Archives for September 2018

Mbështetja e rëndësishme e Vatikanit Kosovës

September 4, 2018 by dgreca

-Presidenti Thaçi priti në takim lamtumirës Nuncin Apostolik për Kosovë, Monsignor Juliusz Janusz/

PRISHTINË, 4 Shtator 2018-Gazeta DIELLI/ Presidenti i Republikës së Kosovës, Hashim Thaçi ka pritur sot në takim lamtumirës, Nuncin Apostolik për Kosovë, Monsignor Juliusz Janusz, i shoqëruar nga Ipeshkvi i Kosovës, Imzot Dodë Gjergji dhe famullitari i Prishtinës, Don Fatmir Koliqi.

Presidenti Thaçi ka falënderuar nuncin Janusz për angazhimin e sinqertë për shtetin dhe popullin e Kosovës.Nga ana tjetër, Nunci Apostolik, Monsignor Juliusz Janusz është shprehur i kënaqur që marrëdhëniet në mes Kosovës dhe Selisë së Shenjtë po thellohen çdo ditë e më shumë.Në fund presidenti Thaçi ka theksuar se Kosova është një shoqëri tolerante, e bashkëjetesës mes feve dhe e orientuar kah vlerat perëndimore.

Kryeministri Haradinaj: Mbështetja e Vatikanit e rëndësishme në proceset zhvillimore dhe integruese të Kosovës/

PRISHTINË, 4 Shtator 2018-Gazeta DIELLI/

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Ramush Haradinaj ka pritur në takim delegatin apostolik për Kosovën, ShT Monsinjor Juliusz Janusz.Kryeministri Haradinaj e ka njoftuar delegatin apostolik për të arriturat e Republikës së Kosovës në të gjitha fushat, prioritet e Qeverisë, fuqizimin e sundimit të rendit dhe të ligjit, si dhe për zhvillimin ekonomik.Kryeministri Haradinaj falënderoi përfaqësuesit e Vatikanit për takimin me Papa Françeskun gjatë vizitës në maj të këtij viti, duke e konsideruar si një prej vizitave më të rëndësishme gjatë mandatit të tij si kryeministër i vendit.“Kosova është e bekuar që përgjatë shekujve ka pasur harmoni dhe tolerancë fetare ndërmjet komuniteteve dhe besimeve të ndryshme, të cilën po e kultivon edhe në ditët e sotme”, tha kryeministri Haradinaj, duke kërkuar mbështetjen e Vatikanit për të gjitha proceset zhvillimore dhe integruese të Republikës së Kosovës.
Kryeministri Haradinaj tha se populli shqiptar i Kosovës ka dhënë figura të shquara të cilat i dhanë botës shumë nga vetja me humanizmin dhe veprat e tyre të jashtëzakonshme në shërbim të njerëzimit.
Kryeministri Haradinaj, e ka njoftuar delegatin apostolik për angazhimin e Qeverisë për anëtarësim në NATO, Bashkimin Evropian dhe në organizata të tjera ndërkombëtare.
I deleguari i Vatikanit, i dhuroi Kryeministrit Haradinaj medalonin e Papa John Palit II dhe i përcolli letrën e Kardinalit Pietro Parolin, përmes së cilës, Kardinali Parolin i shprehë falënderim Kryeministrit Haradinaj për letrën drejtuar Shenjtërisë së Tij, Papa Françesku, njëherit shprehë edhe gatishmërinë për fuqizimin e bashkëpunimit ndërmjet dyja vendeve.
“I deleguari i Vatikanit për Kosovën vjen me lajme të mira për vendin tonë. Sekretari i shtetit, Shkëlqesia e Tij, Parolin, i është përgjigjur një letre dërguar Atit të Shenjtë, përmes së cilës shprehu gatishmërinë që dialogu ynë të vazhdojë në të ardhmen, duke rezultuar me fuqizimin e bashkëpunimit ndërmjet dy vendeve tona. Jam i bindur se kjo është shenjë e mirë dhe ne si Kosovë jemi të bekuar që kemi uratën dhe lutjet e Atit të Shenjtë për tërë popullin e vendit tonë”, tha kryeministri Haradinaj, pas takimit me delegatin apostolik për Kosovën, ShT Monsinjor Juliusz Janusz.
Delegati apostolik për Kosovën, Monsinjor Juliusz Janusz, vlerësoi të arriturat në Kosovë përgjatë këtyre viteve sa ka qenë në shërbim për ta mbuluar Kosovën dhe vlerësoi përkushtimin e popullit të Kosovës dhe institucioneve për të përmirësuar jetën në Kosovë. Ai theksoi përkushtimin e Selisë së Shenjtë për thellimin e bashkëpunimit me Kosovën edhe në të ardhmen.
Kryeministri Haradinaj me këtë rast, e ka nderuar Monsinjor Juliusz Janusz për rolin dhe kontributin e tij dhënë Kosovës, me medaljen e Skënderbeut.
Në takim me kryeministrin Haradinaj, delegati apostolik për Kosovën, ShT Monsinjor Juliusz Janusz, shoqërohej nga Ipeshkvi i Ipeshkvisë së Kosovës, Imzot Dodë Gjergji./b.j/

