Archives for July 2022

2 Korrik 1990 si revoltë ndaj sistemit komunist

July 2, 2022 by s p

Dashamir Shehi

2 Korrik 1990, shënon revoltën ndaj sistemit komunist. Sistemit më të egër dhe shtetit më të izoluar në botë. Mijëra shqiptarë, u dyndën drejt ambasadave, në kërkim të ëndrrës evropiane, për liri, demokraci dhe mirëqënie ekonomike.

Kjo datë, për herë të parë dha mesazhin e forcës qytetare, ku vetë njerëzit, i thanë JO sistemit. Ngjarja e 2 Korrikut, dha shkëndijën e parë se, partia shtet, i kishte orët e numëruara.

Por ku jemi sot? Në vitin 1990, gabuam sepse ndryshimi u bë por kumunistët, nuk ikën kurrë. Bejlerët komunistë, monopolizuan çdo gjë dhe sot pas 32 vitesh, jemi ende në vend numëro.

2 Korriku, është aktual dhe sot, me shqiptarë që emigrojnë nga vendi i tyre. Me shqiptarë që ikin sepse nuk sigurojnë dot të ardhurat në vendin e tyre. Shqiptarë që largohen sepse nëse flet kundër regjimit, persekutohesh dhe mbetesh pa punë. Partia të bën me njollë në biografi!

Shqiptarë që ikin sepse nuk mund të shprehen, nuk mund të ngrihen në karrierë, sepse ngritja funksionon nëpërmjet shërbimit ndaj partisë, servilizmit dhe korrupsionit, dhe jo me meritokraci!

Sot jemi më keq se në vitin 1990. Sot jemi në autokraci dhe shumë larg vlerave perëndimore që aspiroheshin dikur. Më shumë se kurrë, duhet përfshirja e të rinjve në politikë. Të rinj, me vizion për të ardhmen dhe të pakorruptuar nga sistemi. Të rinj, me vullnetin për të ndryshuar dhe për të përmbushur sloganin e vitit 1990, “ E duam Shqipërinë si gjithë Evropa”.

Përkujtohet veprimtari i shquar i arsimit shqip Ahmet Gashi

July 1, 2022 by s p

Bardhyl Selimi/

Shpesh edhe veprimtari “të vogla” si kjo që u organizua sot në sallën e kinemasë së Laprakës, Tiranë, tingëllojnë më fort se ato “zyrtare”. Familja e profesorit të nderuar Ahmet Latif Gashi, veprimtarit arsimor, atdhetar dhe shkencor, emrin e të cilit e mbajnë tashmë dy shkolla, një në Tiranë dhe një në Prishtinë, organizoi një takim me mësues dhe miq që kanë ndihmuar në dhënien e titullit “Nderi i Kombit” gjeografit të parë shqiptar, ish drejtorit të Normales së Elbasanit dhe nëndrejtorit të Institutit “Nëna Mbretëreshë” në Tiranë, më vonë drejtor I Normales së Prishtinës (1944) “Sami Frashëri”, e pjesëmarrësit të tre kongreseve arsimorë në vitet 1920, pjesëmarrës në Luftën e Vlorës dhe më herët në atë për çlirimin e Prishtinës më 1912.

Përveç një pjesë të kolektivit të mësuesve, ishin edhe ish nxënës të profesorit në shkollën “Lidhja e Prizrenit”, profesorë dhe publicistë nga Kosova, pasardhës të mësuesve që shkuan të jepnin mësim në Kosovë gjatë viteve 1941-1944.

Djali i profesorit shpërndau, në emër të familjes, “Mirënjohje” personale dhe i njohu të pranishmit me disa nga momentet kryesore të jetës së të atit. Drejtori, Luigj Marku, përshëndeti në emër të kolektivit të mësuesve. Ish ministri i arsimit të Kosovës (2000-2004), prof. Rexhep Osmani, foli për bashkëpunimin midis dy shteteve tona për unifikimin e sistemit arsimor. Profesor Jusuf Osmani, ish drejtor I Arkivit të Kosovës dhuroi kompletin prej shtatë vëllimesh të veprës së tij “Muhaxhirët e Nishit, 1877-1878”. Ish mësuesi n ga Shtimja, Banush Imeri, dhuroi librat e tij të fundit kushtuar ish mësueve të parë të shkollës shqipe në vendlindjen e tij, bashkëshortëve Shpendi, që përfaqësoheshin sot nga e mbesa. Zoti Behadin Rexhepi solli shumë kopje të numrit të parë të revistës “Zëri I Gjimnazistit”, botuar nga gjimnazi “Ahmet Gashi” në Prishtinë. Përshëndeti, në emër të ish nxënësve, zoti Bedri Alimehmeti, kurse doktori I shkencave filozofike, Laurant Bica, evidentoi, ndër të tjera, kryeveprën e prof. Gashit, Hartën Etnike të Shqipërisë, për të cilën, në kohën e mbretërsië, autoritetet e Beogradit I ofruan shuma të mëdha parash vetëm mos ta botonte.

