur në varreza…/
Padyshim kjo poezi është ndër më të bukurat, sepse është edhe e veçantë, nuk është një temë që e gjen të rrahur përditë, nuk është përgjërim, por një mendim i thellë se çfarë në të vërtetë është më e çmueshme për njeriun në jetë e çfarë kemi humbur nëse nuk kemi ditur të jemi vetvetja, por njerëz me mendje të shartuar e të budallepsur nga politika e ditës. “Fabul makabre” është një poezi e kësaj natyre që përgjithëson nëpërmjet subjektit mistik, ikja e dy kufomave nga morgu. Të duket misterioze në plan të parë, sikur ke të bësh me një ngjarje vërtet makabre, por që përfundon me një grotesk të goditur dhe e bën poezinë një krijim të realizuar me mjeshtëri. Pasi po përpiqeshin të zgjidhnin misterin e ikjes së kufomave zbulojnë se ata kishin vjedhur vetëm kasafortën e spitatit, ndaj: / Vetëm atëherë ministrat e deputetët,/morën frymë të lehtësuar./ O Zot, sa me fat jemi,/ç’do mbetej për ne,/sikur të vidhnin arkën e shtetit?!/.
Poezia është shkruar në korrik 2013, po a nuk jemi në realitetin e sotëm kur dikush e ka vjedhur arkën e shtetit? Poezia e mirë është ajo që edhe pse i referohet një kohe apo një ngjarje, vlen edhe për kohë të tjera, ka forcën si të veçantës por edhe të përgjithësimit. Tek Festim Liti i gjen këto sepse ai punon me kujdes me poezinë, e qëmton me kujdes vargun, punon me idetë, është i kursyer në vargje dhe siç tërë jetën ka qenë një mekanik tornitor i mire, bën punë të imta, i jep metalit formë dhe vargut bukuri e hijeshi.
Kam kënaqësinë të jem personazh i Festim Litit në një poezi, “Kupëz malli”, shkruar në 1995 kur bashkë punonim për gazetën e emigrantëve shqiptarë “Egnatia” në Greqi. Një poezi me ndjesi të thellë për shokun e rinisë, por edhe bashkvuajtësin në mërgim, në prag të një fluturimi të ri përtej oqeanit: por sado larg të ikim me mërgimet tona shpirti na mbetet në Atdhe: / Ndërsa “kuajt e tu të bardhë”, jele-harlisur,/ me trok të rëndë rendin drejt moskthimit./ Ma thotë zemra, vëlla, ma thonë yjet,/ ma thotë hëna tek lan faqet burimeve/ta pimë bashkë në këtë mbrëmje ndarje, /një kupëz-malli me nektar Shqipërie!/
Titulli i librit është marrë nga një letër dërguar radio Tiranës në vitin 2000, me mallin e zjarrtë e tundimet e mërgimeve të gjata, por do të thosha se i tërë libri është një vals i bukur i emigrantit dhe poetit Festim Liti në tërë skajet e kontinentit. E të vazhdosh të vallëzosh deri në fund të jetës me bukurinë e fjalës dhe të tingujve të jetës është një gjë e bukur, çka do të thotë se jeta edhe në hallet e mergimtarit ka bukuritë e veta e mbi të gjitha e ka një kuptim madhështor, ajo që dikur më ka shkruar në një letër Festim Liti për kohën kur ka qenë në Frankfurt e ku u thoshte punëdhënësve “Zotërinj, jam i fuqishëm. E shes lirë krahun tim. Por shpirtin tim nuk e shes!” Poeti Festim Liti e ruajti shpirtin e tij kudo ku punoi e u robëtua si emigrant, e mblodhi copëza- copëza me fjalë e me vargje, me bulëza vese e djerse, e plot nostalgji e dashuri e solli dhe e vendosi si buketë me lule në parzmin e Atdheut të vet.

19 shtator 2014

LIBRI RI NË BIBLIOTEKËN E VATRËS: Mbi çështjen çame dhe spekullimet ndaj saj

September 19, 2014 by dgreca

“Çështja çame- Mision i{Pa}mundur 1920-2014″ i autorit Gëzim Zilja, arrinë në Bibliotekën e Vatrës/
Biblioteka e Vatrës, është nga më të pasurat në Diasporën shqiptare. Këtu ruhen botime të hershme, që nga vitet 1908 e deri botimet më të fundit të vitit 2014. Janë këtu abetaret e para, gazetat e revistat që nisën në fillim të shekullit, përkthimet e para të Nolit dhe Konicës, koleksionet e Diellit dhe Gazetave të tjera që u publikuan në Diasporë etj. Kohë pas kohe, autorë të ndryshëm nga diaspora dhe vendlindja, Shqipëria, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia sjellin botimet e tyre në Bibliotekën e Nolit dhe Konicës.
