Archives for March 2021

TELASHET E VUÇIQIT ME VELO “TELASHEN”

March 12, 2021 by dgreca

Nga Adil FETAHU/ Arrestimi i njëfar krimineli të mirënjohur dhe të mbështetur e sponsoruar nga strukturat e shtetit të Serbisë, Velko Belivuk, i quajtur Vela Nevola (nevolje,serb: telashe), është në krye të lajmeve të mediave e tabloideve serbe qysh prej fillimit të shkurtit të këtij viti. Bashkë me Vela “Telashën” u arrestuan edhe 19 kriminelë e bashkëpunëtorë të tij, nën akuzë për kryerjen e veprave penale të vrasjeve, kidnapimeve dhe trafikimit me narkotikë. Arrestimet kanë vazhduar dhe përditë lajmërojnë për arrestime të reja. Nëse ka seriozitet dhe guxim në zhvillimin e hetimeve, ato do të qojnë deri te vet kreu i shtetit. Deri tash i janë avitur, sepse edhe djali i madh i Vuçiqit (Danillo) është i implikuar si pjesëtar i atij grupi: të paktën është parë disa herë në shoqëri me grupin kriminal.

Vuçiqi vet e ka paralajmëruar opinionin dhe disa herë e ka përsëritur, se jo vetëm Serbia, por edhe Europa dhe bota do të shokohën kur të shohin se si ky grup i ka vrarë e masakruar kundërshtarët e vet, duke ua prerë kokat e lozur futball me kokat e prera. Bile, Vuçiqi porositi që fotografitë dhe inçizimet që do t’i tregojnë, të mos i shohin fëmijët dhe familjarët e viktimave, sepse do të tmerrohen!.

Për ta informuar opinionin mbi veprimet kriminale të grupit, Vuçiqi kishte parlajmëruar mbledhje të Këshillit të Sigurisë Kombëtare, me të vetmën pikë: luftimi i krimit të organizuar. Mbledhja e atij Këshilli u shty dy-tri herë, dhe kur u mbajt më 4 mars, pika e krimit të organizuar ishte renditur në vendin e tretë, pas analizës së situatës në Kosovë dhe pas aksionit të vaksinimit kundër koronavirusit. Po çka doli nga fotografitë dhe inçizimet “shokuese”: asgjë e veçantë ose e jashtëzakonshme për shoqërinë serbe; nuk u shokua askush në Serbi, e aq më pak në Europë dhe në botë, që kishte paralajmëruar Vuçiqi. Publikut iu treguan fotografi të armëve të konfiskuara, ndër të cilat më së tepërmi u fol për një pushkë snajperi special, të shtrejtë, për të cilin ministri i punëve të brendshme, A.Vulin, thotë se ka qenë i destinuar për të bërë atentat kundër Vuçiqit dhe se këtë detyrë është dashur ta kryejë njëfar Sllavisha Kokez, i cili nuk ka pranaur të përgjigjet në poligraf, kur është pyetur për këtë gjatë hetimeve. Në fotografitë tjera u treguan dy viktima; njëra me kokë të prerë. Nuk u përmend asnjë emër i zyrtarëve të lartë shtetërorë, se janë pjesë e grupit kriminal të arrestuar. Ministri i policisë foli shumë për 1572 përgjime të bisedave telefonike të Vuçiqit dhe anëtarëve të familjes së tij, që i kanë përgjuar disa persona zyrtarë të policisë dhe të BIA-s (agjensioni i sigurisë dhe informacionit), dhe shtoi se të gjithë policët e pyetur në këtë temë gjatë hetimeve, kanë rënë në poligraf (detektorin e gënjeshtrës)!.

Edhepse gazetarët hulumtues disa herë kishin apostrofuar emrat e përveçëm të disa zyrtarëve të lartë shtetërorë dhe partiakë, nga radhët e partisë së Vuçiqit, të implikuar në veprimet kriminale me grupin e arrestuar, Vuçiqi nuk e përmendi asnjë prej tyre. Në pyetjen e gazetarëve, ku është Nebojsha Stefanoviqi, ish-ministri i policisë, tash ministër i ushtrisë, Vuçiqi tha se Stefanoviqi ishte në mbledhjen e Këshillit të Sigurisë Kombëtare dhe se aty do të jetë për sa koë që është në poziën e ministrit!

Në mbledhjen e Këshillit Kombëtar të Sigurisë, u fol për mënyrën e kryerjes së krimeve makabre që kanë bërë pjesëtarët e grupit kriminal: se kanë rrahur, maltretuar, kidnapuar e vrarë kundërshtarët e tyre; viktimave ua kanë prerë gjuhën, veshët, hundën, madje edhe kokën dhe kanë lozur “futball” me kokat e prera; ato sqena makabre i kanë fotografuar dhe inçizuar e ua kanë dërguar në telefonat e anëtarëave të familjes dhe kundërshtarëve të grupit. Ua kanë dërguar edhe ndonjë operativisti të policisë, për t’ua tërhequr vërejtjen se fati i njëjtë do t’i gjejë poqese përpiqen ta pengojnë aktivitetin e grupit. Ato foto dhe inçizime ua kanë dërguar edhe anëtarëve të grupit, duke i kërcënuar se kështu do të veprojnë edhe ndaj tyre, poqese nuk i kryejnë urdhërat që u jepen, apo nëse ndokush “gabon” t’i lajmërojë.

