Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

MERR FUND MASHTRIMI 47 VJEÇAR PER NUMURIN E DESHMOREVE

by

Për ata që mohuan dhe harruan/
Publikohet për herë të parë, zyrtarisht, numuri i dëshmorëve, prej 6904, të rënë gjatë
Lëvizjes Antifashiste 1939 – 1944/
Nga Enver Lepenica/
Në vitin 2012, në kuadër të 100 vjetorit të shpalljes së Pavarësisë Kombëtare, Ministria e Mbrojtjes, nën kujdesin e ministrit Arben Imami, botoi librin “Dëshmorët e Atdheut”, “Real-Stamp”, Tiranë 2012. Autorët e librit janë: Kolonel Prof. Asoc. Dr. Zaho Golemi dhe Nënkolonel (R) Prof. Asoc. Dr. Bernard Zotaj dhe Alida Vrioni, kjo e fundit si duket emëruar për të prishur syrin e keq!
Në këtë libër, janë publikuar të gjith dëshmorët e Atdheut të tre periudhave: 28 nëntor 1912 deri më 7 prill 1939, 7 prill 1939 deri më 31 dhjetor 1944 dhe të periudhës nga 1 janar 1945 deri ditët e sotme, të ndarë sipas qarqeve të vendit.
Dëshmorët e Atdheut janë identifikuar me emrin, atësinë dhe mbiemrin, datëlindjen, vendlindjen si dhe datën dhe vendin ku kanë rënë dëshmor.
Sipas këtij libri, janë evidentuar mbi bazën e dokumentave, dëshmorët sipas qarqeve të vendit: Berati 570 dëshmorë, Dibra 252, Durrësi 138, Elbasani 451, Fieri 886, Gjirokastra 1077, Korça 1058, Kukësi 210, Lezha 38, Shkodra 180, Tirana 506, Vlora 1424 dëshmorë. Shuma e përthishme, për të gjith Republikën arrin në 6790 dëshmorë, që po t`u shtojmë këtyre edhe dëshmorët me kombësi italiane të botuar në këtë libër, 114 dëshmorë, shuma gjithësej shkon në 6904 dëshmorë, dhe jo 28 mijë dëshmorë si na paskan mashtruar komunistët për 47 vjet me radhë dhe që këtë mashtrim u munduan ta mbronin edhe gjatë këtyre 24 vjetëve në liri me anë të propogandës në gazetat e tyre “Borba”, “Pravda”, “Zhemin Zhibao etj.
Rëndësia e këtij libri qëndron në faktin se për herë të parë gjatë 100 vjetëve të Shtetit shqiptar, evidentohen Dëshmorët e Atdheut, ata që janë mburrja dhe lavdia e kombit tonë, ata përpara së cilëve duhet të përulemi përjetësisht me nderim, sepse ata e bënë Shqipërinë që gëzojmë ne sot dhe na dhanë nder e lavdi në botë.
Nga ana tjetër për herë të parë shqiptarët mësojnë të vërtetën historike mbi numurin e dëshmorëve të rënë gjatë Lëvizjes Antifashiste. Pra nuk janë 28 mijë dëshmorë aq sa na kanë mashtruar komunistët për 47 vjet, por vetëm 6904 dëshmorë. Në se shifrës prej 6904 dëshmorë, të renë gjatë Lëvizjes Antifashiste, u shtojmë edhe dëshmorët e periudhave 1912 – 7 prill 1939 dhe nga 1 janari 1945 deri në ditët tona numuri i dëshmorëve shkon afro 10 mijë vetë.
Kështu që, ky botim i jep fund diskutimit që është bërë vazhdimisht pas vitit 1990, dhe provon në mënyrë përfundimtare atë fakt që shumë historianë, studjues, publiçist etj., kishin parashtruar para publikut se numuri prej 28 mijë dëshmorëve është thjesht një mashtrim dhe propogandë bajate komuniste e se numuri dëshmorëve në fakt nuk e kalon shifrën 7000 vetë.
Për të gjitha këto arsye botimi këtij libri ishte i mirëpritur dhe i dëshëruar nga i gjithë populli, i cili duhet të di dhe të njohë historinë e tij të vërtetë.
Dëshmorët janë siç thotë kënga popullore: Vitet tutje, juve t`hu.

