Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for March 2018

DEBAT NE VATER:”DEMOKRACIA NUK PRET”

by

REZERVOJENI 21 PRILLIN, ORA 11.00 NE VATER/

2 ElezBiberaj

-TE PRANISHEM DR. ELEZ BIBERAJ DHE FRANK SHKRELI/

1 ok Frank shkreliNjoftohet komuniteti Shqiptar se të Shtunën, dt. 21 Prill 2018, Ora 11.00, në selinë e Vatrës, organizohet bashkëbisedimi “DEMOKRACIA NUK PRET”. I pranishëm autori i librit “DEMOKRACIA NUK PRET” , ish drejtori i Divizionit të Euro-Azisë në “Zërin e Amerikës”, z. Frank SHKRELI, folës: Drejtor aktual i Divizionit të Euro-Azisë të Zërit të Amerikës Dr. Elez Biberaj, Ish gazetari  i Zërit të Amerikës Idriz Lamaj. Një Përshëndetje e veçantë vjen nga Prof. Sami Repishti. Nuk është thjesht një promovimi, por një bashkëbisedim për fatet e Demokracisë Shqiptare dhe kontributin e Diaspores. Bëhuni pjesë e debatit duke ardhur në këtë veprimtari të veçantë. E para e këtij lloji.

 

Pse partitë politike shqiptare po e përkrahin Gjukanoviqin

by

1 Esad Gjonbalaj 2Nga Esad Gjonbalaj/

Përkrahja e njërit nga dhespotët e fundit nga  mbeturinat politike  të ish Jugosllavisë nga ana e subjekteve politike shqiptare është skandal në vete. Politika e këtij  dhespotit në vazhdimësi është realizuar përmes formulës së mirënjohur dividi et imperá ( përçaj dhe sundo) dhe këtë formulë e ka përdorur në mënyrë perfide në tri dekadat e fundit. Kjo metodë ka rezultuar me përçarjen e shqiptarëve në mes veti,  ku sot në Mal të Zi kemi më se njëmbëdhjetë subjekte politike shqiptare, por njëkohësisht kjo përçarje ka rezultuar edhe me  defaktorizimin e  vetë faktorit politik shqiptar në Mal të Zi.1 shoqatat e MalesiseOrkestrimet politike të Gjukanoviqit janë implemetuar në hije,  përmes korruptimit dhe dekurajimit të votuesit shqiptar, metodë kjo që u tregua të jetë shume efikase për çorientimin e votuesit shqiptar siç u dëshmua  me rastin e deklarimit në  zgjedhje lokale për komunën e Tuzit.

Vallë për shumë kënd është dilemë se si duhet të veprojnë subjektet politike shqiptare; A të bëhen  pjesë e sistemit apo gjithnjë të rezistojnë ndaj shtetit dhe qeverisë malaziase.

Përzgjedhja e subjekteve apo përkrahja individuale e subjekteve të caktuara politike shqiptare për Gjukanoviqin dhe nomenklaturën e ti është jo produktive dhe kundër interesave të shqiptarëve. Edhe vetë fakti i ekzistimit të rreth 11 subjekteve politike është fryt i punës së Gjukanoviqit dhe metodave të tij  të mbjellës së farës së  keqe në njërën anë, ndërsa ana tjetër e medaljonit paraqet kvazin dhe patriotizmin e  disa subjekteve politike shqiptare që asgjë nuk kanë bërë në të mirë të interesave të vetë shqiptarëve në Mal të Zi tash e tri dekada.

Çorientimi i këtillë nga liderë jo korizmatik por liderë  të interesave personale ka sjellë klimën perfekte për  notimin e Gjuknoviqit dhe klikës së ti politike ku të dojë ai nëpër interesat  tona kombëtare.

Subjekte politike shqiptare  duhet të jenë vizionare, respektivisht ato që kanë vizion duhet të  unifikojnë qëndrimet e mos të bëhen pjesë e garniturës politike të shteti malazias sa për të qenë  dekor pa vlerë në mur, dhe çdo kyçje nuk guxon të jete selektive por me listë te përbashkët dhe me qëndrime të qarta dhe transparente për opinionin publik dhe votuesin shqiptar si dhe të kushtëzojnë  (duke i pasur parasysh mbi të gjitha interesat kombëtare) çdo kyçje në aparatin e këtij shteti ku gjinden sot që quhet Mali i Zi.

