SOT ATJON ZHITI DO TË ISHTE 20 VJEÇ,POETË NGA BOTA PËRSHËNDESIN LIBRIN E TIJ
QË PËRUROHET SOT SI NJË AKT PËRBASHKUES BREZASH…/
Libri i ri i “19 vjeçarit të përhershëm” Atjon Zhiti “Për atë që dua(m)” sapo ka dalë në qarkullim dhe po kërkohet së pari nga të rinjtë, se aty gjejnë nga vetvetja dhe ëndrra.
Botuesi UETPRESS e përuron librin në Universitetin Europian të Tiranës, në Aula Magna, në tempullin studentor, sot, në ditën e lindjes së Atjoni, më 30 gusht kur ai do të mbushte 20 vjeç.
Në librin “Për atë që dua(m)”, në kapitullin e fundit gjenden faqe të tërë me thënie për Atjonin nga shoqet dhe shokët e tij, nga ata që e kanë njohur e nga ata që e kanë lexuar, nga emra të shquar shkrimtarësh deri dhe nga Helena e Ismail Kadare, po dhe nga shkrimtarë të vendeve të tjera.
Revista e njohur e PEN Clubit Italian, ku Atjon Zhiti ishte antari më i ri i kësaj organizate botërore, teksa studionte për filozofi në Milano, në numrin e saj të fundit në faqen e librave të rinj, ka njoftuar dhe botimin shqiptar “Për atë që dua(m)”.
Presidenti i PEN-it italian, poeti Sebastiano Grasso, përshëndet promovimin e librit dhe rrëfehet se e çmonte shumë Atjonin dhe jo vetëm ai, djaloshin nga Shqipëria, aq shumë inteligjent dhe tejet i çiltër, me interesa të shumta, gjithë kërshëri, nga ajo që të çon përpara dhe me guxim qytetare për të vepruar. Sebastiano Grasso ka thënë se “Atjoni është djali që çdo prind do të donte ta kishte të vetin”.
Po kështu një nga poetët më të mëdhenj në botë sot, Adonis, kandidat i hershëm për çmimin “Nobel” dhe fitues i shumë çmimeve prestigjioze nëpër botë, këto ditë dhe i çmimit gjerman “Erih Maria Remark”, që jeton qysh prej 30 vjetësh në Paris, i mërguar nga Siria, të cilin Atjoni e ka takuar në Milano, për promovimin e librit të tij në Tiranë shkruan me dorë një mesazh në gjuhën e tij amtare dhe e firmos në përkthimin italisht:
“E kam njohur Atjonin në shtëpinë e mikut poet Sebastiano Grasso dhe Atjoni kishte aftësinë ta iluminonte poezinë, nga që ai vetë është një poemë, pothuajse magjike.”
Po kështu nga Shkupi shkruan dhe shkrimtari Kim Mehmeti, “jam aty, – thotë ai, – në Librin e Dhembjes, personazh…”
Dhe të tjerë vazhdojnë të shkruajnë… Kjo frymë përbashkuese që krijoi Atjoni rreth vetes midis brezash e vendesh, me kredon e tij për ta ndryshuar botën nëpërmjet buzëqeshjes, është shndërruar në një program të bukur për të rinjtë që i donte dhe e duan ende më shumë…
Rededaktori.
Dashuria përtej caqeve të vetëmohimit
NGA ANTON CEFA/
Portret për Nënë Terezen/
Larminë dhe ndërlikimet e përcaktimeve të rrymave më të ndryshme filozofike për qëllimin, funksionin dhe idealin e njeriut në jetë, Nënë Tereza i shpjegoi qartë, tejdukshëm me presonalitetin e saj, fjalën e veprën, me shpirtin e saj. Dhe bota u step para kthjellimit që i bëri ajo kësaj vorbulle njerëzore dhe do të çoroditet nëse nuk do të mund të ndjekë sadopak gjurmën e këmbës së saj të zbathur.
Ajo krijoi një urdhër fetar, që u shtri mbi njëqind vende të rruzullit tokësor, duke ndërtuar institucione për më të varfërit e të varfërve, për të gjymtuarit, leprozët, jetimët, të braktisurit. Kjo është vetëm pjesa e ndriçme e veprës së saj. Ajo më rëndësorja, që duket sikur përhumbet në zonën e hijes, është ngrehina madhështore e tempullit shpirtëror të dashurisë e të vëllazërimit në kraharorin e gjerë të njerëzimit. Kjo është vlera më universale e veprës së saj.