Veprimtaria u zhvillua e qetë, pa pompozitet, pa praninë e gazetarëve apo të ndonjë përfaqësuesi të shtetit, por, me siguri, jehona e saj do përhapet shpejt në mbarë vendin, nga ata që ishin të pranishëm.

EMËRTIMET E VENDBANIMEVE, VLERA ETNO-KULTURORE TË ÇDO MJEDISI

July 1, 2022 by s p

Dr.Nail Draga/

(Përkitazi me emërtimet dhe regjistrin e vendbanimeve në Komunën e Ulqinit)

Për vendbanimet si kategori e veçantë socio-gjeografike ka definime të ndryshme, varësisht prej qasjes studimore dhe profileve shkencore, por është pranuar pothuaj nga të gjithë se Vendbanimet janë njësi e veçantë antropogjeografike, të cilat kanë emrin, territorin dhe numrin e banorëve.

Ne lidhje më këtë çështje ka mendime dhe pikëpamje të ndryshme, por më këtë rast do të cekim vetëm dy. Kështu psh., M.Macura si vendbanim ka definuar “ çdo vend të banuar me emër të veçantë pa marrë parasysh se a janë të banuar në momentin e regjistrimit”.Ndërsa nga ana tjetër statistika zyrtare ka pranuar definimin gjeografik te vendbanimëve së “vendbanimi është njësi e veçantë territoriale-antropogjeografike me emër të veçantë pa marrë parasysh numrin e shtëpive”.

Nga ajo që u tha më lartë del se vendbanimet, veçohen me hapësirën e tyre territoriale, numrin e shtëpive dhe të banorëve në një vend të caktuar, paraqesin dukuri komplekse, që trajtohen nga disciplinat e ndryshme shkencore.

Vendbanimet pa banorë

Gjatë diskutimit në këtë takim në mes tjerash u trajtuan edhe vendbanimet të cilët tash janë pa banorë. Një dukuri e tillë ka filluar të jetë e pranishme sidomos në këto dy dekadat e fundit që dëshmohet edhe rezultatete e regjistrimit të popullsisë(1991, 2003, 2011). Pasi, trendi i emigrimit të popullsisë është bërë dukuri bashkëkohore nga një dukuri e tillë nuk bën përjashtim as disa vendbanime në komunën e Ulqinit. Por, ishte konstatim i përgjithshëm se ndonëse këto vendbanime për këtë kohë janë pa banorë, ata nuk duhet të fshihen nga regjistri i vendbanimeve, sepse ish banorët aty kanë shtëpiat dhe pronat e tyre. Një qendrim i tillë ishte me vend sepse në të ardhmën mund të të ndodhë që të ketë rikthim të ish banorëve, apo vendosjes së të tjerëve në to. Por, pasi, ata vazhdojnë të jenë pronarë legjitim, çështje kjo e cila nuk mund të eliminohet me asnjë vendim administrativ, u vendos qe të jenë pjesë e regjistrit të përgjithshëm të vendbanimeve, në komunën e Ulqinit.

Duke marrë parasysh së në Statutin ekomunës së Ulqinit ekzistonin të evidentuara 39 vendbanime, në cilësinë e këshilltarit të FORCËS, në seancën e Kuvendit të komunës paraqita propozimin me datën 13.4.2011, duke i shtuar numrit ekzistues edhe katër vendbanime tjera që ishin: Selita, Gjonza, Kravari i Poshtëm dhe Rashtisha e Poshtme. Propozimi im pas arsyetimit u miratua njëzëri nga këshilltarët dhe më pas u bë pjesë e Statutit të Komunës së Ulqinit, përkatësisht neni nr.8(Fletorja Zyrtare e MZ nr.16/11).

