dgreca – Page 2593 – Dielli

ME 8 GUSHT DO TE SHENOHET NE TIRANE 90 VJETORI I LINDJES I SHKRIMTARIT KASEM TREBESHINA

August 4, 2016 by dgreca

DITA E SHËNUAR E SHKRIMTARIT KASEM TREBESHINA/

NGA SALI LEKA & KUJTIM DUSHA/

Njerëzit kanë ditë të shënuara në jetëne tyre dhe i kujtojnë, i festojnë me gëzim dhe harmoni. Gëzimi dhe harmonia e bëjnë jetën njerëzore të lumtur, paqësore, të mrekullueshme. Njëra nga këto ditë të shënuara është dita e lindjes. Në këtë ditë trupi i vogël i fëmijës del nga mitra e nënës dhe bëhet njeri më vete. Nëna, babi, vëllezërit, motrat, gjyshi, gjyshja, kushërinjtë dhe kushërirat gëzohen, i zgjedhin emrin me urime për jetë të gjatë, edhe mbi 100 vjet.

Kështu e kanë uruar miqtë dhe shokët nënën dhe babain e shkrimtarit Kasem Trebeshina, ditën e 8 gushtit 1926, përpara 90 vjetëve. Është provuar historikisht, sa më shumë urime që I bëhën fëmijës kur lind aq më gjatë jeton. Se Zoti, krijuesi i njerëzve i aprovon dhe i bekon dëshirat e mira, urimet, gëzimet, lutjet dhe ibadimet për të jetuar të lumtur, me harmoni, dashuri dhe të bashkuar.

Dhe shkrimtarin Kasem Trebeshina, kur lindi në 8 gusht 1926, e kanë uruar me shumë gëzim dhe harmoni shumë njerëz të mirë dhe do jetojë shumë edhe mbas 90 vjetëve. Më 8 gusht 2016 Kasem Trebeshina, plotëson 90 vjet jetë dhe familja, fisi dhe gjaku i tij, miqtë dhe shokët do ta urojnë: “Jetë të gjatë Kasem Trebeshina, pleqëri të bardhë Kasem Trebeshina, bashkë me fëmijët, vëllezërit, motrat, kushërinjtë, kushërirat fisnike, hallat dhe tezet, dajllarët dhe xhaxhallarët.

Njeriu i mirë në këtë botë nuk jeton vetëm por bashkë me me të tjerë. Vetëm jeton njeri i keq, maskara dhe shejtan i mallkuar. Shejtani është vetëm një person por i bëhet shokë njeriu i keq, i lig, maskara dhe mizoristë.

Kur ishte i ri Kasem Trebeshina, filloi të shkruante libra me poezi dhe tregime të mira, të dobishme për njerëzit, por njeriu i keq, maskara, i lig nuk do mirësi, as harmoni, as mrekulli dhe shkëlqim të jetës njerëzore por do skëterr dhe muzg, të liga mizore ashtu sic është edhe vetë.

Shekulli 20, shekulli I rinisë I Kasem Trebeshines, me libra, tregime dhe poezi, por njeriu i lig, maskara, mizorist nuk i do as këngët, as tregimet, as poezinë por do tmerr, egërsi dhe padrejtësi. Shkrimtari Kasem Trebeshina, djal i ri 25 vjec, u burgos, u damkos, u diskriminua, u masakrua egërsisht nga njeriu mizorist dhe librat e tij u mbyllën, u censuruan, nuk u botuan.

Fatkeqësisht për kombin shqiptarë, shekulli 20 ishte shekulli I tmerrit, I masakrave tragjike se njeriu I keq, mirozist u ngjit lartë në kupolën e shtetit për 45 vjet rreshtë. Ky njeri I veshur dhe I ngjeshur me pushtet absolut, formoi qindra shejtanë artificial se shejtan natyral është vetëm një, Satani I mallkuar nga Zoti.

Me këta shejtanë artificial u përball fort Kasem Trebeshina, shkrimtari I betuar për drejtësi, harmoni dhe demokraci për cdo njeri. Ashtu si Kasem Trebeshina, u burgosën, u persekutuan mizorisht nga maskarai obscurantist dhe 125 shkrimtarë të tjerë demokratë, humanist dhe modernist, progresistë të kulturuar, por maskarai I byroizmit monstruozist e urrente zhvillimin, progresin dhe modernizimin demokratik të popullit shqiptarë.Maskarai byrosit enversit-ramizist, burgosi, vrau dhe groposi pa varr 750 intelektualë dhe specialist të aftësuar dhe shkretoi bujqësinë dhe industrinë kombëtare shqiptare.