Një ndër librat që solli këto ditë vatrani Teki Gjonzeneli, ish i burgosur politik, janë dy kopje të Librit” të Gëzim Ziles”Çështja Çame- Mision i{Pa}mundur 1920-2014″. Librat janë me dedikim, njëri për bibliotekën e Vatrës dhe tjetri për Editorin e Diellit. Faleminderit Gëzim Zilja!
Informojmë tc intersuarit se libri mund të merret për t’u lexuar nga biblioteka e VATRES, natyrisht me të drejtë kthimi.
Autori Zilja, i njohur si deputet dhe kryebashkiak i Vlorës- si dhe në publicistikë, veçanërisht pas ngjarjeve të vitit tragjik të shqiptarëve, 1997, ka qenë kurajoz dhe denoncues i së keq, denoncues i ashpër i skenarëve që sollën vitin tragjik.Libri i tij”Unë e pashë kush e dogji Vlorën’ botuar në vitin 2000, është jo vetëm një dëshmi dhe denoncim kundër antikombëtarëve, por edhe një traktat kurajoz patriotik.
Gëzim Zilja ka lindur në qytetin e Vlorës më 6 Shtator 1951. Shkollën e mesme e kreu në qytetin e lindjes në gjimnazin”Ali Demi”. Në vitin 1974 mbaroi studimet e larta në Universitetin e Tiranës, fakulteti i Shkencave, dega Matematikë. Në vitin 1996 zgjidhet deputet në Parlamentin e Shqipërisë dhe njëherësh Kryetar i Bashkisë së Vlorës. Në korrik të vitit 1997 vendoset në qytetin e Tiranës dhe punon si gazetar. Në vitin 2003-2008 punoi në Presidencën e Republikës së Shqipërisë. Aktualisht punon në Kontrollin e Lartë të Shtetit.
LIBRAT E BOTUAR
1- Unë e pashë kush e dogji Vlorën-2000
2- Vrasës dhe shpëtimtarë-2001
3- Drejt Perëndimit-2004
4- Ismaili, një histori Shqiptare-2007
5- Scaner 2009
6- Çështje Familjare
7-“Çështja çame- Mision i{Pa}mundur 1920-2014”
Libri më i fundit i tij, “Çështja çame- Mision i{Pa}mundur 1920-2014” ndërthur burimet historike em analizat gjakftohta të autorit duke sfiduar edhe ata që e përdorin “çështjen” për përfitime të çastit politike.
urori Zilja publikisht ngre zërin kundër abuzimit më Çështjen Çame. Ja deklarimi i tij përmes librit:” Unë dëshiroj të jem shumë i gabuar në arsyetimet dhe analizat e mia. Por, faktet, mjerisht më çojnë gjithëmonë tek i njëjti përfundim” Me”Çështjen Çame” po abuzohet”.
Nga natyra, shkruan Zilja, nuk jam pesimist. Po di të them me siguri se trupat e gjyshërve dhe etërve të dëbuar nga Çamëria të varrosur në Shqipëri, nuk gjejnë prehje. Atyre u rëndojnë mbi kocka pllakat e varrit, ndërsa shpirtrat me kohë kanë marrë arratinë dhe enden ditë e natë si ca zogj të vetmuar pa fole, gërxheve, pllajave, fushave e limanëve të Çamërisë së dashur, ku u lindën dhe u larguan me kokën pas….”
Libri me publiçistikë u botua në Tiranë më 2014-tën nga Mirgeeralb. Libri ka 190 faqe dhe kushton 600 lekë. Ky botim nis me “Histori e shkurtër e popullsisë çame”, vijon me: Memorandumi i vitit 1947, Përfaqësimi Politik i Komunitetit çam në Parlament, Çështja Çame një çështje mbarëkombëtare; Deputetët çamë dhe detyrat e tyre, Çështja Çame midis veprimit politik dhe teorive pa bukë; Pesë deputetë pro çështjes Çame; Presidenti dhe varrezat greke; Helli grek dhe patriotizmi i munguar i qeveritarëve; Pse mbroj Himarën dhe jo Bollanot; Falsiteti i takimit të çamëve pe presidentin, Prapë për ultranacionalistët grekë; Ultranacionalistët grekë kafshojnë; Mbi çështjen çame dhe spekullimet ndaj saj; Varrezat monumentale në Kllogjer dhe në Paramithi; Çështja çame dhe-një nga kërkesat e PDIU-së; Përkujtimi i masakrës greke ndaj çamëve; Çështja Çame dhe përrallat e PDI-së; Në përvjetorin e themelimit të “Shoqatës Atdhetare Çamëria”; PDIU-mulliri që nuk bluan për çështjen çame; Çështja çame dhe kolltukët e qeverisë; Histori me kampionë Vorio-Epiriotë; Kush ëshët Spiro Spiromilo; PDIU dhe 68 Vjetori i masakrës grekie; PDIU ekspasion mbi adminsitratën shqiptare; Çështja Çame sërish e tradhëtuar; Rezoluta e vitit 2004-turpi i politikës shqiptare; Kthimi i PDIU-së në zyrë pune; Një fiasko tjetër për çështjen çame; Gjumë i rëndë i PDIU-së; Autorë të huaj për problemin çam; Këngë folklorike për historinë e Çamërisë.
