Archives for August 2018
DIETOLOGIA:Ushqimet më të mira për shtatzëni të shëndetshme
Një mënyrë jetese e shëndetshme dhe një dietë e mirë është shumë e rëndësishme gjatë shtatzënisë. Së bashku me të gjitha kontrollet e rregullta, ju duhet të kujdeseni edhe më tepër me nevojat tuaja ushqyese./
Shkruan: Ajshe Leka/*
Sipas një studimi të kohëve të fundit, gratë me dieta të varfra para shtatzënisë kanë më shumë gjasa të lindin para kohe sesa gratë të cilat ushqehen në mënyrë të drejtë dhe të shëndetshme.
Prandaj, është me të vërtetë e domosdoshme që gjatë shtatzënisë kërkohet një dietë e ekuilibruar e shëndetshme për të siguruar shëndetin e mirë të nënës dhe fëmijës.
Këtu do te gjeni një listë te ushqimeve të shëndetshme për nënën dhe foshnjën gjatë shtatzënisë;
1.Qumështi dhe Produktet e Qumështit
Qumështi dhe produktet e qumështit mbulojnë nevojat e trupit tuaj për vitaminë B12, kalcium, fosfor dhe proteina. Këta ushqyes janë esenciale për zhvillimin e dhëmbëve, eshtrave, muskujve, zemrës dhe koagulimit të foshnjës. Kalciumi është jetik për themelimin e eshtrave të zhvillimit të fëmijës suaj dhe për këtë arsye bëhet edhe më i rëndësishëm gjatë javëve të fundit të shtatëzanisë.
Sasia e rekomanduar ditore e kalciumit gjatë shtatzënisë është 1 gram – 1.3 gram në ditë. Ushqime të tilla si qumështi gjysmë i skremuar, kos i ulët në yndyre dhe djathi i fortë me yndyrë të ulët sigurojnë sasi të mira të këtyre lëndëve ushqyese. Ju duhet të synoni të merrni dy deri në tre servime të qumështit dhe produkteve të qumështit çdo ditë që duhet të plotësojnë kërkesat e përditshme.
2.Fruta dhe perime
Frutat dhe perimet që janë të pasura me fibra, vitamina dhe minerale, përmirësojnë tretjen dhe ndihmojnë në parandalimin e kapsllekut. Ushqyesit kryesorë të pranishëm në këtë grup ushqimi janë acid folik, kalium, beta karotinë dhe vitaminë C. Ju duhet të synoni të hani të paktën pesë pjesë të frutave dhe perimeve të ndryshme brenda dites. Sigurohuni që ato jene sezonale,te freskëta dhe te pastruara mire.
- Avokado – janë të mrekullueshme gjatë shtatzënisë, pasi ato ofrojnë një shumëllojshmëri përfitimesh. Avokadot janë të pasura me acid folik, kalium, vitaminë B6 dhe vitaminë C.Përmbajtja e acidit folik siguron zhvillimin e duhur të tubit nervor në foshnjën, vitamina C nxit zhvillimin e një sistemi të shëndetshëm imunitar, ndërsa vitaminat e tjera B bëjnë gjithçka nga parandalimi i sëmundjes së mëngjesit-vjelljes. Gjithashtu, avokadot janë shumë të lartë në yndyrna të shëndosha, kështu që ata mund t’ju ndihmojnë të rritni peshën tuaj,nëse jeni me peshë të ulët.
4.Karrota dhe Brokoli
Karrota dhe brokoli janë një burim i mirë i fibrave, vitamina A, karotenoide dhe vitamina C. Karotat janë të pasura me elemente alkaline, të cilat rinovojnë gjakun dhe ekuilibrojnë alkalinitetin e acidit në trup. Këto ushqyes janë gjithashtu të rëndësishme për zhvillimin e kockave të foshnjës, shëndetin e syve, të dhëmbëve. Perimet Cruciferous si brokoli janë detoksifikantë të mirë dhe mbrojnë fëmijën nga kanceret e caktuara gjatë foshnjërisë dhe më vonë gjithashtu.
5.Spinaqi dhe zarzavate me gjethe jeshile
Kale, spinaqi dhe perime të tjera me gjethe jeshile kanë vitamina të tilla si A, C, K dhe atë acid shumë thelbësor folik. Ata janë gjithashtu burim i mirë i hekurit, i cili kërkohet të mbajë oksigjen rreth trupit dhe fëmijës.
