Archives for October 2018

DOKUMENTE TË REJA MBI VDEKJEN E MID’HAT FRASHËRIT

October 4, 2018 by dgreca

– Më 3 tetor 1949, ora 9.25 në hotelin Winthrop të New Yorkut, Mid’hat Frashëri vdiq papritur. Sipas të dhënave të shoqëruesit që i rrinte pranë në atë çaste dhe sipas ekspertizës mjekoligjore, rezultoi që vdekja iu shkaktua nga një infarkt i miokardit.Por nuk iu bë ekspertiza mjeko-ligjore./

Nga Uran Butka/

Arritja politike më kulmore e Mid’hat Frashërit në emigracion ishte krijimi në Paris, më 26 gusht 1949, i Komitetit “Shqipëria e lirë”, me ndërmjetësinë e anglo-amerikanëve, me këtë përbërje: Mid’hat Frashëri, kryetar, Abaz Kupi, Said Kryeziu, Zef Pali dhe Nuçi Kota – anëtarë dhe me një përfaqësi të gjerë të grupimeve e të personaliteteve të ndryshme politkë të emigracionit antikomunist (Këshilli Kombëtar) me njëmbëdhjetë anëtarë: Halil Maçi, Abaz Ermenji, Vasil Andoni, Ihsan Toptani, Muharrem Bajraktari, Gaqo Gogo, Gani Tafili, Asllan Zeneli, Hysni Mulleti, Ekrem Talhaj. Krijimi i një komiteti që do t’i bashkonte shqiptarët e emigracionit në Itali, Greqi, Turqi, Francë, Amerikë, etj, dhe që do ta kishte mbështetjen te Perëndimi, një qeveri shqiptare në mërgim me kryeministër në hije, Mid’hat Frashërin . Ishte një kërkesë e kohës.

Mid’hati parashtronte disa kritere të rëndësishme, të cilave duhej t’i nënshtrohej bashkimi në një komitet nacional. “Një komitet i përbashkët do të ishte një vegël e çmueshme për të rifituar të drejtat kombëtare. Por a nuk mendoni ju, – i shkruante nga Stambolli Abaz Kupit, më 1948 – se kondita e parë e një organi që të merrte përsipër një barrë të tillë, duhet të jetë formuar prej njerëzish, mbi të cilët të mos peshojnë njolla dhe faje kundër atdheut”.

“E dini fort mirë se Shqipëria pësoi katastrofën e 7 prillit jo vetëm prej fuqisë ushtarake të huaj, por edhe nga tradhtia e disa shqiptarëve, të cilët me liri dhe koshiencë të plotë përgatitën komplotin kundër Atdheut dhe vepruan si pararojë e fuqive okupuese… Është e tepër të përsërit se i vetmi qëllim i ndjekur në këtë përpjekje ka qenë fitimi për çështjen shqiptare dhe jo interesi i personave ose i grupeve”- shkruante po aty Mid’hati.

Sipas tij, nuk mund të merrnin pjesë në këtë komitet kombëtar ata që ishin komprometuar si bashkëpunëtorë me okupatorët, si edhe ata mbi supet e të cilëve rrëndonin njolla dhe faje ndaj atdheut. Kësaj vije demarkacioni ai i mbeti besnik edhe në politikë, edhe në jetë, gjë që tregonte qartë moralin politik, pastërtinë dhe patriotizmin e tij të kulluar. Gjithashtu, ky kriter, rrëzonte sërish hipotezën komuniste se M. Frashëri ishte kriminel lufte dhe kolaboracionist, përndryshe nuk do të zgjidhej nga aleatët anglo-amerikanë për të kryesuar qeverinë në mërgim, si edhe ai vetë nuk do të vendoste ato kritere përjashtimi për ata që kishin bërë krime, apo që kishin bashkëpunuar me fashistët, ndonëse ishin antikomunistë të vendosur Mid’hat Frashëri, zgjodhi në Komitetin “Shqipëria e Lirë” elementët më të vlefshëm dhe më të pastërt, me pëlqimin e Aleatëve Perëndimorë, dhe si përfaqësues të Kosovës zgjodhi Said Kryeziun, luftëtar i lirisë në lëvizjen “Kryeziu” Vetë fakti që aleatët perëndimorë përzgjodhën Mid’hat Frashërin në krye të Komitetit “Shqipëria e lirë”, ishte tejet kuptimplotë.

Qëllimi i Komitetit “Shqipëria e Lirë” ishte lirimi i Shqipërisë nga diktatura komuniste dhe vendosja atje e një sistemi demokratik sipas modeleve më të përparuara perëndimore. Në programin e Komitetit theksohej se liria e Shqipërisë duhej të plotësohej me lirinë e shqiptarëve. Prandaj, as lirim për të përgatitur diktatura personash a partish, as demokraci për t’u tallur me vullnetin e popullit e për të përfituar nga vota e tij! Liria dhe demokracia, sipas programit të Komitetit “Shqipëri e Lirë” do të arriheshin e do të bëheshin të plota kur populli shqiptar i çliruar nga shtypja e mjerimi, do të zgjidhte me votën e lirë regjimin dhe përfaqësuesit e tij legjitimë, një qeveri demokratike që do t’i garantonte konkretisht liritë politike e të drejtat njerëzore, pa pranuar më diktate e aventura”.