Tani jemi në dekadën e dytë të shekullit 21 dhe krimet e shekullit 20 nuk janë treguar, dëmtimet dhe shkretimet nuk janë statistikuar se shkrimtari Kasem Trebeshina ka vite që ka heshtur. Burgosja dhe persekutimi e kanë rrakapitur. Shumica e shkrimtarëve dhe intelektualëve të burgosur sot nuk jetojnë por edhe ata që jetojnë janë bërë frikacakë dhe nuk tregojnë për krimet dhe masakrat gjakatare të kohës së mizorizmit, të diktarurës të maskarait të mallkuar.

Prandaj flisni shkrimtarë dhe tregoni se do vdisni mëkatarë. Kurse juve mizoristë që keni burgosur 125 shkrimtarë modernistë dhe 750 intelektualë specialist rrëfehuni, rrëfehuni! Deri më sot asnjë mizoristë nuk ka dal dhe të thotë : “Po, po! Unë e kam burgosur shkrimtarin Kasem Trebeshina, Fadil Pacrami, Frederik Sokoli, Ylber Merdani, Minush Jero, Pano Taci, Piro Kuqi dhe shkrimtarin Sali Leka, në ato vite me 85 libra.” Asnjë gjynahqarë monstruozist nuk ka dalë dhe të thotë: “Po, po! Unë e internova shkrimtarin e kulturuar Hasan Petrela, Kujtim Spahivogli, Robert Vullakni, Dhimiter Xhuvani, Dhora Leka, Fatbardha Spahiu, musine Kokolari.”

Me rastin e 90-vjetorit të lindjes së Kasem Trebeshines në 8 gusht 2016, të kujtojmë me nderim shkrimtarët dhe intelekualët e martirizuar që nuk jetojnë.

Neve, bashkëvuajtësit, e kemi obligim t’I urojmë shkrimtarit Kasem Trebeshina 8 gushtin, ditlindjen e tij. Gëzuar 90-vjetorin e jetës Kasem Trebeshina!

Me shumë gëzim dhe admirim

Nga shkrimtari dhe poeti lirik-erotik

Sali Leka, cel: 068 38 55 304

Kujtim Dusha, cel: 068 33 98 129

Më 8 gusht 2016 në Tiranë në lokalin “Flladi Klimatik” jeni I ftuar për drekë Kasem Trebeshina, me tregime, këngë, poezi, meze dhe raki. Urime, shumë urime Kasem Trebeshina!

Mirësevini Kasem Trebeshina, shembulli historik dhe simboli eposik I dy shekujve 20 dhe 21.

Jeni I ftuar gratis Kasem Trebeshina, bashkë me dy persona të tjerë me urimin edhe 90 vjet jetë mbas 8 gushtit 2016!

Tiranë, Korrik 2016

***

U lind me 8 Gush 1926 ne Berat.

Trebeshina filloi studimet në Shkollën Normale të Elbasanit, por i ndërpreu më 1942, kur u aktivizua në Luftën Nacionalçlirimtare, prej së cilës i kanë mbetur disa plagë. Trebeshina ndërpreu edhe studimet e larta në Institutin e Teatrit “Ostrovski” të Leningradit dhe iu kushtua tërësisht krijimtarisë letrare.

Në vitin 1961 arrin të botojë poemën “Artani dhe Min’ja ose hijet e fundit të maleve” dhe një përkthim pa emër të Garsia Lorkës. Veprat e Trebeshinës kanë nisur të botohen në fillim të viteve ’90 fillimisht (dhe më pas) në Prishtinë: Stina e stinëve, 1991; Mekami, melodi turke, 1994; Historia e atyre që s’janë, dramë, 1995, Tregtari i skeleteve, 2006, Këngë për Kosovën, 2007, Shtigjet e shekujve, 2007 dhe në Tiranë: Legjenda e asaj që iku (ribotim i Stina e stinëve), 1992; Koha tani, vendi këtu, 1992; Qezari niset për në luftë, 1993; Rruga e Golgotës, 1993; Lirika dhe satirë 1994: Hijet e shekujve, 1996; Ëndrra dhe hije drama; 1996 etj. Megjithatë pjesa më e madhe e veprës së Kasëm Trebeshinës është ende në dorëshkrim: 18 vëllime me poezi, 42 pjesë teatrore, 21 romane e vëllime me tregime etj.

Kasëm Trebeshina u njoh si shkrimtar në dhjetëvjeçarin e fundit të shekullit 20. Ky fakt lidhet fillimisht me rebelimin e tij të hapur politik, e më pas me disidencën letrare. Pjesëmarrës aktiv në Luftën Nacionalçlirimtare që në moshë fare të re, ai nuk u pajtua me politikën moniste të numrit një të partisë ku bënte pjesë; e kundërshtoi atë në mënyrë të drejtpërdrejtë, veçanërisht, për orientimin që po i jepte letërsisë dhe arteve. Për këtë qëndrim u burgos dhe veprat i mbetën në dorëshkrim. Letra e tij “Promemorje” për Enver Hoxhën, shkruar më 5 tetor 1953, denoncon vendosjen e pushtetit “njëdorësh” në Shqipërinë e Pasluftës së Dytë Botërore dhe instalimin e Metodës së realismit socialist të cilën vetë Kasëm Trebeshina e identifikon me një censurë nga më të çuditshmet.