Vetëm gjatë vitit 2020 janë zhdukur pa shenj 12 veta. Në 44 telefona të dekoduar, janë gjetur prova dhe emra të personave të piketur për t’i likuiduar, më të shumtët nga radhët e operativistëve të policisë.

Nga hetimet e deritashme, në opinion kanë dalë dyshime se me grupin kriminal, të cilin e udhëheqë Vela Nevola, janë të lidhur zyrtarë të lartë të organeve të pushtetit, ndër të cilët përmenden:

Ish-ministri i policisë, Nebojsha Stefanoviq, tash, aktualisht ministër i ushtrisë së Serbisë,
Ish-sekretarja shtetërore në Ministrinë e Punëve të Brendshme, Dijana Hërkalloviq (as kjo nuk ka pranuar të përgjigjet në poligraf),
Kryetari aktual i Gjykatës së Lartë të Beogradit, Aleksandar Stepanoviq,
Funksionari i lartë i Beogradit, Damir Handanoviq,
Kryetari i Lidhjes Futbollistike të Serbisë, Sllavisha Kokez,
Udhëheqësi i Klanit “Kavasi”, Radoje Zvicer (nga Mali Zi).

Për veprimet e grupit kriminal dhe personat e involvuar me grupin, mediat e pavarura kanë alarmuar opinion qe dhjetë vjet, por vet strukturat e shtetit i kanë penguar hetimet. Kur gazetarët e pyesnin Vuçiqin, përse djali i tij është parë disa herë në shoqëri me pjesëtarët e grupit kriminal, ky u është përgjigjur: “Pa sta? (ani çka); ju mund të më keni parë edhe mua në ndonjë fotografi bashkë me Dragan Gjillasin, që është krimineli më i madh prej të gjithëve”! Djali i Vuçiqit është parë disa herë bashkë me pjesëtarët e grupit kriminal, në klubet dhe kafenetë e Beogradit, si dhe në Rusi, duke përcjellë ndeshjen e futbollit për kampionatin botëror midis Serbisë e Kostarikës (qershor 2018), dhe në Banjallukë me rastin e festës së asaj kreaturë gjenocidale serbe, të quajtur Republika Srpska (2020).

Grupi criminal është kamufluar si grup i tifozëve të ekipit “Partizan” të Beogradit, por është marrë me gjithëfarë lloje krimesh, e më së paku me tifozeri futbolli. Anëtarët më të besueshëm të grupit, përbënin një formacion paraushtarak, të quajtur “Janiçari” (jeniçerët). Udhëheqja e grupit ka pasur objektet e veta të burgut, në të cilat i ka mbajtur të kidnapuarit, i ka torturuar dhe likuiduar e humbur gjurmët.

Ky grup kriminal ka pasur lidhje edhe me rrethe të caktuara të ushtrisë në kohën kur ministër i saj ka qenë A.Vullini, që tash është ministër i policisë. Sindikata e ushtrisë në vitin 2017 i kishte etikuar e kritikuar disa eprorë ushtarakë, se po bashkëpunojnë me Velo Nevolen, të cilit po ia mundësojnë ushtrimin e “janiçarëve” të tij në poligonet ushtarake të qitjes, duke shfrytëzuar armët dhe municionin luftarak të ushtrisë!

Mbrojtja e grupit kriminal nga regjimi i Vuçiqit lidhet përms djalit të tij; edhe nëse Vuçiqi këtë nuk e ka bërë me dëshirë, do ta ketë bërë nga friga për djalin, për familjen dhe për vete. Arresitimin e Velo “Telashes”, konspiracioni në Serbi e sheh si shkak të tejkalimit të veprimeve të grupit, që ka dalur jashtë kontrollit të pushtetit. Duket se kupa ishte mbushur kur Vela Nevola e kishte rrahur Danillon, djalin e kryetarit të shtetit, në një nga klubet e Beogrdit, në prag të vitit të ri 2021. Dhe gjithnjë e më shpesh flitej se Vela Nevola ka dashur ta vrasë Vuçiin. Për këtë më së shumti flet vet ministri i policisë, Aleksandr Vullin, që është njeriu i cilii ka pasur dhe duhet të ketë informacione. Si provë për këtë Vullini e konsideron pushken speicale snajper, e gjetur me arsenalin e armëve tjera. “Mes rreshtve” lënë për të dyshuar edhe në diplomatë të ShBA-ve, si palë e interesuar për rrëzuarjen e Vuçiqit?! Dhe Vullini nuk do t’ishte ai që është, një poltroon i ulët i strukur në papanicën e Vuçiqit, sikur tërë meritën për zbulimin e këtij grupi kriminal të mos ia atribuonte vet kryetarit të shtetit, Aleksandar Vuçiqit, të cilit përpiqet t’ia rritë rejtingun përmes këtij zbulimi dhe arrestimi të kriminelëve, të cilët i kualiikon ma të rrezikshëm sesa klani i Zemunit, i cili e vrau me atentat ish-kryeministrin Zoran Gjingjiq, më 12 mars 2003.