Dashuria përtej caqeve të vetëmohimit, feja deri në adhurim, sakrifica në apoteozën e flijimit dhe energjia e brendshme – një mrekulli e vërtetë – duket se i dhanë asaj forcën e veprimit.
Në botën pagane, ajo të kujton një Promete, por me një ndryshim. Prometeu iu kundërvu Olimpit, Nënë Tereza iu mishnue Qiellit: “Jam një penë në dorë të Zotit”. Në botën monoteiste, ajo të kujton një Galileas, që e pati zbuluar 2000 vjet më parë ligjin e dashurisë, të dhimbjes e të flijimit për të tjerët. Nënë Tereza rizbuloi dimensionet e shpirtit kristian: “Jemi të gjithë bij të një Ati”.
Në orvatje për të vlerësuar veprën e saj, mbretër e presidentë, qeveri e parlamente, forume e organizma ndërkombëtare i dhanë asaj një mori titujsh nderi. Popujt – që dinë të vlerësojnë më mirë se kushdo – i dhanë titullin më të madhërishëm Nënë. Nga një “Madre” e murgeshave të bamirësisë, ajo u bë Nënë e të gjithëve, Nënë e mbarë botës. Kush mund të matet me dashurinë e një Nëne të tillë ?
Për mbarë njerëzimin, Nënë Tereza është një vlerë ekumenike. Për ne shqiptarët, ajo është diç më tepër, një vlerë etnike: frymë prej trojeve tona, lëndë prej dheut tonë, plazmë prej gjakut tonë, afsh prej gjoksit të fisit tonë. Të falemi nderit, Nënë Terezë ! Do të të duam me dashuri birnore.
Shpifjet për shqiptarët dhe e vërteta morale serbe
Nga Fahri Xharra/
A jemi shqiptarët zot të vetvetes , apo duhet të qëndrojmë gjithmonë kokë ulur ndaj një kombi tjetër,të cilit ia kemi parë përherë “sherrin “? Propaganda e tyre ka qenë aq e fuqishme sa që i ka mbushur mendjen të gjithëve që iu janë drejtuar.Shpifjet e tyre nga më të ndryshmet , të cilat e kishin qëllimin e qartë : Ky popull nuk është shtetbëres!Me keqardhje duhet të pranojmë se në disa moment kyçe për fatin tonë jemi treguar shumë të dobët.
Dikur , dhe vazhdimisht “Vladan Gjorgjeviqit ndoshta i është dukur vetja si Circja homerike, që, me një prekje të shkopit të tij, t’i shndërrojë shqiptarët në derra, që zhgrryhen në flligshti plehu e gjaku, t’i shohë të zhytur në sëmundjet më të rënda të tokës dhe të mbërthyer nga zjarrmia e vrasjes, vetëvrasjes dhe epsheve kanibaleske. Të harruar nga zoti e robi, këto krijesa të përçudnuara, sipas tij, na vikan drejtpërdrejt nga prehistoria njerëzore, deri para do kohësh, madje i kishin parë tek mbaheshin me bishtin e tyre nëpër pemë. Egërsirat, doemos, nuk mund të kishin gjuhë, as histori, as figura historike. Artin dhe ndjenjat njerëzore nuk i njihnin. As lirikën, as epikën.Të ndarë më dysh atje ku ndaheshin së lashti ilirët dhe epirotët, gegët dhe toskët kishin shkuar aq larg në ndarje sa ngordhnin nga dëshira për të vrarë e zhdukur njëri- tjetrin. “ Sa kemi “ luftuar “ kundër kësaj , e cila ka folur në të gjitha gjuhët e Europës për ne ?
Ata mundoheshin që duke ua vjedhur e përçudnuar të kaluarën, shpresohej që shqiptarëve tu errësohej dhe e ardhmja . Deri diku kishin sukses.
