dgreca – Page 252 – Dielli

BIDEN DHE EVROPA, ERA KA NDRYSHUAR POR ËSHTË E GABUAR

January 4, 2021 by dgreca

BIDEN DHE EVROPA, ERA KA NDRYSHUAR POR ËSHTË E GABUAR/

TË KETË SHUMË MIKLIME/

Nga FRANCO VENTURINI-Përktheu nga Corriere della Sera”, 1 janar 2021- Eugjen Merlika/

Evropa numëron ditët që mungojnë nga betimi presidencial i Joe Biden-it dhe lehtësimi i saj është më shumë se i ligjësuar. Mjaft më me një president të SHBA që uron shkërmoqjen e BE, që kërcënon shpërbërjen e NATO-s, ose që del nga traktatet që më shumë përfshijnë evropianët e i imponojnë atyre masa ndëshkuese tarifare. Por mbrapa kënaqësisë së pranueshme fillon të nxjerrë kokën një rrezik: që Evropa të ketë shumë miklime mbi kthimin e solidaritetit transatllantik të qëmoçëm. Shëmbulli themelor, vetkuptohet, është ai i marrëdhënieve dhe marrëveshjeve me Kinën, si ajo më e fundit e lehtësimit të investimeve të ndërsjellta. Marrëveshja është e tëra për t’u vërtetuar, por Joe Biden ka bërë të njohur, nëpërmjet zëdhënësish tepër të besueshëm, se SHBA presin të jenë të konsltuar e të dëgjuar mbi politikën kineze të BE e të qeverive të tij. Si për të thënë se Amerika është e zotuar në një përballim me Pekinin që ka vlerë globale, e që aleatët evropianë nuk duhet të kundërshtojnë Manovruesin. Është një shpullë, kuptohet miqësore, për synimet evropiane të një autonomie gjeopolitike. E nuk mjafton. Askush të mos mendojë se në selinë e Aleancës Atlantike SHBA do të heqin dorë nga kërkesa e shtimit të harxheve ushtarake të rëna n’ujdi për 2 % të PPI e ndoshta edhe më përtej (Italia është në një vonesë të madhe).

E pastajma për tregëtinë e tarifat a do të jetë vërtetë e ndryshme? E prirja për të hedhur vaj mbi zjarrin e luftës ukrainase, të cilën evropianët tundohen pa sukses që t’a ndalojnë? E Biden-i me të vërtetë dëshëron t’a shtojë praninë në Mesdhe, përfshirë dhe Libinë, si ne të parët do të donim? Për fat janë bashkëndarjet e mendimeve për mjedisin, mbi traktatet për t’u rivendosur (edhe me Iranin), mbi shumëkahësinë. Por duhet të mbajmë sytë hapur. Ndërmjet SHBA dhe Evropës shumë interesa nuk përputhen më. Problemi i Evropës, sot, është të përpunojë një politikë që, pa fyer SHBA, të ripohojë vullnetin për të qënë e pranishme në skenën ndërkombëtare, edhe përballë shtyrjes hapësinore të ekonomisë së Shtetit kinez, edhe në marrëdhëniet me Rusinë, që nuk duhet të mbeten peng të Russiagate të kujtesës trumpiane dhe, e këtu duhet të bëhet e gjallë një politikë e jashtëme e fikur italiane në Mesdhe, në Libi, në Lindjen e Mesme.

Kemi përpara çështje rrënjësore që duhet të jenë objekt i nismave të menjëherëshme, e para mbi të gjitha përpjekja për të kufizuar armatimet bërthamore (ka ende pak kohë për të zgjatur marrëveshjen e fundit të përmbyllur me Moskën, “New Start”) por edhe teknologjitë e reja të shkatërrimit në masë. Nëse Evropa nuk do të dijë të stimulojë Biden-in do të përfundojë në zënien me të.

