Archives for December 2020

Gjuha shqipe dhe kompjuteri

December 29, 2020 by dgreca

Qendra për Edukim dhe Përparim

Këshilli Kombëtar Shkencor i projektit “Gjuha shqipe dhe kompjuteri”

KUMTESË PËR SHTYPIN

Hyrje

Qendra për Edukim dhe Përparim ka marrë përsipër përgatitjen e disa softuerëve, të cilët do të shërbejnë për të përmirësuar ndjeshëm gjendjen e përdorimit të gjuhës shqipe në procesin e arsimimit në të gjitha nivelet: në shkolla, në universitete, në administratën publike dhe shtetërore, në kompanitë private dhe në përgjithësi për qytetarët ngado që janë dhe kudo që ata përdorin kompjuterin. Këta softuerë do të hyjnë në përdorim fillimisht në Kosovë e mandej më gjerë, në gjithë hapësirën e gjuhës shqipe.

Me këtë rast falënderojmë Ministrinë e Arsimit dhe të Shkencës të Republikës së Kosovës për mbështetjen e madhe që i bën projektit “Gjuha shqipe dhe kompjuteri” në dobi të të gjithë banorëve të Kosovës, brenda e jashtë vendit, si edhe në dobi të gjithë shqiptarëve, të shkollës shqipe dhe të kulturës sonë kombëtare.

Pas futjes në përdorim të këtyre mjeteve, që lehtësojnë shumë zbatimin e standardit të gjuhës shqipe dhe përmirësimin e gjendjes së saj, duke e vlerësuar atë si shenjën më të qartë të identitetit kombëtar, do të shqyrtojmë edhe mundësinë e propozimit të një ligji për mbrojtjen e gjuhës shqipe dhe të përdorimit të këtyre softuerëve nga të gjithë gjatë procesit mësimor, hartimit të shkresave zyrtare, komunikimit zyrtar etj.

Ne presim që kjo pako softuerike jo vetëm ta përmirësojë ndjeshëm përdorimin e gjuhës shqipe në arsim, në shtyp, në botime dhe në administratë, por edhe ta pasurojë e ta ngrejë dukshëm kulturën gjuhësore të folësve të shqipes. Po ashtu, presim që të përmirësohet cilësia e mësimdhënies dhe e mësimnxënies së gjuhës shqipe, duke ndikuar në ngritjen e cilësisë dhe në përvetësimin e lëndëve të tjera mësimore.

Shpresojmë që pakoja softuerike “Gjuha shqipe dhe kompjuteri”, të çojë përpara edhe bashkëpunimin ndërshtetëror Kosovë – Shqipëri, duke bërë të mundur mënjanimin e dallimeve gjuhësore të krijuara, sidomos në fushën e terminologjisë, si pasojë e ndarjeve politiko-administrative dhe të vështirësive jo të vogla në komunikimin kombëtar shqiptar.

Para se të realizohet versioni përfundimtar i pakos softuerike “Gjuha shqipe dhe kompjuteri”, shpresojmë të krijohen mundësitë për pjesëmarrjen e të gjithë gjuhëtarëve dhe intelektualëve që dëshirojnë të japin ndihmesën e tyre, duke u mundësuar shprehjen e qëndrimeve të tyre shkencore rreth temave kryesore që lidhen me gjuhën shqipe dhe digjitalizimin e saj.

Shprehim besimin se Qendra për Edukim dhe Përparim do të përmbushë të gjitha detyrimet e kontraktuara për realizimin e softuerëve të parashikuar dhe do të bashkëpunojë me institucionet e tjera për realizimin e këtij projekti të rëndësishëm në fushën e digjitalizimit të pasurisë sonë gjuhësore, si: institucionet akademike dhe universitare shqiptare, shtëpitë botuese, median e shkruar dhe elektronike, shkrimtarët, intelektualët, politikanët, njerëzit e kulturës, të artit e të jetës shoqërore në Kosovë, Shqipëri dhe në Maqedoninë e Veriut, të cilat mendojmë se mund të trajtohen dhe në konferenca të posaçme.

Gjuhës shqipe deri tani i ka munguar një fjalor shpjegues i tipit të madh; i ka munguar një fjalor shpjegues elektronik për kompjuterë dhe telefona, i ka munguar softueri për sinonime dhe antonime në MS Office, i ka munguar korrigjuesi sintaksor. Në administratën shtetërore është ndier mungesa e këtyre softuerëve, po ashtu, procesi mësimor mund të ishte më i suksesshëm për lëndën e gjuhës shqipe, nëse do të përdoreshin softuerët përkatës.

Studimet në fushën e gjuhësisë në ditët e sotme janë të ndikuara drejtpërdrejt nga përparësitë që sjell zhvillimi i teknologjisë, që nga mënyrat e mbledhjes dhe të organizimit të të dhënave në terren, deri tek etiketimi dhe analizimi i korpuseve të tekstit dhe të fjalës apo te mundësitë që i ofrohen përdoruesit për të shfrytëzuar arritjet e këtyre studimeve. Programet e ndryshme softuerike ndihmojnë në përdorimin e saktë të gjuhës dhe njëkohësisht në njohjen dhe përvetësimin e saj.

Një nga problematikat që bie në sy me vështrimin e parë në shkrime të ndryshme në gjuhën shqipe është mospërdorimi i shkronjave ë dhe ç, kur shkruhet me kompjuter. Shumë shpesh, për arsye të ndryshme, në vend të tyre përdoren shkronjat “e” dhe “c”. Kjo dukuri e zëvendësimit të shkronjave nuk vihet re vetëm në rastet e bisedave dhe postimeve në rrjete sociale, por edhe në publikime të ndryshme zyrtare të të gjitha niveleve. Përdorimi i shkronjave ë dhe ç për shqipen nuk është çështje dëshire apo parapëlqimi, sepse përdorimi i plotë i alfabetit për çdo gjuhë është domosdoshmëri. Për këtë problem në vite ka pasur propozime nga më të ndryshmet. Disa zgjidhje të deritashme kanë qenë të vështira dhe të ndërlikuara, shumë pak përdorues arrinin që t`i praktikonin, por Qendra për Edukim dhe Përparim ka ofruar zgjidhjen e duhur për përdorimin e të gjitha shkronjave të alfabetit të shqipes, përkatësisht “Ë / ë” dhe “Ç / ç“. Realizimi i programit AS Tastiera shqipe 3.0 e zgjidh problemin e përdorimit të alfabetit të plotë të gjuhës shqipe në çdo situatë, në çdo tastierë, pavarësisht nga gjuha e instaluar. Tastiera shqipe 3.0 është softuer që mund të instalohet në më pak se dy minuta dhe funksionon në çdo aplikacion në kompjuter.

