Archives for September 2015

KUJTOJMË DATAT E PËRGJAKSHME TË ÇAMËRISË

September 22, 2015 by dgreca

Ndaj popullit të Çamërisë është kryer gjenocid/

Shkruan:Adil FETAHU/

E kam thënë sa herë, me gojë e me shkrim, kudo e kurdo që ishte rasti, se fashizmi në Greqi është shfaqur e ka vepruar shumë më herët se nacizmi dhe fashizmi gjerman e italian në prag dhe gjatë Luftës së Dytë Botërore. Në të vërtetë, në Greqi fashizmi është shfaqur e ka vepruar qysh prej çlirimit nga Perandoria Osmane, për çlirimin e së cilës kontributin më të madh e kanë dhënë vet shqiptarët që jetonin si vendas në trojet e veta, tash të okupuara nga Greqia. Pas Kongresit të Berlinit (1878), e veçmas në prag dhe pas Konferencës së Londrës (1913), shteti grek filloi ekspansionin e pushtimit të tokave shqiptare (Epirin, Çamërinë) dhe ishujve të Turqisë e Maqedoninë Veriore. Menjëherë pas pushtimeve, filloi spastrimin etnik të popullsisë jogreke (shqiptarë, turqë, vllehë, hebrenjë). Më së keqi e pësuan shqiptarët, si përkah përmasa e krimeve monstruoze që kreu shteti grek ndaj tyre, ashtu edhe nga pushtimi i pjesës më të bukur të tokës dhe bregdetit shqiptar. Krimet më monstruoze dhe gjenocidin mbi shqiptarët e Çamërisë, Greqia e ka filluar qysh prej vitit 1913, i ka përfunduar gjatë Luftës së Dytë Botërore (1940-1945), por diskriminimin ndaj shqiptarëve e ka vazhduar dhe vazhdon edhe sot e kësaj dite, duke ua mohuar identitetin, ndaluar gjuhën e trajtuar si grekë të gjithë shqiptarët e besimit ortodoks.

Regjimenti XV i krahut komunist gjatë Luftës së Dytë Botërore (ELAS), në një komunikatë (nr.15, të datës 6 janar 1945), drejtuar refugjatëve të Çamërisë, i porositë ata të kthehen në vatrat e tyre kur të merret një vendim i përbashkët midis Shtabit të Përgjithshëm të ELAS-it dhe të autoriteteve shqiptare. Në atë komunikatë, mes tjerash shkruan: “…Të gjithë e dimë se populli i kësaj krahine këto vitet e fundit vuajti shumë nga mania e fashizmit (nënv.a.f.).Gjaku pothuaj kurdoherë i pafajshëm u derdh si lumë; gra e çiliminj u masakruan pa mëshirë dhe fshatra të tëra u zhdukën nga flaka. Nga këto të këqija në kohë të ndryshme pësuan dhe banorët e krishterë dhe ata myslimanë të rrethit. Veçanërisht drama e katastrofës dhe e masakrimit që tani kohët e fundit shkretoi elementin minoritar mysliman të kësaj krahine shquan si një krim të tmerrshëm brenda në historinë e gjakosur të viteve të fundit… Ata njerëz që hynë në krye për të bërë gjakderdhje, ata që bënë krime, ata që vodhën e që lyen duart e tyre të çndershme, gjak të pafajshëm me gjakun e të varfërve dhe njerëzve të ndershëm, këta qofshin të krishterë ose myslimanë, nuk do të shpëtojnë nga dënimi po me ndihmën tonë do të kapen dhe do t’i dorëzohen vet popullit që e torturuan për ato që bënë. Dhe ata myslimanë që nën urdhërat e Nuri Beut therën të krishterë, dhe ata të krishterë që të paguar dhe të drejtuar nga fashisti Zerva shkretuan fshatra myslimane dhe therën gra dhe fëmijë mysliman, të gjithë këta kriminelë nuk do t’i shmangen dënimit të tyre të drejtë…”. (Kastriot Dervishi: “Masakra në Çamëri – Përmbledhje dokumentesh”, fq.56).

Përmasat e krimeve të shtetit grek ndaj çamëve kanë të gjitha elementet dhe tiparet e gjenocidit. Këtë e kanë pohuar në studimet e tyre edhe disa studiues, historianë e profesorë grekë të cilët kanë dinjitet e pavarësi profesionale e shkencore, si profesori Stathis Kalivas, nga Universiteti Jale (ShBA), Konstandinos Ciceliqis nga Universiteti Padio (Greqi), e ndonjë tjetër. Ky i fundit, në një studim të paraqitur në vitin 2008 në atë Universitet, pohonte se forcat e ushtrisë çlirimtare greke (EDES), gjatë Luftës së Dytë Botërore kanë kryer gjenocid ndaj çamëve, duke dhënë shifra edhe më të mëdha të atij gjenocidi, se që ka dhënë vet Shoqata e Çamëve. Ai gjenocidin e relativizon, duke thënë se atë e kanë kryer “një grup nëpunësish grekë”, por është konsekuent ndaj qëndrimit të vet për gjenocidin, pa marrë parasysh presionet politike, duke thënë se “nuk po flasim për çështje kombëtare, por për çështje dhe për fakte historike të dokumentuara”. Historiani tjetër grek, Niko Zhangu, për masakrat e bandave të Zervës, shkruan: “Duhet të shikojmë fytyrën tonë në pasqyrën e historisë dhe të na vie turp për ato që u bënë, sepse nuk janë në karakterin e popullit tonë”.