VEPRA

Per kritiket, veprat e Trebeshines qendrojne ndermjet tradites kuteliane dhe surrealizmit, por atij vete I pelqen ta quaje realizem simbolik. Kasem Trebeshina profet e quan Robert Elsie ne nje artikull te 92 ,poetin prozatorin dhe dramaturgun shqiptar. Nisur nga fakti se pjesa me e madhe e vepres se Kasem Trebeshines eshte e pabotuar, si pasoje e nje klime armiqesore dhe censure. vendi I vepres se Trebeshines ne letersine shqipe ,mbetet ende I papercaktuar perfundimisht. Botimi I saj do ta ngreje ne nje nivel me te larte kete shkrimtar te denje te vendit tone,si nga cilesia e vepres letrare ,ashtu edhe nga karakteri burreror I tij.Pjesa me e madhe e vepres se Trebeshines eshte ne doreshkrim.Mendohet te kete rreth 140 doreshkrime,permbledhje poezish,tregime,novela,romane,drama,komedi,tragjikomedi,shkrime kritike,eseistike dhe publicistike.Ai u njoh si shkrimtar ne 10 vjecarin e fundit te shek 20.Ky fakt lidhet fillimisht me rebelimin e tij politik,e me pas me disidencen letrare.prozator,dramaturg,poet filozof,Kasem Trebeshina e kundershtoi qe ne ne nisme metoden e realizmit socialist,demet e se ciles ishin brenda parashikimeve te tij.

Qe ne vitet 50 ai filloi te shkruaje ndryshe nga veprat qe botoheshin ne ate kohe.thellesia filozofike e veprave te tij prekja e temave tabu lidhen me talentin e shkrimtarit qe shkruan si I thote shpirti pa pyetur per pasojat.”Stina e stinëve”, është vepra më përfaqësuese (e atyre që janë botuar deri më sot) e Kasëm Trebeshinës, e cila ka tërhequr vëmendjen e kritikëve dhe të studjuesve të letërsisë. Në këtë vëllim janë përfshirë tri novela: “Stina e stinëve”, e cila ka dhe një titull të dytë “Këngë fëmijërie”, “Odin Mondvalsen” me titull të dytë “Një histori dashurie” dhe “Fshati mbi shtatë kodrina” apo “Kapriçio shqiptare”.Ndërsa novela e parë dhe e tretë bëjnë objekt fëmijërinë në një rrëfim jashtë tabuve që zakonisht identifikohen me këtë moshë (Stina e stinëve) dhe me ngarkesa historiko-filozofike që e tejkalojnë fëmijërinë (Fshati mbi shtatë kodra), novela tjetër, “Odin Mondvalsen” përbën një cilësi të veçantë si përsa i përket objektit të pasqyrimit, ashtu edhe për nga teknikat e rrëfimit.

Prozator, dramaturg dhe poet, Kasëm Trebeshina e kundërshtoi që në nismë metodën e realismit socialist dëmet e së cilës ishin brenda parashikimeve të tij.

Që në vitet ’50 ai filloi të shkruajë ndryshe nga veprat që botoheshin aso kohe. Thellësia filozofike e veprave të tij dhe prekja e temave tabu lidhen me talentin e shkrimtarit që shkruan si i thotë shpirti pa pyetur për pasojat. Dhe ndonëse persekutimet e herëpashershme e bënë atë të vuajë fizikisht, vepra e Trebeshinës , ndonëse nuk u botua, si ajo vera e vjetër, e shfaqi vlerën e saj pas disa dekadash (në vitet ’90). Sipas kritikës serioze vepra e Trebeshinës qëndron ndërmjet traditës kuteliane dhe surealizmit. Nisur nga fakti se pjesa më e madhe e veprës së Kasëm Trebeshinës është ende në dorëshkrim, vendi i saj në rrjedhat e letërsisë së sotme shqiptare mbetet i papërcaktuar përfundimisht.

MARRËVESHJA E DEMARKACIONIT OSE VAZHDIMI I RRUDHJES SË TERRITOREVE SHQIPTARE

August 4, 2016 by dgreca

Nga Islam LAUKA/ Ish Ambasador i Shqipërisë në Kosove/

Me 1 gusht 2016, mora pjesë në manifestimin tradicional në Vuthaj. Pavarësisht ndryshimeve në mendime, në stil apo fjalor, të gjithë folësit, në një mënyrë, a tjetër, iu referuan një fakti – copëtimit më dhunë të trojeve shqiptare, në çerekun e fundit të shekullit të 19-të dhe në fillim të atij të 20-të, pasojë e të cilit ishte edhe mbetja e Vuthajve jashtë territorit të shtetit shqiptar.