Por, pasi ditë më parë nga shëbimi i Kuvendit arriti akti për Vendimin për caktimin e emrave të vendbanimeve në territorin e Komunës së Ulqinit, në lidhje me këtë çështje Këshilli për propozimin e emërtimeve të rrugëve, shesheve dhe institucioneve në Komunën e Ulqinit, mbajti mbledhje me datën 30.5.2016. Pas një diskutimi konstruktiv nga pjesëmarrësit me shumicë të votave, u miratu propozimi qe regjistrit ekzistues ti shtohen edhe shtatë vendbanime të tjera: Amulli i Poshtëm, Bore, Gaçi, Suma, Kodra e Dakajve, Zenelaj dhe Zheji.

Ndërsa në mbledhjen e Kuvendit të Komunës së Ulqinit të mbajtur një ditë më pas, pra me 31.5.2016, gjatë diskutimit për këtë pikë të rendit të ditës, duke arsyetuar propozimin e Këshillit, ceka se asnjë regjistër nuk është i përkryer andaj çdo propozim, apo vërejtje është e mirësesardhur, andaj ftova këshilltarët të marrin pjesë në diskutim për këtë çështje. Në diskutim morën pjesë disa këshilltarë, duke paraqitur pikëpamjet e tyre si për numrin e po ashtu edhe për drejtshkrimin e emërtimeve në gjuhën shqipe dhe ate malazeze. Kështu nga këshiltarët u propozu që regjistrit ti shtohet edhe vendbanimi i LULAJVE, që u miratu njëzërit nga këshilltarët duke qenë vendbanimi i 51 në regjistrin e vendbanimeve në Komunën e Ulqinit. Madje, duhet thënë se një vendbanim i tillë në Anë të Malit, ka vlera të veçanta etno-kulturore dhe historike, pothuaj si asnjë vendbanim tjetër në këtë krahinë.

Forma e folur dhe forma e shkruar e emërtimeve

Duke marrë parasysh së emërtimet e toponimeve(emërvendeve) paraqesin vlera gjuhësore dhe historike, duhet të kemi kujdes në shënimin e tyre në formën origjinale ashtu si i shqipton popullata vendore. Por, duke marrë parasysh formën e shkruar të tyre deri më tash në tabelat rrugore, duhet bërë çmos që ato gabime të mos përseritën edhe në të ardhmen. Kështu p.sh. kemi të shkruar Rashtisha e Epërme, që nuk përkon me realitetin, sepse popullata vendore e quan Rashtisha e Naltë, apo e Sipërme, e jo e Epërme! Në mënyrë identike është shkruar edhe Kllezna e Epërme, ne vend të Kllezna e Naltë, apo e Sipërme.

Tabelat në vendbanimet Rashtisha e Naltë dhe Kllezna e Naltë e shkruar gabimisht si e Epërme(!?)

Dukuria e përkthimit të emërtimeve

Përkthimi i toponimeve, nuk është dukuri e re dhe e panjohur edhe në ketë mjedis, që dëshmohet me deformime dhe kalka të ndryshme qe janë të panevojshme. Sepse është dukuri e njohur dhe e pranueshme në vendet demokratike, që toponimet shënohen në formën e folur sipas popullsisë vendore. Por, në komunën e Ulqinit kemi dubleta si Mali i Bardhë-Bijela Gora, Mali i Brisë-Briska Gora, apo forma e dubletës Katërkollë-Vladimir, Millë-Mide etj. Por, me i çuditshëm është përkthim i emrit personal, ku Gjergji na del Gjorgje, rasti Shën Gjergjit në Sveti Djordje, apo Shën Kolli në Sveti Nikolla. Një dukuri e tillë është për çdo kritikë, sepse për raste të tilla, forma me e pranuar është ajo e transkripsionit, duke qenë më afër emërtimit përkatës, duke çmuar formën burimore në të folur dhe në të shkruar. Në rastin konkret nuk paraqet problem transkripsioni i shkronjave sepse të tillat ekzistojnë edhe në gjuhën sllave, por problemi është i natyrës jashtëgjuhësore i diktuar nga faktori politik dekada me radhë, duke deformuar emërtimet përkatëse, përmes kalkave apo dubletave të panevojshme.

