dgreca – Page 3328 – Dielli

AI U TREGUA SHOK

November 26, 2015 by dgreca

. Tregim nga Faslli HALITI/

Klasa e tretë “A” kishte dy veçanti. E para. Në klasën tonë kishim vetëm një vajzë thuthuqe, por e shkëlqyer në mësime dhe një komunist, gjithashtu i shkëlqyer në mësime, sidomos në histori…

***

Po ç’ndodhi në orën e psikologjisë me profesor Zenel H?

Profesor Zenel H. për të forcuar autoritetin e tij para neve nxënësve, meqë e kishte kaluar moshën e pensionit; një e dy, me rast e pa rast, na thoshte se kishte qenë mësues i ish kryeministrit Mehmet Shehu të cilit i kishte shkulur disa herë veshin sepse ia bënte orën e mësimit rrëmujë. Kjo nuk kalonte pa ndikim te ne nxënësit. Në orën e tij ne rrinim sus. Por pyeste shoku ynë Fitimi M. se mësues i kujt kishte qenë profesori. Kur i lindte në kokë ndonjë kapriçio, Fitimi o e bënte o plaste. Dhe një ditë i hipi në kokë që, po ta ngrinte profesori i psikologjisë në mësim, ai do t’i thoshte me gjakftohtësi se, Fitim M. mungonte, se ishte dezhurn në mensë. E di më tha, po më ngriti sot profesori në mësim, unë e di se si do t’i them: Fitim M. mungon. Je në vete i them? Të them të drejtët s’ia vura veshin kësaj teke apo marrëzie të tij. Duket e pabesueshme, madje fare e pabesueshme aq e pabesueshme sa ajo ngjarje nuk besohet të ketë ndodhur. Duket se atë po e trilloj unë, pas dyzet e shtatë vitesh që nga viti 1959. Mos më besoni, vetëm më dëgjoni.

***

Sapo ra zilja për mësim, profesori i psikologjisë u fut në klasë. U ngritëm të gjithë në këmbë. Profesori u ul në katedër dhe hapi regjistrin. Skënder, kush mungon sot?, pyeti kujdestarin e klasës. Mungojnë dy nxënës profesor, tha kujdestari që raportonte mungesat. Mirë atëherë, tha profesori. Të ngrihet, në mësim Fitim M…. Fitimi u çua dhe tha me gjakftohtësi: Fitim Mati mungon, profesor, është dezhurn në mensë. Me gjithë gjakftohtësinë e tij, Fitimi prapë la një shenjë në fytyrë që e bëri profesorin e psikologjisë t’i lindte një fije dyshimi e cila sa vinte e trashej. Profesori i psikologjisë kishte mjaft sensitiv. Ai dyshoi. Dyshimi e bëri atë që të niste verifikimin. Numëroi nxënësit që ishin prezent në klasë. Gjithsej ishim pesëmbëdhjetë nxënës të pranishëm, plus dhe dy nxënësit dezhurn në mensë, gjithësej shtatëmbëdhjetë nxënës. I numëroi për së dyti, së treti. Të tri herët i dilnin po shtatëmbëdhjetë nxënës. U bind se dyshimi i tij nuk ishte i kotë, por me baza.

***

Po ju shtatëmbëdhjetë apo gjashtëmbëdhjetë nxënës jeni, pyeti profesori që ishte bërë si shkumës në fytyrë nga zemërimi dhe fyerja. Ç’është kjo, pyeti veten profesori. Këta më pandehin matuf, meqë kam kaluar moshën e pensionit dhe pandehin se kanë të bëjnë me një të rrjedhur, pa memorie? Pyeti përsëri klasën. Sa nxënës jeni ju në klasë?

Gjashtëmbëdhjetë, profesor. Edhe në regjistër, po kaq jeni, po pse më dalin shtatëmbëdhjetë nxënës mua? Pesëmbëdhjetë prezent dhe dy në mensë, shtatëmbëdhjetë. Ç’më bëtë ju mua, tha Profesori i nervozuar në kulm, Nastradin Hoxha i cili, kur numëronte gomarët, i dilte gjithmonë një gomar mangët, sepse nuk llogariste atë mbi të cilin kishte hipur, kurse kur zbriste në tokë, gomarët dilnin tamam, sepse i numëronte të gjithë edhe atë që i zbriti. Klasa nisi të qeshte mbytazi dhe, pse i indinjuar thellë, profesori e fshehu zemërimin, nervozizmin, fyerjen dhe tendosi pak buzën, si për të qeshur. Klasa doli nga suspansa. U lehtësua. Ishte psikolog. Dinte të mos e tradhëtonte veten. Ai që u ngrit e tha në fillim se Fitimi mungonte, pikërisht ai është vetë Fitimi, mendoi me vete profesori dhe shtrëngoi nofullat, si të thoshte: Fitim, ja, mu këtu të kam dhe preku majën e lapsit. Kujt tjetri i interesonte, të thoshte se Fitimi mungonte? Askujt!, përsëriti me vete profesori. Hë Fitim, Fitim.., më merr për të lehtë ti mua. Nuk e di ti se sa peshoj unë. Por do të të dali boja pas pak. Ke për ta parë. Me mua hahesh ti?!. Kujtesën e kam fringo, tha përsëri me vete profesori dhe preku majën e lapsit. Mendoi të niste nga pyetjet. Në fillim pyeti klasën:

