• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for August 2015

Majtizmi shqiptar po ecën me zell në gjurmët e Putinit

August 10, 2015 by dgreca

Nga Prof.dr. Eshref Ymeri/
Në pragfushatën e zgjedhjeve parlamentare të vitit 2009, Partia Demokratike, që po qeveriste vendin që prej vitit 2005, hyri në koalicion me Lëvizjen Socialiste për Integrim. Asokohe shumëkush u habit me këtë lloj koalicioni të dy krahëve të kundërt të politikës shqiptare: të Partisë Demokratike, e cila e ka mbajtur veten si përfaqësuese e bindjeve të djathta në politikën shqiptare, dhe të Lëvizjes Socialiste për Integrim, si përfaqësuese e krahut të majtë. Unë, personalisht, këtë lloj koalicioni, që asokohe, e pata vlerësuar si të stisur, sepse dyshoja se ai do të hidhte bazat për çimentimin e pozitave të majtizmit në politikën shqiptare.
Asokohe, djali i një mikut tim të afërt, që mbante një post të rëndësishëm në ministrinë e punëve publike, të transportit dhe të telekomunikacioneve që e drejtonte Sokol Olldashi, në një bisedë që pata me të në njërën nga kafenetë e Tiranës ca muaj pas zgjedhjeve të 28 qershorit 2009, më tha:
“Koalicioni me Lëvizjen Socialiste për Integrim i ka sjellë një dëm të jashtëzakonshëm Partisë Demokratike. Njerëzit e LSI-së po na nxijnë faqen kudo ku janë punësuar. Shumë demokratë të përkushtuar e ndiejnë veten tepër të braktisur dhe të zhgënjyer. Kam bindjen se në zgjedhjet e ardhshme parlamentare, Partia Demokratike ka për të pësuar një humbje katastrofike”.
Nuk kaloi shumë kohë dhe ky anëtar i Partisë Demokratike që mbante atë post të rëndësishëm në ministrinë e lartpërmendur, dha dorëheqjen dhe filloi biznesin privat, duke u shkëputur përfundimisht edhe nga Partia Demokratike.
Për t’u çuditur është fakti që LSI-ja, e cila pas zgjedhjeve të 28 qershorit 2009 arriti të siguronte gjithë-gjithë katër ndenjëse në Kuvendin e Shqipërisë, mori në dorë tri ministritë më të rëndësishme në qeverinë e zotit Berisha. Në ato zgjedhje, Partia Demokratike siguroi vetëm 70 ndenjëse në parlament dhe nuk mund të qeveriste dot pa një shumicë sado minimale që të ishte. Prandaj edhe arsyetoi se duhej të hynte në aleancë me LSI-në. Por rrjedha e ngjarjeve të mëvonshme tregoi se do të kishte qenë më e udhës që Partia Demokratike të kishte zhvilluar zgjedhje të parakohshme dhe jo të kërkonte koalicion me LSI-në.
Gjatë kohës së qeverisjes me Partinë Demokratike, LSI-ja i forcoi së tepërmi pozitat e veta, duke i shtuar tej mase radhët e përkrahësve të vet. Në mbyllje të mandatit, në prag të fushatës së zgjedhjeve parlamentare të vitit 2013, e bindur tashmë që Partisë Demokratike, gjatë katër viteve të qeverisjes së përbashkët, ia kishte marrë dukshëm truallin nën këmbë, duke e “mjelë” mirë e mirë dhe duke e rrudhosur bukur fort masën e zgjedhësve të saj, LSI-ja vendosi t’i thotë asaj “ku të kam parë” dhe hyri në aleancë me Partinë Socialiste. Kjo e fundit, në zgjedhjet e vitit 2013 nuk pati absolutisht shtim të përkrahësve të vet: në parlament mori përsëri 65 ndenjëse, pikërisht aq sa edhe kishte marrë në vitin 2005. Ndërkohë, Lëvizja Socialiste për Integrim, në zgjedhjet e 21 qershorit të vitit 2013, i katërfishoi ndenjëset që mori në parlament. Këto ndenjëse të fituara u siguruan si rezultat i shtimit të radhëve të saj me përkrahës nga radhët e Partisë Demokratike, të cilët u zhgënjyen keq prej saj gjatë ushtrimit të mandatit të përbashkët me LSI-në. Kësisoj Partia Socialiste u kthye në pushtet pas tetë viteve që ishte në opozitë dhe Edi Rama mori postin e kryeministrit. Domosdo që kryeministri Rama duhet t’i ndezë qiri natë e ditë zotit Ilir Meta, pa të cilin nuk mund ta merrte dot dhe të vazhdojë ta mbajë deri tani postin në fjalë.
Tani kushdo mund të përsiatë sipas dëshirës dhe të shtrojë pyetjet e mëposhtme:
Së pari, Partisë Demokratike iu dhimbsën vallë ca para për t’i shpenzuar për zhvillimin e zgjedhjeve të parakohshme, pasi fitoi vetëm 70 ndenjëse në zgjedhjet e vitit 2013?
Së dyti, mos vallë ajo gjykoi në një mënyrë naive dhe kuturisi të hynte në aleancë me LSI-në?
Së treti, mos ndoshta ajo hyri me vetëdije të plotë në atë koalicion, me qëllim që të forconte pozitat e majtizmit në politikën shqiptare?
E kam të vështirë të gjykoj se cila nga tri pyetjet e lartpërmendura godit në shenjë. Por ama, i gjendur para fakteve të pakundërshtueshme, mund të them me bindje të plotë se koalicioni PD-LSI i vitit 2009, shënoi fillimin e çimentimit të pozitave të majtizmit shqiptar, pikërisht në saje të Partisë Demokratike. Sepse në zgjedhjet parlamentare të vitit 2013 dhe në zgjedhjet vendore të vitit 2015, humbja e Partisë Demokratike ishte me të vërtetë katastrofike. Një humbje që ajo e përgatiti me duart e veta.
I bindur për humbjen e thellë që e priste Partinë Demokratike në zgjedhjet vendore të 23 qershorit 2015, kryeministri Rama, gjatë zhvillimit të fushatës së zgjedhjeve në fjalë, dha një kontribut të jashtëzakonshëm për forcimin e mëtejshëm të majtizmit në skenën e politikës shqiptare. Nuk e pata ndjekur absolutisht atë fushatë nga ekrani i televizionit. E pata ndjekur vetëm në internet. Pikërisht në internet u njoha asokohe me dy materiale të dy penave të njohura në publicistikën shqiptare, materiale këto që më lanë përshtypje të jashtëzakonshme.
Materiali i parë:
“Kryeministri ynë i “nderuar” thotë për kryetarin e opozitës se “kastravec hyri e kastravec doli”. Në Pogradec ai i “gajasi” njerëzit kur iu tha se po të ishte gjallë Lasgushi, do t’i lëshonte qenin kandidatit të opozitës. Refren i përbashkët i disa prezantimeve të tij ka qënë se po të votojnë për opozitën, do e kenë të vështirë në mos të pamundur të marrin fondet e nevojshme për zhvillimin e bashkive. Po të mos e kisha dëgjuar me veshët e mi, nuk do ta besoja kurrë një deklaratë të tillë që jo vetëm nuk ka asgjë të përbashkët me lirinë e demokracinë, por më duket dhe kriminale, se t’i heqësh ndihmat një bashkie, do të thotë të mos i krijosh mundësi asaj për të hapur vende pune, pra, t’u heqësh njerëzve kafshatën e gojës. Një Zot e di se si ia lejon vetes kryeqeveritari ynë të lëshojë lart e poshtë deklarata të tilla dhe si mund të heshtin ata që e dëgjojnë e i shkojnë pas?! Në takime të tjera ai ka pohuar se “kandidatët janë burra të mirë, por nuk bëjnë për të drejtuar bashkinë dhe se atij i vjen keq që nuk ka ndonjë motër t’ua japë për grua”. Do të kalojnë vitet dhe deklarata të tilla do të përbëjnë fondin e artë të barcoletave politike, se dhe muhabete kafenesh të ishin, do dukeshin bajate, të tepruara e pa pikë humori. S’ka si mos të të vijë keq për ata që e dëgjojnë që janë të detyruar të qeshin të sforcuar, se, në të kundërtën, mund të kishin pasoja” (Citohet sipas: Andon Dede. “Shansi i humbur i zgjedhjeve lokale”. Marrë nga faqja e internetit e gazetës “Dielli”. 05 qershor 2015).
Materiali i dytë:
“Kam qenë në mëdyshje këto ditë fushate nëse do të paraqitesha apo jo më 21 qershor në qendrën e votimit. Për kë të votosh?… Por ja që mes këtyre dyshimeve, të vjen papritur një mesazh përmes ekranit të televizionit nga kryeministri Edi Rama dhe mesazhi është ky:
“Kush voton opozitën, është budalla dhe PD po bën një fushatë për të mbledhur budallenj. Gratë e demokratëve të ndahen nga burrat e tyre budallenj, të bëhen të zgjuara, domethënë socialiste. Opozita është destruktive. Nëse votoni kandidatët e djathtë, qytetet dhe fshatrat tuaja nuk do të marrin asnjë investim nga qeveria. Ka dalë një diversant me emrin Dritan Memushi në Tepelenë që po u kërkon votat. Asnjë votë për atë”.
Dhe, pasi i ka fërkuar krahët Tërmetit, duke e inkurajuar për “fitoren e tij publiçitare”, i sulet Përmetit dhe kandidatit të tij dhe pas Përmetit qyteteve të tjera për fitoren plebishitare” (Citohet sipas: Mark Marku. “Unë jam “budalla””. Marrë nga faqja e internetit e gazetës “Panorama”. 15 qershor 2015).
Vetëm në një rast më qëlloi të ndjek fushatën e kryeministrit Rama në komunën e Shënkollit në Lezhë. Dikush hapi takimin me kryeministrin. Nuk më kujtohet se kush ishte ai, kryetari i komunës apo dikush tjetër. Por mbaj mend mirë çastin kur ai iu drejtua kryeministrit Rama me shprehjen: “Zoti Berisha!”. Por, aty për aty, u vetëkorrigjua: “Zoti Kryeministër!”. Mandej, si për të kërkuar ndjesë për gafën që bëri dhe për të nxjerrë në spikamë servilizmin e tij shembullor, i drejtohet përsëri kryeministrit: “Ai na marrtë të keqen!”. Domethënë, e kishte fjalën për zotin Berisha. Prita që kryeministri Rama, si figura kryesore e ekzekutivit shqiptar, i cili, si qeverisës i të gjithë shqiptarëve, që, domosdo, duhet të rrezatojë kulturë dhe objektivitet në komunikimet që ka me qytetarët e vet, pavarësisht nga bindjet e tyre politike, të reagonte dhe t’i thoshte servilit të komunës së Shënkollit:
“Dëgjo, ore zotëri, zotin Berisha e kemi kundërshtar politik, por nuk e kemi armik. Se ai është shqiptar dhe kundërshtarët politikë në pluralizëm nuk duhen vlerësuar kurrë si armiq. Se shprehja “na marrtë të keqen!”, në një kontekst politik, përdorej gjerësisht në kuadrin e luftës së klasave në kohën e sistemit komunist, sa herë që binte fjala për shtresën e të përndjekurve politikë apo për armiqtë e jashtëm”.
Por, çuditërisht, kryeministri Rama nuk reagoi absolutisht. Përkundrazi, kur mori fjalën, ai deklaroi:
“Budallallëk të mendosh t’i japësh votën PD-së” (Citohet sipas faqes së internetit “Sot News”. 03 qershor 2015).
Gjatë kohës që po zhvillohej fushata për zgjedhjet vendore, një pasdite vonë, në digën e liqenit të Tiranës, takova rastësisht një pedagog të universitetit, kolegu im i dikurshëm. Në bisedë e sipër më thotë:
“Ky kryeministri Rama po e përçan keq popullin shqiptar me mënyrën se si po e zhvillon fushatën elektorale: demokratët i quan budallenj, nuk do t’u jap fonde, thotë, atyre komunave që do të votojnë kundër aleancës për Shqipërinë Evropiane e ku di unë se ç’broçkulla të tjera nxjerr nga goja”.
E ke gabim, ia ktheva unë. Kryeministri Rama po e forcon unitetin e popullit shqiptar. Sepse ai kërkon të krijojë një popull grusht bashkuar rreth partisë, apo jo? Sepse, sipas tij, populli shqiptar duhet të jetë tërësisht i majtë. Dhe populli shqiptar, në shumicën dërrmuese, në zgjedhjet vendore të 23 qershorit, ka për të votuar për koalicionin e majtë. Se askush nuk ka dëshirë të jetë budalla dhe që komuna e tij të mos përfitojë fonde nga qeveria Rama.
Bashkëbiseduesi im qeshi me ironi dhe e hodhi fjalën gjetkë.
Tek po përsiatja për fjalët e publicistëve Andon Dede dhe Mark Marku, m’u kujtua fushata zgjedhore që pati zhvilluar Putini para zgjedhjeve presidenciale të 26 marsit të vitit 2000. Sepse fushata që zhvilloi kryeministrit Rama për zgjedhjet e fundit vendore, të kujton pikërisht fushatën e lartpërmendur të Putinit, i cili, me kërcënime nga më të ndryshmet, e ka bërë nuse popullin rus dhe e ka katandisur deri në atë derexhe, saqë ai i rri lepe-peqe për gjithçka. Madje, me një kuturi të jashtëzakonshme, i ka futur në gjak epshet e shovinizmit rusomadh për pushtime territoresh të huaja.
