Viets: Si edhe Gjermania, Kosova gjithashtu ka pasur një moment vendimtar
PRISHTINË, 5 Tetor 2015 /B.Jashari/.-Rënia e murit dhe ribashkimi i dy shteteve gjermane ishin momente historike, tha sonte Ambasadorja e Republikës Federale të Gjermanisë në Kosovë, Angelika Viets, gjatë pritjes me rastin e 25 vjetorit.
“Ashtu si edhe Gjermania, Kosova gjithashtu ka pasur një moment vendimtar në të kalaurën e afërt. Në vitin 2008 ky vend u bë i pavarur. Por shpallja e pavarësisë së Kosovës ishte vetëm fillimi i një projekti sfidues: projekti i ndërtimit të një kombi multietnik ku njerëzit mund të jetojnë në paqe dhe prosperitet. Për më tej, një projekt për ta bërë atë ekonomikisht të qëndrueshme”, theksoi Ambasadorja gjermane Viets.
Në pritje, Presidentja kosovare Atifete Jahjaga, në emër të qytetarëve të Republikës së Kosovës dhe emrin personal uroi 25 vjetorin e Ditës së Unitetit Gjerman.
“Që nga 3 tetori i vitit 1990, Gjermania shembi muret, theu kufijtë ideologjikë dhe fizikë. E bashkoi Evropën rreth vlerave dhe aspiratave të lirisë, të demokracisë dhe prosperitetit. Frymëzoi breze të tëra për t’i dhënë fund represionit dhe për t’u rimëkëmbur për të jetësuar idealet e lirisë”, u shpreh Presidentja e Kosovës.
“Ne jemi shumë krenarë për një lidhje të fortë partneriteti dhe miqësie që populli i Kosovës e gëzon me Gjermaninë. Jemi falënderues për roli që ju luajtët në ndalimin e gjenocidit në Kosovë, në stabilizimin e Kosovës përmes pranisë së ushtrisë tuaj paqeruajtëse”, u shpreh ajo.
“I kemi vënë shpresat tona në këmbënguljen tuaj që Ballkani Perëndimor të ecë drejt integrimit evropian dhe në vizionin tuaj që ky integrim do t’i sjellë BE-së vlerë të shtuar, ndërsa për rajonin paqe afatgjate”, tha Jahjaga.(Ndiqni me poshte fjalimet)
***
Fjalimi i ambasadores së Republikës Federale të Gjermanisë, Angelika Viets, me rastin e 25 vjetorit të bashkimit gjerman gjatë pritjes në restorantin Orchide më datë 05.10.2015
Zonja Presidente,
Kryetar i Kuvendit,
Deputetë të Kuvendit,
Kryeministër, Ministra,
Shkelqësi, Zonja dhe Zotërinj,
Është kënaqësi e madhe të ju mirëpres në festimin e Ditës sonë Kombëtare, që sivjet shënon përvjetorin e 25 të ribashikimit gjerman.
Zonja dhe Zotërinj, të dashur bashkvendas
Ju përshendes përzemërsisht. Gëzohem që sot po festojmë bashkërisht 25 vjetorin e bashkimit gjerman.
Data 9 nëntor e vitit të kaluar shënoi 25 vjetorin e rënies së Murit të Berlinit që ishte pika kulmore e protestave prej muajsh nga qytetarët e Gjermanisë lindore – një revolucion paqësor për liri dhe demokraci. Kjo nënkuptoi jo vetëm fundin e ndarjes së detyruar të gjermanëve në lindje dhe në përendim të murit, por gjithashtu ishte një pjesë e procesit që i dha fund ndarjes së kontinentit evropian. Pothuaj një vit më vonë, më datë 3 tetor 1990, ky revolucion paqësor çoi në ribashkimin formal të dy shteteve gjermane.
Rënia e murit dhe ribashkimi i dy shteteve gjermane ishin momente historike. Megjithatë, momenti i ribashkimit ishte gjithashtu fillimi i një nga projekteve më sfiduese që Gjermania e pasluftës kishte për të realizuar – në nivelin politik, ekonomik dhe të shoqërisë. Standaredet e jetesës dhe të pagave duhej të ngriteshin, kompanitë shtetërore u shndërruan në biznese private konkurruese, ndërsa njëkohësisht Gjermania e ribashkuar duhej të diskutonte si të adresojë padrejtësitë e një sistemi politik të ndërtuar mbi shtypje e që kishte shkaktuar aq shumë dhimbje.