Emërtimet ndërkombëtare nuk përkthehën

Rasti i tillë është për hulumtim që dëshmon në formën me praktike asimilimin, sepse emrat askund nuk përkthen apo deformohen, por shkruhen ashtu si janë në përdorim nga popullata përkatëse. Sepse nuk përkthehet fjala vjen San Francisko, San Marino, San Remo, San Diego, San Jose, Sankt Peterburg sipas dëshirës së individëve apo administratorëve të ndryshëm por shënohen si të tillë, dhe nuk paraqesin pengesë për komunikim. Madje një veprim i tillë është obligim ndërkombëtar sipas rezolutës së OKB, në lidhje me standardizimin e emërtimeve gjeografike(Gjenevë 1967). Sepse emërtimi i standarizuar është ai emërtim i cili është pranuar nga organet kompetente dhe ashtu në mënyrë unike shfrytëzohet në atë hapësirë gjuhësore.

Eshtë çështje tjetër qasja subjektive, apo veprimi i qellimshëm, për të deformuar toponimin përkatës i cili i takon arealit gjuhësor dhe kulturor të një popullsie tjetër ku raste të tilla në ish-Jugosllavi ka pasur mjaft, ku as Mali i Zi nuk ka mundur të jetë përjashtim. Sepse forma e shkruar në harta apo në aktet e administartës lokale paraqet gjendjen praktike të barazisë gjuhësore e me këtë edhe kombëtare të popullsisë përkatëse në një mjedis të caktuar. Në lidhje me këtë çështje viset dhe vendbanimet shqiptare në Mal të Zi, paraqesin rast tipik për hulumtim jo vetëm gjuhësor, sepse përmes tyre paraqitet në mënyrë praktike pozita, dhe statusi i shqiptarëve në këtë mjedis.

Forma e folur dhe e shkruar

Edhe pse kemi të bëjmë me një territor relativisht të vogël sikurse është Ana e Malit ka ndryshime gjuhësore lokale, sepse varësisht prej vendbanimit ka forma të ndryshme të folurit, andaj del se kemi formën e folur dhe formën e shkruar te emërtimit te vendbanimit.Kështu për lartë thuhet naltë përkatësisht forma lokale nelt, por edhe sipër. Ndërsa në këtë aspekt në Krajë thuhet Ana e Sipërme dhe Ana e Poshtme, qe varët kryesisht nga aspekti relevior i kësaj krahine..

Duhet të konsultohet popullsia vendore

Ne lidhje me përcaktimin e territorit dhe të emërtimit të vendbanimeve popullsinë vendore del se nuk e ka konsultuar kush, nga ata qe kanë vendosur në vendosjën e emërtimeve në tabelat rrugore.Andaj, në këtë aspekt ndërmarrja e rrgëve e cila ka ndërtuar rrugën dhe ka vendosur tabelat rrugore e ka obligim të bëjë përmirësimin e tyre, sikurse i emërton popullsia vendore.Në lidhje me këtë çështje dua të ceki se administrata lokale e Ulqinit në lidhje me vendbanimet . Lisna dhe Bore vazhdimisht i ka paraqitur si një vendbanim si Lisna-Bore, që nuk përkon me gjendjen reale, sepse janë dy vendbanime të ndryshme.

Madje shikuar historikisht vendbanimi LISËN është më i vjetër, ndërsa BORE shumë i ri i banuar dhe me një shpërndarje hapësinore më të gjerë. Këtu si duket si kriter administrativ është marrë komuna kadastrale, andaj me këtë rast në regjistër i kemi evidentuar si dy vendbanime të veçanta: LISËN dhe BORE, duke bërë eliminimin e një padrejtësie disa vjeçare.

Dr.Nail Draga

KËSHILLI BASHKIAK LIBOHOVË I JEP TITULLIN “MIRËNJOHJA E QYTETIT” (PAS VDEKJES) ATDHETARIT QERIM BAJRAM HAXHIU

July 1, 2022 by s p

Këshilli i Bashkisë Libohovë në mbledhjen e muajit qershor me Vendim Nr.32,Datë 15.06.2022 i dha atdhetarit të shquar shqiptarë në Koloninë e Shqiptarëve të Egjiptit Z.Qerim Bajram Haxhiu titullin “Mirënjohja e Qytetit” (pas vdekjes) me motivacion:

-“Për kontribut të shquar si atdhetar i paepur në çështjen kombëtare shqiptare në koloninë e Egjiptit,për mësimin dhe përhapjen e gjuhës shqipe si dhe për përkujtimin në 21 vjetorin e vdekjes së rilindasit Andon Zako Çajupi”.