“Corriere della Sera”, 1 janar 2021 Përktheu Eugjen Merlika

SI SOT 3 JANAR…

January 3, 2021 by dgreca

Nga Abdurrahim Ashiku-Athine/ 3 Janar 2021/

Nostalgji/

Sot është 3 janar…Kjo ditë, kjo datë, tridhjetë e ca vite të shkuara, më vjen e ftohtë. Me dëborë që i afrohej metrit në qytetin e vogël në themele të Korabit, Peshkopinë që e kam me vete e s’e lëshoj kurrë, që e kalonte metrin në Luginën e Drinit dhe Nëntë Maleve të Dibrës, që i kam në shpirt. Me temperatura që zbrisnin në pesëmbëdhjetë e njëzet gratë poshtë zeros. Me xhama të ngrirë dritaresh që formonin qëndisma të paarritshme për qëndistare. Me hej akulli që zbrisnin nga tjegullat sa i kapja me dorë. Me prindër që më shumë rrëshqisnin se sa hidhnin hapa në rrugën e ngrirë me fëmijët sukulluar me velenxa drejt çerdheve…

Pamje që më erdhi në kujtesë sot, më 3 janar 2014, nga fotot e shumta që mbushën facebook-un nga meraklinjtë e bardhësisë në mbarë Dibrën.

Pamje që më ngjalli mall…

Bardhësi që më ngjalli nostalgji…

Asokohe, më se tridhjetë vjet të shkuara, më 3 janar na “mblidhnin”…për të na “zbritur”. Vitin e parë e mësova nga të tjerët, më të vjetrit. Të dytin ua mësoja më të rinjve. Në mbledhje duhet të shkonim të veshur e ngjeshur mirë e mirë, me rrobat më të ngrohta; me xhupa pambuku të qepur si llokma bakllavaje, me triko leshi të thurur përfshirë grykën, me doreza leshi lidhur në kyçe me pe të të njëjtës përbërje , me çorapë leshi e çizme gome…

Gjeografia e udhëtimeve ishte e tërë Dibra, nga Stebleva në Reç, Kala të Dodës, Lurë, Selishtë… Gratë e institucionit dhe ata që ishin shëndetësisht të pamundur për udhëtime të gjata, nuk i shpëtonin listë-shpërndarjes, veçse hapat e tyre bënin më pak rrugë, në zonat rreth e qark apo edhe brenda qytetit.

Kjo ndodhte çdo vit. Dhe ndodhte pikërisht më 3 janar…

E kam përjetuar këtë në disa vite, sa kohë punoja në atë institucion. Kam udhëtuar në ditë dimri në zona të largëta, në rrugë pa rrugë, mbi gjurmët e mia apo mbi gjurmët e para udhëtuesve.

Një nga udhëtimet e kam përshkruar në njërin nga udhëtimet, në atë më të vështirin, në dimrin e vitit 1985…

Vet’ i dyti, në një dëborë që binte me flokë si zogj të vrarë, në rrugë të pa shkelura, udhëtova në itinerarin Luzni, Muhurr, Selishtë, Lukan, Qafë-Murrë, Katundi i Vjetër, Kacni, Selishtë, Prat, Lishan i Epër, Lishan i Poshtëm, Hotesh…

Një udhëtim i lodhshëm fizikisht por në të njëjtën kohë një çlodhje e jashtëzakonshme shpirtërore midis njerëzve në betejën e tyre për ta mundur dëborën e trashë, akullin nën këmbë e mbi kokë, solidaritetin e madh njerëzor në marrëdhëniet njeri me tjetrit për t’i qëndruar pranë komshiut…

Në ato udhëtime, që nisnin gjithnjë më 3 janar, kam qenë student në një universitet popullor, Universitetin e Dibrës. Kam marrë mësime që nuk mund të merren në asnjë universitet të botës.

“Unë kam mbaruar universitetin e Oksfordit, por mbarova edhe një universitet të dytë, atë të Dibrës ”, shkruan Reginald Hibberd në “Albanian Life”

Në udhëtimet e mia, ato të “3 janarit” (por edhe të tjerat) ulur si “student” në Odën Dibrane, në ditë dimri dhe ditë vere, në ditë gëzimi dhe fatkeqësie, kam mësuar aq shumë sa një jetë nuk më mjafton ta përshkruaj.

