Archives for July 2020

NGA BRUKSELI FLET PER DIELLIN DR. VALBONA SELIMAJ KONTONI

July 16, 2020 by dgreca

KOMPLIKIMET E RRALLA TE FËMIJËT QË PREKEN NGA COVID-19

Dr. Valbona Selimaj Kontoni, mjeke pediatre infeksiologe në Klinikën Saint Jean në Bruksel, Belgjikë, rrëfen ekskluzivisht për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, shtetin belg në betejën ndaj Covid-19 dhe mbi të gjitha fokusohet te problemet e fëmijëve që infektohen me Covid-19. Me Dr. Valbona Selimaj Kontoni bisedoi gazetari i Diellit Sokol PAJA.

COVID-19 DHE FËMIJËT

Aktualisht, pas rreth 6-7 muajsh qarkullimi të pandemisë SARS-CoV-2, ne e dimë që fëmijët e infektuar me këtë virus shfaqin simptoma të lehta e shpesh nuk kanë asnjë ankesë a shenjë infeksioni. Ne kemi të dhëna studimesh në shkallë popullate si në Islande, Kore e Jugut, Itali etj ku mund të shohim se fëmijët kanë sëmundshmëri shumë të ulët nga infeksioni me SARS-CoV-2, si dhe në 80% të rasteve infektohen nga një person i familjes. Pavarësisht nga këto të dhëna shpresëdhënëse, është e rëndësishme të flasim edhe për dy komplikime të rralla të fëmijëve pas sëmundjes Covid-19. Këto janë Sindroma Kaëasaki (SK) si dhe Sindroma Inflamatore Multi-Sistemike tek fëmijët (SIMS-F) e lidhur me Covid-19. Sindroma Kaëasaki në 80% të rasteve prek fëmijët e moshave 6 muaj me 5 vjeç dhe jep një vaskulit (dmth nj inflamacion të enëve të gjakut) të enëve të mesme. Nëse nuk trajtohet, SK mund të japë zgjerim të enëve që furnizojnë zemrën me gjak, por kjo sëmundje njihet shumë mirë nga pediatrët dhe shërohet me trajtimin e duhur. Gjithashtu, SIMS-F shfaqet 4-6 javë pas infeksionit me SARS-CoV-2 dhe jep temperaturë të lartë, mosfunksionim të shumë organeve si dhe shenja inflamacioni të lartë. Që në fillim të pandemisë, këto dy komplikime pas infektimit me virusin SARS-CoV-2 janë raportuar në shtypin mjekësor dhe pediatrët janë plotësisht të informuar për ti trajtuar agresivisht. Megjithatë, studimet japin një numër shumë të vogël rastesh nëse e krahasojmë me numrin total të fëmijëve të infektuar. Një artikull nga popullata në Nju Jork jepte një numër të 2 fëmijëve me SIMS-F për 100.000 të infektuar (nga këta 322 fëmijë), por duhet pasur parasysh se numri i vërtetë i fëmijëve të infektuar por të padiagnostikuar mund të jetë realisht disa herë më i lartë sesa ç’është dokumentuar, por duke pasur parasysh mungesën e simptomave në këto mosha, testimet nuk bëhet rregullisht, duke ulur edhe numrin e rasteve të diagnostikuara. Gjithashtu është e rëndësishme të theksojmë impaktin negativ të mbylljes së shkollave tek femijët. Jemi të ndërgjegjshëm se pas kaq muajsh të mbyllur, po vërehet në të gjitha anët e botës një rritje e rasteve të abuzimit ndaj fëmijëve, rritje të aksidenteve shtëpiake, shumëfishim i kohës së ekspozimit ndaj ekraneve, çrregullime të sjelljes, dhe ankth ; të gjitha këto fenomene paguhen shtrenjtë nga fëmijët sepse vonojnë zhvillimin dhe ndikojnë negativisht në mirëqënien e tyre psiqike dhe fizike. Si prindër dhe si shoqëri ne duhet të kujdesemi për këto aspekte madhore në rritjen e fëmijëve e të jemi positivë ndaj hapjes së shkollave.

COVID-19 DHE INFEKTOLOGJIA

Në fund të dhjetorit 2019, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) u informua se në krahinën e Wuhan, në Kinë u paraqitën disa raste të një pneumonie jo-tipike me origjinë të panjohur. Më vonë, më datën 9 janar shkaku u identifikua si një koronavirus. Korona-viruset janë një familje e gjërë virusesh që shkaktojnë infeksion tek njerëzit dhe tek kafshët. Deri në vitin 2002, koronaviruset ishin një familje që jepte shenja të lehta infeksioni dhe shumë rrallë përkeqësime tek përsonat me imunitet të ulët apo tek fëmijët të vegjël. Në vitin 2002 – 2004 në krahinën Guangdong në Kinë u shfaq një koronavirus (SARS-CoV) që shkaktoi SARS ose Sindroma e Rëndë Respiratore Akute (Severe Acute Respiratory Syndrome). SARS u përhap në rreth 30 vende dhe pati rreth 900 viktima. SARS u ndoq nga një tjetër koronavirus MERS-CoV në 2012 që shkaktoi MERS (Middle-East Respiratory Syndrome) ose Sindroma Respiratore e Lindjes së Mesme. MERS-CoV është një koronavirus zoonotic dmth që transmetohet nga kafshët (njeriu infektohet nga gamiljet e infektuara) dhe dallohet për vdekshmërinë e lartë të pacientëve të infektuar. Sipas të dhënave të OBSH, 35% e të infektuarve nga MERS-CoV, vdesin. Që nga viti 2012 janë raportuar rreth 858 viktima nga MERS. Covid -19 u emërua nga OBSH si sëmundja që shkaktohet nga virusi i ri SARS-CoV-2. Covid-19 u quajt kështu nga bashkimi i Co (corona)- Vi (Virus)- D(Disease)- 19( viti që u shfaq). Mënyra e transmetimit fillestar tek njeriu mendohet se erdhi nga lakuriqët e natës. Tashmë njihet transmetimi njeri-njeri nga pikëzat e vogla të pështymës, nga prekja e objekteve të infektuara por edhe nga ajri gjë që thekson rëndësinë e vendosjes së maskave në ambjentet e mbyllura. Fakti se SARS-CoV 2 transmetohet nga ajri (ku një përson i infektuar ka marrë frymë) duhet pasur parasysh dhe duhet respektuar me fanatizëm dhe maskat duhen mbajtur në ambientet e mbylluara. Mos të harrojmë, se deri tani, pavarësisht punës së palodhur të shkencëtarëve në çdo cep të botës, nuk kemi terapi shëruese për Covid-19, përveç disa të dhënave mbi Dexametazonin (kortizon) që ul vdekshmërinë si dhe sëmundshmërinë, për momentin nuk kemi terapi të tjera shpresëdhënëse. Gjithashtu, dalja e një vaksine është akoma e paqartë si dhe cilat grup-mosha do kenë përparësi. Nuk duhet të harrojmë, se pavarësisht se përballë semundjes jemi të gjithë të barabartë, kjo pandemi do të theksojë pabarazitë midis vendeve e regjioneve të ndryshme të botës.