Harresë, pa dituri, apo luftë klasash e Bernard Zotaj-t?!
E mora këtë libër dhe e hapa tek vendlindja ime, Vlora dhe Lepenica, që i ka dhënë Atdheut më shumë dëshmorë se çdo qark tjetër, duke u renditur në vendin e parë, si qark dhe si rreth.
Po ndërsa kërkoja ne fshatin e origjinës Lepenicë, nuk e gjeta emërin e kryedëshmorit Hysni Lepenica. Ndonjë gabim thash me vete, dhe për të provuar këtë, u mundova të gjej emërat e dëshmorëve ët tjerë, që ranë bashkë me Hysni Lepenicën në luftë kundër fashizmit italin, në Grehot të Gjirokastrës, më 14 shtator 1943. Por nuk gjeta asnjë nga emrat e 33 dëshmorëve të rënë në këtë betejë!
Kujtesa ime u kthye shumë vite më pas, që nga viti 1992, kur Hysni Lepenica u shpall Dëshmor i Atdheut, u jam përgjegjur shumë herë pleqëve të skerozuar të Enver Hoxhës të cilët kërkuan përpara organeve të larta të shtetit t`i hiqej titulli dëshmor Hysni Lepenicës, si ballist!!!
Heqja e pa justifikuar, e emrave të 33 dëshmorëve ballistë nga lista e dëshmorëve të Atdheut, më ktheu edhe një herë në atë kohë dhe më nxiti të denoncoj publikisht, këtë akt të pa moralshëm, si dhe t`i përgjigjem njerit prej botuesve e këtij libri i cili me buzëqeshje për “injorancën” time më deklaroi: “Hysni Lepenica nuk është dëshmor i Atdheut… “ Arsyetimet e më tejshme po ja lë ndërgjegjies së bashkëbiseduesit tim.
Fakti që, autori këtij shkrimi, është historiani i vetëm i Hysni Lepenicës, vepër e vlerësuar nga Prof. dr. Beqir Meta, akademist, Prof. dr. Hysni Myzyri, redaktor i Historisë së Shqipërisë, Prof. dr. Muharrem Dezhgiu, në Institutin e Historisë, duhet ta bënte bashkbiseduesin tim që të më pyeste mua dhe jo të më jepte mësime.
Është pikërisht kjo vepër që është vlerësuar dhe është marrë për bazë në të gjitha fushat e dijes dhe për pasojë Hysni Lepenica ka zënë vendin e meritur në Historinë e Shqipërisë. Mbi bazën e kësaj vepre Hysni Lepenica ka marrë me të drejtë vlerësimet më të larta që jepen në Republikën e Shqipërisë, pavarësisht nga mosmirënjohja primitive dhe e pamoralëshme e disa njerëzve dhe segmenteve të shtetit, ndaj autorit të kësaj vepre.
Për më shumë, për patriotizmin e Hysni Lepenicës, do t`u rekomandoja lexuesve, ndërmjet të tjerave, veprën e Prof. Paskal Milos “Shqiptarët në Luftën e Dytë Botërore”, botuar këtë vit.
Faktet botërisht të njohura nuk ka nevoj të provohen, thuhet në një nga parimet themelore të drejtësisë. Kështu psh., kur themi Parti Komuniste nuk ka nevoj të provohet se është në fakt një Parti Terroriste, sepse është fak botërisht i njohur.
Pra edhe qënia dëshmor e Hysni Lepenicës, është fakt botërisht i njohur, dhe nuk ka nevoj të provohet nga ana ime, por jemi të detyruar të bëjmë këtë për lexuesin e gjerë.
Me vendim të Këshillit të Ministrave nr. 423 datë 23.9.1992, regjistruar në protokollin e Këshillit të Ministarve, nr. 2366/1 datë 24.9.1992, 33 të rënët, në Grehot të Gjirokastrës, më 14 shtetaor të vitit 1943, janë shpallur dëshmor të Atdheut. (Shih bashkangjitur, faksimilen e vendimit) Sipas dispozitave ligjore në fuqi Komisioni Shtetëror në Ministrinë e Mbrojtjes, lexuesi duhet të verë re: Komision Shtetëror në Ministrinë e Mbrojtjes, ka paisur me Çertifikatën e Dëshmorit të 33 pasardhësit e këtyre dëshmorëve, të cilët edhe janë trajtuar financiarisht, si të gjith pasardhësit e dëshmorëve të tjerë të Atdheut.
Qënia dëshmor e të rënëve në Grehot, u hap përsëri publikisht në vitin 2003, nga pleqtë e sklerozuar të Enver Hoxhës, me gjithëse lëvizin me uturak nën vete, patën fuqi të ndërmernin një aksion me goditje të përqëndruar për t`i hequr titullin e dëshmorit Hysni Lepenicës, sepse ishte ballist!
Vullnetarëve të Enverit, iu përgjegj Organizata e Bashkuar e Veteranëve të Luftës, autorë të tjerë në shtypin e përditshëm, si dhe nga autori i këtij shkrimi.(Shih për më shumë: Gazetën “55”, datë 2 deri 9 korrik 2003, si edhe shumë artikuj të tjerë në shtypin e ditës)
Për këto arsye dhe shumë të tjera, autori i librit Bernard Zotaj, nuk duhet të kishte arritur deri këtu, të hiqte nga lista e dëshmorëve, 33 bij të kësaj toke, që ranë për lirinë e Atdheut tonë të përbashkët. Bernard Zotaj, më mirë se të gjith të tjerët, e di, se 33 të rënët në Grehot janë shpallur dëshmorë, e di, si bir i asaj krahine, e di, si historian i Zonës së Parë Operative Vlorë Gjirokastër, e di, si botues i disa librave me armiq e tradhëtaë, e di, si vjelës i kujtimeve të komunistëve smokthinjotë, të denoncuar për krime të shumta, nga fshatarët e tyre, së fundi, e di, edhe njohës i historisë së Ballit Kombëtar, sidomos i “armiqve të popullit”, të asaj krahine.
Ky person është gjithashtu në dijeni të plotë të përpjekjeve që janë bërë për t`i hequr titullin e Dëshmorit të Atdheut, Hysni Lepenicës, disa thonë edhe si frymëzuesi i këtyre mbetjeve.
Nga ana tjetër Barnard Zotaj, pavarësisht nga bindjet e tij politike, ishte nëpunës i shtetit dhe aq më shumë oficer, dhe si i tillë duhet të respektote vendimet e qeverisë së vendit të tij, aq më tepër ato vendime për të cilat ai paguhet që t`i njohë, e që ti di, dhe në fund mosnjohja nuk e shkarkon nga përgjegjësia.
Frederik Shiler ka thënë se “Njeriu me veprën e tij fotografon veten”, kështu, me këtë veprim Bernard Zotaj, ka fotografuar veten e tij se është në anën e atyre pleqëve të sklerozuar, vullnetarë të Enverit që u përpoqën gjatë 24 vjetëve, më kot, tu heqin titullin e dëshmorit 33 të rënëve në betejën e Grehotit, më 14 shtetor 1943.
Historia duhet shikuar si një mjet që nxjerr gabimet e brezave ose bën vlerësimin e tyre dhe JO si mjet që mbron falsifikimet dhe krimet e djeshme.
Një vrejtje e fundit për autorët, jo pa rëndësi. Autorët duhet të kishin paraqitur në libër edhe listën emrore të 45 bijëve të lavdishëm të popullit anglez, që nga ushtari e nënoficeri deri tek nënkolonel A.F.C.Nikols, majori G.E.Lejzëll, kapiten G.A.Pasnos, kapiten G.B.Dherëv që ranë në tokën shqiptare për lirinë e këtij populli. Vetëm populli anglez, ndihmoi shqiptarët në Luftën e Dytë Botërore. As rusët dhe as jugosllavët nuk dhanë asnjë ndihmë për popullin tonë në atë kohë të vështirë.
Këta dëshmorë, që ranë për lirinë tonë, nuk u njohën zyrtarisht nga banda terroriste e Enver Hoxhës dhe Hysni Kapos, duke shmangur kështu “rrezikun anglo-amerika”!!! Po autorët e librit ç`farë rreziku shmangën, duke mos i renditur në listën e dëshmorëve të atdheut tonë? Por fakti i vërtetë historik, i njohur botërisht, është se ata derdhën gjakun e tyre të lavdishem për lirinë popullin tonë, prandaj ata edhe në formë shënimi duhet të përfshiheshin në këtë libër. (Shih për më shumë: Enver Memishaj – Lepenica “Pseudonime të përdorura gjat Lëvizjs Antifashiste 1939 – 1944”, Geer, Tiranë 2005)
***
Për mua është detyrë dhe nder që të mbroj të vërtetën historike, për një patriot të shquar, për një dëshmor të Atdheut, për një personalitet të vlerësuar “Nder i Kombit”, duke hedhur posht shpifjet, intrigat dhe falsifikimet të bëra me ndërgjegjia apo pa ndërgjegjie.Derguar per DIELLIN nga autori i shkrimit,Botuar se pari në gazetën “55”, Tiranë, dt. 30. 12. 2014, f. 16-17