Gjashtëmbëdhjetë apo shtatëmbëdhjetë vetë jeni ju në klasë?

Shtatëmbëdhjetë, profesor… !, u përgjigj njëzëri klasa.

Ashtu?!

Atëherë nisi të pyesë nxënësit një nga një.

Të parën pyeti Vangjelicën, vajzën e vetme të klasës sonë kurse të fundit pyeti Thanasin, komunistin e vetëm të klasës.

Vangjelica, është Fitimi Mati në klasë?

Jo profethor!, u përgjigj thuthuqja.

Mirë. Ulu!

Pyeti kujdestarin:

Skënder, është Fitimi në klasë?

Jo profesor!

Mirë, e mora vesh,ulu dhe ti.

Po të pyes ty ithtarin e drejtësisë dhe kritizerin e padrejtësive, m’u drejtua mua me qesëndi, si duket e nuhaste përgjigjen time…. Pra, është apo nuk është Fitim në klasë?

Jo, profesor, ju përgjigja duke ruajtur mrekullisht qetësinë.

Të kuptova dhe ty, më tha profesori i ngrysur. Ulu!…

Dhe vazhdoi t’i pyeste të gjithë nxënësit me radhë, i nervozuar, meqë asnjeri nga nxënësit s’po i thoshte, po, profesor, ja ku është Fitimi në rreshtin e bangave nga muri në të djathtën tuaj, në bangën e pestë, pas Ermir D. Kisha përshtypjen sikur profesorit edhe nervozohej, por edhe i vinte mirë që nxënësit e ruanin shokun, nuk e zbulonin. Kujtonte vitet e veta të shkollës, kur ai dhe shokët e tij, nuk e tregonin shokun edhe pse ishte fajtor. Nxënësit kishin një kod të tyre se, kush tregonte shokun, quhej fuks, spiun i profesorit…

Pasi pyeti nxënësin e trembëdhjetë dhe mori përgjigjen, jo, profesor, Fitimi nuk është këtu, tha me zë të butë:

Të fundit po të pyes ty Thanas, si nxënës i kësaj klase, por dhe si komunist.

Është Fitim Mati këtu?

Jo profesor, tha Thanas D. Klasa mori frymë e lehtësuar. Doli nga një suspansë e gjatë, e tmerrshme. Të gjithë mendonim se Thanasi, si komunist, do të thoshte, po profesor, këtu është Fitimi, po kur ai tha jo, ne u gëzuam, sepse nuk e zbuloi shokun, edhe pse jo-ja atij, do t’i kushtonte, ai do të përgjigjej për të në organizatën Bazë të partisë…

***

Ra zilja. Mësimi mbaroi.

Ne u çuam në këmbë për t’i lënë vendin klasës tjetër, pasi na duhej të shkonim në një klasë më tej, në fund të korridorit, pasi mësimi bëhej me klasa lëvizëse: dilte njëra klasë e hynte tjetra.

Ne u drejtuam drejt derës, tentuam të dilnim…

Qëndroni aty!. Asnjeri të mos lëvizë, të mos dalë nga klasa, urdhëroi profesori. Secili të qëndrojë në bangën e vet. Fitimi bëri të hidhej nga dritarja, pasi klasa jonë ishte në katin e parë.