COVID-19 NË BELGJIKË

Belgjika, ju bashkangjit strategjisë së përgjithshme europiane të mbylljes së popullatës për përballimin e epidemisë de SARS-CoV-2. Pjesa dërrmuese e punonjësve punonte nga shtëpia, shkollat dhe strukturat jo rrënjësore të shoqërisë u mbyllen. Ashtu si edhe shumë vende të tjera europiane, strategjia fillestare ishte testimi vetëm tek pacientet që kishin shënja të infeksionit të rrugëve të poshtme të frymëmarrjes dhe që do të shtroheshin në spital. Në fillimet e pandemisë, mungesa e testimeve masive rezultoi si pikë e dobët sidomos në azilet e të moshuarve, ku u regjistrua edhe numri më i madh i viktimave, e kjo veçanërisht në fillim të pandemisë. Me pas, që në mes të muajit maj në pamë një liberalizim të testimeve dhe një marrje masash drastike sidomos në azilet e të moshuarve. Këto masa dhanë rezultat dhe numri i viktimave u ul drastikisht. Gjithsesi, duhet të kemi parasysh se ky është vetëm një kapitull i ‘luftës’ tonë ndaj pandemisë. Pavarësisht kushteve klimatike që shfavorizojnë shumëfishimin e SARS-CoV-2, si dhe faktit të qëndrimit në ambjente të hapura, rastet e pacientëve të infektuar rriten, gjë që s’është një ogur i mirë për stinët e ardhshme ku pritet të kemi më shumë raste, deri sa të arrijmë atë që quhet imuniteti i tufës (dmth qe 60-90% e popullatës të jenë të mbrojtur nga infeksioni ; ose ta kenë kaluar, ose të jenë të vaksinuar).

MESAZHI PËR LEXUESIT E GAZETËS DIELLI DHE DIASPORËN NË USA

E para gjë që të doja t’ju uroja të gjithë bashkatdhetarëve në Shtetet e Bashkuara është që të kenë durim për të përballuar këtë periudhë të vështirë për të gjithë qytetarët e globit. Covid-19 na e ndryshoi jetën, kjo sëmundje e uli vrapin e të përditshmes, si dhe paralizoi botën. Covid-19 po dëshmon sa i rëndësishëm është shëndeti për secilin nga ne si individë, por edhe për shoqërinë si e tërë. Gjithashtu, do të doja t’ju kujtoja se secili nga ne si qytetarë edhte i përgjegjshëm për kufizimin e pandemisë. Të kujdesemi për njerëzit tanë të dashur, për kolegët e çdo person që takojmë. Të zbatojmë rregullat e higjenes dhe të vendosim maskat në vendet e mbyllura, të ruajmë distancën fizike prej 2 metrash, të lajmë duart shpesh dhe mos të mendojmë se këto masa janë të tepërta. Janë rregulla të domosdoshme dhe shprehje e respektit si dhe e dashurisë tonë për jetën.

KUSH ËSHTË VALBONA SELIMAJ KONTONI MD, MPH

Dr. Valbona Selimaj Kontoni është mjeke pediatre infeksiologe në Klinikën Saint Jean në Bruksel. Dr. Selimaj Kontoni është anëtare e komitetit shkencor pediatrik Covid-19 në Belgjikë si dhe është pjestare e Federatës së Mjekëve Shqiptarë në Europë. Studion Infeksiologji pediatrike në Universitetin e Oxfordit dhe ka përfunduar me sukses një Master në Shendet Publik si dhe është mbartëse e Diplomës në Infeksiologji e Mikrobiologji në Belgjikë. Dr. Valbona Selimaj Kontoni ka prezantuar punime në kongrese kombëtare e ndërkombëtare.

Kështu as Brukseli i Borrellit nuk i normalizon marrëdhëniet Kosovë-Serbi

July 15, 2020 by dgreca

Shkruan:Skënder Bucpapaj

Siç e pohon Josep Borrell, takimet në Paris dhe video-konferencat me kryeministrin e Kosovës Hoti dhe presidentin e Serbisë Vuçiç, po shënojnë vënien e dialogut midis dy shteteve fqinje që ata përfaqësojnë në binarët ku ai ndodhej para “njëzet muajve”.

Janë “njëzet muaj” famëzinj gjatë të cilëve dialogu midis dy fqinjve ballkanas u zhvillua nga formati pa transparencën e duhur në formatin e fshehtë, krejtësisht hermetik, vetëm midis Hashim Thaçit e Aleksandër Vuçiçit. Kalimin në këtë format, ashtu si të gjithat rrjedhat e deriatëhershme të dialogut, i imponoi Beogradi, falë papërgjegjshmërisë me të cilën ndërmjetësuan apo “lehtësuan” procesin nga viti 2011 deri para “njëzet muajsh” përfaqësueset e larta të BE-së, Ashton dhe Mogherini.

Pas “njëzet muajsh”, kur dialogu pritet të rifillojë në binarët e mëparshëm, domethënë të kohës së Ashtonit dhe Mogherinit, Përfaqësuesi i ri i lartë i BE-së për politikë të jashtme dhe siguri ka kërkuar “guxim politik nga të dyja palët… në frymën e kompromisit”. As pas 10 vjetësh nga fillimi i dialogut, as pas “njëzet muajsh” të zhvillimit të tij në formatin e fshehtë, pra, Brukseli nuk e ka kuptuar se kërkimi i kompromisit nga të dyja palët e çon procesin në të njëjtët binarë ku Mogherini e kishte lënë në duart e Thaçit dhe të Vuçiçit.

Brukselit i Borrellit, si më parë ai i Ashtonit dhe Mogherinit, e shpërfill faktin se Kosova e ka bërë kompromisin kur ka pranuar që ajo të mos bashkohet me Shqipërinë, kur ka miratuar “planin Ahtisaari” të hartuar me ekspertët më të mirë të Evropës Perëndimore dhe të Amerikës. Mbi këtë bazë, Kosova është shpallur shtet i pavarur e sovran demokratik perëndimor, mbi këtë bazë, është njohur nga pothuaj e gjithë bota perëndimore dhe shumë vende të tjera të botës. Mbi këto baza, ka vendosur dhe zhvillon marrëdhënie diplomatike me dhjetëra vende. Mbi këto baza, Kosova ka hyrë në proceset integruese euro-atlantike. Në këto 11 vite të pavarësisë, Republika e Kosovës, me durim dhe konstruktivitet, në një proces sado të lodhshëm, zhgënjyes, pa fryte, është përkushtuar që të arrijë normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë fqinje. Dhe asnjëherë nuk ka dhënë shenja se ka ndërruar mendje dhe se tashmë kërkon të bashkohet me Shqipërinë.

Nga ana e saj, Serbia fqinje, në këto 10 vite të dialogut, të kulmuara në “njëzet muajt famëzinj”, ka bërë gjithçka për të arritur që procesin e dialogut për normalizimin e marrëdhënieve të saj me Kosovën, ta kanalizojë në proces të shndërrimit të Kosovës në një çështje të pazgjidhur. E ka bërë haptas, sfidueshëm, me agresivitet, me arrogancë të padurueshme dhe të papranueshme.