Nga zhvillimi i mëtejshëm i ngarjeve, veçmas nga serioziteti, pavarsia dhe objektiviteti i organeve hetimore, mbetet të shihet se sa telashe ka pasur dhe do të ketë Vuçiqi dhe regjimi i tij me Velo “Telashen”, dhe deri ku do të arrijë vargu dhe rrjeti i bashkëpunëtorëve të grupit kriminal në struturat e pushtetit shtetëror?

Apo, e gjithë kjo ujdurmë do të mbetet në atë fjalinë: “U dridh mali, polli një mi”, sikur ka ngjarë deeri më tash me disa afera tjera të krimit të organizuar në Serbi?

Qenia që fal jetën nën thundrën e turpiloquium-it

March 12, 2021 by dgreca

Nga Gladiola Jorbus/

Të gëzosh barazi ligjore, nuk do të thotë të gëzosh dhe të njëjtat të drejta. Në lidhje me këtë, mund t’i referohemi gjuhës plot nëntekste dhe të mbushur me shprehje seksiste, ofenduese e paragjykuese që artikulohet rëndom nga aktorë të ndryshëm politikë, mediatikë etj., përkundrejt zonjave.

Në gjuhën e zakonshme, sharjet janë pjesë e të folurit fyes, cënues, vulgar dhe të privuar nga respekti. Si njësi të tjera të mëvetësishme e ndërlidhëse në këtë komunikim, shërbejnë dhe shpifjet, mallkimet, fjalët e pacipa, poshtërimet apo blasfemitë.

Romakët e lashtë, të cilët shquheshin për një etikë seksuale të papërmbajtur, shpreheshin lirisht e përdornin një fjalor vulgar. Por rreth shekullit III para Krishtit, ata u kujdesën për të mbrojtur me ligjin dhe lokucionin ‘Lex de adtemptata pudicitia’, integritetin e një gruaje romake të martuar, të ve ose të virgjër, apo të të rinjve që u bënë subjekte të ngacmimit dhe të shprehjeve të pahijshme.

Seksizmi linguistik përbëhet nga shaka maskiliste, shprehje që errësojnë rolin e grave, imponojnë nënvlerësimin e tyre dhe u japin përparësi burrave. Kjo mendësi është ngulitur në të folur si rezultat i një shoqërie me tipare të mizogjinisë (sjellje plot urrejtje dhe neverie nga ana e një individi kundrejt grave).

Në shoqëritë patriarkale, në të cilat reputacioni i gruas konsiderohet “vlera më e rëndësishme”, dyshimet, hamendësimet dhe për më tepër akuzat ndaj saj justifikojnë të gjitha format e dhunës dhe bullizmit.

Në platformat e medieve sociale, zonjushat e zonjat janë të ekspozuara ndaj vëzhgimit publik e kritik dhe ngacmimi i tyre është shndërruar në një trend a praktikë të zakonshme. Agresiviteti ndaj gruas në internet nuk synon tjetër, veçse të përforcojë tiparet tradicionale femërore dhe stereotipet.

A mund të çmontohen mekanizmat patriarkale e denigruese që e mbizotërojnë një shoqëri prej shekujsh?!

Sistemi patriarkal në vetvete amplifikon sulmet seksiste duke i dhënë një pozitë sunduese vetëm asaj çka është e pranueshme nga meshkujt.

Ndër termat që përkufizojnë stereotipat femërore mund të përmendim: ato që fyejnë pamjen e jashtme (e shëmtuar), intelektin (budallaçkë), përvojën seksuale (e shthurur), stabilitetin mendor (histerike, e çmendur), aftësinë profesionale (dembele, e paaftë) dhe moshën (plakë, e vjetër).

“Ekzistojnë tri regjistra të fyerjeve seksiste: seksizmi, komentet mbi aparencën dhe mohimi i aftësive”, shpjegon Gwenaëlle Perrier, pedagoge e Shkencave Politike në Universitetin e Sorbonës, Paris Nord (e angazhuar në procesin e politizimit, institucionalizimit dhe profesionalizimit të çështjeve gjinore në politikat publike).

Ajo që ka ndodhur me gruan përgjatë rrjedhës së historisë është shumë e rëndësishme: kërcënimet, fyerjet bazuar në pamjen e jashtme, komentet nënçmuese të bazuara në gjini, stereotipet, referencat mbi trupin e saj. E gjithë kjo i ka shërbyer linçimit të figurës së tyre, sidomos të zonjave kompetente që janë protagoniste në politikë a në të tjera fusha të rëndësishme.