Çertifikata e titullit “Mirënjohja e Qytetit” Z.Qerim Bajram Haxhiu (pas vdekjes),u tërhoq në datën 29.06.2022 në Bashkinë Libohovë nga Z.Kevin Haxhiu i cili falenderoi Këshillin Bashkiak Libohovë dhe Bashkinë Libohovë për këtë vlerësim të atdhetarit.

Vlerësimi nga Bashkia e Libohovës është një prej vlerësimeve që i janë bërë atdhetarit të shquar Qerim Haxhiu.

-Në vitin e 100 vjetorit të lindjes së atdhetarit (1920-2020),Këshilli Bashkiak Lushnje me Vendimin me Nr.67 Datë 28/07/2020 vendosi të vlerësojë me titullin “QYTETAR NDERI I LUSHNJES” Z.Qerim Haxhiu (pas vdekjes) me motivacionin:-“Bir i një familjeje shumë të njohur lushnjare,zoti QERIM HAXHIU mbetet një atdhetar i madh midis diasporës shqiptare në botë.Në Egjiptin e largët,ku jetoi e punoi ,për gati 60 vite ai krijoi një Lushnje e Shqipëri të vogël,bëri gjithçka për mësimin dhe përhapjen e gjuhës sonë të lashtë dhe lartësoi vlerat e bukura morale e kulturore të vendit tonë”.

-Në muajin shtator 2020 Shoqata Çamëria Kosovë vlerësoi me Çertifikatë “Mirënjohje” me motivacionin: -“Per kontribut atdhetarë” (pas vdekjes ) atdhetarin Qerim Haxhiu në vitin e 100 vjetorit të lindjes së tij (1920-2020).

-Në muajin shtator të vitit 2021 Federata Panshqiptare e Amerikës “VATRA” nderoi me vlerësimin më të lartë “Mirënjohja e Artë” Z.Qerim Haxhiu (pas vdekjes) me motivacionin:-“Për kontribut të jashtëzakonshëm për çështjen kombëtare jashtë atdheut,ruajtjen e identitetit shqiptar,ruajtjen e gjuhës shqipe,mbështetjen e studentëve shqiptarë në Egjipt dhe lidhjet e vazhdueshme me Vatrën dhe Gazetën “Dielli””.

-Në muajin mars 2022 Kryetari i Bashkisë Gjirokastër Z.Flamur Golemi vlerësoi me Certifikatë Mirënjohje atdhetarin Qerim Haxhiu (pas vdekjes) me motivacionin:-“Për veprimtarinë e spikatur patriotike për mbrojtjen e gjuhës dhe identitetit shqiptar si dhe kontributin e dhënë për çështjen kombëtare jashtë atdheut”.