Mjerisht, zëra të tillë të ndërgjegjes profesionale, shkencore e njerëzore janë të rralla në mesin e qarqeve të shoqërisë greke, dhe ato nuk depërtojnë jashtë rretheve të tyre të ngushta. Ndërkaq, janë shumë më të shpeshtë, më të përhapur e më të zëshëm ata që edhe sot ushqejnë e zhvillojnë propagandë dhe praktikojnë ksenofobi e veprime fashiste e të gjenocidit, duke u nisur nga qarqet politike, diplomatike, shtetërore e kishtare. Doktrina fashiste është pjesë e Magaliidesë, qysh nga mesi i shekullit XIX, dhe ajo edhe sot vepron përmes lobeve, organizatave e aksioneve kriminale: “Agimi i artë”, KOG, MAVI, “17 Nëntori” etj, si mbeturina nga Lufta e Dytë Botërore, por që veprojnë të papenguara edhe në Greqinë “demokratike” e anëtare e NATO-s dhe BE-së! Kisha ortodokse greke është ajo që ushqen urrejtje e ksenofobi ndaj etnive jogreke, veçmas ndaj shqiptarëve. Klerikët e kishës greke, në një dorë mbajnë kryqin, e në tjetrën thikën e përgjakur. Ky fashizëm po e rritë urrejtjen edhe ndaj emigrantëve shqiptarë që tash punojnë në Greqi, mohon pakicat brenda Greqisë, ndërsa provokon me pakicën minore greke, madje edhe me ortodoksët shqiptarë në Shqipëri, duke i joshur ata me paga, pensione e pasaporta greke, vetëm që të regjistrohen si grekë; duke ndërtuar kisha të stilit grek, apo varreza gjoja të ushtarëve grekë në trollin shqiptar, me synime djallëzore e pretendime territoriale për “Vorio Epirin”! Nga ana tjetër, shqiptarët myslimanë të Çamërisë i ka vrarë, zhdukur e ndjekur nga vendi i tyre, ua ka uzurpuar e konfiskuar pronat dhe pasuritë, ua mohon të drejtën e kthimit e te kompensimit të pronave; shqiptarët ortodoks i ka asimilua e shndërrua në grekë, të cilëve nuk ua njeh statusin e minoritetit, ua ka ndaluar gjuhën amtare-shqipe, ka ndërruar e greqizuar të gjithë emrat e vendbanimeve, nuk iu lejon shqiptarëve çamë vizitat në vendin e tyre e të parëve të tyre. Fashizmi e gjenocidi ndryshe brina nuk ka!

Datat e përgjakshme të Çamërisë

Menjëherë pas pushtimit të Epirit, pushteti grek nisi masakrat ndaj popullit shqiptar. Faik Konica ynë, duke e njohur mirë shpirtin e lig të popullit grek, qysh në vitin 1897 e ka thënë: “Grekët e kanë një armë të frikshme: pabesinë” (“Albania”2, 1897). Dhe kjo thënie e Konicës u vërtetua menjëherë pas pushtimit të Çamërisë (1913). Me një pabesi e dredhi i mashtroi e mblodhi 72 burra më të njohur të parisë së Çamërisë, kinse po i thërriste shteti për një marrëveshje për rend e qetësi, pastaj i lidhi e masakroi në mënyrë mizore, për t’ia futur frikën gjithë popullit. Ato ditë masakruan e zhdukën edhe qindra shqiptarë tjerë të zgjedhur. Mizoritë e masakrat vazhduan deri në vitin 1922-24, kur një pjesë të popullsisë shqiptare myslimane, duke i trajtuar si turq, sipas marrëveshjes me Turqinë Greqia i shkëmbeu me grekët e Azisë së Vogël.

Krimet më të tmerrshme, në përmasa të gjenocidit, forcat monarko-fashiste greke i kryen ndaj shqiptarëve myslimanë të Çamërisë në periudhën e Luftës së Dytë Botërore (1940-1945). Dy muaj para se Italia ta sulmonte Greqinë (1940), pushteti grek mblodhi mbi 5000 meshkuj çamër (prej 15-75 vjeç) dhe i internoi në ishujt e largët të Egjeut, që ta eliminonte qëndresën çame. Më sa 400 prej tyre u vranë e masakruan gjatë rrugës ose në kampe, e më shumë tjerë vdiqën në ndërkohë, nga torturat, uria e sëmundjet. Nja 2000 e sa çamë që i kishte rekrutuar në ushtrinë greke, atyre nuk iu besua as iu dha armë për të luftuar, por kazma e lopata, e punë të dhunshme, për të thye gurë e ndërtua rrugë e istikame.

27 qershori 1944, njihet si “Nata e Bartolomeut” kundër çamëve myslimanë. Atë ditë, më se 5000 forca monarko-fashiste greke, nën komandën e gjeneralit famëkeq Napoleon Zerva, filluan aksionin e masakrave, plaçkitjes e djegëjes së gjithçkajës që identifikohej se ishte shqiptare. Në Paramithi e Margëlliq me rrethinë, vranë 728 veta. Dogjën të gjitha xhamitë e medresetë, ndërsa në xhaminë e qytetit të Paramithisë i dogjën të gjallë 40 gra e fëmijë që kishin shkuar aty për të gjetur strehim e shpëtim.

Mizoritë e masakrat e forcave greke nuk pushuan as ditëve në vijim, në korrik e gusht të atij viti. Është e shënuar, se në gusht të atij viti, 72 çamë trima luftuan heroikisht kundër 2500 forcave greke, dhe u shkaktuan 400 të vrarë e 600 të plagosur, derisa u vranë edhe vet të gjithë trimat shqiptarë. Qeveria Berisha, në vitin 1994, e shpalli (me dekret) 27 qershorin 1944, Dita e gjenocidit ndaj shqiptarëve të Çamërisë nga shovinizmi grek, dhe ngritjen e një monumenti në Konispol.

Natën ndërmjet 23/24 shtatorit 1944, Filatin e Spatarin e kishin rrethuar forcat greke, gjithë popullatën e tubuan para xhamisë së fshatit Spatar. Aty sulmuan e plaçkitën popullin e tubuar, ndërsa femrat i çnderuan e disa edhe i masakruan, duke ua prerë veshët, hundën, gjinjët. Sipas dëshmive të atyre që kishin parë e përjetuar masakrën që bënë forcat greke, bëjnë të ditur se atë ditë u vranë e masakruan 47 burra, gra e fëmijë në mënyrën më barbare, kurse në aksionin e zhvilluar po atë ditë nëpër shtëpitë në Spatar, u vranë e zhdukën 175 veta, shumica e tyre që kishin ardhur nga fshatrat tjera. Gratë dhe vajzat u dhunuan e masakruan. Dëshmitë e dëshmitarëve që kanë përjetuar e mbijetuar ato mizori, të cilët në shkurt të vitit 1947 i kanë dhënë para një Komisioni në Delvinë, tregojnë për tmerre e skena makabre të krimeve që kishin bërë forcat greke. Dhe ato krime e ai gjenocid ndaj çamëve nuk u ndal, deri sa nuk mbetën më çam-mysliman në Çamëri. Të tjerët, ata të besimit të krishterë i diskriminoi, ua mohoi përkatësinë etnike, ua ndaloi gjuhën amtare dhe i asimiloi e shndërroi në grekë.