Marrëzi udhëheqësish

September 4, 2018 by dgreca

Nga Astrit Lulushi/Qeveria e mbyllur, pa llogaridhënie, që nuk merr asnjë përgjegjësi për gabimet e veta, që vepron në fshehtësi – nuk ka rregulla, madje nuk njeh as ato që krijon vetë, dhe i ndryshon a i shkel sa herë të dojë. Veprimet për të korruptuar gjykatën evropiane, p.sh., për të ndryshuar pronësinë, për të dëbuar pronarët e ligjshëm, për të mos vazhduar trashëgiminë e pronës, në vështrim të përgjithshëm, janë përpjekje për të krijuar e forcuar një eletë manjatësh a plutokratësh sipas rregullave të veta.

Fshehtësia është ëndërrimi i çartur i njeriut për të patur fuqi absolute. Ai imagjinon se, veç tij, nuk duhet të ketë asnjë rojtar për të kontrolluar portën, asnjë llogaritar për të kontrolluar financat, asnjë gjyqtar për të kontrolluar ligjin, të gjithë duhet të jenë pre e korruptimit dhe t’i nënshtrohen vetëm atij, qeveritarit.

Shumica e të këqijave më të mëdha në këtë botë shkaktohen nga njerëz që injorojnë parimin e lirisë individuale, me përjashtim kur është fjala për veten e tyre. Ata mendojnë se kanë lindur me cilësi për të udhëhequr – marrëzi e krijuar nga mënyra e privilegjuar e rritjes në bllok ose në oaze bollëku – dhe përkushtohen me mbizell për të përmirësuar njerëzimin, që rezulton vetëm në tirani e vrasje. Ata pretendojnë se kanë respekt për institucionet, dhe me bullizëm a në mënyrë mburracake, burim i frikës, shprehen për parime morale dhe shoqërore, që i përçmojnë më shumë se çdo gjë tjetër.

Është kontradikta e përhershme midis ideve dhe dëshirave që e bën njeriun të trishtuar, të trazuar dhe të pabalancuar. Në këtë konflikt ai humbet gjithë gëzimin e jetës dhe gjithë ndjenjën e personalitetit, sepse në çdo moment shtyp, frenon dhe kontrollon lirinë e vet. Kjo është plaga e përherëshme e botës së civilizuar. Zakonisht, gjëra të tmerrshme që bëhen në emër të përparimit nuk janë përparim i vërtetë, por thjesht gjëra të tmerrshme. Nëse njeriu pranon për të heshtur me forcë kundërshtarin për të fituar një argument, atëherë ai pranon të drejtën edhe për të heshtur njerëzit me dhunë.

Funksioni i censorit është të censurojë. Ai ka interes profesional për gjetjen e mënyrave të reja për të shtypur a censuruar. “Kurrë nuk jam lënduar nga ndonjë gjë që s’e kam thënë”, shkruante Calving Collidge, president i 30-të i SHBA-së, lindur më 1872 – vd. 1933. Pa fjalën e lirë, nuk është e mundur kërkimi i së vërtetës … asnjë zbulim i së vërtetës nuk është i dobishëm. Më mirë një mijëfish abuzim të fjalës së lirë se mohimi i saj. Abuzimi vdes një ditë, por mohimi vdes jetën e njerëzve. Liria e shtypit do të ishte tingull i zbrazët, dhe askush nuk do të guxonte të shkruante për një subjekt, pa një avokat në një krah dhe një këshillë në krahun tjetër. “Nga mendja e nënshtruar nga frika e ndëshkimit nuk mund të dalin vepra gjeniale për të zgjeruar perandorinë e arsyes njerëzore”, deklaronte më 1789, Thomas Erskine, avokat në gjyqin ndaj John Stockdale, pasi ky në një shkrim kishte përdorur fjalë fyese ndaj disa deputetëve të Dhomës së Komunave, në Britani.

KUVENDI I KOSOVËS, SHTYRJE PAS SHTYRJE, NESER SEANCA E JASHTËZAKONSHME

September 4, 2018 by dgreca

LAJMI I FUNDIT: NUK KA SOT VIJIM TË SEANCËS SË JASHTËZAKONSHME TË KUVENDIT TË KOSOVËS, PARALAJMËROHET PËR NESËR NË ORËN 14:00/

Seanca jashtëzakonshme e Kuvendit të Kosovës, e ftuar pas kërkesës së qeverisë, e nisur dhe ndërprerë paraditen e sotme, nuk vijoi as pas “pauzës deri në orën 18:30”, dhe as në ora 20:00 nuk ka njoftim zyrtar dhe nuk dihet kur do vijojë.