FALENDERIM NGA FAMILJA MULOSMANAJ

by

I falenderojme te gjithe komunitetin shqiptare,ne Shtetet e Bashkueme te Amerikes, qe na u gjinden afer familjes sone ne keto dite te veshtira ,si ne shtepine mortore me 19 dhjetor- ashtu ne varrimin e te dashtunit tone Agim Hysen Mulosmanajt me 21-dhe ne te pamen me 28 dhetor 2014.I Madhi ZOT na dhashte qe te gjithve ua kthefshime ne raste gezimi ne familjet tuaja, Falenderojm te gjith ata te shumet qe na derguen mesazhe-ngushllimi, me ane te telefonave,nga brenda ketu ne Amerike,dhe nga atdheu,qe jane me shumice, ne menyre te posacme falenderojm PRINCIN LEKA si dhe Deputetin e parlamentit shqiptar Besnik Dushaj,-Besim Ndregjonin Kryetar i te persekutuemve,-Rasim Hasanaj,Ishe Konsullin e pdergjitheshem te Kosoves Z:Bekim Sejdiun,-Ishe drejtorin e institutit te Historise se Kosoves Dr:Isuf Bajraktarin-Z:Imer Hasanaj,e shume e shume te tjerve qe jane me dhjetra e dhjetra.
Falendereoj ne vecanti Imamet e nderuem Elez Osmanin – Imam Mustaf Islamin dhe imam Enis Hoxhen per sherbimet e tyne fetare,si ne shtepin mortore,ne vorrim dhe ne te Pame dhe Mevlydin per shpirtin e Agimit Tone.Zoti jau baft Sevap.Vecanarisht falenderoj Dom Pjeter Popen per mesazhet e tij me kete rast te merzis s’one.E Falenderojm Myftiun e PEJES te nderuemin Nexhmedin Hoxhen i cilli si turist ketu ne Amerike,erdhi dhe na gushlloj ne te pamen dhe bani nji predikim fetar,dhe nji pershkrim mbi familjen tone ,Zoti e nderofte Myftiun e Pejes-Kosove..
Falenderojme miq-shoke kumare ,dashamir qe na u gjinden afer me pritje dhe percjelle,dhe sherbimet e rastit.
Te gjithve ne gezime ua kthefshim.
Nga Familja e Binak Alis ( Mulosmanaj )