Kryekrimineli i masakrave dhe gjenocidit, Napoleon Zerva, që mjerisht edhe vet ishte arvanit, sikur edhe shumë kriminelë të tjerë, para se të vdiste, kishte lënë një deklaratë si amanet të vetin: “Vdes i qetë se bëra atë që doja. Pasi lash rrëke gjaku, tym, blozë, gërmadha, uturima fëmijësh, nuse e gra nudo që futeshin në furrat e ndezura, që të mos pillnin më shqiptarë, … burra të varur e të shpuar me bajonetë. Gjuha shqipe nuk do të flitet më në tokën helene. Kjo më kënaqë mua, ashtu siç kënaqë tërë shpirtërat helenë”!

Kujtimi për ato data të përgjakshme, ato vuajtje, ato masakra, ato viktima e ato sakrifica të shqiptarëve të Çamërisë, është obligim yni i përhershëm. Ngjarjet makabre të gjenocidit grek nuk mund të numërohen dhe identifikohen të plota e me saktësi, por edhe vetëm këto që u përmendën më lart, duhet ta tronditin ndërgjegjen njerëzore, veçmas të atyre që munden dhe duhet ta gjykojnë ideologjinë dhe politikën fashiste të Greqisë, e ta detyrojnë atë për të lejuar kthimin e çamëve në pronat e veta dhe t’ua kompensojë dëmin e shkaktuar tash e një shekull.

Më bëhet se këtij shkrimi të rikujtimit të datave të masakrave greke mbi çamët, i shkojnë vargjet e një poezie (nga përmbledhja: “Zog dhe gur”), e shkrimtarit të ndjerë Azem Shkreli, të cilin e kisha shok klase në Normalen e Prishtinës:

“Sonte /Qava sonte për ty/ Arbëri/ Nuk më vjen turp/ Pse qava/ Më vjen turp pse s’munda/ Të bëj tjetër/ Nga turpi qava”/.

E unë, qava nga dhembja e madhe për tragjikën çame.

Adil FETAHU

(23/24 shtator 2015)

Edhe Kryeministri Rama, i ftuar nga Presidenti Obama, në Samitin kundër ISIS dhe ekstremizmit

September 22, 2015 by dgreca

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama do të jetë njëri prej 12 lidervë politikë botërorë dhe i vetmi nga vendet e rajonit që do të mbajë një fjalim për përballjen e Shqipërisë me ekstremizmin/

Presidenti Barack Obama ka iniciuar mbajtjen e një Samiti me vendet e koalicionit anti-ISIS më 26 Shtator në Nju Jork, ku do t’i bëhet një bilanc arritjeve të deritanishme dhe sfidave përballë Shtetit Islamik dhe Ekstremizmit të Dhunshëm.Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama do të jetë njëri prej 12 lidervë politikë botërorë dhe i vetmi nga vendet e rajonit që do të mbajë një fjalim për përballjen e Shqipërisë me ekstremizmin. Kjo ftesë është një vlerësim për kontributin që ka dhënë populli dhe shteti shqiptar në luftën kundër terrorizmit dhe sigurinë e paqes kudo në botë, vecanërisht mbas ngjarjeve të shtatorit 2001. Këtë e theksoi paraprakisht dhe znj.Victoria Nuland, Nënsekretare Amerikane e Shtetit për Çështjet Evropiane, gjatë vizitës së fundit në Tiranë, më 13 Korrik 2015, duke dhënë këtë vlerësim për Shqipërinë në përpjekjet e saj kundër ekstremizimit:-“Ne patëm bisedime të mira me të gjithë spektrin politik dhe organizatat joqeveritare rreth nevojës për t’ju kundërvënë ekstremizmit dhe punës që jeni duke bërë për të adresuar këto probleme në Shqipëri dhe rajon. Ne e konsiderojmë Shqipërinë si një vend që ka ngjitur shumë shkallë, duke u bërë kështu një lider në rajon në këtë luftë dhe ne si partnerë e vlerësojmë këtë. Gjithashtu, dëshiroj të theksoj faktin se, ju keni një traditë të pasur shumë etnike bashkëpunimi gjithashtu edhe në bashkëpunimin ndërfetar. Kjo është diçka shumë e mirë të cilën mund ta ndani me vendet e rajonit. Ne dëshirojmë t’ju përgëzojmë për këtë që keni bërë”, nënvizoi Nuland.

{Sh.K}.