Dhelpër, i bërtiti profesori Fitimit. Mos luaj!. Dhe iu kujtua gjuetia e dhelprave me të atin. Kur hasnin në një dhelpër apo skile, zagarët e ndiqnin kurse ajo vraponte vetëtimë drejt gropës së saj. Me t’iu afruar zagarët skilja futej në gropë. I ati i vinte tymin gropës. Kur skilja e shihte se po e mbyste tymi, ajo ecte me nxitim drejt hyrjes nga ishte futur për të shpëtuar nga asfiksia, por sapo nxirrte kokën, i ati i vinte lakun në fyt. Kështu do të bënte dhe profesori me dhelprën Fitim M. Nuk do ti vinte lakun në fyt, sigurisht, po të tentonte të vraponte drejt derës, të dilte, të merrte korridorit, të vraponte drejt oborrit, të kapërcente murin rrethues të Liceut. Profesori do ta kapte Fitimin te dera, si dhelprën, do t’i shkulte veshin si Mehmet Shehut, nxënësit i tij trazovaç që ia bënte mësimin rrëmujë, që ishte bërë kryeministër dhe ai mburrej para nesh me të. Sidoqoftë duhet ta vërtetonte, nëse Fitimi ishte pikërisht ai, fajtori. Dyshimi nuk është argument, thoshte profesori me vete. Edhe krimineli, para se të jepet vendimin nga gjykata, quhet i pandehur, jo kriminel.

***

Një nga nxënësit e klasës tjetër që ngutej të hynin në klasë, hapi derën furishëm. Ishte Rolandi, flautisti më i talentuar i Liceut të cilin profesori, gjithashtu e kishte nxënës. Rolandi, po, do t’ma thotë të vërtetën, tha profesori dhe pyeti gjithë siguri:

Roland! Është Fitim M., në klasë?

Ne ia bëmë jo me dorë Rolandit.!

Jo, profesor, tha Rolandi!.

Të mora vesh dhe ty, tha i zhgënjyer profesori. Mbylle derën. Ik!.

Hapet dera prapë dhe futet në klasë profesori Shundi, profesori ynë kujdestar.

Profesor Shundi, më thuaj të lutem, është Fitim M., këtu?.

Ja ku e ke sa një derr…!, iu përgjigj profesori i rusishtes.

Profesori i psikologjisë nuk kishte dyshuar kot. Kur zbuloi se Fitimi ishte në klasë, u qetësua. Kjo ndodhi, mori ngjyrat e një testi për të si mësues psikologjie. Ai kishte pasur arsye të dyshonte. Dhe nuk kishte gabuar E kishte pikasur dhelprën me sinjalin e tij të psikologut, jo të lindur, por të fituar gjatë jetës si mësues psikologjie. Sapo Fitim M., kishte thënë se Fitimi, mungon, profesorit në çast i lindi dyshimi se Fitimi ishte pikërisht ai vetë. Dhelpra, tha me vete profesori. Këtu ndodhet një dhelpër, përsëriti ai me vete, me bindjen se do ta kapte patjetër në dhokan…

***

Të nesërmen u bë mbledhja e Këshillit. Për klasën tonë ishte marrë vendimi që të rregullonte lulishten e shkollës; Fitimi të përjashtohej pesëmbëdhjetë ditë nga shkolla, por jo nga konvikti, pasi ishte nga Peshkopia, shumë larg Tiranës. Kurse organizata bazë e partisë dhe byroja e shkollës kishin propozuar që komunisti i klasës sonë Thanas D. të përjashtohej nga Partia me motivacionin se «nuk ishte treguar i partishëm».

Nuk u tregua i partishëm, por ai u tregua shok, kishte thënë profesori i psikologjisë Zenel H. që gëzonte besimin e organizatës bazë…

Portreti i shkrimtarit:Viz. S.kamberi «Artist i Popullit»/

Lushnjë-Tiranë 1984-2015

PËRSE KA FRIKË EVROPA?

November 26, 2015 by dgreca

Nga Gëzim Llojdia/

Tanket në kryeqytetin e Evropës ,cfarë tregojnë:frikë.pasiguri apo forcë?

Pamjet që edhën këtë javë nga kryeqëndra e Evropës treguan edhe një herë në cfarë gjëndje është sot Evropa.Pamjet ku tankerat lëviznin rrugëve të kryeqytetit evropian fillimisht u kujtuan se i përkisnin luftës së dytë botërore, vetëm foto apo ndërtesat,njerëzia e veshur shik të sollën pamjen e vitit 2015 në zemër të Evropës plakë në një stinë dimri ta sapofilluar me mjete lufte.Evropa kështu ka qenë gjithëkohës mospërfillëse ose tejet e shtirur dhe prandaj punësit kanë rrjedhur në këtë mënyrë.Shumë vende të kësaj Evropa përfshi Ballkanin ndodhen sot larg saj nga murret që ajo ka krijuar vetë.Murre të cilat ajo i ngriti me kujdes dhe po me kaq kujdesë i ruan.Këto murre, që c’praj fillimit të luftës së dytë botërore ende janë prezentë,hiqen diku e vendosen në tjatër vend të saj.Këtu e ka edhe faktin frika e saj që në zemër të kryeqëndrës së saj, sot të lëvizin tanket.Terrorizmi është prezent sot në botë,mirëpo ai nuk godet kurr ball për ball.Atëherë kur se pret dhe pas shpine terrorizmi godet.Shikoni pak rastet e terrorizmit të viteve ‘70-80 si godiste dhe nga vinte .Prandaj frika e Evropës tregon dobësi të saj,kurrsesi forcë.