Në Francë, opinioni zyrtar dhe shumica e shtypit e përshëndetën komitetin “Shqipëria e Lirë”.

Gazeta“The Christian Science Monitor”, shkruante:“Sipas lajmeve të besueshme në Paris u themelua Komiteti Kombëtar Shqipëria e Lirë, i cili do të ketë selinë në Shtetet e Bashkuara. Qëllimi i tij do të jetë përfaqësimi i të gjitha shtresave shqiptare, të cilat dëshirojnë vendosjen e një qeverie, e cila respekton të drejtat dhe liritë e shtetasve të vet. Në këtë Komitet përfshihen personalitete të shquara shqiptare, në sferën shoqërore dhe politike dhe do të ketë selinë e vet në New York. Fakti që selia e këtij Komiteti të porsaformuar të jetë në Shtetet e Bashkuara, lë të kuptohet se Ministria Jashtme Amerikane e mbështet këtë përpjekje. Mit’hat Frashëri udhëheqësi i këtij grupi pritet të arrijë së shpejti në Amerikë.

Mandej, anëtarët e Komitetit u nisën për në Londër. Sir Robert Hodgson, shkruante: “…Porsa hyri në luftë Rusia, puna e Ballit Kombëtar u bë edhe më e vështirë, nënshtrimin e Shqipërisë nën influencën komuniste nuk mund ta ndalonte dhe mënyra më e mirë për t’i bërë ballë gjendjes ishte të futej në punë plani i Mid’hat Frashërit për krijimin e komitetit “Shqipëria e Lirë”.

Nga Radio Londra presidenti i pare i Komitetit “Shqipëria e Lirë”, ai u drejtoi më 6.9.1949 të gjithë shqiptarëve një mesazh historik, me të cilin zbulonte dramën e popullit shqiptar nën sundimin tiranik të qeverisë komuniste të Tiranës, satelite e Rusisë staliniste, si edhe shpaloste programin e komitetit “Shqipëria e Lirë”.

“Raca shqiptare, ajo racë që vuan, por që edhe ndjen, që ofshan, por që edhe shpreson dhe nuk harron, ajo racë themi zuri të shohë të vërtetën, të shohë rrezikun dhe fatkeqësinë në të cilën e hodhën matrapazët komunistë, po i çelte sytë dhe po e mprehte vullnetin e saj. Bash për të ndihmuar këtë zgjim të popullit dhe për të shpejtuar forcimin e ndërgjegjes së tij, është formuar Komiteti “Shqipnija e Lirë”. Vija e jonë do të jetë kurdoherë vijë e drejtë. Programi i ynë është të fitojmë indipendencën dhe të sigurojmë integritetin e vendit tonë…”.

Siç dihet tanimë, pushteti komunist i Enver Hoxhës urdhëroi të fikeshin dritat në të gjithë Shqipërinë, që të mos dëgjohej fjalimi i Mid’hat Frashërit, i transmetuar nga BBC.

Nga Anglia ai shkoi në SHBA, në Nju Jork, ku komiteti do të kishte selinë e përhershme, si edhe një mbështetje më të madhe të qeverisë amerikane dhe të lobit shqiptar atje. Kryetari i Komitetit, M. Frashëri dhe anëtarët e tij, A. Kupi, S. Kryeziu, Z. Pali dhe N. Kota, u pritën nga Kryetari i Komitetit “Europa e Lirë”, (themeluar më 1 qershor 1949), Joseph Grew dhe më pas edhe nga zëvendësndihmës i sek.Shtetit Amerikan, Levling Thomson. “Ishte një nder i madh dhe ne ishim shumë të kënaqur, meqenëse askush nuk na kishte ftuar në Foreign Office, kur ishim në Londër, – shkruante Said Kryeziu – duhet ta kuptonit gjendjen tonë. Ishim njerëz të humbur dhe të braktisur, disa prej nesh të sapodalë nga kampet e refugjatëve. E ngriti shumë moralin tonë pritja prej një përfaqësuesi të Qeverisë Amerikane. Kjo na jepte të kuptonin se do të bëhej diçka për të çliruar vendin tonë”.