Gjuha shqipe dhe shqiptarët ne “Encyclopedia of Muslim World “

September 22, 2015 by dgreca

Duke i lexuar serbët, turqit dhe disa nga lakejt e tyre shqiptar , më shkonte mendja në një pyetje shumë të rëndë : “ Vallë, pse ekzistojmë si komb? ose “ Pse duhet të jemi aq të përulur karshi historisë sonë , kur edhe me gojën tonë po e përdhunojmë të mjerën ?”
Kuzhinat më të errëta antikombëtare shqiptare përgatisnin çdo gjë të mundur që të ulim kokën e të “shajmë mëmë e at” pse na kanë lindur shqiptar. Në mëngjes kur zgjoheshim së pari duhej ( jo ,pse donim) të lexonim ato që as popujt më primitiv nuk e thonë për vetveten; na duhet të bindeshim se jemi popull që nuk ishim kurrë , që jemi komb i shpifur, që jemi të posa ardhur. Me mijëra faqe interneti , me dhjeta portale digjitale, të gjitha gazetat e shtypura ( me disa përjashtime ) në shërbim të një propagande të shfrenuar kundër vetvetes. Vallë, deri kur ?
Të etshëm për sharje , mohim, dezinformim , vjellje, pështymje, ndrydhje , cungim, shtrembërim, denigrim , baltosje , fshehje, errësim të çdo gjëje shqiptare, kishim pasë qenë ! Turp!
Derisa bota qante për ne në vitet e 90-ta’; ne ia trumbetuam po asaj bote kundër sinjalin që e kishin gabim se çka kishin bërë për ne. Bota e krijoi imazhin e ri për ne pa përjashtim : “nuk çmojmë as babë e as babagjysh tonin “. Neve na sollën në gjendje të mos përmendim as histori as vuajtje as shnjerzimin moral të kaluar gjatë kohërave. Çdo gjë shqiptare ishte haram ! Të shkonte mendja se mos jemi në vazhdën e një procesi “ kur popujt zhduken dhe nuk kthen më “
Fatbardhësisht , një shumicë e konsiderueshme e kuptuan të vërtetën kombëtare, e kuptuan se ishin të mashtruar , e kuptuan që ishin lodër në duar të qoftëlargëve; e kuptuan se dikush fliste nga jasht n`emër tonin.
Por ka ende të mashtruar , të pa bindur ende , të dehur në manipulimet serbe-greketurke për të cilët e kam përgatitur shkrimin e sotit. Unë personalisht kam jetuar dhe punuar në tri kontinente; ia di erën dhe nxehtësinë e zallit të Afrikës dhe Azisë Lindore ; e njoh prapambetjen e popujve që ishin shkelur nga Aleksandri i Madh; i njoh krenaritë dhe dështimet e Europës : asaj Europe katolike por edhe të asaj ortodokse.
Duke shëtitur nëpër tituj , e gjeta një margaritar të shkruar nga vetë bota e përparuar islame, të shkruar nga ata që nuk kanë pretendime islame por pushtim nga njëra anë e as poshtërim nga ana tjetër.
ENCYCLOAPEDIA OF THE MUSLIM WORLD

Në këtë sajt, të cilin çdo kush nga ne e ka të mundur dhe përdore “https://books.google.gr/books/about/Encyclopaedia_of_the_Muslim_World.html?id=p4TuO69MQFoC&redir_esc=y “ e gjeta të shkruar atë që e doja që ta thonin myslimanet tonë. E gjeta atë që çdo njërin nga ne e shtien të mendoj drejt që bota islame nuk është kundër nesh por kundër nesh flasin vetëm “interesat” e të afërme tanë ;

E përkthyer nga Besir Bajrami , (të cilin e falënderoj shumë edhe për gjetjen e kësaj enciklopedie të Botës Islame ) lexoni se çka shkruan për ne: “E tillë është Shqipëria, një margaritar i harruar, në duart e njerëzimit. Jo shumë kombe mund të mburren për një histori të lashtë dhe shumë antike. Shumica i lidhin fillimet e tyre me migrimet nga kontinente ose vende të tjera, por jo Shqipëria. Shqiptarët janë ndoshta popullsia më e vjetër që banon rajonin e Mesdheut dhe një nga kulturat më të vjetra në historinë botërore. Ata nuk migruan ose erdhën nga diku tjetër, ata thjesht kanë ekzistuar në zonën e njohur si Ballkan.” dhe këte : “Shqiptarët, në thelb ishin luftëtarë, ku shembuj të mirënjohur janë Aleksandri i Madh, Konstandini i Madh, Justiniani dhe Diokleciani. Mbret i madh i Epirit u konsiderua si një konkurrent i madh i Perandorisë Romake. Strategjia luftarake e Pirros i dhanë atij kontroll mbi Epirin dhe në fqinjët.”

“Gjuha shqipe jep mjetin e vetëm të mundshëm për një shpjegim racional të kuptimit të emrave të Zotave të lashtë grekë si dhe të pjesës tjetër të krijimeve mitologjike, aq saktësisht sa të korrespondojnë me karakteristikat që u atribuoheshin këtyre hyjnive nga njerëzit e atyre kohëve. Shpjegimet konfirmojnë që mitologjia e lashtë greke ishte e huazuar, në tërësinë e saj, nga Iliro-Pellazgët. Për shembull, Zeus mbijeton si “Zot” në gjuhën shqipe. Lutja ndaj emrit të tij është formë e zakonshme betimi mes shqiptarëve të kohëve të sotme. Athena (Minerva Latine), Perëndesha e Urtësisë ashtu si shprehet në “E thëna.” Thetis, Perëndesha e Ujrëave dhe Deteve, do të ngjante me shqipen “Det”, që do të thotë “deti.” Në mënyrë interesante, fjala “Uliksi”, qoftë në trajtën e vet në latinisht apo në greqisht “Odiseus,” që do të thotë “udhëtim,” është e shkruar me “d” ose “l” dhe të dyja format janë të përdorura në Shqipëri.”

Më në fund të bindemi !

Fahri Xharra,21.09.15
Gjakovë

Histori suksesi-Julia Goga-Cooke

September 22, 2015 by dgreca

Flet Julia Goga-Cooke per punen e saj ne ‘’shtëpinë e Shërbimit Botëror te BBC-se,’’Inovacionin dhe te qenit akademike, jane eksperiencat e vyera te saj ./

Nga Liliana Pere/

Profili i Julit/

Juli: Unë u rrita ne qytetin bregdetar te Durrësit, e rrethuar me shumë dashuri nga nje familje me lidhje shume te ngushta, nga mama dhe baba, gjyshja, xhaxhai dhe gruaja e tij, halla e dashur dhe burri I saj si dhe vellacko me I mire ne bote, te cilin e komandoja si doja. (qesh) E dija me te nisur shkollën që do te behesha mesuese.Studiova anglisht dhe në fund të universitetit, isha e martuar me dy femije , per rritjen e te cileve gjithmone ishin ne ndihme gjysherit. Unë vertet u bëra mësuese, shkruajta tekste, edhe mbrojta disertacion në gjuhësi. Si në Shkollën e Gjuhëve të Huaja ashtu edhe ne Fakultetin e Filologjisë, ndersa kushtet ishin modeste , mësuesit ishin të mrekullueshem. Pasioni për lendet, per studentet, ishte frymezimi I vazhdueshem per te sjelle metoda dhe risi ne mesimdhenje, dhe I kthente ato vertete ne modele rolesh. Te gjithe ne aspironim te beheshim si Ksanthipi Dodi, Tana Bita, Violeta Librazhdi, Niko Xhacka, Hamlet Bezhani, Ilo Stefanllari , Mira Shuteriqi e Gezim Hada, po permend vetem pak nga tyre. Për mua, pasioni për te dhene mesim ishte i tillë që kur mu ofrua për tu bere “zysh anglishte” ne television,e pranova me guximin e te marrit.Nuk kisha folur kurre anglisht me nje anglez, nderkohe qe do ti mesoja nje vendi te tere anglishten, cmenduri kur e mendoj tani!