Strategjia përçarëse  e Gjukanoviqit “Take the best leave the rest” (merri më të mirët dhe shporri të tjerët) për kauzës e dhespotit ka funksionuar  jashtëzakonisht mirë dhe si pasojë të saj sot ne shqiptarët  kemi mezi një deputet në parlamentin e Malit te Zi.

Subjektet nacionale shqiptare nëse me  të vërtetë janë shqiptare duhet të gjunjëzohen para interesave kombëtare të shqiptarëve ne Mal Te Zi duke i lënë të gjitha interesat, mosmarrëveshjet dhe inatet anash, me qellim të vetëm të prosperitet të kombit shqiptar.

Tragjedia“SKËNDERBEU”-Si e njoha Ethem Haxhiademin në Kaushin e burgut

by

1-makensen

NGA MAKENSEN BUNGO/ Nju Jork/

Me 17 Mars të këtij viti në gazetën“ Mapo “ është  botuar një artikull interesant shkruar nga poeti Sadik Bejko titulluar: “Tragjedia e Haxhiademit: si shkroi intrigën  vrastare brenda kampit të Skënderbeut “. Në këtë artikull poeti Sadik Bejko e vlerëson Ethem Haxhiademin  si tragjedian dhe bën thirrje për të vënë në skenë tragjedinë e e shkruar prej tij me titull “Skënderbeu “në këtë vit, që është quajtur Viti i Skënderbeut.

E përgëzoj dhe e falënderoj poetin Sadik Bejko për këtë thirrje atdhetare dhe do të dëshiroja që ajo të mos binte në vesh të shurdhër. Edhe unë  e vlerësoj Etëhem  Haxhiademin si atdhetar, si poet, si përkthyes,si romancier dhe mbi të gjitha si themelues i tragjedisë shqiptare.

1 Ethem-Haxhiademi

Foto: Et’hem Haxhiademi/

Vite më parë e  kam studjuar Ethem Haxhiademin, e kam njohur personalisht, kam biseduar me të, më ka dhënë këshilla, kam qenë bashkë me të në birucat e Sigurimit; unë  i dënuar si armik populli dhe ai i arrestuar-po si armik i popullit. Kam pas fatin e mirë(që isha me të në ditë të vështira) por dhe të keq(se ishim bashkë në një qelitë e vdekjes),… kam banuar me të për një kohë të  gjatë në një kaush në burgun e madh të Elbasanit .Për të  plotsuar dhe  përforcuar ato që thotë poeti Sadik  Bekto, që të vihet në skenë tragjedia“ Skënderbeu “ me rastin e vitit të Skënderbeut po  shtoj edhe unë disa të dhëna për këtë personalitet të  letrave shqipe dhe mbi tragjedinë “Skënderbeu “ . Haxhiademi ishte  republikan.

Në kohën e Monarkisë, me gjithëse ishte  kompetent nga studimet që kishte kryer, haxhiademi  ka shërbyer në adminstratën e shtetit shqiptar deri si sekretar i prefekturës në  Gjirokastrës. Më lart jo, se nuk ishte servil  dhe karrierist.

Gjatë  luftës ka  qenë me Ballin Kombëtar, gjithënjë si republikan. Me porosinë e Mithat Frashërit shkoi në Elbasan dhë formoi degën  e Ballit në atë rreth, ka marrë pjesë  në mbledhjen e Mukjes por nga fundi i luftës u largua nga Balli dhe u kthye në Elbasan pranë familjes dhe u përpoq që të jetonte  larg politikës . .