“SOKRAT BUBËN” E SHKROI KURESHTJA PER TE DITUR CILI JAM UNË

by

Bisedë me shkrimtarin Thanas Medi, fitues i “Çmimit të Madh Kombëtar për Letërsinë”, për vitin 2013, akorduar nga Ministria e Kulturës për romanin “Fjala e fundit e Sokrat Bubës”./
– Urime për çmimin, i nderuar z. Medi! Si e pritët si njeri dhe shkrimtar këtë vlerësim të lartë në prag të festave të fundvitit 2014?
– Faleminderit, Kozeta! E prita si një gjë që të ndodh rrallë në jetë. Që të mbush me kënaqësi e frymëzim, për të shkruar libra akoma më të mirë në të ardhmen. Besoja gjithmonë, si çdo shkrimtar, se ndonjë ditë puna ime do dilte në dritë, por nuk prisja që kjo të ndodhte kaq shpejt. Që me romanin e dytë. Të mirën më të madhe të çmimit, e shoh te dalja nga një harresë që dukej të qe e përjetshme. Gjykoj, gjithashtu, se një çmim të tillë nuk duhet ta shoh si mbarim të një përpjekjeje të gjatë. Duhet dhe e shikoj si një fillim. Çmimi është shumë, por jo gjithçka. Për të gjithë ata që ngrenë raporte serioze me letërsinë e ku mund të them se futem dhe unë, është nder, po aq është dhe përgjegjësi.
– Titulli intrigues i romanit ‘’Fjala e fundit e Sokrat Bubës’’ të bën kureshtar. Cila është fjala e fundit e tij dhe çfarë keni dashur të përcillni tek lexuesi? Çfarë ka ndikuar më shumë tek ju, për të shkruar këtë roman?
– Romani, veç të tjerash, ka si një nga kolonat bazë, një dashuri të pamundur. Heroi kryesor Sokrat Buba, është fejuar që në djep me vërsniken e vetë, Katerinën e bukur. Ai e do atë që herët dhe më shumë se çdo gjë tjetër në botë. Siç duhen gjërat e rënda. Në heshtje, pa bujë e zhurrmë e që u humbet magjia po të reklamohen orë e çast. Fjala e fundit është një fjalë e shtrenjtë që përbën emëruesin e jetës së tij. Eshtë një fjalë të cilin heroi e mban fshehur, thellë rropullive të barkut të vet. Dhe po ta nxjerrë jashtë, i duket sikur do t’i gjakosen buzët. Me këtë gjetje, kam dashur të përcjell dhe një mesazh që shumëkujt, në kohërat e sotme, mund t’i duket i vjetëruar: dashuria e vërtetë nuk është ajo që bërtet, është ajo që ndjehet. Që vuan në heshtje e s’bën zhurrmë. Dhe se jo çdo dashuri, është dashuri. Për të shkruar këtë roman, më tepër ka ndikuar tek unë kureshtja për të mësuar se cili jam. Dëshira e hershme për të zbuluar e bërë të njohura, rrënjët e trungut tim.
Kush është fjala e fundit e Sokrat Bubës? Unë besoj kam mirëkutimin tuaj të mos e them, por t’i krijoj lexuesit mundësinë të shkojë i vetëm gjer në fund të librit, gjer në fjalën e fundit të librit për ta mësuar…
– Pas marrjes së çmimit të lartë, a ka ndryshuar diçka në marrëdhëniet me miqtë shkrimtarë, po me lexuesit?
– Përsa më përket mua, në marrëdhëniet me miqtë e mi shkrimtarë nuk ka ndryshuar asgjë. Unë i dua e respektojë ata, ashu si më parë, dhe ndoshta më shumë. Por vërej se tek ata ka ndryshuar diçka, për mirë. Më shohin me më shumë simpati tani. Dhe sikur gjejnë te rasti im, një dëshirë të tyren të realizuar më në fund. Kurse lexuesin do ta ndaja në dy kategori: Ata
që më pranuan e u entusiazmuan që me librin e parë e që sikur u përligjën për besimin e tyre, u bënë njësh me mua. Kurse të tjerët sikur duan të bëhen tani. I përshëndes e respektoj, sido që të jetë. U’a dëgjojë mendimet, sido që të jenë.

