Ekspozita “Muzeu i Memories” hapet nën kujdesin e Presidentit Nishani: “Kjo ekspozitë ngacmon përgjegjshmëritë e shoqërisë.”/
Nën kujdesin e veçantë të Presidentit të Republikës, Sh.T.Z. Bujar Nishani u hap sot paradite në Institucionin e Kreut të Shtetit, ekspozita “Muzeu i Memories”, e cila shpalos fotografi të viktimave të diktaturës dhe të dhëna të detajuara të periudhës së errët komuniste në Shqipëri.
Ekspozita, konceptuar si një muze virtual, u hap në Institucionin e Presidentit të Republikës në prag të përkujtimit të datës historike të fillimit të Lëvizjes Studentore Shqiptare, 8 Dhjetorit, ose e njohur ndryshe si “Dita e Rinisë”, e cila simbolizon fillimin e rrëzimit komunist gjysmë shekullor në Shqipëri.
Qëllimi i kësaj ekspozite lëvizëse, është përveç pasqyrimit të së kaluarës së errët diktatoriale të vendit tonë dhe bërjes së saj pjesë të projektit global të krimeve të komunizmit, të jetë e pranishme edhe për brezat e rinj duke u hapur më pas nëpër qytetet, gjimnazet kryesore dhe universitetet publike anembanë Shqipërisë.
Në ceremoninë e hapjes së “Muzeut të
Memories” ku ishin të pranishëm të përndjekur dhe të burgosur nga regjimi komunist, studiues, historianë, studentë të Universitetit të Tiranës dhe atij “Aleksandër Moisiu” të Durrësit, fillimisht e mori fjalën publicisti dhe politologu Afrim Krasniqi, i pasuar nga i burgosuri dhe i përndjekuri nga diktatura, Bedri Çoku.
Duke iu drejtuar të pranishmëve me këtë rast, Presidenti Nishani theksoi në fjalën e Tij se është këndshëm që disa çaste të fundjavës të ndahen me qytetarët, aq më shumë kur shoqëria jonë ka nevojë për të nxitur dhe kuruar ndjesinë e komunitetit dhe të solidaritet me njëri-tjetrin. “Institucionet shtetërore, shoqëria civile, në tërësi aktorët e shoqërisë, veçanërisht të rinjtë kanë nevojë ta mëkojnë këtë ndjesi solidariteti dhe ndarjes së kohës së përbashkët qoftë edhe duke biseduar për probleme që lidhen në tërësi me shoqërinë.” – theksoi Kreu i Shtetit.
Duke shprehur vlerësimin maksimal për nismën dhe konkretizimin e saj, edhe në emër të Institucionit që përfaqëson, Presidenti tha “Jam tepër i kënaqur që po bëhem pjesë e promovimit dhe përcjelljes së një veprimtarie të tillë, por më shumë të produktit të tij. Çështjet e debatit, ndarjes me njëri-tjetrin të problematikave dhe sfidave jo vetëm aktuale, por edhe të atyre që kanë kaluar si dhe atyre që na presin, janë përgjegjësi të konsiderueshme të shoqërisë. Dhe në këto përgjegjësi, të gjithë aktorët, qofshin të organizuar, por qofshin edhe në mënyrë individuale, të cilët kanë një vullnet, dëshirë, kapacitete dhe aftësi duhet të jenë protagonistë çdo ditë të jetës së tyre, për të sjellë në debat, në diskutim dhe në kujtesë të gjitha këto lloj sfida.”
Duke nënvizuar se këto momente që kjo ekspozitë na i risjell në vëmendje, i përkasin të kaluarës sonë shumë të hidhur, të një regjimi të cilin ata që nuk e kanë jetuar apo vuajtur vetë, nuk arrijnë ta kuptojnë se sa lëndues, denigrues, penalizues ka qenë ai për individin dhe shoqërinë në tërësi duke i privuar nga hapësira e lirë, Presidenti u shpreh se: “Po, është e vërtetë që Shqipëria ka qenë një burg i madh, por sot ka mbetur vetëm çështje e retorikës. Kjo veprimtari, kjo ekspozitë, ky muze ngacmon më shumë se çdo gjë tjetër përgjegjshmëritë e shoqërisë.”
“Kanë pasur njerëz që janë pushkatuar, që kanë humbur jetën pa asnjë arsye, njerëz që kanë humbur rininë e tyre duke ua marrë jetën pak e nga pak dhe natyrisht që nuk ka gjë më të tmerrshme, kur kjo jetë u merrej pak e nga pak përmes vuajtjes së përditshme, pa bukë, pa veshje, i poshtëruar, i përbuzur dhe një qenie njerëzore mund të rezistojë edhe pa disa kushte normale të jetesës, por kur ndihet i përbuzur në mënyrë të organizuar nga një sistem i tërë, veçanërisht për atë që shqiptari përfaqëson në dinjitet dhe integritet, është shumë herë më e rëndë. Dhe ky ka qenë një moment, që përtej barbarisë së kohës, faktet historike që duhet të jenë shumë më tepër të pranishme, tregojnë që ata shqiptarë, të cilët u ndeshën në mënyrë të drejtpërdrejtë me këtë represion, me këtë veprim shtetëror kriminal, ditën të gjejnë forcë e ta përballojnë. Do të desha që të rinjtë e sotëm, studentët të dalin e të reflektojnë mbi gjithçka që ata marrin si informacion.” – nënvizoi Presidenti.
“Duhet të memorizojmë atë që ka kaluar, sidomos pasojat e rënda psikologjike që ajo kohë ka shkaktuar për një shoqëri të tërë, e cila ende ka gjenerata që u lindën dhe u rritën nën atë lloj depresioni psikologjik të organizuar kudo. Kjo kohë nuk ka qenë fort e largët, ka qenë vetëm 25 apo 30 vite të shkuara, e cila ka shkaktuar edhe pasoja ekonomike, sepse pasuritë e shumta të Shqipërisë nuk u përdorën për interesat e shqiptarëve.” – vuri në dukje Presidenti.