Seanca e jashtëzakonshme, sipas paralajmërimeve pas orës 20:00 pritet të vijojë nesër në orën 14:00./

Shtyrje pas shtyrje ka vazhdimi i seancës së jashtëzakonshme të Kuvendit të Kosovës, të ftuar pas kërkesës së qeverisë, për sot në ora 9:00 dhe të nisur me një orë vonesë, me vetëm një pikë në axhenë: “Shqyrtimi i Propozim-vendimit të qeverisë së Republikës së Kosovës për emërimin e Ekipit Negociator për Normalizimin e Marrdhënieve në mes të Republikës së Kosovës dhe Republikës së Serbisë”.

Seanca e bojkotuar nga opozita, nisi me vetëm 61 deputëtë të pranishëm të Kuvendit 120 anëtarësh, mes tyre Teuta Rugova nga grupi më i madh parlamentar i LDK-së opozitare, që e bënte forumin me numër minimal – një më shumë se gjysma.

Pas debatit, kur pritej të votohej për ekipin negociator të emëruar dje nga qeveria e që sot kryeministri Ramush Haradinaj ia prezantoi Kuvendit, u dha pushim 15 minutësh, i cili po zgjatë me orë, duket në pritje të sigurisë për kuorum e vota të mjaftueshme.

Në dy njoftime të dërguara nga Kuvendi u njoftuan dy shtyrje të seancës gjatë pasditës.

Në njoftimin e parë bëhej e ditur se, “me kërkesë të iniciuesit, seanca e jashtëzakonshme e Kuvendit shkon në pauzë deri në orën 16:30”, ndërsa në njoftimin e dytë theksohej se pushimi-pauza shkon “deri në orën 18:30”.

Ndërsa, për në orën 10:00, ishte ftuar, me kërkesë të opozitës, por ende as që ka nisur fare, seanca e jashtëzakonshme poashtu me vetëm një pikë në axhendë: “Debat parlamentar lidhur me angazhimet e Presidentit të Kosovës për përfshirjen e ‘shkëmbimit të territoreve’ apo ‘korrigjim të kufijve’ në dialogun në mes të Kosovës dhe Serbisë”.

Woodrow Wilson, dhe zëri i grave shqiptare

September 3, 2018 by dgreca

Shpëtoni Shqipërinë” ishte edhe zëri i grave shqiptare drejtuar Presidentit Wilson, në Konferencën e Paqës në Paris më 1919/

NGA PERTEFE LEKA/

Shqiptarët në përgjithësi,kanë pasur besim tek njerëzit e urtë,për të zgjidhur probleme kardinale për kombin . Vepra e nobelistit, Woodrow Wilson, në mbrojtje të popujve të shtypur ,është udhërrëfyese, sidomos sot, kur është ndezur një debat politik dhe diplomatik për stabilizimin e ballkanit. Kur diskutohen hyrje e dalje në Europën e Bashkuar, Kur diskutohen ndryshim kufijsh, që lidhen me fjalën luftë, që kane trazuar shpirtra nënash të përvëluara nga humbjet e bijëve. Kur vazhdojnë të diskutohen, të drejtat njerëzore, vendosje piramidash ndarëse dhe shfrytëzime nënujore pafundësisht, e ne , ende kemi mbetur “një thumb i ngulun në trutë e njerëzisë” siç thoshte Migjeni. Sa sakrifica kanë bërë shqiptarët 100 vjet më parë, duke iu drejtuar liderit botëror të paqës, Woodrow Wilson, i cili kishte përcaktuar formën e bashkësisë ndërkombëtare të së ardhmes në “Fourteen points”.

Filozofia politike e Presidentit Wilson, është paraqitur shumë thjeshtë në “14 Pika” por aty ishin vendosur pikat mbi -” i “- të : drejtësi dhe vetëvendosje për të gjithë kombet, të mëdhenj e të vegjël, që kërkonin liri politike,mos me lejue pushtimet e huaja,as sundim nga të huajt. Konferenca e Versajës e kishte mbështetë idenë themelore të Presidentit Wilson në lidhje me të drejtën e popujve për vetëvendosje kombëtare.Kur u pa se Konferenca e Paqës në Paris, nuk po i merrte parasysh kërkesat e shqiptarëve, kryetari i delegacionit, Imzot Luigj Bumçi iu drejtua Presidentit Wilson për krimet e kryera mbi popullsinë shqiptare të Kosovës nga fqinji verior. Kështu vërshuan me letra e takime direkte shumë personalitete shqiptare nga gjitha trevat shqipfolëse, që ngritën zërin e protestuan për padrejtësitë që po i bëheshin vendit tonë. Nuk mungoi edhe vendosmëria e grave, në këte betejë diplomatike. Ishte, Zj. Lejla Dino, bija e Çamërisë, kur pa se babait të saj, Rasih Dino, që ishte caktuar nga komuniteti Çam në Amerikë, të merrte pjesë në Konferencën e Paqës në Paris, po i nxirrnin pengesa italianët për të kaluar, iu drejtua me një letër Liderit Amerikan : “……Hidhërimet e tmerrshme dhe mizoria, që nënat shqiptare, gratë dhe bijat duruan duke parë gjakun e të dhemshurve të tyre të rrokullohet nën zgjedhën e shtypësve të huaj, kanë natyrisht për të tronditur ndjenjat tuaja të larta njerëzore dhe do të na ndihmoni për të fituar lirinë tonë të dashur….” 1Janar 1919, botuar Albania