– Për shumë lexues emri juaj si shkrimtar është ende pak i njohur, si e vlerësoni arritjen maksimale të librit tuaj, si libri më i mirë i vitit? Është drejtësi nga komisioni, është profesionalizëm, apo ka filluar sfida ndaj mediokërve, shkruesve pa limit, që e vlerësojnë veten si shkrimtarët më të mirë, por në fakt krijimet e tyre ngelen stoqe, myken nëpër kioska të shumta.
– Kjo është nga pyetjet më të dëndura që më janë bërë këto ditë. Ka patur entusiazëm, ka patur dhe zhgënjim e habi. Nga doli ky i panjohur! Entusiazmi erdhi nga sferat e shkrimtarëve, apo letërsisë së lënë në harresë. Kurse zhgënjimi dhe habia, nga ata që kanë qenë më të pompuarit dhe vuajnë nga fiksioni, se letërsia është pronë vetëm e tyre. Mirë është që ç’dokush të mësojë tjetrën. Atë, se letërsia është e të gjithëve dhe e askujt. Se ajo duhet të mbahet me merita dhe jo me tapi. Këtë sikur deshi të afirmonte Ministria jonë e Kulturës, bashkë me komisionin përzgjedhës, apo jurinë e saj në ndarjen e çmimeve. Nga “brenda” di se ministrja, e nderuara znj. Mirela Kumbaro, e mbajti të fshehtë jurinë dhe u tha vetëm kaq: ta marrë ai që e meriton! Një inisiativë vërtet për t’u lavdëruar, vënia e garës mbi binarë të drejtë. E falenderova zonjën Kumbaro gjatë ceremonisë për çmimin, e falenderoj prapë, do ta falënderoj sa herë të më jepet mundësia. Jo se cmimin e mora unë. Edhe për këtë, por më shumë për klimën e re që ndikoi e që unë uroj siqerisht të ketë vlagë të gjatëm në dobi të promovimit edhe në të ardhmen, të asaj ç’është vërtet cilësore, në dallim nga ajo që ju zutë ngoje për letërsinë butaforike që për veshët e shumicës dominon si çdo zhurmë, kundrejt tingullit. Kushdo që mendon se i është ngrënë haku, këtë do donte më tepër se gjithçka. Drejtësinë, paanësinë, në letërsi e gjithëkund tjetër ku nevojitet kontributi njerëzor. Besoj se në Atdhe po fryn me të vërtetë një erë e re. Era e sfidës ndaj klaneve, tarafeve apo frymës së kompromisit me vlerat e dyshimta.
– Në ç’nivel paraqitet struktura narrative e romanit, sekuenca logjike dhe së fundi, tonet e rrëfimit?
– Për këtë mund të flasin kritikët më mirë, megjithatë shkrimtari është dhe kritik. Veten time e shoh të mos rropatet shumë pas “akrobacive” moderniste. E shoh të lëviz brenda traditës, por jo duke mbetur rob i saj. Përpiqem t’i jap asaj një tingull të veçantë. Tingullin e zërit e të shpirtit tim. Sot bëhet më tepër një letërsi e ftohtë, ndaj dhe lexuesi është ftohur shumë prej saj. Atij duhet t’i flasësh me shpirt për ta bërë për vete. Sot të gjithë dinë, por jo të gjithë ndjejnë. Lexuesit duhet t’i zgjosh ndjenjën që të të ndjekë. Këtë përpiqem të bëj.
– Mendoni se mund ta përktheni romanin në gjuhën greke, meqenëse jetoni atje? Cilat janë ambicjet tuaja në krijimtari për të ardhmen?
– Romani është përkthyer në greqisht, me titullin ‘’Nomadët e fundit’’, pres tani së shpejti t’i hapet rruga e botimit. Po me këtë titull, në shqip, është botuar dhe në “Amazon” të Amerikës. Si edhe romani i parë, “Hija e mallkuar. Ambicja ime në letërsi është vetëm një: të arrij majën më të lartë të mundshme. Nuk më hutojnë më të mëdhenjtë e letërsisë, siç më kanë hutuar e trembur dikur. Dua dhe vetë të bëhem i madh. Nuk e kam aspak mungesë modestie këtë, e kam synim, e kam kuotën që i kam caktuar vetes të arrij. E kam ambicje të jetë si krijues. E kisha edhe para çmimit. Pasi po nuk synove të jesh shumë, është e sigurt se do mbetesh pak.
– Jeta juaj pas viteve ‘90 është në emigracion, në Greqi. Cilat janë problemet e shumta të emigrantëve atje dhe veçanarisht për ju si shkrimtar? A ndiheshe i harruar nga institucionet e kulturës së Mëmëdheut tonë si shkrimtar i emigruar?
