Archives for November 2022

Vatra promovoi “Audiobooks.al”, platformën dixhitale të dëgjimit shqip në të gjithë botën

November 12, 2022 by s p

Sokol PAJA/

New York, 12 Nëntor 2022- Federata Pan-Shqiptare e Amerikës VATRA në bashkëpunim me Sigal Uniqa Group Austria, shkollën shqipe Children of the Eagle, Organizatën Motrat Qiriazi, dhe Shoqatën e Shkrimtarëve shqiptaro-amerikanë, promovuan platformën dixhitale www.audiobooks.al me qëllim ruajtjen, zhvillimin dhe trashëgimin brez pas brezi të gjuhës shqipe, gjuhës së shtrenjtë të kombit tonë.

Me pjesëmarrjen e veçantë të nxënësve të shkollës shqipe Children of the Eagle, prindërve, aktivistëve shqiptarë në New York e më gjërë, qëndra Iliria në Bronx u kthye në një sofër të ngrohtë shqiptare me libra, këngë e valle. Moderatorja Marjana Bulku në prezantim theksoi se “Audiobooks.al” është një platformë e rëndësishme për gjuhën kulturën shqiptare në një botë që varfërohet çdo ditë. Presidenti i Nderit të Vatrës z.Agim Rexhaj përshëndeti në emër të Federatës Vatra dhe gazetës Dielli. Ai tha se Vatra është përkushtuar në histori për mbajtjen gjallë të vlerave e kulturës sonë kombëtare. Kjo është një platformë për dëgjimin e librave audio, një mundësi për tu lidhur më shumë me librin. Z.Rexhaj shtoi se Z. Avni Ponari ka dhënë mbështetjen për Vatrën, ngritjen e ansamblit artistik privat, është mbështetës i Basketbollit në Shqipëri e shumë kontribute të tjera, nënvizoi z.Rexhaj. Më pas për të pranishmit u shfaq dokumentari rreth koncertit të artistëve në Valbonë me mbështetjen e z.Avni Ponari ku artistët, mjeshtër të harqeve folën rreth rëndësisë së spektaklit të muzikës instrumentale mes maleve të Alpeve Historike Shqiptare në Valbonë si z.Dizdari, Znj Totokoçi. Në dokumentar u shfaqën detaje rreth kontributit të Sigal Uniqa Group Austria në kulturën shqiptare. Ambasador Mal Berisha në fjalën e tij falenderoi Vatrën, aktivistët e komunitetit dhe veçanërisht mësuesit e gjuhës shqipe. Z. Berisha foli rreth historisë së regjistrimit të zërit në botë duke u ndalur te pionierët në Amerikë dhe theksoi se incizimi i parë në Shqipëri u zhvillua në Radio Tirana më 1938, zëri i Mbretëreshës Geraldinë. Rreth platformës “Audiobooks.al” z.Berisha shpjegoi teknikën e regjistrimit dhe etapat e lidhjes me këtë platformë. Z. Berisha orientoi pjesëmarrësit për të loguar dhe shpjegoi se platforma ka të regjistruar 300 libra të autorëve më të njohur në botë. “Kjo platformë ndihmon jashtëzakonisht fëmijët për mësimin e gjuhës shqipe”. Në fund z.Berisha shfaqi për të pranishmit në regjistrim dy poezi të At Gjergj Fishtës recituar nga aktori i madh Reshat Arbana. Drejtuesja e shkollës shqipe Children of the Eagle

Drita Gjongecaj shpjegoi rolin e Shkollës Shqipe në ruajtjen e gjuhës shqipe, rritjen e vazhdueshme më shtrirje në cilësi të shkollës dhe shpjegoi metoda bashkëkohore për mësimin e gjuhës shqipe. Ajo foli dhe rreth rëndësisë së “Audiobooks.al” në mësimin e gjuhës shqipe sidomos në diasporë. Në fund fëmijët e Shkollës Shqipe Children of the Eagle shfaqen një koncert artistik të shkëlqyer për të gjithë të pranishmit.