Pamje të tilla nga kryeqëndra e Evropës tregojnë më së miri se Evropa jonë e madhe ka frikë, madje është trembur e tëra e sikletosur deri në fund, ajo nuk është sulmuar ushtarakisht nga ndonjë shtet tjetër, por vetëm nga kamikaz të cilët ajo i ka pranuar bujarisht në gjirin e saj fillimisht si emigrantë dhe më tej si shtetas të saj.

Me një llaf labërishte Evropa është sulmuar nga shtetasit e saj.Përse Evropa është kaq e dobët dhe trembur kjo ka shumë arsye për tu shqyrtuar, por një gjë duhet kuptuar.Evropa pa Ballkanin ka mbetur si një trup pa krahun e djathtë të saj.Ballkani ka qenë historikisht mburoja nga stuhit e shekujve.

Tanket në zemër të Evropës tregojnë gjumin e Evropës përball terrorizmit.Franca goditet brenda një viti për të dytin herë.I kujt është faji mos vall i një shteti tjetër.Përse shteti francez e kërkon fajin tek forma e luftës si xhihadismi dhe jo tek vetja e saj që duhet të mbrohej dhe të merrte masa, që kur u goditën gazetarët e një reviste humoristike në Parisë.Dihet se xhihadistët prej vitesh kanë synuar dhe realizuar goditje të objektivave  të Perëndimit dhe sidomos viktimizimi njerëzor me kamikaz duke e akuzuar këtë të fundit për armatimin e diktatorëve ose mbajtjen në këmbë të diktaturave në vendet e tyre duke ditur edhe faktin tjetër, që xhihadistët e sotëm shtrëmbërojnë doktrinën islame  apo janë në papajtueshmërin me doktrinat e saj.Mirëpo përball këtij rreziku Evropa ka qenë shpesh liberale ose masat karshi tij kanë qenë  foshnjarake.Viti 2015 u hap me përkujtesa dramatike që
xhihadizmi ende përbën një kërcënim të rëndësishëm për sigurinë
e shumicën e vendeve evropiane. Sulmet që gjakosën
rrugët e Paris(janar kundër zyrave
të revistës  Charlie Hebdo dhe sulmi në  Kopenhagë (shkurt kundër lirisë e ngjarjes fjalës dhe një sinagogë  fetare konfirmoi frikën që kishte qenë prej kohësh
shprehur nga autoritetet në të gjithë kontinentin.Vdekja e Osama bin Laden dhe entuziazmi nga Pranvera Arabe,(shkruan Lorenzo Vidino, PhDDirector of the Programme on Extremism Center for Cyber and Homeland Security, George.Ëashington University, Ëashington DC,) kishte shkaktuar fillimisht shpreson se lufta kundër terrorizmit dhe trashëgimia e saj toksike kishte
të bëhet një gjë e së kaluarës.Megjithatë, gjatë dy viteve  të fundit
ka pasur një realizim trishtues se lëvizje globale xhihadist është asgjë, papo  u zhduk.
Përkundrazi, ajo ka përjetuar një rigjallërimnë mbarë botën, duke përfshirë edhe në Evropë.Nuk ka tregues më domethënës i kësaj dinamike se
mobilizimin e luftëtarëve të huaj evropiane përkonfliktin në Siri dhe më pas në  Irak,mobilizimi ixhihadistëve evropian në fushë betejat e huaja nuk është një fenomen i ri.Ajo daton në vitin 1980(Afganistan),vazhdoi gjatëtë 1990 (Bosnja dhe Çeçenia), dhe u rrit nëtë viteve 2000(Afganistan,Irak dhe Somali).Edhe kështu,numri i luftëtarëve evropian me bazë që kanë arriti në Sirinë dhe Irakun që nga viti 2011 është paprecedente.Mirëpo si reagoi kjo Evropë për këtë raste.Shqyrtimi që sjell Lorenzo Vidino, PhD Director është se:Autoritetet evropiane kanë reaguar në një shumëllojshmëri mënyra.Ndërsa qasjet ndryshojnë nga vendi në
vendi.Mirëpo përse duhet  mbajtur ngrehur alarmi kundër xhihadizmit.Në të njëjtën kohë motivet fetare luajnë një rol vendimtar.Lufta fetare në lindje ka vijuar prej shekujsh në atë rajon  majde që kur u krye ndarja mes shitëve,alevitëve  dhe synive.Shumica që bashkohen me grupeve xhihadiste janë nxitur nga një urrejtje të thellë për alavitëve dhe shiitëve në shikimin e përgjithshme dhe të shohim se çfarë ata e konsiderojnë luftimin e devijuar  kundër sekteve (ndarjeve ) islamike një detyrë fetare.
Shteti islamik i qeverisur nga një interpretim i rreptë
por dhe i gabuar i Sheriati në Siri dhe Irak ,ka ngallur entuziam  tek xhihadistët me fitoret e tyrre. Kjo perspektivë në mesin e atyre që kanë përkrahur ideologjinë xhihadiste edhe për shkak të rëndësisë së veçantë të Sirisë në historinë islame dhe
eskatologjisë.Shumë faktorë të tjerë që vijnë nga këto vende duhen arsyetuar dhe shikuar se xhihadizmi sot ka një  precendet të ngulur në Sirir në këtë shtet  të copëtuar që prej katër vitesh vijonë lufta fetare për pushtete mes Assadit dhe synive opozitar dhe më tej krijimin e një minishteti islamik që ka terrorrzuar botën me vrasjet gjakatare.