Deklaratës së Borrelit pas video-konferencës Hoti-Vuçiç, ky i fundit i është përgjigjur se kërkesat e Kosovës janë maksimale, prandaj Beogradi do t’i përmbahet një procesi të “hapave të vegjël” të normalizimit të marrëdhënieve. Me këta “hapa të vegjël” që Beogradi ia ka imponuar dialogut këto dhjetë vite, siç më është dashur edhe mua shpesh ta theksoj, as pas qindra vjetësh të tjerë nuk pritet të normalizohen marrëdhëniet mes Serbisë dhe Kosovës, mes serbëve dhe shqiptarëve.

Në emër të palës së përfaqëson, kryeministri Hoti, duke dhënë pajtimin për takimin e 6 korrikut në Bruksel me Vuçiçin, përsëriti qëndrimin e Kosovës se “dialogu nuk ka alternativë” dhe se vetëm përmes dialogut mund të zgjidhen “çështjet me Serbinë”. Pra, dialogu është krijuar për të zgjidhur “çështjet me Serbinë”, e cila, njëzet e një vjet pasi është larguar me forcën ushtarake të NATO-s dhe të UÇK-së nga Kosova, edhe 11 vjet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës, edhe 10 vjet pas fillimit të dialogut, vazhdon të mos e njohë realitetin fqinj, Kosovën e pavarur dhe sovrane, me kushtetutën e saj, me unitaritetin e saj, me integritetin e saj tokësor të pacënueshëm. “Jemi të gatshëm të ulemi në çdo tavolinë të dialogut për të mbrojtur shtetësinë e Kosovës dhe për të kërkuar plotësisht normalizim të marrëdhënieve e cila vjen vetëm pas njohjes reciproke në mes të dy vendeve”, sqaron Hoti. Dhe shton: “Marrëveshja finale duhet të përfshijë njohjen reciproke, adresimin e çështjes të së pagjeturve, dëmet e luftës, kthimin e dokumenteve kadastrale, rregullimin e marrëdhënieve ekonomike në mes të dy vendeve, lidhjet infrastrukturore.”

Pra, “çështjet me Serbinë” zgjidhen pasi Serbia fqinje të njohë Kosovën. Serbia ta njohë Kosovën siç e kanë njohur vendet e tjera fqinje, Shqipëria, Maqedonia dhe Mali i Zi, ta njohë siç e kanë njohur vendet rajonale, Kroacia, Sllovendia, Bullgaria dhe Turqia, ta njohë siç e kanë njohur njëzet e sa vende të Bashkimit Evropian dhe të NATO-s, siç e kanë njohur tri vende anëtare të përhershme të Këshillit të Sigurimit, siç e kanë njohur rreth 100 e sa vende anëtare të Kombeve të Bashkuara. Serbia ta njohë Kosovën me atë popull që ka, me atë kushtetutë që ka, me atë sipërfaqe tokësore që ka, me ata kufij shtetërorë që ka, me atë organizim të brendshëm administrativ që ka. Ashtu siç e kanë njohur të gjitha vendet e tjera.

Nëse do të vazhdojë të plotësojë tekat e Beogradit për ta vërtitur si të dojë ai procesin e dialogut, atëherë as Brukseli i Borrellit, ashtu si Brukseli i Ashtonit dhe Brukseli i Mogherinit nuk do të arrijnë asgjë thelbësore. Akti më përgjegjshëm do të jetë heqja dorë përfundimisht nga dialogu. Dhe të gjitha pasojat të bien mbi Serbinë.

Ulqini dëshmi e shekujve

July 15, 2020 by dgreca

Nga Gjon Frani Ivezaj, historian

Ulqini, është ndër vendbanimet më të hershme të trevave ilire. Kjo dëshmohet që në periudhat parahistorike. Emri i tij, me sa duket, lidhet me emrin Colcbinium (Kolkin apo Kolbin të ardhur nga Azia) kolkët si themeluesit e parë i Olcinium. I famshmi shkrimtar Tit Livi, e përmend Ulqinin si Olcinium, kurse vendasit si olcinatas, që mendohet se i përkasin fisit ilir të labeatëve, që gjendeshin rreth liqenit me të njëjtin emër në Shkodrën e sotme. Në shekujt në vijim, emri i qytetit të Ulqinit ka evoluar nga lashtësia e deri sot…
Epoka e bronzit, ka lënë gjurmë të pashlyeshme në këtë qendër të hershme historike. Kështu nga zbulimet arkeologjike, që janë berë në periudha të ndryshme nga arkeologët vendas dhe të huaj, është përcaktuar se në dyshemetë e dheut janë zbuluar gjurmë të hershme të jetës dhe zhvillimit në përputhje me kohën, duke filluar nga tombulat dhe veglat e punës, që natyrshëm kanë përdorur të parët e këtij vendbanimi.
Nga ekspertët paleohistorik, këto gjetje arkeologjike, kanë ruajtur vijimsinë e tyre përgjatë bregdetit adriatik ose ndryshe, bëjnë pjesë në të ashtëquajturen vegla të tipit shkodran – dalmatin.