Ndërkohë që folësit i linin vendin njëri tjetrit, në mendjen time, Vuthajt dhe Ҫakorri këmbenin vendet me njëri tjetrin. Patëm menduar që rrudhja e territoreve shqiptare kishte marrë fund. Por jo, për fat të keq, historia po përsëritet. Sot kombi shqiptar është i trazuar dhe shoqëria kosovare e përçarë, per shkak të rrezikut real që, jo me detyrim, nga Fuqitë e Mëdha apo nga fqinjët grabitqarë, siç ka ndodhur dikur, por me pëlqimin e qeveritarëve tanë, të vendoset një kufi i padrejtë, në dëm të shqiptarëve. Me Marrëveshjen e Demarkacionit, të nënshkruar vitin e kaluar në Bruksel, kufiri me Malin e Zi zhvendoset nga Qafa e Ҫakorrit, pesë – gjashtë kilometër në thellësi të territorit të Kosovës.

Si kudo në botë, edhe në rajonin tonë, si rregull, qafat, grykat dhe lumenjtë, shërbejnë si kufindarës. Qafa e Vranicës ndan një pjesë të kufirit të Shqipërisë me Malin e Zi, ajo e Morinës, të Kosovës me Shqipërinë, Gryka e Kaçanikut ndan kufirin e Kosovës me Maqedoninë, Lumi i Danubit shërben si kufindarës për shumë shtete në Europën Qendrore e Lindore. Marrëveshja e Demarkacionit e thyen këtë rregull. Sipas saj, vija e kufirit me Malin e Zi, nuk duhet të kalojë, natyrshëm, nëpër Qafë të Ҫakorrit, por arbitrarisht, gjysmës së shpatit të malit, në anën e Kosovës, pa asnjë orientues fizik natyror, si i prerë me thikë, gjë që të kujton kufinjtë e vizatuar nga kolonizatorët në shkretëtirat e Afrikës, më ndryshimin që bjeshkët e Ҫakorrit janë plot jetë. Marrëveshja e Demarkacionit shkel rëndë të gjitha kriteret që, zakonisht, merren në konsideratë gjatë caktimit të kufinjve shtetërorë – kriteret natyrore, hidrologjike, ekonomike, gjeostrategjike, historike, etnike, morale etj. Ҫdo kush e ka të qartë se pala që kontrollon qafën, ka avantazh mbi palën që humb kontrollin e saj, në rastin konkret të kësaj marrëveshjeje, Mali i Zi siguron avantazh të qartë ndaj Kosovës.

Ne që kemi lindur e jemi rritur në kufi, e dimë se çfarë kuptimi ka kjo fjalë. Kufiri nuk është një vijë e thjeshtë në hartë, as nuk sajohet me llogari aritmetike. Kufiri është shenja që na e kanë lënë të parët, guri mbi të cilin ata janë betuar për tokën që nuk falet, as nuk shitet. Ai është i shenjtë si gjaku i të rënëve. Kufiri nuk zhbëhet, ai vetëm mbrohet.

Ka ardhur koha që, tani që i kemi dy shtete, t’i dalim më mirë zot vetes e t’u themi miqve e kundërshtarëve tanë se ne e dimë mirë ku i kemi kufinjtë dhe dimë mirë si t’i mbrojmë ata.

Do ishte mirë që, Kuvendi i Kosovës, deputetët e nderuar të tij, të këndellen dhe të respektojnë kufirin që na e kanë lënë të parët tanë në Qafë të Ҫakorrit. As Kuvendi, as Qeveria, as individë të veçantë të saj, nuk kanë të drejtë që të tjetërsojnë kufirin që bashkon brezat – ata të kaluar me ne të sotmit dhe brezin tonë me brezat e ardhshëm. Nga ana e tij, Mali i Zi, do t’i kontribuonte forcimit të marrëdhënieve të fqinjësisë së mirë me popullin shqiptar dhe një të ardhmeje, ku shpresohet se kufinjtë nuk do të ndajnë, por do të bashkojnë, nëse këtë çështje do ta zgjidhte me mirëkuptim, duke e njohur Qafën e Ҫakorrit si kufi me Kosovën. Edhe shqiptarët e Malit të Zi, si qytetarë të përgjegjshëm të këtij shteti, si shqiptarë autoktonë, prej shekujsh në trojet e tyre, si urë lidhëse me Kosovën dhe Shqipërinë, do të duhej të bashkonin zërin e tyre me të gjithë ata që janë ngritur në mbrojtje të kufirit në Qafë të Ҫakorrit dhe t’i dëshmonin Podgoricës zyrtare që ky kufi, historikisht, ka qenë në këtë qafë. Dhe aty duhet të jetë.