-ATDHETARI QERIM HAXHIU lindi më 7 shkurt 1920 në Lushnjë,në një familje qytetare,fisnike,patriotike të Lushnjes.Djali i patriotit të shquar shqiptarë Bajram Haxhiu i cili ishte një nga Anëtarët e Komisionit Nismëtar të Thirrjes dhe Organizimit të Kongresit të Lushnjës dhe i vëllai i legjendës së sportit shqiptar Abdurrahman Roza Haxhiu.Në vjeshtën e vitit 1938 Qerimi u nis nga Lushnja me tranzit në Selanik dhe mbërriti në Aleksandri.Kjo rrugë e gjatë për Qerimin ishte e paharruar për faktin se për të ishte rrugë pa kthim mbrapa në atdhe gjerë sa ndërroi jetë por në vitin 1967 arriti të merrte një leje për vizitë në atdhe.Patrioti Qerim Haxhiu fizikisht ishte në Egjipt,por me shpirt e zemër ishte gjithmonë në Shqipërinë Etnike.Ai botonte gjithnjë artikuj për atdheun Shqipërinë dhe çështjen kombëtare në gazeta,revista të diasporës shqiptare të Egjiptit.Qerimi e kishte pasion letërsinë që në rininë e tij të hershme ndaj dhe shfletonte pothuajse të gjitha botimet që dilnin në atë kohë.Ai gjithashtu ka shkruar dhe poezi nga më të ndryshmet.Haxhiu ka qënë nismëtarë i shumë organizimeve si dhe hartues i disa memorandumeve,peticioneve të gjitha këto për çështjen kombëtare Shqiptare.Qerim Haxhiu ishte atdhetar i paepur për çështjen kombëtare shqiptare në Koloninë e Shqiptarëve të Egjiptit dhe gjithë jetën dhe veprimtarinë patriotike ia kushtoi atdheut Shqipërisë,Kosovës,Çamërisë dhe të gjithë trevave shqiptare.Haxhiu ishte antikomunist i flakët,demokratë dhe nacionalist i madh.Qerim Haxhiu kishte njohuri të thella për historin shqiptare dhe gjithnjë fliste për Rilindasit e gazetat që ata botuan,të cilët kontribuan në zgjimin dhe ndërgjegjësimin kombëtarë të shqiptarëve të Egjiptit.Në 21 vjetorin e ndarjes nga jeta të Andon Zako Çajupit (11 korrik 1930-11 korrik 1951),atdhetari Qerim Haxhiu mbajti një fjalim mbi jetën dhe veprën e Çajupit,gjatë homazheve që zhvilluan atdhetarët e kolonisë shqiptare të Egjiptit,në varrin e Andon Zako Çajupit në Egjipt.Nga të gjithë veprimtarët e Kolonisë Shqiptare të Egjiptit Qerim Haxhiu ishte i vetmi që shkruajti një përmbledhje (histori) për diasporën shqiptare të Egjiptit qe i duhej Federatës Pan-Shqiptare “Vatra” në Amerikë.Patrioti Qerim Haxhiu ka mbajtur lidhje të vazhdueshme në të gjallë të tij me Federatën Pan-Shqiptare të Amerikës”VATRA” dhe ishte i abonuar në Gazetën “DIELLI”.Gjithashtu Qerimi ka bashkëpunuar me Drejtuesit e Vatrës edhe në një projekt historik të Diasporës Shqiptare në Egjipt,projekt që e ndërmori “Vatra” dhe që u realizua nga Qerim Haxhiu në bashkëpunim me studentët shqiptar në Egjipt.Shtëpia e patriotit Qerim Haxhiu në Kairo ishte një mjedis totalisht shqiptarë në tokë të huaj.Biblioteka e Qerim Haxhiu-t ishte burim dijesh dhe e njohur nga të gjithë ata të cilët (kryesisht studentët shqiptarë me studime në Kairo,me origjinë nga Shqipëria,Kosova,Çamëria dhe nga të gjithë trevat shqiptare) që kishin vizituar patriotin dhe kishin lexuar libra nga biblioteka e tij apo edhe ishin këshilluar me të për çështjet atdhetare.Biblioteka përbëhej nga një literaturë e çdo lloji dhe e zgjedhur në disa gjuhë si:shqip,turqisht,italisht,anglisht,frëngjisht,etj.Qerim Haxhiu ka kontribuar në fillim të viteve ‘90 në përpilimin e librit “Shqiptarët e Egjiptit” me informacionet e tij të shumta për Historinë e Diasporës Shqiptare të Egjiptit.Qerim Haxhiu me pak fjalë ishte erudit por që nuk arriti dot që të jepte kontributin e tij në Shqipëri sepse në atë kohë regjimi diktatorial-komunist personaliteteve intelektuale të arsimuar jashtë si atdhetari Qerim Haxhiu nuk ia hapi “derën” për të kontribuar në atdhe,në Shqipëri.Megjithatë ai e vazhdoi në Egjipt veprimtarinë e tij patriotike me kontributin e madh për çështjen kombëtare shqiptare.Emri Qerim Haxhiu është shënuar me shkronja të arta në historinë e Kolonisë Shqiptare të Egjiptit.Ai ishte Rilindasi i Fundit në Koloninë e Shqiptarëve të Egjiptit.Qerim Haxhiu u nda nga jeta më 1 Janar të vitit 2003.Për Qerim Haxhiu-n janë shkruar disa faqe në librin “Shqiptarët e Egjiptit”-Autor,Emin Azemi,Shkëlzen Halimi-Botuar,Logos-A, 1993 Shkup.Në Gazetën Illyria,1209,21-23 Janar 2003 është botuar një artikull nga Prof.Beqir Ismaili me titull “U largua nga kjo jetë edhe një veprimtar i diasporës shqiptare:Qerim Haxhiu (1920-2003)”.Në Konferencën Shkencore Ndërkombëtare “Roli i Mërgatës në Shtetformim”,Prizren,10-13 qershor 2012 e organizuar nga Ministria e Diasporës Kosovë me rastin e 100-vjetorit të Shtetit Shqiptar,Prof.Dr.Beqir Ismaili në kumtesën që ka mbajtur në këtë konferencë ndër të tjera ka përmendur edhe veprimtarinë e atdhetarit të shquar shqiptarë Qerim Haxhiu.