Libri mbyllet më disa fotografi, që paarqesin pamje nga Krahina e Çamërisë si dhe veprimtaritë atdhetare dhe politike lidhur me çamërinë.
Nga libri kemi shkëputur një nga artikujt e publikuar:(Gazeta Dielli)
****
Çështja çame dhe përrallat e PDIU-së

Ndoshta nuk do të merrja përsipër të shkruaja sërish për çështjen çame, por ajo që pashë para disa ditësh në tubimin e PDIU-së me çamët e Vlorës me të vërtetë më trishtoi. Salla e teatrit “Petro Marko” ishte plot e përplot me ata njerëz të mirë, të ngulur prej më shumë se gjashtëdhjetë vitesh në Vlorë e që ende qajnë për kthimin e pronave të tyre. Tubimi, se këtu qëndron paradoksi, u bë që çamëve tu bëhej thirrje të ndjeheshin krenarë që ishin shqiptarë dhe që po nuk e quajtën veten të tillë ata dhe të tjerët PDIU-ja do t’i penalizojë me ato amendamentet e propozuara në parlament nga vet ajo. Madje Idrizi shkoi dhe më tej dhe e cilësoi Partinë e çamëve si garantë të censusit e cila sipas një të përditshme deklaronte se “… INSTAT-i do të shënojë në statistikat e veta që personi në fjalë është shqiptar dhe një gjobë 1 milionë lekë do të paguhet nga ai që ka dhënë deklarim të rremë”.
Me sa duket çamët e Vlorës e më gjerë e zgjidhën çështjen që djeg, përvëlon e kullon gjak dhe po kontribuojnë edhe për çështje të tjera në Shqipëri. Jo keq kjo e fundit, se Shqipëria ka nevojë kudo dhe kurdoherë për bijtë e saj. Po problemi çam sipas mendimit tim po braktiset e anashkalohet me ndërgjegje nga krerët e PDIU-së për të përfituar kapital politik.
Së pari, një tubim i çamëve në Vlorë për të sensibilizuar vetveten me sloganin: “Ji krenar që je shqiptar” madje se do të dënoheshin me 1(një) milion lekë po nuk u shkruajtën të tillë, më duket fare i panevojshëm dhe fyes. Nuk mendoj se ka ndonjë çam brenda kufijve të Shqipërisë, e theksoj një të vetëm, që të deklarohet jo shqiptar, jo se janë vërtetësish të tillë, por në kushtet kur dheu i të parëve, Çamëria e dashur, u mungon dhe ua kanë vjedhur, ata ndjehen njëqindfish shqiptarë. Fjalët e mëtejshme nuk do të kishin vlerë. Ana tjetër serioze e problemit të censusit është se Konventa për Mbrojtjen e Minoriteteve Kombëtare të Këshillit të Europës sanksionon si parim të vetëm lidhur me përkatësinë e tij kombëtare vetëdeklarimin e individit. Idrizi do t’i gjobitë, por Konventa e KE-së nuk e lejon…
Po le t’i kthehemi problemit çam dhe çështjeve që rreket të zgjidhë PDIU-ja duke spekuluar me çamët dhe problemin çam.