Në ditët tona, edhe pse askush nuk habitet më kur dëgjon për përfshirjen masive të gruas në sferën publike e private, sërish ekziston paragjykimi, skepticizmi e përçmimi.

Mund të vëresh me kujdes bisedat e zakonshme; qoftë ato të thjeshtat apo profesionalet, për të kuptuar se gjuha e përdorur, karakterizohet nga fraza dhe struktura që përjetësojnë stereotipet, që dëmtojnë ose i bëjnë gratë të padukshme apo akoma më keq, i denigrojnë ato.

Tashmë ato e kanë fituar të drejtën jo vetëm për të marrë pjesë në proceset demokratike, por edhe të për të ushtruar rolin e tyre si ligjvënëse apo lidere, me respekt dhe autoritet të plotë.

Gjithsesi dashakeqët, të pagdhendurit, seksistët a quajini si të doni, nuk reshtin së gjeturi mënyra për të abuzuar verbalisht, duke eptuar fyerje a trope (metaforë, ironi, sarkazëm, epitet etj.) ndaj gruas, qenies që fal jetën. Por meqenëse fal jetën, nuk ka pse të tolerojë absolutisht zgjedhën e turpiloquium-it.

Fyerja e gruas që pretendon si reagim heshtjen e saj, konsiderohet një mënyrë e ulët dhe brutale për ta diskredituar atë.

Por kjo fyerje nuk duhet gjykuar dhe anashkaluar si një çështje mendësie apo kulturore, por duhet trajtuar e dënuar si krim më vete. Mjafton t’u referohemi fakteve e dëshmive të dokumentuara ndër shekuj në mbarë globin, për t’u ndërgjegjësuar se ndaj gruas, vërtet është kryer gjenocid.

Turpiloquium – mënyrë të foluri ofenduese, e turpshme ose blasfemuese ndaj moralit individual, e huazuar nga latinishtja kishtare, e përbërë nga termat turpis ‘i ndyrë, i neveritshëm’ dhe loqui ‘ të folur’.

Para syve të Evropës

March 12, 2021 by dgreca

Nga Skender Karaçica/

Regjimi fashist i Serbisë shpall,,luftëtar i lirisë,,kryekriminelin dhe kasapin e Ballkanit,Slobodan Millosheviq(!).

Zegrebi,Sarajeva dhe Prishtina zyrtare duhet të reagojnë më një zë kundër regjimit fashist në Beograd,që,para syve të Evropës(BE-Washington)dhe para botës e ka shpall,,luftëtar të lirisë,,kryekriminelin dhe kasapin e Ballkanit,Slobodan Milllosheviq(!).

Serbia në shekullin e kaluar dhe në fillim të këtij shekulli të ri,nuk ka ndryshuar kursin anti-njeri dhe anti-Zot për popujt jo serbë(për popullin shqiptarë në Kosovë) për shfarosjen deri në shkallë të gjenocidit(1998-1999).

Evropë,a po e sheh sesi po vepron regjimi fashist në Serbi…?!

Çikago,mars 2021…

Contenders of the City Mayoral Race and the Community

March 12, 2021 by dgreca

by Rafaela Prifti/

Changes that have occurred point towards potential shifts in the landscape with major implications for elected offices in the city government in 2021 ….

In late February Council member Mark Gjonaj announced that he will not seek re-election this year. The first-term Councilman was elected in 2018 for his seat representing the 13^th Council District in the Bronx. In a two-page statement, Mr. Gjonaj cited centrist ideology and political climate as reasons for his decision not to seek re-election. “I sought public service to give back to a country, state and city that gave me and my family so much…The current political climate is not favorable to a centrist ideology that my constituency, community and I embrace,” Mr. Gjonaj wrote in a letter mailed to his constituents. Prior to his 2018 election in the New York City Council, Mark Gjonaj, served in the state Assembly. Since then, there have been reports of investigations on Gjonaj involving financial issues and campaign contributions. In his letter to constituents, the Albanian-American politician claimed that he was the victim of “ethnic smears” stating that public service should never be about identity politics which divides [sic] us.

In the meantime, the field of contenders in the mayoral race is brimming with candidates ranging from career elected officials to newcomers. Some 40 candidates have registered to run for the city’s top job to succeed Mayor Bill de Blasio. A primary winner will be decided on June 22^nd. The Democrat primary winner is generally considered the favorite in the general election.

There is an avalanche of information via virtual layouts and platforms forums that allows you to get to know each candidate vying to be the next mayor. The Albanian community is keen to be informed about the issues that matter to them going forward. To help, here is a compiled short list of the current leading candidates in no particular order that focuses on experience, name recognition, active campaigning and fundraising.