Shqipëri, protestë e opozitës kundër qeverisë Rama

November 12, 2022 by s p

ZERI I AMERIKES

https://www.zeriamerikes.com/a/6831652.html

Në Shqipëri, opozita ka nisur sot pasdite protestën e saj kundër qeverisë së kryeministrit Edi Rama. Kjo protestë, siç deklaroi një ditë më parë, ish kryeministri Sali Berisha i cili ka rimarrë drejtimin e Partisë Demokratike “do të çelë një lëvizje të fuqishme që ka si synim madhor, përmbysjen e këtij regjimi antishqiptar, rikthimin e Shqipërisë në standardet demokratike, votën e lirë. Ndëshkimin e hajdutëve të pasurive publike publike dhe fondeve e saj publike, shpartallimin e krimit të organizuar me zero tolerancë ndaj tij. Të largojmë një person, një antishqiptar, një armik të qenies sonë kombëtrare , të lirive të shqitarëve sa më parë nga pushteti”.

Protesta, përpra selisë së qeverisë, organizohet gjithashtu dhe nga Partia e Lirisë (ish Lëvizja socialiste për Integrim) e cila drejtohet nga ish presidenti Ilir Meta. Ai ka akuzuar në mënyrë të përsëritur qeverisë e cila sipas tij “është zhytur në skandale të llahtarshme duke goditur perspektivën e vendit dhe duke vrarë shpresën e të rinjve”. Pak para protestës ai u shpreh se “kush fle në demokraci zgjohet në demokraci”.

Kryeministri Edi Rama konsiderohet përgjegjës për largimin e vazhueshëm të shqiptarëve nga vendi, e veçanërisht të të rinjve. Për këtë arsye, pjesë e skenografisë së protestës është dhe një gomone me flamurin e Britanisë së madhe. Emigrimi i shqiptarëve drejt këtij vendi, çoi kohët e fundit dhe në një reagim të fortë të kryeministrit Edi Rama, ndaj disa autoriteteve britanike, që floën për “një pushtim nga ana e shqiptarëve”.

Në disa fletë-palosje të shpërndara përpara protestës, Partia Demokratike ka paraqitur dhe atë që e konideron si “paketn antikrizë”, duke propozuar 10 ndërhyrjet kryesore, që nga “dyfishimi i rrogave dhe pensioneve, të përgjysmimi i sigurimeve shoqërore për fermerët, uljen e çmimit të energjisë për familjarët dhe biznesin, përgjmimin e taksave mbi naftën, moratorium për ndërtimet, anullimin e kontratave të paligjshme e luftë pa kompromis ndaj krimit të orgaizuar dhe korrupsionit”.

Kryeministri Edi Rama është treguar indiferent ndaj protestës së opozitës. Pak ditë më parë ai deklaroi për gazetarët se “nuk kemi asnjë lloj minute për të humbur me protestën e thirrur prej atyre që kanë marrë gjysmë milioni dollarë për të bërë protesta të kësaj natyre në të kaluarën. Koha do tregojë që lidhjet e tyre me likuiditetet ruse nuk janë ndërprerë, do ta shikoni”. Ai u shpreh “keqardhur për të gjithë ata, që do t’u shkojnë nga mbrapa duke menduar se kush e di për çfarë po u shkojnë nga mbrapa, po thjesht po tërhiqen për hunde”.