6.Fiku
Të freskëta ose të thata, përmbajnë sasi të mëdha të fibrave, në krahasim me çdo frut tjetër apo perime tropikale, që ndihmon për të lehtësuar kapsllëkun. Një shërbim i tre fiqve përmban pesë gram fibra. Ata gjithashtu kanë një sasi të mirë të kalciumit, zinkut, kaliumit dhe hekurit dhe prandaj janë një mundësi shumë e mirë për t’u përfshirë në një dietë shtatëzanie. Përmbajtja e kaliumit në fik është më shumë sesa në banane, të cilat vlerësohen aq shpesh për atë atribut mineral. Kaliumi kontrollon presionin e gjakut dhe parandalon para-eklampsi gjatë shtatzënisë. Fiku i thatë përmban një sasi të mirë të acideve yndyrore Omega-3 (“kolesteroli i mirë”) dhe janë gjithashtu një burim i mirë i vitaminës B6 dhe përmbajnë një enzimë proteolitike që ndihmon në tretje.
7.Mishi i shpezëve, peshkut dhe kafshëve
Gratë shtatzëna kërkojnë më shumë hekur se ato gra që nuk janë shtatzëna. Futja e rekomanduar ditore e hekurit është 27 mg në ditë gjatë shtatzënisë.Mishi i qengjit, shpendët, peshqit, vezët janë disa nga burimet më të mira të hekurit.duhet te keni parasysh se duhet te largoni yndyrën e dukshme nga mishrat para se të gatuani,dhe të shmangni çdo mish të përpunuar, pasi ato shpesh mund të përmbajnë baktere ose kimikate të dëmshme sidomos gjate shtatzanise.
Disa peshq mund të përmbajnë sasi gjurmë të zhivës dhe mineraleve dhe përbërësve të tjerë të dëmshëm që mund të jenë shumë të dëmshëm për fëmijën tuaj. Megjithatë, peshqit si salmoni, skumbri, sardelet dhe harengat kanë tendencë të kenë nivele të ulëta të mineraleve të rrezikshme dhe janë të mbushura me ushqyes të shëndetshëm si acide yndyrore omega-3, të cilat janë jashtëzakonisht të rëndësishme për zhvillimin e duhur të fëmijës suaj.Për të thithur hekur të mjaftueshëm nga burimi, trupi ka nevojë qe këto ushqime të kombinohen me ushqimet e pasura me vitaminë C. Ju gjithashtu do të duhet të mbani në konsum caffeine, pasi ajo zvogëlon absorbimin e hekurit në trup.
8.Vezët
Vezë janë një burim i mirë i proteinave me një sasi të ulët të kalorive. Vezët janë një burim i shkëlqyeshëm i Omega-3 dhe kolinës, të cilat janë të mira për zhvillimin e shëndetshëm të funksioneve të retinës, trurit dhe kujtesës së foshnjës.Ndërsa vlera e kolesterolit është e lartë në vezë ,te bardhët e vezëve janë një mundësi edhe më e shëndetshme.
9.Arrat
Grate shtatzena mund të përfitojnë shumë nga arrat. Ata ofrojnë një shumëllojshmëri të gjerë të ushqyesve, përfshirë vitaminën E dhe mineralet e rëndësishme si bakri, mangani, magnez, seleni, zinku, kaliumi dhe kalciumi. Arrat sigurojnë DHA (Acid Docosahexenoic) për shendetin e trurit për fëmijën. Nëse jeni vegjetarian dhe nuk dëshironi të zgjidhni peshk të yndyrshëm, arra mund t’ju japin pjesën tuaj të acideve yndyrore omega-3 të shëndetshme.
10.Fasulet dhe thjerrëzat
Një shumëllojshmëri e gjerë e fasulave, fasule të zeza, dhe thjerrëzat janë burime të mira të hekurit, kalciumit, folatit dhe zinkut. Së bashku me këtë, ato gjithashtu sigurojnë sasi të nevojshme të proteinave dhe fibrave. Ndërsa lëvizja në traktin gastrointestinal ngadalësohet gjatë shtatzënisë, fibra do të ndihmojë në parandalimin e kapsllëkut.
11.Dritherat
Dritherat me kokrra të plota luajnë një rol jashtëzakonisht thelbësor në një dietë shtatëzanie, nëse doni që ajo të jetë e balancuar. Ata kanë një përmbajtje të lartë të fibrave dhe ushqyesve të tjerë vitalë si vitamina E, B (B1, B2, acid folik dhe niacin), selen dhe fitonutrientë (një kompleks bimore që mbron qelizat e trupit). Vitamina B ndihmon trupin të nxjerrë energji nga proteina, karbohidratet dhe yndyrnat. Ushqime si bukë me gjalpë, miell gruri, miell misri, elb, oriz kafe, bollgur, dhe quinoa janë shumë ushqyese. Kokrrat e tëra janë burim i rëndësishëm i karbohidrateve, të cilat sigurojnë energji në formën e glukozës në qelizat e kuqe të gjakut. Kjo pastaj arrin placentën dhe fetusin gjatë shtatzënisë.