Biseda Vazdon………..

Pyetje-Puna juaj e dashur juli fillon me pasion për te dhene mesim “zysh anglishte” ne television,ju me guzimin dhe aftesite e tua anglishtfolese guxuat dhe ja dolet mbane, sillni ne vemendjen e publikut ju lutem c’fare kujtimesh ruani Nga kjo experience e pare e punes ?

Pergjigje-Nuk kasha folur kurre anglisht me nje anglez

Ekipi ne RTSH I drejtuar nga Vera Grabocka bente cudira, (shprehje qe e kam huazuar nga Vera) me krijimtarine e vet, e kesisoj arriten te realizonin nje program qe ndiqej sa per gjuhen aq edhe per moden. Gjatë atyre viteve, anglishtja ishte një dritare per një botë tjeter, ku letersia dhe imagjinata te bente te idealizoje nje realitet qe nuk e njihje por e dije se ishte shume in ndryshem. Mund te beje udhëtime imagjinare në Hampstead Heath, te pije çaj me familjen Parkers, me Shakespearin dhe Dikensin , të cilëve u lejohej hyrja në Shqipëri pa patur frike se mos ushtronin ndikime borgjeze.

Pyetje-Ju u larguat nga Shqiperia me deshiren e mire per te ekslporuar Boten e zhvilluar dhe per te qene me e integruar ne te , kush ishte vendqendrimi juaj I pare, mepas , dhe mepas…. dhe c’fare mbresash ruani nje pas nje nga levizjet tuaja?

Pergjigje-Isha pothuajse 30 vjec kurdola per here te pare jashtë Shqipërise. Vendi i parë ku shkela ishte Berlini Lindor , pergjate rrugëtimit tim per specializim ne Stokholm. Ne ate kohe Shqiperia nuk kishte marrdhenje diplomatike me Britanine, dhe ndersa pedagoget e frengjishtes shkonin ne France, per ne te anglishtes,

Risia ishte Suedia. Bursa ishtee vogël dhe disa studentë të mëparshem na kishin këshilluar qe meqe do udhetonim me tren nga Berlini ne Stokholm, te blinim ushqime në Berlin se cmimet ne Stokholmnuk do t’I perballonim dot. Mbaj mend kur hymë në një dyqan te stermadh mishi, mish I freskët, sallam, pula, mish i grirë… mu desh te dilja jashte (me vone qeshnim” me zu mishi). Për vite të tëra në Shqipërinë e viteve 80, ushqimi ishte me racion dhe mbanim radhë qe në 2.00 te mëngjesit për racionin e mishit dhe pastaj në 5.00 për qumështin, dhe në 7.00 arrinim të ishim te veshur e të freskët për të filluar punën.Me mori kohë te mesohesha kur erdha në Angli,qe te mbaja rradhe per qejf, per tu futur, fjala bie, ne nje concert, apo klub nate.

Pyetje – Ne vitet 90 me ndryshimin e epokave , ku brezi yne eshte deshmitar I ketyre ndryshimeve historike, me rënien e komunizmit, eksodi masiv dhe hapja e dyerve per boten,pritshmerite ishin te medha. Si I keni perjetuar ju personalisht keto ndryshime , dhe c’fare risish kane sjelle tek Juli ne rrafshin professional ?

Pergjigje-Fillimi i viteve 90 sollindryshime të medha në Shqipëri, me rënien e komunizmit, eksodin masiv drejt Greqisë dhe Italisë dhe hapja e dyerve per boten. Perjetonim kohe historike me pritshmeri te medha. Ky ishte viti kur Kombet e Bashkuara vendosi të hapë zyrën e saj të parë te PNUDit ne Shqipëri, dhe unë kam qenë pjesë e ekipit të vogël që u bë shtëpia për të gjitha agjencitë e OKB-së dhe kordinimin e OJQ te ndihmave qe mbrriten ne Shqiperi . Për mua puna ne PNUD ishte një shkollë e madhe në bashkepunim apo mungese te tij, ne diplomaci, ne konkurrencë e koordinim. Për herë të parë gjithashtu u perballa me emocionet qe kalon kur e sheh vendin tend me sytë e të huajve.Ballkani ziente. 1 milion banore ishin shperngulur, konflikti ne Kosove kish nisur te bente jehone. BBCvendosi të fillojë transmetimin ne gjuhen shqipe, pas nje nderprerje prej 26 vjetesh.

Pyetje –Nje lajm I mire vjen nga larg per Julin qe e gezon shume dhe e ve perpara nje misioni te madh dhe nje profesioni ter , puna ne shtëpinë e Shërbimit Botëror te BBC-se ,mund te na pershkruani te lutem emocionet, si e pritet dhe si vazhduat ne kete pune te adhuruar nga te gjthe Shqiptaret ?

Pergjigje-Mora një letër që me ftonte për intervistë. Një muaj më vonë, me një valixhe te vogel dhe dy teenagers, arrita në Londër, për të filluar një jetë të re, nje profesion te ri, në një vend, ku parate dilnin nga muri, Hampstead ishte sërisht po aq larg per tu arrire, por qumështi vinte cdo mengjes ne pragun e deres dhe ne shqiptarët në Londër ishim një specie ekzotike. Pergjate atij ekzaltimi,u divorcova, rashë në dashuri, u martova dhe u bera serish mama. Shpesh I mendoj si dy jete brenda jetes sime.

