dgreca – Page 1275 – Dielli

Dalja nga politika e qorrsokakut

September 14, 2018 by dgreca

Nga Kadri Veseli*/

Kuvendi i Kosovës, tanimë, ka krijuar një traditë shumë të mirë të shënimit të Ditës Ndërkombëtare të Demokracisë. Kjo ditë merr një rëndësi të veçantë në kontekstin e shoqërive e shteteve me demokraci të re, siç është vetë shoqëria kosovare.Demokracia përbën modelin më të mirë të qeverisjes në historinë politike të njerëzimit. Të gjitha modelet tjera politike që kanë synuar ta zëvendësojnë, kanë dështuar njëra pas tjetrës.Sigurisht, do të dështojnëedhe modelet që sot përpiqen të rivalizojnë me demokracinë.Arsyeja, pse kjo ka ndodhur dhe do të ndodhë edhe në të ardhmen, është shumë e qartë: vetëm demokracia arrin të sigurojë një qeverisje e cila nuk e cenon vlerën më të lartë të individit dhe të shoqërive- lirinë.

Ne besojmë në këtë ide, prandaj kemi zgjedhur që të jemi pjesë e botës demokratike, sinonim i të cilës janë Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Aleanca Veri-Atlantike dhe Bashkimi Evropian.

Nuk kemi asnjë dilemë dhe asnjë hezitim në këtë vizion.Por, demokracia para se tëjetëide, është praktikë reale, është mënyrëspecifike e qeverisjes dhe mënyrë e jetesës në liri.Është pikërisht ky dimension që nganjëherë duket se e harrojmë. E kemi gojën plot demokraci, e në anën tjetër lejojmë të na ndodhin gjëra që nuk korrespondojnë me frymën praktike të demokracisë.Ndërsa e them këtë, fjalën e kam pikërisht te skena jonë politike e cila tash e një kohë të gjatë po ka vështirësi serioze në tejkalimin e polarizimit të dëmshëm partiak.Në demokraci, dallimet politike janë të ligjshme, por kur ato nuk konkludojnë me konsensus, shndërrohen në rrezik për rendin demokratik. Interesat partiake janë legjitime në demokraci, por ato de-legjitimohen saherë që dalin mbi interesin publik.I përmenda këto parime, për të dalë tek çështja aktuale e dialogut me Serbinë.Na duhet të ulemi dhe të gjejmë gjuhën e përbashkët në përballje me sfidat e këtij dialogu. Të ulemi, ashtu siç kemi bërë gjithmonë në të kaluarën dhe kemi pasur sukses. Fryma e përjashtimit reciprok, të cilën aktualisht jemi duke e parë në mjedisin tonë politik,është një rrugë pa krye. Politika e qorrsokakut askujt nuk i shërben dhe të gjithë do të dalim të humbur nëse nuk hiqet dorë prej saj.Dilemat e ngritura mbi rrezikun për ndarjen e Kosovës nuk janë të qëndrueshme. Realisht, nuk janë dilema tona. Janë gracka të kundërshtarëve të lirisë dhe pavarësisë sonë.

Kosova është shtet i pavarur dhe sovran.

Deklarata e Pavarësisë e 17 Shkurtit është deklaratë e shenjtë për popullin tonë. Prandaj, si e tillë, është e paprekshme. Është e pacenueshme, siç janë gjërat e shenjta.

Kosova ka integritetin e saj territorial, të njohur ndërkombëtarisht.

Ka Kushtetutën e saj demokratike dhe askush nuk ka mandat të marrë vendime që bien ndesh me parimet themelore të saj. Prandaj, duke marrë parasysh këto parime të cilat na bashkojnë, është koha të ulemi dhe sëbashku ta trasojmë rrugën përpara. Këtë e presin sot qytetarët nga ne. Ky është obligimi ynë për të cilin kemi marrë mandatin prej tyre.Një gjë duhet ta kemi të qartë: Ose do ta respektojmë dhe zbatojmë këtë obligim, ose nuk kemi arsye të qëndrojmë në ulëset e Kuvendit e të Qeverisë, asnjë ditë të vetme.

Rrugë të tretë nuk ka.

*(Ky tekst është fjalimi që kryetari i Kuvendit të Kosovës, Kadri Veseli e ka mbajtur sot në shënimin e Ditës Ndërkombëtare të Demokracisë).

NATO: Krijimi i ushtrisë çështje e Kosovës

September 14, 2018 by dgreca

NATO mbështet zhvillimin e Forcës së Sigurisë së Kosovës me mandatin aktual, por nëse FSK duhet të zhvillohet, atëherë Këshilli i Atlantikut të Veriut do të duhet të rishqyrtojë nivelin e angazhimit të NATO-s në Kosovë.