12.Tershera
Është e pasur me vitamina B, hekur dhe minerale të tjera. Ata janë gjithashtu të mbushur me fibra dhe do t’ju mbajnë të ngopur për një kohë të gjatë. Ato mund të merren si pjesë e një mëngjesi të shëndetshëm me ose pa qumësht.
13.Konsumimi i ujit dhe lëngjeve
Uji gjithmonë vepron si bazë për një trup të shëndetshëm ne largimin e toksinave. Pirja e sasive adekuate të ujit siguron tretjen, qarkullimin e gjakut dhe lehtëson thithjen e ushqyesve të nevojshëm. Gjithashtu ndihmon për të transportuar vitamina, minerale dhe hormone esenciale në qelizat e gjakut, të cilat më vonë arrijnë te foshnja përmes placentës. Përveç ujit, gjithashtu mund të zgjidhni nga qumështi me yndyrë të ulët, lëng frutash të holluar, dhallë dhe supa, këto opsione sigurojnë nutrient më të mirë sesa pije të tjera te gazuara, të cilat janë të larta në sheqer dhe mund të jenë të dëmshme nëse merren në sasi të mëdha.
Kjo gjithashtu ndihmon për të parandaluar kapsllëk dhe hemorroide. Pirja e ujit të mjaftueshëm gjithashtu parandalon infeksionet e traktit urinar, të cilat mund të shkaktohen nëse urina qëndron në fshikëz për një periudhë të zgjatur kohe, ndihmon për të parandaluar kapsllëk dhe hemorroide .
Gjatë shtatzënisë, rekomandohet të futni rreth 2.4 litra lëngje çdo ditë, të cilat përafërsisht janë të barabarta me 10 gota nga 250ml.
14.Kripë deti
Edhe pse shumica e njerëzve priren të qëndrojnë larg kripës për të përmirësuar shëndetin e tyre, rritjen e qarkullimit dhe presionin e ulët të gjakut, por nëse konsumohet ne sasi te duhur,kripa e detit ka një element shumë të rëndësishëm për zhvillimin e duhur të fetusit.
Për të qëndruar e shëndetshme, gruaja shtatzënë duhet të zgjedhë nga grupet ushqimore të ndryshme çdo ditë për ta bërë atë një dietë të shijshme dhe te shendetshme Të hahet gjithçka në moderim do të ndihmojë në mbajtjen e ekuilibrit të trupit tuaj. Në rast se ndieni se ndonjë ushqim ju tërheq në vjellje ose tronditje të lëvizjeve tuaja të zorrëve, atëherë këshillohet që të hiqet një kohë, konsultohuni me mjekun tuaj dhe nutricistin dhe përpiquni të kërkoni disa alternativa të tjera të shëndetshme për të plotësuar atë pjesë të të ushqyerit .
(Autorja është konsulentë për nutricion dhe dietologji: fb.com/nutricistedietologe )
HISTORI- MOTRAT E MBRETIT ZOG NE PARIS
PARIS-SOIR (1938) / MOTRAT E MBRETIT ZOG (MYZEJENI, RUHIJA DHE MAXHIDJA) JANË NË PARIS NË MËNYRË ANONIME – INTERVISTA EKSKLUZIVE ME TO./
Motrat e mbretit të Shqipërisë duke ekzaminuar një ekspozitë të punës së “Scout-ëve”. Ne e dimë se princesha Maxhide (djathtas) është, në vendin e saj, një nga udhëheqëset e lëvizjes “scout”. – Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France/
Nga Aurenc Bebja, Francë – 13 Gusht 2018/
Gazeta franceze, “Paris-soir”, ka botuar të shtunën e 9 prillit 1938, në faqen n°5, një intervistë të veçantë të motrave të mbretit Zog (Myzejenit, Ruhijes dhe Maxhides), të cilat gjendeshin në kryeqytetin francez, në mënyrë krejt anonime, për të bërë blerjet e fundit me rastin e dasmës së vëllait të tyre, të parashikuar në fund të muajit prill të po atij viti.
Çfarë kanë rrëfyer ato asokohe për median franceze ? Në vijim, do të gjeni tekstin e plotë, të sjellë në shqip nga Aurenc Bebja – Blogu “Dars (Klos), Mat – Albania” :
“Ato blejnë tualete për dasmën e vëllait të tyre.
Ndërsa mendonim se ato ishin në Londër, princeshat mbretërore të Shqipërisë janë në Paris. Një hotel luksoz i qetë, pranë « Etoile », është streha e tyre që prej javës së shkuar; ato kanë marrë dy apartamente me pamje nga rruga. Një ministër i ceremonive, z. Martini, i shoqëron ato.