Disa muaj pas zgjedhjeve presidenciale të 26 marsit 2000 në Rusi, më ra në dorë një gazetë ruse që ma dha një gazetar i mirënjohur shqiptar, në të cilën denoncohej haptas dhuna që Putini ushtronte kundër njerëzve të thjeshtë për t’u zgjedhur president. Këtu po mjaftohem vetëm me dy fakte:
Së pari, profesori i Institutit të Ekonomisë Botërore dhe të Marrëdhënieve Ndërkombëtare, pranë Akademisë së Shkencave të Rusisë, zoti Viktor Shejnis, thotë:
“Unë mendoj se presioni mbi zgjedhësit është reflektuar në rezultatin e zgjedhjeve presidenciale në një masë shumë më të madhe sesa manipulimet e drejtpërdrejta, sepse pushtetarët lokalë s’e kanë për gjë të sillen si t’u teket me banorët e zonave fshatare. Ata i shikojnë fshatarët si ujku qengjin. Niveli i kulturës politike në fshatrat tona është i ulët. Në qoftë se ndonjë gjyshe atje shkon të votojë, kur dihet që ajo është e varur kokë e këmbë nga pushtetarët e fshatit për furnizimin me dru dhe me bazë ushqimore për blegtorinë, nënkuptohet që ajo do të votojë ashtu siç do ta urdhërojnë” (Citohet sipas: “The Moscow Times”. 09 shtator 2000, f. 5).
Së dyti, zonja Valentina Lukzajeva, në një bisedë telefonike me korrespondenten e gazetës në fjalë, zonjën Evgjeni Borisova, njoftonte nga Mordovia:
“Në fshatin Permijevo, ku unë kam lindur, kryetari i kolkozit u tha fshatarëve se në qoftë se nuk do të votonin për zotin Putin, ai prapëseprapë do ta merrte vesh një gjë të tillë dhe nuk do t’u jepte as traktorë për mbjelljen e oborreve personale, as dru për ngrohje, as produkte ushqimore. Shumica e banorëve të fshatit, kryesisht gra të moshuara, sigurisht që u trembën dhe votuan për zotin Putin” (po aty).
E, pra, mund të thuhet shkoqur se kërcënimet e kryeministrit Rama për votën kundër, nuk kanë asnjë dallim nga kërcënimet e Putinit në adresë të qytetarëve të vet që mund të votonin kundër. Rrjedhimisht, kryeministri Rama nuk pranon kurrfarë alternative tjetër në Shqipëri, përveç alternativës së majtë, çka do të thotë se të gjithë votuesit shqiptarë gjithmonë duhet të votojnë majtas!!! Sepse vetëm majtizmi përfaqësuaka të vetmen alternativë të pranueshme në Republikën e Shqipërisë!!! Dhe kjo vijë arsyetimi e kryeministrit Rama, i ka dhënë rezultatet e veta të dukshme: në zgjedhjet vendore të 23 qershorit 2015, majtizmi shqiptar fitoi 75% të komunave.
Kësisoj majtizmi shqiptar, me kryeministrin Rama në krye, po ecën me shumë zell në gjurmët e Putinit, i cili, në radhët e popullit rus, ka siguruar një përkrahje që arrin në 86%.
Publicisti dhe analisti Viktor Volski (1938) shkruan:
“Diktatori rus Vladimir Putin po noton nën rrezet e lavdisë, duke siguruar një përkrahje të padëgjuar në radhët e popullit që arrin në masën 86% (Citohet sipas: Viktor Volski. “Çfarë qëndron prapa përkrahjes 86-përqindshe për Putinin?”. Marrë nga faqja e internetit “inosmi.ru”. 04 qershor 2015).
Gjykuar nga rezultati 75% i së majtës shqiptare në zgjedhjet e fundit vendore, mund të hamendësohet se e majta në fjalë, në zgjedhjet parlamentare të vitit 2017, mund të arrijë të ngrohet nën rrezet e lavdisë putiniane, duke u ngjitur ose edhe duke e kaluar shifrën prej 86% të përkrahjes së votuesve. Ndërkohë, Partia Socialiste, sipas të gjitha gjasave, po e ndien se LSI-ja po ia gërryen keq themelet e pushtetit dhe do të arrijë ta detyrojë atë të pësojë fatin e Partisë Demokratike. Prandaj, në një të përditshme shqiptare jepet një njoftim befasues:
“…në koalicionin e majtë po hidhet një tjetër hap përçarës. Bashkëpunëtorë dhe ish-bashkëpunëtorë të kryeministrit Edi Rama, mbase me miratimin e këtij të fundit, kanë hedhur dhe po i fryjnë këto ditë një skenari provokues. Bëhet fjalë për variantin e një aleance të Partisë Socialiste me Partinë Demokratike, si domosdoshmëri për të zhbërë Lëvizjen Socialiste për Integrim si realitet politik dhe për ringritjen e PD-së, pozitat e së cilës tashmë i ka zënë LSI-ja” (Citohet sipas: Adriatik Doçi. “Bashkëpunëtorë të Edi Ramës hedhin variantin e aleancës PS-PD, shtohet presioni ndaj LSI-së pas rritjes me 80 mijë vota”. Gazeta “Sot”. 02 korrik 2015, f. 7).
Partia Demokratike, nga ana e saj, po e ndien një humbje të tretë katastrofike që do të pësojë në vitin 2017. Prandaj edhe ajo ka filluar të mendojë për një koalicion të mundshëm me Partinë Socialiste. Po nga faqet e së përditshmes së sipërcituar, vjen një tjetër lajm po aq befasues:
“Dy ditë më parë, kryetari i grupit parlamentar të Partisë Demokratike Edi Paloka, mohoi çdo mundësi aleance me Lëvizjen Socialiste për Integrim, por kur u pyet për një koalicion të mundshëm me PS-në, Paloka i bishtnoi përgjigjes, duke e lënë të hapur mundësinë. Nëse Genc Pollo dhe disa deputetë të tjerë flasin edhe me gojën e Bashës, Paloka përfaqëson edhe Bashën, edhe Berishën” (Citohet sipas: Eneida Jaçaj. “Shtohen zërat në PD për aleancë me PS-në, Mëhill Fufi dhe Arben Ristani pro bashkëqeverisjes me Ramën, Berisha i dyzuar”. Gazeta “Sot”. 06 gusht 2015, f. 5).
Me sa duket, dy partitë kryesore, PS-PD, e paskan shumë për zemër përsëritjen e skenarit grek në Shqipëri, sipas të cilit u krijua një koalicion i PASOK-ut me Demokracinë e Re, një koalicion ky që krijoi përshtypjen në opinionin publik grek se do ta nxirrte Greqinë nga kriza katastrofike që po i trokiste në derë. Dhe populli grek ia pa “hairin” atij koalicioni hajdutësh me damkë që e katandisi Greqinë në derexhenë ku ndodhet sot para kreditorëve të huaj.
Siç shihet, krerët kryesorë të politikës shqiptare e kanë të pamundur të mbijetojnë pa pasur një “dado” të huaj mbi krye, e cila i ka orientuar dhe vazhdon t’i orientojë me ngulm kundër interesave të popullit shqiptar. Deri dje, komunizmi enverian i mbante antenat nga “dajë” Beogradi, kurse pas vendosjes së pluralizmit, krerët në fjalë nuk bëjnë dot një çap pa “teto” Athinën. Prandaj koalicioni i mundshëm PS-PD, nëse do të arrijë të krijohet, nuk ka si pikësynim mbrojtjen e interesave ekonomike të vendit tonë, përmirësimin e standardit të jetesës së popullit shqiptar. Përkundrazi, ai ka në qendër të vëmendjes interesat e oligarkëve të të dyja palëve, të cilët janë pasuruar në një mënyrë marramendëse gjatë dy dhjetëvjeçarëve të fundit. Radhët e Partisë Demokratike u rrudhosën në një mënyrë skandaloze gjatë mandatit të dytë që ajo e konsumoi me Lëvizjen Socialiste për Integrim. Por pas disfatës shembullore që pësoi në zgjedhjet parlamentare të vitit 2013, ajo nuk guxoi, se i mungoi burrëria, për të dalë para elektoratit të vet për të kërkuar ndjesë me një pendesë të thellë publike dhe t’i fliste atij me zemër në pëllëmbën e dorës për gafën e rëndë që bëri, duke hyrë në koalicion me Lëvizjen Socialiste për Integrim. Kurse tani, e etur për pushtet, Partia Demokratike, përmes zërave që po dëgjohen brenda saj, kërkuaka të hyjë në aleancë me Partinë Socialiste, duke zbuluar faqe shqiptarëve formimin e saj psikologjik, si një parti me botëkuptim majtist, e cila deri tani u është shitur shqiptarëve si një parti e qendrës së djathtë!!!
Elektorati i djathtë ka shpresuar se Partia Demokratike do ta riorganizonte dhe do ta konsolidonte të djathtën shqiptare, në mënyrë që ta përgatiste për betejat e ardhshme zgjedhore. Kurse tani, brenda kësaj partie, po ushtojnë thirrje për një aleancë me… Partinë Socialiste! Këto thirrje dëshmojnë se Partia Demokratike kërkon të kthehet pranë simotrës së saj socialiste, çka vërteton drejtësinë e zërave të dikurshëm, sipas të cilëve Partia Demokratike dhe Partia Socialiste kanë lidhje gjaku, janë bija të një nëne: të Partisë së Punës të Shqipërisë.
Tani më vjen ndër mend parashikimi i dikurshëm profetik i zotërisë Abdi Baleta, i cili, që në vitet ’90, pati deklaruar se do të vijë një kohë kur Partia Demokratike do të kërkojë të bëjë aleancë me Partinë Socialiste.
Partia Socialiste, nga ana e saj, na qenka në merak të madh për simotrën e saj, “për ringritjen e PD-së, pozitat e së cilës tashmë i ka zënë LSI-ja”. Ja, pra, ku fleka lepuri: Partia Socialiste dhe Partia Demokratike, dy “armike të betuara” mes tyre, të cilat, gjatë dy dhjetëvjeçarëve na paskan luajtur një komedi bukur të sajuar, duke e bërë helaq njëra-tjetrën në sytë e opinionit publik shqiptar, sikur të kishin qenë dy prostituta që joshin klientë me çmim të lirë poshtë e përpjetë nën dritat e semaforëve, po zbulojnë aleancën e tyre të nëndheshme dhe po dalin haptas me thirrjen për të hyrë në koalicion në zgjedhjet parlamentare të vitit 2017.
Por këto dy parti veterane duhet të jenë një çikëz më të kujdesshme në pikësynimet e tyre për koalicion që paska si qëllim ta zhbëjë Lëvizjen Socialiste pë Integrim. Kjo për faktin se zotëria Ilir Meta ka dhënë prova që nuk është ndonjë “kafshatë që kapërdihet lehtë”.
Nuk kemi ç’bëjmë. Ky është fati i Shqipërisë, së cilës, për fatkeqësinë e saj, i mungon një e djathtë e vërtetë që të kishte në qendër të programit të saj interesat kombëtare dhe ribashkimin e trojeve etnike. Krimineli Enver Hoxha, për interesat afatgjata të majtizmit në vendin tonë, të djathtën shqiptare e shfarosi me rrënjë e me degë. Prandaj edhe majtizmi shqiptar sot është në lulëzim të plotë, paçka se ai nuk është absolutisht garanti i sigurimit të mirëqenies së popullit shqiptar. Dëshmia më e pastër është largimi masiv i njerëzve drejt vendeve të Bashkimit Evropian, për shkak të dështimeve të dukshme ekonomike dyvjeçare të qeverisjes majtiste, pas zgjedhjeve parlamentare të vitit 2013.
Në gjuhën e popullit përdoret rëndomë shprehja “është çuar me këmbën e majtë”, në kuptimin “rri sikur i janë mbytur gjemitë”, “nuk është në humor”. Në shumë popuj ekziston besëtytnia se po të çohesh nga shtrati me këmbë të majtë, kjo do të thotë se do të kalosh një ditë të keqe. Kjo shprehje haset në anglishte get out of bed with left leg dhe në frengjishte se lever du pied gauche. Nocionet për të djathtën dhe për të majtën, në thellësi të shekujve, janë bashkuar me nocionin e së mirës dhe së keqes. Që asokohe ka pasë qarkulluar mendimi se çdo njeri, në anën e djathtë ka një shpirt mbrojtës, kurse në anën e majtë ka një shpirt të keq që e josh drejt mëkatit. Në Egjiptin e lashtë besonin se nëpër veshin e majtë vjen “frymëmarrja e vdekjes”, kurse në Greqinë e lashtë mendonin se ana e djathtë të premton sukses, kurse ana e majtë të sjell dështim. Besëtytni të tilla, në popuj të ndryshëm, vazhdojnë të ekzistojnë edhe sot. Nuk jam i sigurt se mbi ç’baza kanë lindur besëtytni të tilla, por për një gjë jam i bindur plotësisht: amoraliteti është sëmundje e pashërueshme e majtizmit shqiptar.