Gabimet e vazhdueshme drejtshkrimore në çdo nivel tregojnë se normat gjuhësore nuk zbatohen siç duhet. Nuk është e pranueshme që në shkresa zyrtare, publikime në shtypin e shkruar ose në botime të ndryshme të mos zbatohen rregullat drejtshkrimore të shqipes. Këto gabime mund të jenë teknike dhe bëhen nga mosshtypja e saktë në tastierën e kompjuterit, por edhe nga mosnjohja e rregullave për drejtshkrimin e gjuhës shqipe.

Për mënjanimin e gabimeve drejtshkrimore prej kohësh ka qenë në dispozicion të përdoruesit programi kompjuterik për drejtshkrimin e gjuhës shqipe AS 2.0, i realizuar nga Qendra për Edukim dhe Përparim (QEP), i cili, përveçse ka ndikuar në shkrimin e saktë të shqipes, ka ndihmuar dhe ndikuar njëkohësisht në përvetësimin e rregullave gramatikore. Që prej 15 vitesh ky softuer është përdorur nga të gjithë shqiptarët anë e mbanë botës, ka lehtësuar punën e miliona përdoruesve dhe ka ngritur cilësinë gjuhësore, duke mënjanuar miliona gabime, që deri në daljen e këtij softueri kanë qenë të përditshme. Sot, falë përdorimit të këtij programi, nuk ndesh si më parë në shkrime të ndryshme të publikuara forma të pasakta, si: akcion, univerzitet, pergaditje, tynel, përson, krishtërim, kontigjent, ngadhnjim, proçedurë, çertifikatë, autobuz, ndërrmarim, insitucione, rradhazi, motorri, kontributorët, qënë, gjithësecili e shumë e shumë të tjera.

Falë punë së pandërprerë të bashkëpunëtorëve të kësaj qendre, ky program është përmirësuar e përditësuar si nga përmbajtja gjuhësore, ashtu edhe nga ajo teknike, duke bërë që varianti i fundit Drejtshkrimori 3.0 të ketë një saktësi shumë të lartë të korrigjimit të gabimeve drejtshkrimore. Duke marrë parasysh që gjuhët zhvillohen, edhe shqipja po ashtu, pasurimi i këtij softueri me fjalë të reja të shqipes është domosdoshmëri. Deri tani kemi përzgjedhur disa mijëra fjalë të reja, që kanë munguar në variantin e mëparshëm e që duhen shtuar në variantin e përditësuar, si: admiruese, akademike, aksioner, aplikant, bashkëndaj, caktuesor, fjalëformë, formësoj, frymëgjatë, indinjim, ishemi, jolidhëzor, kushtëzues, listim, melodikë, mjegullues, ndërlëndor, penalitet, rëndshëm, strehëz, turpërues, vetëdijesues, zhvendosës etj.

I ftojmë të gjithë shqiptarët ta përdorin këtë program në dobinë e tyre, por dhe në dobi të vetë gjuhës. Përdoruesit janë të lutur të ndërveprojnë me faqen www.gjuhashqipe.com. Gjatë përdorimit të softuerit ata mund të ndeshen në fjalë të tjera të shqipes që nuk janë pjesë e programit, por që ata mendojnë se duhet të jenë, të tilla si: neologjizma, huazime të domosdoshme, terma të fushave të ndryshme etj. Një thirrje për një kujdes të veçantë e të shtuar u drejtohet gazetarëve, pedagogëve e studentëve të fakulteteve të ndryshme, veçanërisht degëve të edukimit, shoqatave të gjuhës shqipe etj.

Çdo fjalë e shqipes duhet të bëhet pjesë e këtij programi, prandaj mos ngurroni t’i dërgoni këto fjalë për t’i përfshirë në programin e Drejtshkrimorit në adresën info@gjuhashqipe.com! Ekspertët tanë do të shqyrtojnë çdo fjalë e sugjerim të dërguar.

Nga vëzhgime të ndryshme të gjuhës së përdorur në shtyp, në librat e shumtë artistikë, shkollorë e studimorë, në fletoret zyrtare e dokumentacionin e administratës, si dhe në rrjete të ndryshme sociale nga përdorues të rëndomtë, vihet re se një problem i vazhdueshëm dhe shqetësues vijon të mbetet struktura sintaksore e shqipes së shkruar. Tashmë nuk flitet thjesht për gabime të rastësishme, por për shpërdorim të strukturës sintaksore të shqipes.

Duke pasur parasysh se Qendra për Edukim dhe Përparim zotëron një bazë gjigante të dhënash për fjalët, veçoritë e tyre morfologjike dhe format që marrin në gjuhën shqipe, ajo është në punë e sipër për realizimin e një softueri tjetër, sa të rëndësishëm, aq dhe të vështirë: Sintaksori 1.0 (“Grammar Checker”). Ky proces po realizohet duke përdorur më së miri teknologjinë e përparuar të kohës, këtë bazë të dhënash, si dhe rregulla sintaksore të gjuhës shqipe, duke shfrytëzuar përvojat më të mira të arritjeve të gjuhëve të tjera në këtë drejtim, ndonëse shqipja, si gjuhë me fleksion të zhvilluar, paraqet mjaft vështirësi në realizimin e këtij programi.

Ky program, që funksionon në bazë të teknikave të probabilitetit dhe të metodave të bazuara në rregulla, së bashku me programin Drejtshkrimori 3.0 do të krijojë mundësinë e kontrollimit dhe korrigjimit të anës drejtshkrimore të një teksti, të anës gramatikore dhe të pikësimit të tij. Një ndër dukuritë tipike sintaksore është përshtatja e fjalëve me njëra-tjetrën, që rëndom realizohet gabim. Shpesh vihen re gabime në përshtatjen e kallëzuesit me kryefjalën, të përcaktorit me fjalën që përcakton, gabime në përshtatjen në gjini, numër dhe rasë të përemrit me emrin që zëvendëson etj.

Drejtshkrimori 3.0 e sheh fjalën në vetvete, ndërsa Sintaksori 1.0 e sheh të lidhur me fjalët e tjera në fjali, duke ofruar zgjidhje dhe në shumë raste kur fjala përdoret me një formë të drejtë nëse shihet e izoluar nga fjalët e tjera, por të gabuar nëse shihet në marrëdhënie me fjalë të tjera.

Ndonëse nuk mund ta zëvendësojë plotësisht redaktorin njeri, programi do ta lehtësojë shumë punën e tij dhe do të ndihmojë në përvetësimin tërthorazi të shumë njohurive gjuhësore nga përdoruesit e zakonshëm.