Në një pritje në Washington për nder të Komitetit “Shqipëria e lirë”, ku ndodheshin personalitete të larta amerikane dhe të organizatës “Evropa e lirë”, Mid’hat Frashëri, në fjalën e tij, ndër të tjera, tha: “Shpresojmë që t’i japim zemër popullit shqiptar në rezistencën e tij kundër tiranisë së egër komuniste dhe të ndihmojmë për të organizuar shqiptarët jashtë Shqipërisë, që ajo të ketë ndihmën e tyre të plotë në këtë luftë. Populli në Shqipëri, duhet ta dijë se kundërshtimi i shtypjes komuniste është i përbotshëm dhe se fuqia e kombeve të lirë, si dhe forca e institucioneve ndërkombëtare po shtohet dita-ditës”.

Mirëpo ndodhi fatkeqësia e papritur.

. Më 3 tetor 1949, ora 9.25 në hotelin Winthrop të New Yorkut, Mid’hat Frashëri vdiq papritur. Sipas të dhënave të shoqëruesit që i rrinte pranë në atë çaste dhe sipas ekspertizës mjekoligjore, rezultoi që vdekja iu shkaktua nga një infarkt i miokardit.Por nuk iu bë ekspertiza mjeko-ligjore.

Ekziston edhe një variant i vrasjes (shkaktimit të infarktit nëpërmjet ilaçeve apo gazit nëpërmjet agjentëve të KGB-së). Kim Philbi, agjent i dyfishtë, i cili kishte qenë në Londër në shtator të vitit 1949, kur ishte shpallur Komiteti “Shqipëria e lirë”, ndërkohë që ishte nisur në atë kohë për në SHBA, mendohet se mund të ketë vepruar bashkë me agjentët e fshehtë të KGB-së, mbi Mid’hat Frashërin për ta asgjësuar, ashtu siç kishin vepruar edhe mbi disa personalitete të tjera antikomuniste të Lindjes si Stefan Bandera, Lev Rebet, Georg Markov.

Në mbështetje të këtij varianti të vrasjes është edhe shqetësimi i madh i qeverisë komuniste të Tiranës për themelimin e veprimtarinë e Komitetit “Shqipëria e lirë” dhe të Mid’hat Frashërit. Në një dokument të Ministrisë së Jashtme të Shqipërisë, shkruhet:

“Në Amerikë është kolonia jonë më e madhe dhe qëllimi imediat i organizatorëve të këtij komiteti, veç zhurmës me radio e shtyp kundër qeverisë sonë, është që të shkëputë koloninë shqiptare të Amerikës dhe ta lidhë me reaksionin… Të merret në shqyrtim dhe të caktohet me hollësi një politikë e jona aktive ndaj kolonisë së Amerikës. Të studiohet një e nga një çdo person dhe të bëhet diferencimi. Midhat Frashëri nuk e fut dot këmbën kollaj në koloni. Po kështu edhe të tjerët. Po këto veprime duhen bërë sa më parë”.( dokumenti i Arkivit të Ministrise se Jashtme nr 13-199, Rezervate, viti 1949)

Pra, vendimi i qeverisë shqiptare ishte qe Mid’hat Frashëri të mos e fuste këmben në koloninë shqiptare në SHBA, pra tek Panfederata atdhetare “Vatra” Ky veprim asgjësimi ndaj Mid’hat Frasherit duhej bërë sa më parë, thuhet në këtë dokument të Ministrisë se Jashtme, e cila kishte marrë urdhrin.

Masat që mori Sigurimi i shtetit Shqiptar ishte në radhë të parë bashkëpunimi me KGB sovjetike, qe kishte forcë të vepronte edhe ne SHBA. Mendohet se me ndërmjetësinë e Kim Filbin qe ishte emëruar titullar në Ambasadën britanike ne SHBA dhe të agjentëve rusë në SHBA, u bë e mundur zhdukja fizike e M.Frashërit, qe ishte shpallur person i rëndësishëm nën mbrojtjen e shtetit amerikan ( Kohët e fundit ka nisur edhe një hetim i shtetit amerikan për vdekjen e dyshuar të Mid’at Frashërit)

Trupi i Mid’hat Frashërit u varros me nderime në varrezat Ferchff në New York, ku e ka edhe sot varrin. Një varr i thjeshtë, i sheshtë e në mes të barit, me mbishkrimin e vetëm: “Mid’hat Abdyl Frashëri- 1880-1949”. Fjalën e lamtumirës e mbajti Nuçi Kotta në emër të Komitetit “Shqipëria e lirë”. Bënë homazhe personalitete te SHBA dhe të organizatës “Evropa e Lirë”.

Vdekja e Mid’hatit ishte një goditje e rëndë për kombin dhe kulturën shqiptare. Një nga njerëzit e shquar kulturës, që e përjetoi më dhimbje, ishte edhe albanologu Zef Valentini. Në letrën që i dërgonte studiuesit dhe publicistit të njohur, Tajar Zavalani, më 30 tetor 1949, i shkruante se Mid’hati qëndronte me lart se kushdo tjetër për nga kultura historike, ndjesia e traditave, drejtpeshimi filozofik.