Si është e mundur që tri gra të reja, ku disa fotografi të kohëve të fundit u kanë popullarizuar siluetën, të kenë qenë në gjendje të lëvizin në mënyrë anonime ?
Ky është sekreti i Myzejenit, Ruhijes dhe Maxhides. Një gjë është e sigurtë se kjo “lojë” e tyre i kënaq ato.
Motrat e mbretit Zog ecin në heshtje nëpër hollin e hotelit. Cila është më e bukur ? Ato janë të tria brune, të holla, jashtëzakonisht elegante; ato kanë flokë ngjyrë kafe të lidhura në cep, pak makijazh, pafundësisht të bukura. Kostum të vogël sportiv, çantën nën krah, kapele me një vello përpara.
Myzejen është më e madhja me trup, por edhe në moshë. Oh ! fare pak ; ajo është 27 vjeç, ndërsa motrat e saj janë 25 dhe 24 vjeç. Të dyja kanë sy të zinj të shkëlqyeshëm, ndërsa fytyra ngjyrë esmere e Maxhides ndriçohet nga një vështrim i butë dhe i qartë.
Ato flasin frëngjisht.
— Dhe kjo nuk është për t’u habitur, – buzëqesh njëra nga gratë e reja. Ne kemi bërë studimet tona në Lausanne (Lozanë) ; Kemi përfunduar para katër vitesh, dhe që atëherë kemi ardhur shpesh në Paris.
— Sepse ne jemi shpesh këtu ! – thotë Ruhija plot gëzim.
— Ne kemi ardhur për të parë motrën tonë, princeshën Senije Habid, e cila, e martuar, jeton në qytetin tuaj. Ajo është këtu në hotel, me ne. Ne kemi ardhur këtu për të blerë rroba, kapele dhe për të parë parfumeritë ! Ne shkojmë në teatër, në restorant, sepse ne kemi shije (gusto). Kësaj here, ne do të zgjedhim tualetet tona me rastin e dasmës së vëllait tonë, e cila do të mbahet më 27 të këtij muaji.
— E gjitha kjo për të ju thënë se jemi të zëna, – përshpërit me ëmbëlsi Maxhidja.
Ne nuk mund të qëndrojmë më gjatë me tri gratë e bukura që rrobaqepësi po pret. Ato, para se të hynin në makinë, paten një buzëqeshje që na dëshmoi se ato na falën për besdisjen tonë.
— Dhe ne nuk ëndërrojmë të lujamë në kinema ! – bërtasin të tria së bashku, duke qeshur.”
Georgette Mayou
Prishtinë-Beograd, deklarata edhe me eufemizma
-Deklaratat Prishtinë-Beograd të kësaj vere. Kosova shtet i pavarur realitet i pakthyeshëm. Historia e dialogut në Bruksel. Kosova, pos realitetit të pavarësisë së pakthyeshme, ka edhe realitetin e numrave-statistikave, banorë rezidentë – 92.93 % shqiptarë…/
-Presidenti Thaçi: Të gjithë janë të vetëdijshëm se, normalizimi i raporteve Kosovë-Serbi, ndërtimi i fqinjësisë së mirë, njohja reciproke, paraqet paqe, stabilitet dhe të ardhme të sigurtë evropiane për të dy vendet dhe gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor/
Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/
PRISHTINË, 14 Gusht 2018/ Këtë verë, në Prishtinë flitet për “korrigjim të kufirit”, në Beogad flitet për “përkufizim me shqiptarët”, e duket se këto janë eufemizma për ndarje a marrje territoresh (jo shkëmbim territoresh, se asnjëra palë nuk e thotë këtë, se Serbia thotë se “nuk e jep Luginën e Preshëvës”, e Kosova se “nuk e jep veriun”).
Në Prishtinë bashkë me “korrigjim kufiri” flitet për “njohje reciproke e pranim të Kosovës në OKB” e në Beograd me “përkufizim me shqiptarët” flitet-synohet që territoret-komunat me shumicë serbe në Kosovë (madje jo vetëm veriu) të jenë jashtë “autonomisë së shqiptarëve në Kosovën pjesë e Serbisë (!!!)”…
Në Beograd nuk flitet për njohje të pavarësisë së Kosovës, madje synohet zhbërja e saj në një proces dialogu-negociatash…Edhe duke lobuar te shtete të caktuara që të tërheqin njohjet…
Por, Serbia nuk mund ta zhbëjë realitetin: Kosova ka pavarësinë e njohur deri tani nga 116 shtete të botës, të shpallur para më shumë se 10 viteve bazuar në Propozimin Gjithpërfshirës për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës të Kryenegociatorit Martti Ahtisaari – Emisarit Special të OKB-së, prezantuar palëve në 2 Shkurt 2007 – para më shumë se 11 vitesh.