Për 16 vjet punova në Bush House, shtëpinë e Shërbimit Botëror te BBC-se, e cila për dekada ka qenë “vije jete” për dëgjues në shumë vende të botës. Per dhjete vjet drejtova sherbimin ne shqip, nje privilegj per te qene pjese e nje ekipi te mrekullueshem ne Londer e ne Ballkan, qe me pasion e perkushtim u be zeri autoritativ ne mbulimin e luftërave, trazirave, konflikteve, zgjedhjeve, por edhe partneriteteve me radiot e televizione ne Shqiperi, Kosove e Maqedoni, si dhe platforme per trainimin e gazetareve te talentuar nga Ballani. Me vone pata fatin te punoj ne Global News me pergjegjesine per te koordinuar punen dhe mbikqyrjen e standarteve editoriale per BBC World Service ne 44 gjuhe, World TV dhe News online. Nje experience e vyer qe me beri te punoj me njerëz nga më shumë se 150 vende.Ka shumë histori qe marr me vete, momente të paharrueshme, guximin e korrespondentëve që raportonin nga terreni, nxjerrjen nga shtetrrethimi te korrespondentëve , ankesate qeverive qe nuk donin te degjonin zërin e opozitës, si dhe histori te bukura ku ishte besimi dhe reputacioni qe gezonte BBC,qe mundesonte kryerjen e disa sherbimeve qe dukeshinkrejt te pamundura. Nje prej tyre ishtekur programi Auditorium shkoi në qytetin e ndarë të Mitrovicës.Ne panel dhe ne audiencen prej me shume se 100 vete, per here te pare kishte shqiptarë dhe serbe, dhe programi u regjistrua ne menyre simultane ne tre gjuhe. Ne vesh akoma me tingellon keshilla qe George, mentori im me pervoje ne programet ne Irlanden e Veriut ne kohet e veshtira me dha: Me pergatitjet e medha qe keni bere, programi do te shkoje mire, ti ki kujdes “Green Room”, dhoma ku pret antaret e panelit dhe kerkon gjthe dipomacine e mundshme, dhe “nxemjen” e audiences perpara se te filloje programi qe I ben te gjithe pjesemarrsit te ndihen te qete e te sigurte”. Mencuri e mentorit!

Pyetje -Nese do ta permblidhja jeten ne BBC si do ta pershkruanit me pak fjale kete experience te vyer ?

Pergjigje- Shume pune, shume kenaqesi, shume privilegj.Kur punon me lajmin, jeta rrjedh po aq shpejt.Pa e kuptuar isha bere 50 vjec.

Pyetje -Kush eshte familja e Julit, sa borxhlie ndjehet ajo me femijet kur ben bilancin e saj per tu qendruar me teper kohe me ta , dhe qe nuk mundet,per shkak te punes se saj te rendesishme ?

Pergjigje-Per mua 50 u be mosha kur fillova te reflektoj. Dy femijet e medhej tashme kishin nisur jeten e tyre, avantazhi ky kur behesh mama shpejt, ndersa djali I vogel ishte ende ne shkolle. Si me dy te paret edhe me te tretin ishte I njetji model, une punoja, ndersa dikush tjeter merrej me rritjen, ne Shqiperi ishin gjyshet, ne Angli ishin dadot.Kuptova se kisha humbur mjaft nga momentet e rendesishme te familjes sime. Per here te pare me kapi ajo ndjenja e fajit, qe heret a vone kap cdo mama qe punon. Gjithmone kisha qene ithtare e qëndrimit se një mama duhet të punoje,edhe për ti treguar fëmijëve te saj, sidomos nese ka vajze, që duhet të punosh për të mbajtur veten.Pyetja eshte a eshte e mundur te gjesh nje balanc qe edhe te punosh edhe te jesh prezent ne familje? Vendosa te marr nje vit gap, per te qene te oborri I shkolles per te marre djalin, per ta cuar ne aktivitetetet e tij te sportit e per te menduar se cfare do dua te bej ne vitet ne vazhdim qe me pas I quajtja :

Le te mesojme per jeten e Julit e quajtur Jeta e trete

Pyetje-Evolucioni , sjell inovacion , dhe ketij Inovacioni Juli ju pergjigj me gadishmerine per te studiuar dhe per pe ecur me ndryshimet duke u bere Studente Inovacioni, diplomohesh dhe krijon Akademine time te inovacionit Gconsultancy Innovation, Sa experience e bukur dhe e rendesishmeeshte Inovacioni?

Pergjigje-Sipermarrja dhe Design thinking ishin fjalet me ne mode ate vit. Vendosa te regjistrohem ne Universitet si studente dite per Menazhim Inovacioni, e me pas ngrita akademine time te inovacionit Gconsultancy Innovationqe sot ndihmon kompanitë për tu rritur dhe startupin e modes Own Labelqe ndhmon stilistet e rinj te modes te tregojne talented e tyre.

Pyetje-Ju jeni dhe nje akademike e shkelqyer me kontribut duke startup dege te sipermarrjes time edhe ne Durres dhe per qytetin tuaj te lindjes, Mund ten a tregoni pak detaje ?

Pergjigje Ne te njejten kohe I jam kthyer pasionit tim te pare te mesuesise, dhe jap mesim ne dy universitete ne Londer, CSM, University of Arts dhe Loughborough. Kete vit, vendosa te hap nje dege te sipermarrjes time edhe ne Durres, Albanian Inovation Accelerator, si një qendër dhe inkubator për të ndihmuar bizneset e reja te perballojne veshtiresite e vitete te para, per te kaluar nga startup ne bisnes te konsoliduar.

Pergjigje-Cfare tjeter ndodh ne jeten Tende te trete?

Dy femijet e medhej jane kthyer dhe jetojne në Shqipëri. Shumë nga miqtë e tyre nga Italia, Franca e Greqia gjithashtu janekthyer. Vendi ka ndryshuar përtej njohjes e ndersa ka shume pune per te bere, jam optimiste se gjithe keto te rinj qe sot kane mundesine qe permes internetit te marrin njohuri qe ne enderronim dikur, do dijne ti kthejne ato njohuri ne krijimin e nje jete me te mire per vehte e komunitetin ku jetojne.