KONGRESI I DREJTSHKRIMIT TË GJUHËS SHQIPE

November 12, 2022 by s p

Prof. Xhelal Zejneli/

Themelet e njësimit të gjuhës letrare kombëtare shqipe janë hedhur që në kohën e Rilindjes

50-vjetori i Kongresit të Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe

Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe u mbajt në Tiranë. Ai zgjati gjashtë ditë, përkatësisht nga 20 nëntor deri më 25 nëntor të vitit 1972. Ishte një tubim shkencor gjithëkombëtar. U thirr për të nxjerrë përfundimet e diskutimit të gjerë për drejtshkrimin e gjuhës shqipe, që kishte filluar në vitin 1967, pas botimit të “Rregullave të drejtshkrimit të shqipes” që ishte projekt. Në këtë tubim të dijetarëve të gjuhës shqipe duhej të përcaktoheshin parimet dhe vijat themelore të hartimit të drejtshkrimit në trajtë përfundimtare, si edhe për të vendosur për një varg çështjesh të tjera, të përgjithshme dhe të veçanta, të drejtshkrimit të gjuhës letrare kombëtare në tërësi.

Në Kongres morën pjesë 87 (tetëdhjetë e shtatë) delegatë nga të gjitha krahinat e Shqipërisë, nga Kosova, nga shqiptarët që jetonin në trojet e tyre më Maqedoni dhe në Mal të Zi. Në Kongres morën pjesë edhe studiues të shqipes nga radhët e arbëreshëve të Italisë. Ndërmjet tyre kishte studiues dhe pedagogë, d.m.th. ligjërues universitarë të gjuhës shqipe, profesorë shkollash të mesme, përkatësisht mësues, shkrimtarë, publicistë, botues, veteranë të arsimit dhe të kulturës e të tjerë.

Referatin qendror të Kongresit, me temën “Gjuha letrare shqipe dhe disa probleme themelore të drejtshkrimit të saj” e mbajti gjuhëtari, profesori, akademiku, Mësuesi i Popullit Androkli Kostallari (1922-1992). Në Kongres u mbajtën edhe 150 kumtesa dhe referime shkencore. Të gjitha materialet e Kongresit janë botuar në dy vëllime: “Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe” I, II, Tiranë, 1973.

Kongresi bëri bilancin e gjithë punës së mëparshme për njësimin e drejtshkrimit të gjuhës shqipe. Pas diskutimeve të gjera në seanca plenare dhe në dy seksione, ai miratoi njëzëri “Rezolutën”, që është një sintezë e mendimit dhe e vullnetit të përbashkët të njerëzve të shkencës, të shkollës dhe të kulturës shqiptare.

Duke bërë përgjithësimin shkencor të analizës së strukturës dhe të veçorive funksionale të gjuhës së sotme letrare shqipe, rezoluta pohoi për herë të parë se “populli shqiptar ka tashmë një gjuhë letrare të njësuar”.

Kongresi shënoi fillimin e periudhës së një gjuhe letrare të vetme të njësuar, e cila u mbështet edhe me vendimin e posaçëm të KM “Mbi masat për zbatimin e drejtshkrimit të njësuar të gjuhës shqipe”, Nr. 50, datë 08.03.1974.

Ndërkaq, disa studiues dhe krijues në emigracion vijuan të shkruajnë gegërishten me variacione sipas krahinave të prejardhjes së tyre.

Pas vendosjes së sistemit pluralist, u shprehën kërkesa që të mos pengohet lëvrimi i gegërishtes letrare, sidomos në krijimtarinë letrare.

Kongresi i Drejtshkrimit pati një jehonë të gjerë në jetën shoqërore dhe kulturore të Shqipërisë, përkatësisht të trojeve shqiptare në Ballkan, si dhe ndër shqiptarët në diasporë. Kjo ndikoi në forcimin e njësisë shpirtërore kombëtare.

Kongresi ishte kurorëzim i përpjekjeve të vijueshme të gjuhëtarëve dhe të inteligjencies shqiptare për afrimin e shkallëshkallshëm të varianteve letrare të mëparshme dhe për formimin e një norme letrare kombëtare të njësuar.

