dgreca – Page 599 – Dielli

Frank Shkreli: Maks Velo shkoi në amshim

May 9, 2020 by dgreca

NGA FRANK SHKRELI/

Maks Velon e kam takuar vetëm njëherë. Ishte gjatë një vizite që ai bëri në zyrën time në Zërin e Amerikës (VOA) në Washington pas shembjes së komunizmit. Më pat lënë përshtypjen se ai ishte disidenti shqiptar, që pak a shumë përputhej me vetitë e disa figurave të disidentëve të njohur të periudhës komuniste në Evropën Lindore dhe Qëndrore, shumë prej të cilëve kishin vizituar VOA-n gjatë komunizmit dhe pas shembjes së regjimeve komuniste në Evropën Lindore. Maks Velo, jo vetëm në pamje fizike dukej si disidentët evropiano-lindorë, ashtu i pakujdesshëm në veshje dhe me flokë kaçurrelë të thinjur e të pakrehur, që kishim takuar në vizitat e tyre në Washington, të ardhur nga ish-Bashkimi Sovjetik, Polonia, Çekia dhe Hungaria komuniste, ndër të tjerë, por edhe rebel me mendime, analiza dhe reagime për të vërtetën e jetës nën komunizëm.

Idetë dhe mendimet e disidentëve anti-komunistë, përfshirë edhe Maks Velon – megjith ndonjë deklarate kontraversiale që mund të ketë bërë ai në të kaluarën, do të mbijetojnë Velon dhe disidentët e dikurshëm, si gjithnjë aktuale — mbi gënjeshtrat dhe të vërtetat, mbi abuzimin e të drejtave të njeriut dhe krimet nën komunizëm, si dhe mbi sfidat dhe kundërshtimet që i duhen bërë pushtetarëve gënjeshtarë e të pandershëm, atëherë dhe sot. Asnjë vend dhe asnjë sistem politik, nuk është imun ndaj këtyre të të pavërtetave ose gjysëm të vërtetave, sidimos të pushtetarëve autoritarë, si dhe ndaj propagandës së flliqtë të ish-regjimeve komuniste që edhe sot mbizotëron në disa vende ish-komuniste, përfshirë Shqipërinë.

E vërteta gjithmonë ka qenë dhe është një kërcënim për ish-diktatorët komunistë dhe për autoritarët e sotëm, pseudo-demokratë. Këtë e kanë ditur mirë disidentët anti-komunistë dikur, përfshirë ish-disidentin çek, të ndjerin Vaclav Havelin, i cili në shkrimin e tij, “Fuqia e të pafuqishëmve” ka thënë se njerëzit nuk duhet të pranojnë gënjeshtërat nga autoritarët dhe diktatorët: https://telegraf.al/opinion-2/fuqia-e-te-pafuqishmeve-sipas-modelit-te-vaclav-havel/

Maks Velo mund të konsiderohet si njëri prej disidentëve shqiptarë, i cili ka denoncuar me forcë regjimin e Enver Hoxhës, si ish-i burgosur i regjimit komunist, i akuzuar për “agjitacion dhe propagandë” nga ai regjim, veprat artistike të të cilit, sipas atij regjimi, shprehnin gjithashtu, krimin e madh për “prirje moderniste dhe anti-socialiste”.

Autoriteti për Informim mbi Dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit, 1944-1991, (AIDSSH) në një njoftim dha lajmin për kalimin në amshim të “Artistit, arkitektit, krijuesit origjinal e rebelit, i lindur në Paris, i diplomuar në Tiranë, i dënuar për agjitacion e propagandë në Spaç, me punë të rënda në minierë dhe i pranishëm e aktiv në jetën publike të kryeqytetit 30 vitet e fundit, me botime, projekte dhe nisma të reja”. AIDSSH njofton gjithashtu se dy vjet më parë, Maks Velo kishte tërhequr dosjen e tij (të Sigurimit të Shtetit) pranë AIDSSH dhe kishte vendosur ta botonte dosjen, si një dëshmi dhe denoncim të makinacioneve të sistemit komunist për shënjestrimin e artistëve dhe tjetërsimin e individit në diktaturë.

Në vitin 2018, një prej tre rrjetëve më të njohura të televizionit amerikan, NBC NEWS kishte përgatitur një program të posaçëm për “Dosjet e Regjimit Komunist në Shqipëri” dhe kishte zgjedhur pikërisht Maks Velon, si protagonistin kryesor të atij programi. Me atë rast kam botuar një përmbledhje të programit të televizionit amerikan, NBCNEWS, për lexuesin shqiptar, të cilin po ua sjell në kujtim të Maks Velos, me rastin e kalimit të tij në amshim.
“

“NBC NEWS” PËR DOSJET E REGJIMIT KOMUNIST NË SHQIPËRI

Gazeta Telegraf

26 Korrik, 2018

Frank Shkreli*

Njëri prej rrjeteve më të njohura multi-mediatike në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, NBC NEWS, botoi të hënën në portalin e saj një shkrim mjaft të hollësishëm mbi hapjen e dosjeve të Sigurimit, ish-policisë sekrete të regjimit komunist të Shqipërisë, Sigurimi. Për lexuesin shqiptar shkrimi mund të mos ketë ndonjë informacion të ri, por artikulli është shkruar duke pasur ndër mend lexuesin amerikan, i cili mund të ketë pak ose aspak njohuri në lidhje me mënyrën e veprimit brutal të Sigurimit të regjimit komunist shqiptar ndaj kundërshtarëve të regjimit, sidomos tani, pothuaj 30-vjet pas shembjes së komunizmit në Shqipëri, kur ish-vendet komuniste në Evropë e kanë kryer këtë punë me kohë, pothuaj menjëherë pas shembjes së komunizmit. Është interesant fakti gjithashtu që ky ent mediatik e ka gjetur të nevojshme për lexuesit e vet, që pikërisht në këtë kohë, të dërgojë një korrespondente të saj në Shqipëri për të raportuar mbi dosjet e regjimit komunist në atë vend. Kjo është me rëndësi, sepse publiku amerikan nuk ka asnjë ide se si qëndron çështja e dosjeve të komunizmit në Shqipëri, gati 30-vjet pas rënies së atij regjimi në atë vend. NBC News njofton publikun amerikan se, “Shumica e ish-vendeve komuniste i kanë hapur me kohë dosjet e periudhës së Luftës së Ftohtë, por ndryshe nga shumica e këtyre vendeve, Shqipëria ende nuk ka miratuar një ligj lustracioni për një pastrim sistematik të largimit nga detyra të ish-zyrtarëve komunistë, të cilët kanë marrë pjesë në krime gjatë periudhës së sundimit komunist”, megjithëse, shkruan NBC News, “Ky vend ballkanik prej rreth 3-milionë banorësh kishte njërin prej regjimeve më brutale në botë”.

Në artikull theksohet gjithashtu se, “Disa ekspertë e kanë krahasuar Shqipërinë komuniste me Korenë e Veriut, pasi kufijtë e saj ishin të mbyllur dhe shqiptarët ekzekutoheshin po të provonin të largoheshin nga vendi.” Enver Hoxhën, i cili udhëhoqi vendin që prej mbarimit të Luftës së Dytë Botërore e deri në vdekjen e tij në vitin 1985, NBC News e cilëson atë si një njeri që, “njihej se vuante nga paranoja, i cili ndërtoi mijëra bunkerë, anë e mbanë vendit, për t’u mbrojtur nga një invadim i huaj që nuk ndodhi kurrë.”

Maks Velo

Korrespondentja e NBC News, Katie Englehart ka zgjedhur piktorin dhe ish-të burgosurin shqiptar Maks Velon si protagonistin kryesor të kronikës së saj të dërguar nga Tirana. Maks Velo, një ish-i burgosur i regjimit komunist, i akuzuar për “agjitacion dhe propagandë” nga regjimi komunist, veprat artistike të të cilit, sipas atij regjimi, shprehnin gjithashtu “prirje moderniste dhe anti-socialiste”. Ai ka thënë për NBC News, se pasi refuzoi të bashkëpunonte me Sigurimin, “diçka që unë nuk mund të bëja” është shprehur ai, Z. Velo është mbajtur në izolim dhe është marrë në pyetje për gjashtë muaj rresht, pastaj është dënuar me 10-vjet punë të rëndë në burgun famëkeq të Spaçit, raporton NBC News, në bazë të ligjit të tipit sovjetik, për “agjitacion e propagandë”. Ishte viti 1978, kulmi i diktaturës së regjimit të Enver Hoxhës, njofton NBC News, duke nënvizuar se Maks Velo, për pothuaj katër dekada tani, e pyet veten nëse ai kishte përfunduar në burgun e Spaçit si rrjedhim i spiunimit pranë autoriteteve të kohës, nga ndonjë person që ai e kishte njohur. Enti mediatik amerikan NBC News raporton për lexuesit amerikanë se vitin që kaloi, qeveria shqiptare hapi më në fund dosjet e policisë sekrete të shtetit, (Sigurimi), duke bërë të mundur kështu që kushdo që dëshiron mund të kërkojë dosjen e vet, duke mundësuar edhe identifikimin e atyre që mund të kenë bashkëpunuar me regjimin komunist për të spiunuar ata që mund të konsideroheshin si kundërshtarë të regjimit. Por korrespondentja e NBC News shkruan nga kryeqyteti shqiptar se, me gjithë vendimin për hapjen e dosjeve të Sigurimit, “Është vështirë të thuhet ekzaktësisht nëse koleksioni i dosjeve është i terë, pasi mendohet se agjentët e Sigurimit kanë zhdukur mijëra dosje gjatë viteve të fundit të regjimit komunist”, thekson NBC News.

Por, siç kanë bërë edhe shumë shqiptarë të tjerë, NBC News raporton se Z. Maks Velo e ka kërkuar dosjen e tij megjithëse fillimisht kishte hezituar ta shfletonte, por megjithëkëtë, nga dosja e tij, ka zbuluar se ai është spiunuar nga nja 20 veta, ndër të tjerë, edhe nga një mik i ngusht dhe nga ish-vjehrra e tij. Për hapjen e dosjeve, NBC News ka folur edhe me Z. Gentiana Sula, Drejtoreshë e Entit për Hapjen e Dosjeve, e cila ka thënë për entin e njohur mediatiak amerikan se, “Këtu vijnë çdo ditë njerëz për të bërë pyetje ndaj të cilave ata nuk kanë marrë përgjigje për një kohë të gjatë. Në qoftë se ka gjëra për të cilat ata kanë nevojë të falin ose të kërkojnë falje, për veten ose për prindërit e tyre, ky është një rast i mirë për të bërë një gjë të tillë. Shpeshherë”, ka thënë ajo për NBC News, “një bashkëpunëtor dhe një viktimë e Sigurimit, jetonin dhe vepronin në të njëjtin mjedis”.

Ndërkohë që diktatura komuniste u shemb në fillim të vitit 1990, njofton në kronikën e saj korrespondentja e NBC News, Katie Engelhart, agjentët e Sigurimit famëkeq shqiptar u tërhoqën në anonimitet duke u zhdukur nga qarkullimi, por megjithëkëtë, korrespondentja amerikane kishte gjetur një ish-agjent të Sigurimit, i cili është treguar i gatshëm të fliste me gazetaren amerikane. Ish-zyrtari i lartë i Sigurimit të shtetit shqiptar, Nesti Vako i tha NBC News se në kohën e regjimit komunist, agjentët e Sigurimit kishin vendosur mjete përgjimi anë e mbanë vendit, nëpër kafene, zyra dhe në të gjitha ambasadat e huaja, ndër të tjera. Vako u shpreh për NBC News se i “kishte pëlqyer shumë puna e tij (si agjent i Sigurimit) dhe se ishte tepër krenar për punën që kishte bërë”, duke shtuar se, “vetëm kishte zbatuar ligjin”. Ish-agjenti i Sigurimit ka thënë gjithashtu se ishte kundër hapjes së dosjeve, pasi hapja e dosjeve, sipas tij “nuk është një gjë e mirë”, ka theksuar ish-agjenti Nesti Vako, duke pasqyruar kështu edhe arsyen, se pse klasa politike dhe një pjesë e madhe e shoqërisë shqiptare nuk duan të merren me të kaluarën komuniste.

Dosja e Z. Maks Velo ka gjithsejtë 250 faqe dhe atij i janë nevojitur disa muaj për ta kuptuar dosjen e tij, shkruan NBC News. Z. Velo ka thënë se nuk i vjen keq që e ka lexuar dosjen, megjithëse me hezitim, por nga ana tjetër, nuk mendon se me hapjen e dosjeve, ndonëse vonë, është mbyllur kjo çështje, as për të, as për shoqërinë shqiptare në përgjithësi. Ai citohet të ketë thënë se, “Amerikanët thonë 100 herë në ditë “Më fal’, ndërsa këtu nuk thotë askush, kurrë “Më fal”, duke aluduar se dikush duhet të kërkojë falje për krimet e regjimit komunist, ashtu që më në fund, të fillojë shërimi i plagëve gjithnjë të hapura nga periudha e krimeve të komunizmit në Shqipëri. Megjithëse vonë, duket se ditët e fundit, në këtë drejtim është hedhur një hap sado i vogël, edhe pse tepër vonë.Zëri i Amerikës njoftoi javën e kaluar se Komisioni Ndërkombëtar për Personat e Zhdukur (ICMP) — një organizatë ndër-qeveritare që merret me personat e humbur, si përfundim i konflikteve dhe shkeljes së të drejtave të njeriut — nënshkroi një marrëveshje bashkëpunimi me shtetin shqiptar për identifikimin e një grupi personash të viktimizuar dhe varrosur në Dajt dhe në Ballsh, nga regjimi komunist shqiptar i periudhës 1944-1991. “Marrëveshja tregon dëshirën për të mbrojtur të drejtat njerëzore të familjarëve të zhdukurve”, citohet të ketë thënë gjatë ceremonisë së nënshkrimit, drejtori i programit të ICMP për Ballkanin Perëndimor, Methju Holliday. “Marrëveshja tregon vullnetin politik të shtetit shqiptar për të trajtuar çështjen e personave të zhdukur gjatë regjimit komunist në një mënyrë efektive, ligjore dhe të saktë.

Të gjithë këto përpjekje bëhen, jo thjesht për të respektuar të vdekurit, por për të ngritur lart të drejtën e jetës, dinjitetin dhe ligjin”, – tha ai. Më mirë vonë se kurrë, por ku ishe ti dhe organizata jote deri tani, Z. Holliday? Gjatë gjithë kësaj kohe post komuniste kam shprehur vazhdimisht dyshimet e mia serioze për angazhimin e autoriteteve shqiptare për t’u përballur me të kaluarën komuniste. Edhe në qoftë se është bërë gjë në këtë fushë, zakonisht ka qenë rezultat i trysnisë dhe interesimit të të huajve, sidomos ambasadës gjermane në Tiranë dhe jo i dëshirës së klasës politike shqiptare post-komuniste për të zbardhur krimet e komunizmit në Shqipëri. Prandaj, e gjithë kjo përpjekje – përfshirë marrëveshjen e fundit midis organizatës ndërkombëtare ICMP dhe autoriteteve shqiptare – është tepër pak dhe shumë vonë, nga ana e autoriteteve shqiptare, por edhe e enteve ndërkombëtare, përgjegjëse për këtë çështje. Por në fund të fundit, faji për këtë u mbetet të dera autoriteteve shqiptare. Thjeshtë dhe qartë, autoritetet shqiptare të këtyre 28 vjetëve post-komunizëm nuk kanë treguar asnjëherë seriozitetin e nevojshëm për t’u përballur me të kaluarën komuniste dhe me krimet e atij regjimi – pasojat e të cilit shihen edhe sot kudo në jetën shoqërore dhe politike të vendit – krejt ndryshe nga ajo që ka ndodhur në shumicën e vendeve ish-komuniste të Evropës, siç vë në dukje edhe enti amerikan mediatik NBC News, në kronikën e saj nga Tirana.

FËMIJA 5 VJEÇAR, QË NDËRROI JETË TË ENJTEN NË NY, HAP NJË KAPITULL TË RI NË BETEJËN ME KORONAVIRUSIN

May 8, 2020 by dgreca

-Shqetësim pasi një djal 5-vjeçar nga NYC dhe një 4 vjecar nga New Jersey vdiqën prej komplikimeve që lidhen me COVID-19.

-Deri tani janë 73 pacientë pediatrikë në të gjithë shtetin e NY, të cilët shfaqin simptoma të ngjashme me sëmundjen…

Bota kaloi shifrën e 4 milion të infektuar nga COVID-19

Nga Dalip Greca

Guvernatori i New Yorkut Andrew Cuomo paralajmëron me shqetësim hapjen e një kapitulli të ri, krejtësisht të ndryshëm, nga çfarë kemi parë nga beteja e deritanishme në përballjen me Koronavirusin, pasi një djalë 5-vjeçar nga NYC vdiq prej komplikimeve që lidhen me COVID-19.

Për muaj të tërë, prindërit ishin të qetë dhe po bekonin faktin që Coronavirusi nuk i prekte fëmijët. Por siç duket e vërteta nuk qenka tamam ashtu. Ndoshta ndryshimi i formave të virusit nuk po i kursen fëmijët.Edhe të dhënat zyrtare që u servirën (me vonesë) nga kinezët tregonin se fëmijët nuk prekeshin njësoj si të rriturit ose kur prekeshin nuk shfaqnin simptoma të rënda.

Guvernatori i New York-ut Andrew Cuomo ka paralajmëruar për shenja shqetësuese, të cilat deri tani janë dyshuese, ndoshta jo të vërtetuara plotësisht.

– Një djalë 5-vjeçar në New York City vdiq të enjten nga komplikimet që lidhen me koronavirusin, tha Cuomo në një konferencë për shtyp të Premten pasdite, me 8 maj 2020. Ai komentoi se departamenti i shëndetit të shtetit po heton “disa raste të tjera që paraqesin rrethana të ngjashme”.

-Ky do të ishte vërtet një lajm i dhimbshëm dhe do të hapte një kapitull tjetër. Ne menduam se fëmijët mund të ishin thjeshtë ndërmejtës trasmetimi tek të moshuarit, por nuk menduam se fëmijët do të vuanin prej koronavirusit, ka komentuar guvernatori të Premten.

Besohet se djalit 5-vjeçar, që ndërroi jetë të enjten, vdekja mund t’i ketë ardhë nga komplikime të shkaktuar nga COVID-19. Guvernatori nuk e përmendi emrin fëmijës. Ndërkohë, Departamenti i Shëndetit po studion provat për të arritur në konkluzione nëse koronavirusi mund të shkaktojë sëmundje të rëndë te fëmijët?

Deri tani janë 73 pacientë pediatrikë në të gjithë shtetin, të cilët shfaqin simptoma të ngjashme me sëmundjen Kawasaki dhe sindromën toksike të shokut, tha Cuomo.

New York City kishte paralajmëruar të hënën se 15 pacientë midis 2 dhe 15 vjeç ishin shtruar në spitale gjatë tre javëve të fundit me sindromën që lidhej me Covid. Shumica e tyre testuan pozitive për koronavirusin ose kishin teste pozitive antitrupash.

Disa nga fëmijët kishin ethe të vazhdueshme, sindromën e shokut toksik dhe karakteristika të ngjashme me sëmundjen Kawasaki, tha njëri prej këshilltarëve shtetëror për shëndetin.

Sëmundja Kawasaki shkakton inflamacion në muret e arterieve dhe mund të kufizojë rrjedhën e gjakut në zemër. Zakonisht kjo sëmundje është e shërueshme dhe shumica e fëmijëve arrijnë ta kalojnë pa probleme serioze, por mund të jetë edhe vdekjeprurëse. Kryesisht prek fëmijët nën 5 vjeç.

Specialistët e shëndetit thanë se: Simptomat përfshijnë temperaturë të lartë ,që zgjat mbi pesë ditë, shoqërohet me skuqje, gjëndra të fryra në qafë, buzë të thata të plasaritura, ënjtje të duarve dhe këmbëve dhe skuqje në të dy sytë. Simptomat të ngjashme me Kawasaki janë shfaqur tek fëmijët edhe në shtete të tjerë. Kështu guvernatori i New Jersey-t, Phil Murphy njoftoi se një fëmijë 4 vjeç humbi jetën nga komlikacione të tilla. Në Seattle janë konstatuar raste të tilla, siç janë raportuar edhe nga Spitali i fëmijëve në Stanford në Kaliforni.

Po ashtu edhe në Mbretërinë e Bashkuar, specialistët e pediatrisë paralajmëruan kohët e fundit se disa fëmijë po sëmureshin nga sindroma e rrallë që mund të lidhej me koronavirusin. Ekspertët e atjeshëm thanë se dhimbja e barkut, simptomat gastrointestinale dhe inflamacioni kardiak, janë të zakonshme në raste të tilla.

Raste të ngjashme janë raportuar në Itali dhe Spanjë.Duket se një kapitull i ri, po hapet në betejën kundër virusit të mistershëm.

***

BOTA, KALON 4 MILION TË INFEKTUAR

Bota vazhdon të jetë e pafuqishme përballë virusit të mistershëm, në pritje të vaksinës, duke shënuar shifrën rekord të të infektuarëve me 4 milion, 9 mijë e 999(gjatë 24 orëshit të fundit u raportuan 95 mijë e 999 të infektuar të rinj), ndërsa numri i viktimave arriti 275 mijë e 934(gjatë së premtes u raportuan 5 mijë e 508 viktima). Shifrat më të larta ditore vazhdon t’i kenë Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Mbretëria e Bashkuar. Spanja, Italia, Franca, duket se po mbajnë nën kontroll situatën pas kalimit të kulmit të kurbës së Pandemisë. Të tre këto shtete europiane regjsitruan më pak se 250 viktima ditore, ndërsa Gjermania është menaxhusja më e mirë e shteteve europiane me vetëm 7 mijë e 510 viktima nga 170 mijë e 588 të infektuar nga COVID-19.

Britania e Madhe raportoi të premten 626 viktima(duke e çuar numrin e përgjithshëm të të vdekurëve në 31 mijë e 241 të vdekur), shifër kjo që e lë pas Italinë me 30 mijë e 201 viktima. Kohët e fundit edhe Rusia po e rrit numrin e të infektuarëve me më shumë se 10 mijë të infektuar në ditë, ndërsa ka në kontroll jetët njerëzore- nga 187 mijë e 859 të infektuar, ka vetëm 1 mijë e 723 viktima.

SHBA, 1 MIJË E 649 TË VDEKUR NË 24 ORË

Gjatë 24 orëshit të fundit u raportuan 1 mijë e 649 të vdekur, duke regjistruar në total 78 mijë e 577 të vdekur, ndërkohë që me 28 mijë e 231 të infektuarit e rinjë të raportuar të Premten, numri i përgjithshëm i të infektuarëve shkoi në 1 milionë 320 mijë e 854.

Përveç uljes së numrit të të shtruarëve nëpër spitale, ka dhe dy sinajle pozitive: Është rritur numri i shëruarëve me rreth 222 mijë, ndërsa vijojnë testimet, që deri tash kapin shifrën e 8 milion 573 mijë e 610.

New Yorku me përjashtim të ditës së mërkurë, kur u shënuan 752 viktima, ditët e tjera kanë qenë më optimiste; të enjten 409 të vdekur, ndërsa të premten 220. Shifër që guvernatori Cuomo e komentoi gjatë konferencës për shtyp të Premten pasdite në Poughkeepsie, si dhimbje për jetët e humbura.

Numri i shtrimeve të reja në spitale prej COVID-19 ka qenë i sheshtë gjatë ditëve të kaluara. Ai tha se shpresojmë që të shohim një rënie në ditët e ardhshme.

Ndërsa kurba e shtrimeve në spital dhe të pacienëtve të intubuar, është në rënie, komentoi Cuomo.

Nga ana e tij, kryetari i Bashkisë Bill de Blasio prezantoi të Premten rregullat e reja të hyrjes në disa parqe të New York City, me qëllim shmangien e turmave.

Udhëzimet e reja u referohen përkatësisht Hudson River Park në Manhattan dhe Domino Park, Williamsburg-Brooklyn, ku ka pasur mbigrumbullime në ditë të ngrohta.

Qyteti do të kufizojë kapacitetet në Piers 45, 46,

do të rrisë praninë e policisë dhe do të monitorojë nga afër Parkun Domino, sipas kryetarit të bashkisë. Ai tha se do të kufizohet numri i e njerzëve që hyjnë dhe do të kërkohet distancim dhe mbajtja e detyruar e maskave.

Nëdrkohv ka pasë kundërshtime e protesta nga ndërhyrjet e policies,e cila ka arrestuar kundravajtësit. NYPD ka publikuar statistika që tregojnë se 68 përqind të arrestimeve dhe thirrjeve për distancim social kanë përfshirë qytetarët me ngjyrë, 24 përqind hispanikët dhe 7 përqind të bardhët.

***

…. New Jersey ka shënuar një ulje të ndjeshme kohët e fundit, si për numrin e të infektaurëve ashtu edhe për numrin e viktimave. Guvernatori Phil Murphy njoftoi të premten 1,985 të infektuar të rinj prej COVID-19, duke e çuar numrin në të gjithë shtetin në 136,976. New Jersey kishte gjithashtu 130 vdekje të reja, duke rritur numrin e vdekjeve të shtetit në 8,964. Guvernatori tha që niveli i përhapjes së koronavirusit po ngadalësohet në të gjithë shtetin, dhe që nga e enjtja në mbrëmje, në spitalet e New Jersey ishin 4,605 pacientë COVID-19, ç’ka shënon një ulje prej 1.000 pacientësh nga e Premtja e kaluar.

Për më tepër, numri i pacientëve të raportuar në kujdes kritik ose intensiv dhe përdorimi i ventilatorëve, vazhdojnë të ulen ndjeshëm.

Statistikat e viktimave për shtetet e tjera, që u raportuan gjatë së Premtes: Massachusetts 150 të vdekur(numri i përgjithshëm 4 mijë e 702), Illinois 130 të vdekur( numri i përgjithshëm 3 mijë e 241),California 87 viktima ditore, Pannsylvania 125, Michigani 57, (Shifra e përgjithshme e viktimave 4 mijë e 393), Florida 69, Texasi 39, Connecticut 77, Georgia 51, Louisiana 19, Maryland 57, Indiana 33, Ohio 32, Virginia 43, Arizona 67, Minnesota 26,Missouri 31 etj.

NË EMËR TË POPULLIT NUK MUND TË DËNOJNË VARRMIHËSIT E TIJ

May 8, 2020 by dgreca

Nga Pëllumb LAMAJ/

Legjenda e burgjeve komuniste ,shembëlltyra e misionarit të revoltave të perjetshme,fytyra e vetemohimit që mohoi diktaturën komuniste me guximin e tij drejt vetflijimit, drita që ngjallte shpresë kur gjithshkah rrethohej nga terri,klithmat dhe frika Xhelal Koprencka ( i riu) lindi në Koprenckë Skrapar në një familje me tradita e kontribut kombëtar.Gjyshi i tij Xhelal Koprencka ( Plaku) ishte Firmëtar i dokumentit të shpalljes së Pavarësisë dhe zëvendës ministër i luftës në shtetin e parë të krijuar.Pas ardhjes në pushtet të bandës bolshevike të Tiranës,emri tij jo vetëm që u fsheh nga historiografia sllavokomuniste ,por u quajt një familje reaksionare dhe i biri Samiu bashkë me të shoqen Nerfuzen u dënuan me burg politik.

Xhelal Koprencka i (riu ) u lind në 1932 dhe në moshën njëzet e pesë vjeç në 1957 arrestohet e dënohet me shtatë vjet e gjashtë muaj për bisedë arratisje sipas ligjit komunist. Pikërisht këtu do të marrë rrugë kalvari dhe odiseja e Martirit që mbeti i skalitur në kujtesën kolektive e atë historike duke u ngjitur në altarin e kombit.
U arrestua dhe u dënua pesë herë. Arrestimi i fundit ndodhi brenda burgut me 23 shkurt 1979 dhe nëpërmjet një gjyqi të shpejtë e të inskenuar në datën 9 Maj do të dënohej me vdekje, pushkatim me të vetmin faj se i kishte drejtuar një letër diktatorit dhe udhëheqjes së lartë komuniste të shtetit.U akuzua për tradhëti të lart si organizotar i grupit nacionalist që kishte si qëllim rrëzimin e pushtetit popullor.Pjestar të tjerë të grupit u dënuan me nga njezet e pesë vjet burg.

Dënim me vdekje do tu jepej dhe dy gazetarëve të tjerë që kishin mbaruar studimet në Bashkimin Sovjetik Vangjel Kokomanit dhe Vangjel Lezho, të cilët dhe ata i kishin nisur një letër diktatorit dhe udhëheqjes së lart të shtetit

Në emër të popullit je i arrestuar – ju drejtuan hijenat e kuqe, kur e arestuan para një sheshi ku mblidheshin të burgosurit e që ne e quanim sheshi i kurbanëve, pasi këtu bëheshin arrestimet para se të ridënoheshin.

Jo në emër të popullit – ju drejtua me zë të lart ë me kokën lart Heroi Koprencka- Në emër të armiqëve të popullit.

Ai iku krenar,me kokën lart përball togës së egzekutimit dhe hijenave të kuqe që vinin vërdall i bindur se e kishte kryer misionin e tij……dhe kishte lënë prapa qindra e mijëra bashkëvuajtës…..

Fatkeqësisht pas viteve 90 u mendua se krimet dhe autorët e tyre do dilnin para drejtësisë, por kjo jo vetëm nuk ndodhi,përkundrazi në pushtet mbetën përsëri pjella e kriminelëve, por këtë rradhë e ndihmuar dhe nga disa ”antikomunistë” që kishin qenë nëpër burgje e internime.

Ai iku me shpresën e patundur se një ditë e drejta dhe pafajësia do të triumfonin mbi pushtetin e krimit dhe për fat të mirë, nuk e provoi zhgënjimin e kësaj bote të padrejtë sikundër ne të pasmit.

Edhe sot nuk tregohet vendi i egzekutimit.Edhe sot legjenda e qëndresës dhe vetmohimit në burgjet komuniste nuk ka një varr e le më pastaj një pllakë monument apo rrugë e institucion që të ketë emrin e tij, ndërkohë ata që e denuan me vdekje dhe e egzekutuan janë gjallë e bëjnë një jetë lluksi e pjella e tyre është në pushtet.
Portertin dhe pavdekësinë e tij unë e skalita dhe ja dhashë botës shqiptare në dokumentarin Spaçi ,Simbol i Qëndresës antikomuniste.

Ata të burgosur që u bën pjesë e qeverive neokomuniste që i lanë pushtetin njëra tjetrës jo vetëm e harruan,përkundrazi u turrën të marrin dekorata e teneqera për veten e familjarët duke ju vën emrat e tyre rrugëve e institucioneve..

Drejtësia e vonuar është drejtësi e mohuar!
Mjerë ai popull që nuk nderon heronjte e tij!

KTHIMI NË “NORMALITET” NUK DO TË JETË “NORMAL”

May 8, 2020 by dgreca

Shkruan: DR. PASHKO CAMAJ/*

Para disa ditësh, në kalendarin vjetor shënuam kalimin në muajin maj, e së bashku me të edhe në një fazë të re të pandemisë së koronavirusit, në Shtetet e Bashkuara dhe në botë. Në të gjithë vendin, dyqanet e vogla, restorantet dhe bizneset e tjera ngadalë kanë filluar të rihapen. Më se gjysma e shteteve kanë lehtësuar kufizimet e tyre në shëndetin publik, në një mënyrë apo tjetër, kurse shumë shtete të tjera janë në përgatitje, për të ndjekur këtë proces së shpejti.

Fillimi i kësaj faze të re nuk do të thotë se rreziqet e pandemisë janë evituar, apo ndryshuar rrënjësisht. Shumë, por jo të gjitha pjesët e vendit, të paktën janë larguar nga një “fazë akute e urgjencës” për momentin. Tani ne shohim një angazhim drejt përpjekjes për të dalë me strategji që lejon njerëzit të rifillojnë pjesërisht mënyren e tyre të vjetër dhe normale, duke minimalizur rrezikun. Në vazhdimësi kërkohet një mënyrë për të ngadalësuar përhapjen e virusit, që gjithashtu na lejon të ruajmë shëndetin në përgjithësi, por dhe atë mendor e financiar. Gjëja më e sigurt për të bërë, nëse mund ta menaxhojmë, mbetet gjithnjë qëndrimi në shtëpi, por tani është koha kur – ndryshe nga 6-7 javët e kaluara, njerëzit, në disa pjesë të vendit mund të konsiderojnë me kujdes, duke rivendosur disa aktivitete jo-thelbësore, pasi të vlerësojmë mirë rrezikun e ekspozimit, për veten dhe të tjerët.

Një nga çelësat kryesor për të relaksuar disa nga kufizimet është testimi i saktë diagnostik për sëmundjen, por sasia e testimit që duhet të bëhet vazhdon të jetë një sfidë për shumë shtete. Do të nevojitet një zgjerim i konsiderueshëm i testeve, pajisjeve mbrojtëse personale dhe furnizimeve të tjera mjekësore, për punonjësit e shëndetit publik, për të arritur nivelin e testimit dhe mbikëqyrjes, të nevojshme për të rihapur vendin. Përveç testimit, gjurmimi i kontaktit të individëve pozitiv, do të jetë thelbësor për ngadalësimin e përhapjes se virusit.

Qeveritë lokale dhe shtetërore tani po fillojnë të na paraqesin një listë të gjërave që përsëri mund të bëjmë. Por pyetja është a duhet t’i bëjmë? Për shkak se pjesë të ndryshme të vendit, do të vazhdojë të jenë, në faza të ndryshme të shpërthimeve të Covid-19, në përgjithësi nuk ka po-ose-jo përgjigje që vlejnë per mbare vendin. Në përgjithësi, është më mirë nëse gabohet me kujdesin e tepruar. Por ka udhëzime që mund të na ndihmojnë të mendojmë për sigurinë e aktiviteteve të përditshme. Rihapja nuk do të thotë që të gjithë duhet të jemi përsëri afër njëri tjetrit. Gjashtë gjurma nuk janë një distancë magjike përtej së cilës gjithçka është e sigurt, prandaj, sa më larg, aq më mirë.

Në mënyrë të ngjashme, masat fillestare për të cilat është folë nga fillimi, që zvogëlojnë rrezikun e përhapjes së virusit, janë ende shumë të nevojshme. Pra, të vazhdohet me larjen e duarve rregullisht dhe tërësisht. Të vazhdohet me trajtimin e duarëve me mjete dezinfektuese, me mos-prekjen e fytyrës, me perdorimin i maskave, nëse distancimi shoqëror mund të mos jetë një opsion, dhe qëndrimin në shtëpi për të sëmurë, kur nuk ka nevojë për kujdes mjekësor.

Përdorimi e një lloj mbrojtjeje të fytyrës (maskë) kur distancimi social mund të mos jetë e mundur, është diçka që duhet llogaritur për një kohë të gjate. Edhe pse maska mund të mos e parandalojë plotësisht ekspozimin, veçanërisht nëse virusi pulverizohet pas teshtitjes ose kollës, ajo do të parandalojë piklat e mëdha (që mund të përmbajnë viruse) nga hyrja në zonën tonë të frymëmarrjes.

Ndërsa liderët tanë politikë në të gjithë vendin japin mesazhe të ndryshme në lidhje me rrezikun që paraqet koronavirusi, të paktën është e qartë se këto masa paraprake do të mbeten te rëndësishme për një kohë të gjatë – me siguri deri sa të zbulohet një vaksinë, ose derisa të infektohen mjaft njerëz që të zhvillojnë imuniten ndaj Covid-19. Pra, kur i konsiderojmë aktivitetet tona, veçanërisht ato në ambiente të mbyllura, siç janë zyrat, duhet të jemi vigjilentë dhe të bëjmë çmos për të ruajtur distancat dhe të praktikojmë një higjenë të mirë. Kur janë në pyetje aktivitetet në natyrë dhe tubime e ndryshme, është mirë të mos afrohemi shumë me persona që nuk jetojmë. Mbajtja e një distance duhet te jetë një ‘ligj’ i parë dhe i mirë për të praktikuar. Tani për tani, kjo do të jetë “normale e re”. Ndoshta është e panevojshme të thuhet, rregullat e distancës sociale do të jenë norma për një kohë të gjate.

Duhet ta dijmë se ne nuk do të jemi në gjendje ta eleminojmë rrezikun ne tërësi, por mund të bëjmë shumë për ta ulur atë në një nivel të pranueshëm. Flluska në të cilën kemi jetuar në javët e kaluara, do të zgjerohet dhe ajo do të perfshijë dhe njerëz me të cilët nuk kemi jetuar, pranadaj të vazhdojmë të kemi kujdes!

Pak lajme të mira në mbyllje: Përpjekjet globale për të zbuluar një vaksinë kundër sëmundjes të koronavirusit kanë përparuar me një ritëm të paparë, duke synuar të ndalojnë përhapjen e pandemisë. Sot, e gjithë elita shkencore në botë janë në përpjekje të mëdha për të zbuluar një vaksine për të imunizuar njerëzit kundër Covid-19. Këto përpjekje të shumta janë duke dhënë rezultate shpresëdhënëse. Ne mundemi dhe duhet ta kontribuojmë pjesën tonë, për të qëndruar të shëndetshëm, ndërsa me padurim presim ‘ndërruesin e lojës’ në luftë kundër këtij armiku të padukshëm, vaksinen kundër Covid-19, që do të përfundojë në mënyrë efektive këtë pandemi botëror dhe do të na sjellë përsëri në botën tonë normale!

*Autori është Zëvendës/Kryetar i Vatrës

GREQIA NË BETEJËN NDAJ COVID-19 DHE SHQIPTARËT NË SHTETIN HELEN

May 8, 2020 by dgreca

Intervistë ekskluzive për gazetën Dielli e doktor Vasil Llajo mjekut shqiptar anestezist- reanimator në Athinë, dhënë gazetarit Sokol Paja./

HUMANIZMI I DR.VASIL LLAJO: Në kuadër të situatës emergjente të krijuar nga pandemia Covid-19, Vasil Llajo ka në pronësi Laboratorin Intermedica dhe dhuroi për Institutin e Shëndetit Publik (ISHP) 4500 (katër mijë e pesëqind) tuba të tipit Falcon, sterile një e nga një, free RNA&DNA, prodhim i kompanisë gjermane Greiner….

SITUATA NË SHTETIN GREK

Sipas doktor Vasil Llajos mjekut shqiptar anestezist- reanimator që punon në Athinë, pacienti i parë në Greqi, ose pacienti zero, u detektua në datën 26 shkurt në qytetin e Selanikut. Prej asaj dite u shtri pothuaj në gjithë territorin e saj. Shumica e rasteve të para të shënuara mendohet se kanë lidhje me personat që kishin udhëtuar në Itali dhe me pak me një grup udhëtarësh në Egjypt dhe Israel. Duke ndjerë rrezikun e përhapjes së shpejtë Ministria e Shëndetësisë dhe Instituti i Shëndetit publik shpallen si masë të parë anullimin e festimeve të karnavaleve dt.27 shkurt në qytete të ndryshme. Deri në dt.10 Mars ishin regjistruar 89 raste me Covid -19. Në dt. 10-11 Mars u njoftua mbyllja e fluturimeve ajrore ndërkombëtare për qytetaret duke lënë vetëm pak linja ajrore për riatdhesim ose shërbime shtetërore të domosdoshme. Në dt.12 Mars u njoftua vdekja e parë. Atëherë u vendos mbyllja e shkollave në të gjitha nivelet dhe në dt.13 Mars u shpall mbyllja e shumë aktiviteteve, pra “lockdoun “. U mbyllën kështu të gjitha kafenet, baret, qendrat tregëtare, muzeumet, restorantet, qendrat sportive dhe të atletikës, palestrat e stërvitjeve, qendrat e gjimnastikës personale etj. Më 16 Mars u vendos dhe ndërprerja e aktiviteteve dhe shërbesave fetare. Mbeten të hapura vetëm dyqanet e bukës, supermarket, farmacitë, qendrat diagnostikuese dhe disa shërbime të tjera. U vendosën masa të rrepta kufizuese në qarkullimin e njerëzve dhe të mjeteve të qarkullimit publik ose privat. Marrja e masave kufizuese shumë herët, më shpejt se vendet e tjera të komunitetit europian mendohet se është një nga arsyet e resultateve të arritura në përballimin e pandemisë, duke e futur Greqinë në vendet “model” duke marrë vlerësime mjaft pozitive nga opinioni europian dhe më gjërë. Në dt.19 Mars qeveria greke shpalli dhëniën e një pakete ndihmëse financiare për përballimin e situatës prej 10 billion euro. Deri në dt. 23 Prill numri i rasteve ishte në rritje me një kurbë “crescendo”. Pas kësaj datë kjo kurbe u horizontalizua dhe nga fundi i Prillit, rreth dt.28-29, filloi rënia e saj. Deri me dt.3 Maj u shënuan 2.626 raste të prekura nga Covid -19. Numri i vdekjeve arriti në 144, mbi 55 % ishin meshkuj dhe mosha mesatare 74 vjeç. Shumica e tyre i takonte pacientëve me risk të lartë, pra ata që kishin sëmundje kronike të mëparshme. Duke parë se numri i rasteve të reja në ditët e para të muajit Maj ishte në rënie dhe shumë i vogël, Qeveria Greke vendosi lehtësimin e masave shtrënguese. Kështu duke filluar nga dt. 4 Maj hiqet kufizimi i lëvizjes së lirë të njerëzve dhe të mjeteve të qarkullimit publik dhe privat.

SI PARAQITET E ARDHMJA NË GREQI

Do lejohet hapja e disa aktiviteteve ku shërbehet me kritere të caktuara për mbrojtjen e jetës së njerëzve dhe rrezikun e përhapjes së virusit. Nuk lejohet akoma hapja e hoteleve dhe aktiviteteve turistike. Turizmi, si një degë kruciale e ekonomisë greke ka pësuar një goditje sinjifikative që do të dojë muaj të rikthehet në gjendjën e mëparshme. Në dt. 11 Maj do hapin aktivitetin e tyre dhe restorantet, baret etj por në ambientet e jashtme ose “take aëay”. Mendohet mbas dt. 15 qershor të fillojë hapja e hoteleve turistike. Theksohet vazhdimisht ruajtja e masave kundër rrezikut të përhapjes si mbajtja e distancës fizike mbi 2 m, mbajtja e maskave në ambjente të shërbimeve apo transporteve publike, supermarket dhe kudo që presupozohet prezenca e mbi 4-5 vetave. Parashikohet një ecuri e mirë e kurbës së të prekurve duke ngelur në shifrat e sotme ose ndoshta me një rritje të lehtë pas heqjes së masave kufizuese, por me shpresën e rënies në ditët në vazhdim.

SHQIPTARËT NË GREQI

Shqiptarët në Greqi janë pjesë integrale e shoqërisë greke dhe si të tillë i janë nënshtruar në mënyre ekuivalente masave të marra. Janë ndërgjegjesuar se marrja dhe respektimi i masave shtrënguese është pjesë e interesit publik për mbrojtjen e njerëzve. Ata kanë përfituar nga masat e ndihmës ekonomike të shpallura nga qeveria si çdo qytetar tjetër.

KËSHILLA PËR LEXUESIT E DIELLIT

Unë si mjek do të këshilloja të jemi akoma të kujdesshëm me këtë lloj pandemie, pavarësisht ritmit gradual në rënie të kurbës së infektimeve. Nuk duhet të neglizhojmë akoma kujdesin ndaj vetes dhe të tjerëve. Të vazhdojmë të respektojmë akoma regullat e higjienës personale, të distancimit fizik dhe mbajtjes së maskës në fytyrë sipas kritereve të vendosura nga organet e shërbimit publik shëndetësor. Virusi qarkullon dhe do vazhdojë të qarkullojë ndoshta për shumë kohë. Akoma nuk ka të dhëna të plota për këtë kohë. Flitet për muaj ndoshta dhe vite. Por skenarët do të jenë optimistë me zbulimin e vaksinës. Mund të themi se shenjat e para të optimizmit duken me përdorimin për qëllime terapeutike të medikamentit Remdesivir. Opinioni mbarë ndërkombëtar është duke ndërtuar strategjitë e nevojshme për përballimin dhe kufizimin e përhapjes së këtij virusi. Me optimizëm po ju them se të gjithë bashkë në unitet do ta kalojmë dhe këtë provë të vështirë.

HUMANIZMI I DOKTOR VASIL LLAJO

Në kuadër të situatës emergjente të krijuar nga pandemia Covid-19, Vasil Llajo ka në pronësi Laboratorin Intermedica dhe dhuroi për Institutin e Shëndetit Publik (ISHP) 4500 (katër mijë e pesëqind) tuba të tipit Falcon, sterile një e nga një, free RNA&DNA, prodhim i kompanisë gjermane Greiner. Ky ishte një ndihmë simbolike sipas doktor Vasil Llajos në shenjë mirënjohjeje e respekti ndaj mjekeve dhe personelit tjetër mjekësor që ndodhen në vijën e parë të frontit të luftës ndaj virusit SARS CoV-2 në Shqipëri. Doktor Vasil Llajo ka punuar deri në viti 1992 si mjek Anestezist-Reanimator pranë klinikës së Neurokirurgjisë në Spitalin Universitar “Nënë Tereza” Tiranë dhe më pas nga 1993 u zhvendos në Greqi dhe mbrojti Diplomën e Mjekut dhe filloi punë si Anestezist në Spitalin “ KAT” Athinë. Në vitin 1995 rikthehet në Tiranë duke hapur Qendrën e parë private diagnostikuese, ku përfshihet dhe laboratori Intermedica. Në vitin 2010 doktor Vasil Llajo hapi Laboratorin mjekësor në Prishtinë – Kosovë të quajtur “Tirana Lab” ndërsa nga vitin 2016 ka hapur në Athinë një qendër diagnostikuese “Premium Lab”.