Duke përmendur pjesën më tragjike të internimeve, ku familje të tëra futeshin në kampe përqendrimi të rrethuar me tela me gjemba, Presidenti shtoi se dëshmitarët e kohës mund të rendisin fakte pafund. “Ka një borxh në tërësi të institucioneve të shtetit, pasi nuk është e drejtë të fajësojmë gjithë shoqërinë, pasi ajo, jam i bindur që, do të mbështesë çdo nismë të institucioneve që disponojnë infrastrukturën dhe mundësitë financiare për të memorizuar dhe për të sjellë të gdhendur në kujtesën e historisë së Shqipërisë këtë periudhë dhe unë sot do të preferojë shumë që të kishim një muze të vuajtjeve dhe të tmerreve që shqiptarët kanë kaluar në Spaç apo në Burrel, në Qafë-Bar apo në Tepelenë, në Gradisht apo diku tjetër, në mënyrë të tillë që t’i referohemi gjithmonë edhe mundësisë së të keqes në këto përmasa. Unë i besoj një parimi: Ne duhet ta memorizojmë të shkuarën, ta memorizojmë fort, të bëjmë pjesë të ndarjes së informacionit, në mënyrë të tillë që së paku të kemi shpirtin e qetë dhe mendjen e kthjellët, për të parë tek ajo që është më kryesorja për ne, tek e ardhmja, sepse edhe sot që jetojmë e punojmë, kemi detyrimin për të ndërtuar të ardhmen, por asesi dhe kurrë për të harruar të kaluarën. S’ka gjë më të mirë për një shoqëri dhe për individin e saj kur shpirtin e ka të pastër dhe mendjen e ka të kthjellët.” – u shpreh Presidenti.
Duke iu drejtuar studentëve të pranishëm në ekspozitë si elita e ardhshme vendimmarrëse në drejtim dhe menaxhim të shoqërisë sonë dhe të resurseve të saj, Presidenti u kërkoi dhe i nxiti që të ndajnë me këdo e të reflektojnë mbi atë çka kemi kaluar dhe kryesisht mbi pasojat që ka sjellë ajo kohë: “Koha jo fort e largët që prodhoi ato pasoja ishte një sistem konkret me mekanizma, kryesisht ideologjik, që përfaqësohej përmes një rrjeti të tërë politik dhe struktura të tjera. Por mekanizmi ekzekutiv dhe më i tmerrshëm ka qenë Sigurimi i Shtetit, që ka qenë ndër më të egrit edhe ndër të gjitha vendet ish-komuniste të Lindjes në Evropë. Dhe në fakt, krimet e kryera nga ish-Sigurimi i Shtetit janë konkrete, janë madje edhe në shkelje të rëndë të legjislacionit të kohës, të lirive themelore të njeriut dhe në dhunim të parimeve të humanizmit njerëzor. Unë besoj që përtej mekanizmit ideologjik që meriton gjykimin publik të shoqërisë, mekanizmat represivë, të cilët kanë kryer akte kriminale duhet të njohin përballje ligjore. Ky nuk është revansh. Kjo nuk është hakmarrje. Përkundrazi kjo përbën distancim dhe klasifikim të angazhimeve për të realizuar jo vetëm një platformë, por edhe një realitet të dhunshëm dhe kriminal.”
“Unë mbetem me bindjen që përvoja e deritanishme e këtyre njëzet e pesë viteve të fundit, kur sistemi në Shqipëri ndryshoi, është prova më e fortë dhe më e drejtpërdrejtë për të treguar që shqiptarët, jo vetëm që nuk e kanë pjesë të karakterit dhe të natyrës së tyre, por edhe nuk kanë bërë përpjekje për të ndërtuar një sistemi hakmarrjeje dhe revanshi. Dhe unë i besoj kësaj si vlerë, pasi hakmarrja dhe revanshi, individual apo kolektiv qoftë ai, nuk sjell pajtimin e shpirtrave dhe kthjellimin e mendjeve. Por kjo asesi nuk duhet marrë si dobësi, apo si pamundësi për të reaguar apo për të toleruar provokime, të cilat fare pak kohë pas mbylljes së kësaj periudhe të tmerrshme, tentojnë dhe provokojnë të shfaqen jo vetëm përmes fotove të diktatorit, sepse ai mund të jetë akti kulminant i një platforme provokimi në tërësi ndaj lirive, ndaj hapësirës – s’ka gjë më të tmerrshme për një njeri se sa t’i kufizosh hapësirën. Të provokosh sot qytetarët me teori, teza apo praktika për të justifikuar një platformë, një ideologji dhe veprimtari të mekanizmave për të testuar që a e pranon sot shqiptari konceptin e kufizimit të hapësirës, kjo është e papranueshme dhe shumë e rëndë.” – u shpreh Presidenti Nishani.