Është e habitshme, që lajmi i vdekjes së Mid’hat Frashërit, arriti së pari, ndofta në mënyrë të nëndheshme, në burgun e Burrelit, ku ishin mbyllur mjaft nga bashkëpunëtorët dhe ithtarët e tij. Një ndër ta, poeti Kudret Kokoshi, krijoi me mend dhe ua kumtoi të burgosurve politikë një sonet, jo me tingëllime elegjiake apo mortore, por me nota optimiste dhe përjetësie:

Në dhé të huaj larg Shqipes me gjak lagur,

Që Ti me ankth kaq shum’ e dashurove,

Në dhé të largët prej fatit i përflakur,

Atdheut të vuajtur jetën i dhurove.

Baba i kombit, ndër beteja plakur,

Ti zemrat tona me ideal i ngrohe

Rrugës së jetës sonë të përgjakur,

Në terr, Promethe, ti na ndriçove!

Ndër male e fusha nga veriu në lindje,

Gjëmon jehona e thirrjes shpëtimtare:

Vrapo, vrapo Shqipëri për në Rilindje,

Vrapo nën dhé, se na prin Mid’hati!

Falanga e kombit po vërshon me bindje,

me idet’e Lumos, pa u trembur fare.[1]

Rasti Ford, caqet e shkelura të lirisë si prag kaosi dhe jo alternative.Efektet

October 3, 2018 by dgreca

Nga Marjana BULKU*/

Prej ditësh në mediat amerikane dhe jo vetëm po ndiqet marathona Ford -Kanavaugh që më shumë sesa një rrëmim drejt të vërtetash paraqitet si një instrument politik që vë përballë njerëzit , fatet e tyre , historitë e tyre të vërteta a të pavërteta por me një konfrontizëm atagonist gati të papajtueshëm që e bën shoqërinë e sotme , postmoderne më agresive se kurrë.

Të rizgjosh të kaluarën e hidhur që paska ndenjur zgjuar nuk do të thotë ta bësh më të bukur të tashmen apo të ardhmen tënde, përkundrazi, trazon plagë që nëse kanë qenë reale do ta bëjnë aktuale dhimbjen duke e agravuar atë.I ngjan një dhimbjeje që ti nuk e kallzove kurrë , askush nuk e dinte , vështirë të ta besojnë , ta paragjykojnë, kthehesh në viktimë, viktimizon të tjerë etj ,etj.
Duke qenë se besoj fort tek forca e reagimit, ajo e reflektimit dhe e dënimit të së keqes gjithmonë analizoj
1. Ndodhinë
2.Arsyjet dhe rrethanat
3.Shkaqet pse ndodhi
4.Veten
5. Të tjerët
6.Efektet
Rasti Ford dëshmon egoizmin politik që ndan dhe përçan , sundon dhe dëmton jetët, familjet, edukimin.
Rasti Ford dëshmon se asgjë nuk ndodh pa shkak , dhe pas një apo dy pijesh me alkool mundesh të gabosh madje edhe të abuzohesh.
Në fakt ky rast është një moment ku mund t’ju mësohet të rinjve se alkooli është i ndaluar për jo adultët. Dhe të kërkosh të drejtën kur ke abuzuar me të është pragu i një gabimi që mundet të kushtojë.Është një moment çlirimi për predikuesit qē sot më shumë se kurrë kanë rastin të shfrytëzojnë lirinë e tyre që vërteton ca të vërteta mbi moralin , familjen dhe marrdhëniet me veten dhe të tjerët në shoqëritë e lira .
Është gjithashtu një moment që i ka trazuar shoqëritë e palira që abuzojnë sistematikisht me liritë duke i degraduar ato si akte dhune të lira.
Efektet e kēsaj përballjeje janë edhe më negative sesa vetë përballja e cila në thelbin e vet është një leksion amerikan për drejtësinë si momenti supremn i orientimit të një shoqërie të lirë ku politika ka rolin kyç.
Zgjimi i viktimave , reale, jo reale, lëvizja “Me too” , duket se e ka trazuar këtë botë që ka vërtet nevojë të shkundet dhe të kuptojë të vërtetat që e mbajnë peng, ato që duhen besuar dhe treguar , ato që vërtet edukojnë dhe e bëjnë të sotmen shpresë për të ardhmen.
Prej vitesh e konsideroj individin si “Një jetë …disa histori” , dhe kam rrëmuar në të kaluarën e shumkujt që faktorë të shumtë ia kanë penguar të ardhmen por rasti Ford, doktor në karrierë, dhe e plotësuar në familje është hakmarrja e pastër që viktimizon jo një jetë por disa jetë të cilat nuk janë pjesë e kësaj historie që na lexohet kur në fakt historitë e përjetuara i rrëfen shpirti, loti , dhimbja, ato nuk kanë nevojë pêr copëza letrash apo arena politike, por ky është fati i të drejtës qysh në antikitetin e lashtë e deri në postmodernizmin . Është një moment që përtej zhurmës mediatike duhet ti japë lirinë institucioneve për të gjykuar maturisht e në mënyrë të pavarur nën lirinë e arsyejes të të vërtetave.
* Marjana Bulku eshte anetare e Kryesise se Federates Panshqiptare te Amertikes”Vatra”

KOSOVO’S PRIME MINISTER LOBBIES AGAINST SERBIA LAND SWAP, BUT HIS PRESIDENT WORKS FOR IT

October 3, 2018 by dgreca

BY CRISTINA MAZA /

osovo’s Prime Minister Ramush Haradinaj visited the U.S. to advocate against a proposal put forward by his President.