Motrat Qirjazi qenë shume aktive në këto momente. Ata ishin të parat femra shqiptare që vazhduan “Robert Kolegj”, të sponsorizuara nga diplomati dhe biznesmeni amerikan, Charles Richard Crane, këshilltar i Presidentit Wilson.( Crane kishte lobuar për Shqipërinë më 1912-13 për mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve në forumet ndërkombëtare. Ai kishte sponsorizuar shumë studentë shqiptarë për të ndjekur studimet në Robert Kolegj të cilin e kishte themeluar, Ai vete dhe po ashtu kishte vepruar për shkollën e Dakës në Kamzë). Sevastia, së bashku me të shoqin, Kristo Dako, themeluan,”Partia Kombëtare Shqiptare”, për t’i shërbyer çështjes kombëtare. Sevastia me kurajon dhe guximin që e karakterizonte, iu drejtua fuqive të mëdha, në prag të Konferencës së Paqës, me 12 Tetor 1918, me një memorandum, mbi të drejtat, shpresat dhe aspiratat e shqiptarëve.

Po ashtu Parashqevia, si delegate e shqiptarëve të Amerikës, së bashku me misionarin amerikan Charles Telford Erickson, (i cili ia kushtoi tërë jetën Shqipërisë, duke lënë mijëra faqe të përmbledhura në “Enigma e Ballkanit “), morën pjesë në Konferencën e Paqës, duke informuar Presidentin Wilson për kërkesat e shqiptarëve.

Shoqata Britanike, e kryesuar nga koloneli Aubrey Herbert, avokati i indipendencës së Shqipërisë 1907-1913, Miss Edith Durham, që ngriti lart konsideratën për shqiptarët, e të tjerë miq të Shqipërise, edhe pse nuk morën pjesë në ate Konferencë , ata shprehnin një mendim duke u bërë një mbështetje e fuqishme e kauzës shqiptare, në vendimet delikate të Konferencës së Paqës.Nga të gjitha anët, vinin letra pa fund, por tërheq vëmendjen letra e Nikollë Ivanajt, pjesëmarrës i Konferencës, drejtuar Presidentit Wilson me 10 Mars 1920, duke iu lutur liderit botëror, mbi bazën e 14 principeve, se vazhdon të cënohet integriteti politik dhe shtetëror i Shqipërisë nga marrëveshjet e fshehta, që kundërshtojnë pavarësinë tonë popullore të cilën Shqipëria e kishte arritur ndërkombëtarisht………

Kanë mbetur Monumentale në historinë e luftës diplomatike, fjalët e Atë Gjergj Fishtës në atë Konferencë….”Qyshse serbët kanë vra me qindra e mijëra njerëz në Kosovë, dhe grekët kanë djegë qindra e qindra katunde në Epir të Nordit, dëshmon qartë se as banorët e Kosovës nuk kanë kenë serb, as ata të Epirit nuk kanë kenë grek ….”. Shqiptarët e Amerikës kishin fituar besim tek Presidenti i SH.B.A.-së, kur thotë Noli në takimin e tij në Mount Vernon 4 Korrik 1918 : “Udhetimi im këtu triumfoi, fola dy herë me Presidentin Wilson, i cili më dha shpresa të mëdha ..” Por garancia më e madhe, ishte vetë plani i Paqës që shtronte Wilson në vendosjen e të drejtave për vetëvendosjen e popujve dhe ndalimin e traktateve të fshehta.

Këto personalitete të larta të elitës intelektuale shqiptare e kanë tejkaluar emrin e presidentit amerikan,duke iu drejtuar filozofisë se tij, Wilsonjane si përcaktuese siç shkruan Fishta : “… me përskajue kufijtë e natyrshëm të Shqipërisë simbas parimit të autodecizionit

…si ky përcaktohet prej klauzolave të teorive Wilsonjane..”Gj.F.20 qershor 1919

Protestat e shqiptarëve dhe sensibilizimi i opinionit ndërkombëtar nga personalitete më në zë të Shqipërisë dhe të huaj, nuk shkoi kot. Përgjigjja e Wilson-it drejtuar delegacionit shqiptar, pjesëmarrës në Konferencën e Paqës në Paris se “Sh.B.A.-të nuk do të nënshshkruajnë, kurrë një traktat që copton Shqipërinë…” botuar 25 Prill 1919 gazeta “Franc-Press”.Apo lajmi i rrufeshëm i Wilson, në Maj ,1919 ku denoncoi shpalljen e traktatit Italian dhe kërkoi që Shqipëria të jetë shtet indipendent. Me mirënjohje ,Noli e konsideron Wilson “Atë(baba))dhe profet” me thirrjen e përjetshme “Na udhëhiq,na udhëhiq”. Kontributi i Wilson vazhdoi edhe në Gjenevë, ku Noli ishte ambasadori i parë shqiptar, Shqipëria u pranue në Lidhjen e Kombeve dhe Pavarësia e vendit u njoh zyrtarisht nga bota.