“Prandaj unë mendoj që gjithsecili prej nesh, pavarësisht gjeneratës që i përket, pavarësisht angazhimeve që ka pasur, por veçanërisht gjenerata e re, duhet ta shohë në këtë raport: raportin e tij si individ me hapësirën që i takon. Kurrsesi nuk mund të pranojmë tentativat për të na e paraqitur si një model të mundshëm ngushtimin e dhunshëm të hapësirës sonë të lirisë. Kjo është e papranueshme në asnjë kontekst dhe në asnjë lloj ambienti. Do të ftoja nismëtarët dhe drejtuesit që kanë realizuar këtë, të cilët vijnë nga bota akademike, nga gazetaria, opinionistë, njerëz që e njohin mirë mendësinë e shoqërisë shqiptare dhe që shquhen për dinamizmin e përballjes, të çliruar nga ajo që shpeshherë mjaft individë e kanë: nga censura e sofistikuar e kohës, – që të vijojnë këto lloj angazhimesh. Jam i bindur që gjithmonë e më shumë shqiptarët, duke jo thjesht u informuar, por duke e perceptuar në realitet dhe me realizëm këtë lloj angazhimi, do ta ngacmojnë ndërgjegjen e shoqërisë për ta pasur si një lloj reflektimi e për të bërë krahasimin me çka kaluar ky vend në një kohë jo shumë të largët dhe jam i bindur që kjo jo vetëm do të ndezë emocione, por do të ndezë edhe motivime. Dhe ne kemi nevojë për motivim, e gjithë shoqëria, por motivimin më të madh e më të fuqishëm duhet ta ketë gjenerata e re. Jam i bindur që ky angazhim, kjo nismë dhe kjo vëmendje që shprehet nga kjo prani këtu, do të frymëzojë edhe institucionet e shtetit, edhe aktorët e tjerë të shoqërisë për t’i parë gjërat më me përgjegjshmëri, sepse e quaj që përgjegjësia duhet të ekzistojë dhe nuk ka nevojë që të kërkohet të jetë e tillë.” – përfundoi fjalën e Tij Presidenti i Republikës.
DJEMTE E LIRISË SË BURGOSUR
Shkruan:Rrustem Geci- Dortmund/
Shkrimtari, publicisti, ish i burgosuri politik, veprimtari dhe patriot i radhëve të para për çlirimin e Kosovës, Kadri Rexhaj, këto ditë doli me libër të ri, „Pikëtakime letrare“. Me këtë libër të eseistikës moderne shqiptare, shkrimtari Kadri Rexhaj, e begaton letërsinë tonë të bukur me një vepër të mirëfilltë. Veçanti të librit, „Pikëtakime letrare“ janë; stili i shkrimit, estetika e kuptimeve, dramaturgjia e përgatitjeve dhe përmbajtja e veprimit për luftë finale. Esetë e shkrimtarit Kadri Rexhaj, janë mesazhe veprimi dhe kulturimi, se ku fshihet e vërteta, dhe pse duhet të luftojmë.
Jam i dashuruar i së së bukurës, shprehet poeti Rexhaj. Poetikë e kam kokën, shpirtin dhe zemrën. Unë i kam dy të dashur të mishit dhe të gjakut tim, Atdheun dhe motrën e tij, Lirinë. Pa këta të dashur të shpirtit e të mendjes, mua do më merrej goja, do më zihej fryma…Ky libër i botuar nga Radio Kosova e Lirë, i bën nderë edhe botuesit, edhe lexuesit, edhe autorit.
Libri i Kadri Rexhajt, „Pikëtakime letrare“, shtrihet në një hapësirë shkrimesh në 64 ese. Në këtë libër gjeografia e atdheut tonë, hapet përmes krijuesve të vullnetit kryengritës të shqiptarëve për liri, pavarësi, dhe bashkim kombëtar. Që në faqen e parë të librit me ese, „Pikëtakime letrare“, shkrimtari Kadri Rexhaj, zëshëm shpalon dashurinë e tij për artin, për letërsinë, dhe përcaktimin e vetes së tij në beteja.
Për një popull qytetërues si ky i yni, pushtimi ishte poshtërim i rëndë. Prandaj, gishti në këmbëz për Çlirimin e Kosovës ishte i nevojshëm dhe i domosdoshëm. Shkrimet e mia shprehet shkrimtari Rexhaj, para se t´i realizoj si art, i kam konceptuar dhe artikuluar si porosi, thirrje, mobilizim…Unë kujtoj shprehet autori i librit „Pikëtakime letrare“, se me arsim të mirëfilltë gjeopolitik dhe historik, shqiptarët janë në udhë të mbarë që t´i rikthejnë tokat e tyre të humbura.
Fjala kryengritëse në letërsi është ndërgjegjje e shkrimtarit, muziktarit, piktorit, artistit, dhe ndërgjegjje e gjithë patriotëve që përfshihen në luftën për çlirim. Libri i Kadri Rexhës, „Pikëtakime letrare“, është përmbledhje esesh, që nga De Rada i madh e deri tek shkrimtari i zëshëm, Ahmet Qiriqi.
Kadri Rexhaj u lind me 7 shkurt 1949, në Cercë të Burimit. Është magjistër i shkencave filologjike. Është anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës. Veprimtaria krijuese dhe patriotike e shkrimtarit Kadri Rexhaj është e gjerë dhe me taban kombëtar. Shkrimtari Kadri Rexhaj, deri më tash ka botuar këto vepra; 1 . Kosovë, gurrë e bardhë, 2 . Fati i luleve ( monografi për Jusuf Gërvallën ), 3 . Pushkë lajmëtare ( monografi për Edmond Hoxhën ) 4 . Dervish Shaqa ( monografi ), 5 . Pikëtakime letrare, dhe 6. Thirrjet e kohës.
Në këtë libër autori na sjell një portretizim të krijuesve shqiptar. Bardhësia shpirtërore e poetëve shqiptar hetohet edhe në vargjet me plagë betejash dhe luftash. Nuk ka shkronjë shqipe që nuk është përballur me armikun pushtues, dhe me djemtë e lirisë së burgosur. Libri i Kadri Rexhajt, „Pikëtakime letrare“, i takon llojit të eseistikës kryengritëse.
Në çdo betejë shkruan autori, fjala dhe flamuri ishin të parat. Fjala kryengritëse e brezit të autorit Rexhaj, ishte nevojë dhe domosdoshmëri, për të zgjuar masën milionshe të popullit tonë kundër pushtuesit.