A mos vallë ato shkëndija, që u ndezën tej përposh vende me fushat naftëmbajtëse të mos përcilleshin deri përtej Mesdheut në territoret e Evropës plakë?

Nga janari i sulmit të parë përshkuan plot 11 muaj për të rigoditur në të njëjtin vend, por me një mënyrë tjetër terroriste.Përse Evropa sot që nxjerr tanket e saj nuk mori masa duke forcuar kontrollet për emigrantët që vijnga nga vendet e luftës?

Sa i cuditshëm është fakti që Evropa ngre murre e barriera për ballkanasit, që nuk i sjellin asaj rrezik sepse janë banorët e saj autoktonë dhe hap kufinjtë për emigrantët mes të cilëve ,luftëtarët e xhihadit kanë depërtuar deri në zemër të saj,madje duke u bërë edhe banorë rezident të kryeqendrës evropiane.Në rradhë të parë Evropa duhet ta shoh veten e saj,vendimet që merr dhe në një tejqyrë të shikojë mundësin që të integrojë Ballkanin shpejt si pjesë e saj duke mos e lënë të pakënaqur aq edhe duke mos e lënë pre të xhihadistëve apo rrymavev fetare, që kërkojnë të penetrojnë në këto vende.

VETFLIJIMI I ENTELA KASËS

November 26, 2015 by dgreca

Nga Novruz Xh Shehu/

Në Gazetën Shqiptare, shkrimtarja, poetja, publicistja e njohur, presidentja e Pen Klub Albania, proferoi te jap dorëheqjen nga arsimi duke vetflijuar buken e gojës, për dhënien e një akti madhërisht të rëndësishëm intelektual në shoqërinë dhe politikën shqiptare.
Ajo është autore e disa veprave të rëndësishme letrare dhe drejtuese e një organizmi letar të përmasave kontinentale e mëtej. Penda e saj është e nje krijueseje të mirëfilltë, të talentuar dhe poezia dhe proza e saj janë të një niveli të lart artistic dhe të një stili bashkëkohor që të imponon nderim dhe besim për një autore të shquar.
Dorëheqja e saj nga buka e gojës, duke ju drejtuar kryeministrit te Shqipërisë Edi Rama, është akt i rëndësishëm deri në madhështi i një intelektualeje antikonformiste.
Më kujtohet, dhe më kanë ngelur në mend fjalët e një djali të intervistuar nga një TV kur u pyet se pse do të emigronte në Gjermani. Ai ish rreth 17 vjec mjaft i trishtuar, i bindur se do gjente lumturinë në një vend tjetër. Tha pikërisht: Do iki, …Le ta gëzojnë Shqipërinë Sali Berisha, Edi Rama, Lulëzim Basha…!” Këtë britmë të tij besoj se nuk e kam dëgjuar vetëm unë, por askush, as unë, nuk shkruam për këtë britmë. E lamë tëzhdukej në shkretëtirën e heshtjes që përfshin tërë Shqipërinë, ku edhe vdekja është bërë e zakonshme, sado tragjike qoftë ajo.
Ndoshta ish e domosdoshme të shtohej britma e Entela Kasës:
“ E keqardhur , por e bindur në parimet në të cilat besoj , po ju them publikisht se unë nuk i kthehem ushtrimit të detyrës sime si mësuese e gjimnazit Qemal Safa, deri ditën kur prej atij institucioni të jenë larguar mercenarë të terrorrit politik…”
Në essenë për romanin e saj dinjitoz “Të korrat e krishtlindjeve,” kam proferuar titullin “ Britma universale e Entela Kasës” …Po, përvec romanit të saj ne kemi aktin dhe britmën e saj universale për “cminimin” e Shqipërisë nga mediokrriteti, dhuna psikologjike, mosvlerësimi i njerzëve ta aftë, të ndershëm, idealist.
Vlerësimi deri në parlament i përfaqësuesve të ligjvënies nga mediokërr e injorantë klasikë, vlerësimi më shumë i një zuzari se sa injë shkrimtari,i një krimineli shumë më tepër sesa i njeriut të ndershëm eshte britma reale e Enteles. Mbarsja e atmosferës shqiptare me dhunë, krime, hemoragji intelektuale, shkatërrim ekonomik, mos ndëshkim të kriminelëve, gjykatësësve që vetëm gjykatës s,mund të jenë, me mjekë që të vrasin pa pikën e pendesës,me shkencëtarë pa një vepër shkencore,me akdemikë pa një vepër intelëktuale krijuese, me universitete që prodhojnë diploma si tullat e fabrikave, me analistë që marrin leje nga Padronët, me media që jetojne nën ankthin se ja sot ja nesër mund ti priten tërë arteriet në emër të ligjit etj etj , ja kojo eshte britma e Entela Kases.