Nga Numan Numanoviç/

Këshilli i ministrave të BE-së dhe përfaqëesuesit nga vendet e Ballkanit Perëndimor ranë dakord në Vjenë (13.09) për zgjerimin e marrëveshjes së Prüm-it. Në këtë marrëveshje bëhet fjalër për automatizimin e shkëmbimit të të dhënave mes BE-së dhe Ballkanit Perëndimor. Konkretisht kjo ka të bëjë me gjurmët e gishtrinjve dhe të dhënat për ADN-në, si dhe të dhënat për regjistrimin e automjeteve, vuri në dukje ministri Brendshëm austriak Herbert Kickl (FPÖ) në një konferencë të përbashkët shtypi me homologun shqiptar Fatmir Xhafaj. Ky do të ishte një “impuls i vërtetë cilësie” në bashkëpunimin policor dhe sigurinë në të gjitha vendet pjesëmarrëse.

Marrëveshja e Prüm-it u nënshkrua në vitin 2005 nga Austria, vendet e Belenux-it, Gjermania, Franca dhe Spanja. Që nga vera 2007 kjo marrëveshje është integruar si kuadër ligjor në BE. Ajo rregullon bashkëpunimin ndërkufitar midis shteteve nënshkruese me qëllim luftimin e terrorizmit dhe kriminalitetin ndërkufitar.

Ministrat e brendshëm të BE-së u takuan në Vjenë në kuadër të presidencës së radhës në BE që e mbulon Austria këtë gjashtëmujor. Gjatë ditës së parë të konferencës ishin pjesëmarrës edhe përfaqësuesit e vendeve të Ballkanit Perëndimor, ndër të premten (14.09) marrin pjesë përfaqësues nga vendet afrikano-veriore. Fokusi është përqendruar në bashkëpunimin e policisë, azili, migracioni dhe mbrojtja e kufijve.
Aspak temë rrugët legale për migracionin

Në fillim të konferencës ministri Brendshëm i Austrisë reagoi ndaj fjalimit vjetor të presidentit të Komisionit Europian Jean-Claude Juncker lidhur me gjendjen në BE. Ky i fundit i bëri thirrje presidencës austriake në BE, që të përpunojë zgjidhje me qendrueshmëri për të ardhmen dhe politika për rrugë legale të migracionit. „Ne mund të flasim për këtë, pasi përpjekjet për luftimin e migracionit ilegal të kenë sukses”, tha ministri austriak. Një herë ka ndodhur me programin e BE-së për shpërndarjen e emigrantëve, kur BE-ja u përpoq “të udhëzojë diçka, që askush nuk e donte”, tha Kickl.

Kontrollet kufitare mbeten

Kickl hodhi poshtë edhe kërkesën e komisarit të BE-së për Migracionin Dimitris Avramopoulos, i cili në një intervistë u drejtohej atyre vendeve, që ndërkohë aplikojnë sërish kontrollet kufitare në hapësirën Shengen, për t’i shfuqizuar këto rregulla sa më shpejt. Austria do t’i vazhdojë kontrollet në kufi për aq kohë, sa një mbrojtje e kufijve të jashtëm “të mos jetë vetëm në letër, por faktike”. Shfuqizimi i kontrolleve kufitare të vendosura në vitin 2015 do të bëhet vetëm pasi të funksionojë vërtetë mbrojtja e kufijve të jashtëm të BE-së. Ai nuk mund t’i injorojë nevojat e popullsisë për siguri dhe kontrolle, tha Kickl.

Ministri i Brendshëm austriak ishte i të njëjtit mendim me Komisionin e BE-së lidhur me planet për përfrocimin e agjencisë së mbrojtjes kufitare Frontex dhe rritjen e numrit të nëpunësve kufitarë. Edhe agjencia e BE-së për mbrojtjen e kufijve duhet të zgjerohet, për të mbështetur vendet e BE-së në procesin e azilit. Emigrantët ilegalë duhet të mund të dëbohen më shpejt.

Qendra për pranimin e të kthyerve në Shqipëri?

Në Vjenë të enjten, sipas Kickl, ka pasur edhe bisedime diskrete me përfaqësuesit e vendeve të Ballkanit Perëndimor për krijimin e qendrave të pranimit të refugjatëve të kthyer refuzuar nga vendet e BE-së. Që Shqipëria është në fokus, këtë Kickl nuk donte ta konfirmonte. „Ne nuk duam debate në opinionin publik, përpara se të jenë pjekur kushtet”, deklaroi i rezervuar dhe pa të dhëna konkrete ministri austriak. Edhe homologu i tij shqiptar Fatmir ishte i kursyer në informacion. „Shqipëria aktualisht është e konfrontuar me një numër gjithnjë e më të lartë migrantësh dhe ne me kënaqësi e pranojmë mbështetjen e BE-së, në mënyrë që Shqipëria të mund ta menaxhoj më mirë situatën”, u shpreh Xhafaj në Vjenë. Me “qendra të pranimit të të kthyerve” jashtë BE-së synohet, që të arratisurit, të cilët kanë një përgjigje përfundimtare për azilin e refuzuar në BE, të kthehen në një vend të tretë përpara se të dërgohen në vendin e origjinës. Shtetet që janë të gatshme për këto “qendra të pranimit të të kthyerve” mund të marrin ndihma si edhe mbështetje nga punonjësit e truprojës kufitare të BE-së.