Kenaqesia ime e madhe jane kater nipat (te gjithe cuna) e adhurueshem. Pasioni per te mesuar me ben te jem student e perhereshme ne MOOCs.

Inovacioni dhe Design Thinking papritmas jane perseri shume ne mode, gje qe I ben te kerkueshme sherbimet e akademise qe drejtoj ne shume vende te botes.

E ndersa jam perhere me valixhe ne dore, miq nga te dy anet me bejne pyetjen, po ti a do kthehesh pergjithmone ne Shqiperi? Unë e di se të gjitha tregimet kane nje fund, por ky I imi ende ska perfunduar, nuk e di nese do kem nje jete te katert e ku do te jete ajo. Pas shume vitesh e cjerre midis dy kulturave, sot jam me fat qe ne keto dy vende, ne Londer e Durres, ndihem ne shtepine time. Dhe distanca mes tyre eshte vetem dy ore e gjysem.

Falenderim nga Juli: Te falenderoj Liliana per kete bashkebisedim te frytshem dhe te bukur qe beme bashke , dhe per punen e madhe qe beni per te evidentuar dhe ngritur lart vlerat e Gruas Shqiptare.Mirenjohje Lili dashur.

Liliana Pere-Ju falenderoj une ju, Juli dashur per kete bisede kaq interesante me ju , me nje grua shume te suksesshme qe nuk rresht se formuari me dije te reja bashkekohore, dhe rritet profesionalisht c’do dite pa njohur destinacion dijesh dhe gjeografik. Ishte nje kenaqesi dhe nje mesazh I madh per te gjitha grate biseda me ju, se qe te rritesh , do pune shume dhe vetem pune dhe dije.Bota sot eshte e jona dhe lehtesisht e komunikushme me Teknollogjine , ne kemi forcen, mencurine, dhe vullnetin e mire ta ndryshojme dhe ta emancipojme gjithmone e me teper.

Ne Grate Shqiptare mundemi .

Dua te cioj thenien e Presidentit Obama: Yes ! We Can !

* Liliana Pere

Presidente

Organizimit Internacional

Gruaja shqiptare ne Bote

Një nderim në New York, për dëshmorin e UÇK-së, Vezir Ademaj

September 22, 2015 by dgreca

Vëllai i dëshmorit :”Jemi duke punuar në ngritjen e një muzeu në Kosovë – për vëllain e martirizuar” . Dr Hasan Ademaj në fund shpjegon se Muzeu në Kullën e tyre në Shremetaj do të jetë një kujtim i gjenocidit që la mijëra të vdekur – përfshirë fëmijë, gra e të moshuar , la luftëtarët e lirisë, thotë ai dhe familja jonë është duke e ndihmuar për ta ngritur sa më lart aktin e tij…/

Beqir Sina New York/

BRONX NJU JORK : Për çdo vjet anëtarët e familjes Ademaj në Nju Jork – kujtojnë njeriun më të dashur të tyre, Vezir Ademaj “Alfredi ” i cili 17 vjetë më parë ( 28 korrik 1998) ra deshmorë për lirinë e Kosovës – për lirinë që e gëzonë, sot. Vezir Ademaj është shpallur Dëshmorë i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. ndërsa shkolla ku ai ka mësuar në vendlindje – Sheremet mban emrin e tij – Vitin e kaluar me rastin e rënjes së tij – 16 vjetorin – dëshmori i lirisë së Kosovës, Vezir Ademaj – u nderua me një Proklamatë dhënë nga Anëtari i Keshillit të Bashkisë së Nju Jorkut, Ritchie Torres, të sponsorizuar nga Shoqëria Shqiptaro – Amerikane me President Easd Rizain – së bashku me proklamatën e Asamblesë së Nju Jorkut, me sponsorizmin e asambleistit shqiptar, në Albany, zotit Mark Gjonaj – e cila është nderimi më i lartë në Nju Jork.

Ndërkohë, që dy gazetat më të mëdha të Nju Jorkut, NY Daily News dhe New York Post, në një shkrim të Patrick Rocchio, e kan kujtuar po atë vit me anë të një shkrimi 16 vjetorin e rënjes së dëshmorit të Kosovës Vezir Ademaj.

Në shkrimin e gazetarit amerikan Rocchio, thuhej se vëllai i tij: “Dr Hasan Ademaj, një dentist i njohur dhe kirurg i cili praktikon profesionin e tij në një lagje të njohur emgirantësh shqiptar në Bronx, tani është duke krijuar një muze dhe memorial në qytetin e vendlindjes së tij në Kosovë, ku vëllai i tij Vezir Ademaj – pati organizuar së bashku me anëtarët e tjerë të familjes, së tij – rezistencën ndaj pushtimin serb – duke e paguar për atë me jetën e tij në 25 korrik,1998”.

Duke e bër të njohur aktin e tij edhe për opinionin amerikan gazetat njujorkeze shkruajn se ai ishte pjesë e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës UÇK-ës, dhe është shpallur dëshmor në luftën për çlirimin e Kosovës.

Veziri, ishte një kampion i kick-boks në Europë, para se të kthehej në Kosovë nga Zvicra për të luftuar forcat pushtuese serbe të Sllobodan Millosheviqit, ka thënë Dr Ademaj vëllai i dëshmorit, për gazetën njujorkeze NY Post.

Dhe, shotn se Millosheviqi, u akuzua për krime lufte të lidhura me gjenocid . Por, mbeti pa u dënuar mbasi ai vdiq në një nga qelitë e burgut të Hagës. Ushtria serbe, në atë kohë kur u vra Veziri, kishte pushtuar Kosovën, dhe po kryente një spastrim etnik në Kosovë, ndaj popullsisë shqiptare.