Shënim: Në vitin 1956, Kostallari mori pjesë në komisionin hartues të “Ortografisë së gjuhës shqipe”. Në vitin 1967, kryesoi komisionin hartues të “Rregullave të drejtshkrimit të shqipes” (Projekt). Në vitin 1972 ishte kryetar i komisionit organizues të Kongresit të Drejtshkrimit. Në vitin 1973 kryesoi komisionin për hartimin e “Drejtshkrimit të gjuhës shqipe”, ndërsa në vitin 1976 kryesoi komisionin për hartimin e “Fjalorit drejtshkrimor”. Mbante titullin “Doctor honoris causa” të Universitetit të Goteborgut (Suedi).

* * *

Delegatët që morën pjesë në Kongres: Eqrem Çabej, Idriz Ajeti (Kosovë), Shaban Demiraj, Mahir Domi, Josif Ferrari (studiues arbëresh, profesor i gjuhës shqipe në Universitetin e Barit, Itali), Aleks Buda, Androkli Kostallari, Dhimitër Shuteriqi, Bedri Dedja, Rexhep Qosja (Kosovë), Petro Janura (Maqedoni), Anastas Dodi, Dalan Shapllo, Jup Kastrati, Munir Reso, Stefan Prifti, Ahmet Kelmendi (Kosovë), Ahmet Limani, Ajet Bytyçi (Kosovë), Ali Abdihoxha, Ali Dhrimo, Bahri Beci, Bajram Hajrullai, Besim Bokshi (Kosovë), Dhimitër Samara, Dhori Qiriazi, Drita Garuci, Elsa Vakëflliu, Emil Lafe, Engjëll Angoni, Fadil Podgorica, Fatmir Agalliu, Ferdinand Leka, Gaqo Peci, Hasan Sazani, Henrik Lacaj, Hysen Qosja, Isa Bajçinca (Kosovë), Ismail Bajra (drejtor i NGBG “Rilindja”, Prishtinë, Kosovë), Ismail Doda (Ostros, Krajë, Mali i Zi), Jani Thomai, Jorgji Çerepi, Jorgji Gjinari, Jorgo Bulo, Koço Bihiku, Kolë Ashta, Kolë Koci, Kristaq Shtëmbari, Lirak Dodbiba, Llazar Siliqi, Luan Dino, Luigj Franja, Lumnie Shehetila, Mehmet Çeliku, Menella Totoni, Mërkur Alimerko, Mikel Zavallani, Mufit Trepça, Naim Bardhi, Nesti Bellovoda, Niko Tanini, Nikoleta Cikuli, Osman Myderrizi, Pashko Geci, Pjetër Fusha, Qemal Haxhihasani, Remzi Nesimi (Maqedoni), Remzi Përnaska, Sefedin Sulejmani (Maqedoni), Shahe Jegeni – Sulejmani (Manastir, Maqedoni), Shefqet Hoxha, Sofika Adhami, Sofika Morcka, Spiro Floqi, Tomor Osmani, Xhevat Lloshi, Ylli Ruli, Zana Daci, Zhaneta Nova.

* * *

Shqiptarët në Ballkan dhe ata në diasporë, kanë një gjuhë – shqipen e sotme letrare, parimet e së cilës janë përcaktuar dhe janë miratuar në Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe. S’ka dy gjuhë shqipe, ka vetëm një sosh. Pikëpamja se në Kosovë duhet të flitet, të shkruhet dhe të mësohet gegërishtja letrare, është thellësisht e gabuar, për të mos thënë edhe antikombëtare. Një ditë, këta do të thonë se ka gjuhë kosovare. Një pikëpamje të tillë e mbështesin fuqimisht akademikët serbomëdhenj.

Gjuha e sotme shqipe, d.m.th. gjuha shqipe e njësuar, tanimë është bërë gjuhë popullore. Në trojet shqiptare jashtë Shqipërisë, e përdorin apo përpiqen dhe tentojnë ta përdorin të gjitha shtresat dhe segmentet e shoqërisë. Pa shqipen s’ka identitet kombëtar shqiptar.

Shqiptarët, mësimit të gjuhës shqipe, duhet t’i kushtojnë rëndësi shumë më të madhe se kaq. Në të shkruarit e shqipes hasen gabime në të katër anët ku flitet ajo.