Kanë kaluar mbi 20 vjet kur Shqipëria kaloi nga diktatura në një sistem demokratik. Midis shumë problemeve të lëna në harresë ishte dhe ajo e çështjes çame. Qysh në fillimet e demokracisë u organizuan në shoqatën “Çamëria” me qendër në qytetin e Vlorës dhe shpalosën hapur qëllimin e tyre: Njohjen dhe kthimin e pronave në Çamëri. Kishte shumë entuziazëm, shumë patriotizëm dhe shumë vullnet nga krerët e kësaj shoqate vullnetarësh. Më vonë shoqata e pa të arsyeshme të kthehej në parti me kryetar çamin e mirë, Tahir Muhedini. Partia mori emrin PDI, Partia për Drejtësi dhe Integrim. Programi saj ishte po ai i Shoqatës “Çamëria” me ndonjë ndryshim të vogël. Çamët menduan se krijimi i PDI-së do të rriste shanset e zgjidhjes së problemit të tyre, duke pasur përfaqësuesit e vet në parlamentin shqiptar. Në krahun e të majtëve nga lista emërore fitoi deputeti socialist Shpëtim Idrizi, çam, me kombësi shqiptare. Për arsye të ndryshme të dy deputetët krijuan partinë e re PDU-në, Partia për Drejtësi dhe Unitet, që edhe kjo do të merrej me problemin çam. Përfundimisht të dy partitë u shkrinë në një të vetme, PDIU, me kryetar Shpëtim Idrizin, nënkryetar Dashamir Tahirin dhe president Tahir Muhedinin. U gjetën tre karrige që krerët mund të rrinin rehat. Si e kam theksuar dhe herë të tjera çështja çame është shumë e vështirë për tu zgjidhur, por e thjeshtë në të proceduar. E para është që liderët ta kenë seriozisht, ta dëshirojnë me gjithë mendjen e dijen dhe të hidhen në veprim në shërbim të çështjes çame. Në vitin 2006 sipas deklaratave të kreut të PDI-së Tahir Muhedini, është dërguar në Strasburg dosja e mohimit të të drejtave të çamëve, nga shteti grek. Le ta besojmë që kjo ka ndodhur. Pavarësisht se kurrë nuk u bë e njohur përmbajtja e kësaj dosjeje, pas pesë vjetësh nuk ka asnjë përgjigje nga Gjykata e Strasburgut. Ndërkohë me dhjetëra shqiptarë që i janë drejtuar Strasburgut privatisht kanë marrë përgjigje dhe shumë prej tyre u janë kthyer tokat ose dëmshpërblimi që kanë kërkuar. Nuk është një çështje identike sepse çamët duhet të hedhin në gjyq qeverinë greke për pronat e tyre por një përgjigje Strasburgu do të jepte. Nuk ka një të tillë as andej, as nga Tahir Muhedini.
Në fillimet e tij Idrizi dhe Tahiri premtuan mjaft për zgjidhjen e çështjes çame. Ata shkuan deri në SHBA, ku takuan kongresmenë e senatorë të shumtë dhe prej andej sollën lajme se DASH-i po shqyrton çështjen çame. Nuk kemi parë deri më sot ndonjë prononcim nga DASH-i as nga ndonjë senator apo kongresmen qoftë dhe privatisht nga ata që takuan krerët e rinj çam. Nga ana tjetër Idrizi dhe Tahiri, kanë deklaruar më shumë se një herë për pajtimin e një studioje avokatie me qendër në Britani që do të merret me çështjen çame. Edhe kjo është një fiasko e plotë sepse asnjëherë nuk është deklaruar emri dhe avokatet e kësaj studioje. Le të shpresojmë që ky lajm të jetë i vërtetë dhe ndonjë ditë të kemi një prononcim nga Departamenti Amerikan i Shtetit për çështjen në fjalë. Qysh nga kthimi i krerëve çam nga Amerika, shtator 2010, për çështjen çame nuk është lëvizur as edhe një hap para qoftë në rrafshin kombëtar qoftë dhe atë ndërkombëtar.
Slogani i PDIU-së në zgjedhjet lokale ishte “Unë e dua Shqipërinë”. Pra është fjala për ngulitjen e dashurisë për Shqipërinë te shqiptarët. Nuk shikoj asnjë pikë takimi këtu me problemin çam. Do të kuptoja në qoftë se slogani do të ishte: “Unë e dua Çamërinë”
Ai slogan vuri si primar jo çështjen çame por atë kombëtare. Nuk ka asgjë të keqe këtu por Idrizi me Tahirin ta thonë shkoqur qëllimin e partisë së tyre dhe mos të spekulojnë me çamët dhe çështjen e tyre të shenjtë. PDIU-ja është në koalicion me PD-në prej vitit 2009, por pas dy vitesh ajo nuk ka arritur të jetë realisht në qeveri dhe është mjaftuar me ndonjë drejtor të policisë ndërtimore apo asaj të patentave të makinave, poste mjaft të përfolur për korrupsion dhe larg idealeve të çamëve. Pra ajo po përdoret në këtë drejtim vetëm si fasadë. Mirë do të ishte që të vendosej në opozitë me PD-në dhe PS-në, duke mbrojtur në parlament e kudo çështjen çame dhe atë kombëtare. Realisht ajo e ka gojën e mbyllur dhe rezulton e shitur “xhaba”, pa poste përfaqësuese në qeveri dhe pa efekt në integrimin çam në politikë.