Britma e Entela Kasës është një britmë sa kombëtare aq universale…Vetfljimi i saj është nje akt nga ku duhet kthyer vëmëndja me tërë seriozitetin e duhur…Mos të shndërrohen njerzit në kamikaz duke sakrifikuar bukën e gojës!….E kupton apo se kupton këtë politika shqiptare?!

Është në nderin e tërë intelektualëve shqiptarë, por dhe të jashtkufijve, të mbështetim Entela Kasën, tw mbeshtetim Britmen e saj, dukë pasur parasysh se duke mbështetur atë , mbështetim një Shqipëri tjetër, se mbështetim rilindjen e një shoqërie tjetër të pa përfshirë nga viruset e Murtajës që po na merr Lirinë, qetësinë, bukën, të ardhmen e fëmijëve tanë.

E ardhmja shumë më e frikëshme duhet të na shqetësojë. Dëgjojeni mirë britmën e Entela Kasës, vlerësojeni të dashur bashkëkombas vetflijimin e saj. Jemi gurë që rrukullisemi vazhdimisht dhe s’dihet se kur do na japin mundësinë të ndalemi kjo farsë e tërë politike që s’duhet lënë më të livadhis ne jetën tonë, që ka te drejte të na i marrë vetëm Zoti!

“ME KËTE SHENJË DO TË FITOSH.”

November 26, 2015 by dgreca

AT GJERGJ FISHTA O.F.M./

“IN HOC SIGNO VINCES.”/

“ME KËTE SHENJË DO TË FITOSH.”/

Në fillim të shek. XV turqit sulmojnë Evropen dhe shkretnojnë fise e mbretni. Fatosi i Krujës përballë rrezikut, qi i kercnohej Shqypnisë, i drejtohet Hyjit edhe e lutë qi mos të premtonte, qi Shqypnija të bije ndër kthetra të turqve. Lutja e tij prekë të Amshuemin, i cilli i dergon së nalti Flamurin Kuq e Zi, emblemë bashkimi e vetsundimi. Me atë flamur në dorë, Skanderbeu, i mberthyem në armë, qet kushtrimin. Shqyptarët rrâjnë (nisen) menjiherë, kështu nisë lufta e tmershme dhe turqvet u thehet sulmi. (Komet nga At Viktor Volaj O.F.M. 1941)

Tue zbardhë mosha dhetepesëtë e jona

Atje prej shtojesh s’ Anadollit t’ plleshem

Hanza pergjakshem nisë mbi Evropë t’ kukzohet.

Ishte zot-madhi i turqve, qi në krye

Të ma s’ rreptes ushtri të jetës s’ atëhershme

Ujnat e njelmta dilte t’ Helespontit,

Edhe betohej n’ mëni të vet mizore,

Se shpirti trupit s’ do t’i ndahej para

Se hanzen t’ ngrinte mbi Sh’ Sofi t’ Bizantit

E n’ Sh’Pjeter t’ Romës tagji t’i vête kalit.

E pse ai burrë dokrrash e pallavrash s’ ishte,

Perpara tij ranë frone e ranë therore;

U rroposen mbretni e u shkimen fise,

E as bar ma s’ bijti andej ka ’i shkeli kamba.

Greku, Bullgari humben, humbi Serbi,

– Humbi, po, Serbi, madhështija e t’ cillit,

Atje te e vona boten mbarë në zi

Do t’a mbështiellte. – T’ felgruem drojet, shuejten

Zanin mbretent e Evropës. Zâmaret heshten,

Heshti edhe kanga e nji mjerim i shemtuem,

I ra mbarë dheut.