The 50-year-old former leader of the Kosovo Liberation Army (KLA), an ethnic-Albanian paramilitary group that fought for Kosovo’s independence from Serbia in the 1990s, believes a proposal supported by his fledgling country’s president could return the Balkans to war.

“I’ve been myself part of the difficult experiences of the wars and tragedies, so I don’t want to see our children now experiencing what we experienced 20 years ago,” Haradinaj told Newsweekduring a meeting in Kosovo’s consulate in New York.

But Kosovo’s President Hashim Thaci, another former member of the KLA, thinks he has a solution to the decades-long dispute with Serbia that has kept Kosovo outside of international institutions such as the United Nations and the EU. The proposal, which has been floated by Thaci and his Serbian counterpart Aleksandar Vucic, would see parts of northern Kosovo inhabited by ethnic Serbs exchanged for parts of southern Serbia inhabited by ethnic Albanians. The territory swap, described in a New York Times op-ed last month as “peaceful ethnic cleansing,” has long been opposed by members of the international community who bristled at the idea of redrawing borders along ethnic lines.

905174538-594x594 Kosovo Prime Minister Ramush Haradinaj (front center) and Kosovo President Hashim Thaci (front right) attend an event in Racak, Kosovo, on January 15. In an interview with Newsweek, Haradinaj said, “Territories and borders in our region should never be in question—it’s a way to tragedy.”ARMEND NIMANI/AFP/GETTY IMAGES

During the week of the U.N. General Assembly, Haradinaj met with top U.S. military officials, including Defense Secretary James Mattis and members of Congress, to ask for their support to oppose the proposed land swap. U.S. officials allegedly told Haradinaj that they support the continued dialogue between Kosovo and Serbia, but they did not voice strong opinions either for or against a territory swap. National security adviser John Bolton and U.S. Ambassador to Kosovo Greg Delawie have signaled that they would not oppose the land swap if Serbia and Kosovo agree on it.

Some analysts, however, believe the exchange, whose precise details have yet to be revealed, might be the only way to convince Belgrade to recognize Kosovo’s independence. A former province of Serbia, Kosovo declared independence unilaterally in 2008 and has since been recognized by 116 countries worldwide. But Serbia, Russia and several key members of the EU still don’t recognize its independence, and the dispute has prevented both Serbia and Kosovo from becoming full-fledged members of the international community.

Thaci appears determined to be the one to find a solution to this longstanding problem. He’s even asked Kosovo’s constitutional court whether an international agreement would be considered valid if he signed it without the approval of Kosovo’s parliament. Haradinaj, however, has made it clear he will never support the deal, and he has advocated for parliament to have a role in decision-making.

“We need an agreement, a legally binding agreement with Serbia, even though the past was very tragic. But territories and borders in our region should never be in question—it’s a way to tragedy, a short way to tragedy,” Haradinaj said. “There is an enthusiasm about the idea of coming to an agreement with Serbia, and we all welcome that and want to be creative and to look for ways to arrive at that. However, this is a setback in our region. And whoever stands for this idea does not respect Kosovo and our achievements. It’s a threat for the peace and stability of our region.”

Haradinaj is clearly not alone in his opposition to the plan. Over the weekend, around 20,000 protesters gathered in Kosovo’s capital to protest the idea. Some yelled slogans calling for the president to stop down. A recent poll conducted by the Kosovo Democratic Institute demonstrated that over 75 percent of respondents oppose the land swap.

918175278-594x594 An employee adjusts a giant Kosovo flag on a government building ahead of the 10th anniversary of Kosovo’s independence, in Pristina, Kosovo, on February 14.ARMEND NIMANI/AFP/GETTYIMAGES

Still, the land swap proposal seems to be getting traction both in the Balkans and abroad. Aside from Bolton and Delawie, the EU, which is facilitating the talks between Pristina and Belgrade, is also showing signs that it could waver. The EU’s Foreign Policy Chief Federica Mogherini recently defended the countries’ right to discuss the idea. Within the international community, only Germany’s Chancellor Angela Merkel has come out strongly against a territory swap in recent months.

Vucic did not respond to requests for comment from Newsweek about the plan.

Meanwhile, others argue that Thaci has the mandate to push through the agreement if he can.