Treva e pasur ilire, përbën padyshim edhe bazamentin në të cilin është zhvilluar historia mijëravjeçare e këtij qyteti të lashtë bregdetar. Në këtë truall të lashtë historik, janë përshkruar kultura të ndryshme civilizimesh gjatë shekujve. Gjithashtu, këtu kanë kaluar ose qëndruar në kohëzgjatje të ndryshme pushtues, të cilët, në një farë mase kanë lënë gjurmët e tyre të dukshme në lëmin e arkeologjisë, përshkrimet historike, emrave të vendbanimeve, artit figurativ mural dhe tipeve të banesës të ndertuar nga ana e stilit arkitektonik.
Mes Tivarit dhe Ulqinit (Ada e Krruçit), thuhet se ka ekzistuar Ulqini i Vjetër. Megjithatë duhet pranuar për hir të së vërtetës ose dëshmive historike, se këtu nuk janë ndeshur gjurmë jete të periudhës së lashtësisë, sikurse natyrshëm mund ti gjemë në zonën e Kështjellës së Ulqinit.
Sigurisht, këtu ka gjurmë të antikitetit dhe mesjeta. Për herë të parë Ulqini i Vjetër përmendet në vitin 1376. Afërsisht gjashtë shekull e gjysëm më parë, në qendrat e banimit, të favorizuar nga kushtet e pozitës gjeografike dhe kushteve të favorshme, mendohet se është zhvilluar jeta rurale, përmes vendbanimeve të mesjetës buzë brigjeve të detit Adriatik.
Nëse do të shohim me kujdes edhe ndërtesat e mesjetës, që i përkasin kësaj treve, bie në sy lashtësia e këtij qyteti në Kalanë e Ulqinit. Bedeni ilir, i zbuluar në shtresat e truallit në pjesën e sipërme të kështjellës, ka gjurmë karaktersitike të mureve qiklopikë, ndërtuar me blloqe të mëdha guri të mirëfilltë, çka përforcon edhe më shumë bindjen e vijimsisë së lashtë rurale të saj.
Nga ana e tjetër, duke parë hollësi ose detaje të gjurmëve të hershme arkeologjike, shohim se këtu ekzistojnë blloqe guri mbi gjirin dhe Molonë e Ulqinit, që pasqyrojnë në këtë mënyrë konturet e kulturës primitive e arkaike ose e thënë në gjuhë tjetër paraqet perendinë lokale të detit, Zotin mbrojtës të Ulqinit. Kjo është e shprehur edhe përgjatë bregdetit tjetër shqiptar ose më në jug të Adriatikut, përgjatë vijës bregdetare, ku kanë qenë ndërtuar qytetet e vjetra ilire, si Dyrrahu, Butrinti, Valova, dhe deri në brigjet e lashta mesdhetare helene etj.
Qyteti ilir i Ulqinit, ka pasur famë të madhe në kohëne shtetit ilir. Zbulimet arkeologjike e dëshmojë dhe përforcojnë këtë argument, gjatë kohës së sundimit të mbretit të fundit ilir Genti në qytetin antik të Scoda (Shkodra).
Natyrisht, duhet thënë se qyteti i Ulqinit, ruan origjinalitetin e vet, sepse është ndërtuar në përshtatjen sipas objekteve të terrenit që e rrethonte, ku, më sëshumti bie në sy pjesa ballore e jashtme e murit qiklopik e ngjashme kjo me ndërtimet pergam, që është përdorur në zgjerimin e mëtejshëm të qytetit në fjalë.
Lulëzimi i tregtisë dhe lundrimeve bregdetare në këtë trevë, kanë vijuar edhe pas përfundimit të luftës raskapitëse iliro – romake, kur dhe tjetërsohet mbretëria e Gentit. Gjatë kësaj periudhe deri në shek. XI, qyteti bregdetar, gëzonte një lloj pavarësie në formë e “republike”.
Qysh nga lashtësia e sot në brigjet e adriatikut nga bregdeti dalmat e deri në atë jonian helen, kemi të ruajtur si dëshmi të historisë fragmente të civilizimit të hershëm në periudha të caktuara historike, por që për arsye të ndryshme, ato sot gjenden të braktisura rrënojat e qyteteve antike. Mirëpo ato shfaqen me rrënojat e tyre si muze natyralë ose pasaporta të autoktonisë së banorëve vendas, që brez mbas brezi i ruajtën, duke dëshmuar vijimësinë e jetës dhe qytetërimit prej epokës antike, mesjetë e deri sot. Në këto themele parahistorike bën pjesë edhe treva e Ulqinit.
Fortifikimet antike e mesjetare që përfshinë në periudha të ndryshme brigjet e e kaltra të Mesdheut, mbijetuan kundrejt fenomeneve apo dukurive gjeografike që përfshinë sipërfaqen e tyre. Edhe pse herë mbas here gjatë u përfshi nga tërmetet dhe lëvizjet ngritëse e ulëse të truallit bregdetar, erozioni gërryes dhe vërshimet e ujit në brendësi të territoreve bregdetare, në zona të caktuara përgjatë bregdetit dalmat e deri në atë jonian helen, u ruajtën ndër shekujt gjurmët e shkrimeve, themeleve të fortifikimeve etj.
Edhe pse këto qendra të hershme banimi u braktisën, ato sërisht nuk e humbën origjinën e tyre, emrin e qytetit që nga antikiteti dhe mesjeta e hershme dhe e vonshme. Kështu me ndarjen e Perandorisë Romake në dy pjesë, ajo perëndimore me qendër Romën dhe lindore me kryeqendren Konstandinapojen, Ulqini, u gjend në provincën Prevalitana të Perandorisë Lindore dhe prej shekullit IV, fillojnë të shuhen ngadalë kultet e besimet pagane të popullsisë dhe në vend të saj fillon të përhapet feja e re e krishtërimit nga vetë apostujt… nga viti 1250 derinë fund të shek. XIV në zonën e kalasë së Ulqinit gjenden disa kisha si vijimësi e krishtërimit të hershëm në këto treva.
Qyteti i Ulqinit, përballoi me stoicizëm sulmeve dhe lutrave të shumta të perandorit maqedon Samuilit në shekullin IX, sulmet e mongolëve në vitin 1242. Në qytet asokohe (1252), ka mbretëruar nipi i Nemanjës Gjorgji. Ndërsa në harkun kohor 1282 – 1309, ka sunduar vejusha Helena e Anzhuinëve, ndërsa prej vitit 1281, motra e saj Maria njihet si domina Ulcinii. Gjatë kësaj periudhe në vitin 1288, dy motrat Helena dhe Maria kontribuojnë në ndërtimin e Manastirit Françeskan.
Rëndësia politike, tregtare, detarisë, financiare dhe kulturore e qytetit zgjerohet dhe përjeton kohën e lulëzimit të plotë, mbas tjetërsimit të Rashës, në kohën që kurorën e sundimit e mbajnë princërit e dinastisë së familjes bujare Balshajve. Tashmë rruga e tregtisë ishte zgjeruar për vendasit jo vetëm përgjatë vijës bregdetare të Dubrovnikut, por edhe me Venedikasit, të cilët, kishin në qytetin e Ulqinit edhe konsullin e tyre. Për më tepër, vetë sunduesi Gjergj Stras Balshës (1385 – 1405), për aftësitë e tij ushtarake dhe administrative njihet si Princ i Ulqinit dhe kur mbyll sytë varroset në Ulqin.
Vendasit dallohen për llojet e ndryshme të punëve të zejtarisë, duke spikatur më së shumti si skalitës ose mjeshtër të përpunimit artistik të drurit dhe ndërtimtarisë asokohe. Vetë princi Strazimiri, u interesua përmes një projekti të bëjë ndërtime të reja në qytet.
Këto projekte arkitekturale, sikurse dëshmojnë burimet e shumta historike, i vijojnë me sukses edhe Ballasha III. Nga viti 1413 – 1421, kemi sërisht sundimin e dinastisë së familjes princore Balshaj. Me vdekjen e tij, shuhet edhe sundimi i princërve të mirë arbëror dhe gjurmët e tyre i ndeshim tashmë në toponimimet e ndryshme. Më e njohura është Kulla e Balshajve, e cila gjendet në pjesën e sipërme të qytetit e rindërtuar disa herë.
Rritja dhe zgjerimi i sundimit venedikas bëhet kur pushon se ekzistuari dinastia arbërore e Balshajve. Ulqini, tashmë bie nën sundimit e Republikës së Venedikut në vitin 1423 –1571. Mbas 150 vjetve, sërisht qyteti bie nën sundimin e pushtuesve osmanë të Perandorisë Turke të Bosforit. Gjatë kësaj kohe në qytet, kemi në fillim futjen e elementeve dhe ndikimit të kulturës latine në fillim dhe më pas atyre lindore aziatike osmane, gjurmët e së cilës ndeshen deri në ditët tona.
Kultura dhe urbanizimi venedikas, shprehet në rindërtimin e ndërtimet e bedeneve, portave, kullave, pallateve, kishave latine e shesheve. Si klasike mund të përmendet si shembull hyrja veriore e Kalasë së Ulqinit, ku bien në sy tullat e kuqe të murosura. Këtu gjithashtu gjendet edhe mbishkrimi me emrin Jubani Bolani, që mendohet se ishte restaurues e kapelan i Ulqinit dhe që vinte nga një familje princore e Venedikut. Ai i përket periudhës së mesit të shek. XV. Po ashtu e kësaj periudhe është edhe kisha e Renesancës që i përket vitit 1510.
Ulqinin e kanë vizituar dhe shkelur me këmbë dhe studiuar shumë tradita dhe zakone, disa nga figurat kryesore të botës kulturore, të sferës ushtarake, lundërtar, klerikë të lartë të krishterë nga disa shtete të Europës dhe më së shumti nga Italia.
Ndër figurat më të spikatura humaniste të kohës ishte franceskani At Marin Biçikemi, që arriti të bëhet edhe rektor i shkollave raguziane dhe më vonë shërbeu në Venedik, Mantove dhe Padovë, në të cilin e emëruan edhe si profesor i rregullt universitar.
Shembull tjetër është edhe kalorësi gjerman Arnold von Harff (1496), i cili, gjatë udhëtimit të tij ndaloi edhe në Ulqin. Për këtë fakt historik, na njofton studiuesi e historiani i njohur klerik françeskan nga Shkodra At Marin Sirdani O.F.M. (1885 – 1946), përmes një shkrimi botuar në vitin 1936 në revistën prestigjioze të kohës “Hylli i Dritës” (1913). Ai gjatë një vizite që bën në Ulqin në vitin 1904, boton përshtypjet e veta për qytetin bregdetar, në faqet e revistës në fjalë, një ndër me autoritativet në trojet enike shqiptare gjatë asaj kohe.