Në zgjedhjet lokale PDIU-ja mori rreth 63 mijë vota, shumë më tepër se PDI-ja në vitin 2009. Ajo shtatëdhjetëfishoi votat në qarkun e Kukësit (vetëm 11 në 2009 dhe 730 në vitin 2011). Por ama në qytete me popullsi çame si Vlora, Fieri e Durrësi, nuk pati ndonjë përmirësim të dukshëm të shifrave. Po shohim se votat e këshilltarëve çamë në gjithë bashkitë, komunat e qarqet kalojnë sa majtas, djathtas për favore të vogla dhe interesa vetjake, që nuk kanë të bëjnë fare me problemin çam. Së fundmi PDIU-ja po harxhon energji, forca dhe para për një problem që nuk ka të bëj me çështjen çame, me atë të censusit. Madje ajo ende nuk ka një taktikë dhe strategji të qartë ose një plan qoftë dhe afatgjatë të çështjes çame. Të merresh me politikë do të thotë tu shërbesh të tjerëve, të sakrifikosh për ta dhe jo për kapital e përfitime personale. Mendoj që kjo parti duhet të heqë dorë nga përfaqësimi çam dhe të vazhdojë të hapet për të gjithë, përndryshe do të vazhdojë të dobësojë edhe më çështjen çame. E thënë shkoqur krerët e PDIU-së përdorin votat e çamëve për poste e përfitime dhe merren me të kur kanë kohë. U morën me zgjedhjet lokale, tani me censusin, pastaj me zgjedhjet parlamentare që të sigurojnë prapë kolltukun e deputetit etj. Por çështja çame nuk mund të zgjidhet duke qenë një nga pikat e programit të PDIU-së ose e kujtdo partie tjetër. Çamëve u duhet një shoqatë ose parti që të merret vetëm me çështjen çame, ashtu si ka qenë. Ndryshe votat çame do të shpërdorohen si deri tani dhe do të shërbejnë për nja dhjetë, njëzetë apo pesëdhjetë çamë dhe jo çamë, për të plotësuar qejfet e tyre siç po ndodh realisht me të zgjedhurit në qeverisjen lokale. Gjithsesi kjo çështje me futjen nën ombrellën e Shpetim Idrizit dhe të Dashamir Tahirit, duket e braktisur plotësisht. Të vetmit që kanë përfituar nga PDIU-ja janë krerët, miqtë dhe të afërmit e tyre me ca poste ku nxirren para mbi dhe nën dorë. Ndërkombëtarizimi i problemit çam nuk shihet gjëkundi dhe situata është shumë herë me keq se në fillimet e themelimit të “Shoqatës Atdhetare Çamëria”. Të paktën atëherë kishte entuziazëm dhe shpresë, që tashmë duket se po fiken nga dita në ditë.
SHWNIM: PWR ATA QW DUAN TW DWRGOJNW LIBRAT E TYRE NW BIBLIOTEKWN W VATRWS, MUND TW PWRDORIN ADRESWN:
VATRA 2437 SOTHERN BLVD
BRONX, NY 10458
USA

Mishërim historik i tolerancës fetare

September 19, 2014 by dgreca

Dijetari, Hoxhë Daut Boriçi kryesoi fjalimet në ceremoninë e hedhjes së themeleve të Kishës së Madhe 1858 në Shkodër. Inxhinier Bujar Golemi e shpëtoi Katedralen nga rrënimi komunist 1967/
Nga Nga Pertefe Leka/
Fjala “e madhe” në Shkodër është mjaft e përdorur jo vetëm për kuptimin e parë të saj por edhe për disa emërtime, si objekte, rrugë,lagje.. (Arra Madhe, lagje ku ishte Selia e Atë Fishtës,Rusi Madh,lagje tregtare,Kafja Madhe në qender te qytetit,Malesia e Madhe etj.)për të evidentuar dicka jo vetëm me përmasa fizike por edhe shpirtërore .
Si duket cilësori “e Madhe” është një reflektim i përmasave të shpirtit, zemërgjerësisë, tolerancës së vetë shkodranit, në vazhdimësi të një trashëgimie te vyer, në kryeqëndrën e kulturës shqiptare..Këte mirëkuptim të ngjizur tek fjala e” Madhe “e kanë treguar shkodranët edhe në ndërtimin e Kishës së Madhe apo të kulteve të tjera duke qenë në krah të njeri tjetrit . Po cila është ecuria e këtij ndërtimi solid,150 vjeçar..
Ishte 7 prilli i vitit 1858,dita e ceremonisë zyrtare për ngulitjen e piketave të një konstruksioni me përmasa(75.5m gjatësi,40m gjerësi,23.3m lartësi) ku zbatohej projekti i një inxhinieri austriak.
Në këte ceremoni morën pjesë shumë personalitete të klerit katolik,shumë nga populli i thjeshtë ,ku në mes tyre kishte edhe myslimanë.