Filed Under: Analiza Tagged With: Eshref Ymeri, Majtizmi shqiptar, në gjurmët e Putinit, po ecën me zell

A ka pasur trafikim organesh nga ana e UÇK-së?

August 10, 2015 by dgreca

Nga Bardhyl Mahmuti/
Akuza që i vishet UÇK-së për «trafikimin kundërligjor me organe njerëzore në Kosovë» është akuza më e mediatizuar lidhur me luftën e Kosovës. Që nga publikimi i librit të Carla Del Pontes e deri te miratimi i projektligjit për krijimin e Gjykatës Speciale për UÇK-në kjo çështje ka zënë një vend të rëndësishëm në të gjitha debatet. Madje, nuk janë të rralla pohimet se “ka edhe dëshmitarë që konfirmojnë vërtetësinë e kësaj akuze”.
Duke e parë të rëndësishme që çdo shqiptar të sqarohet se kush qëndron prapa kësaj akuze lus gazetat dhe portalet që të publikojnë pjesën e librit «Mashtrimi i Madh» që ka të bëjë me këtë temë.
Nga shkrimi janë hequr referencat bibliografike të cilat mund t’i gjeni në librin e lartpërmendur në faqet 445-446 dhe 482-497

PROLOGU
“Dëshmitari okular i trafikimit me organet e serbëve të rrëmbyer nga UÇK-ja”
Më 7 shtator 2012, Kuvendi i Republikës së Kosovës miratoi me 98 vota pro, 10 kundër dhe vetëm 1 abstenim amendamentet kushtetuese që shënojnë fundin e pavarësisë së mbikqyrur. Të njëjtën ditë, në Beograd, Prokurori serbe për krime lufte, Vladimir Vukčević-i, i deklaroi Agjencisë Tanjug se prokuroria që drejtohej prej tij kishte dëshminë e një dëshmitari okular për nxjerrjen dhe trafikimin e organeve njerëzore në Kosovë.
Sipas prokurorit serb, fjala është për dëshminë e një ushtari të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, i cili sqaroi se kishte marrë pjesë në nxjerrjen dhe tregtinë me organe njerëzore të serbëve të rrëmbyer gjatë luftës në Kosovë, në vitin 1998 dhe 1999.
Dëshmitari përshkruan në mënyrë rrëqethëse se si një serbi të zënë rob i ishte nxjerrë zemra në një vend afër qytetit të Kukësit, në veri të Shqipërisë, dhe organi është transportuar në Aeroportin e Rinasit, afër Tiranës për t’u shitur në tregun e zi.
Si në rastin e «Krematorit të Kleçkës, kur gjykatësja hetuese, Danica Marinković-i, improvizoi marrjen në pyetje të Bekim Mazrekut në prani të gazetarëve për të dëshmuar lidhur me gjoja vrasjen e civilëve serbë dhe djegien e tyre në «furrat e gëlqeres» dhe intervistën ekskluzive për Radio Televizionin e Serbisë që kishte zhvilluar Milovan Drecun-i me këtë “dëshmitar”, Prokuroria serbe për krime lufte përgatiti një emision special për “trafikimin e organeve të nxjerra nga serbët e zënë rob”.
Tri ditë më vonë, Radio Televizioni i Serbisë transmetoi emisionin special të titulluar «Anatomia e krimit» në të cilin opinioni publik i Serbisë pati mundësi të shihte intervistën që kishte zhvilluar gazetari i saj me këtë “dëshmitarë të mbrojtur”. Ky emision, siç e kishin paraparë ata që e përgatitën, tronditi opinionin publik serb.
“Mysafir special” i këtij emision special ishte Zëvendës Prokurori i Prokurorisë serbe për krime lufte, Bruno Vekarić-i.
Gjatë këtij emisioni, Bruno Vekarić-i sqaroi se Prokuroria vendosi ta publikonte dëshminë e “dëshmitarit të mbrojtur”, sepse kishte frikë se rasti mund të heshtej. Ai theksoi se kjo dëshmi, para se të bëhej publike, ishte verifikuar nga ekspertë të mjekësisë dhe se ishte cilësuar si dëshmi e besueshme. Sado tronditëse që të jetë, dëshmia është e vërtetë tha Bruno Vekarić-i!

Shpresoj se në këtë kapitull lexuesi do të ketë mundësi të shohë se deri në cilat përmasa mund të shkojnë sajimet e një sistemi të “drejtësisë” së dirigjuar nga politika, që nuk është në gjendje të çlirohet nga logjika e regjimit të vjetër totalitar.

«Anatomia e krimit»

Siç e përmenda në Prologun e këtij kapitulli, Prokurori serb për krime lufte, Vladimir Vukčević-i, i deklaroi Agjencisë Tanjug se prokuroria që drejtohej prej tij kishte në zotërim dëshminë e një dëshmitari okular për nxjerrjen dhe trafikimin e organeve njerëzore në Kosovë. Tri ditë më vonë, Radio Televizioni i Serbisë transmetoi emisionin special të titulluar «Anatomia e krimit» në të cilin, opinioni publik i Serbisë, pati mundësi të shihte intervistën që zhvilloi gazetari i saj me këtë “dëshmitar të mbrojtur”. Krahas “dëshmitarit okular”, si “mysafir special” i këtij emisioni ishte Zëvendësprokurori i Prokurorisë serbe për krime lufte, Bruno Vekarić-i. Kopje e spektaklit mediatik me Bekim Mazrekun! E njëjta logjikë, i njëjti skenar, vetëm personazhet ishin tjerë!
Megjithatë efekti u arrit. Në Serbi tërë javën vazhdoi “histeria mediatike” e provokuar nga deklaratat e dëshmitarit të Prokurorisë për krime lufte lidhur me tregtinë e organeve gjatë luftës në Kosovë. «Ia nxorën zemrën për së gjalli», «I kam nxjerrë zemrën serbit», «Ende i shoh në ëndërr piskamat e viktimave serbe»… janë vetëm disa nga titujt në ballinat e gazetave serbe!
Qëllimi i transmetimit të këtij “emisioni ekskluziv” nuk ishte vetëm sensibilizimi i opinionit publik të Serbisë. Prokurori për krime lufte, Vladimir Vukčević-i deklaroi tri ditë pas transmetimit televiziv të “intervistës” se “priste reagimet e ekipit për hetime që udhëhiqej nga Clint Williamson-i lidhur me tregtinë me organe njerëzore në Kosovë dhe Shqipëri.“ Nuk vonoi shumë dhe mediat serbe njoftuan se “Shefi i ekipit të EULEX-it, që heton tregtinë me organe të njerëzve në Kosovë, informoi se do të udhëtojë për në Beograd që të njihet me pjesët e dëshmisë së dëshmitarit të Prokurorisë serbe për krime lufte. Të njëjtën gjë e konfirmoi edhe zëvendësprokurori serbe, Bruno Vekarić-i, i cili saktësoi se “gjatë vizitës së tij në Beograd, Williamson-i do të ketë mundësi të bisedojë edhe me ‘dëshmitarin e mbrojtur’.”
Në Serbi, krahas reagimeve që bëheshin për të nxitur urrejtjen dhe për të shpërndarë gënjeshtrat e sajuara nga regjimi i Beogradit, nuk munguan as reagimet kundër kësaj forme manipulimi. Nga reagimet e kësaj natyre, që nuk ishin të pakta, po citoj shkrimin e gazetares Tatjana Tagirov. Kjo gazetare e të përditshmes serbe «Novosti», në shkrimin e titulluar “Marrëzitë e Prokurorisë për krime lufte” “fyerje të inteligjencës së qytetarëve të Serbisë” përshkrimin e “procedurave mjekësore” për të siguruar një organ njerëzor për tregun e zi të organeve. “Nuk ishte hera e parë që Prokuroria, përmes RTS-së, tallet me inteligjencën e qytetarëve” deklaroi kjo gazetare.
Fatkeqësisht, këtë tallje me inteligjencën që bënte regjimi i “ri” i Beogradit, e që nuk dallonte nga logjika e vjetër e funksionimit, nuk e kuptonin ata që ishin verbuar nga «antiamerikanizmi».
Gati të gjithë autorët që ishin angazhuar në kumbarinë e nocioneve të krijuara nga Shërbimi Sekret Serb për t’i stigmatizuar shqiptarët e shfrytëzuan maksimalisht Raportin e Dick Marty-t dhe deklaratën e “dëshmitarit të mbrojtur” të prokurorisë serbe për krime lufte për të treguar me gisht “krimet e UÇK-së” që gjoja ishin kryer nën drejtimin e Hashim Thaçit, “kumbarës më të rrezikshme nga «kumbarët e oktapodit» të Kosovës!”
Duke i marrë për të vërteta “provat” e sajuara në Beograd ata shfrytëzuan rastin që të akuzojnë “diplomacinë e SHBA-ve dhe fuqive tjera perëndimore, pa ndihmën e të cilëve Hashim Thaçi nuk do të kishte mundur të ngjitej në pozitën ku ishte.”
Denoncimi i “ndihmës politike dhe diplomatike të SHBA-ve dhe fuqive tjera perëndimore për «mafien shqiptare»” përshkon shkrimet e shumicës së autorëve, veprat e të cilëve u trajtuan përgjatë tërë këtij libri. Nuk do t’i citoj të gjitha, sepse, fundi i fundit, nuk ndryshojnë nga njëra-tjetra. Po ndalem vetëm te pamfleti propagandistik i Pierre Péan-it, «Kosova: një luftë e “drejtë” për një shtet mafioz». Për këtë autor, lufta e Kosovës nuk është luftë e popullit shqiptar për liri dhe pavarësi, por është “një luftë e drejtë amerikane për krijimin e një shteti mafioz!”
U kufizova në këtë vepër sepse ky autor e fillon angazhimin e vet në kumbarinë e nocioneve të sajuara në funksion të stigmatizimit të shqiptarëve në mënyrën më dramatike të mundshme. Ai sjell në “preambulë” të librit të vet dëshminë e “dëshmitarit të mbrojtur” të transmetuar nga Radio Televizioni i Serbisë, gjatë të cilës “një mjek shqiptar, ish-ushtar i UÇK-së” flet se si “një serbi të zënë rob ia nxori zemrën” për të bërë business.
Jo vetëm në preambulë, por më shumë se 1/3 e librit të tij i kushtohet “tregtisë me organe të organizuar nga UÇK-ja”.
Po sjell në tërësi publikimin që ky autor i bën kësaj “dëshmie”, sepse kjo nxjerr në shesh në mënyrën më të mirë të mundshme faktin se verbimi ideologjik nga «antiamerikanizmi» e ka sjellë edhe këtë autor në pozitën e propaganduesit të nocioneve dhe interpretimeve që u sajuan në kohën e Milošević-it dhe që vazhdojnë edhe nga regjimi i “ri” i Beogradit.
Në tekstin e deklaratës së “dëshmitarit të mbrojtur” të Prokurorisë serbe për krime të luftës disa nga fjalët do t’i shënoj me ngjyrë të theksuar për t’i dalluar nga teksti tjetër, me qëllim që të tërheq vëmendjen e lexuesit për kundërthëniet logjike të pohimeve të tilla, të cilat do të trajtohen më poshtë.