25 vjet pas, ne kemi kaluar një rrugë të gjatë. Është rritur një gjeneratë e re që nuk ka njohur një Gjermani të ndarë. Megjithatë, edhe pas 25 vjetësh, projekti akoma nuk është përfunduar.
Zonja dhe Zotërinj
Atë që kemi arritur, ne nuk do të ja dilnim ta bënim pa mbështetjen e miqve dhe fqinjëve tanë, pa të qenit të përfshirë në Bashkimin Evropian, një bashkim që ka bërë të papërfytyrueshme luftën dhe ka sjellë prosperitet në një rajon të tërë. Një Gjermani e ribashkuar nuk do të gëzonte asnjëherë një stabilitet dhe prosperitet të tillë nëse nuk do të ishte për projektin evropian.
Nuk ka asnjë dyshim që sot, projekti evropian po përballet më një numër sfidash: menaxhimi i krizës së Eurozonës, luftimi i papunësisë tek të rinjtë në shumë vende evropiane dhe – natyrisht – përballja me dyndjen më të lartë të refugjatëve që Evropa ka hasur që nga tmerret e Luftës së Dytë botërore.
Vendimi i njerëzve nga rajonet e dërmuara nga lufta dhe të prapambetura ekonomikisht për të ardhur në Gjermani dhe në vendet tjera të BE-së – shpesh përmes rrugëve të vështira dhe të rrezikshme- është një kompliment për vlerat evropiane dhe për shoqëritë tona në BE. Por kjo gjithashtu do të thotë, që ne kemi përgjegjësi të dyfishtë: nga njëra anë, ne duhet t’i trajtojmë njerëzisht të ikurit nga lufta dhe përndjekja politike, edhe nëse njerëzit kërkojnë strehim në numra më të mëdhenj se kurdoherë më parë; dhe nga ana tjetër, ne kemi një përgjegjësi të mbështesim vendet e origjinës për të ndërtuar prespektiva për qytetarët e tyre në mënyrë që njerëzit në rend të parë të mos kenë arsye të ikin.
Zonja dhe Zotërinj,
Ashtu si edhe Gjermania, Kosova gjithashtu ka pasur një moment vendimtar në të kalaurën e afërt. Në vitin 2008 ky vend u bë i pavarur. Por shpallja e pavarësisë së Kosovës ishte vetëm fillimi i një projekti sfidues: projekti i ndërtimit të një kombi multietnik ku njerëzit mund të jetojnë në paqe dhe prosperitet. Për më tej, një projekt për ta bërë atë ekonomikisht të qëndrueshme.
Është arritur shumë në vitet e fundit. Sot, Kosova është një vend i sigurtë, i njohur nga mbi 100 shtete. Vetëm në disa muajt e fundit janë bërë hapa të rendësishëm përpara. Së pari, parlamenti mori vendimin për të krijuar Gjykatën Speciale, e cila do të hetojë krimet e supozuara gjatë kohës së konfliktit. Kjo është një arritje e rendësishme në procesin e ballafaqimit me të kaluarën. Gjithashtu, marrëveshjet aktuale të Brukselit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë kanë shënuar një hap thelbësor drejt një normalizimi të raporteve mes dy vendeve. Projekti evropian ka treguar se është e mundur për armiqtë e dikurshëm që të krijojnë raporte të mira fqinjësore – edhepse kjo kërkon kohë dhe guxim politik.
Gjithsesi, demonstratat në fillim të këtij viti dhe vala e migrimit dimrin e kaluar tregojnë që Kosova akoma përballet me shumë sfida në të ofruarit e paqes dhe prosperitetit për qytetarët e saj. Progresi i rendësishëm i bërë në fushat e Gjykatës Speciale dhe procesit të normalizimit, lejon tani koncentrimin në zhvillimin ekonomik në masë më të theksuar se deri më parë. Është thelbësore për qeverinë që të luftoj papunësinë e lartë, të tërheq investime të huaja dhe të investoj në arsim. Popullata e re e Kosovës mund të jetë një mundësi e jashtëzakonshme për vendin, por për këtë rinia gjithashtu ka nevojë për mundësi për të ndërtuar një të ardhme më të mire. Pa prespektiva dhe garë të drejtë, edhe më shumë të rinj do të kërkojnë mundësi përtej kufijve të Kosovës.