Europës në çastet kritike për i shkonte ky mesazh:” Pra, meqë dashkeni t’i vini re, edhe unë po e pranoj se ka shqiptarë dhe po ua tregoj ashtu siç nuk i dini. Shqiptarë, thjesht si njerëz, si individë anarkistë me nam, por edhe si shtëpi të shpërndara larg njëra –tjetrës një të shtënë pushke, si katunde të ndara, qoftë edhe si fise fundja, por aspak më tepër. Kurrsesi si vend, si popull a qoftë larg si shtet. Kurrën e kurrës. Shteti i tyre i mëvetësishëm kurrë s’paskësh qenë dëshirë e këtyre njerëzve. As ëndërr, as zhgjëndërr. As në historinë e largët, as në të sotmen “
Shqiptarët, sipas tij, nuk kanë kurrfarë ndërgjegje kombëtare; ata nuk përfaqësojnë komb ngase nuk i posedojnë cilësitë e një kombi. Pastaj ai bën tentim që edhe “shkencërisht” të bëjë njëfarë ndarje antropologjike në mes të shqiptarëve të veriut dhe të jugut. Për të parët thotë se janë brakicefalë (kokëshkurtër), kurse ata të dytët qenkan doliqefalë (kokëgjatë). Sa i përket gjuhës, ai vetë bën pyetje: Vallë kanë shqiptarët gjuhë kombëtare të veçantë (ndoshta vallë, mendon se mund ta kenë të huazuar-kush e di?!)? Gjorgjeviq thotë se në shqipen ka pesë dialekte të ndryshme që dallohen ndërmjet tyre! Prej tyre dy janë kryesorë dhe më të përhapur: gegërishtja në veri dhe toskërishtja në jug. Që të dy këto dialekte nuk paskan lidhje njëri-tjetrin. Nëse ai i jugut shkon në veri duhet të ketë përkthyes se nuk e kupton atë të veriut. Pastaj, shkon akoma më tutje, ku thotë: “Shqipja e sodëshme asht nji lamsh gjuhësh të përzieme nga ma të ndryshmet. Kjo çorbë gjuhnash mund të krahasohet ndofta ma tepër me jevgenishten” (një urrejtje patologjike e paskrupullt!). Për alfabetin shqip thotë se shqiptarët kanë marrë një alfabet të huaj që të mund të shkruajnë. Këtë ata e kanë bërë më 1908 në Kongresin e Manastirit. – sa rëndë e sa të pafytyrë ! Por nuk kishim , besa edhe sot nuk kemi kundërzëra të fortë që buçasin dhe e tundin të vërtetën tonë deri në qiell .
Por nga ana malazeze mund të gjejshë të vërtetën moralo -etike të serbëve; kurse ne nuk e dinim , edhe nëse po ,nuk e thoshim se pse nuk guxonim .
Ličimo li više na očeve ili na Turke ponavljao je, pitajući se, Džadžić . A ngjajmë në etrit tonë a po më shumë në turqit ? pyeste Xhaxhiqi
“Serbët janë të zhveshur nga tradita etike dhe morale , dhe janë të ngarkuar me hipotekën dhe kompleksin e natës së parë të martesës (Ius Primus Nocti) -shkruan Borislav Cimeša: Neki običaji kod Srba – ANTINOMIJE ETOSA I INTERESA ( Disa zakone të serbëve- Antinomia e Etosit dhe e Interesit )
Trashëgimtarët e rajes turke , gjithmonë i jepnin kalit ujë dhe i lanin opingat përderisa turku ëmbëlsohej me grate e tyre. Pr kjo dhënje uji kalit dhe larje e opingave përcillej përherë me vuajtjen e mëshehjës së dëshmisë dhe ruajtjen me ngulm të shpresës që e vërteta nuk del në shesh. Turqit e kishin çpikur patentin e paqës me ta “uzmi Srbinu ženu “ merrja gruan serbit !
Jovan Cviqi që shkruante aq keq për ne e dinte të vërteten e moralit serb dhe shkruante se konkubinati i grave serbe me turqit ishte i zakonshëm. Konkubinati , incesti dhe “haramllaku”janë
zakonet themelore të tfaditës serbe , të cilat në çdo kohë pëcilleshin me hipokrizi morale dhe me kozmetikë. ,(Etnolog, geograf i antropolog Jovan Cvijić pisao je, zato, da konkubinat srpskih žena i Turaka nije zazoran. Konkubinat, incest i haremluk postali su temeljni običaji srpske tradicije ispunjene moralnom hipokrizijom i kozmetikom.)
Petar Xhaxhiqi në librin e tij “Homo Balkanikusu – Homo Heroikusu” , i përshkruan në detaje këtë moralitet serb.
Edhe diçka” “ për incestin dhe natyrën “etike “ dhe karakterin serb , e ka ber të pavdekshëm edhe gazeta “politika “ e Beogradit , duke e komentuar ““Snahočestvo”-n ( nga sllavishtja : snaha -nusja , gruaja e vëllaut apo e djalit ) e cila e përshkruan zakonin e mrredhënjeve intime të vjehrrit me nusen e të birit. Martesat e këtij shembulli janë kryer me nus e të pjekur në moshë dhe çunin e papjekur . (Politika, broj 28752, god. hc, 26. 10. 1993. str22 )
Nuk është e thjeshtë, “Snohacestvon” e tregon shembulli në vijim , kënga që ende këndohet ndër serbët :
„Brate moj O vellu im
moje žene sin djali i gruas sime
trči, reci ocu shko e tregoi babës
da mu ide sin.“ se i erdhi djali
E kuptuat ?