KOSOVA-LUFTA NË LAJME/ 4 gusht 1998: “Tokë e djegur”…

August 4, 2016 by dgreca

PRISHTINË, 4 Gusht 2016-Gazeta DIELLI-Behlul JASHARI/ “Tokë e djegur” donin ta bënin Kosovën forcat kriminale serbe, duke vrarë, masakruar e dëbuar shqiptarët… Para 18 viteve, në 4 gusht 1998 raportoja për këtë, e të nesërmen për mbërritjen e diplomatëve perëndimorë në Prishtinë:

http://www.hri.org/news/balkans/ata/1998/98-08-04.ata.html

[01] Border line with Albania and Drenica transformed into “scorched land,” six Albanians have been killed

PRISHTINE, August 3 (ata) – ATA correspondent Behlul Jashari reports: The border line with Albania and central Kosove – Drenice are being transformed into a “scorched land.” Also today great Serb forces have continued fierce fighting with Albanian forces.

Serb forces have launched a frontal attack against villages of Lugu i Baranit, Has, Dushkaje and outskirts of Gjakove, Decan, Peje, Kline and Dukagjin. Serb heavy artillery pieces have bombed villages round Lipjan, Shtimje and Suhareke. The villages and civil population are being attacked also by tanks, cannons and land-land missiles. Helicopters of the Yugoslav army have been seen flying on the warring areas.

According to reports so far, six Albanians have been killed and scores of others have been wounded in Kosove, but the number of the casualties is presumed to be greater.

Scores of thousands of civilians, children and women have moved today too from the villages, taking to the mountains. The number of the Albanians who have fled Kosove is reported to be more than 350 000. Among them are many injured, sick and women. There is shortage of food items, medicine and the living necessities. The attacks by Yugoslav military forces, Serb police and paramilitaries and fierce fighting are continuing in the late evening hours.

There is a tense and grave situation prevailing everywhere in Kosove. Serb motor forces are patrolling roads of Prishtine. /xh/

Albanian Telegraphic Agency

[10] Fierce fighting in Kosove – seven killed Albanians identified

PRISHTINE, August 4 (ata) – ATA correspondent Behlul Jashari reports: Attacks of Serb forces and fighting with Albanian forces continued today on the border line with Albania, in Drenice (Central Kosove) and in other regions of Kosove.

A source from Drenice said to ATA that fighting is extended from Polaci to Lluzhe. Polaci, Krusheci, Marina, a part of Polluzhe, Llaushe, etc., are covered by flames, while Serb tank units and infantry forces are setting on fire homes of the Albanians who have not been so far bombed.

Sources from Drenice report that the bodies of seven Albanians, who so far were declared as missing by sources of the Human Rights Council, have been recovered and identified. /p.ta/pas/xh/

Albanian Telegraphic Agency

http://www.hri.org/news/balkans/ata/1998/98-08-05.ata.html

[13] Austrian, German ambassadors visit Kosova

PRISHTINE, Aug 5 (ATA) – The Ambassadors of Austria and Germany in Belgrade urged on Wednesday the Albanian political parties and associations to unite forces and present a joint platform to start negotiations as soon as possible with Belgrade.

The Ambassador of Austria said that the Yugoslav government has been asked urgently to refrain from military operations, enable return of refugees in their houses and avoid humanitarian catastrophe.

Both diplomats held close door talks with president Rugova. bj/ak/

Albanian Telegraphic Agency

Kosovë-Mbledhje qeverie e Kuvendi dhe protestë në shesh kundër demarkacionit

August 4, 2016 by dgreca

Foto Gazeta DIELLI-Behlul Jashari: Prishtina në mbrëmje vere – Qeveria dhe Kuvendi i Kosovës/

-Qeveria e Kosovës miratoi Projektligjin për Ratifikimin e Marrëveshjes për Kufirin Shtetëror ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi/

-Kuvendi i Kosovës në seancë plenare, demarkacioni nuk është në axhendë. Protestë në shesh kundër procedimit të demarkacionit/

-Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës u kërkon deputetëve votën kundër versionit aktual të demarkacionit me Malin e Zi/

PRISHTINË, 4 Gusht 2016-Gazeta DIELLI-Behlul Jashari/ Qeveria e Republikës së Kosovës, e udhëhequr nga kryeministri Isa Mustafa, mbajti sot mbledhjen e 103-të, të 35-tën në 2016-tën, në të cilën njëzëri miratoi Projektligjin për Ratifikimin e Marrëveshjes për Kufirin Shtetëror ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi.