Gjermania, BE-ja dhe vendet e tjera janë të përkushtuara ta mbështesin Kosovën. Procesi i Berlinit e dëshmon pikërisht këtë. Procesi është nisur vitin e kaluar nga kancelarja Merkel me një konferencë në Berlin dhe është vazhduar këtë vit me Konferencën e Ballkanit Përendimor në Vjenë. Megjithatë, e gjitha që ne mund të bëjmë është të mbështesim. Pronësia duhet të jetë në rajon dhe në vendet e saj veç e veç. Duke parë që janë marrë vendime të vështira si krijimi i Gjykatës Speciale dhe Marrëveshjet e Brukselit, jam e bindur që liderët e Kosovës do të tregojnë gjithashtu guxim politik kur është në pyetje ekonomia.
Ashtu si edhe sfidat ekonomike të ribashkimit gjerman, sfidat ekonomike të një Kosove të pavarur kërkojnë përpjekje kombëtare. Si qeveria ashtu edhe bizneset, shoqëria civile dhe qytetarët duhet të përfshihen në mënyrë aktive në proces. Gjermania do të vazhdojë të përkrah Kosovën dhe projektin e saj kombëtar. Duke punuar së bashku, ne mund të sigurojmë një të ardhme paqësore dhe prosperuese si një anëtare në një rajon të integruar të Ballkanit Përendimor dhe në një Evropë të integruar.
Para përmbylljes së këtij fjalimi, ju lutem më lejoni të shpreh falenderimin tim për sponsorët e organizimit të sontëm: AHP Volkswagen, Ecotrade dhe ExProject.
Një falenderim i ngrohtë për korin muzikor të ushtrisë, të cilët hapen mbrëmjen me një performancë të shkëlqyer. E vlerësoj jashtëzakonisht shumë që po luani sonte këtu, pavarësisht fluturimit nesër në orët e hershme për në Gjermani.
Gjithashtu dëshiroj të falenderoj personelin tim dhe restorantin Orchide për përkushtimin e tyre dhe punën e madhe që ne sonte bashkërisht të mund të kalojmë një mbrëmje të këndshme.
Kam kenaqësinë e madhe të thërras të ngrejmë një dolli për Presidenten e Republikës së Kosovës.
Himn
Për Presidenten!
***
FJALIMI I PRESIDENTES JAHJAGA NË 25 VJETORIN E DITËS SË UNITETIT GJERMAN
Të nderuar përfaqësues të institucioneve të Republikës së Kosovës,
E nderuara Ambasadore Viets,
Zonja dhe Zotërinj,
Në emër të qytetarëve të Republikës së Kosovës dhe emrin tim personal më lejoni që t’ju uroj ju dhe popullit gjerman 25 vjetorin e Ditës së Unitetit Gjerman.
Që nga 3 tetori i vitit 1990, Gjermania shembi muret, theu kufijtë ideologjik dhe fizik. E bashkoi Evropën rreth vlerave dhe aspiratave të lirisë, të demokracisë dhe prosperitetit. Frymëzoi gjeneratat të tëra për t’i dhënë fund represionit dhe për t’u rimëkëmbur për të jetësuar idealet e lirisë.
Njëzet e pesë vjet më vonë, ky unitet historik mbetet po aq i rëndësishëm. Sot më shumë se kurrë na duhet një vizion i thyerjes së kufijve dhe shembjes së mureve. Na duhet që t’i rikthejmë idetë që bashkojnë popujt mbi parimet e demokracisë dhe bashkëpunimit.
Sepse, puna jonë e përbashkët, për një Evropë të bashkuar dhe në paqe, nuk ka përfunduar. E kjo punë e papërfunduar ndihet në Kosovë më shumë se kudo tjetër.
Ne jemi shumë krenarë për një lidhje të fortë partneriteti dhe miqësie që populli i Kosovës e gëzon me Gjermaninë. Jemi falënderues për roli që ju luajtët në ndalimin e gjenocidit në Kosovë, në stabilizimin e Kosovës përmes pranisë së ushtrisë tuaj paqeruajtëse.