Ndokush do të qeshë me nostalgjinë time.
Le të qeshë.
E qeshura është jetë ashtu si edhe qëndrimi pranë njerëzve në ditë të vështira, është jetë…

Nuk e di në se sot, më 3 janar 2014, institucionet kryesore shtetërore në Peshkopi u kanë vënë kyçin dyerve të zyrave dhe kanë mbathur këpucët në udhëtime mes dëborës e acarit fshatrave të Dibrës, pranë njerëzve që kanë nevojë më shumë se sa për bukën dhe kripën e ditës për fjalën e ngrohtë.

Nuk e di…
Nuk e besoj…

Asokohe unë dhe shokët e mi e bënim këtë, mbase paksa të ngrysur kur niseshim por të qeshur kur ktheheshim.

Kohë që më ngjallin mall dhe dashuri…

Abdurahim Ashiku

Athinë, 3 janar 2014

BIRI I ARMIKUT- MJESHTËRIA E RRËFIMIT TË ANKTHIT

January 3, 2021 by dgreca

Lexuesit rreth romanit “Biri i armikut” të Shpend Sollaku Noé-së/

Shkruan Fatmir Mamo/

Mbas romaneve “Il confine della nebbia” e “Il Però fiorì a dicembre” Shpend Sollaku Noé vjen me romanin “Filius hostis ovvero Il Figlio del nemico” (“Biri i armikut”). Në këtë roman autori kërkon që në fillim të faqeve të para ta bëjë lexuesin pjesmarrës të ngjarjeve, sidomos atë që e ka jetuar atë periudhë me dramën e të drejtës së të shkuarit në shkollën e lartë. Rresht pas rreshti, faqe pas faqeje, me saktësinë dhe realitetin e shprehur në menyrë brilante të jetes së personazheve që rrallëherë e gjen në autor të tjerë, autori të bën të ndihesh fizikisht në ato ngjarje. Ai përshkruan me aq mjeshtëri ankthin, pasionin, dëshiren për jetë të lirë, dashurinë e atyre viteve, vuajtjen edhe të prindërve, frikën që regjimi komunist mund të të zhdukte me burgim por edhe me eleminimin fizik sepse ishe bir i armikut. Shpend Sollaku Noé na mrekullon me ngjarjet e atyre viteve – shkuarjen për kryerjen e shërbimit ushtarak. Me mjeshtërinë e penës së tij ai tregon ankthin e asaj dite që shumë prej nesh e kanë jetuar personalisht.

Sazani ishte ai ishull aq misterioz dhe habitës për ne që e shikonim nga bregu i Vlorës. Në këtë roman për këtë ishull hidhet dritë si për një realitet rrënqethës. Asnjëherë deri më sot pë të nuk është është shkruar kaq imtësisht.

Është momenti që ky roman por edhe romanet e tjerë të Shpend Sollaku Noé të lexohen jo vetëm nga ne që e jetuam atë periudhë të egër diktature por, dhe sidomos, nga fëmijët tanë, pasi kanë rastin e vetëm që atë periudhë komuniste ta lexojnë siç ka qenë në realitet dhe jo me deformimet që herë pas herë bëhen nga disa pseudoshkrimtarë. I uroj Shpend Sollaku Noè-së nga thellësia e zemrës një rrugë të gjatë dhe të suksesshme krijuese. Faleminderit për emocionet që më dhuron me veprat e tij .

*Fatmir Mamo, Sant’Andrea Apostolo dello Ionio, Catanzaro, Calabria.

Republikanët e Senatit rrëzojnë veton e Presidentit Trump

January 2, 2021 by dgreca

Senati i Shteteve të Bashkuara i kontrolluar nga republikanët rrëzoi të premten veton e Presidentit Donald Trump, për herë të parë në gati katër vitet e tij në detyrë, duke lënë kështu në fuqi një projekt-ligj mbi shpenzimet e mbrojtjes megjithë kundërshtimin e tij të fortë 20 ditë para se të largohet nga detyra.

“Me kuorumin e dy të tretave të senatorëve, projektligji miratohet duke tejkaluar kundërshtimet e presidentit të Shteteve të Bashkuara”, deklaroi drejtuesi i seancës, Senatori republikan Josh Hawley.

Senati votoi kështu 81-13 për të anulluar veton e Presidentit Trump dy ditë para se Kongresi i ri të bëjë betimin për marrjen e detyrës të dielën. Presidenti Trump, i cili largohet nga detyra në 20 janar, ka ushtruar me sukses veton tetë herë më parë.