“The worst thing would be to remain in a long-term limbo,” Petrit Selimi, a former foreign minister of Kosovo, told Newsweek. “While mutually agreed border correction seems a risky proposition for some for all the good reasons, remaining in a status quo is dreadful, [and it’s an] open-ended invitation for external meddling, renewed incidents and conflict.”

Selimi pointed to recent studies that suggest Thaci is currently one of the country’s most trusted politicians. Another recent study by Kosovo’s Democratic Institute showed that 44 percent of respondents want Thaci to lead the talks with Serbia, while only 25 percent chose Haradinaj for the task.

Analysts, however, say that many Kosovars don’t trust Thaci or Serbia to get them a good deal.

“Public opinion is primarily confused because the whole thing remains shrouded in mystery. First, there is considerable distrust for Thaci and his personal motivations for entering such talks. Secondly, most people don’t really believe Serbia will give away territory, so they fear this is a mere tactical prelude to legitimize the partition of the north, a modest exchange where Serbia wins more, or some kind of territorial autonomy for Serbs in Kosovo. They don’t believe Thaci can get more,” Agon Maliqi, a political analyst from Kosovo, told Newsweek.

Kosovo President Hashim Thaci, German Chancellor Angela Merkel and Serbian President Aleksandar Vucic (from left) speak together prior to the family photo for the EU-Western Balkans Summit, in Sofia, Bulgaria, on May 17. Within the international community, only Merkel has come out strongly against a territory swap.MARIN LUDOVIC/AFP/GETTY IMAGES

“Thirdly, public perception in Kosovo is also heavily shaped by the split between Western partners, especially the German and British reluctance to embrace land swaps. Usually, people would be more receptive to the messaging from the U.S., but there is an impression in key circles the U.S policy shift under Trump is temporary and that we should wait,” Maliqi continued.

Meanwhile, some note that the territory swap would jeopardize the multiethnic communities many in the region have attempted to construct following the wars of the 1990s. Rilind Latifi, a graduate student from Kosovo, said the deal would “render moot all the efforts to date for building multiethnic and inclusive states in the Balkans.”

Gordana Ristic, an NGO director in southern Serbia whose organization works to build ties between ethnic Albanian and Serbian youth in the region, said, “What bothers me is the fact that the international community invested so much money into reconciliation, and now this.”

For Haradinaj, it’s time for the region’s leaders to propose better solutions.

“I respect [Serbian] President Vucic and Prime Minister [Ana] Brnabic, and for us, it is very important that Serbia progresses toward the EU,” Haradinaj said. “Unfortunately, the region needs more courage than they are showing today.”

I PRANISHËM NË NJË NGUSHELLIM NDRYSHE, NË VATËR

October 3, 2018 by dgreca

NGA ASLLAN BUSHATI/

Ndërsa po pinim kafe tek gjakovari Dervish Jahjaga në Artur avenue Bronx NY, me editorin e” Diellit “ Dalip Greca dhe Zef Balajn një vatran i nderuar , Dalipi i përgjigjet një thirrje telefonike dhe na thotë se një grup antarësh të Legalitetit (dhe vatranë njëkohësisht), do të vijnë në Vatër për një vizitë ngushullimi. Me shaka e pyesim : kush ka vdekur në Vatër? Ai sqaron se nesër mbushet një muaj nga largimi nga kjo jetë i babajt tim. Ata dëshirojnë që vizitën e ngushullimit të mos e bëjnë në shtëpine time ,por në vendin e punës time në Vatër.

E pëlqyem këtë zgjedhje të Legalistëve sepse shprehte edhe vlerësim për Diellin dhe Vatrën. Dalipi, për dy dekada(10 vite si editor i sek Shqip tek Illyria 21 Korrik 1999- 15 qershor 2009, dhe 9 vite ne Dielli si K/Redaktor, që nga 20 gushti 2009), ai nuk ka lënë ngjarje të komunitetit( vcanerisht te Legalistë) pa e ndjekur e shkruar, nuk ka lënë mort në komunitet pa marrë pjesë. Prandaj mendoj se vendimi i legalistëve ishte shumë i pëlqyer.

Njëherëshi i thamë Zefi dhe unë se: do të dëshironim të marrim pjesë edhe ne . Dalipi me respektin dhe thjeshtësinë që e karakterizon na tha se është vetëm kënaqësi pjesmarrja juaj . Ndërkohë unë ju tregova miqve të mi një histori nga Mati. “Një shtëpie të mirë me disa djemtë rritur , të martua e me fëmijë u kishte vdekur nëna e tyre nga pleqëria. Një mik i shtëpisë tyre për arsye të ngarkesave familjare dhe të puneve stinorepambarim në fshat shkoi për ngushullim një ditë para se të mbushej një vit. Dhe kokëulur matjani i tha të zotit shtëpisë se kishte ardhur me shumë vonesë për ngushullim dhe po kërkonte të falur . I zoti i shtëpisë i tha mikut” mos kërko të falur, se ti je miku më i mirë i kësaj dere se edhe ne si familje gati e kemi harruar dhimbjen për nanën , kurse ti vazhdon ta ruash akoma”. Morali i kësaj ndodhije në Mat përmendet edhe sot se për ngushullimin nuk ka rënëdsi as koha e as vendi. Ai është me vend dhe i mirpritur në cdo kohë.