LA PATRIE (1920) / IMZOT LUIGJ BUMÇI : “POPULLI SHQIPTAR, ME VULLNETIN E TIJ, NUK DO TA LËSHOJË KURRË VLORËN.” – SHKRESA DREJTUAR KONFERENCËS SË PAQES NË PARIS

July 1, 2022 by s p

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 1 Korrik 2022

“La Patrie” ka botuar, të enjten e 22 janarit 1920, në faqen n°4, shkresën e delegacionit shqiptar të firmosur nga Imzot Luigj Bumçi, dërguar asokohe Konferencës së Paqes në Paris me qëllim ndalimin e copëtimit dhe ndarjes së Shqipërisë, të cilën, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

Ndarja e Shqipërisë

Protestë në Konferencën e Paqes

Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France

Delegacioni shqiptar i drejtoi Konferencës së Paqes këtë protestë :

“Delegacioni shqiptar do të dështonte në detyrën e tij nëse nuk do të ngrihej edhe një herë kundër copëtimit dhe ndarjes së Shqipërisë mes italianëve, serbëve dhe grekëve.

Vetë jugosllavët thonë se duan të ruhet integriteti dhe pavarësia e Shqipërisë: prandaj refuzojnë atribuimin e rrethit të Shkodrës deri në Drin që Këshilli i Lartë kërkon t’u japë atyre, si kompensim për humbjet që pësojnë gjetkë.

Dhënia e territorit tonë serbëve do të pasohet nga ai i krahinave jugore grekëve, ndërsa grekët, me gojën e zotit Venizelos, deklarojnë se “janë të prirur të mos pretendojnë popullsinë e Epirit të veriut nëse Shqipëria përbën një shtet të pavarur me ndihmën e një fuqie që nuk do të kishte asnjë interes në Gadishullin Ballkanik”.

Jugosllavët thonë: “Nëse shtetet e tjera pretendojnë një pjesë të Shqipërisë, edhe kufiri i Serbisë duhet të shtrihet mbi Drin.”

Prandaj është zotërimi i Vlorës nga Italia dhe kërkesa e saj për të pasur një mandat mbi Shqipërinë që çon në ndarjen tonë. Por si mundet Shqipëria, e cila e gjen veten pa asnjë mbështetje të jashtme, ta detyrojë Italinë të evakuojë Vlorën ?

Populli shqiptar, me vullnetin e tij, nuk do ta lëshojë kurrë Vlorën. Me peticionet tona të shumta drejtuar Konferencës, ne nënvizuam këtë dëshirë dhe, me 22 dhjetor 1919, patëm nderin t’i dërgonim asaj një shkresë nga banorët e Vlorës dhe të rrethinës, me firmat e parisë dhe vulat e të gjithë komunave kundër pushtimit të Vlorës nga Italia.

Nuk mund të besojmë se Asambleja e Lartë, këtu në Paris, në vitin 1920, mund të vazhdojë me copëtimin e një vendi duke ia ofruar njërit apo tjetrit thjesht sepse nuk është në gjendje që ta evakuojnë atë nga italianët që u vendosën atje në mënyrë arbitrare.

Shpresojmë që z. Clemenceau, z. Lloyd George, si dhe z. Nitti nuk do të duan të marrin vendime që janë në kundërshtim me misionin e lartë historik të vendeve të tyre të mëdha dhe që do të dënoheshin nga ndërgjegjja universale. Për më tepër, Delegacioni Shqiptar mendon se këto kombinime, në kundërshtim me barazinë, nuk mund të shmangin pasojat katastrofike që vendimet e Asamblesë së Lartë duket se duan t’i shmangin.

Ju lutem pranoni, zoti President, shprehjen e konsideratës sime më të lartë.”

Presidenti i Delegacionit shqiptar,

(Nënshkruar) : Bumçi