– Emigracionin në Greqi e vuaj prej më shumë se njëzet vjetësh. Kam qenë mësues letërsie, me universitet, e si shumë të tjerë iu nënështrova punëve më të rëndomta. Veçse, kjo situatë kishte të këqiat dhe të mirat e saj. E mira më e madhe ishte ajo që dukej dhe më e keqja: vuajtja, dhembja, marrja nëpër këmbë e personalitetit njerëzor. Pasi këto gatuan, zunë edhe brumin e letërsisë së ardhshme. Atë që mund ta shkruaja vetëm unë. Promblemi i parë, imediat, i emigrantëve në Greqi ka qenë sigurimi i një dokumenti që do t’i mbante ata në këtë vend. Ky është problemi fizik. Kurse tjetri, shpirtëror, ka qenë dhe është ingranimit në një shoqëri të keqkuptuar dhe që e pranon të huajin me vështirësi. Mes tyre, ata që kanë vuajtur më shumë, janë ish njerëzit e letrave, artit e kulturës. Këta e ku padyshim futem dhe unë, “ferrin” e emigracionit e kanë vuajtur më shumë. Ndoshta dyfish. A ka qenë i ndjeshëm atdheu politik e kulturor ndaj kësaj mase njerëzish? Për hir të së vërtetës, të gjithë thonë se nuk ka qenë. Kështu them edhe unë. Shpresojmë të jetë këtej e tutje.
– Le të hidhemi tek fëmijëria juaj. Si ka qenë ajo dhe a e keni pasur ëndërr të merreshit me letërsi? Nëse po, cilat kanë qenë pengesat e mosbotimeve?
– Unë kam dy fëmijëri. Të parën, deri në dhjetë vjeç, në Xarrë të Sarandës, kurse më pas në Dhoksat të Lunxhërisë. Të dya kanë qenë të bukura. Mes vështirësish e peripecish të panumërta, por edhe mes një gëzimi e entusiazmi kolektiv.
Unë u rrita mes një fisi të madh, ku mbizotëronte harmonia e dashuria për njeri-tjetrin. Kjo ndoshta ngjizi të qenën njeri i mirë.
Fisi im ishte i valles e i këngës së bukur. Kjo ndoshta mbolli tek unë prirjen e të marrurit me art.
Kur shkruaja librin që fitoi çmimin, më ndodhte nganjëherë t’ia mirrja këngës, dhe kjo sikur më ndihmonte për të shkruar më mirë. Në fëmijërinë e dytë, atë të Dhoksatit, zbulova librin artistik. Lexoja ç’të më binte në dorë: tregime, romane e poezi. Sidomos poezi. M’u bë hije ideja se dhe unë mund të bëhesha poet. Kur isha në gjimnazin “Asim Zeneli” të Gjirokastrës, nxorra në dritë krijimet e para. Poezi të rëndomta të them të vërtetën, nga të cilat nuk ruaj ndonjë kujtim të veçantë. Botova dhe ndonjë cikël në organet letrare të kohës.
U ndava shpejt me poezinë dhe e mbajta frymën te tregimi, proza. Kjo m’u duk një gjë më e rëndë. Sikur u ndjeva më mirë këtu. Ishte si një kostum që i qëndroi më mirë shtatit tim. Kur isha student bëra një punë më përfaqësuese, një vëllim me tregime e novela, por nuk m’u botua nga shtepia botuese “Naim Frashëri’’ e kohës. Për arsye ideologjike. Ma kthyen mbrapsht me motivacionin “nxin realitetin”. Nuk pretendoj tani se ato tregime qenë kush e di çfarë, por jam i bindur që ishin në nivelin e letësisë që botohej, dhe botimi i tyre mbase do kishte qenë një shtysë e fortë që të isha më intensiv në punën si krijus dhe jo krejt i panjohur për lexuesin. Që atëhere pata një tërheqje nga puna në tavolinë, tjetër gjë se larva e krijimit rritej tek unë, gjersa u bë roman i parë e pastaj “Sokrat Buba” që ma shpërbleu lodhjen me çmim.
– Sa i orientuar jeni si shkrimtar me zhvillimet e letërsisë në Shqipëri, Greqi e diasporë? Cili nga shkrimtarët e njohur ka ndikuar më shumë në krijimtarinë tuaj dhe disa nga veprat tuaja letrare?
– E thashë edhe më lartë. Me emigrimin në Greqi unë u ndava për një kohë të gjatë nga puna në tavolinë me letërsinë. Pasoi një periudhë e gjatë heshtjeje kur vetëm akumuloja, por nuk shkruaja. Tani nuk kishte më censurë botimi, por unë ia ngrita vetes. Doja që ajo që do shkruaja e do nxirrja në dritë, të ishte patjetër më e mirë nga të tjerët. Kjo solli vonesën. Kështu, më 2011 botova romanin e parë te ‘’Toena’’ në Tiranë, “Hija e mallkuar”. Dhe pak më pas, më 2013, ‘’Fjala e fundit e Sokrat Bubës’’, i cili më nderoi me çmimin. Me letërsinë shqiptare, atë greke e më gjerë, përpiqem të jem sa më në kontakt. S’duhet të dashurohesh me veten e të mos lexosh të tjerët. Duhet të lexosh, në qoftë se nuk do që një ditë të përfundosh i tharë. Kush ka ndikuar më shumë? Janë disa, ndoshta secili nga pak: Tolstoi, Çehovi, Balzaku, Cvajku, Markezi, Kuteli, Xoxa e padyshim Kadarea i madh.
– Ju faleminderit dhe suksese!
– Faleminderit juve! (Bisedoi Keze Kozeta Zylo)
30 Dhjetor, 2014
Staten Island, New York