Ministri i Brendshëm austriak e theksoi disa herë, që vendet e Ballkanit Perëndimor e kanë dëshmuar shumë herë kontributin e tyre efikas në zgjidhjen e çështjeve që kanë të bëjnë me mbrojtjen e kufijve, azilit dhe migracionit dhe se marrëveshja e nënshkruar tani do të shërbejë për përmirësimin e mëtejshëm të bashkëpunimit. Ministri shqiptar e cilësoi gjithashtu Austrinë si një partnere të rëndësishëme, që jep një kontribut të rëndësishëm në Ballkanin Perëndimor për përhapjen e normave demokratike.

Vuçiq: Marrëveshja me Kosovën t’i garantojë Serbisë anëtarësim në BE

September 14, 2018 by dgreca

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq ka thënë se çdo marrëveshje me Kosovën, për të zgjidhur mosmarrëveshjet mes dy vendeve, duhet t’i garantojë vendit të tij anëtarësim në Bashkimin Evropian.

“Nëse ndonjëherë arrijmë marrëveshje me Kosovën, Serbia duhet ta ketë të sigurt se do të bëhet anëtëare e BE-së më 2025”, ka thënë Vuçiq në një intervistë për agjencinë e lajmeve Reuters më 13 shtator.

Bashkimi Evropian ka thënë disa herë se normalizimi i marrëdhënieve bilaterale në mes të dy shteteve, është element kyç për t’u bërë pjesë e bllokut evropian.

Presidenti serb ka thënë ndër të tjera se arritja e marrëveshjes mund të zgjasë deri në 10 vjet, për shkak të dallimeve mes palëve.

“Ndonjëherë qeshi kur dëgjoj njerëzit si i bëjnë gjërat të lehta dhe thonë se, unë do t’iu jap juve tri fshatra dhe unë do t’iu jap gjashtë të tjerë në këmbim”, është shprehur ai.

Me këtë deklaratë ai u është referuar diskutimeve të fundit për ndryshim kufijsh në mes të dy shteteve.

“Nëse ndonjëherë do të arrijmë marrëveshje, do të ishte një pakt që nuk do të përfshijë vetëm marrëdhëniet në mes neve dhe shqiptarëve në Kosovë, por edhe rezolutën për rrugën drejt BE-së dhe zhvillimin e ardhshëm ekonomik”, ka thënë ai.

“Tani për tani, ne nuk e dimë ku i kemi kufijtë”, është shprehur Vuçiq.

“Askush në rajon nuk duhet të jetë i frikësuar nga arritja e ndonjë marrëveshjeje në mes të Kosovës dhe Serbisë, rajoni do të jetë më më stabil, më i fuqishëm dhe më atraktiv”, është shprehur ai.

Bisedimet mes Kosovës dhe Serbisë, me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian, synojnë arritjen e një marrëveshjeje ligjërisht obliguese për të dyja palët.

Takimi i fundit në mes të dy presidentëve në Bruksel, atij të Kosovës, Hashim Thaçi dhe homologut të tij serb, Aleksandar Vuçiq, ka dështuar të mbahet, pasi ky i fundit ka refuzuar të takojë delegacionin nga Kosova.

KOSOVA ËSHTË GJITHMONË E PARA

September 14, 2018 by dgreca

-Vizita në Prishtinë, Bushati: Kosova është e para/

-“Deviza jonë është që Kosova është gjithmonë e para dhe kësaj devize besoj se i jemi përmbajtur me besnikëri pavarësisht pozicioneve të ndryshme politike që aktorë të ndryshëm në Shqipëri mund të kenë për çështje të karakterit lokal. Kur vjen puna për këtë çështje kemi demonstruar unitet dhe solidaritet”, nënvizoi Ministri për Evropën dhe Punët e Jashtme të Shqipërisë, Ditmir Bushati/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/

PRISHTINË, 14 Shtator 2018/ Ministri për Evropën dhe Punët e Jashtme të Shqipërisë, Ditmir Bushati, ndodhet në Kosovë ku po zhvillon një vizitë zyrtare. Ministri Bushati zhvilloi një takim me Kryetarin e Parlamentit të Kosovës Kadri Veseli, me Kryeministrin e Kosovës Ramush Haradinaj, Zëvendëskryministrin e parë, njëherësh Ministër i Punëve të Jashtme të Kosoves Behgjet Pacolli, si dhe përfaqësues të spektrit politik në Kosovë.

Ministri Bushati zhvilloi një takim me Kryetarin e Parlamentit të Kosovës Kadri Veseli me të cilin diskutuan mbi bashkëpunimin mes dy vendeve tona por dhe rolin e parlamentit në zhvillimet e vendit.

Gjatë takimit me Kryeministrin Haradinaj, biseda u fokusua kryesisht në thellimin e marrëdhënieve dypalëshe, bashkëpunimin rajonal dhe atë shumëpalësh, zhvillimet në rajon dhe dialogu Kosovë- Serbi.