Shpesh ndodh që, duke u përqendruar vetëm në përmbajtjen e asaj çka shkruajmë, të lëmë mënjanë anën formale, duke krijuar kështu tekste stilistikisht të varfra e me një fjalor të kufizuar. QEP i ka kushtuar vëmendje dhe këtij drejtimi: po punohet për softuerin Sinonimia 1.0, i cili do t’i ofrojë shkruesit sinonimet e duhura për fjalët që ai përdor. Sigurisht që për këtë nevojitet një bazë të dhënash me fjalësin e një gjuhe dhe secila prej fjalëve duhet të jetë ‘pajisur’ me treguesit e vet në bazë të kategorive leksiko-gramatikore që kanë, duke krijuar kështu mundësinë e lidhjes së fjalëve me fjalë të tjera në bazë të marrëdhënieve sinonimike ose antonimike. Ashtu si dhe në softuerët analogë për gjuhë të tjera, përdoruesit i duhet që të klikojë me të djathtën mbi fjalën që dëshiron, të zgjedhë Sinonimet dhe menjëherë do t’i listohen sinonimet dhe antonimet për fjalën përkatëse, duke pasur kështu mundësi të zgjedhë mes tyre.

Në këtë mënyrë shkrimet nuk do të jenë më monotone, të mbushura me fjalë të përsëritura, dhe njëkohësisht do t’i jepet më shumë hapësirë përdorimit të fjalëve nga brumi i shqipes kundrejt fjalëve me origjinë të huaj. Duke pasur parasysh raportet sinonimike dhe antonimike të fjalëve që do të ofrohen, do të jetë vetë përdoruesi që do të zgjedhë variantin më të përshtatshëm për llojin e tekstit që po shkruan.

Sa e sa herë kemi ndeshur tekste në gjuhën shqipe me fjalë të ndara gabim në fund të rreshtit, sa e sa herë kemi ndeshur shkrime në gazeta me shtylla të ndara jo bukur estetikisht, përveçse me ndarje të gabuara të fjalëve (ndoshta duke përdorur programe të realizuara për gjuhë të tjera). Tashmë ky softuer është i gatshëm dhe për gjuhën shqipe. Programi Ndarësi në fund të rreshtit 1.0 (“Hyphenation”) është realizuar posaçërisht për ndarjen e duhur të fjalëve në fund të rreshtit në gjuhën shqipe. Ai është mbështetur mbi një sërë varg rregullash specifike për shqipen. Ashtu si dhe në gjuhët e tjera, kur një fjalë ndodhet në fund të një rreshti dhe është shumë e gjatë për t’iu përshtatur hapësirave të atij rreshti, fjala ndërpritet dhe një pjesë e saj zhvendoset në rreshtin tjetër brenda caqeve të pranuara. Në këtë mënyrë, ndarja automatike përmirëson pamjen e jashtme të teksteve të prodhuara në kompjuter nëpërmjet përshtatjes së duhur të kufijve të tyre. Ajo kursen letër dhe në të njëjtën kohë siguron një pamje më estetike dhe një lexim më të qetë.

Realizimi i një programi të tillë për shqipen dhe përfshirja në MS Office në kompjuterë do ta zgjidhë këtë problem, duke ua lehtësuar shumë punën jo vetëm përdoruesve të zakonshëm që nuk i kanë të qarta rregullat e ndarjes së fjalëve, por dhe faqosësve të ndryshëm, të cilëve u duhet t’i ndajnë një nga një fjalët për të pasur një pamje sa më të këndshme, veçanërisht në gazeta ku tekstet paraqiten në formë shtyllash.

Fjalorët luajnë një rol të rëndësishëm jo vetëm në gjuhësi, për të studiuar dhe kuptuar gjuhën, por gjithashtu dhe në konceptimin e kulturave të ndryshme njerëzore. Shekulli XXI solli një zhvillim të vrullshëm të leksikografisë elektronike. Publikimet e fjalorëve janë shoqëruar ose kanë kaluar shumë shpejt nga variantet e shtypura në përdorimin ‘në linjë’. Këta fjalorë elektronikë sollën mundësi të mëdha për trajtimin leksikor, për realizimin e fjalorëve të ndryshëm dhe për një shfrytëzim më të lehtë nga studiuesit e përdoruesit. Ndikimi i teknologjisë kompjuterike në leksikografinë moderne është krahasuar nga studiuesit me ndikimin që kishte shtypshkrimi për leksikografinë gjatë periudhës së Rilindjes. Metodat tradicionale të hartimit të fjalorëve, të cilat kërkojnë shumë punë për vjeljen e fjalëve dhe përpunimin e tyre, ua kanë lënë vendin metodave moderne kompjuterike, të cilat shfrytëzojnë programe leksikografike të integruara, që zgjidhin disa detyra njëherësh. Këto programe krijojnë mundësinë e modelimit të strukturës së një njësie leksikore që paraqitet si një zë në fjalor dhe të lidhjeve të saj me njësitë e tjera leksikore, duke krijuar me to një bazë të dhënash leksikore. Vlera e materialit në formë elektronike mund të shihet në të gjitha fazat e procesit të përgatitjes së fjalorit.

Leksikografia kompjuterike ka ecur me ritme të shpejta dhe gjuhë të ndryshme kanë arritur të kenë fjalorë me 300 – 400 mijë zëra, të cilët mund të shfrytëzohen më së miri në pajisje të ndryshme, qofshin kompjuterë, telefona të mençur etj. Për gjuhën shqipe ende nuk janë shfrytëzuar këto potenciale të mëdha që mundëson teknologjia. Gjuhës shqipe edhe sot i mungon një fjalor shpjegues i tipit të madh, një fjalor shpjegues digjital, si softuer për përdorim të lehtë drejtpërdrejt në internet, ose në telefona të mençur, ose në kompjuterë. Është e domosdoshme që edhe për gjuhën shqipe të nisë puna për leksikografinë kompjuterike dhe këtë nismë e ka ndërmarrë me seriozitet Qendra për Edukim dhe Përparim, e cila po punon njëkohësisht në disa drejtime, duke synuar jo thjesht realizimin e një fjalori digjital, por krijimin e një platforme softuerike, ku do të mund të punojnë për projektet e tyre individuale ose ato të përbashkëta të gjithë leksikografët shqiptarë. Kjo platformë mendohet të jetë gjithëpërfshirëse, e plotësuar me aspekte të ndryshme: si ai sinonimik, antonimik, terminologjik, etimologjik etj., duke synuar kështu përmbushjen jo vetëm të nevojave të përdoruesve të zakonshëm, por dhe të studiuesve për ta çuar më përpara leksikografinë shqiptare.

Shpresojmë që Qendra për Edukim dhe Përparim të ndihmojë në zgjidhjen e këtyre problemeve dhe të mundësojë bashkimin e gjithë leksikografëve shqiptarë, si edhe të institucioneve të gjuhësisë për realizimin e një nisme të këtillë. Plotësimi i kësaj zbrazëtie të madhe në ‘kohën e erës digjitale’ do të ndihmonte pambarimisht shqiptarët, duke u krijuar mundësinë e përdorimit të të gjitha këtyre mjeteve gjuhësore edhe për gjuhën shqipe, ashtu siç i kanë gjuhët e vendeve të zhvilluara.

Didaktika digjitale është një shoqëruese e domosdoshme e zhvillimit shoqëror e teknologjik të shekullit XXI, veçanërisht kur digjitalizimi po shihet nga shumë studiues si faza e tretë e zhvillimit të kulturës njerëzore, pas shpikjes së shkrimit dhe të shtypshkrimit.