Ndërsa, para tetë vitesh, në 22 Korrik 2010, Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë ka konkluduar se miratimi i Deklaratës së Pavrësisë së Kosovës në 17 Shkurt 2008 “nuk e ka shkelur të drejtën e përgjithshme ndërkombëtare, as Rezolutën 1244 të Këshillit të Sigurimit e as Kornizën Kushtetuese”.
“Prandaj, miratimi i kësaj deklarate nuk e ka shkelur asnjë rregull të aplikushme të së drejtës ndërkombëtare”, theksohej më tej.
Deklarata e Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë u dha pas një ankese që Serbia kishte dërguar në këtë organ të drejtësisë, kundër shpalljes së pavarësisë së Kosovës…
Menjëherë pas këtij zhvillimi me rëndësi historike, në një deklaratë të anëtarëve të Grupit Drejtues Ndërkombëtar për mendimin këshillues të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë rikonfirmohej mbështetjetja e palëkundur për pavarësinë e pakthyeshme të Kosovës dhe bëhej thirrje për njohje.
“Grupi Drejtues Ndërkombëtar rikonfirmon mbështetjen e palëkundur të tij për pavarësinë e pakthyeshme të Kosovës demokratike dhe shumetnike në kufijtë e saj të tanishëm dhe i bën thirrje shteteve tjera që të njohin Kosovën. Ai po ashtu përshëndet përkushtimin e vazhdueshëm të Kosovës dhe progresin e konsiderueshëm në zbatimin e Propozimit Gjithëpërfshirës për Statusin dhe do të vazhdojë të mbështesë Kosovën në punën për realizimin e perspektivës së saj evropiane”, theksohej në deklaratë.
Grupi Drejtues Ndërkombëtar (ISG) për Kosovën, i cili përbëhej nga vendet që e kanë njohur Pavarësinë, ishte formuar më 28 shkurt të vitit 2008 me synim të orientojë dhe mbikëqyrë zhvillimin demokratik të Kosovës, të nxisë qeverisjen e mirë dhe shumetnicitetin, bazuar në Paketën Ahtisaari…
Aktualisht, në Prishtinë lidhur me dialogun final me Beogradin ka pasë edhe deklarata se “Ma mirë pa marrëveshje se me marrëveshje të keqe”…
Në 30 korrik Kuvendi i Kosovës njoftoi mbylljen e sesionit pranveror pa përfunduar seancën plenare të debatit parlamentar për dialogun me Serbinë, ndërkohë që kishte edhe një propozim rezolute të paharmonizuar mes grupeve parlamentare, rreth së cilës kishte pikëpamje të ndryshme dhe replika.
Propozuesi, që është një nga partitë opozitare, shprehu gatishmëri për takim me grupet parlamentare që ta diskutojnë dhe ta plotësojnë propozimrezolutën para se ajo të hidhet në votim në fillimin e sesionit vjeshtor.
Një takim tjetër i nivelit të lartë presidencial është paralajmëruar për në shtator, ndërsa në 18 Korrik 2018 në Bruksel u zhvillua takimi i dytë i fazës finale të dialogut në mes të Kosovës dhe Serbisë, i presidentëve Hashim Thaçi e Aleksandar Vuçiç, në procesin drejt normalizimit të marrëdhenieve, kryesuar nga Bashkimi Evropian.
“Ky takim ishte më i shkurti në 6 vitet e fundit, por më i vështiri dhe më i rëndi”, ka deklaruar presidenti kosovar Thaçi në një konferencë shtypi pas kthimit në Prishtinë.
Por, theksoi se, të gjithë janë të vetëdijshëm se, normalizimi i raporteve Kosovë-Serbi, ndërtimi i fqinjësisë së mirë, njohja reciproke, paraqet paqe, stabilitet dhe të ardhme të sigurtë evropiane për të dy vendet dhe gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor.
Ishte ky takimi i shtatë presidencial, i pesti i presidentëve Thaçi e Vuçiç. Para takimit trilateral me dy presidentët përfaqësuesja e lartë për Politikë të Jashtme e Bashkimit Evropian, Federica Mogherini, ka takuar ndaras fillimisht delegacionin e Kosovës e pastaj të Serbisë.
Në dialogun në Bruksel Kosovë-Serbi për presidentin Thaçi, të inauguruar në muajin Prill 2016, dhe presidentin Vuçiç, të inauguruar në Qershor 2017, takimi i 18 Korrikut 2018 është i pesti, pas të katërtit të dielën e 24 Qershorit 2018, të dy këto të fazës finale.