Mbas luftës mori pjesë për krijimin e Lidhjes së Shkrimtarëve të Shqipërisë  dhe u zgjoth kryetar i saj për degën e Elbasanit, por ndonjë veprimtari nuk zhvilloi.Kur  u caktua të kryesonte delegacionin e parë të shkrimtarëve shqiptarë, që do  të shkonte në vizitë në Jugusllavi , nuk pranoi, refuzoi të shkojë .U emërua profesor në shkollën Normale të  Elbasanit, por nuk do të zgjaste shumë sepse në vitin 1948 u arrestua me akuzën se po rithemelonte degën degën së Ballit Kombëtar në qytetin e Elbasanit.Arrestimi u krye në shtëpinë e tij, në mes natës, duke korigjuar hartimet e nxënësve. tema e hartimit që u ksihte dhënë nxënësve të tij titullohej “Djali pa nënë , si nata  pa hënë “. Do të mjaftonte edhe kjo temë për akuzën.E dërguan drejte e në Tiranë, ku e mbajtën një kohë të gjatë, duke e torturuar tmerrësisht. Pastaj e kthyen në Elbasan, ku torturat vazhduan ditë e natë. Unë e kam  parë atë dhe kam përjetuar dhimbje të thellë kur e shihja tek e nxirrnin për në banjë. ishte i lodhur, i raskapitur, mezi mbahej në këmbë, ecte duke u mbajtur pas murit. Një herë e pashë  që në korridor duke vajtur në banjë, u rrëzua dhe me që nuk ngrihej dot , filloi të ecte këmba doras. Dhimbje për intelektualin, shkrimtarin, pedagogun. Ku e kishin katandisur! Një ditë kur  më kishin nxjerrë në koridorin e birucave për t’ i pasatruar, me që isha më i vogli nga të gjithë të arrestuarit, ai duke shkuar në banjë, roja ishte larguar pasi e thirrën, unë iu afrova dhe ai me përshpërimë, me zë fare të ulët, më tha: Ti je i ri. Do të jetosh. Mos harro se cfarë po sheh me sytë e tu. Kur të përmbyset diktatura shkruaj një tragjedi për këto tortura barbare. Mos harro dhe iku duke u zvarritur…(Për më shumë do të lexoni në Diellin e printuar)

AVIONET SERB MBI PRESHEVE, REAGIM I KFOR-it

by

Ja reagimi i KFOR-it për avionët luftarakë të Ushtrisë Serbe në Preshevë/

1 avionet serb1 aerop fluturimKFOR-i ka njoftuar se është duke e monitoruar situatën pas fluturimit të sotëm të avionëve të forcave ajrore serbe mbi komunën e Preshevës.

“Duke iu referuar fluturimit të avionëve të forcave ajrore serbe mbi komunën e Preshevës, KFOR po kryen kontrollet e pritshme.KFOR-i po monitoron situatën dhe fton gjithë popullsinë të jetë e qetë, sepse nuk ka kërcënime. Autoritetet ushtarake serbe kanë deklaruar se po bëjnë një provë për stërvitjen taktike “Sadejstvo 2108”, e cila është planifikuar për nesër”, thuhet në komunikatën e KFOR-it.

***

KFOR HEADQUARTERS

Public Affairs Office

With reference to the flight of Serbian Air Force Jets over the municipality of Presevo, KFOR is conducting the expected checks.

KFOR is monitoring the situation and invites all the population to be calm because there are no threats. Serbian Military authorities have declared that they were doing a rehearsal for the tactical exercise “Sadejstvo 2108”, which is planned for tomorrow.

 

Kosovë-Si do formohet asociacioni serb?

by

-Tubim i përfaqësuesve serbë në veri, përalajmërojnë formimin e Asociacionit-Bashkësisë së Komunave Serbe në 20 prill./

Kosovska Mitrovica, 28. marta 2018.- Poslanik Srpske liste Igor Simic (L) obratio se prisutnima. Gradonacelnici srpskih opstina sa KiM. U Mitrovackom dvoru pocela je zajednicka sednica odbornika deset opstina sa srpskom vecinom na Kosovu i Metohiji. Sastanak je otvorio predsedavajuci skupstine opstine severna Kosovska Mitrovica Dejan Guresic, koji je rekao da je sednica sazvana po hitnom postupku zbog situacije. FOTO TANJUG/ ZORAN ZESTIC/ nr

 “Nëse Prishtina nuk do jetë e gatshme që në tre javët e ardhëshme të fillojë punën për formimin e Bashkësisë së Komunave Serbe, komunat serbe dhe institucionet do fillojnë vetë formimin e Bashkësisë, trupave dhe institucioneve të saj”, thuhet mes tjerash në konkluzionet e miratura./

 -Shqiptarët 92.93 %, serbët 1.47 %   sipas regjistrimit të popullsisë të pranverës 2011 në Kosovë, pa  katër komunat e veriut – Mitrovicën e Veriut, Zveçanin, Leposaviçin e Zubin-Potokun, ku serbët e refuzuan regjistrimin. Në Kosovë nga gjithësej 38 komuna, 27 me shumicë shqiptare,  10 me shumicë serbe e 1 turke/

  Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/

PPRISHTINË, 28 Mars 2018/ Në një tubim të serbëve, të sapombajtur sot në veri të Mitrovicës, të këshilltarëve serbë të 10 komunave kosovare ku e bëjnë shumicën e banorëve e përfaqësuesve tjerë, u paralajmërua formimi nga vetë ata i Bashkësisë-Asociacionit të Komunave me shumicë serbe në Kosovë në 20 prill,  pas 5 vjetësh të Marrëveshjes së Parë për Normalizimin e Marrëdhënieve, të nënshkruar në Bruksel.