Në takim me Zëvëndëskryeministrin dhe Ministrin e Jashtëm të Kosovës Behgjet Pacolli, Ministri Bushati u ndal tek çështjet e bashkëpunimit dypalësh, intensifikimi i punës së përbashkët për rritjen e përfaqësimit të Kosovës në organizatat rajonale dhe më gjerë, mbledhja e përbashkët e dy qeverive si dhe dialogu Kosovë-Serbi. Ministri Bushati nënvizoi mbështetjen e padiskutuar dhe të qëndrueshme të Shqipërisë për Kosovën.

“Deviza jonë është që Kosova është gjithmonë e para dhe kësaj devize besoj se i jemi përmbajtur me besnikëri pavarësisht pozicioneve të ndryshme politike që aktorë të ndryshëm në Shqipëri mund të kenë për çështje të karakterit lokal. Kur vjen puna për këtë çështje kemi demonstruar unitet dhe solidaritet”, nënvizoi Ministri Bushati.

Duke iu referuar dialogut, Ministri Bushati nënvizoi nevojën “për të vijuar në këtë proces me durim strategjik, kreativitet dhe me vendosmëri për të konsoliduar Kosovën dhe arritjen e mundimshme të saj”.

Ndërsa në takimin me Zëvëndëskryeministrin Fatmir Limaj, u diskutua mbi axhendën e mbledhjes së ardhshme të dy qeverive në Pejë në funksion të konkretizimit të marrëveshje sidomos në fushën ekonomike.

Gjatë qëndrimit në Kosovë Ministri Bushati, zhvilloi takime edhe me krerët e partive politike parlamentare.

VESELI TAKOI MINISTRIN E JASHTËM TË SHQIPËRISË, DITMIR BUSHATI

Kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës, Kadri Veseli, priti sot në takim ministrin e Punëve të Jashtme të Shqipërisë, Ditmir Bushati, me të cilin diskutoi për bashkëpunimin midis dy vendeve, i shtrirë tashmë në të gjitha fushat, për proceset politike në shtetet respektive dhe me theks të veçantë, për dialogun midis Kosovës dhe Serbisë.

Kreu i Kuvendit të Kosovës konfirmoi edhe njëherë qëndrimin se sovraniteti dhe integriteti territorial i Kosovës janë të pacenueshme.

Veseli tha se në fund të procesit të dialogut, Kosova do të fitojë ulësen e saj në OKB, brenda kufijve me të cilët ka shpallur pavarësinë dhe është njohur ndërkombëtarisht.

Kryediplomati shqiptar, Ditmir Bushati, nga ana e tij, konfirmoi mbështetjen e Shqipërisë për Kosovën në të gjitha proceset nëpër të cilat ajo po kalon.

Veseli e Bushati theksuan nevojën që spektri politik i Kosovës të dalë me një qëndrim të përbashkët para fillimit të dialogut final.

KRYEMINISTRI HARADINAJ: KOSOVA DHE SHQIPËRIA DUHET T’I NDRYSHOJNË PARAMETRAT EKONOMIK DHE T’I HEQIN BARRIERAT BUROKRATIKE

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Ramush Haradinaj, ka pritur në takim ministrin për Evropën dhe Punët e Jashtme të Republikës së Shqipërisë, Ditmir Bushati, me të cilin ka biseduar për zhvillimet politike në Kosovë dhe Shqipëri.

Fillimisht, kryeministri Haradinaj e ka njoftuar ministrin Bushati për prioritetet e Qeverisë së Kosovës, Agjendën e Reformave Evropiane, zhvillimin ekonomik, fuqizimin e rendit dhe të ligjit, përmbushjen e obligimeve të MSA-së, dialogun ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Serbisë dhe çështje tjera me rëndësi për vendin.

Kryeministri Haradinaj me këtë rast ka vlerësuar rolin e Shqipërisë në mbështetjen e Kosovës në procesin shtetformues dhe proceset tjera me rëndësi për vendin, duke thënë se bashkëpunimi ndërmjet Kosovës dhe Shqipërisë duhet të thellohet edhe më tutje, në fushën e zhvillimit ekonomik, të këmbimeve tregtare, arsim, kulturë, shëndetësi dhe fusha tjera të interesit të përbashkët.

Gjatë takimit kryeministri Haradinaj ka kërkuar mbështetjen e Shqipërisë për rrugën e integrimit euroatlantik, anëtarësimin e Kosovës në INTERPOL, dhe në organizata tjera të rëndësishme rajonale dhe ndërkombëtare.

“Mbështetja që ka dhënë Shqipëria për Kosovën në të gjitha etapat ka qenë e rëndësishme, andaj kërkojmë që bashkëpunimi ndërmjet dy vendeve të vazhdojë edhe në fushën e zhvillimit ekonomik. Ne duhet t’i ndryshojmë parametrat ekonomik mes vete dhe t’i heqim barrierat burokratike”, tha kryeministri Haradinaj duke falënderuar ministrin Bushati për rolin konstruktiv të Shqipërisë në bashkëpunimin rajonal.