Këngën e ka kënduar djali më i ri, i cili është vëlla prej babe i vllahut të tij me të madh duke ja përsëritur këto vargje që i kishte thënë vëllau i madh, kur ai po kthehej nga ushtria, gjatë të cilës kohë baba i tij kish jetuar me të renë e vet n]ë marrëdhënie martesore të njëlloj konkubinati . Kështu vëllai më i ri (përsëritësi i këngës së vëllait)për vëllaun e madh (që po kthehej nga ushtria) ishte edhe djali i gruas së tij.
O shqiptar ku je ?
Gjakovë, 26.08.15
Samiti i Vjenës, kërkohet çelja e negociatave për anëtarësimin në BE
Forumi i Shoqërisë Civile mblodhi në kuadër të Samitit të Vjenës udhëheqësit e vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe përfaqësuesit e BE-së për të diskutuar mbi sfidat e rajonit në rrugën e integrimit drejt Bashkimit Europian.
“Ne tani jemi në një moment ku duhet të kuptojmë qartësisht një gjë. Ose të jemi të gjithë bashkë ose ne nuk do të mund t’ja arrijmë. Shikoni se çfarë është duke ndodhur me ata të cilët janë duke kërkuar azil. Ata janë duke ikur nga Serbia, Shqipëria, Maqedonia. Pra nga i gjithë Ballkani. Po përse? Të rinjtë nuk kanë kohë të presin për një dekadë tjetër, apo dy dekada pasi ne nuk jemi magjistarë. Ne nuk mund të bëjmë për ata tani, çfarë ata aspirojnë, shikojnë nga ajo çfarë modeli gjerman ofron, apo nga çfarë shikojnë në televizor për Europën. Prandaj ne duhet të punojmë bashkarisht dhe se procesi nisur në Berlin ka qenë fantastik pasi ne kemi qenë bashkë përpara një viti gjë që s’mundëm ta bëjmë për shumë vite. Ja ku jam sot me Aleksandrin, kryeministrin e Serbisë dhe kjo nuk është më histori, është dicka rutinë dhe askushi nesër nuk do të thotë që ne u takuam. Askushi nuk do të pyes si u takuam apo nëse na lëvizën apo jo qepallat e syve kur ishim ballpërballë, por do të thonë se çfarë ne arritëm nga ky takim dhe çfarë shtese do t’u vij qytetarëve tanë në xhepat e tyre, apo thjesht ishte një qëllim i mirë. Prandaj dua ta theksoj se Ballkani ka nevojë për një qasje strategjike nga Europa. Nëse një vit më parë, qartësisht ne politikisht e morëm këtë nga Europa, tani ajo duhet të jetë financiare”, tha Rama. Mesazhi i Ramës ishte i drejtpërdrejtë për BE-në kur tha se “Shqipëria nuk mund të jetë pambarimisht vend kandidat”. “Ne tani jemi vend kandidat për në BE, që do të thotë se është njësoj si të thuash se “unë dua të martohem, por askushi deri më tani nuk është gati të martohet me mua”. Ne duhet të shkojmë përpara dhe prandaj duhet të çelen negociatat për anëtarësim në BE sepse kështu mund t’u themi njerëzve se vendi ynë është në Europë , Europa ka rregulla dhe ne duhet të veprojmë sipas tyre, por në të njëjtën kohë të zbatosh rregullat nuk do të thotë të na mbash ne nën frustrim dhe izolim. Duke zbatuar rregullat do të na bëjë ne lojtarë të një fushe më të madhe. E përmenda fushën përpara ndeshjes së futbollit”, deklaroi Rama. Më herët, në fjalën e hapjes që mbajti Komisioneri i Zgjermit, Johannes Hahn, vuri theksin tek rëndësia e bashkëpunimit mes vendeve të Ballkanit Perëndimor për realizimin e objektivit të tyre të përbashkët; integrimin. “E rëndësishme është që të arrihen standardet e BE-së. Duhet të kemi objektiva të përbashkëta dhe të punojmë bashkarisht me këto objektiva. Duhet të krijohen lehtësi për të rinjtë dhe të mendojmë sesi të përmirësojmë gjendjen e tyre sociale dhe ekonomike”, tha Hahn. Nga ana tij, Aleksandar Vuçiç u ndal tek përmirësimi i klimës në marrëdhëniet mes Serbisë dhe Shqipërisë dhe për këtë pati një falenderim për homologun e tij shqiptar. “Nuk kemi pasur tensione mes serbëve dhe shqiptarëve dhe për këtë i jam mirënjohës Ramës pasi ka mbështetur uljen e tensioneve”, u shpreh ai. Gjatë takimit u promovua gjithashtu marrëveshja për hapjen e zyrës së bashkëpunimit rinor rajonal, nismë e ndërmarrë nga kryeministrat Rama dhe Vuçiç.