Humanizem e bamiresi

by

Nga Adriana Ashiku/
Organizatat shqiptare amerikane “Shpresë & Paqe (The women’s Organization “Hope & Peace”) dhe Organizata Shqiptare Amerikane “Duart e Hapura” (The Albanian Amarikcan Open Hand Association) janë shumë aktive në komunitetin shqiptar në Bronx e më gjerē. Përfaqsuesit e tyre Mimoza Dajçi e Aleks Nilaj i sheh kudo në takime e veprimtari të ndryshme jo vetëm pranë diasporës shqiptare, por edhe nëpër evente amerikane.
Puna e tyre e palodhur (vullnetare) njihet edhe për kujdesin psikologjik, human e bamirës. Pak kohë më parë The AAOHA drejtuar nga Z. Alkes Nilaj mblodhi një sasi të konsiderueshme ndihmash në veshmbathje, i cili i dërgoi në Bosnje për zonat e përmbytyra nga rreshjet. Ai u interesua deri në fund të mbërritjes së tyre në destinacion për familjet në nevojë.
Ndërsa Organizata e gruas “Hope & Peace” në bashkëpunim me oragnizata amerikane që meren me kujdesin e rritjen e fëmijëve patën disa konsulta për një famijle shqiptare, ku prindërve u rrezikohej e drejta për rritje dhe edukim i fëmijëve të tyre. Themeluesja e kësaj organizate Znj. Mimoza Dajçi me punën e saj të palodhur arriti të qetësonte situatën, të mbyllte konfliktet brenda familjes në mënyrë që fëmijët të qëndronin pranë prindërve të tyre. Interesimi i Znj. Dajçi ka qenë i suksesshëm edhe në sistemimin e një nënë të re të divorcuar në apartament me qira të ulët. Përpjekjet e organizatës që ajo drejton kanë qenë të frytshme përsa i përket mbrojtjes së të drejtave të gruas e të fëmijëve, por nuk mund të bëhen publike për arsye privatësie.
Edhe me rastin e festave të fundvitit këto dy organizata së bashku treguan kujdes të veçantë që me ndihma në ushqime të furnizonin familjet me të ardhuara të pakta e ato familje që kishin konflikte në çift, pasi papunësia dhe ekonomia e dobët sjell sigurisht grindje brenda familjes. Ndihma në ushqime përfituan banorët në Lagjet Bronx e Queens, ato konsistuan në miell, vaj, makarana, gjela deti, fruta, karta krediti në shumën $ 50. 00 seicila e konserva të ndryshme. Z. Aleks Nilaj për punën e tij të jashtzakonshme në dobi të komuniteteve është nominuar me disa Çmime nga Senatori Jeff Klain, Assemblyman Mark Gjonaj, Organizata Pelham Parkway Association dhe Morris Park Association.
Ushqimet u siguruan nga organizata të ndryshme amerikane, nga disa bisnese në Bronx si Euro fresh Produce, Mariano’s Fruit Market, Deli grocery 750 Lydig Ave. Jewerly Lydig, Kisha Elhoim Christian ne Queens, Jewish Community Center në Pelham Parkway. Gjithashtu antarët e këtyre organizatave falenderojnë për mbështetjen me ndihma në ushqime për festat e fundvitit Bronx Borough President Ruben Dias Jr. , Assemblyman Mark Gjonaj, Kryetaren e PPNA Znj. Edith Blitzer, mikun e shqiptarëve Z. Joseph Thompson, Znj.Z. Liljana Pekic, Petrit Prendaj, Momudu Kita si dhe aktivistë të tjerë shqiptarë e të huaj.
New York, Dhjetor 2014