Kështu dje më 2 tetor 2018, miku dhe miku ynë i nderuar Dalip Greca i shoqëruar nga Zef Balaj, Lekë Përlleshi dhe unë , priti për ngushullim në Vatër: Ndrec Gjergji, Hakik Mena, Lulzim Kupi, Zef Berisha , Ahmet Hoti dhe Sokol Kupi. Këto burra të nderuar me shumë respek e ngushullun Dalipin për babain dhe duke hequr paralele me dhimbjet e tyre familjare, i thanë Dalipit se dhimbja jote është dyfishe. E para se babai nuk harrohet kurrë dhe e dyta se për arsye të të qenit larg në emigracion nuk munde të shkosh në varrimin e tij.

Edhe unë nuk kam për ta harruar kurrë këtë ngushëllim ndryshe, sepse brenda tij ka shumë dhemshuri për atë që u largu nga kjo jetë , por ka edhe shumë dashuri e respekt njerëzor për ne që jemi gjallë. Ndrec Gjergji me shokë mund të shkonte fare mirë në Familjen Greca për ngushullim, por bëri zgjedhjen për në Vatër . Zgjidhje e qëlluar.

Ky ngushullim” ndryshe” duke qenë në emigracion, na solli më fort në fokus idenë se kemi nevojë për më shumë ndjenjë njerzore, dashuri, respekt e ndenjë kolektiviteti. I nderuar qoftë kujtimi i babait të Dalipit që u largu nga kjo jetë një muaj më parë, por shumë respekte Ndrec Gjergjit, Hakik Menës, Zef Berishë, Ahmet Hotit dhe pinjollëve të të madhit Abas Kupi.

Ashtu sic ishim së bashku ne shkuam në Yonkers për të ngushëlluar familjen e vatranit veteran Mustafë Elezi.

Elegji per herion shqiptar ne Tampa, Dhimiter Andoni

October 3, 2018 by dgreca

Nga Piro POLOSKA/

Kane kaluar vecse pak dite kur komuniteti ne Tampa Bay degjoj nga te gjitha mediat locale, audiovizive dhe te shkruara, se i riu shqiptar 22 vjecar Dhimiter Andoni kishte humbur jeten ndersa kishte mundur te shpetonte nje drejtues automjeti ne rezik. Ishe vecanerisht komuniteti shqiptar ne kete zone qe e perjetoi me dhimbshem humbjen e nje prej djemve te vet me te mire.

Dhimitri u lind ne Zicisht te zones se Devollit, ai gjithmone ka qene nje njeri me ambicie te medha dhe piksynime te larta per jeten. Si nje nxenes me perfundime te shkelqyera ne aresimin 8 vjecar, Dhimitri fitoj te drejten per te vazhduar studimet e mesme ne kolegjin Maltez te qytetit te Korces. Nje kolegj ne gjuhen angleze, me kerkesa te larta pedagogjike dhe kurikulum te nje niveli teper te larte dhe bashkekohor. Gjate viteve te studimit ne kete kolegj spikati talenti I jashtzakonshem i djaloshit te ri i cili edhe ne saje te punes se tij te palodheshme, ariti te behej nje nga nxenesit me te mire te ketij kolegji. Mbas perfundimit te arsimit te mesem, Dhimitri fitoi te drejten e studimeve te larta ne Gjermani, ku ariti te perfundonte vetem dy vitet e para per arsye se tre vjet me pare, ai dhe familja e tij emigruan ne SHBA, ne Clearwater, Florida.

Jane vetem tre vjet jete ketu, por qe vlejne me shume se 30 vjet per nga intensiteti dhe aritjet qe ky djalosh ariti te permbushte ne nje kohe kaq te shkurter. Dhimitri ariti te behej nje student i shkelqyer I finances ne USF duke patur nje GPA per tu admiruar. Profesoret dhe bashkestudentet e tij e kujtojne me shume respect si nje shok te virtytshem, si nje student qe anjehere nuk e kurseu ndihmen per kedo. Dhimitri ishte njeriu i enderrave te medha, te cilat kishte filluar ti realizonte. Ai kishte nje pozicion te admirueshem pune tek “Wells Fargo Bank” ne grupin e sigurise ndaj krimit ekonomik, ku edhe ka patur suksese spektakolare, sic ishte rasti I ndihmes se tij te vecante ne zbulimin e nje grupi qe kryente falsifikimin e parave, me shtrirje ndershteterore. Dora e Dhimitrit shtrihej pa hezitim per te ndihmuar cdo njeri. Si nje sudent me nje Anglishte perfekte, ai ishte i kudo ndodhur me perkethimet e tij per komunitetin.