Eric Adams

The Brooklyn Borough President is considered one of the front runners. He has offered up his blue-collar background as one of his strengths: a native New Yorker who grew up in poverty and became a victim of police brutality, he joined the NYPD and worked his way up to becoming a captain. He has held up his life story as testament to why he is uniquely qualified to tackle rising crime rates and systemic racism in the police force. Addressing government inefficiencies has been another theme of his campaign. According to campaign filings, Adams is one of the top fundraisers with $8.6 million. He has been criticized for his willingness to take money from real estate developers. Stringer also initially welcomed money from real estate developers but has since reversed course. He lives in Bed-Stuy. After being diagnosed with diabetes in 2016, Adams switched to a plant-based diet and fitness regime that led him to manage his health condition without medication.

Shaun Donovan

Served as city’s housing commissioner under Michael Bloomberg before being tapped to serve as President Obama’s Housing Secretary and budget director. A former architect, Donavan has tried to set himself apart by being among the first to issue concrete policy proposals. He has proposed building a city of “15 minute neighborhoods,” in which residents live within a short walk of all their essential needs, such as a school, grocery, subway and park. He has released an economic recovery plan that includes a promise to bring back half a million jobs by the end of his four years. Donovan has raised $1.6 million, but did not qualify for matching funds. Donovan lives in Boerum Hill. He and his wife have two sons.

Kathryn Garcia

The city’s sanitation commissioner under Mayor de Blasio, Garcia has billed herself as a “go-to crisis manager” who has impacted the lives of every New Yorker—through trash pickups and the snow plowing of streets. She rolled out a platform that emphasizes battling climate change as well as quality of life issues. Garcia does not favor defunding NYPD but she wants to reform the culture of the agency. On the racial justice issue, she has brought up her diverse family: she was adopted and two of her siblings, who were also adopted, are both Black. As part of her recovery plan, she has also proposed building universal broadband and giving free childcare for families making under $70,000 a year. She lives in Park Slope. She was married to Jerry Garcia but they have since divorced. They have two children.

Scott Stringer

The current City Comptroller has frequently used his platform to criticize Mayor de Blasio. Since entering the race in September, Stringer has racked up more than $8 million in fundraising. Although an establishment candidate, Stringer has also positioned himself as a progressive. He began his campaign flanked by three state Senators who are young progressive Democrats that he supported in their run. He has called de Blasio’s policy strategy a “disaster” and said he would hold the NYPD to a higher standard of accountability in addition to cutting its budget by $1.1 billion over four years. As comptroller, Stringer has issued a slew of reports on issues ranging from homelessness, affordable housing and the pandemic.

Mr. Stringer holds the distinction of being a dedicated supporter of the Albanian community. In 2009, he joined organizing efforts with leaders of Sons and Daughter of Albania in America, The Bronx Borough President Diaz and community representatives to honor Mother Teresa in naming a block of Lydig Avenue between Holland Avenue and Wallace Avenue as “Mother Teresa Way”. Over the years and other events, he has celebrated Albanian history and culture while honoring the humanitarian legacy of this Nobel Peace Prize winner.

Ray McGuire

The most prominent Black executive on Wall Street, who has served as a vice-chairman at Citibank. A favorite of the business community, he has made the economic recovery the core of his campaign. Specifically, he has said that he wants to create “the biggest job program in New York City history” with a goal of half a million new jobs. But he has also stressed his commitment to social and racial justice, often referencing his upbringing by a single mother and his encounters with racism throughout his education and career. His fundraising prowess makes him a highly competitive contender. In 2018, McGuire was said to be on a short list of candidates to head the New York Federal Reserve. He is considered one of Wall Street’s top deal makers, and has advised major corporate mergers, including the Time Warner Inc. sale to AT&T Inc. for more than $80 billion.

Andrew Yang

The former tech entrepreneur joined the race following a longer-than-expected presidential run. Having amassed nearly 2 million Twitter followers known as the “Yang Gang,” he enjoys high name recognition and has presented himself as a forward-thinking “numbers guy” who can raise New York City out of the crisis with new ideas. His major policy platform has been proposing a cash payment to half a million of the poorest New Yorkers, a scaled-down version of his so-called “universal basic income” plan that he pitched on the national level. Yang’s campaign has promised to roll out detailed plans to address criticism that he has not presented much in terms of policies. He is expected to be a front runner who had 21,000 donors from New York City during his presidential run. Yang has been open about raising a son with autism. In addition, his wife last came forward as a survivor of sexual assault. Yang’s most successful entrepreneurial venture was a test-prep company for people taking the entrance exams for business school and law school.