Më vonë Ulqinin e vizituan udhëtarët e shkrimtarët francez Zheron e Zhan Taro, albanologu italian Dr. Antonio Baldacci, piktori e akademiku Paja Jovanoviq, shkrimtarja Isidora Sekuliqi, letrari kroat Petar Skoku, shkrimtari Kapllan Kallushi etj.
Këtu përshkruhen shumë detaje të jetës dhe ekonomisë vendase, zhvillimi i zejtarisë, lundrimit dhe traditat shqiptare. Ajo që spikat, është se autori thekson, se vendasit nuk kanë dëshirë të jetojnë të sunduar nga të huaj dhe janë dashamirës dhe përkrahës të përparimit.
Me një tjetër pamje e fizionomi zhvillimi paraqitet Ulqini, gjatë kohës së sundit të Perandorisë Otomane, qysh prej vitit 1517, kur ky qytet bie në dorë të pushtuesve mizorë turq. Ajo që bie në sy, është se Ulqini pushtohet më vonë se disa qytete të tjera të trojeve etnike shqiptare, kjo me sa duket më së shumti lidhet më pozitën e saj strategjike, si dhe rëndësia që kishte për Venedikun vetë Ulqini.
Qyteti sulmohet barbarisht dhe me të gjithë fuqitë ushtarake turke nga komandanti i ekspeditave Ahmet Pasha, i cili, më në fund mundi të mposhtë qëndresën e hekurt antijeniçere të vendasve, që drejtoheshin me meritë nga kryekomandanti Serra Martinegro. Trimëria e vendasve tregohet edhe tek dhe dhjetë motra të një kuvendi françeskan (murgesha), të cilat, për të mos rënë në duart e barbarëve turq hidhen nga Kalaja e Ulqinit në det. Kjo të kujton historinë e grave suliote që hidhen nga shkëmbi për të mos rënë në duar të haremxhive otomanë. Dhe historia e vendasve, gjithnjë e më shumë është e mbushur me shembuj trimërie e luftrash të vendosura, kundër ekspeditave ndeshkuese turke.
Qetësia dhe zhvillimi i gjithanshëm i qytetit shkatërrohen dhe qengji, që ishte simbol i paqes për ulqinasit zëvendësohet minare islame me yll e hënën turke të pushtuesve. Nga ana e tjetër, në Ulqin, filloi të rigjasllërohet kultura e piratërisë ose e grabitjes, që gjatë sundimit turk mori përpjestime alarmante. Nga kjo kohë, ulqinakët, fillojnë të dallohen si kusarë të famshëm, që sulmonin anije të ndryshme nëpër detin Adriatik dhe detin Mesdhe dhe luftonin kundër anijeve të krishtera të Republikës së Venedikut, të Bokës së Kotorrit dhe të vendeve të tjera të Dalmacisë.
Kusaria e Ulqinit me anije piraterie, ka ekzistuar që nga koha ilire dhe gjatë kohës së ndërrimit të sunduesve të ndryshëm dhe sipas interesit për pasurim të shpejt të tyre herë është zvogëluar e herë është zgjeruar, duke qenë një problem serioz për të gjithë bregdetin dalmat dhe at adriatik e jonian.
Vijimësia e jetës detare dhe lulëzimi i piraterisë (vjedhjeve dhe grabitjeve në det), tashmë u bë një pengesë serioze edhe për vetë turqit, që filluan të merren seriozisht me luftën kundër piraterisë detare. Kjo për faktin, se shumë nga anijet e tyre bëhen pre e grabitjeve të kusarëve ulqinakë. Piratët e detit, mendohet se deri në shekullin XVII kishin arritur të zotëronin një flotë detare deri në 170 anije, dhe që të gjitha ishin të ankoruar në brigjet e Ulqinit.
Hovi i madh që mori dejtaria dhe lulëzimi i piraterisë, krijoi kushte që qyteti të zgjerohet dhe të largohet ngadalë nga dyert e muret e Kalasë së Ulqnit,. Fillojnë kështu të krijohen lagje dhe qendra të reja banimi, sheshe, hamame, kroje, xhamia, teqe, që dallohen për karakterin oriental turk të tyre. Gjurmët e botës islame fillojnë të shihen më shpesh. Ata ishin ngritur mbi themelet e botës kristiane, që lulëzoi shumë shekuj më parë në këtë trevë. Islamizimi dhe kultura e saj e shpatës, filloi “lulëzimin” dhe të japë frytet e veta shkatërruese të vlerave autoktone iliro – abrërore dhe kristiane.
Por shumë nga vlerat e kulturës së lashtë kristiane mbijetojnë, falë qëndreses së hekurt të vendasve, të cilët gjithsesi rezistojnë me të gjitha mënyrat. Një pjesë e vendasve që kishin pasuri, për të mos i humbur ato i nënshtrohen islamizimit, duke vijuar të ruajnë sundimin e tyre, tashmë si shërbetor të Perandorisë Otomane të kohës. Të lëkundurit, me natyrën e tyre servile dhe telit të përdredhur u bënë vasal të pushtuesve, duke i shërbyer atyre në administratë, për nënshtrimin e pjesës tjetër ulqinake jo islame.
Administrata e re turke për të bërë konvertimin e popullsisë së krishterë në islame, aplikon ligje të dhunshme shtypëse. Një ndër këta është edhe taksa e gjizes për të krishterët, gjë që e shpejtoi procesin e konvertimit në fenë islame. Në disa raste u shfaq edhe dukuria e përhapur askohe, që njihet me emrin laramanizimit, ku të krishterët ditën në rrugë dalin me emra muslimanë, kurse në shtëpi ushtrojnë ritet e besimit të ritit katolik. Por jo të pakët ishin edhe besimtarët katolikë, që me sakrifica e mbijetesë shembullore ruajtën gjuhën shqipe, kulturën, traditat e lashta shqiptare dhe sot janë shembull i shkëlqyer i vijimsisë së traditës së hershme kristiane e iliro – arbërore në trojet stërgjyshore shqiptare.
Gjatë kësaj periudhe Ulqini, kishte një kantier detar, ku ndërtoheshin me material druri anije të tonazheve të ndryshme, që dallohen për shpejtësinë e tyre, në përshtatje me kohën. Anijet më të njohura ishin ato që njihen me emrin galeota.
Për të mbijetuar dhe ruajtur tregtinë me produkte të ndryshme ushqimore dhe blegtorale, tregtarët ulqinakë shpesh nën maskën e flamurit të piraterisë bënin tregti me vendet e ndryshme, duke iu fshehur piratëve shumë të rrezikshëm, që jo vetëm u merrnin shpesh mallin por edhe krejt anijen ose e digjnin ne mes të detit.
Në vitin 1718 u vendos paqja nga sulmet e furishme të anijeve pirate, që në histori ka hyrë me emrin Paqja e Pozharevcit. Më vonë shqiptarët e ulqinakë nuk zbatuan më vonë as Paqen e Beogradit (1739). Këtu u trajtua çështja delikate e piraterisë, që ndalohej sipas ligjeve të kohës dhe çështja e dytë ajo e Kalasë së Ulqinit. Ata që vijonin të grabisnin në det të hapur, ishte parashikuar që t’u merreshin galeotat (anijet) dhe nuk kishin liçencë (të drejtën e lejës), për të ndërtuar anije të tjera. Jo gjithçka që thuhet e shkruhet zbatohet. Marrëveshjen e Paqes së Pozharevcit, nuk e zbatuan as piratët shqiptarë ulqinakë, të cilët, vijuan zanatin e tyre të vjetër. Nga këto grabitje si gjithnjë vazhdonin ta pësonin anijet tregtare të Republikës së Venedikut, bregdetit dalmat dhe vetë ato të Perandorisë Otomane.
Në shekullin XVII, pirateria aq e përhapur në detin Adriatik fillon të shuhet dhe gradualisht filloi të vendoset jeta tregtare normale në limane dhe shkëmbimi i mallrave me anije tregtare në detet e hapura. Në Ulqin vijon tregtaria, zejtaria, peshkimi, kultivimi i ullishteve, bujqësia, blegtoria etj. Por sërisht kishte raste piraterie, por ato ishin të shkëputura dhe të rralla. Nga ana e tjetër, u bënë shumë përpjekje për të ndaluar tregtinë e skllevërve zezakë dhe se në Ulqin, mendohet se kanë jetuar 100 familje zezake.
Nëse do të shohim gjithë këtë udhë të sukseshme dhe peripecish, që i është dashur të kalojë Ulqini, rezulton se qyteti, prej kohërave të lashta deri në ditët tona mbeti si simbol i qëndresës së orekseve grabiqare të pushtuesve të ndryshëm që kaluan në këtë trevë, duke mbijetuar dhe ruajtur kulturën e vet autoktone iliro – arbërore – shqiptare me origjinalitet, ndonëse shihen edhe gjurmë të ndikimit të kulturave të huaja në shumë lëme. Me gjithë tramvajet e jetës, qyteti nuk u kthyer në gërmadhë ose në një qytet të vdekur, sikurse rëndomë kanë ndodhur me shumë qytet bregdetare lindore të bregdetit Adriatik e Jon apo më tej në Mesdhe.
Ulqini, mbeti simbol i vijimsisë së jetës ose i lulëzimit të detarisë, peshkimit, tregtisë, piraterisë për disa shekuj me radhë e zejeve të tjera etj., duke ruajtur veçantësinë e jetës autoktone. Nëse do të flasim për kohën e sotme, shohim se qyteti, i përshtatet shumë shpejt kushteve të ekonomisë së tregut. Këtu nis dhe lulëzon me përpjestime të shpejta turizmi bregdetar, kondrinor, arkeologjik, sendeve artistike antike etj., e favorizuar edhe nga kushtet e favorshme klimatike dhe ekonomike në të cilën gjendet asokohe ish – Jugosllavia. Në mesin e shekullit të kaluar (XX), shumë turistë nga Europa Perëndimore, bëhen frekuentues të rregullt sezonal, të ujërave të kaltra dhe të pastra, të klimës së shëndetshme bregdetare ulqinake dhe vizitor të kalasë së Ulqinit e vlerave të tjera historike të qytetit, duke u bërë shumë shpejt ndër më të njohurat në Europë.