Gjërat që kanë ngrohtësinë e diellit unë i pelqej shumë shkruan shkrimtari Kadri Rexhaj. Unë kudo e ndiej këtë tokë, pëshpërimat dhe dhimbjet e saj. Në shpirtin tim prej shkrimtari kurrë si kam bërë strehë marrëzisë. Jeta pa dashurinë e atdheut për mua është e zbrazët dhe e pakuptimtë. Pa idenë krijuese të bashkimit, çdo gjë do mbetet e vogël dhe midis vogëlimave.
Nuk mjafton të jesh nën hije, e të bëhesh shkrimtar. Jeta nën pushtues do që ta bësh dorën grusht. Ambient lufte dhe krengritjesh ishte e tërë jeta ime dhe e brezit tim shprehet shkrimtari, Rexhaj. I frymëzuar nga betejat e poemave të shkrimtarëve të rilindasve tanë, Kadri Rexhaj, në librin „Pikëtakime letrare“, na e jep një peisazh mbresëlënës të letërsisë sonë të bukur. Me kujdesë i kam lexuar ëndrrat e mia, ujqërinë e fqiut armik, të tashmen time të ardhshme, dhe të kaluarën time të tashme.
I frymëzuar nga një grusht i këtillë i popullit kryengritës si dhe nga betejat e poemave të shkrimtarëve dhe rapsodëve tanë më të mirë, me librin „Pikëtakime letrare“, shkrimtari Kadri Rexhaj, na e ka dhënë një dimension të veçantë letrar dhe një tablo me peisazh ndezës të letërsisë sonë të bukur. Uroj autorin Kadri Rexhaj, për këtë libër të mrekullueshëm. Sukses o i nderuari shkrimtar!
Rrustem Geci – Dortmund
EDHE FILADELFIA KUQ E ZI
Prezantimi i parë për këtë eveniment u bë nëpërmjet një reklame të madhe elektronike që kompania energjitike “PECO” bën në majën e ndërtesës së saj të lartë, në qendër të qytetit, ku për tre net rresht u shfaq urimi ” Happy Indipendence Day of Albania”/
Nga Tajar Domi */Filadelfia?
Për disa ditë me radhë ambjentet dhe shtëpitë e komunitetit shqiptar në Filadelfia ishin jo si zakonisht; Flamuj Kuq e Zi, portrete e postera për ditën e Flamurit i shihje jo vetëm nëpër kafenet e restorantet shqiptare, në makinat e tyre, por edhe në ambjente të tjera amerikane si në “Dankin’Donuts café”, etj. ku shqiptarët çlodhen e bisedojnë më shpesh. Gëzimin e lexoje në fytyrën e çdo njerit. Si çdo vit edhe këtë radhë, Shoqata Atdhetare – Kulturore “Bijtë e Shqipes”, kishte kohë që kishte filluar përgatitjet për të shpalosur me krenari ditën e Flamurit, 102 Vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë. Prezantimi i parë për këtë eveniment u bë nëpërmjet një reklame të madhe elektronike që kompania energjitike “PECO” bën në majën e ndërtesës së saj të lartë, në qendër të qytetit, ku për tre net rresht u shfaq urimi ” Happy Indipendence Day of Albania”, nga e cila, secili bashkëkombas e ndjente veten krenar, dhe nga brenda vlonte dashuria për Atdheun, për Shqipërinë.
Në këtë atmosferë festive, erdhi 28 Nëntori i këtij viti, i cili do t’i gjente shqiptarët këtu, me Flamuj Shqiptar e Amerikan në duar, në sheshin pranë bashkisë së qytetit, ku për të tretin vit rresht ngrihet lart solemnisht Flamuri ynë dhe do të qëndrojë aty krahas atij amerikan për pesë ditë. Kënga dhe vallja shqiptare mbushën sheshin, ku pas një grupi nxënësish të shkollave të mesme, rrethi i valles zgjerohet me të gjithë pjesëmarrësit. Më pas Himni Amerikan, e menjëherë pas tij i vjen radha Himnit tonë Kombëtar dhe Flamuri i madh Shqiptar i porositur dhe dhuruar enkas për këtë ngjarje nga bisnesmeni Fredi Xhema, filloi të ngjitet në shtyllën e lartë të sheshit nën kujdesin e Zana Vangjelit dhe dy vajzave të veshura me kostumin tonë kombëtar Orela Suku dhe Jonida Pajollari. Tashmë dy flamujt, të dy kombeve miq, valviten përkrah njëri-tjetrit. Pas kësaj e mori fjalën z. Tajar Domi, kryetar i shoqatës “Bijtë e Shqipes”, që në emër të Këshillit Drejtues të saj, përshëndeti pjesëmarrësit. Midis të tjerave ai tha: “Jemi mbledhur sot në këtë shesh të qytetit të Filadelfias, shumë larg Atdheut tonë të dashur, për të vazhduar traditën e festimit të ditës së Flamurit, të 102 Vjetorit të shpalljes së Shqipërisë Shtet i Pavarur. Festojmë kështu brez pas brezi këtë ditë të simbolit tonë, të Flamurit. Ai është kuq e zi; ai është historia e një kombi të coptuar e të masakruar, por kurrë të shuar; histori lufte dhe sakrificash , burrash, trimash, që e kanë bërë vdekjen si me le. … Derisa vijmë tek 28 Nëntori 1912 kur 40 burra të ardhur nga të gjitha trojet shqiptare, të udhehequr me mençuri nga atdhetari dhe burri i lartë i kombit Ismail Qemali, shpallën Shqipërinë të lirë dhe të mosvarme, dhe me firmat e tyre nënshkruan historinë. Figura të tilla si Luigj Gurakuqi, Dom N. Kacorri, Bab D. Karbunara, Rexhep Mitrovica, Haxhi V. Dibra, Murat Toptani, Lef Nosi, Mithat Frashëri e të tjerë, populli i përjetësoi në këngë, në libra, i ngjiti në piedestal veprimtaritë e tyre, krenohet me to dhe nuk i harron kurrë”. Më tej z. Domi vazhdoi: “Mirënjohje për SHBA, shtetin më të fuqishëm të botës, për çfarë ka bërë dhe bën për shqiptarët, pasi do të ishte presidenti Willson ai që në vitin 1919 do t’u vinte fre kryqëzatës për coptimin e Shqipërise, ashtu si 80 vite më vonë presidentet Bush dhe Clinton do të udhëhiqnin përpjekjet e NATO-s për t’i dhënë lirinë gjysmës tjetër të kombit, Kosovës. Ky përvjetor i ditës së Flamurit, tha Ai, përkon me 70 Vjetorin e Çlirimit të Atdheut, ku Shqipëria duke luftuar për mbrojtjen dhe çlirimin e vendit, u rreshtua në krah të SHBA, Anglisë e BS, dhe mijëra luftetarë, djem e vajza, ranë në fushën e betejës, duke u bërë të pavdekshëm në altarin e lirisë së kombit”.