Kur, qé, mbi kep të Krujës

Titanike po del nji hije burri,

Vetullat ngerthye, si dy hulli rrufeje,

Me do sy zjarmi e ‘i mjekerr t’ thinjtë, e cilla

Shllungë gjatë nofllash i derdhej, si ajo mjegulla

Rreth njaj curri s’ thepisun. N’ krye trishtueshem

Flakë i shkelqen tarogza brynatake,

Qi, tmershem ka ‘i vezllon nen rreze t’ diellit,

Kometë zharitse dan nder sy t’ anmikut.

Ai asht fatosi i ndiem Gjergj Kastrjota,

I Madhi Gjergj Kastrjota Skanderbeu,

Qi, pre’ atij kepi, si nji shqipe mali

Kundron kah forca e barbarisë lindore

Shkon tue rrëmbye mbretni e fise e popuj,

E gjithshka t’ mbarë perftue kisht’ mendja e njerit;

Si rribë Verit, qi rêt i fshinë prej qiellit

Dhe e lê token me u tha. Edhe tue pa

Se anmiku i rrebtë i gjytetnis njerzore

Po nisë per s’ afermi Shqipnis t’ kercnohej

E se prej njerit s’ kisht’ pse ndimë me pritun,

Çon syt kah qiella, e zemra gjak tu’ i shkue,

“O Zot! – gerthet, – O Zot i Madhi i Ushtrive!

E po a njimend se ma s’ do t’ ketë Shqipnija

Nji vend ku me t’ u lutë?… E se gratë t’ona

Djepat n’ Azi mbas sotit do t’ perkundin?…

E se Shqiptari tokën do t’ punojë

Veç per me kndêllë n’ mish gocat çerkeze,

Që nji tirani t’ i sherbejnë ma kandshem?

Oh! Pse ia mbrrimë kësaj dite, e s’ ka shperthye

Toka q’ me kohë, me na perpi per s’ gjalli!

Ti, o Zot i Madh i Ushtrive, Ti prej qiellet

Zemer e forcë m’ dergo, qi këtij Tartari

Barbar unë t’ ia diftoj, se Shqiptarija

S’ merret pa gjak, e se per Fé e Atdhé

Di t’ vdesë Shqiptari”. Permbi flatra

Të bardha t’ Fésë kjo lutë u çue kah qiella

E i shkoi n’ vesh Perendisë e e preku n’ zemer.

I Amshuemi, atëhera, prej visarit t’ qiellvet

Nxjerrë nji pelhurë të ngjyme “kuq e zi”,

Qi Engjujt vetë n’ Parriz endun e kishin:

E mbasi e puthë i Lumi e ven në ball,

Nji Kerubini t’ lehtë i urdhnon tue thanë,

“Na, e ketë Flamur Skanderbeut çoja

Atje poshtë n’ Krujë, e thuej prej ane s’eme,

Se dersa t’ rrije tok fisi i Shqiptarit

Nen hije t’ këtij emblemi t’em t’ bekuem,

Zot m’ vedi e i lirë gjithmonë ai ka me kenë”.

Kështu tha i Amshuemi; e ai Kerubini i qiellvet

Palosun m’ parsme Flamurin e Shqipnisë,

Hap flatrat e prarueme, e poshtë Empirit

Shigjetë nper nji rreze drite dirgjet n’ Krujë.

Ku Skanderbeut n’ dorë dhantin e Zotit –

Flamurin e Shqipnisë – ia nep e këshillin

E t’ Lumit ia difton: Se si Shqiptari

Zot m’ vedi e i lirë gjithmonë do t’ mund qindrojë.

Si ai njeri, qi trishtue njaj andrre s’ keqe,

Kur gjumi i del, me vedi xen e gëzohet,

Se n’ hije e jo njimendtë iu shfaq rreziku:

Kështu Skanderbeu nisë me u gëzue me vedi,

Si Lajmi i qiellve n’ dorë ia dha Flamurin

E i tha se per nën hije t’ tij Shqipnija

E lirë e zojë m’ vete përherë do t’ mbetej.

Edhe armatoset Burri i dheut krejt m’ hekur,

Njeshë pallen n’ ije – pallen t’ rreptë mizore,

E n’ patershanë, me pafta arenzit t’ mathun,

Njet Flamurin kuq e zi, qi vetë i Amshuemi

E kishte puthë, edhe mbi shpinë të kalit,

Qi, fry turijt, nuhatte erë gjakut,

Hidhet porsi duhi e rrebtë. Prej millit

E nxjerrë pallen mizore, e drejtë kah qiella

Heshten e ngrehë. Nji fllad i lehtë, i ambel –

Flladi i Dashunisë – po e zhdrivillon Flamurin.