Në projektin “Gjuha shqipe dhe kompjuteri” i është kushtuar rëndësi e veçantë realizimit të softuerëve mësimorë e argëtues për fëmijë, në funksion të nxënies së dijes përmes lojërave. Softuerët “Fillestarja digjitale” dhe “Abetarja digjitale” kanë si qëllim të mësuarit e gjuhës shqipe, të shkrimit e leximit, dhe të mësuarit e përdorimit të kompjuterit, përkatësisht punës me njësitë e tij themelore, siç janë lëvizjet e miut, shkrimi me tastierë, të cilat për fëmijën nuk paraqesin vështirësi për t’u mësuar, aq më pak kur mësohen përmes lojërave.

Nëpërmjet këtyre softuerëve mësimi i gjuhës shqipe për fëmijë shoqërohet dhe me zhvillime të tjera, të cilat lidhen me pasurimin e shprehive komunikuese të gjuhës së folur, të shkruar dhe të lexuar. Mësimi i gjuhës shqipe përmes këtij softueri shoqërohet me përdorimin e formave të larmishme të të mësuarit të leximit e shkrimit, si pjesë e didaktikës digjitale, që po merr aq zhvillim vitet e fundit, të cilat lehtësojnë procesin e përvetësimit të shprehive të nxënësve për të lexuar, për të shkruar e kuptuar gjithashtu.

Me të gjitha këto synohet që të formohen nxënës të aftë si folës, lexues dhe shkrues e përdorues të gjuhës shqipe, në nivelin e përshtatshëm për moshën e tyre. Këto platforma momentalisht mund të përdoren në ueb, ndërsa në të ardhmen do të ofrohen edhe si aplikacione për telefonat e mençur.

Materiali gjuhësor i këtyre softuerëve është mbi 300.000 faqe A4. Një kopje e tërë këtij materiali gjuhësor do të shtypet në formën e një Libri të madh të gjuhës shqipe, i cili do të dëshmojë madhështinë e gjuhës shqipe te brezi i ri.

Përfundime

Me një punë të palodhshme shkencore të ngulët e sistematike më se njëzetvjeçare, të kryer me shumë kujdes dhe duke ndjekur parimet më të larta të gjuhësisë kompjuterike, po krijohet pasuria më e madhe gjuhësore e kombit shqiptar, e veçantë për shumëçka, lehtësisht e përdorshme, lehtësisht e përmirësueshme, elektronike, e mbikëqyrur dhe në përparim e zhvillim të vazhdueshëm, e lehtë për t’u shfrytëzuar nga çdo shqiptar dhe nga çdo cep i botës.

Le të mbajmë parasysh çfarë arrihet përmes përdorimit të rregullt të këtyre softuerëve për gjuhën shqipe:

Ekonomizohet koha e përdoruesit të softuerëve gjatë korrigjimit automatik të gabimeve drejtshkrimore, gjatë kërkimit të shpjegimit të fjalëve, gjatë gjetjes së sinonimeve ose të antonimeve të fjalëve e deri te rregullimi i strukturës sintaksore të fjalisë, që do të mundësohet nga softueri i sintaksës.
Përvetësohet më lehtë, më shpejt dhe më mirë gjuha shqipe. Koha e nevojitur në të shkuarën për përvetimin e njohurive gjuhësore për shqipen ka qenë shumë e gjatë dhe nuk ka pasur rezultatin e duhur, veçanërisht në cilësi.
Rritet niveli gjuhësor i shfrytëzuesit gjatë korrigjimit të gabimeve të ndryshme ose gjatë kërkimit të veçorive të ndryshme leksikore e semantike.
Përmirësohet cilësia e mësimdhënies dhe e mësimnxënies së gjuhës shqipe, duke ndikuar në ngritjen e cilësisë në përvetësimin edhe të lëndëve të tjera mësimore.
Rritet saktësia gjuhësore e dokumenteve gjithandej, sidomos nëse dihet se aktualisht shumë dokumente lihen pa u korrigjuar dhe përmbajnë mjaft gabime; gjithashtu dhe minimizohet ndikimi i dëmshëm i tyre nëpërmjet përcjelljes së formave të gabuara gjuhësore te të tjerët, duke shmangur mëdyshjet se cilat janë format e drejta e cilat forma të gabuara.
Zvogëlohen shpenzimet financiare, duke kursyer kohën e autorëve gjatë hartimit të shkresave, si dhe kohën e redaktorëve gjuhësorë, duke lehtësuar dhe administratën shtetërore nga ngarkesa e redaktimeve gjuhësore, veçanërisht nëse mbahet parasysh sasia e madhe e shpenzimeve për redaktime gjuhësore për miliona dokumente pa këto mjete gjuhësore.
Pakësohen shpenzimet e redaktimeve gjuhësore jo vetëm të administratës shtetërore, por dhe të institucioneve të ndryshme private, veçanërisht të medias së shkruar dhe elektronike.

Për vetë kushtet politike në vite, në Republikën e Shqipërisë, në kohën kur Kosova nuk ka qenë shtet, ka pasur mundësi më të mëdha për ta çuar para gjuhën shqipe, duke kryer studimin e zhvillimit të gjuhës shqipe, të veçorive fonetike, gramatikore, leksikologjike, të dialekteve apo të folmeve të saj në pjesë të ndryshme të territorit të Shqipërisë.

Sot edhe Republika e Kosovës, institucionet shtetërore dhe kompanitë private, po merren seriozisht dhe po kontribuojnë përmes këtyre softuerëve në përparimin e gjuhës shqipe, e veçanërisht në digjitalizimin e saj.

Me dëshirën më të mirë për ta çuar përpara punën në fushën e gjuhës shqipe, për të krijuar dhe për të futur në përdorim mjetet digjitale gjuhësore të nivelit bashkëkohor për gjuhën shqipe, i ftojmë të dyja qeveritë që të bashkëpunojnë me përfshirjen e tyre të përbashkët në projektin “Gjuha shqipe dhe kompjuteri”.

Prishtinë, 28 dhjetor 2020

KËSHILLI KOMBËTAR SHKENCOR I PROJEKTIT “GJUHA SHQIPE DHE KOMPJUTERI”:

Prof. dr. Emil Lafe	Prof. asoc. Adelina Çerpja	Prof. asoc. Anila Çepani
Prof. dr. Shefkije Islamaj	Prof. dr. Enver Hysa	Prof. dr. Mustafa Ibrahimi
Prof. dr. Ragip Mulaku	Prof. dr. Qemal Murati	Prof. ass. dr. Naim Berisha

Një udhëtim i pamundur!