 “Nëse Prishtina nuk do jetë e gatshme që në tre javët e ardhëshme të fillojë punën për formimin e Bashkësisë së Komunave Serbe, komunat serbe dhe institucionet do fillojnë vetë formimin e Bashkësisë, trupave dhe institucioneve të saj”, thuhet mes tjerash në konkluzionet e miratura.

Para pesë vitesh, në 19 prill 2013, në Bruksel, Kosova dhe Serbia  – kryeministrat e atëhershëm Hashim Thaçi e Ivica Daçiç, në raundin e 10-të të dialogut,  kanë parafuar Marrëveshjen e Parë për Normalizimin e Marrëdhënieve, të vlerësuar historike. Marrëveshja 15 pikëshe, në 6 pikat e para  ka Asoaciacionin apo Bashkësinë e komunave me shumicë serbe në Kosovë.

Në tekstin e Marrëveshjes, nën një, përcaktohej: “Do të ketë një Asociacion / Bashkësi e komunave të banuara me shumicë serbe në Kosovë. Anëtarësimi do të jetë i hapur për cilëndo komunë, me kusht që anëtarët pajtohen”.
Asociacioni i komunave me shumicë sebe në Kosovë është një nga katër marrëveshjet Prishtinë-Beograd të nënshkruara nga krerët e atëhershëm të dy qeverive, Isa Mustafa e Aleksandar Vuçiç, në mbrëmjen e 25 gushtit 2015 në Bruksel, në raunin e 28 të dialogut në nivel kryeministrash, ndërsa kundërshtohej nga opozita kosovare.

Në marrëveshje, e para pikë është kjo: “Asociacioni/Bashkësia i komunave me shumicë serbe në Kosovë themelohet si një Asociacion/Bashkësi i komunave siç parashihet me Marrëveshjen e Parë, Ligjin mbi Ratifikimin e Marrëveshjes së Parë dhe Ligjet e Kosovës”.

Mes tjerash, në marrëveshje, te “Objektiva” thuhet se Asociacioni “vendos marrëdhënie dhe hyn në marrëveshje bashkëpunimi me asociacionet tjera të komunave, vendore dhe ndërkombëtare”.

Ndërsa, te “Buxheti dhe përkrahja”  theksohen “kontributet, grantet, donacionet si dhe përkrahja financiare nga asociacionet dhe organizatat tjera vendore dhe ndërkombëtare si dhe nga Republika e Serbisë”.

Në 23 dhjetor 2015, Gjykata Kushtetuese e Kosovës, pas kërkesës që i është bërë nga Presidentja e Republikës të vlerësojë përputhshmërinë e dokumentit të emërtuar “Asociacioni/Bashkësia e komunave me shumicë serbe në Kosovë – parimet e përgjithshme/elementet kryesore”, ka vendosur se, “këto Parime nuk janë tërësisht në përputhje me standardet kushtetuese përkatëse dhe ka konkluduar se akti ligjor i qeverisë së Republikës së Kosovës dhe Statuti duhet të jenë në përputhje”.

Pas këtij vendimi, qeveria e Kosovës ka siguruar se, “i tërë procesi dhe çdo akt juridik për të finalizuar asociacionin e komunave me shumicë serbe do bëhet duke u bazuar dhe respektuar konkluzionet e Gjykatës Kushtetues” dhe se “edhe Statuti i asociacionit do dërgohet në Kushtetuese”.

Në raundin e 30-të, të fundit kryeministror në Bruksel, në 27 janar 2016,  ku është biseduar për zbatimin e marrëveshjeve të arritura deri atëherë dhe rrugën përpara në dialog, temë kryesore ka qenë zbatimi i marrëveshjes për formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë, por nuk ka pasur ndonjë dakordim për afat kohor dhe atëherë kryeminsitri kosovar Mustafa dhe ai serb  Vuçiç kishin “qëndrime të kundërta rreth vendimeve të Kushtetueses” së Kosovës.