Sot, 102 vite më vonë nga shpallja e Pavarësisë, ne jetojmë në një realitet tjetër. “ShBA-të janë krenarë që e kanë Shqipërinë si aleate, mike dhe partnere të ngushtë. Ajo është një partnere e palëkundur dhe kontribuese për sigurinë globale”- thotë presidenti Barack Obama-, në përshëndetjen që i dërgoi popullit shqiptar në këtë përvjetor. Edhe në këtë realitet të ri, sfida jonë e përhershme, këtu dhe kudo, është bashkimi. Të bashkohemi me moton: ” Bashkë jemi më shumë, së bashku mund të bëjmë më shumë”. Le të qëndrojmë së bashku për të mirën tonë, të fëmijve tanë, për të ruajtur gjuhën tonë, historinë, kulturën dhe traditat tona. Pas përshëndetjes, sheshin, të dekoruar që më parë nga Haki Çollaku, Llazar Vero, Sadik Elshani e Bashkim Bërdufi, e pushton përsëri kënga dhe vallja shqiptare e përzgjedhur me mjeshtëri nga DJ. Ervin Cara, dhe për rreth dy orë të tjera, të rinj e të reja, fëmijë e të moshuar e mbajtën ndezur atdhedashurinë. Gëzimit tonë iu shtuan mjaft vizitorë të rastësishëm të cilët u bashkuan në vallet tona, ndërkohë që gostiteshin me kafe dhe ëmbëlsira nga Eldion Pajollari (State Farm Agent) i cili i kishte ofruar ato falas, për të gjithë pjesëmarrësit. Këngetarja Anila Halili me dy këngë për Atdheun dhe për Flamurin, i dha mjaft emocione publikut, i cili e duartrokiti me shumë dashuri. Më këngë në gojë e flamuj ne duar njerzit po shpërndaheshin të gëzuar dhe krenar për atë çfarë demonstruan lidhur me historinë e kulturën shqiptare, në Filadelfia, në qendër të këtij qyteti, i cili ashtu si dhe Vlora në Shqipëri, është vendi ku më 4 Korrik 1776 u shpall pavarësia e Amerikës.
Gëzimi dhe hareja e kësaj dite do të vazhdojnë të nesërmen më datën 29 Nentor tek restoranti Cannstater Volksfest-Verein, ku shoqata “Bijtë e Shqipes” ka pronotuar darkën tradicionale për mbrëmjen e Flamurit. Te ardhur si asnjë herë tjetër, jo vetëm nga Filadelfia, por mjaft miq, shokë e të afërm, edhe nga Nju Jorku, Nju Xhersi, Dolistaun etj, të gjithë së bashku mbushën sallën e madhe të këtij lokali me më shumë se 400 vende. Fytyra të qeshura, njerëz që shtrëngojnë duart, që takohen për hërë të parë dhe i urojnë njëri-tjetrit festën, do të zënë vendet e tyre në tavolinat e shtruara me hijeshi e me disa elementë kuq e zi, për të nderuar gëzimin e shqiptarëve. Me shqetësimin që u japin të tilla veprimtari organizatorëve, Bujari Gjoka, nën/kryetar i shoqatës, nuk lodhet kurrë, dhe së bashku me anëtarët e Këshillit Drejtues, Llazarin, Petritin, Ivziun, Vlashin, Zanën, Sadikun, Fridën, Dritanin, Bashkimin, etj mundohen që gjithçka të shkojë sa më mirë, çka dhe iu arrit. Nën tingujt e Himnit Amerikan dhe Shqiptar, pjesëmarrësit qëndrojnë të ngritur në këmbë dhe salla ushton shqip sërish. Pasi uron mirëseardhjen dhe gëzuar festën e Flamurit e atë të Çlirimit, të gjithë të pranishmëve, kryetari i shoqatës, ia jep fjalën znj. Frida Sulo antare e Këshillit Drejtues, e cila bëri përshëndetjen për 102 Vjetorin e Pavarësisë dhe 70 Vjetorin e Çlirimit. Pasi foli për, 28 Nëntorit 1912, ajo u përqëndrua tek bashkimi i shqiptarëve, si domosdoshmëri për ruajtjen e gjuhës e të vlerave tona. “Nëse dje, kombi u kërkoi atdhetarëve të japin jetën për Atdheun, koha sot na kërkon neve të qëndrojmë bashkë, tu mësojmë fëmijve gjuhën shqipe, historinë e traditat tona të mira e të mos i harrojmë kurrë ato”,- tha mes të tjerash znj. Frida. Dhe menjëherë, muzika i fton pjesëmarrësit në valle, pastaj këngëtarët Edi Duro e Klementina Morina si dhe instrumentistët Sokol Asllani e Shuaip Sela, nuk kanë të ndalur. Ata e mbajnë sallën të elektrizuar me këngët dhe vallet nga të gjitha trevat shqiptare, deri në fund të mbrëmjes. Kësaj larmie muzikore i shtohet edhe grupi artistic i fëmijve të shkollës shqipe “Gjuha Jonë”, pranë shoqatës “Bijtë e Shqipes”, të cilët, nën drejtimin e mjeshtrit Hamdi Gjana, kënduan disa këngë që i kushtoheshin Flamurit e Çlirimit të Atdheut. Zëri i tyre i brishtë u përhap si fllad pranveror në sallë. Gjithashtu Ervin Cara me këngën e H. Gjanës “Kërkoj” si dhe Anila Halili me dy këngë popullore, morën duartrokitje të nxehta nga publiku.