Gjatë takimit është biseduar edhe për marrëveshjet e arritura ndërmjet dy vendeve dhe nivelin e zbatimit të tyre, poashtu edhe për përgatitjet që janë duke u bërë për mbledhjen e përbashkët të dy qeverive që do të mbahet në nëntor të këtij viti në Pejë.

Ndërkaq, ministri për Evropën dhe Punët e Jashtme të Republikës së Shqipërisë, Ditmir Bushati, ka vlerësuar progresin e Kosovës duke e përgëzuar kryeministrin Haradinaj për vendimin pro liberalizimit të vizave për qytetarët e Kosovës nga Parlamentit Evropian, në të njëjtën kohë ka shprehur gatishmërinë e shtetit shqiptar që edhe më tutje të vazhdojë mbështetjen e Kosovës në rrugën e saj euroatlantike.

PACOLLI: SHQIPËRIA TË ASISTOJ KOSOVËN NË TË GJITHA PROCESET INTEGRUESE

Zëvendëskryeministri dhe Ministri i Punëve të Jashtme i Republikës së Kosovës, Behgjet Pacolli ka pritur sot homologun e tij, ministrin e Punëve të Jashtme të Republikës së Shqipërisë, Ditmir Bushati.

Me këtë rast, ministri Pacolli ka falënderuar përzemërsisht ministrin Bushati për përkrahjen e vazhdueshme që shteti shqiptar i ka ofruar dhe po i ofron Republikës së Kosovës. Agjenda e takimit mes dy ministrave ka pasur për fokus identifikimin e çështjeve në të cilat mund të thellohet bashkëpunimi, dhe propozimi i hapave për adresimin e sfidave të përbashkëta në fushën e politikës së jashtme dhe diplomacisë.

Në kuadër të diskutimeve, ministri Pacolli theksoi që afirmimi i mëtutjeshëm i pozicionit ndërkombëtar të Republikës së Kosovës, përfshirë këtu dhe objektiva strategjike në lidhje me anëtarësimin në organizata ndërkombëtare, shtron nevojën për koordinim të veprimeve dhe për përkrahje intensive nga ana e shtetit dhe diplomacisë shqiptare.

Ministri Bushati ishte i një mendimi me ministrin Pacolli se çështjet sikurse anëtarësimi në organizata si UNESCO, INTERPOL, përkrahja e përmbylljes së procesit të liberalizimit të vizave, bashkëpunimi në kuadër të shkëmbimit të përvojave dhe njohurive në lidhje me organizatat rajonale, thellimi i bashkëpunimit në lidhje me shtrirjen e prezencës diplomatike, kërkojnë bashkëpunim dhe koordinim intensiv mes dy vendeve në të gjitha nivelet.

Po ashtu gjatë takimit u diskutua rëndësia që Republika e Shqipërisë ka në përkrahje të Republikës së Kosovës në procesin e dialogut për Marrëveshjen Gjithëpërfshirëse. Ministri Pacolli edhe në këtë takim bilateral, theksoi rëndësinë e thellimit të integrimit ekonomik mes dy vendeve, me theks rritjen e volumit tregtar për çfarë u theksua se është e rëndësishme të lehtësohen barrierat doganore, infrastrukturore dhe teknike.

Në adresimin para mediave, ministrat theksuan se janë pajtuar që çështjet e sipërpërmendura të adresohen në nivel të bashkëpunimit ne nivel të profesional e teknik ne kuadër të grupeve punuese, në mënyrë që në takimin mes dy qeverive në nëntor 2018, të mund të përmbyllen me sukses.

BUSHATI-PACOLLI FLASIN EDHE PËR MBLEDHJEN E PESTË TË QEVERIVE TË SHQIPËRISË E KOSOVËS

Ministri për Evropën dhe Punët e Jashtme i Shqipërisë, Ditmir Bushati, dhe ministri i Jashtëm i Kosovës, Behgjet Pacolli, në takimin sot në Prishtinë kanë folur edhe për mbledhjen e përbashkët të dy qeverive në Pejë në muajin nëntor të këtij viti.

“Kemi pasë mundësinë për të folur edhe për sa i përket bashkëpunimin tonë dypalësh. Dy qeveritë tona do të mblidhen në Pejë dhe do të jetë një mundësi tjetër e artë për të rishikuar progresin që kemi bërë në këtë drejtim, por edhe mangësitë, apo ato boshllëqe që duhet t’i adresojmë”, theksoi ministri Bushati.

“Është krejt e vërtetë që është bërë një progres i pamohueshëm dhe kjo reflektohet edhe në shkëmbimet tregtare dhe vëllimin ekonomik mes Shqipërisë dhe Kosovës. 2017-ta ka një rritje 10 për qind, shpresojmë shumë që 2018-ta gjithashtu të ketë një konfirmim të këtij trendi dhe pse jo në rritje”, u shpreh kryediplomati shqiptar, Bushati.