Në vlerësimin e Konicës për Presidentin Wilson:”Gjithë shqiptarët duhet t’i ngrenë Wilsonit një monument në zemrat e tyre” e bën të lidhur shpirtërisjt në kujtesën gjithë shqiptare.

Shqiptarët ashtu vepruan, me rastin e 100-Vjetorit të Pavarësisë, në nderim të mbrojtësit të Shqiptarëve, ngritën në qendër të Tiranës, në sheshin Wilson, Përmendoren e Udhëheqësit të Paqës botërore, që sipas vlerësimit të Nolit :”Një lis i Madh në të cilin kombet e vogla kanë ndërtuar foletë”. Filozofia e Nobelistit të Paqës,Wilson, mund të përcaktohet me fjalët e tij “Parimi i drejtësisë për gjithë popujt e shtetet dhe e drejta e tyre për të jetuar në marredhënie të lirisë me njeri tjetrin,qofshin të fortë e të dobët” Prandaj, shtatorja e ngritur, në nderim të Tij, nuk është një dekor, por një zë që do të dëgjohet dhe do të na drejtojë me dorën lart përpara, për të mbrojtur,lirinë, pavarësinë, demokracinë, barazinë për të drejtat njerëzore dhe për integritet në Europën e Bashkuar. Ashtu siç treguam ne dhe gjithë popujt e shtypur mirënjohje dhe respekt për humanistin shpresëdhënës, Wilson, po atë konsideratë dhe krenari shpreh Lideri amerikan, për Giuzeppe Mazzini, projektuesi i Europës së Bashkuar. Kur ishte në Europë në Konferencën e Paqës,Wison vizitoi në Gjenovë Monumentin e ideologut tij ,Giuzeppe Mazzini ,ku shprehu ndjenjat e tij më të sinqerta ” I stand in the presence of this monument and bring my greetings and the greetings of America with our homage to great Mazzini.” (Unë qëndroj në prani të këtij monumenti dhe i sjell përshëndetjet e mija dhe përshëndetjet e Amerikës me homazhin tonë ndaj Mazzinit të Madh” “We have studied the life of Mazzini as much pride as we shared in the glory of history” (Ne kemi studiuar jetën e Mazzinit me shumë krenari, ashtu siç e kemi mësuar në historinë e lavdishme ) Busti i Mazzinit,në Central Park,Manhattan,rrezaton edhe sot me ide progresive me mbishkrimin : “DIO E IL POPOLO” dhe “PENSIERO E AZIONE” (Mendim e Veprim )Kjo ideologji nuk mbeti e izoluar në disa ndivid, por u përthith nga shumë lider të botës për të zgjidhur probleme kardinale.Për shqiptarët pati ndikim thelbësor sepse,principet bazë të kësaj filozofie ishin me organizue një shoqëri politike të re, të bashkuar, të lirë me të drejtat gjinore, indipendente, me sistem republikan. Duke qenë bashkohës i Marksit, Mazzini hodhi poshtë doktrinën marksiste të luftës së klasave, duke i dhënë përparësi bashkimit klasor në sistemin republikan. Ai thotë për Marksin se është sundimtari absolut i partisë, padyshim, ai bën gjithçka për vete, ai është i vetmi që jep urdhëra dhe nuk toleron asnjë kundërshtim. Ai e përshkruan Marksin me një shpirt destruktiv, zemra e të cilit është mbushur më shumë me urrejtje se sa me dashuri për njerëzit ( Mazzini dhe Marks : thoughts upon demokracy in Europe) Pikëpamjet e Mazzinit dhe pikëpamjet fetare janë të lidhura ngushtë në një besim të perbashkët: liri, barazi, unitet, demokraci, arsim të papolitizuar, ku bazën morale të një vendi e përbën fryma patriotike kombëtare. Shprehja profetike e Mazzini-t : “Patriotizmi si një detyrë dhe dashuria për Atdhe si një mision hyjnor ” i jep prioritet bashkimit nacional ku Zoti i ka përcaktue kufijtë natyral të një kombi.”God has marked the natural borders of the natioi.Por si nacionalist republikan ishte një kampion i drejtimit intelektual të lëvizjes “Risorgimento” për bashkimin e Italisë dhe që e shikon hartën politike të Europës mbi bazën e dy principeve: Demokraci dhe Vetëvendosje, sipas nacionaliteteve. Sot, harta e Bashkimit Europian dhe lidhja e kombeve janë ideuar nga Mazzini, si një vazhdim logjik i bashkimit italian, të realizuar jo vetem nga idetë, por edhe nga aksionet me Garibaldin në krye. Me këte dakortësi Wilson shprehet për