– Flamurin e Atdheut t’ em – qi tue gufue

Mallnueshem nepër ajr të lirë t’ Shqipnisë,

Nisë me u valvitë si fleta e Kerubinit,

Si njai skundilli i petkut t’ Perendisë,

Qi, mirë qendisë me hana, hyj e diej,

Prej krahve t’ amëshuem e t’ gjithpushtetshëm

I varet poshtë neper hapsi t’ Empirit,

Kah, pshtetë m’ stuhi e m’ flatra t’ rribës s’ murranit

Sheston boshtin e moknes s’ rrokullisë.

E ashtu n’ atë dukë të rreptë e t’ perfrigueshme

Me ‘i za, si tue ulërue, prej kepit t’ Krujës

Po u thrret Shqiptarvet t’ vet e u thotë: “Këtu burra!

Këtu eni, o bijt e Maleve! Shqipnija

Gjindet n’ rrezik!” N’ atë bulurimë ushtuene

Malet e fushat e Shqipnisë kreshnike,

edhe nji çetë e vogel homeridësh,

– Burrash si motit veç qi i bante nana –

Per rreth tij mblidhen, e nen hije t’ Flamurit

Nji bé të madhe bajnë e lidhin besen,

Se i pllâmë toket t’ Atdheut s’ ia lshojn tartarit,

Po s’ e lán’ para me gjak t’ tij t’ perdhosun.

T’ forcuem me atë bé, t’ forcuem me shejtni tagresh

E shpresë n’ Zotin tue mbajtë e n’ krah të vetin,

Me Flamur kuq e zi zhdredhun perpara,

Poshtë errmoreve t’ maleve t’ thepisuna

Si rreshme boret prej ndo ‘i kulmi t’ rryeshem,

Rrâjn fulikare permbi rradhë t’ turqve,

Të cilët, prej s’ largut tue ua pamë hovin,

Thonë se kulshedra me dragoj po u turret.

Edhe mnershem nisë lufta titanike.

Kah t’ idhtat shpata, kah gjakbâset heshta

Çeken nder shkndija me vringllimë t’ trishtueshme,

E bumbullojnë henikë edhe gopedra,

E vërrasin keqas të varruemt perdhé.

Kaq nji zhurmë, nji rropame e ‘i vigmë e kobshme

Çohet per ajr të terratue pluhni,

Qi rreth e rrotull t’ tanë dridhet Ballkani.

Shkon gjaku rrëkajë. T’ tanë fusha e gjanë e Dibrës

Me kurma t’ zeshkët barbarësh asht mbulue. Hidhet,

Hingllon, trumhaset kali i Skanderbeut,

Kah thundra e mbathun thellë i humbë në dhé

Të rijtun m’ gjak t’ barbarit. N’ dhambë brén buzen,

Atëherë zotmadhi i turqvet pendohet

Qi i ra kurr n’ mend t’ mësyjë Shqipnin mizore.

E sheh, po, vetë gjakbâsi, se rob s’ bahet

Ai dhé, ku Flamuri kuq e zi valvitet.

Shenim nga Fritz Radovani: Botohet pa asnjë ndyshim nga origjinali me rasën e 28 Nandorit 2015.

Janë ba redaktime të vogla gjyhsore në pershtatje me kohen.

Melbuorne, 27 Nandor 2015.

On the Occasion of Albania’s National Day

November 26, 2015 by dgreca

On the Occasion of Albania’s National Day/

Press Statement/

John Kerry/
Secretary of State/

Washington, DC/

November 25, 2015/

On behalf of President Obama and the people of the United States, I congratulate the people of Albania as you celebrate your 103rd Independence Day on November 28.

Since President Woodrow Wilson’s support for Albanian independence at the 1919 Paris Peace Conference, our two countries have worked together productively to forge an enduring friendship based on shared values and mutual respect. As a NATO member and mentor to Balkan countries aspiring to membership, Albania plays a vital role in promoting peace and stability in the region and around the world. The United States greatly appreciates Albania’s contributions to global security, from Afghanistan, Iraq, and Ukraine to countering violent extremism and the Global Coalition to Counter ISIL.

The United States is committed to supporting Albania as it undertakes the reforms necessary to achieve its Euro-Atlantic aspirations. I commend your efforts to accede to the European Union and look forward to continued progress on the path toward full Euro-Atlantic integration.

As you celebrate with family and friends, the United States wishes you a joyous celebration. We look forward to continuing our close partnership for progress, prosperity, and peace in years to come.