SHPIFJET E TARES KUNDËR KOLIQIT DHE CAMAJT, VALË ANTISHQIPTARE NË INTERES TË SERBISË

July 15, 2020 by dgreca

SHKRUAN: ARBEN CAMAJ- THE NEWARK LIBERTY INTERNATIONAL AIRPORT MARRIOTT/

– Në një nga emisionet që kthehen në tellallë të këtyre sharlatanëve, Tare u pyet për prova dhe përgjigja e tij se “Po! Kur të hapet ajo e Beogradit, patjetër… do e kemi.”

– Kur të hapen një ditë dosjet në Beograd dhe nëse del ashtu si po na thotë Tarja, atëherë i bie pyetja rrjedheuse se ku e e ka marrë Tarja atë informacion tani, pa u hapur dosjet e Beogradit? I bie që Tarja paska akses te dosjet sekrete në Beograd! Pra, qenka njeriu i Serbisë! Dhe po o luan lojën serbe të përcarjes, meqë paska informacione që Beogradi ende i ka sekret.

– Këto valë goditëse kanë ardhur prej këtyre personaliteteve të dyshimta në vite. Janë munduar të përndyejnë figurat kombëtare duke nisur nga Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Gjergj Fishta, dhe duke arritur derimesot tek Martin Camaj dhe Ernest Koliqi. Qëllimi është i qartë, duke hedhur baltë për baballarët e kombit, ne ngelemi pa heronjtë, pa shkrimtarët dhe artistët tanë kombëtarë që kanë kontribuar për kombin shqiptar kudo që kanë qenë.

***

Mesazh per Editorin: Miremengjes i nderuar editor i Diellit!