Zemra rrihte ende

“Disa minuta më pas ata sollën një djalë të ri, përafërsisht 19-20 vjeçar, me duar të lidhura pas shpinës. Nuk ishte ushtar i UÇK-së dhe, kuptohet, unë nuk kisha të drejtë të bëja pyetje. Fundi i fundit, kush isha unë? Një i ri karshi eprorëve të vet. I burgosuri u zgjidh nga dy ushtarët që e sollën, pastaj e vendosën në tavolinë mjekësore ashtu siç vendosen pacientët. Pastaj i thirrën edhe dy persona të tjerë që t’i mbanin këmbët e të burgosurit që të mos lëvizte.
Mjeku që më udhëzonte si të veproj ia grisi bluzën në dy copë duke e lënë lakuriq, siç e kishte lindur nëna! Një nga mjekët e pranishëm solli një çantë të zezë, të tillë siç e mbajnë mjekët. Ishte diçka e re për mua. Nga brendia e kësaj çante nxori instrumentet kirurgjikale. Ishte hera e parë që shihja skalpel, bisturi dhe çdo gjë që është e nevojshme për të kryer një operacion kirurgjik. Atëherë ndodhi një zënkë. Mjeku më i vjetër filloi të bërtiste dhe ta shajë mjekun më të ri, të cilit i thoshte: «biri im». E kuptova se ishin të afërt. Më zgjati një skalpel. Filloi të më vinte keq dhe të ndija përbuzje. Si në një ëndërr të keqe, një ankth pa fund. Edhe sot e kësaj dite më kujtohen skenat e asaj dite dhe më vijnë të njëjtat emocione. Mjeku që më udhëzonte më tha se çka duhej të bëja. Të bëja një vijë të drejtë në trupin e të burgosurit, që nga fyti e deri te fundi i brinjëve, dhe ta prisja duke ndjekur vijën. Mjeku tjetër kishte sjellë një kuti. Në të kishte fasha dhe një shishe qelqi të bardhë prej nga dilte erë alkooli, të cilën e vërejta kur filluam ta pastrojmë lëkurën. Pasi e pastrova atë pjesë të trupit ai më tha: «Shpejto, nuk kemi shumë kohë!»
E vërejta se djali i ri në tavolinë nuk ishte shqiptar. Si e vërejta këtë gjë? Kur iu afrova me skalpelin tim ai u mundua të çlirohej dhe atyre që e mbanin iu desht ta shtrëngonin edhe më fort. Filloi të ulërinte për ndihmë, ta thërriste zotin në ndihmë, të lutej: «zot, mos më prisni fytin, mos më vrisni!» Meqë isha një ushtar i ri, i nënshtruar urdhrave të një eprori të lartë, isha i detyruar t’ia filloja. Ia nisa ashtu siç kisha mësuar ta bëja gjatë stazhit (për kirurgji): vendosa dorën e majtë mbi gjoks për ta mbajtur dhe me dorën e djathtë mora skalpelin dhe fillova ta pres. Kur skalpeli mbërriti në pjesën e poshtme të trupit, gjaku filloi të rridhte rrëke. Kur mbërrita përafërsisht në mes të prerjes djali filloi të ulërinte që të mos e vrisnim dhe u alivanos. Isha aq i tmerruar sa nuk e di nëse shtirej apo kishte vdekur. Nuk e di nëse kishte vdekur, por ai nuk mbrohej më dhe nuk lëvizte. Kur e përfundova më thanë të bëja edhe një prerje transversale në pjesën e poshtme të trupit. Pastaj u desh të bëhet edhe një prerje në pjesën e sipërme të trupit. Këtë prerje e bëri mjeku sepse e hetoi se isha i tmerruar dhe më dridhej dora. Ai më tha: «Mos u mërzit, jam unë këtu». Para se ta merrte bisturinë – nuk ndihem mirë kur e kujtoj këtë skenë – plasi një zënkë tjetër mes mjekut dhe të afërmit të tij. Ky i fundit kishte harruar instrumentet për prerjen e brinjëve. Për të dalë sa më shpejt nga kjo situatë e mundimshme m’u kujtua se e kisha bajonetën e kallashnikovit që mund të kryente punë. Për ta përfunduar sa më shpejt dhe për t’i dhënë fund kësaj pune, e shndërrova bajonetën time në instrument kirurgjik.
Mjeku më tregoi se ku duhet t’ia prisja brinjët. I futi duart ndër brinjë dhe më tha:«Ndiqe shenjën që të tregon dora ime dhe preje. Të mbetet ta çosh përgjatë dorës sime». Për anën e djathtë ai tha: «do ta presim indin aty ku brinjët dhe pjesa tjetër e trupit janë një». Tërë kohën më thoshte të isha i vëmendshëm, të kujdesesha që të mos dëmtohet AJO. E «ajo» ishte zemra! Kështu veprova. Pastaj kaloi në anën tjetër të tavolinës dhe i futi duart në thellësi të kraharorit. Në atë moment erdhi një mjek tjetër i cili më tha: «duhet të përfundojmë shpejt. Nuk kemi shumë kohë.» Ky mjek solli një kuti, të cilën e vendosi pranë meje. Dhe aty për herë të parë pashë një organ njeriu. Më kaploi tmerri.
Do t’ju shpjegoj pse pati grindje në mes të mjekëve. Njëri prej tyre kishte harruar pinceta që ndërpresin rrjedhjen e gjakut nga venat dhe enët e tjera të gjakut. Për të bërë lidhjen në dy vende ne filluam të përdorim fije najloni në vend të tyre. Të najlonit që përdoret për peshkim. I bëmë tri herë nga dy lidhje dhe u ndalëm. I premë venat dhe kur e mora në duart e mia, zemra vazhdonte të rrihte. I lamë duart dhe shpejt e shpejt hapëm frigoriferin vogël që mund të mbahet në dorë. Në fund të tij kishte një vend të rregulluar apostafat për këtë gjë. Mjeku nxori një kuti plastike, të llojit të njëjtë si ato që përdoreshin gjatë stazhit tim. Pastaj e vendosëm kutinë që kishte zemrën, lëng dhe akull dhe e mbyllëm me lloj-lloj penjsh, llastika dhe lidhëse tjera, që nuk mund t’i përshkruaj me saktësi, me qëllim që të mos përmbysej kutia. Pas disa minutash më ftuan që të shkoj në një sallë ku ishin eprorët e mi. Një komandant i UÇK-së, nga më të njohurit, më tha: «Ta heq kapelën! Në Kosovë kemi nevojë për ushtarë si ti! Pikërisht kështu do të ngadhënjejmë!» Dhe më dha urdhër të merrja frigoriferin e dorës që kishte zemrën dhe ta vendosja pranë një veture. «Vendose te Volvo-ja»-më tha ai. Volvo-ja kishte ngjyrë të gjelbër të mbyllur. Shoferi e hapi gepekun dhe më tha ta vendosja frigoriferin në anën e majtë, në një skaj të izoluar afër rrotës ndihmëse. Pasi e vendosa frigoriferin, e lidha mirë që të mos lëvizte gjatë udhëtimit.
Kur më pyetët më parë sesi dhe kur e kuptova se transplantimi nuk ishte i destinuar për ndonjë përgjegjës të lartë të organizatës (…)Mendoja se zemra ndoshta i është dedikuar ndonjërit me grada të larta, të cilin e kishim dërguar në spitalin ushtarak dhe i cili kishte vdekur gjatë transferimit të tij. Mendoja se zemra do të shkonte në Tiranë. Por, jo! Nuk ndodhi kështu! Vazhduam udhëtimin deri në aeroportin e Rinasit, afër Tiranës. Kur kemi mbërritur atje dhe, kur u hap porta, pamë ushtarë shqiptarë në uniforma. Aty pamë një aeroplan. Një person doli prej tij, me pamje të hijshme dhe me mjekër të mbajtur mirë. Nuk ishte shqiptar. Aeroplani privat kishte ngjyrat turke! Atëherë e kuptova se bëhej fjalë për biznes e jo për mbrojtje të atdheut. Tregti me organe. Para të mëdha. Asgjë të përbashkët me idealet që mbroja. Por, bëhej fjalë për diçka të tmerrshme.”
Pasi e përfundon dëshminë e “dëshmitarit të mbrojtur”, të këtij “mjeku shqiptar, ish-ushtar i thjeshtë i UÇK-së” i cili pohon se “ka marrë pjesë në këtë krim të urdhëruar nga eprorët e tij”, Pierre Péan-i shtron pyetjen nëse ishte kjo “dëshmi e montuar nga shërbimet sekrete serbe, ashtu siç pohojnë një numër i protagonistëve të Çështjes shqiptare”?
Rreth kësaj dëshmie, Pierre Péan-i deklaron se nuk mund të gjejë fjalë që do të mund të komentonin fjalët e kësaj dëshmie që të rrëqeth. Krejt ky tmerr është bërë për biznes!
Ndërsa, sa i përket vërtetësisë së kësaj dëshmie ai është i bindur se “lexuesi do ta krijojë opinionin e vet sapo ta mbyllë librin e tij.”
Libri i Pierre Péanit mund të jetë me interes që të studiohet si shembull i kumbarisë së nocioneve të përpiluara nga shërbimet sekrete serbe e sidomos shembull i shpërndarjes së raporteve të sajuara mes nocionit «mafia shqiptare» dhe ambicieve politike të shqiptarëve të Kosovës. Por, mendoj se lexuesi nuk ka nevojë ta lexojë tërë librin e Pierre Péan-it për të vërejtur kundërthëniet e mëdha që përmban kjo dëshmi.
Nuk ka nevojë të lexohet tërë libri për të parë absurditetin e pohimeve se “një mjek” që ka bërë një “stazh në kirurgji” “sheh për herë të parë një organ njeriu!” Dhe tmerrohet!!! Është e tmerrshme se, në të njëjtën mënyrë siç “tallej prokuroria serbe për krime lufte me inteligjencën e qytetarëve” të Serbisë, në të njëjtën mënyrë, Pierre Péan-i, mundohet të tallet me inteligjencën e lexuesve frankofon.