I ftuar në këtë mbrëmje, ishte i pranishëm edhe senatori i shtetit të Pennsylvanisë, Mr. Anthony H. Williams, i cili mori pjesë edhe dy vjet më parë me rastin e 100 Vjetorit, dhe duke marrë fjalën, pasi uroi shqiptarët për festën e Flamurit, vlerësoi cilësitë dhe kontributin e tyre në Amerikë. Më tej ai kërkoi mbështetjen e këtij komuniteti në zgjedhjet e ardhëshme për bashkinë e qytetit, ku z. William do të garojë si kandidat i PD për Kryetar ( Major ) i kësaj bashkie, kërkesë e cila u duartrokit si shënjë e sigurimit të kësaj mbështetje, në këto votime.
Por ndërsa ndjeheshim të respektuar nga prania e senatorit me stafin e tij në këtë festë kombëtare, në anën tjetër u ndjemë të neglizhuar ( për të mos thënë më shumë) nga të dyja përfaqësitë tona diplomatike në Amerikë, ajo e Shqipërisë dhe e Kosovës, të cilat jo vetëm që nuk morën pjesë me asnjë përfaqësues të tyre, por nuk gjetën as kohën për t’iu përgjigjur ftesës tonë me një urim të thjeshtë në një copë letër. Nuk është vetëm ky rast që përfaqësuesit e shtetit tonë në këto ambasada, i kalojnë në heshtje njoftimet apo ftesat e shoqatës “Bijtë e Shqipes”, duke harruar ndoshta se një nga punët e tyre, është edhe vlerësimi i këtyre momenteve, sidomos kur ato organizohen nga grupime apo shoqata që kërkojnë të mbajnë gjallë gjuhën dhe kulturën tonë kombëtare.
Por le të kalojmë tek mbrëmja, për të cilën u ofruan shumë persona e bisnese si sponsorizues të kësaj veprimtarie, e në mes tyre përmendim Albtravel me pronar Jorgo Xhorrin, Terra Insurance Service, Laë Office of Todi Jacobs, Alexa Farmacy me pronar Josif Rrapi, Amici Restaurant në Nju Xhersej me pronar Alex Dakun, La Fontana me Rafail Kupën, Bellini Grill me Shpëtim Dakun e shumë të tjerë, të cilët i falenderojmë miqësisht. Vargjet e këngës ” Xhamadani vija-vija”, ndezin përsëri atmosferën e mbrëmjes, më këngë, valle e surpriza. Një e tillë ishte për datëlindjen e një dyvjeçari i cili u muar vesh që ishte në salllë, dhe menjëherë u ftua së bashku me të atin, të njihej nga publiku. E urojmë Elvisin e vogël me 100 të tjera. Në mes të duartrokitjeve iu dhurua nga Këshilli Drejtues i Shoqatës një çek prej 100 dollarësh.
Surprizat e kësaj mbrëmje nuk kanë të sosur. Mbrëmja vazhdon, ndërsa Dritan Matraku, nën/kryetar i shoqatës, i cili mori përsipër dhe realizoi mjaft mirë rolin e moderatorit të kësaj mbrëmje, njofton për fillimin e shitjes të biletave të llotarisë tradicionale të mbrëmjes. Së bashku me Bashkim Bërdufin e Bujar Gjokën e menaxhuan këtë proces me mjaft transparencë, deri në shpërndarjen e objekteve tek fituesit, secila me vlerë mbi 100 dollarë, të ofruara nga shoqata “Bijtë e Shqipes”, TeleAlba dhe Elidon Pajollari. Nën tingujt e vazhdueshëm të muzikës, koha iku pa u ndjerë, por edhe gezimet kanë një fund. Ndërkohë dëgjohet zëri nga organizatorët: “Ju falenderojmë shumë që ndamë së bashku kënaqësine e kësaj mbrëmje dhe gëzuar festat”. Duke u përshëndetur me njerëzit që po linin lokalin, afrohen një grup mysafirësh nga Nju Jorku : “Ju faleminderit juve që na kënaqët sonte me këtë organizim dhe muzikë të shkëlqyer, që na bëtë të ndjehemi si në Atdheun tonë. Rroftë Flamuri kuq e zi”.
*Tajar Domi
Kryetar i shoqatës “Bijtë e Shqipes”
Filadelfia, 1 Dhjetor 2014
INFORMAL
Nga Ilir Levonja/ Florida/
Një grua, i kërkon lekë burrit. Një nënë të birit. Dhjetë të rinj ndër një nga ekpi i kamarierëve, punojnë pa siguracione. Ndërkohë një emigrant blen aksione nga zyra e sigurimeve për të patur një pension minimal në të ardhmen. Dikush tjetër për gruan që i mban shtëpinë hapur, aty. Dikush për mamanë pa asnjë lloj vjetërsie në punë. Dikush për motrën, a vëllain. Për vjehrrën etj. Kjo është e vërteta. Pajarsa e ekonomisë shqiptare. Dhe nëse do vazhdojë më këtë stil, të jeni të sigurtë se pas dekadave të tjera, sërisht do të kemi një avaz. Nëna që mbajnë sytë nga fëmijët, pa e kuptuar asnjëherë se analoget e tyre në botë, drejtojnë mjete dhe jetojnë me djersën e krahëve, me shtëpi më vete dhe të zonja për të paguar faturat. Baballarë që fshehin pesëmijshet për ditën e varrit. Djem që hanë fara luledielli dhe që vdesin të mbajnë një tufë kartmonedhash të palosura në xhepin e pasëm. Vajza që vetëm presin t’i qerasin.