December 29, 2020 by dgreca

NGA ALMA LIÇO/

Belësh, 25 Dhjetor 1970\Autobuzi u ndalpërbri një lokali që mezi dallohej nga degët e dy shelgjeve që vareshin mbi çatinë dhe dritaret e tij. Në pjesën e pasme, ngjitur me tështrihej i përgjumur liqeni, i cili për shkak të shiut që atë ditë rridhte pa pushim, ishte ngjyrosur në gri. Vende, vende mjegulla dukej sikur e bënte atë njësh me retë që vareshin nga qielli. Përvajshëm ato shkarkonin lotët e tyre të pashtershme që pluskonin mbi sipërfaqe e krijonin rrathë që hapeshin e treteshin. Ndonëse udhëtimi në atë rrugë gjoja të asfaltuar, plot me dëmtime e gropa më kishte pështjelluar pa masë, mblodha veten dhe ndihmova gjyshen time të ngrihej nga sedilja e saj. Pasi mora edhe çantën e vendosur mbi kokat tona, pritëm rradhën për të zbritur. Njëra nga shkallët prej llamarine e atij autobuzi të vjetër ishte e çarë dhe gjyshja mënd u rrëzua teksa zbriste. E mbajti për fat njëpasagjer që kish dalë para saj. Pasi e falënderuam përzemërsisht, të zëna për krahu, hymë në lokalin gjithashtu të ftohtë, si gjithë ambienti rreth e rrotull atë mëngjes dimri.Tavolinat e lokalit ishin pothuaj të mbushura me klientë, të cilët seç rrufisnin në pjata të mbushura me një lloj lëngu ngjyrë kafeje tëkuqerremtë, qënuk e dija se çfarë ishte. Kishte dhe nga ata që pinin kafe ekspres, shoqëruar me cigare e ndonjë gotë raki. Tymi i llullave kish mjegulluar tërë ambientin dhe kudo qelbej era alkol e duhan. Për fat, gjetëm një tavolinë të lirë diku nga fundi dhe zumë vend në të.

Ndërsa kudo atë ditënë botën e krishterë festohej dita e madhërishme e lindjes së Krishtit, në Shqipëri as që guxohej të përmendej kjo gjë. Ishte herezi. Për shkak të moshës ende të mitur, njohuritë e mija rreth besimeve fetare ishin shumë të cekëta, pasi për to flitej fshehurazi, me zë të ulët në familje, apo mes miqsh të ngushtë.Qindra klerikë kishin përfunduar pas hekurave e po vuanin mizorisht në burgjet e komunizmit, për shkak të vokacionit dhe aktivitetit fetar të tyre. Kisha parë si kremtohej kjo festë në Romë, në një nga rastet e rralla të mundësisë për të ndjekur televizionin italian. Isha mrekulluar nga mesazhet e paqes dhe dashurisë që u përcollën në atë kremtim dhe nuk arrija të besoja se përçuesit e kësaj fryme në Shqipëri ishin dënuar e masakruar. Teksa po përpiqesha të përfytyroja dhimbshëm martirizimin dhe keqtrajtimin qëkishin pësuar, si për ironi në një kënd të lokalit dallova një slogan ku shkruhej: “Feja – opium për popullin”.

Ishte koha e pushimevedy javore të semestrit të parë tëatij viti shkollor dhe unë mezi kisha pritur t´i kaloja ato me familjen time në fshatin e internimit. Prindëtmë kishin rikthyer atë vit të jetoja me gjyshen në Tiranë, dhe ishte e para herë që unë ndahesha kaq gjatë me ta. Katër muaj pa i parë. Sa mall ndjeja. Por ndërkohë nuk dëshiroja aspak që gjyshja të mbetej e vetme gjatë mungesës time dy javore. Ju luta, ju përgjërova të vinte me mua në fshat, dhe të ktheheshim sërish sëbashku nëTiranë. Pas hezitimesh dhe kundërshtish të arsyeshme për vështirësitë e paparishikueshme të rrugës, për më tepër në mes të dimrit, më në fund arrita ta bind të vinte me mua.Madje për tërritur shancet e mundësive dhe për tëpatur tërë ditën përpara në rrugën e pasigurtë që na çonte në fshat, fjetëm një natë në qytetin e Elbasanit. Gjyshja kishte shume të afërm që banonin në atë qytet.

Kur mbërritëm nëBelësh, ishte ora 10 e mëngjesit. Në mungesë tëpërhershme tënjë mjeti publik, lipsej të ishim të vëmendshme se mos ndonjë automjet rastësor udhëtonte në drejtim të Dragotit.Kështu quhej fshati ku ishte internuar familja ime. Ndodhte shpesh të mos kishte një të tillë dhe jo rrallë na duhej të udhëtonim rreth katër orë në këmbë, në atë rrugë të pashtruar, që në ditët me shi bëhej akoma mëe pakalueshme. Sakaq u afrua kamerierja dhe na pyeti çfarë dëshironim të merrnim. Meqenëse nuk shërbehej çaj, porositi vetëm gjyshja një kafe. Ndonëse mundohej ta fshihte, kuptohej qartazi se sa e preokupuar ishte për aventurën e paparashikueshme që na priste atë ditë dimri aspak premtuese, me shi.

Disa tavolina me tutje dallova një mik të familjes, banor të fshatit tonë, i cili me sa dukej kishte të njëjtin shqetësim me ne, atë tëkthimit në shtëpi.

Ju afrova dhe e ftova në tavolinën ku kishim zënë vend. Prania e tij sikur na dha zemër, duke nakursyeredhe vështrimet e çuditshme ezhbiriliuesetë klientëve të tjerë. Ishim të vetmet femra në atë lokal. Në vijim të bisedave me karakter familjar, ai na siguroi se do të qëndronte me ne, si do që të paraqitej situata e mundësisë apo pamundësisë së udhëtimit. Orët po rrokulliseshin njëra pas tjetrës, dhe asnjë automjet në drejtim të fshatit nuk po dukej. Përveç disa qerreve që dukej sikur hiqeshin zvarrë me kërkëllimë dhe qerrexhinjve majë tyre, mbuluar me pelerina mushamaje të zezë, asnjë zhurmë makine apo zetori nuk dëgjohej. Sikur të mos mjaftonte ankthi i pasigurisë, duhej të gëlltisnim edhe qesëndisjen e kamarieres, që dukej tejet e bezdisur nga qëndrimi ynë i gjatë atje. Të gjitha lëvizjet e mjeteve kontrolloheshin lehtësisht nëpërmjet xhamave tëdritareve të pjesës ballore të lokalit. Dy-tre orë më pas do tëpllakoste nata dhe ne do mbeteshim në atë vend, të bllokuar si nëçark. Gjyshja, së cilës i ishte nxirë buza nga të ftohtit, u ngrit e mpirënga vendi dhe me gjysëm zëri, tha:

Të kërkojmë ndonjë mjet që unë të kthehem në Elbasan. Nuk mund të pres më. Zere sa na zuri nata këtu. Ju mund ta bëni edhe në këmbë. Unë nuk mundem.