Ndërsa takimi i 23 Marsit 2018 ishte i treti, pas të parit në 3 Korrik e të dytit në 31 Gusht 2017, ku në fokus ishte një fazë e re e dialogut dhe zbatimi i marrëveshjeve drejt normalizimit të marrëdhënieve.
Në 2017-tën kishte edhe dy takime të tjera në Bruksel në nivelin e lartë. Në 1 Shkurt Kosova dhe Serbia zhvilluan takimin e dytë brenda një jave, në vazhdimësi të takimit të 24 Janarit, me pjesëmarrje të presidentëve bashkë me krerët e qeverive pas 30 raundeve kryeministore të procesit drejt normalizimit të marrëdhënieve, të kryesuar nga BE e mbështetur nga SHBA.
Në këto dy raunde presidenti i Kosovës Hashim Thaçi u takua me atëherë presidentin e Serbisë Tomislav Nikoliç. Realizimi i marrëveshjeve dhe dhënja fund situatave tensionuese e retorikave ishte në fokus të ketyre dy takimeve që u zhvilluan ndërkohë që kishte kaluar një vit pa asnjë raund të nivelit të lartë, që nga takimi i 30-të kryeministor, por i vetmi në 2016-tën i zhvilluar në 27 Janar dhe i fundit që nga i pari në 19 Tetor 2012.
Para pesë vitesh, në 19 Prill 2013, në Bruksel, Kosova dhe Serbia – kryeministrat e atëhershëm Hashim Thaçi e Ivica Daçiç, në raundin e 10-të të dialogut, të ndërmjetësuesuar nga Përfaqësuesja e Lartë e BE-së në atë kohë, baronesha Catherine Ashton, kanë parafuar Marrëveshjen e Parë për Normalizimin e Marrëdhënieve, të vlerësuar historike.
Në 30 raundet kryeministrore, 23 takimet Thaçi-Daçiç janë pasuar me 7 raunde të tjera të kryeministrave atëherë Isa Mustafa e Aleksandar Vuçiç të qeverive të reja të zgjedhjeve 2014 në të dy vendet, që u mbajtën më parë në Serbi e pastaj në Kosovë.
Bisedimet Kosovë-Serbi në nivel të lartë kanë pasuar dialogun teknik, të filluar në 8 Mars 2011, poashtu në Bruksel.
Kosova, pos realitetit të pavarësisë së pakthyeshme, ka edhe realitetin e numrave-statistikave.
Sipas regjistrimit të popullsisë të pranverës 2011, në Kosovë, pa veriun, u numëran 1.739. 825 banorë rezidentë, 92.93 % shqiptarë. Pjesa tjetër e përqindjeve iu takon komuniteteve pakicë, 1.58% boshnjakë, 1.47 % serbë, 1.08 % turqë, etj.
Por, numri i banorëve-shtetasëve të Kosovës është më i madh, meqë regjistrimi i popullsisë nuk ka përfshirë një të tretën e kosovarëve që vlerësohet se jetojnë e punojnë jashtë vendit.
Përqindja e komunitetit serb do ishte më e lartë me përfshirjen në regjistrimin e popullsisë të katër komunave veriore të Kosovës, ku serbët e kanë refuzuar.
Numri i votuesve në këto katër komuna veriore me shumicë serbe, sipas regjistrit te Zgjedhjeve Lokale 2017 – të fundit të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve të Kosovës, është: Mitrovicë e Veriut – 21.797, Leposaviç – 17.747, Zveçan – 9.069 e Zubin Potok – 8.400.
Kosova ka gjithësej 38 komuna, 27 janë me shumicë shqiptare dhe më e madhja është e kryeqytetit, Prishtinës.
Ndërsa, 10 komuna, kryesisht nga më të voglat, janë me shumicë serbe, 5 prej tyre të reja – Graçanica, Kllokoti, Ranillugu, Parteshi dhe Mitrovica e Veriut, të formuara sipas Propozimit Gjithpërfshirës për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës të Kryenegociatorit Ahtisaari.
Po sipas Paketës Ahtisaari, katër komunave me shumicë serbe që ekzistonin në Kosovë, Leposaviçit, Zubin-Potokut dhe Zveçanit, që të trija në veri, dhe Shtërpcës në jug, i është shtuar edhe një tjetër – Novobërda, me zgjërimin e saj.
Një komunë, Mamusha, është e banuar me shumicë nga komuniteti turk, që është një nga minoritetet tjera në Kosovë.
Në vitet e ’90-ta të shekullit të kaluar, në kohët e okupimit e dhunës, të thirrjeve të serbëve se “Kosova është Serbi” kundërpërgjigja e urtë shqiptare ishte se “Kosova është e shqiptarëve, aq sa është e shqiptarëve, Kosova është e serbëve, aq sa është e serbëve”, duke pasur parasysh statistikat për numrin e përqindjen e shqiptarëve dhe të serbëve në Kosovë.