Kryeministri Isa Mustafa gjatë mbledhjes iu ka referuar debatit të zhvilluar një ditë më parë lidhur me shënimin e vijës kufitare me Malin e Zi.“Dje ka pas ballafaqim të argumenteve të Komisionit Shtetëror dhe deputetëve dhe disa specialistëve të cilët kishin ardhur që të shprehin pikëpamjet e tyre lidhur me kufirin dhe me vijën kufitare. Unë konsideroj se ajo që ka punuar Komisioni Shtetëror është vërtetuar se ka qenë çdo gjë në rregull, se iu është përmbajtur mandatit që e ka pas me vendim si Komision Shtetëror. Është vërtetuar se Kosova nuk humb asnjë pëllëmbë me këtë, dhe po ashtu me ligj këtë që ministri tani e tha ne e kemi lënë mundësinë që herë dokurdo në qoftë se vërtetohet ndonjë paqartësi ose ndonjë fakt juridik mbi të cilin ne mund të themi se ndonjë pëllëmbë e territorit ose një pjesë ka kaluar andej ekziston mundësia që me mirëkuptim me Malin e Zi ta rishqyrtojmë dhe ta rregullojmë edhe atë çështje. Për neve është me rëndësi themelore që ta ratifikojmë Marrëveshjen për Demarkacionin, që të krijojmë kushte të fqinjësisë së mirë dhe të stabilitetit me Malin e Zi, sepse është një vend i cili na ka përkrahur vazhdimisht dhe me të cilin kemi pas marrëdhënie të shkëlqyera. Vend që tani po pranohet në NATO, do të thotë kemi të bëjmë me një shtet të NATO-s. Para së gjithash, si argument mund të themi se pasi është nënshkruar marrëveshja në Vjenë, na shërbejnë edhe vlerësimet e Komisionit Ndërkombëtar, të themeluar nga presidentja e vendit, e cila ka vlerësuar se kufiri është aty ku e ka caktuar Komisioni Shtetëror. Edhe vlerësimet e Departamentit të Shtetit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, edhe përkrahja që presidenti Obama i ka dhënë, por edhe Marrëveshja e Kumanovës, e cila ka krijuar obligimin e Kosovës me rastin e hyrjes së forcave të NATO-s, që ne t’i përmbahemi këtij territori, por po ashtu edhe Pakoja e Ahtisaarit dhe Deklarata e Pavarësisë, të cilat ndërlidhen në momentin kur e kemi shpallur pavarësinë dhe me territorin me të cilin ne e kemi shpallur pavarësinë, atë që në Pakon e Ahtisarit është 31 dhjetori i vitit 1988, si territor që e ka trashëguar Kosova nga ish-Jugosllavia, përkatësisht nga Republika e Serbisë. Prandaj, mendoj se jo vetëm që ne duhet ta procedojmë këtë, por duhet edhe të punojmë me opinionin dhe t’i bindim qytetarët dhe opinionin se një vendim i tillë është i drejtë dhe se kauza e opozitës lidhur me këtë është e paqëndrueshme, është artificialisht e krijuar. Nuk ka argumente që një çështje e tillë tani të kthehet ose që të pengohet, sepse na pengohen shumë procese të integrimeve evropiane dhe euroatlantike me këtë.

Në Kuvend ky projektligj do të shkojë me procedura të rregullta. Ne do t’i procedojmë sot në Kuvend dhe Kuvendi pastaj do të vendos kur do të mbahet mbledhja e Kuvendit lidhur me këtë çështje.Konstatoj se Qeveria aprovoi njëzëri Projektligjin për Ratifikimin e Marrëveshjes për Kufirin Shtetëror ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi”, tha kryeministri Isa Mustafa.

Prezantimin e projektligjit para kabinetit qeveritar e bëri ministri i Punëve të Jashtme, Enver Hoxhaj.

“Ky Projektligj ka tri shtylla kryesore të ndërtuara në tri nene. Së pari ratifikohet Marrëveshja për Kufirin Shtetëror në mes të Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi të nënshkruar në Vjenë më datë 26 gusht 2015. Neni i dytë ka të bëjë me dispozitat e marrëveshjes. Dispozitat e Marrëveshjes për Kufirin Shtetëror në mes të Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi janë nënshkruar në Vjenë më datë 26 gusht 2015. Nëse ka fakte të reja ligjore, mund të ndryshohen dhe plotësohen me pëlqimin e palëve. Dispozitat e kësaj marrëveshje mund të ndryshohen sipas procedurës së njëjtë të paraparë me miratim. Me pajtimin e palëve për ndryshimin e dispozitave të Marrëveshjes, mund të kërkohet edhe arbitrazh ndërkombëtar. Pjesa e tretë apo shtylla e tretë e këtij projektligji e ndërtuar në nenin e tretë, ka të bëjë me pjesët përbërëse të këtij ligji. Marrëveshja për Kufirin Shtetëror në mes të Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi e nënshkruar në Vjenë më datë 26 gusht 2015 është pjesë e këtij projektligji, edhe dokumentacioni zyrtar i Komisionit Shtetëror për Shënimin e Kufirit Shtetëror në mes të Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi. Pas një procesi të gjatë nga viti 2012 deri në ditët e sotme, kërkoj nga ju që ta mbështesim këtë projektligj”, tha ministri Enver Hoxhaj.