Shoqata Vatra ne Tampa Bay, duke patur si moton e saj paresore ndihmen dhe kontributin ndaj komunitetit shqiptar, I ka qendruar prane familjes, ne keto dite te humbjes se madhe dhe te dhimbjes se pa pershkruar, duke I dhene familjes force te kaperzeje kete tragedy. Me fushaten e ndihmave per familjen te organizuar nga shoqata Vatra ne Tampa Bay, u ariten te mblidhen me shume se $20,000. Gjithe komuniteti shqiptar, u bashkua me dhimbjen e familjes moralisht por ne te njejten kohe nuk hezitoi te jepte edhe ndihmen e tij financiare per te ndihmuar kete familje qe vetem 3 vjet ka ne emigrim.

Ishte nata e 20 Shtatorit ’18, kur rreth ores 9:00 pm Dhimitri ishte duke u kethyer nga shkolla per ne shtepi pas nje leksioni qe do te ishte i fundit per te. Ne rrugen e kethimit ai pa nje drejtues automjeti qe humbi kontrollin e automjetit dhe ndodhej ne rrezik per jeten. Nuk e di ekzaktesisht se cfare mund te bente nje njeri i zakonshem ne ate situate, ne nje nate me shi perballe nje njeriu te panjohur ne nevoje. Por atje ishte Dhimitri, nje njeri jo i zakonshem, nje njeri qe ne karakterin e tij kishte humanizmin e vertete dhe altruizmin pakufi per cilindo qe do kish nevoje per te. Ka qene kjo force e brendeshme unike, e permasave qe jo te gjithe e kane, qe e shtyu te merte hapin dhe pa hezitim e me trimeri te ndihmonte njeriun, jeta e te cilit ndodhej ne rrezik. Mbasi dha ndihmen qe duhej, sigurisht me shpirtin plot drite dhe ngazellim per aktin qe kishte kryer, Dhimitri ishte duke u kethyer tek makina e tij ne ane te autostrades I-275. Ai nuk e dinte se ndersa ai shpetoi nje jete, vdekja tinzare e priste atje prane, fshehur ne skutat e erresires se nates. Ishte nje makine qe vinte nga pas si nje hijene, qe goditi djaloshin dhe u deshen vetem disa seconda per te kapecyer kufirin jete-vdekje. Jeta e Dhimitrit tragjikisht u nderpre atje, nje zemer e mbushur plot dashuri dhe zjarr rinor ndaloi se rahuri, nje shpirt i dlire u shkeput nga ai trup i pashem dhe fluturoi drejt parajses. Dhimitri nuk mundi te kethehej me ne shtepine e tij ku e prisnin me ankth nena dhe babai. Ai fali gjene me sublime, dha jeten e tij per te shpetuar nje jete tjeter! A ka act me heroik se ky? Akti i tij eshte frymezues per te gjithe ne. Dhimitri eshte pa diskutim nje hero. Heronjte gjithmone jemi mesuar ti shohim te rinj, te bukur dhe qe kur vjen momenti ne jete, lene gjithshka menjane dhe nuk kursejne as jeten e tyre ne emer te humanizmit dhe dashurise per njerezit. I tille ishte heroi yne me i ri Dhimiter Andoni. Ai ishte i nje djalosh i pashem sykalter, ishte vetem 22 vjec, ne kulmin e rinise, energjise dhe endrave te tij. Akti qe kreu e ben figuren e tij edhe me te bukur, I jep forcen e ideales. Gjithe komuniteti shqiptar eshte krenar per Dhimitrin, i cili i tregoi te gjitheve se kush jane shqiptaret e vertete, cfare vlerash te larta morale ata mbartin.

Dhimitri u largua ne banesen e tij te perjeteshme por kujtimi i tij do te mbetet gjithmone I bukur dhe rrezellites. Si nje engjell, i retuar nga aureola e dashurise per njerezit, ai do te qendroje mbi ne duke na dhene shembullin e heroit, e njeriut me virtytet me te larta humane.

Dhimitri shte njeriu qe ne ember te dashurise per jeten, fali jeten e tij! Ai do te mbetet nje hero qe do frymezoje gjeneratat me figuren e tij, ai do te mbetet ne memorjen kolektive si imazhi i njeriut qe zgjat doren e ndihmes te kushdo ne nevoje. Ai do te jete gjithmone i rrethuar nga dashuria e njerezve dhe nga dhimbja e thelle per ikjen kaq te vrullshme si vete rinia e tij. Si te gjithe heronjte Dhimiter Andoni do te mbetet I paharuar ne memorjen kolektive. Humbja dhe akti i tij heroik i miresise, do te na frymezoje te gjitheve ne per te qene me te mire, per te ndihmuar me teper njeriun qe kemi ne krah, sepse keshtu e nderojme edhe me teper heroin tone!