Nuk kisha asnjë argument ta kundërshtoja. Madje ndjehesha në faj që e kisha përfshirëe tërhequr gjyshen në një aventurë të tillë në mes të dimrit. Për të më lehtësuar barrën që ndjeja, më përkëdheli flokët, duke më thënë:

Mos u mërzit shpirt i nanës. Do vijmë sërish bashkë në pushimet e verës. Dhe sigurisht do ta kemi më të lehtë , pasi në verë lëvizin më shumë mjete dhe dita është më e gjatë.

Dolëm jashtë lokalit në kërkim të ndonjë mjeti për gjyshen. Shiu vazhdonte të binte pa pushim. Pesëmbëdhjetë minuta më pas, shoferi i një makine rastësore që udhëtonte për nëElbasan, pati mirësinë ta merrte atë me vete. Ajo u largua duke na përshëndetur me dorë, ndërsa unë ja plasa të qarit. M´udhims aq shumë gjyshja tek kthehej e vetme në shtëpinë tonë në Tiranë.

Miku i familjes u kthye nga unë dhe më tha:

Nuk kemi ç´presim më. Duhet të nisemi në këmbë. Në këtë orë nuk ka më asnjë shpresë për ndonjë mjet që udhëton në atë drejtim.

Nuk e zgjatëm më tej. Pasi vendosëmçantatnë kurriz, hapëm çadrat dhe morëm rrugën drejt fshatit. Madje duhej të nxitonim që të mos na zinte nata në mes të baltës. Lluca dhe gropat me ujë e kishin vështirësuar në mënyrë të tejskajshme atë rrugë që dukej e pafund. Pothuajse nuk folëm fare gjatërrugës. Përveç zhurmës karakteristike të gjerbave të shiut, atë heshtje e prishnin edhe të lehurat e qenve të shtëpive të fshatrave të vendosura gjatë rrugës. Ndonjëherë ndjeheshin aq afër, sa me mbërthente frika se mund të përfundonim të sulmuar prej tyre dhe nuk kishim asgjë për t´u mbrojtur.

Isha aq e dëshpëruar për zhgënjimin dhe dështimin e pësuar, sa nuk më bëhej të shkëmbeja asnjë fjalë. Megjithë nxitimin, nata na zuri rreth gjysëm ore para se të mbërrinim në fshat. Rruga në errësirë ishte plot të papritura. U rrëzova disa herë dhe u përbalta kokë e këmbë. Isha njomur deri në palcë. Ndonëse në familjen time më prisnin, rënia e natës ua kishte prerë shpresat se mund të mbërrija atë ditë. U befasuan sa më s´ka kur trokita dheu çfaqa pas derës së shtëpisëdhe më mbuluan me të puthura e përqafime plot mall e dashuri. Më ndihmuan të hiqja rrobat me baltë dhe pasi u pastrova dhe ndërrova, më së fundi u rehatova pranë tyre. Me lot në sy i tregova për aventurën e gjyshes dhe kthimin mbrapsht në Elbasan. Ata nuk dinin gjë se ajo do vinte me mua. Dëshiroja tua bëja surprizë. Por nuk qe e thënë. Nuk qe e shkruar gjithashtu që gjyshja të kthehej më në atë fshat. Pas asaj eksperience të mbrapshtë, ajo u ndje e pamundur të përballej me një udhëtim aq tëpasigurtë, dhe hoqi dorë përfundimisht. Dy vite më pas do të mbyllte sytë përgjithnjë duke lënë në zemrën time thesarin e dashurisë nga më të bukurat që kam jetuar e provuar në jetë, atëgjyshe- mbesë.

“SHQIPONJAT E MËNDAFSHTA”, PIKË REFERIMI PËR SHQIPTARËT NË BARI TË ITALISË

December 29, 2020 by dgreca

Aurela Hasku drejtuese e shoqatës “Shqiponjat e Mëndafshta” rrëfen ekskluzivisht për gazetën DIELLI, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, krijimin e një shoqatë shqiptare të gruas që vepron në Bari të Italisë dhe aktivitete që bëjnë në dobi të fëmijëve shqiptarë në Bari, gruas shqiptare dhe komunitetit shqiptar që jeton e punon në rajonin e Pulias – Itali. Katër femra shqiptare intelektuale dhe të suksesshme në Bari: Aurela Hasku, Eva Meksi, Rezarta Hysenaj dhe Fabiola Ismaili me shoqatën e tyre “Shqiponjat e Mëndafshta” janë kthyer në një pikë të rëndësishme dhe referuese për komunitetin shqiptar në Bari të Italisë. Me Aurela Haskun bisedoi gazetari i “Diellit” Sokol PAJA.

“SHQIPONJAT E VOGLA” FESTOJNË NË BARI

Në mozaikun e larmishëm të organizatave e shoqatave shqiptare që veprojnë në diasporë së fundmi është krijuar një shoqatë shumë premtuese e femrave shqiptare që jetojnë e punojnë në Bari të Italisë ku ka një popullsi të konsiderueshme shqiptare. Me rastin e festave të fundvitit dhe pse në kushtet e jashtëzakonshme të pandemisë globale, shoqata shqiptare e gruas “Shqiponjat e Mëndafshta”, ka organizuar një takim me më të vegjëlit ku përveç femrave, fokusi i kësaj organizate janë dhe fëmijët dhe ruajtja e identitetit shqiptar te fëmijët e vegjël të lindur në Itali. Me përkrahjen e Konsullës shqiptare në Bari zonjës Mburimi, shoqata “Shqiponjat e Mëndafshta”, organizoi një takim mbresëlënës me fëmijët, këto shqiponja të vogla, një brez i shkëlqyer fëmijësh, i lindur jashtë Shqipërisë, shpeshherë mbartës i dy nënshtetësive që ka nevoje për t’u afruar dhe prezantuar me gjuhën, historinë, kulturën dhe traditën shqiptare, elementë këta që ju përkasin që në lindje. Fëmijët u pritën me buzëqeshje dhe krahe hapur nga i gjithë trupi konsullor si edhe grupi drejtues i shoqatës “Shqiponjat e Mëndafshta”. Së pari qëllimi i këtij takimi ishte të përqëndronte vëmendjen tek shtresa më delikate dhe prekëse në këtë vit të vështirë, siç janë fëmijët. Së dyti, krijimi i mundësive per t’i afruar me njohjen e origjinës së tyre. Fëmijëve u dhuruan tekste në gjuhën shqipe dhe dhurata të tjera të vogla nga vajzat e shoqatës “Shqiponjat e Mëndafshta”. Përgjatë takimit atmosfera e dhomës së pritjes ishte e zbukuruar me rast festash dhe ambienti, akoma më i ngrohur, nga tingujt e violinistes Anila Bodini, e cila luajti për fëmijët këngën e famshme shqiptare “Ja na erdhi viti ri”. Shoqata e Gruas “Shqiponjat e mëndafshta” po bëhet gjithmonë e më tepër një pikë referimi e rëndësishme për komunitetin shqiptar në Bari. Nëpërmjet punës dhe angazhimit të kësaj shoqate, si dhe falë ideve dhe angazhimit të tyre, bashkëatdhetarët e Barit marrin pjesë aktive në aktivitete të ndryshme patriotike dhe kulturore.