Poashtu, kryediplomati kosovar Pacolli u shpreh i bindur se, “sigurisht do të ketë lajme të mira që dalin nga konkluzionet e takimit të radhës – mbledhja e dy qeverive, këtë hërë në Pejën e bukur”.

“Shqipëria gjithmonë është në mbështetje të Kosovës si në rrafshin rajonal, ashtu edhe ndërkombëtar”, vlerësoi ai.

Mbledhja e përbashkët e qeverive të Shqipërisë e Kosovës në Pejë në nëntor 2018 do jetë e pesta, pas të parës historike në Prizren në 11 janar 2014, të dytës në Tiranë në 23 mars 2015 , të tretës në 3 qershor 2016 në Prishtinë dhe të katërtës të zhvilluar në 27 nëntor 2017 në Korçë.

Drama “Gjegj Kastriotit-Skënderbeut”

September 14, 2018 by dgreca

550 vjet nga Kryeheroi shqiptar Gjergj Kastriotit – Skënderbeu/

Drama “Gjegj Kastriotit-Skënderbeut” nga gjuha e dokumenteve/

Intervistë me Aktorin dhe regjisorin e njohur Xhevat Limani/

nga Hazir MEHMETI, Vjenë/

“Mbi dyqind burime për këtë vepër të shkruar dhe çdo fjalë aty është e mbështetur në faktografi. Një nga motivet kryesore që dua të sjell është mesazhi në politikën shqiptare është kjo, se Gjergj Kastriotit-Skënderbeu, ka folur me diplomat të huaj pa protokoll, pa përkthyes në shtatë gjuhë.UÇK mori si elemente pozitive nga strategjia e Gjergj Kastriotit – Skënderbeu gjë që u çmua shumë në nivele botërore”.
Aktualiteti i një interviste me shkas plotësohet me rastin e 550 vjetorit të vdekjes së Gjergj Kastriotit – Skënderbeu. Aktori dhe regjisori i madh shqiptar, Xhevat Limani, ringjalli porosinë e kryeheroit tonë si autor i veprës dhe aktor që flet me zemër e shpirt të krye personazhit dhe siç e thotë ai “nuk i kemi dal borxhit kryetrimit”. Publiku shqiptar u rifreskua nga afër me veprën madhore të Gjergj Kastriotit – Skënderbeu.

Pyetje: Së pari ju përgëzoj për lojën tuaj teatrale këtu në Vjenë. Ishte diçka tepër domethënëse dhe e fuqishme! Si po ndiheni pas shfaqjes suaj?

Xhevat Limani: “Së pari e falënderoj publikun shqiptarë në Vjenë, kam pasur gjithmonë dëshirë dhe ëndërr që të prezantoj në Vjenë dhe më gjerë, jo vetëm me teatër por konkretisht SKËNDERBEUN për hir të atij borxhi të madh, të asaj Embleme, kur dihet se austriakët këtu mbajnë shpatën dhe përkrenaren e kryeheroit tonë kombëtar. Ia arritëm me disa mundime që ta sjellim këtu dhe më këtë rast dua të falënderoj zj. Drita Cacaj, Zj.Shpresa Kamberin dhe Z. Safet Sadikun. Ne sollëm shfaqjen në mesin e disa qyteteve të njohura nëpër Europë, por mendoj se Vjena është qytet simbol i artit klasik dhe të dëshmojmë para botës se shqiptarët nuk janë popull që pjestarët e tij të trajtohen si qytetarë të rendit të dytë apo të shihen vetëm si viktima, apo të shihen vetëm si fajtor të problemeve në Ballkan siç duan të na japin etiketën, por fajtor janë të tjerët. Ne po paguajmë targën e rëndë për shkak të indolencës së shtetit shqiptar i cili nuk ka formuar një diplomaci pak më vigjilente për të ruajtur dinjitetin e shqiptarëve jashtë kufijve të Shqipërisë londineze. Mendoj, që tani me pavarësimin e Kosovës, diplomacia e saj po i plotëson disa vakume dhe dalë ngadalë do të ecin, dhe diplomacia shqiptare ka zënë t’i artikuloj kërkesat me tingull të qartë që edhe ne të radhitemi aty ku e kemi vendin në mesin e popujve të civilizuar dhe të lashtë të kontinentit.

Pyetje:Ju e thatë, se shpata dhe përkrenarja e Gjegj Kastriotit-Skënderbeut, janë porosi për ne, drama e juaj e ringjall porosinë, si po pritet kjo nga publiku, veçanërisht gjenerata e re?