….Shpresoj që ky shkrim që po ju coj juve, i kalon standartet e gazetës suaj të nderuar dhe cmohet mjaftueshëm për botim. Shkrimi ka për qëllim ekspozimin e një vale jo-shqiptare që po lag për disa javë mediat në Tiranë dhe në Kosovë dhe viset mbarëshqiptare.

I kam lexuar me shumë vëmendje informacionet e servirura nga Auron Tare dhe mediat përkatëse, që i kanë bërë jehonë me qëllime poshtëruese akuzave të pabaza ndaj figurave shqiptare Martin Camaj dhe Ernest Koliqi, si bashkpunëtorë të segmenteve të huaja antishqiptare.

***

TARE ËSHTË MUNDUAR TË PËRNDYJË FIGURAT KOMBËTARE

Të gjitha ato që ka thënë Tarja, pa përmendur prova konkrete për Camaj-n, kanë qenë pikërisht keqdashëse dhe jopatriotike. Këto valë goditëse kanë ardhur prej këtyre personaliteteve të dyshimta në vite. Janë munduar të përndyejnë figurat kombëtare duke nisur nga Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Gjergj Fishta, dhe duke arritur derimesot tek Martin Camaj dhe Ernest Koliqi. Qëllimi është i qartë, duke hedhur baltë për baballarët e kombit, ne ngelemi pa heronjtë, pa shkrimtarët dhe artistët tanë kombëtarë që kanë kontribuar për kombin shqiptar kudo që kanë qenë. Një komb ku heronjtë kombëtarë janë asgjësuar, apo vlerat e tyre janë përcudnuar, është një komb pa vlera.

Në qofte se i përmbahemi kohës së demokracisë në Shqipëri, një nga të parët që kontriboi në këtë lëvizje anti-kombëtare ka qenë Abdi Baleta. Gjergj Kastrioti u etiketua si anti-shqiptar dhe luftën kundër hordhive pushtuese otomane si e gabuar. Mbas tij numri i këtyre që kanë hedhur baltë ndaj figurave kombëtare ka qenë i vazhdueshëm. P.sh. drejtuesi i emisionit “Provokacija” (nuk gjente dot ndonjë emër tjetër për emisionin, por duhet të vinte një emrtim serb!!) shkoi deri aty që të na e nxirrte Skënderbeun, sllav.

Stili i të gjithë këtyrë që janë përfshirë në këto atentate politike ndaj figurave kombëtare ka patur gjithmonë dy elementë të përbashkët. Koha -kur hidhen këto bomba është gjithmonë kur kombi ynë është duke kaluar ndonjë rrezik, apo vështirësi; Mënyra -se si bëhen këto atentate nuk bazohen në studime të mirëfillta konkrete por thjesht me stilin “shpif, shpif se dicka do të mbetet” dhe pacavure që nuk kanë ndonjë vlerë historike.

Në një nga këto emisionet që kthehen në tellallë të këtyre sharlatanëve, Tare u pyet për prova dhe përgjigja e tij se “Po! Kur të hapet ajo e Beogradit, patjetër… do e kemi.” të lë hapësirë të mjaftueshme ta intrepertosh përgjigjen e tij në dy variante.

1. Kur të hapen një ditë dosjet në Beograd dhe nëse del ashtu si po na thotë Tarja, atëherë i bie pyetja rrjedheuse se ku e e ka marrë Tarja atë informacion tani, pa u hapur dosjet e Beogradit? I bie që Tarja paska akses te dosjet sekrete në Beograd! Pra, qenka njeriu i Serbisë! Dhe po o luan lojën serbe të përcarjes, meqë paska informacione që Beogradi ende i ka sekret.

2. Në qoftë se Tare nuk di asgjë se cfarë paska Beogradi në dosjet sekrete, por thjesht supozon, i bie që po shpif, duke keq-interpretuar situata dhe marëdhënie njerëzish me qëllim, që të bëjë diversion ndaj këtyre figurave kombëtare, diversion ndaj shqiptarëve, përsëri në favor të Serbisë, apo dhe të ndonjë fuqie tjetër, që nuk ju intereson progresi i shqiptarëve në rajon. Si mundet fakti që dikush ka mbaruar shkollën në Beograd, të presupozohet se paska qenë bashkëpunetor i Beogradit?! Kanë qenë shumë figura të arrira shqiptare (albanologu/shkrimtari Rexhep Qosja p.sh. ka mbaruar filologjinë atje) që edhe pse kanë studiuar në Beograd, kanë kontribuar pa rreshtur për cështjen kombëtare. Nëse I përmbahemi llogjikës së Tares, i bie që të akuzojmë dhe Qosen tani…

Pra, në të dyja rastet i bie që Auron Tare qenka i shitur. Qenka anti-kombëtar.

Tarja -me origjinë nga Vlora, prej një familje që ka marrë pjesë aktive në persekutimin e shqiptarëve gjatë diktaturës, ku e ka gjetur ai interesin të merret me Camaj-n? Pse për shembull nuk u mor me ndonjë shkrimtar tjetër, të ndonjë zone tjetër, që është ende gjallë? Që mund dhe t’i kthejë dhe përgjigje… Pse zgjodhi pikërisht albanologun dhe shkrimtarin nga veriu Camaj, që ka kohë që ka vdekur dhe nuk mund të flasë? Dhe pse pikërisht tani? Ku është qëllimi që të krijohet kjo tymnajë ndaj veriut të Shqiprisë? Kush fshihet mbrapa Tares, tani që Serbia dhe Rusia, janë investuar në rajon të destabilizojnë Kosovën dhe Shqipërinë?

Të flasësh qesim pa fakte, në një vend perëndimor ka pasoja… Ka penallti, si për atë që shpif, edhe për atë që ja jep tribunën shpifësit për të shpifur… Të dyja palët janë bashkpunëtorë dhe duhet të penalizohen. Të gjithë ne e dimë, se e sa e sa gazeta dhe persona janë hedhur në gjygj ne perëndim për shpifje, dhe kanë falimentuar, ose i është prishur reputacioni për gjithë jetën…

Në lidhje me mësiper, kisha për të shkuar edhe pak më larg. Si do t’ju dukej Mustafa Nanos se “Provokacija” (nuk besoj e keni harruar fishekzjarrin për Gjergj Kastriotin që ka dalë nga ajo studio) dhe Auron Tares, në qoftë se dikush do t’i akuzonte sot se janë të paguar nga Bezbednosno Informativna Agencija? Dhe këtë gjë mund t’ua provonim kur Beogradi do të hapë për publikun, dosjet aktuale të personave të sotshëm publikë, të jetës politike dhe mediatike shqiptare… Shpresoj që kjo të mos jetë e vërtetë.

Faleminderit shumë për kohën e cmuar që mund t’ju kem marrë!