“SHQIPONJAT E MËNDAFSHTA” SI PIKË REFERIMI PËR SHQIPTARËT NË BARI

Në shtator të vitit 2020, para 3 muajsh, u krijua në Bari të Italisë e para shoqatë e gruas shqiptare “Shqiponjat e Mëndafshta”. Kjo shoqatë është e përbërë nga disa vajza shqiptare që jetojnë prej vitesh në Bari, qyteti ku kanë studiuar dhe tashmë punojnë e kanë ndërtuar jetën e tyre. Grupi drejtues i shoqatës “Shqiponjat e Mëndafshta” është i përbërë nga: Aurela Hasku- Presidente, Eva Meksi- zëvëndes Presidente, Rezarta Hysenaj- Sekretare, Fabiola Ismaili- Ekonomiste. Logo e shoqatës tonë është krijuar nga artisti shqiptar Tani Nebi, i biri i Agim Nebit. Interpretimi i tij për logon ka qenë ajo e shputave të shqiponjës në kuq e zi që përqafojnë një lule vjollcë. Pra Forca dhe delikatesa, ajo ç’ka ne jemi dhe duam të jemi për të ardhmen tonë. Forca e një gruaje pa humbur delikatesën, elegancën dhe shembullin e mirë. Ideja e kësaj shoqate ka lindur me tepër nga nevoja për të krijuar dhe pasur një hapsirë për komunitetin shqiptar këtu në Bari. Diçka që ka munguar ndër vite vjen e organizuar nga disa vajza e gra shqiptare intelektuale dhe të suksesshme në Bari të Italisë.

SHOQATË E KOMUNITETIT SHQIPTAR NË PULIA

Duke qenë se si grup pune ishim të gjitha vajza, u mendua të krijohej një shoqatë për Gruan dhe e përbërë nga gra. Për t’u bërë pjesë e shoqatës sonë nuk ka kufij nacionaliteti. Si qendër gjendemi në Bari por shtrihemi në të gjithë rajonin e Pulias. Qëllimi i kësaj shoqate është ajo për të folur për Gruan shqiptare, historinë dhe rolin e saj në shoqëri, në të shkuarën por pa harruar edhe ndikimin e kësaj figure hyjnore tek ne gratë bashkëkohore. Ne synojmë që të tregojmë me veprimtarinë dhe aktivitetet tona se si kanë ndikuar tek ne edukimi, principet dhe virtytet e ngulitura, si e kemi krijuar pozicionin tonë në shoqërinë ku aktualisht jetojmë, përkundrejtë vështirësive dhe paragjykimeve etj. Një qëllim tjetër i rëndësishëm për shoqatën tonë është ajo e promovimit të kulturës dhe librit të shkrimtarëve bashkokohorë shqiptarë këtu në Itali. Një nga aktivitetet tona të para ka qenë prezantimi i një libri në italisht por i shkruar nga Darien Levani tek një nga libraritë më të rëndësishme të Barit siç është “La feltrinelli”.

AKTIVITETE NË SHËRBIM TË SHQIPËRISË

Shoqata jonë edhe pse nga ana juridike është krijuar prej 3 muajsh, ne si realitet aktive dhe grup pune jemi prej më shumë se 2 vitesh. Kemi qenë pjesë aktive dhe vullnetare në tragjedinë e tërmetit që përjetoi Shqiperia në nëntor të 2019. Në Spitalin poliklinik të Barit, kanë qenë të shtruar në gjendje të rëndë dy nënshtetas shqiptar, të cilët janë gjetur nën rrënoja, dhe ne jemi përkujdesur për ta dhe familjarët e tyre, si duke i ndihmuar nga ana e komunikimit me gjuhën por edhe me sisteminin e familjarëve të tyre. Që nga krijimi i kësaj shoqate e deri në ditët e sotme, edhe pse vetëm prej 3 muajsh edhe në kushte të pazakonta Pandemie, shoqata jonë nuk ka pushuar së qënuri pjesë aktive si pjesëmarrje nëpër takime të ndryshme ku flitet për emigracionin, historinë e Shqipërisë dhe rolin e diasporës. Por ka qenë edhe ideatore e shumë aktiviteteve ku kemi qenë pjesa organizuese për Barin e darkës shqiptare e organizuar me date 3 tetor 2020, falë iniciativës së Olti Buzit – ideatori i grupit “Zbulojmë Shqipërinë” dhe drejtori i gazetes online Albanianews. Gjithashtu për muajin nëntor kemi organizuar një video kundër dhunës ndaj grave, pikërisht në ditën ndërkombëtare kur celebrohet çdo 25 nëntor të çdo viti. Kemi qenë mbështetës dhe moderatorë për ditën e 28-29 nëntorit, në bashkëpunim me Konsullaten shqiptare në Bari. Një takim ku pati ndër të ftuar edhe një grup arbëresësh. Projektet tona janë të shumta. Është e qartë që periudha e vështirë në të cilën po jetojmë nuk na ndihmon aspak. Por jemi të bindura që me punë dhe përkushtueshmeri do arrijmë të realizojmë. Një nga projektet tona më të rëndësishme dhe ku synojmë të përkushtohemi është themelimi i një shkolle në gjuhën shqipe. Një realitet që në të gjithë këto vite emigrim, prej pothuajse 30 vjet, nuk egziston akoma në qytetin ku jetojmë, pra në Bari. Gjuha është nismëria e çdo gjëje, ura lidhëse e çdo pike me kombin. E ndjejmë për detyrë dhe përgjegjësi tu mësojmë gjuhën shqipe fëmijëve tanë. Me anë të mësimit të gjuhës shqipe mund të njihen me historinë, traditat dhe kulturën shqiptare. Me pak fjalë të njohin origjinën dhe ta kultivojnë me përkujdesje pasi jemi të bindura për diçka, nuk mund të krijojmë një të ardhme pa ditur nga vijmë.

Presidenti Trump nënshkroi paketën financiare

December 28, 2020 by dgreca

Presidenti amerikan Donald Trump nënshkroi të dielën një paketë financiare prej 2.3 trilionë dollarësh që përfshin 900 miliardë për lehtësimin e pasojave të koronavirusit dhe 1.4 trilionë për financimin e qeverisë deri në shtatorin e ardhshëm.

Ai e nënshkroi projektligjin ndërsa po afrohej afati për mbylljen e mundshme të qeverisë amerikane. Presidenti Trump e kishte quajtur projektligjin “të turpshëm”.

Dhoma e Përfaqësuesve dhe Senati kishin dhënë miratimin e tyre pas shumë muaj negociatash, në të cilat presidenti Trump ishte i përfshirë shumë pak.