Vlen për t’u permendur se Ai që mbajti fjalën e rastit në këte eveniment ishte një mysliman,Daut Borici.Një intelektual i shquar i Rilindjes sonë Kombëtare ,me një kontribut të lartë në zhvillimin e arsimit kombëtar ,në fushën e gjuhësisë dhe në jetën politike(Kryetar i Lidhjes së Prizrenit për Shkodrën,i internuar nga qeveria turke për këte aktivitet).Në atë kohë, Daut Borici, ishte Drejtor i Arsimit dhe fjalën e mbajti në emër të parisë së qytetit..
Ky ishte modeli më i bukur për Shkodrën ,ku një mysliman ,bile edhe Hoxhë ,kryeson fjalimet e rastit,në hedhjen e themeleve te kishës katolike.
Tani për nga madhësia ,kjo nuk ishte thjeshtë një Kishë ,por një Katedrale,e cila bëri jehonë që në themelimin e saj.
Vetë Sulltani dërgoi 700 lira turke, Papa Piu IX dërgoi 1000 skuda , Franc Jozefi( që atë ditë martohej) dhuroi 150 Nap .flori. Përveç parave që u mblodhën nga populli bujar i qytetit dhe i rretheve,deri në Malësinë e Madhe Eshtë e veçantë, që ambasadori rus hodhi në themele xhamadanin e stolisur me ar në shenj bujarie.
Në të vërtetë ndërtimi zgjati shumë vite, por kush nuk ndihmonte atje me të gjitha mjetet që dispononin.Dashuria për të pasur shtëpinë e zotit i bashkoi shkodranët, qytet-fshat-malësi me një vullnetarizëm të paparë.Në fund, ky konstruksion u bë i dallueshëm edhe në Ballkan.
Në këte katedrale , punoi pa u lodhur nga viti1909,skulptori,piktori,fotografi,arkitekti,inxhinieri Shkodranë me origjinë Came, Kolë Idromeno(1860-1939) Ai ishte nxënës i devotshëm i Pjeter Marubit i cili e këshilloi të edukohej në shkollën më të mirë të Venecias, prej së cilës erdhi në Shkodër si dhuratë për kulturën tonë.
Pikturat e Kolë Idromenos ia shtuan vlerat këtij ndërtimi madhështor.
Në sfond gjëndej piktura murale “Qyteti i Shkodrës me Rozafen në krye, si mbrojtëse e qytetërimit shekullor.”
Po ashtu piktura Zoja e Shkodrës e ndjekur me dy engjëj të cilët, artisti i madh, i kishte paraqitur me kostume kombëtare qytetare shkodrane.
Për fat të keq kjo godine madhështore, goditjen e pare të qëllimuar, e mori në kohën e rrethimit të Shkodrës me 1913.Në atë ndërtesë ishin strehuar më shumë se një mijë vetë. Gjatë kohës së bombardimit, zjarri arriti deri te kumbonarja dhe u dëmtua më shumë se gjysma e ndërtimit.
E gjithë kjo luftë e ashpër vinte nga një armik i jashtëm që kishte qellim, pushtimin e qytetit të lakmuar prej tyre.
Pas riabilitimit te Kishës,asgjë nuk e cënoi mirëkuptimin fetar në Shkodër, përkundrazi u bë edhe më i forte. Një gjest bujar dhe fisnik vjen nga i Madhi Atë Fishta i cili fill pas daljes nga rrethimi i Shkodrës, kur u kremtua Festa Kombëtare,me 28 Nëntor 1913, lidhi përjetësisht kandilat e dritave nga Kisha Franceskane me Xhaminë e Fushës Celë,në shenjë solidariteti ndërfetar dhe kombëtar..
Pas shume vitesh, një goditje tjetër, po i ofrohej.Viti famëkeq i 1967, erdhi si një termet rrafshues.
Idetë e komunistëve duheshin zbatuar. Përbindëshi i diktaturës, pasi zhduku njerëzit e dijes e të kulturës duhet të mos linte as gjurmën më të vogël edhe në arkitekturë,edhe kur ajo kishte vlera historike,morale e shpirtërore.
Shteti monist kishte aktivizuar inxhinierët e qytetit për të tjetërsuar godinat e kulteve.
Per Kishën e Madhe ishte caktuar inxh.Bujar Golemi (i emëruar në atë kohë si inxh. Ndërtimi dhe jo Inxh shkatërrimi)
Inxhinieri, në atë kohë ishte në moshë të re, me një reputacion të mirë në shoqëri dhe në rrethet intelektuale. Ishte djali i mësuesit të nderuar shkodranë, Qamil Golemi.