Carlos Menchaca

Menchaca is a Brooklyn city Council member who most recently garnered attention for his role in doing away with the Industry City rezoning in Sunset Park. The developers promised tens of thousands of jobs, but Menchaca argued that the deal was going to displace residents and hasten gentrification. He is among the most left-leaning candidates running for mayor. One of his signature policy proposals is a guaranteed cash program for New Yorkers which he is planning to introduce into the City Council. He has also embraced investments that would usher in a municipal green new deal. He is the first Mexican-American elected to public office in New York City. Like Sutton, he would be the city’s first open gay mayor. Born and raised in El Paso, Texas, he moved to New York in 2004 after graduating college and interned for then-Brooklyn Borough President Marty Markowitz. He is an avid cyclist who routinely bikes from his home to City Hall. If elected Menchaca will be the city’s first “bike mayor”

Dianne Morales

A former nonprofit executive who has called for defunding the police and using the savings toward youth programs, parks and transportation, Morales is a proponent for permanently eliminating screenings as a first step toward desegregating the city’s school system. Ms. Morales has also proposed a guaranteed minimum income for poor New Yorkers financed through a tax on the wealthy without sacrificing other social benefits. She is seeking to become the city’s first Afro-Latina mayor. She lives in Bedford-Stuyvesant, where she was born and raised. Morales has graduate degrees from Harvard University and Columbia University. She frequently talks about being a single-mother to two children who are now over 18.

Loree Sutton

Former Head of New York City’s Department of Veterans’ Services under Mayor Bill de Blasio has a 35 year career in military and public service. A retired brigadier general, she earned a bronze star during the first gulf war. She is a moderate, who registered as Democrat in 2019 after having been a lifelong independent. Citing a lifelong experience in the armed forces, she has pitched herself as a non-polarizing leader who can bring together the private, philanthropic, and public sectors. She has argued that police need to build better relationships with the community, proposing to appoint a “public safety czar” to carry out the task. Sutton was the Army’s highest-ranking psychiatrist. She has made addressing the city’s mental health crisis one of her main campaign platforms. Sutton lives with her wife Laurie Leitch, a psychotherapist and consultant.

Maya Wiley

Former legal analyst for MSNBC and a former de Blasio administration official. She has been a vocal critic of her former boss, on his decision to run for president as skirting of his duties, his management of the NYPD during the Black Lives Matter protests, and the management of the pandemic. A former civil rights attorney, Wiley has vowed to reform policing in New York City by increasing accountability. Her first two detailed policy plans have been on reducing gun violence and evictions. One of her proposals calls for using federal funding toward establishing a citywide rent and tax relief program. Born in Syracuse and raised in Washington D.C., Wiley is vying to become the first female mayor of New York City. She would also be the first Black mayor since Mayor David Dinkins, who served one term from 1990 through 1993.

The compiled list may grow or shrink as campaigns progress yet the changes that have occurred point towards potential shifts in the landscape with major implications for elected offices in the city government in 2021.

MJEKIMI ZËVENDËSUES I VESHKAVE

March 12, 2021 by dgreca

-Në shenjë respekti tepër të vecantë për Eleonore-vajzën e mikut tim Tonin Mirakaj, dhe aktin e saj të jashtzakonshëm, njerëzor, bujar e fisnik që ka ba, me sakrifikimin e një veshke për nanën e saj të dashur Miliana Mirakaj….

Shkruan: DR. ZEKRI PALUSHAI-Australi/ GAZETA DIELLI

Veshkat janë organe vitale, dhe luajnë një rol tepër të rëndësishëm në funksionimin e trupit tonë. Ato janë dy organe në formën e groshës, afërsisht në madhësinë e një grushti, të vendosura në hapsirën e sipërme të barkut, në të dy anët e shpinës. Veshka e djathtë asht e vendosur pak ma poshtë se e majta, -kjo për ti lanë vend të mjaftueshëm mëlçise (liver).

Ndër funksionet ma t’randësishme të veshkave përfshihen filtrimi dhe nxjerrja e produkteve të panevojshme (mbeturinave) prej gjakut, ballancimi i langjeve të trupit, formimi i urinës, kontrollimi i presionit të gjakut (BP), prodhimi i rruzave të kuqe të gjakut (erythrocytes), dhe prodhimi i një forme aktive të vitamins D, që mbanë kockat të shëndetshme.

Nqs veshkat humbin aftësitë filtruese, atëherë trupi mbushet me uji të tepërt, dhe produkte të panevojshme. Kjo konditë, quhet uremia, -gjendje në të cilën duart apo kambët fryhen/ajten, dhe i sëmuri ndjehet tepër i lothur, i dobët e i pa-fuqishëm. Një uremi e pa trajtuar, mund të çoje në convulsione, coma, e deri në vdekje. Kjo gjendje përban edhe Stadin e fundit të sëmundjes së veshkave (End-stage kidney disease), -ku tashma funksioni i tyre ka humbur rreth 90% të aftësive filtruese.