Cili lexues do ta gëlltisë gënjeshtrën se një mjek, që ka bërë edhe stazh në kirurgji, sheh për herë të parë skalpel, bisturi dhe instrumente tjera që përdoren për operacione! Cili lexues do të besojë se një mjek, sado i tronditur që të jetë, nuk mund ta dijë nëse “pacienti shtiret apo është i vdekur”! Cili mjek do të pohonte se zemra e nxjerrë vazhdon të rrahë!
Nëse dikush nga lexuesit mund të besojë se një operacion aq i ndërlikuar mund të bëhet pa anestezi, nuk ka lexues që mund ta gëlltisë absurditetin që fillimisht pacientit i zgjidhen duart e pastaj angazhohen dy vetë për t’i mbajtur këmbët që të mos lëvizë!!! Është e qartë se një gjë e tillë i duhej skenaristit të këtij “produksioni” për të krijuar imazhet ku “pacienti përpëlitet dhe hedh shkelma për t’i shpëtuar copëtimit”!
Të mos flasim për pretendimet për harrimin e picetave dhe përdorimin e najlonit të peshkatarëve për t’i mbyllur enët e gjakut! Najlon peshkatarësh! Ndoshta mendonin të gjuanin në ujërat e turbullta mediatike që krijoi publiciteti i Raportit të Dick Marty-t! A ka më absurde se të “humbet kohë” për t’i mbyllur enët e gjakut një personi që i është nxjerrë zemra! Aq më tepër kur “dëshmitari i mbrojtur” dëshmon se eprorët e urdhërojnë disa herë të shpejtojë se nuk kishin kohë!
Prerjen e brinjëve me bajonetë kallashnikovi! Kush e beson? Këtë po e lë për fund! Çka mund të thuhet për shprehjen se pacientit “ia grisën bluzën në dy copë duke e lënë lakuriq, siç e kishte lindur nëna!” Nuk përjashtohet mundësia që këtë shprehje tipike serbe ta përdor edhe ndonjë shqiptar, por, gjatë përshkrimit të zhveshjes së pacientit, nuk u përmendën pantallonat dhe nga dëshmia e “dëshmitarit” del se nëna e kishte lindur këtë “pacient” me pantallona veshur!
Së paku gjatë leximit të kësaj dëshmie lexuesi mësoi se dikush mund ta njohë një aeroplan në bazë të ngjyrave, madje ta identifikojë nëse është aeroplan privat apo jo! Mësoi se ekzistonin ngjyra turke! Shpresoj se lexuesi nuk është habitur nga ky zbulim! Është e qartë se ai që ia qep me najlon peshkatarësh enët e gjakut personit të cilit i është nxjerrë zemra, është në gjendje t’i identifikojë edhe ngjyrat turke!
Çka ka pasur në mendje ai që e sajoi një shprehje aq të palogjikshme si pohimi për ngjyrat turke? Nëse ka menduar për ngjyrat e flamurit turk, i cili përbëhet nga ngjyra e kuqe dhe ajo e bardhë, ngjyra që nuk janë monopol identifikimi i asnjë kombi dhe i asnjë flamuri, atëherë shtrohet pyetja pse ky “ish-ushtar i UÇK-së” nuk deklaroi se kishte njohur “ngjyrat zvicerane” të aeroplanit “privat”! Sepse edhe flamuri i shtetit të Zvicrës, si dhe i dhjetëra shteteve tjera përbëhet vetëm nga këto dy ngjyra! T’i atribuohej ky aeroplan “privat” Zvicrës do kishte qenë edhe më koherent me propagandën serbe, sepse autoritetet e Zvicrës u akuzuan nga Shërbimi Sekret i Serbisë se gjoja i paskëshin lejuar “kampet paramilitare private, sallat e gjuajtjes me armë dhe klubet e sporteve luftarake për nevojat e UÇK-së.”
Në këtë kontekst, përpiluesit të dëshmisë që u shfaq në emër të “dëshmitarit të mbrojtur” nuk e sheh të udhës të kalohej përtej Adriatikut, por ishte më e lehtë në drejtim të Detit të Zi! Ndoshta në kërkim të ujërave të turbullta për të peshkuar, krijuesit e këtij rrëfimi kishin nevojë për ngjyrën e Detit të Zi!
Por, nuk është koha e peshkimit në ujëra të turbullt! Ata që dëshirojnë të informohen objektivisht kanë mundësi ta bëjnë këtë. Pikërisht për shkak “të mundësive të mëdha që ofron interneti”, edhe pse Dick Marty tërhiqte vërejtjen se “asnjëherë nuk kemi qenë më të rrezikuar të shndërrohemi në viktima të helmimit nga informatat.” Ndoshta për shkak se, siç thotë një shprehje popullore shqiptare, «e ka mizën nën kësulë»!
Ata që kanë dashur të informohen objektivisht kanë pasur dhe kanë mundësi të shohin se përballë kësaj propagande absurde as intelektualët serbë nuk mbetën pa reaguar. Më lart përmenda rastin e gazetares serbe Tatjana Tagirov, e cila veprimet e mësipërme i cilësoi si “marrëzi të Prokurorisë për krime lufte”. Kjo gazetare nuk ishte e vetmja që reagoi kundër manipulimit me opinionin publik. Humanistja e njohur serbe, Nataša Kandić, në intervistën që dha për Radion Evropa e Lirë, hodhi dyshime rreth tregimit të këtij “dëshmitari”. Për drejtoreshën e Fondit për të drejtën humanitare në Serbi, është e pabesueshme të ketë ndodhur ashtu. As edhe në filmat e zhanrit horror, që kanë çmimin fare të lirë, një skenar i tillë nuk mund të shihet.
Reaguan edhe avokatë si Dragoljub Todorović-i dhe Đorđe Dozet-i të cilët theksuan se kjo formë manipulimi dhe sidomos nxjerrja e « dëshmitarit të mbrojtur » para kamerave paraqet shkelje të rëndë të procedurave legale. Aq më tepër kur Prokuroria serbe për krime lufte nuk ishte e ngarkuar të zhvillonte hetime për këtë rast.”
Vërejtje të shumta u bënë lidhur me shpjegimin që “dëshmitari i mbrojtur” u bëri procedurave të nxjerrjes së organit për transplantim! Operimi nga ai që kishte bërë vetëm stazh kirurgjie, përderisa mjeku me përvojë asiston operacionin, mungesa e anestezisë, mungesa e instrumenteve kirurgjikale dhe zëvendësimi i tyre me bajonetë, lidhja e enëve të gjakut me najlon që përdorej për peshkim ishin vetëm disa nga vërejtjet që bënin rreth besueshmërisë e këtij rasti!
Në kapitujt paraprakë lexuesi pati mundësi të njihej me angazhimin e “ekspertëve të mjekësisë ligjore”, në shërbim të regjimit të Milošević-it. Ndyshe nga praktika e regjimit të vjetër, kur patologët dhe ekspertët e forenzikës si Slaviša Dobričanin-i, Vujadin Otašević-i, Dušan Dunjić-i, Miloš Tasić-i përpiqeshin t’i fshihnin krimet, regjimi i ri i Beogradit, gjeti një ekspert mjekësie, një kirurg, për t’ia atribuuar krimin shqiptarëve.
Për t’i dhënë fuqi besueshmërisë së deklaratave të “dëshmitarit të mbrojtur”, skenaristët e emisionit special “Anatomia e Krimit” intervistuan edhe kirurgun, Dragoš Stojanović-in. Në bazë të asaj që u tha para se t’ia jepnin fjalën, qëllimi i kësaj interviste ishte të merrnin mendimin e një eksperti të kirurgjisë nëse ishte e mundur të kryhej nxjerrja e organeve në mënyrën se si e kishte përshkruar “dëshmitari i mbrojtur”.
Dragoš Stojanović-i, i cili e kishte parë intervistën ende pa u transmetuar nga Radio Televizioni i Serbisë, në cilësinë e “ekspertit të njohur”, deklaroi se “përshkrimi i dëshmitarit të mbrojtur është i besueshëm (…) Në parim, teknikisht dhe teknologjikisht është e mundur që të bëhet ashtu. ”Edhe rreth vendosjes së zemrës në frigorifer dhe transportimi i duken të besueshme dhe autentike. Parimisht të gjitha këto i përkasin disa aspekteve procedurale, që natyrisht bëhen në një mënyrë specifike. Në parim, çdo gjë që thuhet në këtë dëshmi përputhet me metodat se si bëhet një gjë e tillë, kur duhet të bëhet në bazë të metodave të sofistikuara.”
Të gjithë kirurgët e dinë se, nëqoftëse zemra e nxjerrë nga një pacient nuk transplantohet menjëherë apo nëse nuk vendoset në aparaturë speciale që do ta mbanjë në funksionim deri në momentin e transplantimit, ajo zemër, mund të bëhet e pa përdorshme!
Edhe në qarqet mjekësore serbe u shpreh habi se si ishte e mundshme që dikush nga mjekët të deklarojë si të besueshëm versionin e dëshmitarit se mund të nxirret zemra pa anestezi, nga një stazhier kirurgjie, me bajonetë … !”
Arsyet pse nuk do të vazhdoj me citimet e të gjitha reagimeve do të dalin në shesh nga përmbajtja e epilogut të këtij kapitulli. Jam i bindur se ky epilog do ta sqarojë lexuesin për shumë aspekte të “anatomisë së krimeve” që i visheshin UÇK-së.