Krahas punës si inxhinier, Bujari, merresh me basketboll dhe ishte një ndër trajnerët e dalluar të ekipit “Vllaznia”.
Njihej si djalë punëtor, organizator i ekuilibruar, por si natyrë siç e thoshin shoqëria e tij ishte fjalë pak e punë shumë. Ishte martuar me Lili Zajmin,mësuese matematike, motra e një të arratisuri politik në Amerikë. Kjo e bënte që të ishte i tërhequr nga tavolinat e kafeneve,paçka se Ai vetë e kishte rikonstruktuar dhe modernizuar “ Kafen e Madhe” në qendër të qytetit sipas investimit të kohës.
Aktiviteti i tij shtrihej punë- sport- familje,vlen per t’u theksuar se edhe në familje luante një rol kryesor në harmonizimin e marrëdhënieve vëllazërore.
Ngarkesa që mori përsipër nga urdhëri qeveritar duhej plotësuar .Përpara inxhinierit .dilnin dilema të mëdha:Të shkatërronte vlerat e konstruksionit në formë e në përmbajtje e të flinte rehat, sic bëri inxhinieri .tjeter që e prishi deri në themel Xhaminë e Parrucës, ndërtim i vitit 1939 ,apo të mendonte ta tjetërsonte në një objekt tjetër shumë të përdorur.
Të realizonte këte të dytën,duhet ta justifikonte deri në detaje çdo modifikim që do të bënte, sepse ndryshe, asaj politike, nuk i gjëndej karari,,ishte politikë”hyp se të vrava, zbrit se të vrava” Pra duhej bërë një plan dhe duhej gjetur një gjuhë që të mos vriste keq në qeveri, po edhe në popull,duke ditur se çfarë lidhje kishin njerëzit me këte tempull.
Inxh.Bujari,pas shumë projekteve dhe netëve pa gjumë , e bëri vetë punën e Orakullit.Nuk donte që të përsëritej syndromi i Kalasë së Shkodrës”Puno ditën dhe rrëno natën”por ta zëvendësonte me “Mendo natën dhe puno ditën”, pra vendosi ta ruante ndërtesen pa e prekur fare dhe ta tjetërsonte në një qendër sportive.
Mendonte se do te bëhej i besuar, pasi vetë ishte sportist(sa për dijeni, ai ishte sportisti dhe trajneri i Vllaznisë që i solli Shqipërise fitoren e pare, jashtë shtetit,në edicionin e Kupës së Europës në basketboll për meshkuj ,kur luajti me skuadren Turke “Gallata Saraj”, në Stamboll.)
E dyta ,ai nuk i përkiste fesë katolike, që qeveritarët antife, të mendonin të kundërten.
E treta,qyteti i Shkodrës nuk kishte një qendër sportive të lojrave me dorë të mbuluar,kështu kjo përshtatje do të plotësonte një boshllëk për të cilën ,kishin nevojë
qytetarët.
Në fillim u ndesh me kundërshtime,por ishte i gatshëm për cdo përgjigje sepse e kishte mirëmenduar planin që do të zbatonte.
Tavanin me dërrasa e ruajti ,ate e kishte punuar me aqë mjeshtëri inxhinieri Kolë Idromeno.Gjithashtu ruajti Altarin dhe Kupolen së bashku me dy kollonat dhe kornizat duke i justifikuar se i duheshin për të vendosur ndriçimin e sallës ku nuk do të dukeshin instalimet, ndërsa kollonat me gurë të latuar i veshi me dërrasa për t’i maskuar.
Po kështu veproi edhe me pikturat murale,ato me motive fetare i leu me gëlqere , që një ditë me një gërvishtje të lehtë mund të dalloheshin si me parë.Pikturat e kalasë e të qytetite , nuk i preku fare, ato e ruajtën deri tani dorën e ndritur të piktorit K.Idromeno.
Qelen ,vendin ,ku rrinin priftërinjtë e la të paprekur duke e justifikuar se nevojitej si hotel për sportistet .
Deri në 80-85% të punimeve kishte ruajtur edhe kompanjelin ,duke e justifikuar te zyrtarët që të përdorej si Belvedere nga ku mund të shijoheshin nga lartësia, pamjet e qytetit.
Këte nuk mundi ta realizonte sepse kur erdhi një ekip nga Tirana për të parë punimet, i thanë se nga jashte Kisha nuk ka ndryshuar fare, ,prandaj kompanjeli duhet të hiqej.
E pati te vështirë ta bënte këte sepse edhe për kompanjelin kishte punuar 5 vjet arkitekti Kolë Idromeno,për ta ngritur në lartësi me shkallë spirale të menduara mjeshtërisht prej tij.