Ndër sëmundjet kryesore që çojnë në insuficiencen/ pamjaftueshmërinë e veshkave (KIDNEY Failure) janë:

Diabeti, në 25% të rasteve; -Ç’rregullimet autoimmune të veshkave, Çrregullimet e mpiksjes se gjakut (blood-clotting disorders);- Infeksionet e Traktit Urinar; -Sëmundjet auto-imune, (siç janë glomerulonephriti chronic dhe lupus-i); -Shkaktarët gjenetik, -si sëmundja polycistike e veshkave (polycystic kidney disease); -Sëmundja e Hypertensioni-t (BP); -Ulja e volumit të rrjedhjes së gjakut nga një BP i ulët; – Infeksionet e ndryshme; – Komplikacionet prej shtatzanisë (pregnancy); – Dehydrimi (dehydration); -Si dhe shkaqet e pa-njohura, -që në të vërtetë janë dhe shkaqet ma të shpeshta.

Mjekimi i kësaj gjendje:

Mjekimet ma të përzgjedhura për pamjaftueshmërinë e veshkave (end-stage renal disease), -pamvarësisht shkaktarve, janë:

-DIALIZA (dialysis), dhe TRANSPLANTIMI (transplantation).

që bahen të nevojshme, atëherë kur funksioni i veshkave bjen në më pak se 10%, apo Filtrimi Glomerular (eGFR), bjen nën 15ml/min/1.73m2,- (normalisht duhet të jetë mbi 60).

Nëpërmjet DIALIZES eleminohen nga qarkullimi i gjakut produktet/mbeturinat e panevojshme.

Janë dy forma dialize, -HEMODIALIZA (haemodialisis) dhe DIALIZA PERITONEALE (peritoneal dialysis).

Ndërsa HEMODIALIZA filtron mbeturinat, dhe heq langjet e tepërta prej gjakut, -DIALIZA PERITONEALE përdor membranën peritoneale (cipa që mbulon organet e kavitetit të barkut), dhe një solucion që quhet DIALISTATE, për të hequr mbeturinat dhe langjet e tepërta prej trupit.

Përzgjedhja e një prej ktyre metodave varet në faktor të ndryshëm, -siç janë mosha, gjendja e përgjithëshme shëndetësore dhe mënyra e t’jetuarit, (lifestyle).

TRANSPLANTIMI

Asht një procedurë kirurgjikale që përfshinë heqjen e një veshke nga një person që quhet dhurues, (DONOR), dhe vendosjen e sajë në trupin e një tjetri person që quhet marrës (RECIPIENT).

Zakonisht, ato njerëz që përfundojnë në fazat e fundit të funksionimit të veshkave, dhe mjekimet e tjera bahen të pa-efekteshme, (end-stage organ failure), -dhe mjeku mendon se e vetmja shpresë ngelet TRANSPLANTI, atëherë i sëmuri vihet në Listën e Pritjes (Transplant Waiting List), -ndërkohë, gjatë kësaj pritje, i sëmuri duhet të fillojë dializën.

Megjithatë, ka raste të vecanta, kur i sëmuri nga veshkat ka një dhurues të gjallë, -atëherë ky i sëmurë fatlum, i nënshtrohet procedurës së transplantit, (që n’këtë rast quhet pre-emptive transplantation), pa pas nevojë që t’marrë rrugën e vështirë, dhe nganjeherë shumë të gjatë të dializës.

Transplantimi mundëson një jetë aktive dhe shumë ma të lirë se sa ajo nën dializë, ku duhet t’i nënshtrohesh edhe një kufizimi lëngjesh dhe ushqimesh të ndryshme. Megjithatë duhet të kemi parasyshe, e të mbajmë mend se edhe veshka e re, kërkon një kujdes të vazhdueshëm.

Kërkesat apo rregullat për Transplantimin e Veshkave ndryshojnë nga një program-në-tjetrin, dhe nga një shteti në tjetrin. Vende të ndryshme, kanë programe dhe rregulla të ndryshme.

Dhurimi i nje veshke

Ndërsa shumica e njerëzve lindin me dy veshka, ne mund të jetojmë mjaft mirë edhe vetëm me njerën prej tyre.

Dhurimi i një organi mund të bahet ose nga të vdekurit, (deceased donors), ose nga të gjallët, (living donors).

Dhuruesit (Donors), i nënshtrohen një ekzaminimi të hollësishëm mjekësor e psikologjik. Kto ekzaminime na japin siguri që dhuruesi ashtë shëndosh-e-mirë, s’ka ndonjë sëmundje, përballon procedurën kirurgjikalë, dhe s’përban rrisk as për vehte, e as për marrësin (recipientin).

Nëse, dhuruesi i një veshke asht ekzaminue plotësisht dhe me një kujdes të veçantë, atëherë jetëgjatësia e tij/sajë, nuk ndryshon nga jetëgjatësia mesatare e popullsisë në përgjithësi. Megjithatë, disa nga studimet mjeksore, sygjerojnë që njerëzit me një veshkë, -përfshi edhe dhuruesit, duhet ti shmangen një djetë me shumë proteina, dhe të kufizojnë marrjen e proteinave ditore, në me pak se nje gram per kg te peshes se trupit, ne menyre qe ti shmangen rrezikut per semundje chronike te veshkave.