Kosova është e lirë prej 19 vitesh, nga Qershori 1999 i përfundimit të luftës dhe largimit të ushtrisë e policisë serbe, hyrjes së forcave shpëtimtare paqeruajtëse të NATO-s – KFOR-it dhe vendosjes së UNMIK-ut – Misionit të OKB, pasi Këshilli i Sigurimit miratoi Rezolutën 1244.
ANTOLOGJIA E LIRISË
JETËSHKRIMI I ATYRE QË U BËNË PJESË E LIRISË/
(Fadil Dervishaj, Kushtrim Dacaj, Antologjia e lirisë,Dëshmorëve të kombit dhe të
rënëve të fshtatit Irzniq, 1998-1999)/
Nga Prof. dr. Nusret Pllana-Universiteti ‘‘Hasan Prishtina’/
Përkufizimi/
Në kujtesën tonë historike, atyre që kanë rënë në luftërat për liri, populli u ka kënduar këngë. Deri në Luftën e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, lexuesi shqiptar nuk kishte rast të lexonte për trimëritë, për rëniet, për sakrificën madhore që kishin bërë të parët tanë, kurdo që atdheu i kishte thirrur të mbrojnë tokat e tij.
Jo pse nuk kishte lexues, jo pse nuk ishte shkruar për luftëtarët e lirisë në të gjitha periudhat kohore kur është luftuar për atdhe. Por, se pushtuesi i tokave tona, kishte bërë çdo gjë vetëm të shlyhej kujtesa jonë historike.
Atëherë populli, ky popull i lashtë sa vetë koha, i ka përjetësuar në këngë. Andaj, kënga në jetën tonë ka qenë edhe shkollë e historisë së luftërave për lirinë e atdheut.
Hyrje
Libri që u kushtohet dëshmorëve dhe të rënëve për liri, cili do qoftë ai, ka vlerën e tij, qoftë edhe vetëm për faktin se përjetëson momente, pjesë të jetës, çaste që dëshmorët e kombit i ka bërë të pavdekshëm.
Autorët e librit, Antologjia e lirisë,Fadil Dervishaj dhe Kushtrim Dacaj, që u kushtohet Dëshmorëve të Kombit dhe të rënëve të fshatit Irzniq, në Luftën e madhe të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, kanë dhënë jetëshkrimin dhe përkushtimin, duke përjetësuar aktin e madhërishëm të rënies për lirinë e atdheut.
Si kudo në Kosovën e viteve të Luftesë së UÇK-së, edhe në fshatin Irzniq, kur i thirri liria, i madh e i vogël, pra edhe ata që ende nuk kishin mbushur moshën madhore, kishin shprehur vullnetin të bëheshin luftëtarë të lirisë. Sepse, e veçanta e Luftës së UÇK-së, e cila ishte luftë vullnetare, ishte se po dilte nga gjiri i popullit, nga bijtë dhe bijat më të mirë të tij, të cilët rruga jetësore e kësaj pjese të popullit shqiptar, që kur ishte pushtuar kjo pjesë e atdheut, i kishte mësuar se lirisë përherë i duhen vullnetar.
Duke shkruar për të dhënat e fshatit Irzniq, autorët kanë theksuar, kryesisht, gatishmërinë e banorëve të tij që të bëhen pjesë e ardhjes së lirisë.
Jetëshkrimi si dëshmi e historisë
Prandaj, qofshin vetëm të dhënat për gatishmërinë e banorëve të këtij fshati, qofshin vetëm të dhënat për numrin e atyre që ishin radhitur në radhët e luftës për liri dhe, në fund të fundit, qofshin edhe vetëm Dëshmorët e Kombit dhe të rënët e këtij fshati, në një mënyrë, apo në një tjetër, dëshmojnë për karakterin popullor të Luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.Krijuesit e kësaj vepre me vlerë për kujtesën tonë historike, Fadil Dervishaj dhe Kushtrim Dacaj kanë dhënë dëshmi të shumta për dymbëdhjetë Dëshmorët e Kombit dhe për tetë të rënët e fshatit Irzniq.
Pas secilit jetëshkrim, kanë sjellë vargje ku janë përjetësuar me gjuhën e artit, jo vetëm jeta e tyre, por edhe akti i rënies për lirinë, jo vetëm gatishmëria e tyre që të sjellin armë për frontet e luftës, por edhe përpjekjet në përballje me armikun e kësaj pjese të atdheut tonë, Shqipërisë.