I mbledhur në një seancë të rrallë në ditën e Vitit të Ri, Senati siguroi shumicën e dy të tretave të nevojshme për ta tejkaluar veton nëpërmjet mbështetjes dypartiake. Ligjvënësit republikanë përgjithësisht e kishin mbështetur presidentin gjatë mandatit të tij të trazuar në Shtëpinë e Bardhë.

“…Është një përgjegjësi serioze, por edhe një mundësi e jashtëzakonshme, të përcaktojmë prioritetet e sigurisë tonë kombëtare, duke reflektuar vendosmërinë e popullit amerikan dhe rreziqet ndaj sigurisë në atdhe dhe jashtë tij”, tha Senatori Mitch McConnell, kreu i maxhorancës republikane.

Që prej dështimit të përpjekjes së tij për t’u rizgjedhur në nëntor, Presidenti Trump i ka kritikuar për mos-mbështetjen e plotë të pretendimeve të tij të paprovuara për manipulime elektorale, për refuzimin e kërkesës së tij për më shumë asistencë financiare gjatë pandemisë, si dhe për pozicionimin kundër vetos së tij.

Presidenti amerikan ka fuqinë të vërë veton mbi një projekt-ligj të miratuar nga Kongresi, por ligjvënësit mund ta mbajnë në fuqi projekt-ligjin nëse dy të tretat e Dhomës së Përfaqësuesve dhe Senatit votojnë për ta tejkaluar veton.

Ligji për Autorizimin e Mbrojtjes Kombëtare (NDAA) prej 740 miliardë dollarësh përcakton gjithçka, nga sa anije luftarake do të blihen dhe deri tek pagat e ushtarakëve dhe se si të trajtohen kërcënimet gjeopolitike. Por, Presidenti Trump nuk pranoi ta nënshkruajë sepse nuk u shfuqizuan disa mbrojtje ligjore për platformat e mediave sociale dhe për shkak se ekziston një dispozitë për heqjen e emrave të gjeneralëve të Konfederatës nga bazat ushtarake.

Presidenti Trump, i cili u kthye në Uashington të enjten nga klubi i tij privat në Florida, ka rritur presionin ndaj republikanëve dhe ka kritikuar udhëheqjen e partisë se nuk e mbështeti për këto dy masa ligjore si dhe në përpjekjet e tij për të përmbysur rezultatin e zgjedhjeve.

Dhoma e Përfaqësuesve tashmë e ka rrëzuar veton e presidentit.

Nga ana tjetër, demokratët, në një rreshtim të pazakontë në krah të Presidentit Trump, përshëndetën thirrjen e tij për pagesa të drejtpërdrejta prej 2,000 dollarësh për familjet amerikane, nga 600 dollarë për familje të miratuara deri tani.

Për pagesa më të mëdha janë edhe një numër republikanësh, por shumë të tjerë thonë se paratë do t’u shkonin njerëzve që nuk janë në nevojë.

Presidenti Trump, i cili u kthye në Uashington të enjten nga klubi i tij privat në Florida, ka rritur trysninë ndaj republikanëve dhe i ka kritikuar udhëheqësit e partisë.

Tensionet mes republikanëve po rriten gjithashtu rreth planit të disa konservatorëve për të shprehur kundërshtimin e tyre të mërkurën e ardhshme, kur Kongresi i ri zyrtarisht do të votojë mbi rezultatet e Kolegjit Zgjedhor që konfirmon fitoren e demokratit Joe Biden në zgjedhje para se ai të bëjë betimin më 20 janar.

Sipas njoftimeve të medias, kreu i shumicës republikane të Senatit Mitch McConnell, i cili ka pranuar publikisht fitoren e zotit Biden, ngriti të enjten pikëpyetje në një bisedë telefonike me grupin e tij rreth planit të senatorit republikan Josh Hawley për të kundërshtuar në seancën e datës 6 janar.

Sipas televizionit CNN, të paktën 140 republikanë në Dhomën e Përfaqësuesve pritet të dalin me kundërshtime të ngjashme, pavarësisht se Kongresi në këtë rast ka thjesht një rol ceremonial.