Në trojet shqiptare jashtë Shqipërisë, në arsimin fillor dhe në atë të mesëm, shqipja duhet të mësohet e ndarë në dy pjesë: për gramatikën e shqipes dhe për letërsinë duhet të ketë mësues apo profesorë të veçantë dhe fond të veçantë orësh. Nëpër universitete, çdo fakultet shqipen duhet ta ketë lëndë të detyrueshme. Në të shkruar të shqipes hasen gabime nëpër studiot televizive, nëpër gazeta ditore, revista, mediume elektronike, mesazhe, nëpër tekstet shkollore apo universitare të të gjitha cikleve të arsimit. Në të shkruar të shqipes bëjnë gabime edhe të ashtuquajturit intelektualë, domethënë pseudo-intelektualët, persona me tituj akademikë, magjistra dhe doktorë shkence, pseudo-poetë dhe pseudo-shkrimtarë. Këta farë intelektualësh, në pak rreshta bëjnë një mori gabimesh. Para se ta publikosh një tekst, paraprakisht dërgoje në lekturë. Por mos mendo se do të gjesh lektor. Ligjëruesit e shqipes të shkollave fillore dhe atyre të mesme, mësimit të kësaj gjuhe – bijë të ilirishtes – duhet t’i kushtojnë kujdes dhe vëmendje të veçantë. Për t’ua mësuar nxënësve të tyre, paraprakisht duhet ta mësojnë vetë.

Një popull e fiton lirinë atëherë kur ia del ta shkruajë drejtë gjuhën amtare.

Në Udhën E Shkronjave Shqip Drejt Washingtonit

November 12, 2022 by s p

Nga Keze Kozeta Zylo/

Fillimi i shkollave shqipe çdo shtator nëpër New York dhe në Online natyrshëm ka vështiresitë e veta për pajisjen e nxënësve me librat e abetares, gjuhës shqipe dhe lëndëve të tjera plotësuese. Ky merak i madh sidomos për themeluesit dhe mësuesit shpesh herë është gërryes, por kur je këmbëngulës dhe durues gjithmonë ka një zgjidhje. Sot e filluan pa zbardhur dita në ditën e Veteranëve që ishte dhe pushim për shkollat publike duke udhëtuar nga Nju Jorku drejt Ambasadës shqiptare në Washington për të marrë librat shqip. Diplomati Shandro kishte kohë që ishte bashkuar me merakun tonë dhe e ftoi zyrtarisht z.Qemal Zylo themeluesin dhe drejtorin e shkollave shqipe për të marrë librat e Gjuhës 1-2-3. Ambasadorja e Republikës së Shqipërisë në Washington Floreta Faber i dorëzoi librat dhe i uroi punë të mbarë në këtë mision kombëtar.

Z. Zylo ishte i shoqëruar nga z.Enes Basha i cili i është bashkuar këtë vit këtij programi serioz dhe me dëshirën e madhe shkuan së bashku për të tërhequr librat. Ruajtja e gjuhës shqipe është një detyrë emergjente në Diasporë. Mbajtja gjallë e saj ndër shekuj ka kërkuar sakrifica, gjak, luftë dhe patriotizëm të pashoq. Një prej tyre ka qenë mësues Dhaskal Todri, një patriot, i cili kishte ardhur nga jashtë shtetit, kishte lënë gjithë pasurinë e tij për të sjellë në Shqiperi një ngarkesë me shkronja tunxhi dhe krijimin e shtypshkronjës së parë. Me kthimin e tij në Atdhe, armiqtë e tij nuk ishin të kënaqur. Karvanxhiu i thjeshtë që e shoqëronte ngarkesën nuk arrin ta kuptojë dot patriotin, se përse kishte kaq shumë vlerë e gjithë kjo. Mësues Todri nuk pati mundësinë të arrijë në vendlindje pasi armiqtë e gjuhës shqipe e vrasin mësuesin patriot.