vazhdimësi:”Fjalët e profetit dhe liderit tuaj shpresoj të mbillen thellë në zemrat e bashkatdhetarëve te mi.” Idetë progresive që gjenerojnë ide të reja janë të pavdekshme. Një krenari shqiptare, Elena Gjika, gruaja më e ditur e kohëve moderne, kishte ide të përbashkëta me Mazzinin. Ajo ishte vlerësuar nga Mazzini dhe Garibaldi, sepse kishte mbështetur gjithmonë vlerën e demokracisë në mbrojtje të të shtypurve,të lirisë së popujve të ballkanit, për të hedhur bazat për ndërtimin e një EUROPE TË POPUJVE, e cila të tejkalonte Europën e shteteve.Ajo, do të tregonte historinë e Shqipërisë nga pushtimet e huaja, sulltanët ,serbët dhe do të ngrinte çështjen e Çamërisë …… “Me që bashkatdhetarët e Skenderbeut, janë pellazg, ata nuk duhet të harrojnë se familjes së ndritur Pellazge i është dashur të mbrojë vendin e të parëve të saj, jo vetëm nga sulltanët, por edhe nga pushtuesit sllav. Serb Dushani i ka rrëmbyer Shqipërisë më shumë krahina se padishahu i Stambollit .”Elena Gjika,si mazzinianët, edhe ajo na këshillon, të nxjerrim mësime nga historia që të kemi një Rilindje kulturore, letrare, politike mbi bazën e unitetit intelektual, shkencor e moral, dhe duke ngritur lart emancipimin e femrës “.Detyra më e ngutshme është përhapja e arsimit në gjuhën shqipe për të realizuar Bashkimin Kombëtar. Shkodrani i përmendur, Pashko Vasa,veprimtar i Rilindjes Kombëtare,i frymëzuar nga atdhetarët e shquar italianë,Mazzini dhe Garibaldi mori pjesë përkrah popullsisë kryengritëse, si revolucionar i Risorgimentos,në Mestre të Italisë, e rrethuar nga austriakët 1847.Por ajo që e bashkon në ide si mazzinian, është apeli i Pashko Vasës:” Feja e Shqyptarit asht Shqyptaria “, e cila shkonte në të njëjtën linjë me ate që propagandonte Giuzzepe Mazzini. Këto ide ishin të rëndësishme në aspektin religjioz, sepse Shqipëria me tri fe të ndryshme e kishte të vështirë të zgjohej me një fe të përbashkët , por per fat të mirë e përballoi me krenari, pa asnjë kundërshtim duke i dhënë prioritet SHQIPTARISË dhe duke mbetur edhe sot modeli më i mirë i tolerancës fetare. Ishte Shkodra e para, me këte ndikim,që në vitin 1905, ku u dukën disa organizime, si “komuna sociale.”Këte ndikim e dëshmon Nikollë Ivanaj në gazetën e tij “Shpresa e Shqypnisë “të cilën e botonte në Raguzë,në një artikull të Nëntorit 1905 ,nr.41. Ai në atë kohë bënte pjesë në organizatën ilegale mazziniane në Itali. Ky ndikim u pasua edhe nga vëllezërit Ivanaj, Martin e Mirash, të cilët i shpalosen idetë mazziniane që në numrin e parë të gazetës “Republika ” me 24 tetor 1923 në Shkodër. Ishte hera e parë që në Shqipëri dëgjohej termi Republikë e cila shënonte fillimin e një lëvizje që rridhte nga idetë demokratike për një trajtë rregjimi jo vetëm të një ose disa njerëzve ,por të të gjithë klasave që përbëjnë një shtet,me divizën të huazuar nga Mazzini. Republikë,sipas Ivanajve, do të thoshte :”kombëtari e papersonalizuar në një njeri, do të thoshte atdhedashuri jo e personalizuar në një sekt, apo në një krahinë,do të thoshte atdhedashuri që nuk përulet përpara armikut, atdhedashuri që nuk shitet , atdhedashuri, ku mësohet si mund të luftohet për liri, atdhedashuri që kërkon të vdesësh për atdhe në fushën e betejes”

Janë pafund mendimet pozitive të njerëzve të dijës dhe të aksionit, atëhere edhe sot. Ata duhet të njihen nga brezi i ri, sepse janë nxitje për veprim .Njerëzit e urtë të Shqipërisë dhe miqtë e saj, duhet të japin kontributin e tyre më të fuqishëm, për të bashkuar popujt e Ballkanit me familjen e vet, ku të gëzojnë së bashku, kufijtë e tyre natyral që të mos përmendet më “Ballkani Fuçi Baroti”. Le të jetë shembulli i Presidentit Wilson, udhërrëfyesi i tyre si dhe thënia profetike e Mazzinit: “Patriotizmi si një detyrë dhe dashuria për Atdhe si një mision Hyjnor”!