Manovrat e planifikuara në seancë, mund të bëhen shkak për një debat të gjatë në Senat, por nuk kanë asnjë shans të përmbysin rezultatin e zgjedhjeve.(Kortezi:Zeri i Amerikes)

2021-SHQIPERI, UROJME T’NA DUASH ASHTU SI TE DUAM!

January 2, 2021 by dgreca

Gëzuar Shqipëri dhe uroj që këtë vit të bëhesh Atdheu i shqiptarëve e të na duash si të duam ne!Që të vi ditë e re duhet te iki e vjetra. Që të dali dielli duhet të iki hëna. E që të bëhet Shqipëria duhet të ikin ata që po detyrojnë mijëra shqipëtarë të ikin nga nëna Shqipëri.Se Atdheu duhet të jetë mikpritës. Edhe pse na refuzon ne përsëri ngulmojmë të të duam. Të duam ashtu si sëmbim në zemër.Aty kemi kujtimet, rrahjet e para të zemrës, kemi ëndrrat e adoleshencës, kemi lotët nga humbja, sakrificat e bëra për të plotësuar nevojat minimale. Sigurisht që të kujtoj Shqipëri!Zakonisht fajësoj veten se jam e fortë, por faji është diku tjetër.Na refuzon, na harron, na quan tradhëtarë se të braktisëm. Lamë shtëpi të kycura dhe mall që lexohet tek cdo prind. Ikëm, por as ti nuk na mbajte. Sa herë të kujtoj Shqipëri kujtoj cdo vuajtje që kalova nga largimi. Se fillimi nga fillimi nuk është i lehtë. Të mundon dhe ky mall në gji gjatë gjithë kohës.Por sot dua të të uroj. Se unë nuk mund të ndihem e huaj në vendin tim.Të uroj të jesh e lirë përsëri. Ishte më e lehtë në atë kohë të fitoje lirinë. Të njohësh armikun është prioritet.Tani do jetë e vështirë, por jo e pamundur.Të uroj të shfrytëzosh pjellorinë natyrore që të ka falur Zoti. Të mbillen tokat e tua cep më cep dhe bota mbarë të provojnë prodhimet bujqësore shqiptare që janë mjalt i mjaltit.Të uroj të shfrytëzosh burimet natyrore. Mos të jenë në dorën e të pangopurve, por të jetë baza e mirëqënies së cdo familjeje shqiptare.Të uroj të mos ekzistoj më ky mjerim migjenian, por cdo individ të trajtohet denjësisht. Mos të lihet populli si vëzhgues i lojës: Kush vjedh më shumë e më shpejt.Të uroj të udhëhiqesh nga udhëheqësa të vërtetë qe nuk justifikohen për deshtimet, por luftojnë për arritjen e objektivave deri në perfeksion. Buzëqeshjet hollivudiane ti lënë për ditën kur të mos kenë më në dorë fatin e vendit . Se pas asaj buzëqeshje fshihet humbja e shpresës. E humbja e shpresës të tmerron.Të uroj që të vi dita që të kesh dhe opozitë. Se opozita ka rol të madh. Supozohet se opozita përfaqëson pjesën e dytë më të madhe të popullsisë dhe mbi të gjitha interesat e prekura nga pushteti. Një opozitë që fle është më e rrezikshme se një pushtet i gabuar.Se pushteti të mbulon shikimin. Është e lehtë të gabosh kur je atje lartë. Se di pse më kujtohet shprehja e famshme : Po rojen kush e ruan?Të uroj Shqipëri që të dridhen malet kur të shtypen të drejtat e tua. Të ngrihesh ti, vetë, dhe jo kanceri i kësaj shoqërie: Militantët! Se ti ngrihesh për kauza e militantët për interesa.Eh, sa shumë gjëra më dalin nga shpirti të të uroj, por nuk kam mundësi…Për mbyllje dua të të uroj nga zemra: Mëso forcën tënde Shqipëri! Ti tund malet, ndalon rrjedhjen e lumenjëve, ti je ndër të paktat shtete që durojnë erresirën.Prandaj : Nënë Shqipëri dielli ndricoftë cdo cep të territorit tënd këtë vit e deri në përjetësi.

SILVANA BEGAJ…