EPILOGU

Kirurgu i njohur serb i kirurgjisë vaskulare, Goran Kronja, i cili ka qenë shef i ekipit për transplantimin e organeve në Akademinë Spitalore Ushtarake në Beograd, në intervistën për «Svedok» reagoi lidhur me emisionin sensacional të Radio Televizionit të Serbisë, të titulluar «Anatomia e krimit».
Po sjell për lexuesin pjesë nga deklaratat e këtij kirurgu sepse është një dëshmi e mirë se logjika e moçme e regjimit “të vjetër” të Beogradit për sajimin e krimeve dhe stigmatizimin e shqiptarëve, logjikë që vazhdon edhe nga “regjimi i ri”, nuk gëlltitet me lehtësi as nga intelektualët serbë.

Marrëzia e Prokurorisë serbe për krime lufte

“Tregimet për trafikimin e organeve në Kosovë janë marrëzi. Ku janë provat materiale? Ajo për çka dyshohet se është bërë në Kosovë dhe Metohi dhe në Shqipëri, për nga lloji është transplantim kadaverik. Në këtë aspekt, e vetmja gjë e logjikshme është se organi është marrë nga njeriu i gjallë dhe pastaj është lënë të vdesë. Sipas mendimit tim, nëse kjo është e vërtetë atëherë kjo veprimtari është e përbindshme dhe ky krim do të ishte krimi më i rëndë i shekullit 20. Por, nëse një gjë e tillë nuk ka ndodhur, atëherë është i përbindshëm edhe mendimi në atë drejtim. Truri që e ka menduar një gjë të tillë duke u bazuar në indikatorë të paverifikuar, të pabesueshëm është gjithashtu përbindshëm.
Jam i bindur se në Kosovë nuk janë nxjerrë organe. Jam i bindur se ky tregim nuk qëndron. Është e mundshme që ka pasur krime, është e mundshme që të rrëmbyerve t’ua kenë shkulur organet, është e mundshme që t’i kenë copëtuar… Por, jo për t’i përdorur si material transplantimi.
E dimë se me organe për transplantim bëhet tregti. Por kjo është një çështje tjetër. Që të shitet cilido organ qoftë duhet t’i plotësojë disa kritere mjekësore rigoroze dhe të ndërlikuara. Organi nuk mund të nxirret në çfarëdo dhome dhe prej njeriut të gjallë. Është e pakuptimtë! Pohimet e këtij dëshmitari se e ka nxjerrë zemrën nga njeriu i gjallë për ta shitur më vonë janë thjesht budallallëk dhe unë habitem pse Prokuroria për krime lufte e ka marrë një gjë të tillë si të ishte e vërtetë. Zemra e nxjerrë në atë mënyrë, siç e ka përshkruar dëshmitari, është e pavlefshme. Nuk ekziston kirurg që mund të transplantojë një organ pa origjinë, pa analiza paraprake mjekësore. O njerëz, afati i qëndrueshmërisë së zemrës nga koha e ndërprerjes së rrahjeve e deri te transplantimi është maksimumi 12 orë. Ky është një detaj logjik që lidhet me pohimet se “tregtia me organe”, “shtëpia e verdhë” e kështu me radhë kanë ndodhur në Shqipërinë Veriore. Në atë kohë, nga Kukësi dhe Burreli (“Shtëpia e Verdhë) e deri në Tiranë, ku ndodhej aeroporti më i afërt, është dashur të kesh dhjetë orë të mira në dispozicion dhe veturë të mirë terreni sepse rrugët ishin jashtëzakonisht të këqija. E të mos flasim për kushtet e sterilizimit që lypen.
Prokurori për krime lufte, Vladimir Vukčević-i thotë se para se të bëhej publike kjo dëshmi “janë konsultuar shumë ekspertë mjekësorë, me qëllim që të tregojnë nëse mund të kryhej ndërhyrja ashtu si e tregonte dëshmitari. Kjo ndërhyrje, ku e vetmja gjë e rëndësishme është të merrej organi dhe të paketohej në mënyrë të sigurt, nuk duhet të ngatërrohet me metodën e transplantimit të organit.”
Sigurisht që një veprim i tillë, që me aq lehtësi prokurori e cilësoi si “ndërhyrje kirurgjike”, mund të ndodhë, siç mund të ndodhë që njeriu i gjallë të ngulet në hunj. Megjithatë, “paketimi i sigurt” është diçka tjetër. Nga tregimi i dëshmitarit del se këtu nuk kemi të bëjmë me kurrfarë “paketimi të sigurt”. Kjo është e qartë edhe për secilin spektator të vëmendshëm të televizionit dhe lexuesit e gazetave, e lere më për “shumë ekspertë mjekësorë” që na i paska konsultuar Prokuroria për krime lufte.
Prokurori për krime lufte Vladimir Vukčević-i flet për gjoja “respektimin e procedurave mjekësore”! Për çfarë procedurash mjekësore dhe për çfarë “paketimi të sigurt” flet ai? Kush janë ata “shumë ekspertë mjekësorë që janë konsultuar” që të na tregonin se si është e mundur që dikujt t’i hapet kraharori me bajonetë Kallashnikovi. Me bajonetë, e cila është e konceptuar për të prerë telat me gjemba, më parë mund ta dëmtosh zemrën sesa ta nxjerrësh për transplantim. Madje edhe te njeriu i vdekur, e jo më te njeriu i gjallë i cili lëviz, dridhet dhe ulërin. Dëmtimi i zemrës mund të ndodhë edhe me instrumentet më të sofistikuara kirurgjike nga dora e pashkathët e lëre më nga bajoneta.
Siç shihet, Prokuroria për krime lufte sërish ka rrëshqitur. Për më tepër, nuk është hera e parë.
Organi që eksplantohet duhet të nxirret në mënyrë që të mos dëmtohet as fizikisht e as biokimikisht. Organi i nxjerrë pastrohet mirë, mbushet me konservans dhe futet në kontejner të sterilizuar dhe të mbushur me akull. Madje edhe manipulimi me kontejnerin duhet të jetë i sterilizuar. Paralelisht me këtë proces zhvillohet edhe procesi i pranimit nga recipienti, respektivisht pranuesi i organit. Veshka duhet të transplantohet brenda 24 orëve ndërsa mëlçia brenda dhjetë orësh. Sa kam punuar në Akademinë Spitalore Ushtarake veshkën e kemi “futur” brenda 45 minutave e deri në një orë.
Në rastet kur kemi të bëjmë me transplantim kadaverik procesi i konservimit të organit fillon ende pa u nxjerrë nga trupi. Fillimisht instalohen kanilat, nëpërmjet të cilave veprohet me konservues dhe organi ftohet. Në këtë rast nuk duhet të harrohen edhe problemet tjera teknike për sigurimin e sasisë së nevojshme të akullit të sterilizuar. Sigurimi i akullit të sterilizuar paraqiste problem të madh edhe për Akademinë Spitalore Ushtarake. Vetëm për një transplantim shpenzohet nga 30kg e deri në 40kg akull i sterilizuar. Pra, për nxjerrjen e organeve duhen kushte të sterilizuara, mbështetje e mirë laboratorike dhe mjete shumë të shtrenjta. Deri para pak kohësh në Serbi, që jemi shumë më mirë të pajisur se Kosova, vetëm në Akademinë Spitalore Ushtarake në Beograd ka pasur laborator për përgatitjen e mjeteve. Mendoj se në Kosovë nuk janë nxjerrë organe. Jam i bindur se ky tregim është i paqëndrueshëm.
Pohimet e Prokurorisë serbe për krime lufte në rastin më të mirë mund të konsiderohen si mendjelehtësi, nëse jo politikisht të motivuara me qëllim që të provokohet sensacion për një lëndë gjyqësore që ende nuk ka lëvizur më larg se indikacionet.
Ajo që është e pakuptueshme lidhet me atë pse askush nga kolegët e mi kirurgë nuk e ka ndjerë nevojën që të ngrihet dhe të tregojë publikisht për mungesën e logjikës dhe për kundërthëniet e qarta mjekësore që dalin nga tërë ky tregim. Ka mjaft kirurg të mirë që do të kishin mundur ta bënin një gjë të tillë.
I kam pyetur disa prej tyre për këtë gjë. Privatisht më thanë se vërejtjet e mja janë të drejta dhe se këtu diçka nuk është në rregull. Por, nuk dëshirojnë të shprehen publikisht. Ndoshta ka ndonjë lidhje me politikën” – shprehet Goran Kronja, ish-shefi i ekipit për transplantime organesh në Akademinë Spitalore Ushtarake në Beograd.
Vërejtjeve të kirurgut të njohur serb të kirurgjisë vaskulare, që ka bërë mbi 200 transplantime të organeve, nuk kam çka t’i shtoj asnjë. Ndërsa, për dilemat e tij nëse heshtja e kirurgëve tjerë në Serbi ka lidhje me politikën, mendoj se Goran Kronja nuk e ka lexuar shkrimin e gazetarit serb, Miroslav Filipović-i, «Marshi i gjatë drejt së vërtetës për krimet». Lexuesit i kujtohet se Miroslav Filipović-i përjetoi pasoja të rënda nga regjimi i Beogradit për shkak se kishte ngritur zërin kundër krimeve serbe në Kosovë. Në kontekstin e shprehjes së habisë nga ana e kirurgut serbe Goran Kronja-s pse kirurgët tjerë serbë nuk reagojnë ndaj budallallëqeve për trafikimin e organeve po sjell kritikat që kishte bërë Miroslav Filipović-i 13 vjet më parë ndaj sjelljes së intelektualëve, institucioneve kulturore, fetare dhe akademike të Serbisë që kishin hyrë në shërbim të regjimit të Milošević-it.
“Është vështirë të gjendet institucion kombëtar që të jetë munduar ta ruajë popullin serb nga kryerja e krimeve. Në veçanti është e vështirë të gjenden institucione që nuk e kanë nxitur popullin serb të kryejë krime. Ku ka qenë Akademia e Shkencave, ku ka qenë Kisha, ku ka qenë Universiteti, ku kanë qenë partitë politike? Çka ndodhi me Kishën e cila paralajmëroi se do t’i hapë dosjet e krimeve serbe në Kosovë? Ku mbeti paralajmërimi i Kishës se në emër të popullit serb do të pendohet dhe do të kërkojë falje nga viktimat tona?…
Në perëndim Milošević-in moti e kanë quajtur «kasap të Ballkanit» dhe e kanë krahasuar me Hitler-in. Gjermania e para Luftës së Dytë nuk mund të krahasohet me Serbinë e fillimit të viteve të nëntëdhjeta. Kur Hitler-i filloi të çartet dhe t’i ngjajë një kafshe të tërbuar, e braktisën një numër i intelektualëve, i shkencëtarëve dhe i artistëve më eminentë të popullit gjerman. Edhe pse Serbinë e Milošević-it e braktisën një numër artistësh, shkencëtarësh dhe intelektualësh, shumica e tyre u vunë në shërbim të tij, përkundër asaj se e dinin se me urdhrin e tij, me miratimin e tij ose së paku me dijeninë e tij, çdo ditë “nga dora serbe” pësonin qindra njerëz të pafajshëm. Tani, të kërkohet nga këta njerëz që të flasin për krimet që janë bërë, do të thotë të kërkohet nga ata që ta pranojnë fajësinë e tyre.”
Miroslav Filipović, “Marshi i gjatë drejt së vërtetës për krimet” f.27-28

Filed Under: Analiza Tagged With: A KA PASUR, Bardhyl Mahmuti, nga ana e UÇK-së?, trafikim organesh

Kosovë-Barrikada “park i paqes” në Urën e Mitrovicës, kur do largohet?

August 10, 2015 by dgreca

Nga Behlul Jashari/ PRISHTINË, 10 Gusht 2015/ Largimi i barrikadës së quajtur “parku i paqes”, mbi lumin Ibër, i cili ndan jugun dhe veriun e Mitrovicës, është i varur ekskluzivisht nga themelimi i Asociacionit të Komunave Serbe, bëjnë të ditur zyrtarë serbë, sipas shtypit kosovar.
Edhe kryetari i Mitrovicë së Jugut, Agim Bahtiri, tashmë e pranon se pa themelimin e Asociacionit, nuk largohet barrikada mbi Ibër. Megjithatë, Bahtiri pati deklaruar se më së largu në qershor 2015, do të largohet barrikada e vendosur nga serbët, madje ishte shprehur se “vetë ai do të dalë aty për ta larguar”, citon sot gazeta “Zëri” në Prishtinë.
Tashmë Bahtiri thotë se kjo çështje është bllokuar, për shkak se palët Prishtinë – Beograd, ende nuk kanë arritur të nënshkruajnë marrëveshjen, e cila përfshinë katër temat në një pako.
Në 30 qershor njoftohej se, nuk është arritur asnjë marrëveshje finale në bisedimet Kosovë-Serbi në Bruksel të raundit të 27-të në nivel të lartë kryeministror, të nisura një ditë më parë në mëngjes, e të përfunduara pas mesnate. Një nga katër temat ishte barrikada mbi urën kryesore të Mitrovicës.
Në 8 korrik në mbledhjen e qeverisë, kryeministri i Kosovës, Isa Mustafa ka thënë se në dialogun me Serbinë në Bruksel “temat të cilat tani i kemi në rend të ditës nuk janë shumë të lehta, janë tema që kërkojnë vëmendje të veçantë, sepse janë zgjidhje specifike të cilat ne nuk i kemi pasur deri më tani në Kosovë”.

“Në katër tema që i kemi tash në shqyrtim, mund të them se ne e kemi përfunduar praktikisht marrëveshjen për kodin telefonik. Marrëveshja është e gatshme, nuk është nënshkruar”, ka shtuar ai.
“Kemi përafruar qëndrimet sa i përket Asociacionit të Komunave, jo të Statutit, por vetëm të parimeve themelore, mirëpo kanë mbetur disa çështje të cilat duhet të diskutohen dhe të sqarohen edhe më tutje, në mënyrë që çdo gjë që merremi vesh atje të jetë e zbatueshme dhe të jetë e aplikueshme”, ka theksuar Mustafa.
“Janë diskutuar, por nuk janë përfunduar edhe çështjet e marrëveshjes për energjinë dhe lidhur me Urën mbi Ibër që kanë mbetur që të diskutohen në vijim”, ka vijuar ai.
“Ne kemi prezantuar qëndrimin tonë, që jemi për atë që të bëjmë përpjekje që këto katër marrëveshje t’i përfundojmë, dhe që si pako t’i realizojmë, natyrisht duke e nënshkruar secilën veç e veç”, ka thënë Mustafa.
Barrikada mbi pjesën veriore të urës mbi lumin Ibër në Mitrovicë e ngritur në vitin 2011 është hequr në qershor 2014 nga vetë serbët, natën, por ura përsëri u bllokua ditën me ngritjen aty të ashtuquajturit “park i paqes” me pisha të mbjella në vazo të betonit.

Filed Under: Analiza Tagged With: “park i paqes” në Urën e Mitrovicës, Bahri Jashari, Kosovë-Barrikada, kur do largohet?