Atëherë kur hapët dyert për refugjatët që po iknin nga lufta dhe skamja, dhe tash kur po i përkrahni institucionet e Kosovës në vënien e themeleve për një ekonomi stabile të Kosovës.
I kemi vënë shpresat tona në këmbënguljen tuaj që Ballkani Perëndimor të ecë drejt integrimit evropian dhe në vizionin tuaj që ky integrim do t’i sjellë BE-së vlerë të shtuar, ndërsa për rajonin paqe afatgjate.
E kam parasysh që ne na presin shumë obligime të pa përmbushura ende. Por, ne jemi të përkushtuar që së bashku me partnerët tanë, me ju, ta jetësojmë vizionin për Kosovën e sundimit të ligjit, fqinjësisë së mirë, bashkëpunimit rajonal, dhe më së shumti vendit me perspektivë të qartë, ku qytetarët e tij shohin të ardhme.
Ju faleminderit për praninë tuaj të fuqishme në Kosovë, për partneritetin dhe miqësinë!
Gëzuar!
PRESIDENT JAHJAGA’S SPEECH ON THE OCCASSION OF THE 25th ANNIVERSARY OF THE GERMAN UNITY/
PRESIDENT JAHJAGA’S SPEECH ON THE OCCASSION OF THE 25th ANNIVERSARY OF THE GERMAN UNITY/
Honourable representatives of the Institutions of the Republic of Kosovo/
Honourable Ambassador Viets,/
Ladies and Gentlemen;/
On behalf of the citizens of the Republic of Kosovo and on my personal behalf, please allow me to extend my felicitations to you and to the German people on the 25th anniversary of the Day of German Unification.
Since October 3rd 1990, Germany has torn down walls and broke ideological and physical borders. It united Europe around the values and aspirations of freedom, of democracy and prosperity. It inspired whole generations to end repression and to revive themselves in order to enliven the ideals of freedom.
Twenty five years later, this historic unification remains as important. Today more than ever we are in need of a vision of breaking down of borders and tearing down walls. We need to bring back the ideas which unite people upon the principles of democracy and cooperation.Because, our common work for a united Europe has not ended as yet. And this unaccomplished task is being felt in Kosovo more than anywhere else.
We are very proud of the strong ties of partnership and friendship which people of Kosovo share with Germany. We are grateful for the role you played on prevention of genocide in Kosovo, in Kosovo’s stabilization, through the presence of your peacekeeping army.
At the time when you opened the doors to the refugees escaping the war and destitution, and now when you are supporting the institutions of Kosovo in laying the foundations of a stable economy in Kosovo. We have pinned our hopes in your persistence for western Balkans move towards European integration and in your vision that this integrations shall bring an added value to the EU and a long term peace to the region.
I am aware that there are many unaccomplished obligations ahead of us. But, we are also aware that we are determined to, together with our partners, with you, enliven the vision of Kosovo with rule of law, good neighbourliness, regional cooperation, but more than anything, that of a country with a clear perspective, in which its citizens see a future.
Thank you for your strong presence in Kosovo, for the partnership and the friendship.
Congratulations!
SHPIRTI HUMAN I NJË FRATI GJERMAN NË SHQIPËRI DHE DËSHTIMI I SHTETIT
Nga Frank Shkreli/
Media të ndryshme vizive dhe e shkruara në Shqipëri raportuan gjatë fund javës që kaloi një lajm, që për nga natyra dhe besueshmëria, ishte vështirë për të mos thënë e pamundur që të mos tërhiqte vëmendjen e lexuesit. Ishte një lajm disi i jashtzakonshëm, sepse njoftohej për një prift gjerman, në të vërtetë për një frat të urdhërit të Shën Françeskut, i cili i shërben grigjës së tij në rrethin e Pukës duke u kujdesur për nevojat shpirtërore të popullësisë së atyre anëve të varfëra e të izoluara të veriut, një zone kjo e shtypur për pothuaj 50-vjetë nga regjimi komunist dhe një krahinë e lënë pas dore dhe e harruar nga qeveritë e njëpasnjëshme post komuniste të 25 viteve të kaluara.