Ne Australi, shume njerez firmosin per te dhuruar organet e tyre pas vdekjes. Zakonisht veshkat merren nga ato njerëz që kan vdekur nga vdekja e trurit, apo arresti cardiac.

Mesatarja e pritjes për një transplant veshkash në Australi asht 4 vjet.

PAJTUSHMERIA doner-recipient

Në përgjithsi, dhuruesi dhe marrësi duhet të kenë në pajtim grupin e gjakut ABO, dhe crossmatch (human leukocyte antigen-HLA).

Në raste pa-pajtushmërie, -për të paksue rriskun e flakjes (risk of rejection), përdoren protocole desensitizimi, ku përdoret Immunoglobulin Intra-Venoze (IVIG).

POST-OPERATION:

Procedura kirurgjikale e transplanit të një veshke zgjat zakonisht rreth 3 orë. Në vartësi të cilësisë, -veshka e re fillon funksionimin menjëherë, -dhe pas 3-5 ditësh arrine nivelin e funksionimit normal, (ndërsa veshkës së një dhuruesi cadaveric i duhet një interval prej 7-15 ditësh për të arritur në funksionin e sajë normal).

Për të evitue ‘procesin e flakjes’ (rejecting), apo goditjen që trupi i marrësit ban kundra veshkës së dhuruesit, -recipientit i jepen Ilace Immunosuppressante, që duhet ti vazhdojë gjatë gjithë jetës. Kombinimet ma të shpeshta që rekomandohen janë TACROLIMUS, MYCOPHENOLATE, dhe PREDNISOLONE.

Me përjashtim ndoshta të binjakve, -të gjithë recipjentët që kan ba një transplant veshke duhet t’i marrin kto ilace çdo ditë, e rregullisht.

Nganjëherë edhe mos-marrja e një dozë të vetme mund t’a bajë ma të mundëshme procesin e flakjes (rejection).

Do të ishte mirë që kur recipientit i duhet të bajë analiza gjaku, – atëherë, ai/ajo duhet t’i merrni kto ilaçe, pas marrjes së gjakut për analiza.

Nqs harroni një dozë, atëherë merreni atë sa t’ju kujtohet, -por nëse tashma ju keni kohën për t’marrë dozën tjetër, atëherë mos i merrni dy doza.

Duke ditur efektet nephrotoxice, asht shumë e rëndësishme që të matet niveli në gjak i Tracolimus (shumë i afërt me CICLOSPORINEN), -dhe nëse marrësi (recipienti) fillon të ketë ulje të funksionit të veshkës, apo shfaqet PROTEINURIA, -atëherë biopsia e kësaj veshke bahet e domosdoshme për të parë nëse kjo ulje funksioni asht nga intoksikimi me Tracolimus/Ciclosporin, apo nga ‘flakja’ (rejection).

Po kshtu duhet ba kujdes nëse:

-keni temperaturë mbi 100^oF (rreth 37.5-38^oC)

-rrjedhje nga plaga kirurgjikale

-paksim të sasisë së urinës, urinim me gjak, djegie gjatë urinimit

-shenja gripi apo një kollitje që s’kalon lehtë.

-shtim në peshë, (ma shumë se rreth 1.5 kg. në dy ditë).

DIETA:

Marrësit (recipients) e një veshke, duhet t’i shmangen konsumimit të GRAPEFRUIT/citrus, SHEGAVE dhe produkteve të çajës së Gjelbërt (Green Tea Products). Këto produkte njifen për interferencë me mjekimin, -e për pasojë rritjen e nivelit në gjak të këtyre immunosupresantve që çojnë në OVERDOZË.

Flakja akute e një transplanti mund të ndeshet në 10-25% të rasteve gjatë 60 ditëve të para, pas transplantimit. Kjo s’do të thotë se veshka s’punon ma, por kjo mund të bajë t’nevojshme shtimin, apo agjastimin e mjekimit.

GOUT/Hyperuricemia, dhe mjekimi me NSAID (si naproxen, brufen,…), mund të jenë problem, në pacjentët me transplant, -prandaj këto duhet të diskutohen me doktorin gjatë një vizitë mjekësore.

VAKSINAT (vaccines)

Vaksinat ndihmojnë trupin prej infeksioneve, -megjithatë disa nga vaksinat “live vaccines”, si psh nasal influenza vaccine, ndoshta nuk rekomandohen, veçanërisht në 3-6 muajt e parë pas transplantimit, -e pastaj merret çdo vit, vetëm inxheksione booster, -po kështu duhet të shmangen kontaktet direkte me njerëzit që ka marrë live vaccine, si pash fëmijve që kanë marrë oral polio vaccine, measels or mumps vaccine, adulteve që kanë marrë varicella vaccine për tu mbrojtur nga zoster, si dhe fëmijve dhe të rriturve që kanë marrë nasal influenza vaccine.

Sidoqoftë puna në lidhje me vaksinat, -do të ishte shumë mirë që më parë se ti merrni ato, -të konsultoheni me kordinatorin tuaj të transplantit.