RREZIQET E LIDHJES ME MOSKЁN

September 3, 2018 by dgreca

Nga Angelo Panebianco/ “Corriere della Sera”/

Perktheu per Diellin:Eugjen Merlika/

Njё 18 prill 1948 i pёrmbysur? Hakmarrja e Lindjes mbi Perёndimin? Ndoshta votimet e 4 marsit tё kёtij viti mund tё quhen e barazvlefshmja – me pasoja tё kundёrta – e zgjedhjeve tё shtatёdhjetё viteve mё parё. Mё 18 prill 1948 u vendos ajo qё kishte mbetur pezull qё nga dita e Ҫlirimit: pёrkatёsia jonё ndёrkombёtare. Italia u ngul nё Perёndim (pasoi hyrja nё Paktin atllantik, nё vazhdim pjesёmarrja nё proçesin e integrimit evropian). U hodh poshtё nga zgjedhёsit pёrpjekja e Partisё komuniste pёr t’a mbёrthyer Vendin nё Lindje, pёr tё zhvendosur Italinё nё zonёn e ndikimit tё BRSS, varianti ruso-bolshevik i despotizmit aziatik. Nё anё tё pёrmbysura sot Italia duket se ka arritur nё pikёn e vёnies nё diskutim tё zgjedhjes pro Perёndimore tё 1948, duket e gatёshme tё niset drejt limanesh mё lindore (Rusia ёshtё nё kapёrcyell mes Evropёs dhe Azisё), duket e gatёshme tё pёrcaktojё pёrsёri pёrkatёsinё e saj ndёrkombёtare.

Ndoshta ёshtё e gabuar tё flitet pёr “sovranizёm”, ndoshta “orientalizёm” do tё ishte termi mё i pёrshtatёshёm pёr tё pёrshkruar zgjedhjet e mundёshme ndёrkombёtare tё kёsaj qeverie. Natyrisht ka njё ndryshim tё madh ndёrmjet 4 marsit 2018 dhe 18 prillit 1948: nuk ёshtё mё bipolarizmi, dhe nё Shtёpinё e Bardhё ulet njё zotёri, pёr tё cilin ndoshta nuk do tё pёrbёnte njё dramё çmontimi i mundshёm i sistemit tё aleancave perёndimore.

Nё njё botё shumё mё tё çoroditur, kёtё herё zgjedhёsit (nё ndryshim me atёherё) nuk kishin ide tё qarta mbi ndёrlikimet ndёrkombёtare tё zgjedhjeve tё tyre tё votёs. Faleminderit Qiellit e ardhmja ёshtё ende e hapur, nuk ёshtё shkruar e ndoshta nuk do tё ndodhё ajo sё cilёs i tremben shumё njerёz. Por tё hamendёsosh mё tё keqen, kur mё e keqja ёshtё ё mundёshme, mund tё ndihmojё pёr tё kёrkuar mjetet pёr t’a shmangur. “Mё e keqja” duket se lajmёrohet nga lёvizjet e Di Maios dhe Salvinit qё ndihen tё sigurtё nё vetvete nga sondazhet e favorshme por edhe nga mungesa e njё opozite tё vёrtetё. Ata pregatitin çastin nё tё cilin tё parafolurat e vazhdueshme dhe aspak patёkeq tё ministrit Paolo Savona (pёrfshirё dhe tё fundit qё ka tё bёjё me rolin e mundshёm tё Rusisё, sa i pёrket borxhit tonё) tё kthehen nё realitet.

Nё kёtё rast, orientalizёm do tё thotё shtetёzim sa mё shumё tё jetё e mundur i ekonomisё dhe shtypje monedhe pёr tё financuar premtimet zgjedhore verdh-jeshile, prishje me Evropёn dhe kёrkim i njё shtrati mё mikpritёs se ai perёndimori, shtrati rus pikёrisht. Aleanca me grupin e Vishegradit duket se ёshtё njё etapё e ndёrmjetme, shёrben pёr tё vendosur njё urё, mbas pёrshkimit tё sё cilёs mund tё arrihet nё njё ripozicionim tё plotё ndёrkombёtar tё Italisё.