Fjala është për Fratin gjerman Andreas Walterman i cili siç duket, për të qenë sa më afër popullit që i shërben, ka mësuar dhe e flet shqipen rrjedhëshëm. Nuk besoj se frati gjerman kur erdhi në Shqipëri të kishte pasur në plan ndërtim rrugësh dhe urash. Por i dëshpëruar nga varfëria e skajshme dhe nga mos kokëçarja e shtetit për nevojat bazë dhe për sigurinë e qytetarëve të vet, sipas lajmeve, At Andreas bëri atë që nuk e kishte bërë shteti: ndërton rrugën dhe ngre urën në fshtatin Kavlina të Bashkisë së Pukës.
Banorët e zonës shprehën zemërimin e tyre mbi gjëndjen e përgjithshme në të cilën gjënden duke u shprehur për News 24 dhe duke u ankuar se “jetojnë si në mesjetë”, të izoluar dhe të harruar. Siç duket, ura e vjetër e fshatit mbi lumin Fan ishte aq e rrezikshme për fshatarët, sa që detyroi At Andrean të bënte diçka në lidhje me atë situatë. At Andreas veproi, sipas News 24, pasi kërkesat dhe lutjet e vendasve ndaj organeve të shtetit shqiptar për ndërtimin e një ure të re kishin rënë vazhdimisht në veshë të shurdhët. Megjithëse të mospërfillur dhe të zhgënjyer nga shteti, News 24 raportoi se — falë ndërhyrjes së at Andreas — ata tani kanë urën e re dhe nuk do të detyrohen më të kalojnë lumin mbi urën e vjetër në këmbë me të sëmurët apo të vdekurit mbi shpinë. News 24 raporton se tashti banorët e zones nuk do të detyrohen të rrezikojnë më jetën, pasi “falë kontributeve të At Andreas Walterman fshati ka tashti rrugën automobilistike dhe urën e re.” Media shqiptare ka përmendur edhe në të kaluarën kontributet dhe ndihmat e këtij frati gjerman për zonat më të izoluara të Shqipërisë së veriut të cilat në atë anë, janë të njohura tanimë. “Ura e Kavlinës është gati”, u shpreh shqip ditën e inaugurimit të saj, frati gjerman. “Gjithashtu rruga në fshat është e hapur. Qoftë rruga, qoftë ura të jenë si një damar i jetës për ju dhe për zhvilimin e fshatit Kavlinës dhe për dobinë e të gjithëve”, u tha të pranishëmve të zones, At Andrea. Fshatarët nuk mund të përmbanin kënaqësinë dhe entuziazmin e tyre duke falenderuar At Andrean për këtë vepër të madhe për ta, ndërsa u shprehën se “më në fund edhe për ne tashti po shëndritë dielli”. Ky në të vërtetë ndërtimi i rrugës dhe i urës duhej të ishte një projekt i shtetit dhe jo i një frati nga Gjermania!
News 24 raportoi se falë përkujdesjes dhe kontributit të At Andreas, fshati Kavlinas nuk do të jetë më i braktisur siç ishte deri tashti, megjithë realitetin e hidhur historik të kësaj zone të shtypur dhe nepërkëmbur. Banorët e këtij fshati nuk do tu u trembën më ujrave të rrëmbyeshëm të lumit Fan. Kjo, jo, falë përkujdesjes dhe investimeve të shtetit, por siç raporton edhe korrespondenti i News 24, Armir Mehaj, falë “kontributit dhe shpirtit human të atij (At Andreas) që të varfërit e këtyre anëve i do më shumë se ata për të cilët fatkeqët e Veriut votojnë prej 20 vitesh.”
Ata për të cilët “Fatkeqët e Veriut votojnë prej 20-vtesh, janë bërë pjesë e një politike që nuk shikon as nuk e intereson gjë tjetër veç karriga, mbajta e karrigës me çdo kusht. Politika, si industri kryesore në vend, është në dorë të një grupi, që Sekretari Amerikan i Shtetit John Kerry, para nja dy viteve në Munich të Gjermanisë, i ka cilësuar si oligarkë, interesat e të cilëve i kanë zënë frymën shoqërisë dhe zhvillimit të saj ekonomik dhe demokratik dhe të cilët kanë helmuar dhe kanë korruptuar klasën politike dhe njëkohsisht edhe median për interes të tyre ekonomik dhe politik. Fatkeqsisht, siç ka thënë At Zef Pllumi, “Shqiptari ende se ka kuptue se politika ashtë shërbim dhe jo fitim”.