Kundërshtimet e tij habitën shumë zyrtarë të përfshirë në këtë proces, të cilët menduan se presidenti do të mbështeste masën e financimit. Pa nënshkrimin e presidentit Trump, një mbyllje e pjesshme e qeverisë do të kishte filluar të martën, ndërsa asistenca e rritur e papunësisë dhe mbrojtjet nga dëbimi për ata që nuk mund të paguajnë qeranë e banesave skaduan të dielën në mëngjes.

“Nënshkrimi i ligjit dypartiak, është një lajm i mirëpritur për katërmbëdhjetë milionë amerikanë që sapo humbën asistencën e papunësisë në fundjavën e Krishtlindjes dhe për miliona të tjerë që përpiqen të mbijetojnë gjatë kësaj krize historike pandemike dhe ekonomike”, tha në një deklaratë të dielën vonë kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve, Nancy Pelosi.

Udhëheqësi i shumicës në Senat, Mitch McConnell, e vlerësoi veprimin e presidentit Trump për parandalimin e “një mbylljeje të qeverisë në një kohë kur vendi ynë nuk mund ta kishte përballuar një gjë të tillë”.

“Paketa dypalëshe e shpëtimit që Republikanët në Kongres dhe Administrata Trump negociuan me Demokratët do të ofrojë një mjet tjetër shpëtimi për punëtorët në bizneset e vogla të goditura rëndë, do të zgjasë masat lehtësuese për amerikanët e pushuar nga puna, do të investojë miliarda dollarë shtesë në shpërndarjen e vaksinave, do të dërgojë pagesa direkte për familjet amerikane dhe më shume. Projektligji i kompromisit nuk është i përsosur, por do të ofrojë një ndihmë të madhe për amerikanët n; mbarë vendin”, tha zoti McConnell.

Vërejtjet kryesore të presidenti Trump kishin të bënin me pagesat direkte prej 600 dollarësh për amerikanët, që ai i cilësoi të pamjaftueshme, si dhe me fondet për programe të shumta qeveritare si ndihma e huaj dhe kërkimet shkencore.

“Si president, unë i kam thënë Kongresit se dua shumë më pak shpenzime të kota dhe më shumë para për amerikanët në formën e çeqeve prej 2 mijë dollarësh për të rriturit dhe 600 dollarë për fëmijët”, tha presidenti Trump.

Kërkesa për rritjen e shumës së ndihmave u pa si një kritikë ndaj vetë anëtarëve të Partisë së tij Republikane, të cilët u kishin rezistuar përpjekjeve të demokratëve për të negociuar pagesa më të mëdha.

Kongresi planifikon që të hënën të kthehet në punë, duke ndërprerë pushimin e zakonshëm të Krishtlindjes për të diskutuar rrëzimin e vetos së presidentit Trump ndaj një projektligji prej 740 miliardë dollarësh që autorizon programet e mbrojtjes së vendit. Nëse Dhoma e Përfaqësuesve e miraton, Senati mund të votojë mbi këtë masë që të martën. Procesi kërkon votat e dy të tretave në të dy dhomat në mënyrë që vetoja presidenciale të rrëzohet.

Presidenti Trump e ka kritikuar ligjin për mbrojtjen në disa aspekte, duke pretenduar pa dhënë shpjegime se ligji ndihmon Kinën, si dhe ka kërkuar heqjen e frazave që lejojnë ndryshimin e emrave të bazave ushtarake që nderojnë udhëheqësit e Konfederatës. Ai gjithashtu ka kërkuar shtimin e një klauzole që e bën më të lehtë paditjen e kompanive të medieve sociale për materiale të publikuara nga përdoruesit e tyre.

Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve, Nancy Pelosi, e quajti veton e Presidentit Trump “një gjest tronditës shpërfilljeje që dëmton trupat ushtarake të vendit”.(kortezi-Zeri i Amerikes)

NDRYSHIMI ËSHTË SHPRESA

December 28, 2020 by dgreca

NGA AGUSTIN MIRAKAJ/

Ëndrra e shqiptarit nuk është Shqipëria por PARTIA. Partia i ka mësuar disa të shohin ëndrra me sy hapur e disa të tjerë ta mbajnë portretin e qoft largut te koka ku ëndrra e vetme që kjo farë ka, është ta shohë njeriun jo të lirë por të shtypur dhe skllav të përjetshëm.Në Shqipëri nuk ka liri. E di pse? Sepse populli është skllav i partisë, njësoj si në komunizëm. Unë mendoj se në Shqipëri nuk ka demokraci. E di pse? Sepse komunistët kurrë nuk u dënuan për krimet që bënë gjatë 45 viteve mbi gjakun shqiptarë dhe kurrë nuk u hoqën nga postet qeveritare. Sot drejtojnë, japin mënd, cicërojnë, vjedhin, grabisin dhe sot janë bërë pronarë të pronës së shqiptarëve dhe asnjë ferrë s’u hy në këmbë. Ky regjim i kalbur servilësh e tradhëtarësh duhet të mbarojë sa më shpejt. Në socializëm (njeriu trajtohet si skllav, depersonalizohet) të gjithë hanë njëri-tjetrin e skanë asgjë mbas trupit, pret çfarë ti japë partia për të ngrënë. partia është oksigjeni i skllavit.Në demokraci të gjithë punojnë dhe gëzojnë pa ia marrë kafshatën tjetrit. Njeriu bën biznes dhe nuk paguan rushfete për ta ngritur atë. Në demokraci nuk vidhen pronat e votat. Prona është e shenjtë dhe ajo i shkon të zotit nuk grabitet dhunshëm si në komunizëm. Politika e vjetër dhe ajo e sotmja po bëjnë të pamundurën për ta frymëzuar shqiptarin me një ëndërr mashtruese, ku ëndrra e shqiptarit nuk është Shqipëria e zhvilluar, ëndrra dhe shpresa e vetme që i ka ngelur është ku t’ja mbathë nga sytë këmbët në emigracion.Paqëndrueshmëria dhe korrupsioni i sistemit politik pasqyron te vërtetën trishtuese. Dështim, dështim masiv i politikës në shërbim të qytetarëve gjë e cila bën të mundur jo vetëm migrimin e popullatës por dhe shitjen e trojeve të Shqipërisë.Politika sot është kthyer në vegël mashtrimi ku secili prej tyre mendon për partinë pasuruese dhe jo për Shqipërinë dhe shqiptarët. Ne duhet të lëvizim fort, të shkundim ndryshkun e të ndryshojmë të ardhmen e Shqipërisë ku unë, ti dhe qytetarët të shpresojnë në atdheun e premtuar nga të parët tanë. Shqipëria është vend i bekuar ku të gjithë të jetojmë pa pasur dyshimin më të vogël në të ardhmen e ndritur. Shqipëria ka nevojë për një shtet të qëndrueshëm dhe politikanë të pathyeshëm. Politika e vjetër duhet shuar, ajo është gjarpri që helmon zemrën dhe shpirtin e shqiptarit. SHQIPËRIA BËHET! Unë kam besim!