Prandaj kushdo që i bashkohet këtij misioni ka bekimin e Martirëve, të parëve tanë, bekimin e nxënësve dhe të prindërve të shumtë të Alba Life, e cila ka mbi 15 vjet që është hapur dhe rritet për cdo vit pa u ndalur, pa u shkëputur qoftë dhe një ditë nga ky mision.

Në faqen e Ambasadës së Republikës së Shqipërisë në Washington për këtë vizitë shkruhet:

“Vijojmë shpërndarjen e teksteve shkollore për klasat e gjuhës shqipe në SHBA.

Ambasadorja Faber kishte kënaqësi të veçantë të takohej sot me z. Qemal Zylo, president i shkollës shqipe “Alba Life”, në New York.

Në një takim të ngrohtë dhe miqësor ajo i dorëzoi mbi 300 tekste shkollore në ndihmë të programit të klasave shqipe të të gjitha niveleve, për shkollat shqipe në Staten Island, Bronx, Queens dhe Brooklin të Nju Jorkut.

Gjatë takimit ata diskutuam mbi interesin e shtuar të prindërve në procesin e regjistrimit në programet e gjuhës shqipe, duke u ndalur në sfidat dhe prioritetet me të cilat përballen drejtuesit dhe stafi akademik këtë vit shkollor.

Ambasadorja falënderoi z. Zylo për punën e palodhur në komunitetin shqiptar në SHBA në ruajtjen e gjuhës dhe vlerave tona kombëtare”.

Në emër të stafit, mësuesëve, prindërve dhe nxënësve ju shprehim mirënjohjen tonë Ambasadore Faber! Faleminderit Ambasadore e Republikës së Shqipërisë në Washington Floreta Faber për mikpritjen në zyrat tuaja me Shkollat Shqipe “Alba Life” Ambasadori i Kombit. Ju gjithmonë e keni mbështetur këtë Mision Kombëtar me plot kulturë dhe mirësi dhe ne ju jemi mirënjohës. T’ju mësosh fëmijëve në Diasporë Gjuhën Shqipe është detyrë sa e bukur po aq dhe e vështirë, dhe kjo vështirësi më shumë për shkak të largësisë të shpërndarjes së abetareve. Sidoqofte ka qenë një ditë e florinjtë ngase mbajtja e tyre në duar nga Ambasadorja Faber, Qemali dhe Enesi anëtar i stafit dhe shpërndarja që do të bëhet tek nxënësit e ndriçojnë dhe më shumë këtë takim të bukur.

Mirënjohje gjithmonë!

11 Nëntor, 2022

New York

Veteran’s Day Commemoration at Arlington National Cemetery

November 12, 2022 by s p

Rafaela Prifti/

Vice President Kamala Harris placed a wreath in a somber ceremony at the Tomb of the Unknown Soldier at Arlington National Cemetery. Vice President Harris said to the nation’s veterans “through your life’s work and your example, you make America stronger.”

Earlier today first lady Jill Biden who hosted breakfast in honor of the veterans service to the country announced the Hidden Helpers Coalition, an initiative that aims to help young people who act as caregivers.

In her remarks, Vice President noted the Biden administration’s efforts to deliver on help with housing, health care and jobs. At the ceremony, she was joined by Defense Secretary Lloyd Austin, Chairman of the Joint Chiefs of Staff, Mark Milley, Transportation Secretary Pete Buttigieg.

Notably in August the Biden administration signed the legislation expanding healthcare (PACT) for service members who were exposed to burn pits in Iraq and Afghanistan as well as chemicals used in previous conflicts. According to reports by the administration, more than 137,000 claims involving toxic exposure have been filed.

Present Biden who is attending a United Nation conference on climate in Egypt released a video statement in commemoration of this special day.

“America’s veterans and their families, survivors and caregivers are the very spine and soul of the United States. And on this special day, on every day, I honor all those who sacrifice to our nation, like my son.”