Dishepujt e urdhërit të Shën Françeskut, ose siç u referohen në Malësi si “Fretnit e maleve tona” — shqiptarë dhe të huaj — ata kanë një histori të gjatë në ato anë, në të vërtetë prej shekujsh — përkujdesjeje shpirtërore, materiale dhe kulturore ndaj zonave të Malësisë së Veriut, të cilat janë më të varfërat në Shqipëri. Akti human i fratit gjerman që flet shqip, është një pasqyrim i mirë i veprimtarisë fetare dhe i traditës atdhetare i françeskanëve shqiptarë — por edhe të huaj siç është At Andreas — në ato vise të harruara. Për të mira dhe për të këqia, françeskanët nuk u ndanë kurrë nga ai popull, madje as në periudhat më të vështira të historisë shqiptare. Ata vuajtën me ta, festuan me ta, vajtuan me ta, madje edhe luftuan krah për krah në mbrojtje të trojeve të veta me malësorët e varfër por krenarë — që duket se janë përgjithmonë të lënë pas dore, pa marrë parasyshë regjimet dhe autoritetet qëndrore dhe vendore, përfshirë edhe periudhën post komuniste të 25 viteve fundit.
Ndërtimi i rrugës dhe i urës në Kavlinë të Pukës është me të vërtetë një akt human,për faktin se është realizuar me kontributin e një prifti gjerman të urdhërit françeskan, të cilin fati e ka sjellur në ato krahina të varfëra. Por ama njëkohësisht, ndërtimi i urës në Kavlinë të Pukës me ndihmën e një frati gjerman, duhet të shikohet edhe si një dështim i shtetit, i autoriteteve politike të vendit, i përfaqsuesve të atyre krahinave — detyra parimore e të cilëve është kujdesi, siguria dhe mirëqenja e shtetasve që ata përfaqësojnë. As mos të flasim për vlerat bazë universale dhe të drejtat e njeriut për popullin e këtyre krahinave të harruara — për dinjitetin njerëzor, për lirinë dhe demokracinë — të cilat të pakën në sipërfaqe duhet të sjellin njëfarë barazie në zbatimin e ligjit. Të gjithë duhet të jenë të barabartë dhe të kenë të njëjtat të drejta para ligjit! Por fhstarët e Kavlinës së Pukës, janë të kënaqur me pak: me një urë të re që as ëndërr nuk e kishin parë, siç u shpreh njëri prej tyre, pasi tashti nuk do të detyrohen të mbartin në shpinë të sëmurët dhe të vdekurit mbi urën e vjetër që rrezikonte jetën e tyre. Më në fund edhe për ta “po shëndrit dielli”, falë kontributit dhe punës së një dishepulli të Shën Françeskut!
Ja fituesit e Nobelit në mjekësi
Komisioni i Cmimeve Nobel në Stokholm ka shpallur si fitues të Nobelit në Mjekësi shkencëtarë nga Irlanda, Japonia dhe Kina.
William Campbell nga Irlanda dhe Satoshi Omura nga Japonia ndajnë çmimin për zbulimin e “terapive novatore” kundër infeksioneve të shkaktuara nga parazitët.
Kinezja Tu Youyou ka zbuluar një ilaç që ul ndjeshëm ritmet e vdekshmërisë së pacientëve që vuajnë nga malaria.
Komisioni tha “Këto dy zbulime i kanë ofruar njerëzimit mjete të fuqishme për të luftuar sëmundje shktërrimtare që prekin miliona njerëz në vit. Përfitimet si në aspektin e shëndetit ashtu edhe në përmirësimin e cilësisë së jetës janë të pallogaritshme”.
Irlandezi William Campbell aktualisht po merret me punë shkencore në Universitetin Drew në Madison të Nju Xhërsit këtu në Shtetet e Bashkuara.
Japonezi Satoshi Omura, i cili ka dy doktoratura, një në shkencat farmaceutike, një tjetër në kimi, është profesor në Universitetin Kitasato të Japonisë.
Shkencëtarja kineze Tu Youyou është profesore në Akademinë Kineze të Mjekësisë Tradicionale.