Kështu, tregon për NY Post, Dr. Hasan Ademaj duke vazhduar më tej se :”Muzeu, është vendosura në – një nga dhomat e shtëpisë së Ademajve – një shtëpi e ndërtuar në shekullin e 18-të dhe e rindërtuar pas shkatërrimeve- Kjo, ndërtesë shpjegon ai njihet si “Kulla” e ndërtuar me muret shumë të trashë dhe dritaret të vogla dhe është përdorur në kohra, si mjet fortifikimi kundër pushtimit. Ajo u për herë të fundit u dogj nga lufta në Kosovë – ku ushtria serbë ishte vendosur në lokalitetin Sheremetaj – Kosovë”.

Gazetari amerikan sqaron se Kullat në Kosovë, kanë një histori të gjatë, të përdorura nga vendasit si fortifikime kundër pushtimeve të ndryshme, që duket se kanë qenë pjesë e pandarë e historisë së gjithë Kosovës.

Lidhur më ngritjen e muzeut, në shtëpinë e tij – dhe të busteve në oborrin e shkollës së Sheremetaj ku Vezir Ademaj ka jetuar, Dr. Ademaj tregon për NY Post, se : “Kjo është një e mirë për historinë dhe për një brez të ri – për tëditur se çfarë ka ndodhur në atë periudhë,” tha Dr Ademaj, i cili është takuar me udhëheqësit lokal për të diskutuar çështje që lidhen me museumin dhe shtonë se “Vëllai im ka qenë patriot, megjithse jetonte në Zvicër , ai shkoi në Kosovë, për të mbrojtur popullsinë shqiptare.”

Dr Ademaj sqaronë se në projektin e tij i cili ka marrë udhë të dy qeveritë ajo e shtetit të Kosovës dhe Shqipërisë po e mbështesin krijimin e muzeut, edhe nga anëtarët e tjerë të familjes dhe pushteti lokal.

Kurse, duke folur rreth këtij museu presidenti dhe themeluesi i Fondacionit të Shoqërisë Shqiptaro-Amerikane me bazë në Bronx zoti Esad Rizai, e ka quajtur dëshmorin e Kosovës Vezir Ademajn si të gjithë ata që ranë për lirinë e Kosovës – një frymëzim për të gjithë brezat.

“Krijimi i këtij muzeu – do të thotë shumë, sepse njeriu si ai është një frymëzim edhe për komunitetin tonë,” thotë Rizai për NY Post duke shtuar se: “Ai frymëzon njerëzit dhe kjo është një pjesë e rëndësishme e historisëshqiptare, dhe njerëz si ai janë nga ata që na japin krenari shqiptare.”

Rizai, ka thënë se vëllai i dr Hasanit, si mijëra dëshmorët e lirisë ka sakrifikuar për të gjithë popullit shqiptar, gjithë kombin në traditën tonë shqiptare, tek kombi i tyre, vendi i tyre dhe “Besa” – një kod nderi i çdo shqiptari.

Dr Hasan Ademaj në fund shpjegon se Muzeu në Kullën e tyre në Shremetaj do të jetë një kujtim i gjenocidit që la mijëra të vdekur – përfshirë fëmijë, gra e të moshuar , la luftëtarët e lirisë, thotë ai dhe familja jonë është duke e ndihmuar për ta ngritur sa më lart aktin e tij.

I njohur në luftë me emrin “Alfredi”, Vezir Ademaj ishte nga të rinjtë e parë shqiptarë që iu përgjigj thirrjes së atdheut duke u kthyer nga mërgimi për t’iu bashkuar Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Ai ra dëshmor në Junik, në një betejë të ashpër me pushtuesit serbë. Të paktën 7 shqiptarë mbetën të vrarë në atë betejë.

Emri i tij është bërë i njohur në veçanti në New York nga vëllai i tij, aktivisti i njohur i komunitetit, Dr. Hasan Ademaj, që e ka kthyer në mision të jetës së tij, lartësimin e emrit dhe shembullit të të vëllait, jo për interes personal po duke e parë si një shembull që mund të edukojë të rinjtë e sotëm. Sot shkolla e fshatit ku u lindën dhe rritën, mban emrin e Vezir Ademajt, kurse kulla e njohur brez pas brezi ka hapur një muze të vogël për të edukuar të rinjtë me historinë e luftës çlirimtare të Kosovës dhe traditat liridashëse të zonës.

Besim Muhadri i cili është një studiues, shkrimtar shqiptar nga Kosova, ka shkruar :” Respekt dhe nderim i perjeteshem per Deshmorin e Kombit, Vezir Ademaj, i cili ra heroikisht me 25 korrik te vitit 1998, ne Kallavaj, vend qe ndodhet ne mes Junkut dhe Dobroshit (Gjakove-Kosove) duke luftuar kunder armikut shekullor serb dhe ne mbrotje te tokave te te pareve e per lirine e atdheut.

Nderim dhe respekt edhe per vellain e deshmorit, Dr. Hasan Ademaj, i cili, siç e thekson edhe autori i shkrimit, emrin dhe vepren e pavdekshme te te vellait deshmor e ka shnderruar ne mision te jetes dhe te punes. Dr. Hasan Ademaj, padyshim se eshte njeri nder aktivistet dhe humanistet me te perkushtuar te mergates shqiptare ne Nju Jork. nje njeri i sinqerte dhe gjithmone ne sherbim te shokeve dhe te te gjithe atyre qe e meritojne per t’u nderuar dhe perkrahur.

Me perkushtimin per vepren e pavdekshme te te vellait deshmor, te rene tash e 16 vjet me pare ne fushe te nderit e te lavdise, Dr. Hasan Ademaj, eshte bere shembulli me i admiruar i njeriut te perkushtuar per t’i treguar brezave se si duhet te nderohet dhe respektohet vepra dhe amaneti i atyre qe dhane me te shtrenjten per lirine e vendit te vet. Dr. Hasan Ademaj eshte njeri fjalëpak, por i veprave konkrete. I dashur dhe i respektuar. Njeri me kulture familjare dhe te forcuar edhe gjate viteve te jetes dhe te punes se tij.

Njerezit si Dr. Hasan Ademaj jane te rralle, por qe nuk i kane munguar e as qe do t”i mungojne mergates sone ne SHBA, te cilet kurdohere kur pati nevoje atdheu, dhane maksimumin e kontributit te tyre…