Në 23 mars 2018 presidentët e Kosovës dhe Serbisë, Hashim Thaçi dhe Aleksandar Vuçiç, vijuan bisedimet në Bruksel me lehtësimin e shefes  së Politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Federica Mogherini, e cila fillimisht ka  takuar ndaras krerët e dy shteteve para takimit trilateral, ku është biseduar edh për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

 Në një deklaratë të lëshuar nga Bashkimi Evropian pas takimit, thuhej se diskutimet u zhvilluan në kuadër të fazës së re të dialogut të ndërmjetësuar nga BE-ja ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës dhe “përgatitjet për një marrëveshje gjithëpërfshirëse për normalizimin e marrëdhënieve”.

Presidentët shqyrtuan përparimin e bërë në zbatimin e marrëveshjeve të kaluara, në dritën e takimeve të fundit të grupeve punuese të mbajtura në Bruksel.

“Përfaqësuesja e lartë Mogherini theksoi rëndësinë që BE-ja i jep zbatimit të plotë të të gjitha marrëveshjeve ekzistuese dhe theksoi në veçanti nevojën urgjente për të filluar me themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, pastaj zbatimin e marrëveshjes për energjisë dhe përfundimin e punimeve për rivitalizimin e Urës mbi Ibër në Mitrovicë”, thuhej në deklaratën, të cilën e ka bërë publike zëdhënësja Kocijançiç.Mogherini ka përshëndetur angazhimin e vazhdueshëm të të dy presidentëve për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë dhe ka rikujtuar se përparimi i të dyja vendeve në axhendat e tyre integruese në BE është i lidhur fortë me përparimet në dialog.Në dialogun në Bruksel Kosovë-Serbi për presidentin Thaçi të inauguruar në muajin prill 2016 dhe presidentin Vuçiç të inauguruar në qershor 2017, takimi i 23 marsit 2018 ishte i treti, pas të parit në 3 korrik e të dytit në 31 gusht 2017, ku në fokus ishte një fazë e re e dialogut dhe zbatimi i marrëveshjeve drejt normalizimit të marrëdhënieve. Pas takimit presidencial në Bruksel, në Prishtinë në 26 mars 2018 krerët e shtetit të Kosovës në një takim të përbashkët kanë biseduar për zhvillimet aktuale në dialogun për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë, i cili, siç u tha, do të përfundojë me marrëveshje ligjërisht obligative në mes të dy shteteve.Presidenti i Republikës së Kosovës, Hashim Thaçi, ka pritur kryetarin e Kuvendit Kadri Veselin, si dhe kryeministrin Ramush Haradinajn.Ata u pajtuan që dialogu i Kosovës me Serbinë është interes nacional i Kosovës, që duhet të bashkojë të gjithë spektrin politik të Kosovës.

Në takim u konkludua për ta krijuar një Grup Punues të gjerë institucional, i cili do të bashkëpunojë me Ekipin Menaxhues dhe me Misionin e OSBE-së në Kosovë, për draftimin e Statutit të Asociacionit/ Bashkësisë së komunave me shumicë serbe, në përputhje me Kushtetutën e Kosovës dhe vendimet e Gjykatës Kushtetuese të Kosovës. Në të njëjtën ditë, në 26 mars, presidenti i Republikës së Kosovës, Hashim Thaçi, ka pritur pasdite në një takim të përbashkët ambasadorin e SHBA-së, Greg Delaëie, atë të Britanisë së Madhe, Ruairi O’Connell, ambasadorin e Gjermanisë, Christian Heldt, ambasadorin e Francës, Didier Chabert, atë të Italisë, Piero Cristoforo Sardi, shefen e Zyrës së BE-së në Kosovë, Natalya Apostolova, si dhe Shefin e Misionit të OSBE-së në Kosovë, Jan Braathu, me të cilët ka biseduar për zhvillimet e fundit në Kosovë.

Duke folur për procesin e dialogut me Serbinë, presidenti Thaçi ka thënë se Kosova mbetet e përkushtuar të përmbushë të gjitha obligimet e saj, përfshirë edhe atë për themelimin e Asociacionittë komunave me shumicë serbe.“Kosova zotohet dhe do të jetë e përgjegjshme në funksionalizimin e Grupit Punues, që do të fillojë punën në draftimin e Statutit të Asociacionit”, u shpreh presidenti Thaçi.