U diplomuan 884 oficer të rinjë policie në Nju Jork

by

*- Bill de Blasio përballet përsëri me reagime negative
*Kadetë të rinjë shqiptarë, u diplomuan dje në mesin e shumë oficerve nga 50 vende/
Nga Beqir SINA – New York City/
NEW YORK CITY : Bill de Blasio – Kryetari i Bashkisë së Nju Jorkut, mbas dekleratave të tij – kontraverse, ka marrë një përzierje të reagimeve, nga uniformat blu të qytetit, firshkëllima dhe duartrokitje, kthim kurrizi dhe përqafime – gjatë daljes së tij në publik në nji ceremoni madhështore në Nju Jork.
Një reagim mjaft negativ i erdhi atij papritur, dje, megjithse, ai foli me fjalë shumë dashamirëse madje nuk kurseu as superlatiavt, kur ai doli në podium në një ceremoni diplomimit të hënën në mëngjes të 884 kadetëve të rinjë.
Simbas, analistëve njujorkez, ceremonia e diplomimit të rekrutreve ka reflektuar në tensionet e para që kan lindur midis disa oficerëve të policisë dhe kryetarit të Bashkisë më të madhe në vend, si “një haraç të ri me poliicinë i De Blasios ndaj dy policëve të vrarë në fillim të këtij muaji në një pritë anti-policore.”, shkruan shtypi i qytetit të Nju Jorkut, mbas asj që ndodhi edhe dje.
Në fjalën e tij, kryetari i bashkisë vlerësoi oficerë të rinj për kurajon e tyre.
“Ju mund të jeni në shumë raste pjesë e zgjidhjes, dhe se është një bekim që ju i jeni përgjigjur një thirrje të denjë. Bibla na tregon në një nga pasazhet më të fuqishme në Bibël se:” Lum ata që përpiqen për paqen, sepse ata do të quhen bij të Perëndisë, ‘”tha de Blasio.
Zakonisht, oficerët e rinj hedhin lart kapelet dhe dorezat e tyre të bardha në festimin e diplomimit.
Kurse , ditën e hënë, klasa e kadetëve 2014 – përshëndeti vetëm duke nderuar me një qëndrim ceremonial me shikim drejt qiellit, duke vështruar në një ekran të madh në mes të sallës së pallatit të sportiti Madison Square Graden fotografit e dy zyrtarëve të poliicisë të vrarë javën e kaluar : Wenjian Liu dhe Rafael Ramos të vrar më 20 dhjetor.
Edhe pse krimi është në nivele rekord, të rënjes së tij në qytet – shumë vetë thonë se morali është i lodhur dhe i akuzojnë tashmë kryetarin e bashkisë de Blasio për dekleratat e tij të “pamatuara” në fillim të protestave anti-policore. Disa nga udhëheqësit e sindikatave të policisë, në Nju Jork, thonë se kryetari i bashkisë i ka kontribuar “një klime të mosbesimit ndaj policisë” duke kujtuar protestat anti-policore, dhe kanë shkuar aq larg sa për të fajësuar de Blasio për vdekjen e Ramos dhe partnerin e tij Wenjian Lu.
Dhe kur de Blasio tha këto fjalë miradie: “Ju do të përballeni me të gjitha problemet që kanë pllakosur shoqërinë tonë, problemet që ju nuk e keni krijuar.Dhe se ju jeni policia më e mirë në botë”, reagimet qenë negative, teksa dikush bërtiti duke drejtuar gishtin nga De Blasio si fajtor.
Bashkia thekson se kjo nuk është hera e parë që një kryetar bashkie, në Nju Jork, ka qenë i fishkëllyer në një diplomimit të policisë.
Një zëdhënës i de Blasio thotë se ajo ka ndodhur edhe me ish-kryetarët Giuliani dhe Bloomberg.
Kurse, numëri një i poliicisë në Nju Jork, Bratton – thuhet se është duke u përpjekur për arritjen e një paqe mes zyrtarve të poliicisë dhe kryetarit të bashkisë i sulmuar.
“Ne së bashku do të bëjmë, që ky ekip udhëheqje, ky kryetar bashkie, dhe ne do të bëjmë gjithçka në fuqinë tonë, për të pajisur ju, për të trajnuar ju, për t’ju mbështetur ju, dhe vendosur në krye të detyrave për mbrojtjen tuaj dhe të qytetarve të Nju Jorkut” tha Bratton.
“Ne nuk kemi asnjë zgjidhje tjetër, për të ecur përpara – vetëm duhet të mendojmë për sigurinë që duhet për këta njerëz dhe sigurinë e qytetit tonë,” tha Braton.
Ndërkohë, përsëri unifromave blu të Nju Jorkut, nuk po i mungojnë në rradhët e tyre edhe shqiptarët e Amerikës. Në rrejetet sociale facebook dhe twitter, janë anëtarë të familjeve të tyre, që kan postuar sot edhe fotografitë e të afërmeve të tyre – që u diplomuan dje në ceremoninë e 884 oficerë të rinj të policisë në këtë klasë diplomimit 2014.
Ku si tha numëri një i poliicisë në Nju Jork, Bratton, teksa përshendeste kadetët e rinjë, se :” Ata flasin më shumë se 60 gjuhë dhe ata vijnë nga më shumë se 50 vende . Dhe tani ata janë të ngarkuar për ruajtjen tonë – , dhe veten e tyre, që të bëjnë jetën e qytetarëve sa më të sigurt”.