Dialogu Kosovë-Serbi, Hoti-Vuçiç takohen në Bruksel

July 15, 2020 by dgreca

-KRYEMINISTRI HOTI NË BRUKSEL U TAKUA ME KOMISIONERIN PËR FQINJËSI DHE ZGJERIM, VARHELYI/

Visit of Avdullah Hoti, Kosovan* Prime Minister, to the European Commission

-Bashkimi Evropian ka njoftuar se takimi i nivelit të lartë Prishtinë-Beograd në Bruksel do të mbahet të enjten e 16 Korrikut 2020 në orën 16:00/

-Çështjen e të zhdukurve të luftës në Kosovë, të përfunduar para më shumë se 21 viteve, pritet të jetë një nga temat e dialogut në axhendën e nesërme/

-Kryeministri i Kosovës Avdullah Hoti ka mbërritur në Bruksel, sot u takua me Komisionerin e Bashkimit Evropian për Fqinjësi dhe Zgjerim, Oliver Varhelyi, për të dytën herë brenda pak ditësh. Liberalizimi i vizave, temë kryesore e takimit/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 15 Korrik 2020/ Kosova dhe Serbia dialogun në Bruksel të ndërprerë para 20 muajsh, pas takimit të 8 Nëntorit 2018, e vijojnë nesër – të enjten e 16 Korrikut 2020 në orën 16:00 me takim të Kryeministrit të Kosovës, Avdullah Hoti, dhe Presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiç, ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian, pasi e rifilluan të dielën e 12 Korrikut përmes një videokonference.

Bashkimi Evropian ka njoftuar: “Pas rikthimit virtual të dialogut Beograd – Prishtinë të ndihmuar nga Bashkimi Evropian, të dielën më 12 Korrik, një takim i dytë i nivelit të lartë do të mbahet në Bruksel të enjten më 16 Korrik. Nikoqir i takimit me prani fizike të Presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiç dhe Kryeministrit të Kosovës, Avdullah Hoti, do të jetë Përfaqësuesi i Lartë i Bashkimit Evropian për Marrëdhënie me Jashtë dhe Politikë të Sigurisë, Josep Borrell, i shoqëruar nga Përfaqësuesi Special i BE-së për Dialogun dhe Çështjet tjera të Ballkanit Perëndimor, Miroslav Lajçak. Dialogu është paraparë të fillojë në orën 16:00. Përfaqësuesi i Lartë do të japë një deklaratë për media para fillimit të takimit dhe Përfaqësuesi Special i BE-së, Lajçak, në fund të takimit. Për shkak të kufizimeve të lidhura me koronavirus, nuk do të ketë qasje të mediave në ndërtesën e EEAS-së (Shërbimit të Jashtëm të BE-së)”.

Para këtij zhvillimi, Kryeministri i Republikës së Kosovës, Avdullah Hoti mori pjesë në konferencën virtuale – Samitin e Parisit, në 10 Korrik, të organizuar nga Presidenti Francez, Emmanuel Macron dhe Kancelarja Gjermane, Angela Merkel. Në këtë video-konferencë, Bashkimi Evropian përfaqësohet nga Josep Borrell, Përfaqësuesi i lartë i politikës së jashtme, kurse Serbia nga Presidenti Aleksandar Vuçiç.

Kryeministri i Kosovës, Hoti në 7 Korrik në Paris takoi Presidentin e Francës Macron, i cili në 9 Korrik takoi edhe Presidentin e Serbisë Vuçiç.

Në vigjilje të takimit të së enjtes të dialogut Prishtinë-Beograd, Kryeministri Avdullah Hoti ka pritur përfaqësuesit e institucioneve për çështjen e të zhdukurve të luftës në Kosovë, të përfunduar para më shumë se 21 viteve, e cila çështje pritet se do jetë një nga temat nesër në Bruksel, sipas burimeve të korrespondentit të Gazetës DIELLI.

Sipas Komisionit Qeveritar për Persona të Zhdukur, edhe 1641 persona vazhdojnë të jenë të evidentuar të zhdukur si pasojë e luftës në Kosovë të përfunduar në Qershor 1999.

Sipas Institutit për Hulumtimin e Krimeve të Luftës, në vitet 1998-99 forcat serbe me motive gjenocidale kanë vrarë e masakruar mëse 12 mijë civilë shqiptarë, ndërsa menjëherë pas luftës Kryqi i Kuq Ndërkombëtar evidenconte më shumë se 6.000 të zhdukur.

KRYEMINISTRI HOTI NË BRUKSEL U TAKUA ME KOMISIONERIN PËR FQINJËSI DHE ZGJERIM, VARHELYI

BRUKSEL, 15 Korrik 2020-Gazeta DIELLI/ Pasi ka mbërritur në Bruksel, sot Kryeministri i Republikë së Kosovës, Avdullah Hoti, brenda pak ditësh, ka takuar për të dytën herë Komisionerin e Bashkimit Evropian për Fqinjësi dhe Zgjerim, z. Oliver Varhelyi, me të cilin ka biseduar për zhvillimet politike në vend, si dhe për procesin e rimëkëmbjes ekonomike pas përballjes me pandeminë Covid 19, duke përfshirë këtu edhe bisedën për projektet e mëdha infrastrukturore, të cilat janë pjesë e pakos së rimëkëmbjes.

Temë kryesore e këtij takimi ishte procesi i liberalizimit të vizave. Kryeministri Hoti ka theksuar nevojën urgjente për përmbylljen e këtij procesi, si një ndër çështjet më me rëndësi të Kosovës në raport me Bashkimin Evropian.

Kosova dhe qytetarët e saj janë të përcaktuar në orientimin e tyre euroatlantik, prandaj kryeministri Hoti ka vlerësuar se është e rëndësishme që edhe Bashkimi Evropian të ndërmarrë hapat e nevojshëm, që të sigurohet lëvizja e lirë për qytetarët e Kosovës.

Në këtë takim u fol edhe për nevojën për strategji dhe protokolle të përbashkëta regjionale e evropiane për luftimin e pandemisë, ndërsa z. Varhelyi e siguroi kryeministrin Hoti se Kosova si pjesë e kontinentin është dhe do të jetë pjesë e kësaj strategjie, thekson njoftimi i dërguar nga Zyra për Komunikim Publik-Zyra e Kryeministrit.

NJOFTIMI I DËRGUAR NGA ZYRA E BASHKIMIT EVROPIAN NË KOSOVË:

Belgrade – Pristina Dialogue: Media advisory for second high-level Dialogue meeting taking place on Thursday 16 July

Following the virtual resumption of the Belgrade – Pristina Dialogue facilitated by the European Union on Sunday 12 July, a second high-level meeting will take place in Brussels on Thursday 16 July.

The in-person Dialogue meeting with President of Serbia Aleksandar Vučić and Prime Minister of Kosovo Avdullah Hoti will be hosted by High Representative for Foreign Affairs and Security Policy/Vice-President of the European Commission Josep Borrell accompanied by EU Special representative for the Dialogue and other Western Balkan regional issues Miroslav Lajčák.

The Dialogue is scheduled to start at 16:00. Photo and video coverage will be provided by the EEAS and streamed on Council and EbS channels.

The High Representative will give a press statement before the start of the dialogue meeting and EUSR Lajčák at the end of the meeting.

Both statements will be broadcast on Council and EbS channels at app. 16:30 and app. 20:00.

Due to the coronavirus related limitations, access for the media into the EEAS building will not be possible.