SA MË SHUMË JAM MARRË ME STUDIMIN E SHQIPES, AQ MË SHUMË MË ËSHTË SHTUAR DËSHIRA QË T’I KUSHTOHEM ASAJ

August 10, 2015 by dgreca

(Flet gjuhëtari prof.dr. Tomor Osmani, Mjeshtër i Madh)/
Nga Fran Gjoka – Lezhe*/
– Prof.Tomori: Keni një jetë të tërë që merreni me gjuhësinë shqiptare si në rrafshin sinkronik, ashtu edhe në atë diakronik, cili ka qenë motivi kryesor që ju ka shtyrë të merreni për një kohë kaq të gjatë me këtë fushë studimi?
*Unë nuk jam një gjuhëtar i ri. Ishte një dëshirë, një pasion që të merrem me gjuhësi dhe me studimin e gjuhës shqipe. Edhe vetë profesioni si mësues i gjuhës shqipe dhe i letërsisë dhe që në vitin 1963 si pedagog i gjuhës amtare në Institutin e Lartë Pedagogjik të Shkodrës (Sot Universiteti “Luigj Gurakuqi”) më nxiti që t’i kushtohem ekskluzivisht studimit të kësaj gjuhe, duke u përpjekur që të zbuloj “të fshehtat e saj”, kur kam pasur mundësi. Sa më shumë jam marrë me studimin e shqipes, aq më shumë më është shtuar dëshira që t’i kushtohem asaj, duke studiuar, por edhe duke botuar shkrime në shtypin shkencor dhe periodik. Edhe në këtë moshë që jam, ndjej kënaqësi që të kontribuoj me ato mundësi që kam, për të dhënë diçka në të mirë të gjuhës, kulturës dhe arsimit kombëtar.
– Duke njohur fushën e veprimtarisë shkencore të familjes së njohur Osmani, shohim se ju e keni thyer disi kornizën e fushës studimore. Pse pikërisht, përveç kontributeve të tjera gjuhësore, jeni marrë me historinë e alfabeteve të shqipes?
Unë nuk e kam thyer kornizën e fushës studimore të familjes sime. Trashëgova fillimisht profesionin e mësuesit dhe pastaj atë të pedagogut. Nëse babai im, Ethem Osmani, Mësues i Popullit, iu kushtua veprimtarisë pedagogjike, duke drejtuar një shkollë të arsimit të përgjithshëm, vëllai, Shefik Osmani, një didakt i mrënjohur, ndërsa unë vazhdova traditën arsimore si mësimdhënës dhe studiues i gjuhës amtare.
Duken ndjekur historikisht zhvillimet e gjuhës shqipe që nga dokumentet e para e në vazhdim, më tërhoqi vëmendjen problemet e historisë së alfabetit të gjuhës shqipe. Ndonëse shumë studiues janë marrë me këtë temë, janë botuar studime dhe monografi, por unë kërkoja të shkelja në atë shtigje, kur nuk ishin thënë të gjitha për këtë çështje. Qëllimi parë imi ishte që çdo botim që kishte lidhje me historinë e alfabetit të shqipes ta shihja fizikisht dhe çdo të dhënë ta merrja jo nga të tjerët, por nga origjinali i veprës. E dyta, do të merresha jo me artikujt dhe veprat e shkruara gjatë viteve, por vetëm me ata që kishin hartuar alfabete, variante dhe nënvariante, që do të pasqyroheshin përmes pasqyrave të hartuara posaçërisht. Kështu arrita që të botoj monografinë “Histori e alfabetit të gjuhës shqipe” në vitin 1987, më pas veprën e pasurova me të dhëna të reja, me vlerësime dhe interpretime të një dimensioni të ri, duke e dyfishuar edhe si material, të cilën e titullova “Udha e shkronjave shqipe”(1999). Edhe ribotimi i kësaj vepre në vitint 2008 nga Akademia e Shkencave e Shqipërisë njohu përmirësime në sasi e cilësi.
-Një nga studimet tuaja më të arrira ka qenë edhe botimi i monografisë “Komisia Letrare Shqipe në Shkodër” (1916-1918). Si arritët të kryeni një studim kaq të plotë, kur mungonin shumë dokumente.
“Komisia Letrare Shqipe në Shkodër” ishte një ngjarje e madhe në fushën e kulturës së cilës nuk i ishte dhënë vendi që i takonte gjatë viteve, që nga krijimi i saj, më 1916, afro 100 vjet më parë. U mora me një ngjarje të tillë, pasi arrita të gjej disa dokumente të reja si procesverbalin e mbledhjeve, si dhe broshurën “Lajmet e Komisisë Letrare Shqipe në Shkodër, nr.2. Mbi bazën e studimeve dhe të dokumenteve arrita të hartoj një monografi për veprimtarinë e saj, duke saktësuar kohën kur ka filluar aktivitetin e saj dhe sa kohë ka vazhduar, cilët kanë qenë misët, pjesëmarrësit dhe të ftuarit, duke precizuar personalitetet që morën pjesë në mbledhjet e organizuara gjatë tri vjetëve të punës së saj, diskutimet për gjuhën e përbashkët dhe drejtshkrimin e saj, për zhvillimin e letërsisë , hartimin e e teksteve shkollore dhe i termave të tyre etj.
Për mendimin tim, ajo ka qenë institucioni i parë shkencor në vendin tonë. Në shkrimet e botuara për këtë ngjarje janë dhënë disa konsiderata me vlerë për veprimtarinë e saj. “Komisia Letrare Shqipe në Shkodër” ishte nismëtarja e standardizimit të shqipes së shkruar…(B.Beci), Me Komisia Letrare Shqipe në Shkodër nis kodifikimi në shkallë kombëtare i shqipes standarde…(Xh.Lloshi), Me punën që kreu “Komisia Letrare Shqipe në Shkodër”, shqipja hyri në një etapë të re të përpunimit të saj të vetëdijshëm, hyri në hullinë e kodifikimit të saj…(S. Mansaku). “Komisia Letrare Shqipe në Shkodër”, një institucion me vlera të veçanta shkencore, historike, gjuhësore, letrare e kulturore për kohën u karakterizua nga kompetenca shkencore, toleranca, larg qendrimeve të ngushta lokaliste, duke dhënë zgjidhje sa shkencore, aq edhe të pranueshme për gjuhën shqipe dhe njëkohësisht i dha një shtytje të veçantë procesit të konvergjencës gjuhësre që ndikoi në zhvillimin e shqipes moderne për shumë kohë.
-Një jehonë të veçantë në qarqet shkencore bëri edhe vepra juaj studimore “Shejzat për gjuhën shqipe”. Diçka rreth rolit të kësaj reviste për zhvillimin e gjuhës shqipe.
Revista “Shejzat” ishte një organ i botuar jashtë atdheut, që nuk qarkullonte në Shqipëri, pasi drejtuesit e saj ishin persona të përndjekur nga regjimi monist. Ajo u botua gjatë viteve 1957-1974 me një numër përkujtimor në vitin 1978. Pronar i revistës ishte shkrimtari Ernest Koliqi dhe kryeredaktor Martin Camaj për aq kohë sa qendroi në në Itali. Duke qenë se lexuesi shqiptar është pak i njohur ose aspak me lëndën e kësaj reviste, e quajtëm të arsyeshme që shkrimet e saj t’i shohim në rrafshin gjuhësor. Në artikujt e përfshira në këtë revistë disa kishin karakter problemor, por edhe njohës, informues, recensa, kronika etj. Në këtë organ u aktivizuan dhe dhanë ndihmesën e tyre për gjuhën shqipe shumë personalitete të kulturës shqiptare, por që ishin të padëshirueshëm nga regjimi monist në Shqipëri, si : E.Koliqi, M.Camaj, K.Gurakuqi, M.Kruja, Z.Valentini, L.Marlekaj, T.Kolgjini, atë Daniel Gjeçaj etj. U botuan artikuj për gjuhën e përbashkët, për historinë e alfabetit të shqipes dhe fjalorët e saj; u trajtuan çështje me karakter morfologjik, drejtshkrimor, leksikor e leksikografi, por nuk mbetën jashtë edhe shumë figura emblematike, vepra dhe autorët e tyre.
Kjo revistë për kohën kur u botua, qe një organ i preferuar i shqiptarëve jashtë atdheut.
-Keni një jetë të tërë që merreni me studentë. Keni nxjerrë mjaft talente sidomos në fushën e letërsisë.Si e shpjegoni mungesën e studiuesve të rinj në fushën e gjuhësisë?
Nuk mund të them se kemi një deficit të studiuesve në fushën e gjuhësisë.Kjo është e kushtëzuar nga disa faktorë. Dihet se gjuhësia është një shkencë e vështirë, kërkon mobilizim të vazhdueshëm, studim sistematik dhe kjo është e kushtëzuar edhe me individin që duhet të ketë dëshirë dhe pasion për këtë shkencë dhe disiplinat e saj. Gjithashtu edhe shteti, shoqëria ka rolin e vet, duke nxitur studiuesit e rinj, por edhe duke investuar financiarisht për ato shkenca që kanë nevojë për t’u ndihmuar. Një fakt pozitiv që vihet re këto dekadat e fundit është që shumë studiues të rinj kanë zgjedhur temat për doktoraturë nga fusha e gjuhësisë, si në universitete, ashtu edhe në qendrat shkencore, por këta duhen stimuluar. Ky kontigjent i ri që është kualifikuar deri tashti, apo vazhdon kualifikimin pasuniversitar po jep frytet me botimet nga fusha e gjuhës shqipe si brenda, ashtu edhe jashtë vendit.
-A jeni i kënaqur, professor, me nivelin e përgatitjes së studentëve në rrafshin gjuhësor si mësues të ardhshëm. A ka vend për përmirësimin e punës metodike dhe shkencore në këtë drejtim.
Përgatitja e studentëve nuk është në nivelin e kërkuar.Ata i kanë të gjitha kushtet për të studiuar.Çdo universitet ka bibliotekën e vet në shërbim të studentëve që sa vjen e pasurohet. Në Universitetin “Luigj Gurakuqi” në Shkodër biblioteka shkencore është shumë e pasur me botime të traditës dhe të sotmes, me kushte shumë të mira për të studiuar, por duhet nga ana e studentëve vullnet dhe dëshirë për të studiuar. Nuk mund të themi se s’ka vend për permirësimin e punës metodike dhe shkencore. Duhet të gjenden forma puna nga ana e pedagogëve që i shërbejnë procesit mësimor, përmirësimit të tij. Një fakt pozitiv është se i gjithë personeli mësimdhënës është i kualifikuar, ka interesa të veçanta për disiplinën gjuhësore që mbulon, duke botuar jo vetëm artikuj e studime shkencore , por duke kaluar në botimin e monografive.
Me lejoni t’ju uroj jetëgjatesi, shëndet të plotë, krijimtari përseri të frytshme për kulturimin dhe lartësimin e virtyteve më të mira të gjuhësisë shqiptare.

*Autori i intervistes, Fran Gjoka

Filed Under: Interviste Tagged With: FRAN GJOKA, Prof. dr. Tomorr Osmani, studimi i gjuhes shqipe

VËSHTRIM MBI GJUHËS SHQIPE NË VITIN 1810

August 9, 2015 by dgreca

Nga Kolec TRABOINI
Hobhouse, John Cam, Lord Broughton. “Nëpër Shqipëri, dhe krahinat e tjera të Turqisë në Evropë dhe Azi, në Konstandinopojë, gjatë viteve 1809 dhe 1810” Vol Ι-II, Londër, James Cawthorn, 1813./
John Cameron Hobhouse (1786-1869), që më vonë do të marrë titullin e lartë Lord Broughton, u bë mik i Bajronit kur ata ishin me studime në Kembrixh, dhe ishte shpesh shoqërues në udhëtimet e poetit të madh. Në shtator 1809 Bajroni dhe Hobhouse ishin në Maltë dhe shfrytëzuan rastin për një udhëtim me një anije që do të shkonte në Prevezë, një qytet shqiptar në Çamëri. Më pas shkuan dhe në Tepelenë ku takuan Ali Pashën, i cili i priti me nderime të mëdha. Duke u kthyer në Janinë, atëherë një qytet i madh i Perandorisë Osmane, Hobhouse dhe Lord Bajroni udhëtuan nëpërmjet Acarnania për në Delfi dhe përfunduan në Athinë, ku qëndruan për dhjetë javë. Gjatë kësaj kohe, Hobhouse vizitoi Megarën, Atikën dhe Kalkidhën. Në vitin 1810 ata u ndanë: Lord Bajroni u kthye në Athinë, ndërsa Hobhouse u nis për në Angli, ku ai u përfshi në jetën politike. Nga ky udhëtim fillimisht në 1813, botoi një libër përshtypjesh për vendet nga kaluan në Shqipëri dhe Greqi me titull “Nëpër Shqipëri, dhe krahinat e tjera të Turqisë gjatë viteve 1809 dhe 1810”. Më vonë u bë anëtar i parlamentit, shërbeu si sekretar për luftën në kabinetin kryeministrit Charles Grey (1830–1834) dhe ka mbajtur poste në qeveritë e mëvonshme. Dy vëllime e librit të tij u botuan shumë herë, madje deri edhe në vitin 2015.