Qeveria kosovare, e mbledhur sot herët në mëngjes, deklaroi mbrëmë se vlerëson lartë debatin e zhvilluar gjatë ditës lidhur me procesin e shënjimit të kufirit ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Republikës së Malit të Zi.

Për procedim të ratifikimit të marrëveshjes së demarkacionit të kufirit të Kosovës me Malin e Zi, qeveria e Kosovës nuk zhvilloi mbledhjen e ftuar për dje në mbrëmje, e cila u mbajt sot në mëngjes. “Kryeministri Isa Mustafa merr pjesë në mbledhjen e qeverisë së Republikës së Kosovës në orën 19:00”, ishte njoftimi zyrtar i dërguar dje. Ndërsa, njoftimi i dërguar sot herët në mëngjes theksonte se, “ mbledhja e qeverisë së Republikës së Kosovës nis në orën 08:15”.

Në mjediset e Kuvendit të Republikës së Kosovës përfundoi mbrëmë vonë pa përfundime të dakorduara debati profesional-shkencor 12 orësh mes Komisionit shtetëror për shënjimin e kufirit me Malin e Zi dhe grupit të njohësve që kanë kërkuar debatin për diskutim dhe ballafaqim faktesh për çështjen e shënjimit të kufirit Kosovë – Mali i Zi.

KUVENDI I KOSOVËS NË SEANCË PLENARE, DEMARKACIONI NUK ËSHTË NË AXHENDË

Ndërkohë, Kuvendi i Kosovës po zhvillon sot një seancë plenare me 17 pika në axhendë, por jo edhe atë për Projektligjin për Ratifikimin e Marrëveshjes për Kufirin Shtetëror ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi, të miratuar sot herët në mëngjes dhe të proceduar nga qeveria e Kosovës.

Ndërsa, në shesh po zhvillohet protestë pasi subjekti më i madh opozitar kosovar, Lëvizja Vetëvendosje ka ftuar qytetarët e aktivistët që sot në orën 10:00, kur ishte paraparë të nisë seanca plenare, të mblidhen para Kuvendit të Kosovës, duke theksuar se “është momenti vendimtar që ta mbrojmë Republikën tone” dhe se, “demarkacioni nuk do të kalojë”.

“Nëse nuk tërhiqet qeveria, gjendja do të dalë jashtë kontrollit dhe rezistenca do të jetë edhe më e ashpër se kurdoherë”, paralajmëron Vetëvendosje derisa edhe dy partitë tjera opozitare, AAK e Nisma janë vendosmërisht kundër ratifikimit të marrëveshjes për demarkacionin me Malin e Zi në variantin çfarë është.

AAK U KËRKON DEPUTETËVE VOTËN KUNDËR VERSIONIT AKTUAL TË DEMARKACIONIT ME MALIN E ZI

Partia opozitare, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, deklaroi sot se versioni aktual i demarkacionit me Malin e Zi e ka marrë përgjigjen dje në konferencën shkencore, ndërsa tash mbetet që kjo përgjigje të formalizohet edhe me votën kundër të deputetëve në Kuvend.

“Vota kundër që nënkupton mosratifikimin e versionit aktual të kufirit me Malin e zi, shënon edhe fillimin e zgjidhjes së kësaj çështjeje që e ka mbajtur peng vendin për afro një vit”, thekson deklarata e AAK-së, dërguar pak më parë.

Demarkacioni me Malin e zi, vijon deklarata, është një çështje jetike për Kosovën, dhe ky proces duhet të zhvillohet me profesionalizëm të plotë dhe në përputhje me standardet dhe me interesat e të dyja shteteve.

“Ky proces është mbipartiak. Konkluzat e një grupi deputetësh në fund të konferencës së djeshme, mund të jenë një hap fillestar i zgjidhjes së kësaj çështjeje”, vlerëson AAK.

Kjo parti thekson se, çdo përpjekje e presionit mbi deputetë, ose edhe përpjekje për ta kontrabanduar ose blerë votën pro kësaj marrëveshjeje, është papërgjegjësi totale, e cila druajm se do të mund të eskalojë në zhvillime të dhunëshme.

“Institucionet e shtetit dhe deputetët e Kuvendit të Kosovës, pavarësisht përkatësisë së tyre politike, sot më shumë se kurrë, kanë përgjegjësi që të vihen në mbrojtje të territorit të Kosovës dhe të interesave e të stabilitetit në vend”, përfundon deklarata e AAK.

Kjo parti po vazhdon bojkotin së bashku me subjektin tjetër opozitar Nisma dhe nuk po merr pjesë as në seancën e sotme të Kuvendit të Kosovës.