Tё quash mosbesimin e tregjeve si njё pёrbetim tё pushteteve tё fuqishme (Salvini), tё krijosh njё proçes mbi Evropёn si ai i hapur nga Di Maio, tё hysh nё kundёrshti me Makronin (Salvini), janё lёvizje qё duket se pregatisin orёn e njё ndarjeje mё tё gjёrё. Sё pari nga Evropa. Nёse do tё arrijё çasti ynё “grek” (siç ka shkruar Paolo Mieli nё kёtё tё pёrditёshme, nё pёshtjellimin mund tё pёrfundojmё nё vjeshtё) do tё jetё e lehtё t’i vishet kjo gjё jo politikёs sё qeverisё por armiqve tё jashtёm, Evropёs, financёs ndёrkombёtare, etj. Deri sa nё njё mёngjez tё bukur tё zbulojmё se, gjatё natёs, kemi dalё nga euro. Pasojat shkatёrrimtare qё ajo do tё ketё mbi italianёt, mbi kursimet e tyre, mbi cilёsinё e jetёs sё tyre, do t’i vishen intrigave tё fuqive tё liga e tё errta.

Thёnё me respekt, tё mbёshtetet gjithshka nё arsyetueshmёrinё e ministrit tё ekonomisё Tria, duket njё gjё tё dёshpёruarish. Tё kujton njёrin qё, i rёnё nga kati i nёntё dhe i mbrritur si njё plumb nё lartёsinё e tё parit, kapet mbas fillit tё teshave tё ndera. Ёshtё e mundёshme qё dy ministrat e paangazhuar tё kёsaj qeverie, Tria dhe ministri i Jashtёm Moavero, tё kthehen shpejt nё histori e tё zёvendёsohen nga ekzekutues mё tё dёgjueshёm. Siç tregoi rasti i Che Guevarёs nё çastin e krijimit tё tё parit ekzekutiv kastrist nё Kubё, nuk ka asnjё nevojё kompetencash pёr tё bёrё ministrin e ekonomisё nё njё qeveri revolucionare.

Natyrisht thyerja e ngulitjes evropiane do tё ishte i pari i njё sёre hapash. Mё pas do tё vinte dobёsimi i lidhjeve me Naton dhe hyrja nё zonёn e ndikimit rus. Siç ka shkruar Mario Monti (Corriere, 27 gusht), e gjithё kjo do tё ndodhte pa asnjё rrahje mendimesh mё parё nё Vend. Do tё rridhnin pasoja edhe pёr politikёn tonё nё Lindjen e mesme: psh. rrjeshtim kundёrizraelian, lidhje tё ngushta me Iranin (Vёnd aleat i rusёve). Nё kllapa, ka qёnё largpamёs ai qё vendosi tё ftojё pёrfaqёsues tё regjimit iranian, dalzotёs i njohur i lirisё sё mendimit e tё fjalёs, nё sallonin e Librit tё Torinos: ёshtё arti i tё qёnit i rrjeshtuar dhe i mbuluar, askush nuk din t’a ushtrojё mё mirё se njё farё intelektualёsh.

Kush mendon se nё njё prani tё njё skenari tё tillё mёnxyror, italianёt do t’i pёrzinin qeveritarёt e sotёm, ndoshta gёnjen vetveten. Me njё opozitё pa nerv, qё sot ёshtё e aftё vetёm t’i lehё hёnёs, verdh-jeshilёt ka mundёsi tё fitojnё pёrsёri. Ashtu sikurse nё njё Venezuelё tё katandisur nё uri vazhdojnё tё fitojnё zgjedhjet pёrgjegjёsit e asaj gjёme.

Pёrveç kёshillёs, me shaka por jo shumё, drejtuar gjithё atyre qё nuk kanё simpati pёr qeveritarёt rusё, qё tё mos pranojnё kurrё karamele nga tё panjohur (mund tё jenё me polonium), problemi me tё vёrtetё i rёndё ka tё bёjё me tё rinjtё: çfarё perspektive do tё kishin tё rinjtё cilёsorё, ata qё nuk janё t’interesuar tё bёhen me shpёrblim shtetёsie apo diçka tjetёr, tё varfёrit, klientёt e trishtuar tё njё Shteti nё rrёnim?

Kushedi, ndoshta sё fundi do tё tremben, nuk do tё kenё guximin tё zbatojnё recetat ekonomike “venezueliane”, tё propozuara nga disa kёshilltarё tё tyre. Ndofta Tria dhe Moavero do tё qёndrojnё nё vendet e tyre. Mbi tё gjitha, nuk do tё jetё e lehtё tё kalohet aftёsia shumё mё e fuqishme e qёndresёs sё Presidentit tё Republikёs. Edhe se, siç e kemi parё, ёshtё dikush i aftё tё propozojё vёnien nё gjёndje padije tё Presidentit tё Republikёs me tё njёjtёn lehtёsi me tё cilёn porosit njё kafe.

Deri sa sondazhet do tё vazhdojnё t’u japin arsye ata do tё ngulmojnё. Por asgjё nuk ёshtё e pёrjetёshme. Era mund tё ndryshojё.

“Corriere della Sera”, 1 shtator 2018 E pёrktheu Eugjen Merlika