Disa ditë më parë kyeministri i vendit deklaroi se po bëhej nismëtari i një emergjence shoqërore në lidhje me vjedhësit e energjisë. 3 vjet për qytetarin, qoftë ky edhe pronar…, dhe 5 vjet për bashkëpunuesit. Pra ata që punojnë në shitjen dhe shpërndarjen e energjisë. Arnuar kësaj inisiative, ai shtoi se e njëjta gjë do ndodhi edhe për biznesmenët që nuk sigurojnë punëtorët e tyre etj.
Vura re se krahas opozitës, që sigurisht e ka për detyrë kundërshtimin, u dëgjuan edhe zëra nga krahu në pushtet.
Po kështu edhe për nismën në hapjen e dosjeve. U dëgjuan zëra pro edhe kundër nga të dy krahët.
Deri edhe nga Kosova, që duhet thënë, është infektuar tashmë nga politika në dheun amë.
Megjithatë nga tërësia e këtyre deklaratave, kuptova një gjë, se sa informal jemi. Dhe vetdija, sidomos e opozitës duke deklaruar me mburrje se s’mund të detyrohen bizneset, apo ku di unë se çfarë emri ti vë. Pasi ekzistoka në stilin shqiptar dhe versione të ndryshme në kontrata palësh midis punëdhënësit dhe përfituesit etj. Pra, shkurt nuk i detyroka dot një qeveri punëdhënësin të sigurojnë punëtorin e vet. Mua më habiti.
Nga ana tjetër, është tragjike bërja me dije e këtij informalizmi. Pra ekzistencën e tij pikërisht prej një suaje të tërë burrash shteti, nga të dy krahët, nën preteksin se kështu cënohet biznesi. Kjo është absurde, përkundrazi e ndihmon biznesin. E ndihmon të ngrejë godinën, si ekzstencë reale në një shoqëri bashkohore me marrëdhënie të qarta mes punëdhënësit dhe punëmarrësit. E kundërta, vazhdon të prodhojë biznesmenë, që ashtu si ata djemtë që mbajnë kartmonedhat e palosura në xhepin e pasmë, këta i vendosin poshtë jastëkut.
Informalizmi tjetër, hapja e dosjeve. Nismës së një grupi deputetësh. Preteksi i cënimit të sigurisë kombëtare. Absurde spiunësh. Por edhe ato devijime opozitare nuk janë gjë tjetër por informalizmi që folëm më sipër.
Paguani ata që punojnë për ju, hapni dosjet, që të mos përfundojmë në skena filmash me arrestime të miturish. Deri kur informalë?
NJË SHQIPTARO-AMERIKAN PËR GUVERNATOR TË BANKËS SË SHQIPËRISË?
Nga Frank Shkreli/
Media të ndryshme në Shqipëri njoftojnë se pas disa këshillimeve midis Presidentit të Republikës , Z. Bujar Nishani dhe Kryeministrit të vendit, Z. Edi Rama dhe pas shqyrtimit të një numri kandidatësh të mundëshëm për postin e Guvernatorit të Bankës së Shqipërisë, thuhet se Presidenti i Republikës është duke marrë në konsiderim për këtë post të rëndëishëm tre kandidatë, njëri prej tyre, Nick Markola, një bankier me përvojë shumëvjeçare, i cili shërben si Drejtor Menaxher dhe Drejtor i Kërkimeve i bankës “Fieldpoint Private Bank& Trust” në Greenwich,” në shtetin Connneticut të SHBA.Zoti Markola, përveç shtetësisë amerikane mban edhe shtetsinë shqiptare, që është një ndër kushtet kyçe për detyrën e Guvernatorit të Bankës së Shqipërisë. Ai ka një curriculum vitae me një përvojë të pasur. Në detyrën e tanishme si bankier ku menaxhon disa miliarda dollarë, Nick Markola shërben si Drejtor Menaxher dhe Drejtor i Degës së Kërkimeve për një bankë e cila është themeluar nga mbi 30 persona, ndër më të njohurit në botën amerikane të biznesit dhe të financave dhe njëkohësisht shërben edhe si Kryetar i Komisionit që merret me investimet. Markola, megjithse në moshë të re, ka bërë një karjerë në Amerikë për t’ia pasur lakmi në fushën bankare, të investimeve dhe të financave, me një përqëndrim në fushën ndërkombëtare të investimeve, në një numër sektorësh ekonomik dhe në rajone të ndryshme të botës me ekonomi në zhvillim e sipër.
Sipas portalit Linkedin, ndër detyrat e tjera me rëndësi gjatë karjerës së tij deri tani, Markola ka shërbyer si ekzekutiv i bankës “Thomas Weisel Partners”, me zyra në New York dhe në San Francisco. Nga viti 2005 -2006, Nick Markola ishte ekzekutiv i lartë me firmën për investime “PGA Fund of Hedge Funds” në New York, ndërsa përpara asaj, ai ka shërbyer si ekzekutiv i bankës së famshme “Citigroup”, një nga bankat më të madhe në Shtetet e Bashkuara dhe në botë, me filiale bankare e financiare në më shumë se 100-shtete të botës. Para Citigroup, ai ishte bankier në detyrën e Zëvëndës Presidentit me Bank of America, gjithashtu një nga bankat më të mëdha në botë. Përvoja e tij bankaro-financiare mbrenda një periudhe të shkurtër, shtrihet edhe në fushën e investimeve shumë të suksesshme të pasurive të paluajtshme.
Është kjo një përvojë jashtzakonisht e pasur për një shqiptaro-amerikan me origjinë nga trojet shqiptare autoktone të rrethi të Ulqinit, i cili para se të futej në botën e financave dhe të investimeve, i riu Nick Markola u përgatit në bankat e shkollës, duke ndjekur studime universitare dhe pasuniversitare, në disa universiteteamerikane ku siguroi me “Suma Cum Laude” tri diploma. Ai u diplomua me ddiplomë BS në Accounting (kontabilitet) nga Herbert H. Lehman College në New York. Pastaj markola arriti të bëhet magjistër i dyfishtë pasi që mbrojti dy magjistratura në shkollën e biznesit Leonard N. Stern School of Business të universitetit të njohur New York University në New York. Diploma e pare e magjistrit ishte MBA in Finance (magjistër i administrimit të biznesit dhe financave) dhe diploma e dytë e magjistrit ishte MS in Financial Engineering(magjistër shkencash inxhinier financiar). Markola pstaj u specializua në fushën bankaro-financiare dhe në degën e investimeve duke arritur titullin CIMA (analist i certifikuar për menaxhim kapitali) nepërmjet IMCA dhe University of Pennsylvania Wharton School of Business, në Philadelphia.
I sukseshëm në fushën e tij të zgjedhur profesionale, Nick Markola është nderuar me një numër urdhërash dhe dekorimesh dhe si ekspert i njohur në qarqet ku punon, ai ftohet shpesh si analist për të komentuar mbi çështjet ekonomike dhe financiare në mediat më të njohura të biznesit në Amerikë dhe në botë, siç janë Fox Business News, Bloomberg News, dhe shumë rrjetë të tjera botërore. Ai është gjithashtu edhe autor i shumë artikujve mbi subjektin e financave dhe të fushës bankare, ndërkohë që ai gjenë kohë të shërbejë edhe në një numër drejtorishë (boards) të firmave të mëdha amerikane fitimprurëse si dhe të kompanive jo fitimprurëse.
Ndonëse është shumë i nxënë me profesionin e tij në analet e botës bankare dhe financiare me një konkurrencë të nivelit shumë të lartë, Nick Markola prap se prap, disi gjenë kohë që madje të angazhohet edhe në veprimtaritë e shumta të komunitetit shqiptaro-amerikan. Në të vërtetë, ai është një aktivist i dalluar i brezit të ri të komunitetit shqiptaro-amerikan. Markola është Bashkthemelues, ish-Kryetar dhe tani Zëvëndës President i grupit APEN, që është një “Rrjetë i Profesionisteve dhe Biznismenëve të rinjë Shqiptarë në Amerikë”. Markola gjithashtu është anëtar i bordit të projektit të shqiptaro-amerikanëve më të sukseshëm, “Albanian American Success Stories” dhe ka shërbyer në drejtoritë e organizatave më të vjetra shqiptaro-amerikane, siç janë Këshilli Kombëtar Shqiptaro-Amerikan dhe organizata pan-shqiptare Vatra.
Më duhet të rrëfej kënaqësinë time kur e lexova lajmin në median shqiptare se në listën përfundimtare që Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bujar Nishani po konsideron për Guvernatorin e ri të Bankës Shqiptare, ishte edhe emëri i një shqiptaro-amerikani. Pikëspari më erdhi mirë për ketë lajm sepse me sa kam unë njohuri, kjo është hera e parë që një shqiptaro-amerikan me përvojë të lartë perëndimore si Nick Markola, po konsiderohet për një detyrë të lartë shtetërore ose qeveritare në Shqipëri, siç është institucioni i Bankës Shtetërore të Shqipërisë. Së dyti, më erdhi mirë se një djal i ri, shqiptaro-amerikan, i cili ka bërë emër si ekspert në fushën e tij këtu në Shtetet e Bashkuara, ku atij i është dashur të konkurojë për pozitat e tija, me më të mirët e Amerikës dhe të botës mund të thuhet – është gati të ofrojë përvojën e tij të konsiderueshme në këtë fushë dhe të japë kontributin e vet për Shqipërinë.
Sipas burimeve të medias, Presidenti i Republikës do të dekretojë brenda disa ditësh kandidatin e preferuar prej tij dhe pastaj ta dergoj tek Kuvendi i Shqipërisë, me shumicë dërmuese, i cili gjithashtu duhet të japë miratimin e tij. Nëse Presidenti Nishani do të dekretoj Nick Markolën për Guvernator të Bankës së Shqipërisë ose jo, kjo natyrisht është e drejtë dhe privilegj i tij si ekzekutivi i shtetit shqiptar. Për mua ka rëndësi fakti që Nick Markola, një shqiptar nga diaspora — e për më tepër një shqiptaro-amerikan — është në listën përfundimtare të tre kandidatëve që po shqyrtohen për tu dekretuar për Guvernator të Bankës Shqiptare. Unë e shikoj këtë rast si historik, pasi mos u gabofsha është e para kandidaturë nga jashtë për një post në një institucion të lartë shtetëror, siç është Banka e Shqipërisë. Për këtë fakt, komuniteti shqiptaro-amerikan ndihet i nderuar dhe jam i sigurt se vet Nick Markola e ndjenë veten të nderuar dhe të privilegjuar për mundësinë që i është dhënë për të paraqitur kandidaturën e tij për këtë post të këtij institucioni shtetëror, që mundësisht të ndajë përvojën e tij të konsiderueshme bankaro-financiare të Amerikës me bashkatdhetarët e tij duke dhënë një kontribut të rëndësishëm drejtë zhvillimit të Atdheut të parëve të vet.