Xhevat Limani: Unë projektin e kam punuar me qëllim, jo për të treguar historinë e Gjergj Kastriotit-Skënderbeu, këtë punë e ka bërë Barleti, Wudvord Longfellou, Jon Winthkop, Antonio Vivaldi, Kreçiq e shumë studiues e krijues arti, ku ka mbi dymijë e pesëqind vepra për Gjergj Kastrioti-Skënderbeu, si shpëtimtar që ka mbrojtur perëndimin dhe mendoj se sjellja ime në skenë është motivuar nga një dispencë për strategjinë e Gjergj Kastriotit – Skënderbeu që e kam gjetur në Westpoint, në akademinë më të madhe ushtarake, ku strategjia e Skënderbeut mësohet lëndë mësimore gjashtë muaj. Për fat të keq në shtetin shqiptar kjo mësohet vetëm nja katër orë.

Si duket ju keni hulumtuar rreth veprës së Gjegj Kastriotit-Skënderbeut.

Xhevat Limani:Po, jam hulumtues i Skënderbeut në arkivat në Shtetet e Bashkuara të Amerikës ku më shumë më ka ndihmuar Piter Prifti, sekretar i Fan Nolit, i cili ka qenë 33 vjet profesor në Harvard University dhe më ka dhënë që nga historia e Gjon Butkokut dhe historian të tjerë të huaj që kanë shkruar për Gjergj Kastriotit-Skënderbeun. Një nga motivet kryesore është mesazhi në politikën shqiptare që dua të sjell, Gjergj Kastriotit-Skënderbeu ka folur me diplomat të huaj pa protokoll, do më thënë pa përkthyes në shtatë gjuhë. Pra, ai nuk ishte vetëm luftëtar i krahut por ai ishte edhe i mendjes, edhe në akademinë ushtarake që ishte, të jeniçerëve që përgatiteshin. Turqia duhet të krenohet me Gjergj Kastriotit-Skënderbeun, sepse ai për Turqinë ka marrë 17 vende duke ngritur flamurin e fitores gjerë në Eritre. Ndërsa, sa i përket Arbërisë apo Shqipërisë, mendoj se ai erdhi të mbroj pragun, apo erdhi nga ai dinjiteti që kishte; meqë Sulltani nuk e lejonte që të vij të ulet tek varri i të atit të tij Gjon Kastriotit, ashtu siç i ishte dhënë premtimi dhe kjo atë e detyroi nga ndjenja e brendshme atërore që të kthehet dhe ta mbrojë vendin e vet. Sot ka shumë dilema, shumë historian që thonë se ç’na duhet kjo mbrojtje kur zhduket gjysma e këtij populli, por ja që populli shqiptarë si popull i lashtë nga gjithë perandoritë tjera nuk është zhdukur dhe është ripërtërirë e cila ripërtëritje gjenetike, mendoj, ka të bëjë edhe me ambiciet dhe idealin e Gjergj Kastriotit-Skënderbeut, siç e thotë ai: “Me gen babe, me qumësht nëne; me sy shkabe dhe me dritë hëne.”

Ju jeni ndër ata që e bënë të ringjallet, porosia e Gjergj Kastriotit-Skënderbeut me shfaqjen tuaj e cila do shumë mund e kohë të përgatitet dhe të shfaqet në shumë vende sipas projektit tuaj.

Xhevat Limani:Po, Gjegj Kastriotit-Skënderbeu kishte në ushtrinë e vet edhe austriak, pra ideja e NATO-së sot ka qenë ide e Gjegj Kastriotit-Skënderbeut, kjo mësohet tani në West Point (Akademia më e madhe ushtarake në botë). Për ta mundur imperatorinë duhet të bëhen forca të bashkuara të popujve të ndryshëm që e duan lirinë. Ai thotë: “Në ushtrinë time kisha shtatëmbëdhjetë kombe duke u nisur nga gjermanet, galet, austriakët, venedikasit e tjerë dhe t i more edhe tribalet, të cilët janë sllavë dhe ata ishin frikacak, por unë në netët pa hënë i mësova të këndonin dhe kështu e munden frikën e filluan të bëhen luftëtarë”.

Pyetje:E keni vizituar muzeun ku gjenden shpata dhe përkrenarja e Gjegj Kastriotit-Skënderbeut?

Unë i kam vizituar edhe më përpara shpatën dhe përkrenaren këtu në Vjenë, kur qëndroj para tyre gjithmonë rimarr forcë dhe shtroj një pyetje sikurse që pyesin shumë prej nesh; shumë e madhe shpata! Unë kur e kam shkruar veprën Gjegj Kastriotit-Skënderbeu, natyrisht që kam hulumtuar defterët të mbretërisë osman, arkivat romake, austriake, hungareze e shumë tjerë gjerë te Arkivat Nacional në Uashington, kam mbi dyqind burime për këtë vepër të shkruar dhe çdo fjalë aty është e mbështetur në faktografi, ashtu që shumë njerëz mendojnë se jam historian kur flas në tribuna. Unë jam aktor-regjisor, kam kryer përveç aktrimit dhe letërsinë, kam shkruar njëzet libra, po vazhdoj të shkruaj, dhe nuk shkruaj keq dhe mes tyre është edhe “Tragjedia e Skënderbeut”, të cilën e kam përkthyer në anglisht së bashku me një profesor amerikan i cili është edhe poet dhe do të luaj në Brodwey dhe New York në fund të nëntorit në anglisht, sepse dua që të sheh dhe bota, çfarë protagonisti është ky Gjegj Kastriotit-Skënderbeu. Nuk është ndonjë njeri imagjinar dhe një figurë imagjinare ashtu siç i fryjnë heronjtë. Ne ende nuk i kemi dal borxhit krye heroit tonë.