Në jetëshkrmin e Dëshmorëve të Kombit dhe të rënëve për lirinë e Kosovës, që siç dihet që nga koha e copëtimit të saj nga trungu i atdheut, Shqipëria, që e kishte shpallur Ismail Qemali në Vlorë, më 1912, kishte përballuar të gjitha të zezat që pushtuesi sllav ushtronte mbi shqiptarët, deri edhe për përpjekjen për t’ia ndërruar përkatësinë fetare, deri edhe zbatimin e programeve për zhdukjen e shqiptarëve.
Autorët e veprës, Fadil Dervishaj dhe Kushtrim Dacaj, nuk e kanë pagëzuar rastësisht Antologjia e lirisë. Në vepër, në secilin jetëshkrim, në secilën poezi që u kushtohet atyre, nxjerrë kokë gatishmëria e sakrificës për liri. Duke u radhitur në altarin e lirisë, që e kanë sjellë në jetën tonë, Dëshmorët e Kombit të Luftës së Ushtrisë Çlirmtare të Kosovës, andaj edhe Dëshmorët e Kombit të fshatit Irzniq, ata janë bërë pjesë e Antologjisë së lirisë sonë. Një gjetje e bukur dhe e qëlluar, që del në titullin e veprës, duke shpaluar vetëm të dhënat karakeristike të jetës së atyre që janë bërë pjesë e lirisë sonë.
Ideali i lirisë dhe Dëshmorët e Kombit
Duke lexuar këtë vepër del qartë gatshmëria e një fshati të tërë që të radhitet në luftën për liri. Duke lexuar me kujdes jetëshkrimin e Dëshmorëve të Kombit dhe të rënëve për liri, lexuesi doemos do të hetojë se në mesin e tyre kishte edhe luftëtarë të njomë, që sa kishin mbushur tetëmbëdhjetë vjet, si
Berhon Dervishaj, që ishte lindur më 21 dhjetor të vitit 1980 dhe kishte rënë në altarin e lirisë më 11 shtator të vitit 1998. Aspak më të pjekur nuk ishin edhe Dëshmorët e Kombit, njëzet vjeçarët, Gëzim Shaban Dervishaj, që ishte lindur më 18 nëntor të vitit 1978 dhe kishte rënë për lirinë tonë më 11 gusht të vitit 1998. Vetëm disa muaj më i vjetër ishte Dëshmori i parë i Njësisë speciale Shqiponjat e zeza, Altin Sadri Haskaj, që ishte lindur më 24 maj të vitit 1978 dhe kishte rënë më 3 qershor të vitit 1998, duke mbrojtur Vokshin e Sylejman Vokshit, Komandantit të Ushtrisë së Lidhjes Shqiptare të Prizrenit,
As imagjinata e krijuesit më të mirë, nuk do të kishte arritur të krijonte rrafshe ngjashmërie të luftës për liri të disa brezave të shqiptarëve, në luftë herë kundër njërit, herë kundër pushtuesit tjetër, se sa lufta e Sylejman Vokshit dhe rënia në altarin e lirisë së Altin Haskajt duke dhënë jetën për idealin e lirisë.
Ky ideal i lirisë, shekullor në jetën historike të shqiptarëve, sidomos që nga koha e bashkimit të shqiptarëve me shpatën e Heroit tonë Kombëtar, Gjergj Kastriotit Skënderbeut, sidomos që nga lufta kombëtar e e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, ishte bërë pjesë edhe e gatishmërisë deri në sakrificë të Dëshmorëve të Kombit të fshatit Irzniq.
Përfundim
Jetëshkrimi i Dëshmorëve të Kombit dhe i të rënëve të fshatit Irzniq është vetëm njëra nga dëshmitë e shumta të heroizmit të luftëtarëve të lirisë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.Qoftë vetëm për këtë fakt, qoftë vetëm për faktin e gatishmërisë që të sakrifikohen për lirinë e kësaj pjese të atdheut, ata janë bërë pjesë e kujtesës sonë historke, ata janë bërë pjesë e idealit tonë kombëtar, të cilit, thuajse pas një shekulli ia kishte prishur gjumin e jetës në robëri, Lufta e UÇK-së.
Prandaj, edhe jetëshkrimi i Dëshmorëve të Kombit dhe të rënëve të fshatit Irzniq, edhe poezitë që u kushtohen atyre e bëjnë veprën Antologjia e lirisë,të autorëve Fadil Dervishaj dhe Kushtrim Dacaj, një dëshmi burimore të organizimit, të qëndresës, të luftës dhe të rënies së tyre në altarin e lirisë të pjesës së pushtuar të atdheut tonë.
Prishtinë, 11 Gusht 2018
- « Previous Page
- 1
- …
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- …
- 34
- Next Page »