KOSOVA DHE DEBATI I VONUAR PER DEMARKACIONIN

August 4, 2016 by dgreca

OPINION NGA LULZIM MULLIQI-SHBA/
Dy marreveshje te rendesishme per Republiken e Kosovës sic eshte ajo per demarkacionin e kufirit me Malin e Zi dhe per asociacionin,ka nje kohe te gjate qe jane percjelle me mosmarreveshje serioze brenda spektrit te partive politike ne Kosove.Debati i djeshem politik,shkencor,profesional,publik dhe mediatik edhe pse i vonuar ishte nje mundesi e mire qe brenda nderteses se Kuvendit te Kosovës,te ballafaqohen argumentet e Komisionit Shteteror per shenjimin dhe mirembajtjen e kufirit Shteteror ne njeren ane dhe te grupit te eksperteve te propozuar nga grupi i deputeteve qe kane kerkuar debatin.Poashtu ne kete debat shkencor,ishin te pranishem edhe nje numer simbolik i perfaqesueve qeveritare,pastaj perfaqesues te institucioneve relevante te medieve,OJQ-ve dhe te disa diplomateve te ambasadave te vendeve mike te akredituar ne Republiken e Kosovës.Ky debat kushtuar demarkacionit te kufirit me Republiken e Malit te Zi ne fakt,per shume kohe i ka munguar Kosovës dhe qe do te ishte shume i nevojshem per nje fillim te perbashket per diskutimin e ceshtjeve te rendesishme Shteterore si nga ana e Pozites,ashtu edhe nga ana e Opozites kosovare.Sipas transmetimeve te RTK-se, si medium i vetem publik informativ ne Kosove,ajo qe verehej ishte se te dyja palet ishin te palekundura ne argumentet e tyre,ku se pari me prezantimin e argumenteve rreth demarkacionit te kufirit u paraqiten anetaret e Komisionit Shteteror,ku sipas tyre shenjimi i kufirit ishte bere ne perputhje me legjislacionin ne fuqi dhe parimet e se drejtes Nderkombetare.Nderkaq ne anen e eksperteve argumentet e tyre i paraqiten,profesoret e se drejtes Nderkombetare si:Prof.dr.Zejnullah Gruda,prof.dr.Enver Hasani,pastaj historiani,prof.dr.Hakif Bajrami si dhe gjeografet,Prof.dr.Shpejtim Bulliqi,prof.dr.Florim Isufi etj.Ata theksuan se Komisioni Shteteror i angazhuar per shenimin e kufirit ka bere disa leshime dhe ata dhane edhe disa propozime konkrete sic ishin rishikimi i dokumenteve ne baze te Kushtetutes se vitit 1974,pastaj rishikimi i gabimeve teknike ne disa harta topografike si dhe propozuan qe ne seancat e ardhshme plenare te kerkohet qe shtetet mike te negociojne mes dy vendeve per te garantuar nje transparence.
Sipas Mardhenieve te se drejtes Nderkombetare Ceshtja e demarkacionit eshte nje ceshtje e komplikuar,sepse ajo eshte pjese e negocimit ne mes nje shteti me shtetin tjeter,ose e disa shteteve qe kontestojne kufijte e tyre,qofte tokesor,ujor
apo ajror,pra demarkacioni eshte edhe ceshtje regjionale,Nderkombetare dhe historike.Duhet te theksojme se Ceshtja e demarkacionit te kufirit eshte e rendesishme edhe per organizatat Nderkombetare,keshtu nder rekomandimet e bera kohe me pare nga Keshilli i Europes ishte definimi i demarkacionit te kufirit me Malin e Zi.Kosova ka shume nevoje qe ne momentin aktual te kerkoje edhe mbeshtetje Nderkombetare,posaqerisht nga vendet mike sic jane SHBA-te dhe disa vende te tjera te Bashkomit Evropian.Meqenese ne rastin ne fjale te dy palet Kosova dhe Mali i Zi nese kane vullnet te mire mund ta bejne rishikimin e demarkacionit,duke krijuar komisione mikse.Keto mund te jene midis paleve,mund te jene midis paleve dhe nje pale te trete ose neutral ndaj paleve.
Ne anen tjeter deklarimet e Qeverise se Malit te Zi se e kane perfunduar demarkacionin e kufirit me Kosoven, jane te nxituara dhe komplekse ne raport me parimet e se drejtes Nderkombetare.Nga ana tjeter edhe pse me vonese mbas qartesimeve te dala nga debati politik,publik,shkencor dhe akademik ka ardhur momenti kohor per nje zgjidhje me te drejte me te dobishme dhe me racionale te rishikimit te demarkacionit te kufirit me Malin e Zi.
Lulzim Mulliqi-Ekspert i Ceshtjeve Juridike dhe Mardhenieve Nderkombetare.