“Asociacioni do të jetë në përputhje me Kushtetutën, me ligjet e Kosovës dhe me aktvendimin e Gjykatës Kushtetuese të Kosovës”, shtoi ai.Ambasadorët ndërkombëtarë theksuan se do të ofrojnë mbështetje të plotë institucionale dhe ekspertizë profesionale në realizimin e këtij obligimi që Kosova ka marrë në Bruksel.Në 27 mars 2018, pas  një takimi në Beogard me presidentin e Serbisë Alaksandar Vuçiç, Lista Serbe deklaroi se del nga qeveria e Kosovës, ndërsa 10 komunat me shumicë serbe  do formojnë në 20 prill Bashkësinë e komunave serbe në Kosovë.Lista Serbe ka grupin parlamentar prej 10 deputetësh në Kuvend e kishte 3 ministra në qeverinë e Kosovës, një prej të cilëve edhe zëvendëskryeministër. Një nga deputetët në këtë grup parlamentar është goran, i cili në momentin e fundit e fundit shkoi në seancën e jashtëzakonshme të Kuvendit të Kosovës dhe votoi pro ratifikimit të marrëveshjes së demarkacionit me Malin e Zi duke siguruar edhe votën e 80 të duhur për ta kaluar me dy të tretat e parlamentit 120 anëtarësh, derisa Lista Serbe nuk mori fare pjesë në seancë.Në Kuvendin e Kosovës është edhe një deputet serb – nga Partia Liberale Serbe, i cili është pa grup parlamentar dhe edhe para votimit u deklaruar pro ratifiimit të demarkacionit.Maxhoranca në Kuvendin e Kosovës, bashkë me grupin parlamentar të Listës Serbe, kishte gjithësej 61 deputetë – vetëm një më shumë se gjysmën, e pas kalimit të një deputje të LVV në AAK arriti të ketë 62 deputetë. Tash pa Listën Serbe koalicioni qeverisës nuk e ka shumicën në Kuvendin e Kosovës.

 Vite më parë, në 2015-tën, përfaqësuesit e Listës Serbe në Kuvend dhe në qeverinë e Kosovës bojkotonin rreth tre muaj, prej 3 shkurtit, kur  kryeministri Kosovar atëherë Isa Mustafa shkarkoi ministrin serb për Komunitete dhe Kthim, Aleksandar Jablanoviç, pasi deklarata e tij ku protestueset në Gjakovë, familjare të personave të zhdukur gjatë luftës, i kishte quajtur “egërsira” shkaktoi shumë reagime dhe protesta, madje edhe të dhunëshme.Kosova ka gjithësej 38 komuna. Nga 10 komunat me shumicë serbe në Kosovë  5  janë të reja – Graçanica, Kllokoti, Ranillugu, Parteshi dhe Mitrovica e Veriut, të formuara sipas Propozimit Gjithpërfshirës për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës të kryenegociatorit Martti Ahtisaari – emisarit special tëOKB-së.Po sipas Paketës Ahtisaari, katër komunave me shumicë serbe që ekzistonin në Kosovë, Leposaviçit, Zubin-Potokut dhe Zveçanit, që të trija në veri, dhe Shtërpcës në jug, i është shtuar edhe një tjetër – Novobërda, me zgjërimin e saj.Një komunë, Mamusha, është e banuar me shumicë nga komuniteti turk, që është një nga minoritetet tjera në Kosovë.Sipas regjistrimit të popullsisë të pranverës 2011, në Kosovë, pa veriun, u numëran 1.739. 825  banorë rezidentë,  92.93 % shqiptarë. Pjesa tjetër e përqindjeve iu takon komuniteteve pakicë, 1.58% boshnjakë, 1.47 %  serbë, 1.08 % turqë, etj.Por, numri i banorëve-shtetasëve të Kosovës është më i madh, meqë regjistrimi i popullsisë nuk ka përfshirë një të tretën e kosovarëve që vlerësohet se jetojnë e punojnë jashtë vendit.Përqindja e komunitetit serb do ishte më e lartë me përfshirjen në regjistrimin e popullsisë të katër komunave veriore të Kosovës, ku serbët e kanë refuzuar.Numri i votuesve në këto katër komuna veriore me shumicë serbe, sipas regjistrit të fundit të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve të Kosovës për zgjedhjet lokale 2017, ishte: Mitrovicë e Veriut – 21.797,  Leposaviç – 17.747,  Zveçan – 9.069 e Zubin Potok – 8.400.