Për Shqipërinë dhe shqiptarët flitet gjatë gjithë librit voluminoz, por në fundin e vëllimit të dytë ka një ekstrat ku gjenden 20 faqe vështrim mbi gjuhën shqipe duke e parë në një plan gjithëpërfshirës, sepse kjo gjuhë flitej jo vetëm në krahinat e njohura si trojet shqiptare, por anembanë Greqisë. Kemi një analizë me karakteristikat e gjuhës shqipe, tiparet dhe natyra e saj, aspekte të gramatikës, të zgjedhimit të foljeve, emrat, përemrat madje edhe numërimin në gjuhën shqipe. E rëndësishme është se ai ka studiuar me kujdes në terren të folurën shqipe të arvanitasve të Atikisë, rreth e qark Athinës. John Cam. Hobhouse sjell edhe vështrimin mbi një fjalor të gjuhës shqipe të Da Lecce. Dimë që këtë libër e ka njohur e vlerësuar Faik Konica, sepse në disa raste ai i referohet vëllimeve të Hobhouse në revistën “Albania”.
Është për t’u admiruar puna e këtij udhëtari anglez që ka njohuri edhe nga gjuhësia që ka lënë të dokumentuar mjaft trajta të shprehuri të shqipes. Ai që në fillim shpreh shqetësimin që kanë shqiptarët se nuk kanë alfabetin e tyre për të shprehur mirë e saktë gjuhën e vet. Në kërkimet e bashkëbisedimet e veta me shqiptarët duke përfshirë dhe shqiptarët e rrethinave të Athinës, ai shprehet se nuk sheh ndonjë ndryshim në mes të gjuhës shqipe që përdorin në Atiki dhe asaj që përdorin në Epir. Është e njëjtë, është gjuhë shqipe. Sapo nis kapitullin “Gjuha Shqipe” ai shkruan se ka në dorë librin e Pader Francesko Maria da Lecce me titull “Osservationi Grammaticalli nella lingua albanese…. In Roma Della Stamperia della Sag. Congr: di Prop. Fede, 1716”.
Në vëzhgimet që bën Da Lecce, në librin e tij, J.C. Hobhouse e konsideron të gabuar mendimin se gjuha shqipe nuk është e shkruar, dhe veçmas duke nxjerrë si shkak vështirësitë në problemin e gramatikës së shqipes në përshtatjen e një alfabeti. Ky konkluzion i gabuar vjen thotë Hobhouse, sepse Da Lecce në librin e tij është mbështetur më së shumti tek përvoja e misionarëve fetarë të huaj, kryesisht italianë që kanë shërbyer në Shqipëri e që kanë hartuar gramatika jo të sakta që shprehin tingujt e shqipes. Gramatika që paraqet Padër Da Lecce është një udhëzues që është përdorur për misionarët e rinj të fesë që vinin në Shqipëri si një udhëzues që në fund të fundit nuk është mbështetur në ndonjë model apo studiues e njohës profesionalë të gjuhës. I konsideron si përvoja empirike dhe jo shkencore. Çdo shpjegim është bërë duke u mbështetur në përqasje me italishten. Pikërisht për këtë Hobhouse merr përsipër në 20 faqe të librit të vet, libri i dytë shtesë, një analizim të gramatikës së gjuhës shqipe duke nxjerrë karakteristikat e saj. Shumë gërma të italishtes i përshtaten tingujve të shqipes, por jo të gjitha konstaton ai, prandaj lind nevoja e disa shenjave grafike të veçanta.
“Kam mbledhur- shkruan Hobhouse- një numër të madh fjalësh e shprehjesh të shqiptarëve të fshatrave të Atikës, përreth Athinës dhe dëshiroj ta vendos në fund të librit si shtesë për të parë sa qëndrojnë ato që shkruan Da Lecce. Duke krahasuar dy raste specifike, shkruan Hobhouse, unë konstatoj se fjalë e shprehje të tëra të folura shqipe të Atikës janë krejt ngjashëm me ato të Epirit, natyrisht me ndryshime fare të vogla si karakteristika e nuancat dialektesh si në çdo gjuhë tjetër. Ai merr në analizë emrat, mbiemrat, përemrat, parafjalët, numëroret, foljet dhe kohët e tyre duke sjellë shembuj me fjalë e fjali të plota që tregojnë me sa vëmendje i ka studiuar karakteristikat e gjuhës shqipe dhe ligjësinë e brendshme të gramatikës në prirjet e zhvillimit të saj, pa harruar leksikografinë dhe përshëndetjet tipike shqiptare.
Në konkluzionet e tij autori Hobhouse thotë se këto vështrime mbi gjuhën shqipe janë si shënime njohëse e nëse ata nuk e plotësojnë krejt e të plotë njohjen e gjuhës shqipe, mjaft mirë do të ishte që lexuesi të adresohet tek libri i Da Lecces, por nëse edhe këtë nuk e konsideron të plotë atëherë i mbetet të ushtrohet duke u mbështetur tek gramatika për të cilën jepet një shembull mesa duket i mbështetur tek Da Lecce në vitin 1716 se si mund të komunikohet në gjuhën shqipe.
Po e sjellim letrën origjinale nga faqja 433 e librit dhe në vazhdim të përshtatur.

Arbenorit.
Arbenuer i dasciuni ket’ gramatiken e sckrova io per dzottinii tande, ki di màa fort, e màa nkΘieet, se une: por atà Fratini ki viiene per se largu me i ù scerbbouem. E persè ket nde dee te Romese skane hàbèr te ghiuse sate: pune emire asct, ki maa pare ta marrene vesc kaha. Nde te pelcheft hessapi i kessai letre ( te lutem) me fale Tinedzott, se dà mùe scendetne me mbaruem kach pune, nde mos e paccia mire rièscpitune fialata ndieiima: persè luftova, sa mùita, me i vum pàa hile, sicundrese m’ fali dzottouni, me te dcilne pacc jeten’ e giatt, e te pouΘ dòrene.

Arbnorit.
Arbnor i dashtun ket’ gramatikën e shkrova jo për zotnin tande, ti e di ma fort,
e ma afër se unë: por për At Fratinin që vjen prej së largu e për ti shërbye. E kjo sepse këta të Romës s’kanë haber të gjuhës sate: punë e mirë asht që ma parë ta marrin vesh se kah është. Në të pëlqeftë shkrimi i kësaj letre (të lutem) të më fali Zoti ynë, të më jap mua shëndet me mbaru këtë punë, në mos i paça respektu fjalët të kërkoj ndjesë: sepse luftova, sa munda, me i vue pa hile, sikur mi fali do Zoti ynë me të cilin paç jetën’ e gjatë, e të puth dorën.

Në vazhdim autori shkruan se të vetmet fragmente të regjistruara nga arvanitët e Atikës, fshatrat që e rrethojnë Athinën, ishin tre strofa të një kënge arvanite- shqipe që përmbajnë thirrje dëshpëruese të një arvaniti drejtuar një vajze të re.

De vdeksa tema kquash be gropa targalissa.
Tete coombeesema bundi tema pustrosh me sisa.

Vdekea athe me savanosna.
A pastai me metasnosa.

Vdekea athe de klish me kialn.
A pastai rovne te kliagn.

Vihet re se përkthimi në anglisht i kësaj poezie nuk është krejt e saktë, por e përafërt. Po përpiqemi ta sjellim në shqipërim të lirë në gjuhën e sotme letrare.

Në vdeksha të më çosh tek gropa përqafuar
Të mbështetem e së fundi të më pushtosh me sisa

Vdiqa e atëherë më mbështollën në çarçaf
Më lanë e pastaj ikën larg.

Vdiqa dhe në kishë më futën në varr.
E pastaj harruan të më qajnë.

Ky libër historik në dy volume të mëdha është botuar me dhjetëra herë, madje në kuadrin e 200 vjetorit të botimit të parë njohu disa botime, në 2011, 20013, 2014 dhe 2015. Libri në dy volume ka një vlerë shumë të madhe për të njohur zhvillimet në fillimin e shekullit të 19-të nëpër qytetet shqiptare si Tepelena, Preveza, Parga, Arta (Ambrakia e lashtë), Janina e me tej në Atikë, Peleponez e ishuj, kudo ku ky mik i madh e bashkudhëtar i Bajronit dhe shqiptarëve takonte njerëz që flisnin gjuhën shqipe. I përshkruan ata besnikë, të cilët madje krejt me dëshirën e tyre e pa asnjë pagesë e përcjellin duke u dhënë siguri të plotë kur kalojnë për në Janinë. Ai përshkruan pritjen e Ali Pashait në kalanë e Tepelenës që e konsideron një pritje të shkëlqyer dhe i kundërshton thëniet e Mr. Hyges që e përshkruan vezirin Ali si të rëndë e jo miqësor. J. C. Hobhouse shkruan se ne gjetëm të kundërtën. Një pritje mbresëlënëse edhe në Janinë këtë kryeqytet të shqiptarëve. Libri nuk është një trajtesë gjuhësore, por shënime udhëtimi e vëzhgime të thella, çfarë tregon për interesin e madh që kishin të huajt për Shqipërinë në fillimin e shekullit XIX. Vetë fakti se librit i kishte vënë titullin “Nëpër Shqipëri…dhe provinca të tjera të Turqisë”, tregon se Shqipëria ishte përparësi në udhëtimin e tij dhe kishte tërhequr vëmendjen e qarqeve evropiane. Shqipëria në mendjen e njerëzve të ditur i Hobhouse – Lordi anglez Broughton, i cili e meriton një përkujtimore diku në Shqipëri, kishte një shtrirje të gjerë hapësinore në Ballkan dhe kurrsesi nuk mund të përfytyrohej në dimensionet që i dha Konferenca vrastare e Ambasadorëve në vitin 1913. Lordi Broughton i gjente gjurmët shqiptare madje deri dhe në rrethinat e Athinës e kudo nëpër ishujt e Greqisë, e cila do të krijohej si shtet po prej shqiptarëve-arvanitas 20 vjet më vonë. E dobishme do të qe të botohej ky libër nga Akademia jonë e Shkencave, së paku pjesë të seleksionuara, siç kanë bërë me shënimet e këtij autori për Italinë botuar këtë vit, sepse falë njerëzve të mëdhenj si Bajronit, përfshirë dhe Lordi Broughton me këtë libër, çështja jonë kombëtare sa vinte e bëhej më e njohur anipse mjerisht për shkaqe që tashmë janë të ditura, ne shqiptarët dolëm të vonuar, të copëtuar dhe të fundit nga gërmadhat e perandorisë osmane.

Filed Under: Histori Tagged With: Kolec Traboini, MBI GJUHËS SHQIPE, NË VITIN 1810, veshtrim

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 62
  • 63
  • 64
  • 65
  • 66
  • …
  • 89
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • “Shënime për historinë antike të shqiptarëve”*
  • Si funksionon sistemi juridik në Shqipëri dhe pse ai ka nevojë për korrigjim?
  • Emisionet postare festive të fundvitit në Kosovë
  • JAKOBSTADS TIDNING (1939) / MBRETI ZOG, SHUMË BUJAR ME BAKSHISHE. — EMRI I TIJ NUK DO TË HARROHET KAQ SHPEJT NGA PRONARËT DHE PERSONELI I HOTELEVE NË VARSHAVË.
  • HAFIZ SHERIF LANGU, DELEGATI I PAVARËSISË TË CILIT IU MOHUA KONTRIBUTI PËR 50 VJET ME RRADHË, KLERIKU DHE VEPRIMTARI I SHQUAR I ÇËSHTJES KOMBËTARE
  • RIPUSHTIMI I KOSOVËS – KUVENDI I PRIZRENIT 1945
  • Nikola Tesla, gjeniu që u fiksua pas pëllumbave dhe u dashurua me njërin prej tyre
  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT