dgreca – Page 4931 – Dielli

Rezoluta e Bujanit- 2 Janar 1944. PARA DHE MBAS (II)

January 20, 2014 by dgreca

Me rastin e 70 vjetorit/

Nga Prof. Sami Repishti/

Me 12 shkurt 1945, me qellim te perhapjes masive se propagandes zyrtare, u themelue gazeta Rilindja e cila shpejt u transformue ne burimin kryesor te lajmeve per qytetaret e Kosoves. Njikohesisht, me qellim te mashtrimit te popullit shqiptar te Kosoves, ne prill 1945, u krijue Keshilli Nacional i Shqiptareve per Kosove e Rrafshin e Dukagjinit me qellim “.. te ndihmohej popullsia per shfrytezimin e fryteve te Luftes Nacional Clirimtare, per afrimim kombetar, per çlirim social, per ngritje politike, kulturore, arsimore…”Ne prill 1945, perfaqesuesit e Keshillit Nacional Shqiptar per Kosoven dhe Rrafshin e Dukagjinit, i paraqiten Presidentit J.B.Tito shtate kerkesat e tyne. Me gjithe premtimet e marruna nga Tito, roli i Keshillit Nacional i Shqipetareve perfundoi shpejt, udheheqja e tij u eliminue politikisht dhe nji pjese edhe fizikisht.

Ne kete atmosfere, u mblodh ne Prizren me daten 8-10 qershor 1945, per here te pare, Keshilli Nacional-Clirimtar i Kosoves dhe Rrafshit te Dukagjinit. Gjate kesaj mbledhje u pa i qarte qellimi i serbeve me ushtrimin e frikes dhe te dhunes ushtarake kunder delegateve, te cilet nen presion te vazhdueshem u detyruen me deklarue si “pa vlere” Rezoluten e Bujanit, dhe me kerkue bashkimin e Kosoves “Krahine Autonome e Kosoves dhe Metohise-KAKM” si pjese e pandame e Federates Jugosllave dhe pjese perbase te Republikes se Serbise. Vendimet e mbledhjes se Prizrenit konfirmuen dyshimet e shume atdhetareve kosovare ne qellimet e serbeve. Por u ndertue si njisi “autonome”, berthame e mundeshme per “republike”

Me 7 gusht 1945, Mbledhja e III e AVNOJ-it aprovoi “kerkesen” e perfaqesuesve te Kosoves per pjesemarrje ne Federaten Jugosllave, dhe me 3 shtator 1945, nji vendim i ketill u muer edhe nga Kuvendi i Republikes se Serbise. Kosova ishte tashma nen sundimin e dy entiteteve: federative jugosllave dhe republikane serbe. Ashte e randesishme me vue ne dukje se Kosova u ba anetare e Federates jugosllave para se te perfshihej si pjese perbase e Republikes serbe.

Ne periudhen para-kushtetuese (nandor 1944 -31 janar 1946) Kuvendi i Krahines Autonome te Kosoves e Metohise (KAKM)ka gezue nji pavaresi gjyqesore, si dhe perfaqesohej drejte per se drejti ne Keshillin Antifashist Nacional Clirimtar te Jugosllavise, (AVNOJ) nepermjet 15 deputeteve qe kishte zgjedhe Keshilli Krahinor per organin ma te nalte federal te pushtetit te ri.

Me 31 janar 1946, u aprovue Kushtetuta e pare e Republikes Federative Demokratike te Jugosllavise, ku u konfirmue edhe “autonomia” e Krahines Autonome e Kosove-Metohise (KAKM). Aty thuhet:

“Republika e Serbise ka ne perbamje (u sastavu) te saj Provincen Autonome te Vojvodines dhe Krahinen Autonome te Kosove-Metohise” (Neni 2,seks.2, i Kushtetutes Jugosllave, 1946) .

Ne baze te ketyne akteve, gjendja e vendosun ne Kosove e aprovueme edhe nga organet legjislative te Federates Jugosllave dhe te Republikes se Serbise, KAKM nxori Statutin (jo Kushtetute!) e vet si aktin ma te nalte dhe ne pajtim me Kushtetuten e Federates Jugosllave. Per arsye politike, -marredhanjet e mira me Shqiperine dhe qellimet e matejshme te nji bashkimi me Jugosllavine,- Statuti i KAKM nuk u botue deri ne korrik 1948, mbas prishjes se marredhanjeve me Shqiperine.

Keqesimi i marredhanjeve shqiptaro-jugosllave (qershor,1948) krijoi nji situate te veshtire per KAKM ngushtoi veprimtarine e Krahines dhe forcoi varesine e saj nga Republika e Serbise. Per ma teper, Federate Jugosllave qe kishte marre persiper kryemjen e disa projekteve –kryesisht strukturen e komunikacionit dhe shendetesine –i pezulloi ata, ndersa Fondi i Federates nuk dha asnji dinar per zhvillimin e Kosoves. Ky fillim jo-parimor krijoi bazen e mbrapambetjes se KAKM, nji mallkim qe e shoqenoi deri ne fund. Vetem ne vitin 1953, filloi dhanja e huave me interese per Kosoven. Para kesaj date, huate federale kishin karakterin e “grant”it, dhurate direkte.

Ne vitin 1953, Serbia ia doli me ba ndryshimet e kushtetutes serbe, simbas te ciles, “krahimat” nuk shiheshin perseri si rezultati”…i vullnetit te lire te popullit me u bashkue me Serbine federale”, por si “te drejta te akordueme nga Serbia per organizim te nji autonomie”. Ky qendrim serb u konfirmue edhe me ndryshimin e disa dispozitave te Kushtetutes Federale te vitit 1946 (Kreu XI i Kushtetutes u zevendsue me nji kapitull te ri Kreu IV) te percaktuem si “Dispozitat Parimore mbi Organet e Pushtetit te Krahinave Autonome” KAKM ishte tashma nen kontrollin serb. Me qellim qe te eliminohej mundesia e nji “kthese”qe mund te ngrente Status-in e KAKM, Ligji Kushtetues Federal abrogoi dispoziten e “nenit 44” e cila mundesonte krijimin e republikave te reja, si dhe formimin e krahinave te reja autonome.

Nji zbritje e ketill e pozites se KAKM ka qene pikenisje per kerkesat kosovare me ngrite statusin e Kosoves ne rangun e nji “republike federale”, qe ne thelb, ishte nji kerkese e drejte per barazi kombetare. Me gjithe kufizimet e imponueme dhe mohimit te drejtave te garantueme nga Lufta Nacional-Clirimtare e popullit kosovar, prap se prap KAKM mbeti, ne thelb, nji njisi autonome me identitet te caktuem shqiptar, si berthame e mundshme e nji shteti ne te ardhmen.

Si popullsi me shumice dermuese shqiptare te KAKM, shqiptaret nuk mund te trajtoheshin si “pakice kombetare”, nii qendrim-e trajtim- qe u perdorue per “pakicat” jashte KAKM, -ndersa madhesia e saj tokesore nuk lejoi qe ajo te bie ne nivelin e “rretheve” administrative. Perkundrazi! Madhesia e KAKM detyroi Republiken e Serbise te barazoje poziten e KAKM me ate te “Provinces” se Vojvodines, nji akt kushtetues , ne parim, cilesor.

Me ndryshimet kushtetuese te vitit 1963, gjendja e Kosoves u keqesue: dy krahinat autonome humben autonomine e tyne financiare e gjyqesore. Ne praktike, megjithese jo ne teori, ata u reduktuen ne dy njisi administrative serbe.

Krahas degradimit te konceptit te “autonomise” ne praktike per shqiptaret e Kosoves, Qeveria Federale, kryesisht serbe, adoptoi tri masa administrative “me eliminue rrezikun nacionalist”:

E para, shpernguljen masive te shqiptareve , kryesisht ne Turqi;

E dyta, procesi terrorist i mbledhjes se armeve,

E treta, kufizime artificiale , me ngadalesue zhvillimin e ekonomise dhe kultures.

Me ndryshimet e vitit 1948 ne marredhanjet shqiptaro-jugosllave, popullsia e KAKM u “transformue” mbrenda dites nga propaganada jugosllave nga “bashkepunmetore te okupatorit” ne “staliniste” dhe ma vone “enveriste”. Qellimi i ketij deformimi duket se ka qene mos-perfillja e shqiptareve ne Jugosllavi, dhe perforcimi i mbrapambetjes se tyne ekonomike dhe kulturore; si mase e vorfen dhe pa kulture, ajo mund te manipulohej ma me lehtesi. Eliminimi i udheheqjes shqiptare te Krahines, dhe pengimi i daljes ne skene te nji klase te edukueme qe mund te sherbente me paraqite pikepamjet e shqiptareve me dituni e kambengulje –ashtu si ngaju ma vone- Beogradi synonte keqesimin e konditave jetesore ne Kosove, dhe eventualisht emigrimin masiv te tyne, nji fenomen negativ qe mori zhvillim. Autori kosovar, Jusuf Buxhovi, spjegon:

“ … Ne perputhje me kete synim, do te mbyllet Instituti Albanologjik ne Prishtine, do te mbartet Shkolla Normale nga Gjakova ne Prishtine, qe pas pak edhe ajo do te mbyllet, do te serbizohen te gjitha emertimet e ndermarrjeve, fabrikave, ato te shoqatave kulturore apo klubeve sportive dhe te tjera, te cilat do te shkruhen me alfabetin cirilik; me nji fjale, do te anulohen te gjitha ata qe kishte kerkuar dhe jetesuar Keshilli Nacional i Shqiptareve nga fillimi, dhe ne saj te angazhimit te veprimtarive te tij” (Kosova,316)

KJo veprimtari radikale serbe shkaktoi reagim ne popullsine shqiptare e cila çfaqi kundershtimin e saj me organizimin e levizjeve revolucionare te viteve ’60, programi i te cilave ishte “bashkimi me Shqiperine”, ne ate kohe diktature e eger staliniste. Perseri, vendimet e Bujanit dolen ne skene si pike frymezimi patriotik. Ky zhvillim tregonte mungesen e besimit te popullsise ne programet e perpunueme ne Beograd, e sidomos neglizhimin e arsimit dhe mohimin e fondeve financiare federative per zhvillim ma te shpejte ekonomik.

Krahas me kete prirje “revolucionare” u çfaq ne Kosove tendenca e njohun e “Levizjes Nacional Demokratike Shqiptare” (LNDSH) e viteve te para (1945-1947) per ndergjegjsimin e elementit aktiv e te afrimit me Boten e Perendimit, si dhe mospajtimit me ideologjine politike. Si rrjedhim, kerkesat per nji forcim te identitetit kombetar shqiptar ne kuader te Jugosllavise Federale, filluen te ndryshohen, dhe bashkimi me Shqiperine u ba kerkesa kryesore e dites. Ne keto dite, çfaqet edhe aktivisti “enverist” Adem Demaçi, si figure simbolike e bashkimit me Shqiperine, nji kerkese se ciles i kishte kalue koha. Kosovaret, te shgenjyem nga zhvillimet politike dhe terrori komunist ne Shqiperi, ishin te vendosun me pase shtetin e tyne, mundesisht me evolucion kushtetues, tue fillue me kerkesen “Kosova-Republike”.

Kane qene demonstratat masive te vitit 1968 ata qe i dhane levizjes kosovare karakterin e saj te qendrueshem: jo bashkim me Shqiperine, por nji proçes shtet-formues qe synon nji republike te Kosoves mbrenda kuadrit te Jugosllavise federative. Parulla “Kosova-Republike” u ba udherrfyese ideologjike e popullsise dhe forma ma e plote e kerkeses per barazi ne Federate, por jashte kuadrit te Republikes se Serbise.. Nji percaktim i ketill logjik u pergjigjej mire kerkesave te Kosoves- barazi pa ndryshim te kufinjve nderkombetare- dhe ngriti nivelin politik te levizjes; kosovaret kishin tashma nji objektiv te caktuem, historikisht te justifikuem, dhe jo agresiv e revolucionar., i cili nuk mund te kundershtohej me arsye, me gjithe kercenimin e dhunes ushtarake serbe.

Akuzat jugosllave per “kunder-revolucion” dhe “separatizem” nuk pranoheshin lehte nga qarqet e edukueme te shoqenise jugosllave (me perjashtim ndoshta te Serbise, Malit te Zi dhe Maqedonise), as edhe nga qarqet diplomatike nderkombetare, amerikane dhe europiane (kryesisht gjermane).

Ky qendrim nuk pengoi autoritetet jugosllave me shtype egersisht çdo gjurme kundershtimi ne Kosove. . Nji aspekt i kesaj dhune ka qene persekutimi i klases se re intelektuale shqiptare, tani e njohun si forca udheheqse e levizjes mbarepopullore per nji Republike te Kosoves

Me Plenumin e IV te KQ te PKJ (qershor 1966) u krijue nji mundesi per shqiptaret e Kosoves me avancue programin e tyne qe synonte, si gjithnji ma pare, forcimin e lidhjeve direkte me Federaten Jugosllave, ne kurriz te dobesimit te lidhjeve te imponueme me force me Serbine. Ramja e A. Rankoviqi-it, koka drejtuese e shovinizmit serb, personi qe punoi ma se shumeti me avancue programin e nji “Serbie te Madhe” mbrenda Federates Jugosllave, ndezi shpresa te reja per nji levizje reformiste nga e cila do te perfitonte edhe Kosova. Ndryshimet kushtetuese (amendamentet) e vitit 1967 e ngriten nivelin e diskutimeve mbi Kosoven (dhe Vojvodinen) si “krahina autonome” dhe ushqyen kerkesen “Kosova-Republike!”, nji kerkese e denueme rande nga Kushtetuta e vitit 1963, qe dobesoi lidhjet e Kosoves me Federaten, dhe plotesoi deshirat serbe per kontroll mbi Kosoven.

Nji zhvillim i paparapame –dalja ne skene e Jugosllavise si faktor kryesor per reforma liberale, fitoi simpatine e “vendeve te pa-angazhuara” (ish-kolonite) dhe bani te pamundun kthimin ne sistemin autoritar, centralist, qe preferohej nga forcat regressive te shovinizmit serb. Tashti, dalja ne skene me fuqi ne Jugosllavi e “çeshtjes kombetare” kerkonte nji zgjidhje te pranueshme, qe eventualisht do te sherbente edhe si shembull per shume vende te pa-angazhueme. Termi “pakice kombetare” u zevendsue me termin “kombesi”, popullsi qe nuk perban korpusin kryesor te nji kombi (zakonisht i perfaqsuem ne nji “shtet”- si Shqiperia per Kosoven). Jusuf Buxhovi spjegon:

“ … Ky ndryshim nuk ishte vetem çeshtje terminologjie. Perkundrazi, kjo kishte te bente me nje perkufizim me adekuat per poziten e pjesetareve te kombesive si dhe rolin e tyne te ri qe do te kene ne Jugosllavi si subjekte te barabarta ne Federate, me çka krijohen kushte reale qe pozita e Krahinave (KAKM dhe PA e Vojvodines) te nxirreshin nga tutela serbe ku ishin futur me Kushtetuten e vitit 1963, per t’u kthyer ne ate te Federates…”(Kosova,328)

Nji zhvillim i ktille fatlum do te hapte rrugen per kerkesa ma te guximshme dhe ma konkrete nga ana e shqiptareve te Kosoves, siç jane anulimi i procesit te kurdisun te Prizrenit (1953) dhe pezullimi i shpernguljevet shqiptare ne Turqi.

Ngritja e KAKM ne nivelin e nji njisie federale pruni edhe ndryshime substanciale ne Kosove; jo me pak randesi ka qene zevendsimi i anti-shqiptarit Dushan Mugosha si udheheqes i PKJ per Kosoven, me shqiptarin Veli Deva.

Pozita e forcueme e shqiptareve te Kosoves u perkrah edhe nga elemente reformiste te Federates jugosllave –kryesisht sllovene dhe kroate. Ne veprimtarine e tyne kosovaret u perqendruen:

– ne zhvillimin ekonomik te Kosoves; dhe

– ne emancipimin ma te shpejte shoqenor dhe kombetar, si dhe ne emancipimin e kombesise shqiptare me forcimin e barazise, nji zhvillim qe duhej shprehe edhe nepermjet ndryshimeve kushtetuese (Buxhovi,op.cit.331)

Gjendja e re krijoi mundesine e zbulimit te diskriminimit te gjithaneshem serb ne Kosove, sidomos ne arsim dhe ekonomi, me synimin e pagabueshem ne reduktimin e Kosoves ne nji Krahine te paarsimueme dhe thellesisht te mbrapambetun ekonomikisht., ku vorfenia dhe paditunia do te ndihmojshin emigrimin e shqiptareve ne Turqi, nji objektiv kryesor serb.

Ne kete atmosfere optimizmi, ne Kosove nuk munguen edhe referencat ne Rezoluten e Bujanit dhe sidomos parimit te vete-vendosjes, tue perfshi edhe te drejten e shkeputjes. Ne prill 1968, Fadil Hoxha, udheheqes komunist kosovar, kerkonte haptazi njohjen me kushtetute te barazise kombetare ne mes te kombeve dhe kombesive….(perndryshe)…kjo kombesi (shqiptare) do te ishte jashte ose mysafire, ose diçka tjeter” qe la te kuptohet nji “toke e pushtueme”.

Ne kete fryme u mbajt mbledhja e Aktivit te komunisteve te Gjakoves, nga ku doli qendrimi se “Kosova do te mund te behej Republike” . Nga ky formulim, Aktivi i Gjakoves kerkoi:

1) Kombesia shqiptare te emertohet ‘kombi shqiptar’

2) te percaktohet me Kushtetute perdorimi i flamurit kombetar shqiptar,

3) te shpallet KAKM si “Republika e Kosoves’.

Qendrimet e Aktivit te Gjakoves u mirepriten ne te gjithe Krahinen. Ne Aktivin Politik te Prishtines u perseriten keto kerkesa, dhe u ngul kambe qe Kosova te njihet dhe te trajtohet si “njisi federale” me te drejta te plota.

Reagimi serb kundrejt kerkesave kosovare ka qene i terbuem. Ne mbledhjen e forumeve publike qendrimi Kosovar u paraqit si “tratheti e serbizmit”.

Kunder-reagimi Kosovar mund te permblidhet ne deklaraten e prokurorit te pergjithshem te Kosoves, Rezak Shala:” Republika e Kosoves ashte imperativ i kohes, dhe nga kjo e drejte nuk duhet heqe dore”.

Megjithate, nen presionin e udheheqjes federale, kryesia e komunisteve te KAKM u detyrue te terhiqet. “Opsioni i Republikes se Kosoves nuk ka qene asnji here pjese e kerkeses se komunisteve te Kosoves…por pasurimi i pozites Kushtetuese te Kosoves ne nivel te Federates.” (Buxhovi, Kosova,104)

Kompromisi i arritun se Kosova duhet te ngrihet ne shkallen e njisise federale, por duhet formalisht te mbetet e lidhun edhe me Republiken e Serbise, u spjegue nga Fadil Hoxha si vijon:

”…Nuk don te thote se nuk mund te shtrohet çeshtja e Republikes….Por duhet te vleresojme se çka ashte reale, vertete reale dhe e mundshme ne kete drejtim te afirmimit te autonomise, qe don te thote esenca te arrihet dhe, nga ana tjeter, te kuptohet se çka ashte deshire”. (Buxhovi.op.cit.342)

Kjo “terheqje taktike” shkaktoi reagimin e masave te te rinjve studente te konviktit te Prishtines, dhe te disa shkollave te mesme ne Kosove, qytetin e Tetoves dhe Ulqinit qe zgjaten, me nderpremje qe nga data 6 tetor deri me 27 nandor 1968, me kerkesen qe KAKM arsyetohet me te drejten e vetevendosjes –te konsakrueme ne Bujan,1944- e te fitueme gjate luftes kunder okupatorit. Nderhymja e forcave shtypese te policise serbe shkaktoi vdekjen dhe plagosjen me arme te studenteve. Por kerkesa “Kosova-Republike” u ba boshti kryesor parullave per te gjithe shqiptaret e Kosoves, pa dallim. Prirja per krijimin e nji shteti Kosovar predominoi, ndersa ideja e “bashkimit”me Shqiperine zuni vendin e dyte.

Demonstratat e vitit 1968 do te vejne shtetsine e Kosoves ne nji binare te pa kthese. Gjithashtu, keto demonstrata konfirmuen edhe rolin udheheqes te klases intelektuale te Kosoves. Flakadani i rezistences per liri e pavaresi kaloi nga pushka e “kaçakeve” ne nji atmosphere vete-vrasje, ne penen krijuese te te rinjve te edukuem dhe me perspektive fitorje ne kondita ma te pershtatshme qe mund te krijonte situata nderkombetare. Ashtu si tregoi historia ma vone, u donte bashkimi i ktyne dy armeve me arrijte fitoren perfundimtare ne fund te nji shekulli te pergjakshem, si dhe mirekuptimi nderkombetar!.(vijon)

Ne New York U zhvillua festivali 29- të “Festivali i Artë Ballkanik”

January 20, 2014 by dgreca

Muzika shqiptare e kënduar nga Merita Halili dhe shoqërurua nga grupi i drejtuar nga Raif Hyseni magjepsën adhuruesit amerikan të këngës e valles popullore, duke ngritur në peshë sallën e mbushur përplotë me spektator

Nga Beqir SINA/

BROOKLYN NEW YORK CITY: Ritmet tradicionale të Ballkanit përmbushën me më shumë se 4 mijë spektatorë për dy netë me radhë sallën e madhe me llozhat e saj në Grand Prospect Hall në Brooklyn më 17 dhe 18 janar, me zhvillimin e Festivalit te Arte të 29të “Golden Festival”. Kjo është padyshim ngjarja më e madhe tradicionale e muzikës nga Ballkani, dhe shtete për rreth tij në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, që mbahet në qytetin e Brooklynit në New York, ngjarje e cila këtë vit festoi 29 vjetorin e krijimit të saj.Në këtë festival marrin pjesë kryesisht adhurues të rinj e te reja amerikan të muzikës folklorike ballkanike dhe mesdhetare.

Sipas themeluesit të këtij festivali z. Michael Ginsburg, ” Festivali i Artë” që mbahet në mesjanarin të çdo viti në Brooklyn New York City, është ngjarja më e madhe vjetore e Muzikës dhe Valles nga Ballkani dhe më gjerë, dhe është bërë një festë e muzikës Ballkanike , e ushqimit tradicional nga këto vende, veshjeve popullore dhe të ekspozimit të arteve të bukura, pikturave, librave , DVD, dhe CD e të tjera .

Gjatë këtij festivalit preformuan për dy netë 70 grupet me orkestrat e tyre, duke interpretuar këngë e valle nga i gjithë Ballkani dhe vendet e tejra nga Europa. Më shumë se 4000, të dashuruar pas muzikës folklorike ballkanse, kënduan e vallëzuan në ritmin e muzikës popullore nga Ballkani për dy ditë me rradhë .

Ky festival është themeluar në vitin 1986 nga orkestra e tunxhit “Gojrat e Arta” – dhe është e vetëmja ngjarje në New York, për të dëgjuar këngë e valle të muzikës tradicionale nga Ballkani

Vendet e përfaqësuara në këtë festival përfshijnë Shqipërinë, Kosovën, Bullgarinë , Greqinë, Maqedoninë , Serbinë, Turqinë , Gjeorgjinë , Hungarinë , Poloninë, vendet skandinave Norvegjinë dhe Suedinë , Grupet rome dhe ata që lujnë muzikë Klezmer nga ish vendet e Europës juglindore, ku jetuan hebrejtë mbas Luftës së Dytë Botërore.

Në mesin e 70 grupeve pjesëmarrëse, për të 17të, vit me rradhë ishin edhe dy “ambasadorët” e muzikës shqiptare, jo vetëm në SHBA, por edhe anembanë botës, ata që i kanë dhënë botës zërin e artë të muzikës popullore shqiptare, Merita Halili – princesha e këngës popullore, si dhe Mjeshtri i fisarmonikës Raif Hyesni nga Mitrovica – Kosovë.

Në Grand Prospect Hall në Brooklyn më 18 janar, në kuadrin e Festivalit të 29të, të Artë, për 40 minuta u dha koncerti në një sallë të tejmbushur plot e përplot me spektatorë, ( 4.000 spektatorë) i këngëtares Merita Halili dhe grupit të Raif Hysenit të cilët janë pjesëmarrës të rregullt të këtij festivali.

Mbas shumë paraqitjeve gjatë Festivalit të Artë Ballkanik, salla i përshëndeti me ovacione të shumta, dhe e ngritur e gjitha në këmbë, duke kënduar e vallëzuar edhe ata së bashku me ritimin e këngëve e valleve shqiptare, të cilat krijuan një atmosferë me të vërtet madhështore.

Paraqitjen e shqiptarëve në Grand Prospect Hall në Brooklyn më 18 janar, Festivalit e 29të, të Artë, e ndoqi edhe asamblesiti i parë shqiptarë në Asamblenë e New Yorkut, zoti Mark Gjonaj dhe kryetari i Shoqatës Ana e Malit Ismet Kurti.

Në fund të këtij festivali patëm rastin të bisedojmë me dy protogonistët shqiptarë të Festivalit të Artë Ballkanik, Merita Halilin dhe Raif Hysenin si dhe me Drejtorin e këtij festivali zotin Michael Ginsburg.

B Sina : Si u lindi ideja për pjesmarrjen ne Festivalin Ballkanik?

Merita Halili: Ne kemi 17 vite që marrim pjesë në këtë festival, dhe ideja ishte që, duke qenë të njohur në vëndin tënd, do me thënë Shqipëri , Kosovë, organizatorët dhe muzikologët e këtij festivali na ftuan ne si përfaqëues të muzikës Shqipëtare.

B.Sina : Çka ju motivon ju dhe Meritës për të marrë pjes në festivale të tilla nëpër Amerikë ?

Raif Hyseni : Janë disa motive. Kuptohet që muzika është primare, me anë të së cilës ne përfaqësojmë kombin tonë dhe të gjithë Shqipëtarët në Ballkan e sidomos këtu në Amerikë. Një ndër motivet tjera është që, ne si Shqipëtar sjellim diçka autoktone, pastaj kulturën, traditën dhe vlerat tona që ne kemi si komb.

B. Sina: Sa ishte interesimi i publikut amerikan për këngët e vallet shqiptare ?

Merita Halili : Shfrytezoj rastin që juve personlisht t’ju falenderoj për gatishmërin tuaj që juve gjthmonë na keni ndjekur pothuajse në ç’do aktivitet tonin qoftë atë në nivel kombëtar, dhe internacional. Juve vetë ishit present, mbrëmë në pranin e 4000 vetave se si ne u pritëm. Eshtë kënaqësi që gjithë kjo audiencë këndonin këngët Shqipëtare me një zë të vetëm, e ky është një rezultat i punës disa vjeçare që ne kemi bërë këtu në Amerikë.

B Sina: Si mund të bëhesh pjesë e Festiavlit Ballkanik ?

Raif Hyseni : Festivali është i hapur për të gjithë, mirëpo ne përfaqësojmë muzikën Shqipëtare në këtë festival qe 17 vite,dhe prezentimi jonë profesional i jep një karakter shumë origjinal në çdo segment.

B.Sina : Kur pritet të kemi një tjetër event të tillë dhe si keni menduar t’a organizoni? Cilat do të jenë Festivalet e tjera ndërkombëtare që do të merrni pjesë ?

Raif Hyseni: Ne marrim pjesë në festivale të ndryshme internacionale këtu në Amerikë, dhe në botë, festivali tjetër i radhës që marrin pjesë mbi 7000 veta, dhe mbi 30 vende të ndryshme nga mbarë bota, do të jetë në fund të muajit Maj në shtetin e Nju Xhersit. Ne kemi disa koncerte në muajt që vijnojnë si për shembull, në shtetin e Vermontit, Massachusetts, Philadelphia, New Jersey, New York, si dhe kuptohet seminari tradicional që mbahet çdo vit në California.

Drejtori i Festivalit të Artë zoti Michael Ginsburg:

B.Sina : Çfarë mendimi keni ju për përfaqësimin e grupit të shqiptarëve – Albanian American Ensemble?

Michael Ginsburg: Unë e dua muzikën e Merita Halilit dhe Raif Hysenit, dhe se unë jam shumë i nderuar kur ata më pyesin të luaj me trompet me ansamblin e tyre. Merita dhe Raifi janë me të vërtet mjeshtër të muzikës Shqipëtare, por ata janë edhe mjeshtër që e kuptojnë dhe e luajnë muzikën botërore. Ata janë ambassador të mëdhenj të Shipërisë dhe Kosovës sepse ata janë qytetarë të botës dhe i duan dhe gëzojnë kënaqësin me popujt të ndryshëm nga mbarë bota.

B.Sina : Çfarë shikoni ju se e tërheq më shumë publikun në këngët e vallet shqiptare, kostumet e tyre folklorike ?

Michael Ginsburg: Publiku menjëherë e ka sensin që gjinden në një presencë madheshtie, kostumet shumëngjyrshe dhe të larmishme, këngët dhe muzika popullore shqiptare kur Merita dhe Raifi performojnë. Muzika vetevetiu është shumë e lehtë t’a kuptosh, edhe pa e ditur gjuhën Shqipe. Meloditë janë të bukura, ngacmuese, të llojllojshme, dhe me ritëm që i bën njerëzit të kërcejnë.

B. Sina: Çfarë karakteri ka ky Festival dhe a është bërë tradicional?

Michael Ginsburg: Festivali është në vitin e tij të 29-të, dhe gjithmonë ka qene fokusuar në muzikën tradicionale që vjen prej Ballkanit, por ne ftojmë edhe grupe të tjera. Ky festival ka të përfshirë muzikën që nuk është strikt tradicionale, por që eshtë e inspiruar nga muzika tradicionale, dhe se rrënjët e muzikës tradicionale, mund të vërehen shumë qartë. Ka pasur edhe disa shkëndija të muzikës nga pjesët e tjera botërore. Këtë vit, ka pas muzikë tradicionale nga Italia, Norvegjia, Suedia, Armenia, Ukraina, Egjipti, si dhe vendeve të tjera të Lindjes së Mesme. Gjithashtu, ka pasur një prezentim të fuqishëm i muzikës Xhuishe – Jews, ng ate dyja atë Safardike dhe tradicionale të Europës Perendimore. Gjithësesi mund të them se është një festival tradicional i cili vitin e ardhëshëm ka jubileun i tij 30 vjetorin.

Shtëpia e Martin Luther King në Alabama

January 20, 2014 by dgreca

Sot në SHBA është Dita e Martin Luther Kingut, udhëheqësi i vrarë i të drejtave civile. Është një ditë pushimi për të përkujtuar predikuesin baptist, i cili u bë zëri i lëvizjes për të drejtat civile në vitet ’50 dhe ’60. Një nga arritjet e tij më të mëdha e ka zanafillën më shumë se 50 vjet më parë në qytetit e Birmingamit të shtetit Alabama.

Martin Luther King erdhi në Birmingam në vitin 1963, në vendin që ai e quante qyteti më i ndarë racor në Shtetet e Bashkuara. “Për të dramatizuar këtë padrejtësi flagrante. Dhe për të kërkuar që qeveria federale të mos i japë fare të holla këtij qyteti nëse nuk vendos të heqë dallimet racore,” ishin fjalët e Martin Luther Kingut.
Zoti King dhe udhëheqës të tjerë të të drejtave civile filluan një fushatë për të nxitur qytetin të shfuqizojë ligjet që ndanin zezakët dhe të bardhët nëpër shkolla, restorante dhe vende të tjera publike.
Disa prej protestave u bënë të dhunshme dhe qindra demonstrues u arrestuan. Për t’i shpëtuar kaosit dhe për të patur një vend për të punuar, zoti King kërkoi strehim brenda kësaj shtëpie sekrete në Birmingam. Jeff Drew, prindërit e të cilit kanë qenë miq të Dr.Kingut, tani është pronari i shtëpisë.
“Ai mund të bënte çfarë të donte pa frikën e ndonjë hakmarrjeje brenda këtyre mureve. Shtëpia për të ishte vend për t’u lutur dhe për të shkruar.”
Por kjo nuk ka qenë një lagje e qetë 50 vjet më parë, pasi në atë kohë organizoheshin shpërthime bombash me motive racore, duke i dhënë këtij komuniteti pseudonimin “Dynamite Hill” – Kodra e Dinamitit.
Bombat shpërthenin afër dhe shtëpia ishte në mes të zjarrit nga të bardhët racistë.
“Kjo dhomë mbrohej nga ai muri i madh atje për të ndaluar plumbat të vinin këtu.”
Drew thotë se Dr. King qëndroi në shtëpi 20 herë gjatë fushatës në Birmingam. Ai fjeti në këtë dhomë dhe gjatë ditës u takua me udhëheqësit e të drejtave civile për të biseduar rreth strategjisë dhe për të negociuar mbi një marrëveshje me pronarët e bardhë të bizneseve.
“Këtu është vendi ku u negociua fundi i bojkotit të bizneseve të Birmingamit. Udhëheqësit e biznesit ranë dakord të punësojnë zezakët si shitës dhe të heqin shenjat nëpër tualete që i veçonin të bardhët dhe zezakët.”
Drew kujton gjithashtu kur ka dëgjuar një bisedë telefonike të tensionuar mes zotit King dhe presidentit John Kennedy, kur zoti King kërkoi që qeveria federale të ndalte dhunën.
“Zoti King thotë gjatë bisedës: ‘Ne duam që i gjithë vendi ta dijë se administrata juaj mbështet pabarazinë racore dhe brutalitetin këtu në Birmingham. Ne do t’i vazhdojmë demonstratat.’ Pastaj ai mbylli telefonin dhe e përplasi në tokë.”
Mëngjesin tjetër zoti Drew thotë se trupat federale të dërguara nga presidenti vendosën një postbllok jashtë shtëpisë dhe tensionet u zbutën.
Lawrence Pijeaux, President i Institutit të Birmingamit për të Drejtat Civile thotë se suksesi i zotit King në qytet pati një ndikim në mbarë vendin.
“Një ligj i ri bëri që njerëzit tanë të kenë mundësinë e arsimimit, strehimit, kujdesit shëndetësor, dhe të drejtës për të votuar. Këto gjëra u arritën kryesisht për shkak të asaj që ndodhi në Birmingam, të Alabamës.”
Zoti Drew dëshiron ta ruajë shtëpinë për t’u kujtuar njerëzve sakrificat e bëra nga zoti King dhe nga mijëra afrikano-amerikanë.(VOA)

Dr.Zijadin Sela në Çikago:Shqiptarët janë keq

January 20, 2014 by dgreca

Nga Skënder Karaçica/Chikago/

Gjatë vizitës në Çikago të kryetarit të komunës së Strugës,dr.Zijadin Sela,ai pati një takim të ngrohtë me aktivin e gjerë të KSHA-së dhe foli për disa aspekte aktuale të gjendjes së sotme të shqiptarëve në Maqedoni.Programin e udhëhoqi aktori i njohur shqiptar në Amerikë Pajazit Murtishi me recitimin e vargjeve të rilindasit të fundit shqiptar Ali Asllani,ndërsa kryetari i KSHA-së dr.Luan Elezi përshëndeti vizitën e të parit të Strugës dhe kërkoi që takimet me përfaqësuesit polititik shqiptar të jenë më të shpeshta e të programuara me lidhjet më afër me trevat amtare.

Ka kohë që janë bërë e po bëhen analiza të gjithmbarshme të gjendjes së sotme të shqiptarëve në Maqedoni,e filloi diskutimin dr.Zijadin Sela,për të vënë në spikamë spektrin e gjerë shkencor,por edhe si problem politik,të pozitës së popullsisë shqiptare si popullsi e dytë e madhe në këtë vend.Për tërë këtë rrugëtim të historisë sonë kemi argumentet e forta historike,etnike dhe juridike të kohës që kërkojnë rrugën më të drejtë kombëtare për zgjidhjen e çështjes shqiptare me marrëveshje të re kushtetuese(shtetfomues)në Maqedoni.Qendresa ndaj shtypjes politike,që në 80-vjetët e fundit mori formën e një gjenocidi të hapur,si edhe përpjekjet në fushën politike,të arsimit dhe të kulturës për të përballuar ndikimet asimiluese sllave,përbëjnë objektin tonë kombëtar të shqiptarëve në Maqedoni.Si gjithë populli shqiptar ,edhe shqiptarët në Maqedoni kanë ruajtur mëvetësinë e tyre kombëtare,që flasin qartë për një popullsi shqiptare,kompakte dhe autoktone në trojet veta ,me vijimësi historike,gjuhësore e kulturore të ruajtura në tiparet thmelore kombëtare.Më tej duke polemizuar më të thënat ,,shkencore,,të akademikëve dhe me Enciklopedinë maqedonase(të publikuar me paratë shqiptare),dr.Sela nënvizoj se të dhënat e fushave të ndryshme vërtetojnë se trevat shqiptare në Maqedoni janë vijim etnik,gjeografik,historik,gjuhësor e kulturor gjitëkombëtar dhe nuk dëshirojmë që të kemi kufijtë politik izolues e as forca ndikuese në këtë vend(jashta kushtetuese)të rendit të dytë.
Në pyetjet e shumta që kishin të bënin me gjendjen aktuale në Maqedoni,dr.Zijadin Sela,afroi argumente të forta se gjendja e shqiptarëve në Maqedoni nuk ka ndryshuar për të mirë.Akti më i larë juridik i Kushtetutës ka mbetur po ajo me tërë privilegjet (vetëm)për popullin jo shumicë maqedonase,ndërsa për shqiptarët si popullsi e dytë më e madhe në këtë vend me një përberje prej 40 për qind,na kanë lanë në tryezën e pakicave të bullgarëve dhe të serbëve(!).Për kohën e vitit 2001 dhe konflikti për të drejtat shqiptare në Maqedoni,Dr Sela vuri në dukje se nuk bëhet luftë për të drejta të njeriut,por lufta bëhet për ndarje nga regjimi i huaj për ne.Po sot jam për ndarjen e Maqedonisë dhe të shkohet edhe në varintin tjetër të një marrëveshje të re(e pati kuptimin për ndryshimet e Kushtetutës),ku do të krijoheshin vijat e reja të federalizimit të Maqedonisë.Marëveshja e Ohrit,nuk ka sjellë asnjë të mirë për popullin shqiptar,ndonëse ajo me tërë ,,kornizën ligjore,,më shumë ka mbetur në tovilinën politike dhe të diplomacisë si (torte e prishur)që nuk ka asnjë shije për kohën shqiptare,nënvizoj dr.Sela.Po kësaj marrëveshje ia pamë sherrin kur në vitin 2008,në disa ndryshime kushtetuese,për qudinë tonë nuk di sa ishin të vetëdijshëm përfaqësuesit e kualicionit (pa marrëveshje paraprake)të BDI-së në qeverinë aktuale tash e tetë vjetë,që gjuhën shqipe e sollën të mbeshjtellur me qefinë(sic!)që mbi këtë bazë,,ligjore,,komuna e Strugës ka mbetur pa aktin e statusit dhe të rregullorës së punës(!).Prandaj lidhur i bëjë thirrje subjektit politik(BDI)të dalë e të thotë të vërtetën se çfarë ndodhi me ,,ndryshimet,,kushtetuese në vitin 2008 sipas frymës së Marrëveshjes së Ohrit,,kornizës ligjore,,që sipas standardeve ndërkombëtare ato nuk mund të jenë të përgjithmonshme.
Fjalimi i dr.Zijadin Sela në Çikago u prit me ineteresim prandaj edhe vërshuan shumë pyetje nga të pranishmit,për të cilat i pari i Strugës iu përgjigj me maturi dhe me argumetin koha shqiptare sot në Maqedoni.Problemet ekonomike dhe papërspektiva ka krijuar disa vija gjeografike të zbrazjes së truallit shqiptar.Kur ndër vite kishim me 12 e më shumë paralele në shkollat shqipe,sot atje e kemi gjendjen alarmuese,kur na kanë ngelur me dy-tri klasa me pesë nxënës e të tjerët kanë migruar në vendet e botës deri në SHBA.Përkitazi me këtë subjekti në qeverinë aktuale(BDI)asnjëherë nuk doli me një program konkret për të parandaluar migrimin si një plagë e rëndë që tash e një shekull po e përcjell me dhimbje popullin shqiptar në Maqedoni.Subjekti politik shqiptar PDSH-ja në opozitë nuk është fajtore për përqarje të skajshme politike,ne nuk qendruam gjatë në pushtet,na mbeti vendi në opozitë dhe BDI-ja e mori drejtimin e çështjes shqiptare dhe tashti po shihen rezultatet e ,,kualicioneve,,pa marrëveshje të nënshkruar me partnerin e vet Nikolla Gruevski.Po sot në Shkup para syve tanë dhe të BDI-së po sendetohet programi antishqiptar,,Shkupi 2014,,me tërë ato përmendore për gjoja historike deri me vendosjen e Car Dushanit,i cili në shekullin e orëve vrastare ndaj shqiptarëve,e përgjaku tokën e tonë etnike.Sot shqiptarët në Maqedoni jetojnë të pasigurt,ata rrahen e sulmohen në pikë të ditës dhe askush asnjë fjalë e ndonjë përgjegjësi prej oraganeve të shtetit.Shqiptarët në Maqedoni janë keq!Tërë pushtetin lokal e kemi jashta kornizave të Konventës Europiane dhe i centralizuar në Shkup në zyrat e qeverisë aktuale të Nikolla Gruevskit.Prej atje na vijnë direktivat dhe mjetet buxhetore ,që për fatin e keq e kemi arkën bosh dhe,për qudinë e kohës,ata edhe ato pak mjete që i kemi kur duan mund ti marrin brenda pak minutash ashtu si na ndodhi me komunën e Strugës.Sa i përket politikave ekonomike për investimet në mjediset tona as që mund të flitet ndonjëherë.Prandaj,ka ardhur koha që ne e duam hisën tonë të buxhetit të ndarë në mënyrën e barabartë dhe me ndryshimet e rrafshit të ri kushtetuese edhe populli shqiptar të bëhet i barabartë(shtetformues)me popullin maqedonas e jo në këndin e ,,pakicave,,dhe të,,komuniteteve,,(sipas subjektit politik të BDI-së),kështu iu përgjigj pyetjeve në Çikago dr.Zijadin Sela.
Në fund tëkëtij takimi i pari i Strugës u bëri thirrje diasporës shqiptare në Amerikë dhe në botë që të kthejnë në tokën amtare për të jetuar e për të investuar,sepse pasuritë dhe resurset që i kemi mund të ndërtojmë e zhvillojmë bashkarisht ekonominë e lirë dhe biznesin me standardet e tashme,brezat tanë shqiptarë nuk e meritojnë të jenë vetëm mërgimtarë të rrugëve të botës,por në vendin e vet me dinjitet dhe me vlerat kombëtare e demokratike.Të ndalet udha e mërgimit,valixhja dhe lotët e ndarjes në Maqedoni,që tsh e një shekull po na përcjell me zbrazjen e truallit që pushtetit aktual i konvenon sa më pak shqiptar në tokën amtare.

Rama pse kaq inferior para Beogradit?!

January 20, 2014 by dgreca

Prof.dr. Eshref Ymeri/Kaliforni/

Përmes mjeteve të informimit masiv është dhënë edhe ky informacion: “Edi Eama, Kryeministri i ri i Shqipërisë, pritet që të vizitojë Beogradin gjatë muajit shkurt, në kuadër të një turneu diplomatik nëpër vendet e rajonit, ka njoftuar Ministri i Punëve të Jashtme të Serbisë Ivan Mrkiç përrmes mediave serbe, transmeton agjencia e lajmeve “B52” (Citohet sipas: “Edi Rama do të vizitojë Beogradin”. Marrë nga faqja e internetit “Tirana Observer”. 19 janar 2014).

Një informacion ky vërtet i çuditshëm. Në vend që këtë lajm publiku shqiptar ta mësojë nga zyra e informacionit e Kryeministrit Rama, ai e merr vesh nga mjetet serbe të informimit masiv.

Madje gazeta “Politika” e Beogradit e datës 17 janar 2014, paska zbuluar edhe një të vërtetë aspak ngushëlluese për publikun shqiptar të mbarë trojeve tona etnike. Ministri Mrkiç paska deklaruar:

“Beogradi e mirëpret iniciativën e Ramës të vijë në Serbi”.

Një njoftim ky që “Tirana Observer” e ka censuruar në faqen e vet të lartpërmendur të internetit.

Iniciativa e çuditshme e Kryeministrit Rama me siguri që nuk ka ngjallur ndonjë interes në Beograd, për të mos thënë që është pritur me shpërfillje, përderisa ministri Mrkiç deklaron:

“…nuk dihet data e saktë e vizitës së Ramës në Beograd, sepse Beogradi zyrtar është i zënë më çështje

të tjera të rëndësishme, disa prej tyre negociatat me Prishtinën dhe fillimi i negociatave për anëtarësimin e Serbisë në BE” (Citohet po sipas faqes së mësipërme të internetit të gazetës “Tirana Observer”).

Pas kësaj deklarate të ministrit të jashtëm serb, zoti Rama, normalisht, në mbrojtje të dinjitetit te vet si Kryeministër i Shqipërisë, duhet të deklarojë për anulimin e vizitës në Serbi, meqenëse Beogradi zyrtar nuk e vlerësuaka të rëndësishme vizitën në fjalë. Kur Beogradi del me një deklaratë të tillë publike pas 66 vjetë marrëdhëniesh të tendosura me Shqipërinë, pas një gjenocidi mbinjëshekullor që ka ushtruar kundër popullit shqiptar të Kosovës, kjo do të thotë se ai, edhe pas bombardimit të Serbisë në vitin 1999, edhe pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës, vazhdon të mos ushqejë kurrfarë respekti ndaj klasës politike të Tiranës. Deklarata shpërfillëse e ministrit të jashtëm serb për vizitën e Kryeministrit Rama në Beograd, dëshmon se mendësia millosheshiçiane ndaj etnisë shqiptare vazhdon të mbetet mbizotëruese në formimin psikologjik të klasës politike serbe.

Po si shpjegohet që Kryeministri Rama e ka mbajtur të fshehtë nga publiku shqiptar planin e vet për të vizituar Beogradin, madje duke e ndërmarrë vetë iniciativën për një vizitë të tillë, pa pritur ndonjë ftesë zyrtare nga homologu serb?

Në këtë mes dëshiroj të theksoj disa gjëra:

Së pari, zoti Rama nuk ka respekt për opinionin publik shqiptar, sepse atë, në formimin e vet si intelektual, e mban të karfosur fort ideja sekrete enverhoxhane, sipas së cilës udhëheqësi qëndron mbi popullin, sepse populli duhet të bëjë atë që i thotë udhëheqësi, se udhëheqësi është, demek, i pagabueshëm. Kjo ishte edhe arsyeja që Enver Hoxha kishte hedhur parullën: “ç’thotë partia bën populli”. Prandaj, duke mos pasur respekt për opinionin publikun shqiptar, Kryeministri Rama nuk e quan të arsyeshme që atë ta vërë në dijeni për hapat që ndërmerr në politikën e jashtme dhe sidomos në marrëdhëniet me fqinjët.

A nuk ishte Kryeministri Rama ai që, gjatë vizitës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës në vjeshtën që kaloi, duke shpërfillur tërësisht opinionin publik shqiptar, pranoi të bëhej çaktivizimi i armëve kimike siriane në vendin tonë? Kjo ngjalli një valë të fuqishme zemërimi në radhët e rinisë shqiptare në mbarë vendin, e cila, me shumë të drejtë, u ngrit peshë më këmbë dhe nuk e lejoi të vihej në jetë premtimi që ai u kishte dhënë autoriteteve amerikane.

Së dyti, si kuturis Kryeministri Rama të ndërmarrë iniciativën për të vizituar Serbinë, ndërkohë që Serbia nuk ka kërkuar ndjesë publike për krimet e pallogaritshme dhe për tragjeditë e rënda që i ka shkaktuar mbarë kombit shqiptar dhe veçanërisht popullit shqiptar të Kosovës, sidomos në gjysmën e dytë të viteve ’90? Po kur të shikojnë Kryeministrin Rama duke vizituar Beogradin, ç’do të mendojnë pronarët e atyre 200 mijë shtëpive të djegura në mbarë Kosovën? Ç’do të mendojnë nënat e atyre dëshmorëve që e lanë me gjak mbarë Kosovën gjatë luftës me makinën ushtarake të Millosheviçit? Çdo të mendojnë familjet e atyre gati 2 mijë të zhdukurve pa nam e pa nishan, për të cilët Beogradi vazhdon të mos i tregojë vendgroposjet e tyre? Ç’do të mendojnë ato 20 mijë gratë dhe vajzat kosovare që i përdhunuan shtazërisht kriminelët serbë? Ç’do të mendojë popullsia shqiptare e Luginës së Preshevës që përjetoi me dhembje shkuljen e memorialit në nderim të dëshmorëve që ranë në përleshje me bandat e Millosheviçit? Ushtria Çlirimtare e Preshevës, Medvegjes dhe Bujanovcit (UÇPMB) luftoi për të drejtat e veta kundër kriminelëve millosheviçianë, por memorialin në nderim të dëshmorëve të saj, e shkuli pas 14 vjetësh kryeministri i tanishëm serb Daçiç, i cili, me këtë akt barbar që kreu, vërtetoi se është mbështetës i fuqishëm i veprës kriminale të Millosheviçit. Me veprimin barbar kundër memorialit në fjalë, çka ishte një fyerje e rëndë për mbarë popullsinë shqiptare të Luginës së Preshevës dhe për luftëtarët e saj, Serbia dëshmoi se ajo gëzon një përkrahje të fuqishme në Evropën Perëndimore. Ish-Shefi i UNMIK-ut Lamberto Zanieri, në një intervistë për agjencinë gjermane të lajmeve, ka deklaruar:

“…pas ndërhyrjes ushtarake, një pjesë e bashkësisë ndërkombëtare mori anën e Serbisë”. (Citohet sipas: Lamberto Zanier. “Pas ndërhyrjes ushtarake, një pjesë e bashkësisë ndërkombëtare mori anën e Serbisë”. Marrë nga faqja e internetit. 16.04. 2011).