Si përfundim përshtatja e Kishës në Pallat Sporti u prit mirë si nga paria e qytetit ashtu edhe nga Tirana.Pallati filloi të funksionojë duke e rritur më shumë popullaritetin në frekuentim .Edhe pse ajo u transformua në një objekt tjetër, emrin “ Kisha e Madhe” nuk e humbi kurrë.
Gratë katolike, të cilat kishin mundur të merrnin e të ruanin pjesë të hedhura gjatë punimeve, nuk mungonin t’i bënin ritet fetare, duke pasë përballë faltoren e tyre dhe e uronin inxh.Golemin “Uratën tonë more djalë që na e le në këmbë derën e zotit .
Viti 1990 erdhi si ogur i mirë për të gjithë shqiptarët ,lajmëroi lirinë shpirtërore.
Të gjithë besimtarët pa dallim feje ,me një solidaritet vëllazëror u nisën drejtë rindertimit të kishave dhe xhamijave ,fillimisht ato që ishin në këmbë.
Myslimanë dhe katolikë e patën më të lehtë të sillnin në gjendjen e mëparshme Kishën e Madhe dhe Xhaminë e Plumbit.Kështu Kisha e Madhe u riabilitua shumë shpejt, sepse inxh.Golemi ua kishte lënë gati cdo gjë.
Mendimi i inxhinierit mori vlera reale sa edhe vlerat e Katedrales.Po të kishin punuar edhe të tjerët si punoi dhe mendoi inxhinieri .ne fjalë, shumë konstruksione do të ishin ruajtur.
Kisha e Madhe u bë shpejt simbol i paqës i solidaritetit, i dashurisë njerëzore .
Ishte 7 Marsi i viit 1991, kur u hap Katedralja nga Father Aleks Baliqi, dhe Mesha e parë u celebrue nga Don Zef Simoni në prezencë të Nënë Terezës dhe të mijëra besimtarëve.
Por nuk vonoi 25 Prilli i vitit 1993 kur Xhon Pali I Dytë vizitoi Shqipërinë ,vizita e parë e një Pape në vendin tonë.Hirësia e tij e bekoi tokën shqiptare të nëpërkëmbur prej rregjimit komunist.Ishte një pritje e rrallë me një solemnitet hyjnor.
Eshtë po kjo Kishë që priti të mbijetuarin e terrorit komunist, Kardinalin e parë shqiptar, Mikel Koliqi, i cili u varros po aty me 28 Janar 1997 per t’u perjetësuar në kohëra,vepra e tij.
Katedralja priti edhe shumë personalitete nga Vatikani,të cilët nuk kaluan pa e përshëndetur Inxhinier Bujarin,Inxhinieri u gjend i befasuar përballë tyre, ai nuk e kishte menduar se dikush,ndonëse nga larg, kishte akumuluar aqë shumë respekt për te, për t’ia shprehur një ditë,konsideraten e tyre të lartë për inxhinierin. Ata u shprehen me admirim :” ju e ruajtet autenticitetin e Kishës që ne nuk mund ta ribënim kurrë në formën e parë,atë konstruksion 150 vjeçar, sado që të mundoheshim.
Takimi me përfaqësuesit e Vatikanit i ngjalli shumë emocione inxhinierit.por falenderimet dhe mirënjohja që ata i shprehen Atij për veprën e mirëmenduar, i ofroi miqësi.
Mos të harrojmë se kemi të bëjmë me një personalitet që në zjarrin e luftës së klasave tregoi maturi dhe kurajo për të qenë më afër popullit të tij ,duke u bërë simbol i shpirtit të gjërë e tolerant të shqiptarit.
Qytetarët e Shkodrës e vlerësuan dhe e respektuan në tërësi kontributin e Inxh Bujar Golemit, duke e zgjedhur Deputet të Partisë Demokratike, në legjislaturen e parë të Parlamentit të Ri Shqiptar.Sa per dijeni,ata që e votuan me shumë,ishin te zonës elektorale ku predominonte elementi katolik,duke mënjanuar rivalin e tij socialist që i përkiste fesë katolike.
Edhe pse kanë kaluar vite ,dikush duhet të kujtohet për ta paraqitur këte vlerë njerëzore sepse është shembull i mirë për brezat,sidomos sot që krijohen konflikte që nuk janë të pranueshme për Shkodrën, si model i tolerancës, e as për mbarë Shqipërinë.Sot me shumë se kurrë duhet të ushqehemi me dashuri , respekt dhe mirënjohje për njeri tjetrin, pa dallime në diferencat politike,fetare e njerëzore për ta konsoliduar me zotësinë tonë të ardhmen.
Mirënjohje dhe admirim për të gjithë ata që kontribojnë me vlera positive për vëllazërimin dhe progresin e shoqërisë shqiptare.