Dita e dytë e samitit, mesditën e së enjtes, do të nisë me diskutimet për ndërtimin e autostradës Nish-Prishtinë-Durrës, ku në panel do të jenë kryeministri Rama, ai serb Vuçiç, komisioneri i Bankës Europiane të Investimve, Hoyer, komisioneri Hahn dhe presidenti Bankës Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim, Chakrabati.
JA SI SHKATËRROJ PRIFTI GREK STATUJËN ANTIKE TË POSEDONIT MË 1976
Nga Arben LLALLA/
Meqenëse grekët kanë akuzuar kryeministrin e vendit tim z.Rama për xhihadizëm, për prishjen e një ndërtimi pa leje në Dhërmi që nuk ngjante si kishë, por një vendi të shëmtuar, unë po i rikujtoj grekëve një fakt interesant për xhihadizmin e ortodoksisë greke.
Në vitin 1976, një prift-murg ortodoks vjen nga Agjios Oros në Athinë dhe me vare goditi statujën antike të Posedonit që ndodhej në sallonin e godinës së Ministrisë së Arsimit dhe Fesë. Murgu në fjalë e godiste me forcë Posedonin duke bërtitur: “Poshtë Idhujt”, ai i copëtoj duart dhe këmbët. Punëtorët e ministrisë nuk arrinin ta ndalnin tërbimin e murgut, ishin policët ata që bënë të mundur ndalimin dhe arrestimin e tij. Murgu u thoshte policëve gjatë arrestimit se ishte një statujë e idhujt shkatërrues, e neveritshme dhe e turpshme, ata që e vunë në Ministrinë e Arsimit dhe Fesë nuk janë të krishterë…
Gjatë procesit gjyqësor murg ortodoks nuk shfaqi pendesë, por deklarojë që i vinte turp nga vetja e tij që nuk pati kohë t’ia copëtonte me vare dhe kokën statujës së Posedonit. Gjatë procesit gjyqësor tregoj se kishte në plan për të hyrë natën nga dritarja dhe do ti vendoste dinamit statujës të Posedonit për ta shkatërruar të tërë dhe bashkë me të edhe ai vetë do të vdiste si Samuili në Gugji. (Posedoni është hyu(zoti), i cili ishte i hidhëruar në Odiseun sepse e kishte verbuar djalin e tij ciklopin Polifem.) Gjykata e dënoj për këtë veprim murgun vetëm me 8 muaj burg, por pas thirrjes së tij për mëshirë u lirua. Murgu ishte frymëzuar si xhihadistë për të shkatërruar statujën antike të Posedonit nga botimi i një shkrimi të Mitropolitit të Follorinës, Agustino Kantioti i cili shkruante për Zotat dhe poshtërimin e Athinës, më tej Mitropoliti n[ fjalë thoshte se statuja e njërit nga këto Zota ndodhet në oborrin e Ministrisë së Arsimit dhe Fesë në Athinë. Kështu, murgu mori rolin e xhihadistit dhe u nisë për në Athinë për të shkatërruar statujën e Posedonit.
Veprimi i këtij prifti ortodoks ka ngjashmëri me xhihadistët e sotëm të ISIS në Irak dhe Siri të cilët shkatërruan çdo gjë antike të këtyre vendeve. Tani lindin pyetjet? Kush e përhapi i pari modën e xhihadizmin për shkatërrimin e statujave antike? Përse një murg grek shkatërroj një statujë antike me vlera të larta historike? Rasti i murgut të ardhur nga Agjios Oros për të shkatërruar veprat e artit antik nuk është rasti i parë në Greqi. Vandalizmi xhihadist i ortodoksisë kundër statujave të Zotave antike i ka rrënjët në shekujt e hershme.