Së treti, i karfosur keq nga ideja e përngrirë (fikse) enverhoxhane në ushtrimin e pushtetit, siç e përmenda më lart, Kryeministri Rama shpërfill tërësisht mendimin intelektual shqiptar lidhur me qëndrimin paradoksal të Serbisë për mosdënimin e fajit në raport me popullin shqiptar të Kosovës. Edhe sot e kësaj dite vazhdon të mos dënohet platforma kriminale e akademikut Çubrilloviç e vitit 1938 për dëbimin e shqiptarëve nga trojet e veta etnike. Ca më tepër, nuk ka as edhe një shfaqje të vetme të ndjesës apo të pendesës kolektive nga klasa politike serbe dhe nga mbarë opinioni publik serb për dënimin e krimeve të Millosheviçit kundër Kosovës, e cila sot është shtet i pavarur dhe sovran. Si është e mundur që Kryeministri Rama të mos e ketë parasysh mendimin e Kadaresë në këtë pikë:

“Është jashtë çdo dyshimi se do të ishte pozitive njohja pa ngurrim e Kosovës. Madje, do të kishte qenë edhe më mirë sikur Serbia do të kishte qenë e para që ta bënte një gjë tillë! Në fundin e mijëvjeçarit, në Ballkan ndodhi një dramë. Kur një dramë mbaron, që ajo të mos përsëritet, fill pas uljes së perdes, duhet të ndodhë shqyrtimi i ngjarjes. Shqyrtim do të thotë, në radhë të parë, dënimi i fajit. Procesi kulmon me shqyrtimin e ndërgjegjes, çka do të thotë, me brerjen e saj, pra me pendimin. Në rastin e konfliktit të fundit ballkanik, procesi, për fat të keq, u ndërpre në mes. U ndëshkua faji me anë të bombave, por thelbi, ndërgjegjja fajtore, pothuajse nuk u prek” (Citohet sipas: Kadare: “Serbët duhej të ishin penduar për masakrën ndaj shqiptarëve”. Marrë nga faqja e internetit “Mapo online”. 19 janar 2014).

Gazeta “Mapo” ka bërë shumë mirë që e ka botuar intervistën e Kadaresë pikërisht pas deklaratës së ministrit të jashtëm serb Mrkiç për nismën e zotit Rama për të vizituar Serbinë. Fjalët e Kadaresë le t’i shërbejnë Kryeminstrit Rama si kujtesë se ka ndërmarrë një hap të pamatur.

Së katërti, me nismën që ka ndërmarrë për të vizituar Serbinë, zoti Rama e ka prezantuar veten si një politikan inferior. Dhe inferioriteti i Ramës para Beogradit, e lëndon keq çdo shqiptar me vetëdije të lartë kombëtare. Me shfaqjen e inferioritetit para Beogradit, zoti Rama ka ringjitur në skenë traditën e inferioritetit dhe të servilizmit politik të Enver Hoxhës në kuadrin e marrëdhënieve me Jugosllavinë e kohës së Titos.

Ja një fakt konkret që vërteton katërcipërisht se Enver Hoxha as që donte t’ia dinte për opinionin publik shqiptar dhe çdo vendim e merrte me kokën e vet. Në një letër që i dërgonte Titos në mars të vitit 1948, ai, me ndjenjën e inferioritetit dhe të servilizmit politik që e karakterizonte kokë e këmbë në marrëdhëniet me Jugosllavinë, ishte duke vënë në pikëpyetje pavarësinë edhe të kësaj cope Shqipërie që i kishte shpëtuar thikës evropiane të copëtimit:

“Shoku Marshall,

…Populli ynë është aq i lidhur shpirtërisht dhe ekonomikisht me popujt e Jugosllavisë sa asnjë popull tjetër dhe ky bashkim s’ka asgjë formale, por ndihet thellë në zemrat e popullit tonë. Ne duhet të punojmë konkretisht për Federatën [Jugosllave] dhe për këtë gjë në vendin tonë punohet me të gjitha forcat… Ne kemi bindjen se, si kurdoherë, Komiteti Central i Jugosllavisë do të na sqarojë dhe do të na këshillojë hapat dhe shoqërisht mbi këtë çështje të rëndësishme për të dy vendet tona.

Pranoni të falat e mia më të nxehta shoqërore.

Enver Hoxha

Tiranë, 17 mars 1948” (Nxjerrë nga AQSH, Fondi 14/AP, dosja 4, 1948. Citohet sipas: Vasfi Baruti. “Enver Hoxha në optikë të re. Shtëpia Botuese UEGEN. Tiranë, 2013, f. 207).

Kjo letër dëshmon ditën për diell se ç’udhëheqës servil dhe pa dinjitet kombëtar ka patur në krye Shqipëria. Inferioriteti dhe servilizmi politik i Enver Hoxhës para Titos kishte arritur deri në atë derexhe, saqë ai, pasionin e vet të zjarrtë për ta bashkuar Shqipërinë me Jugosllavinë, kishte guximin ta shiste për pasion të popullit shqiptar.

Presidenti serb Tomisllav Nikoliç, nuk e ka pranuar ftesën e Presidentes kosovare Jahjaga për të marrë pjesë në samitin e vendeve të rajonit që do të zhvillohet në Kosovë në vitin në vazhdim. Prandaj Kryeministri Rama le të nxjerrë mësimet e duhura. Le ta dëgjojë fjalën e Kadaresë për pendesën që Serbia duhet t’i kërkojë botërisht Kosovës për krimet e rënda që ka kryer kundër saj dhe pastaj këtu jemi. Le të shkojë për vizitë në Beograd. Ne me Serbinë jemi vende fqinje, me Kosovën në mes, dhe me të dëshirojmë të jetojmë në paqe dhe me mirëkuptim, por gjithsekush në shtëpinë e vet. Vizita e Kryeministrit Rama në Beograd, në kushtet ekzistuese të mosdënimit të fajit nga ana e Serbisë, tingëllon si një fyerje e rëndë jo vetëm për ata që përmenda më lart, por edhe për mbarë kombin shqiptar, si brenda trojeve etnike, ashtu edhe në diasporë.

Santa Barbara, Kaliforni

19 janar 2013