Po rreth publikut, mund të thoni diçka?

Është kënaqësi dhe frymëzuese kur salla është e mbushur. Unë kam dashur që ta bëjë të ditur fuqinë e fjalës së tij, ndërsa dihet fuqia e shpatës së tij. Gjegj Kastriotit-Skënderbeut, mes tjerash ka qenë edhe filozof, ka qenë eruditë, njeri i mendimit, psikolog, ka qenë njeri cili ka ditur t’i dëgjoj e kumtoj dhe baza e kësaj shfaqjeje ka qenë në aftësinë oratorike të Gjegj Kastriotit-Skënderbeut, si të flasim me ushtarë për fitore, si të flasim me ushtarët e mundur, si të flasim me tradhtarët. Dhe, ai jep jo rastësisht mesazhe shumë të fuqishme të cilat, mendoj, lufta e Ushtrisë Çlirimtare e Kosovës i mori si elemente pozitive gjë që u çmua shumë në nivele botërore, kur thotë: mos vrisni robër lufte që dorëzohen. UÇK mes tjerash mund të krenohet me dy gjëra: nuk vrau robër që u dorëzuan dhe nuk vrau fëmijë e as gra e pleq. Kjo është ushtria e mirëfilltë e cila mësohet edhe në Westboyn, kjo është ushtria e mirëfilltë e idesë së madhe të Gjegj Kastriotit-Skënderbeut. Jo rastësisht doktrina e NATO është ngritur mbi idenë e doktrinës së krye heroit tonë kombëtar.

Pyetje: Ideja e ngritjes së Teatrit Shqiptar në Vjenë e nisur nga regjisori i ri Safet Sadiku, e cila mendoj se do ishte një mburrje për ne, si e shpjegoni ju këtë nismë?

Po, unë dua ta përkrah regjisorin e ri Safet Sadiku për nismën e tij rreth teatrit shqiptar në Vjenë i cili duket i ri por ka shumë energji. Mes tjerash unë jam edhe nënpresident i artistëve shqiptarë në botë, jam pedagog dhe dua ta mbështes në format e mundshme. Fundi, më mirë është që shqiptarët të hapin teatro se sa të merren me gjëra negative që nuk i përkasin racës njerëzore. Në Shtetet e Bashkuara të Amerikës shfaqjen e bëjë me debat, pasi mbaron shfaqja dhe aty marrin pjesë shikuesit nga shumë kombe e rrethe sociale dhe ndodhë të ketë edhe ndonjë anglez, ndonjë irlandez, turk, kroat apo ndonjë serb, grek dhe jam i përgatitur nga arkivi im për debat i cili ndonjë herë zgjatë deri në katër orë.

Pyetje: Ju e thatë, se gjithë kjo Evropë ka origjinën e gjakut tonë, një thënie e bazuar apo.

Xhevat Limani: Po, absolut. Kur gjaku ynë pellazgët zbritën në krah të shqiponjës para Ateu dhe Mëmëdheu dhe dymbëdhjetë mijë vjet më vonë Kadmi kur erdhi për t’i sjell shkronjat nga Fenekia, pra i martuar me Harmonin dhe kishte lindur djalin e parë Ilirin. Pastaj gjaku arbëror pësoi transformime të ndryshme, por nga gjithë këto tufane e vërshime nuk u nënshtrua, vazhdoi. Pra është një nga popujt e lashtë, popujt e zotit që ka vazhdimësi dhe për luftëra shkon, rritet shumohet po edhe vdesin, në fund mbijeton, pra një Feniks i çuditshëm. Unë besoj në ri shndritjen e shpirtit të gjenit shqiptar. Popujt tjerë ne na kanë dëmtuar shumë duke përkrahur popuj të pa qenë, siç ishte rasti me Greqinë. Grekët nuk kanë qenë fare në Luftën e Trojës, kanë ardhur gjashtëqind vjet pas Luftës së Trojës. Nuk ka pasur popull grek dhe nga njëmijë anije që shkuan në Luftën e Trojës, nëntëqind e gjashtëdhjetë prej tyre ishin luftëtarë pellazgë-ilir. E kanë kot të tjerët që torturojnë historinë e një populli, ta mbulojnë me pluhur e baltë, por kristali është kristal dhe rri në thellësinë e tokës dhe për atë arsye është i rrallë, e qymyr ka në sipërfaqe të tokës sa të duash. Mendoj se shqiptarët janë një popull kristal dhe herët a vonë do të shkëlqejnë me tërë dritë rimën hyjnore para fakteve dhe dëshmisë civilizuese. (Bisedoi Hazir Mehmeti)