• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

KORONAVIRUSI ËSHTË THJESHTË ARMË BIOLOGJIKE

April 17, 2020 by dgreca

Opinion nga Asllan Bushati/

Kam  të paktën që nga mezi i muajt mars 2020, që nëpërmjet disa shkrimeve dhe një interviste televizive(Albanian Culture TV), përpiqem të sjellë në fokusin e opinionit shqiptar e më gjërë, një këndshikimi ndryshe për koronavirusin (COVID-19). Në qendër të këtij mendimi është  ideja se koronavirusi  që po poshtron botën, nuk është një pandemi e imponuar nga  ndonjë aksident natyror sic thuhet me lakuriq nate, gjarprinj, zvarranikë, kafshë etj. Jo. Ai  në gjykimin tim, është  thjeshtë armë biologjike (krijesë laboratorike e dorës dhe mendjes  njerzore).

Duke qenë i fokusuar në këtë ide, tmerrohem kur e shoh botën kështu të gjunjëzuar e në  paralizë totale. Ekonominë  globale në rrukullisje  e sipër për në greminë. Mbylljen totale të shkollave, bizneseve dhe shkatrrimin e  miliona vende pune , ku brenda  gjashtë javësh (vetëm në SHBA 17 milion). Por mbi të gjitha kur shoh statistikat e dëmeve ku  (deri në orën 20 të datës 16 prill 2020), në botë janë  2milion e 143 mijë të infektuar, 144 mije të vdekur, në SHBA 667 mijë e 570 të infektuar dhe 34 mijë e 617 të vdekur, në Shqipëri  qindra të infektuar e 26 të vdekur,etj etj. Kjo më bën të  më dridhet trupi e më pushton ankthi  nga pasiguria e jetës time, e familjes, të afërmve, kombit e deri globit. Më vjen të uluras deri në kupë të qellit  në të gjitha llojet e masmediave  të botës e në cdo cep të globit: NDAL SHKATRRIMIT TË  GLOBIT, BANESËS SONË TË PËRBASHKËT MIJRAVJECARE.

Por, (jashtë emocioneve) le të analizojmë  disa fakte konkrete dhe mbi bazën e tyre të nxjerrim përfundime. Kështu është bërë e ditur se fillimisht në një market të Uhanit u infektuan me koronavirus  dhe humbën jetën 59 punonjës. Pyetja shtrohet pse pikrisht në këtë market i cili është fare afër laboratorit (Qendra Kërkimore e Studimeve Biologjikë të Ushtrisë Kineze) dhe kjo nuk ndodhi në Pekin, Shangai etj? Shtoj këtu se media bën të ditur se ky është institucioni më i lartë kërkimor  biologjik i Kinës. Pra aty realisht bëheshin eksperimente shkencore biologjike nga ushtarakët kinez. Në këtë rast nuk na intereson të gjykojmë në  se studimet bëheshin  me module identiteti kinez, të huazuara nga ndokush tjetër, apo të vjedhura  nga ndonjë vend jashtë Kinës. Thelbi këtu është se atje krijoheshin mutacione në konvejerin biologjik, pra shkurt kemi të bëjmë me arsenal laboratorik të  armës biologjike.

Ky arsenal, (gjykoj madje dhe besoj), se nuk është përhapur në mënyrë të qëllimshme (shpresoj të mos jemë gabim). Nisur nga kjo llogjikë,hamendsoj se fillesa mund të ketë qenë  thjeshtë një aksident i ardhur nga  pakujdesia  e një njeriu të  vetëm  që e dispononte dhe bënte manipulime (eksperimente) me  kampionin e virusit. Nuk e përjashtoj edhe ndonjë  defekt në  konvejerit biologjik, ose dicka e kësaj natyre. Por kjo nuk e ndryshon  aspak thelbin, përmbajtjen e të qenit armë biologjike. Kjo nuk e ndryshon dëmin kolosal që i erdhi e vazhdon ti vijë  botës në jetë njerzish, në moral dhe në ekonomi.

Pra pa  shumë stërhollime, llogjikisht është e pranueshme se virusi (nuk erdhi fjala vjen nga Poli i Veriut) e u përhap  krejt papritur tek banorët e  Uhanit. Jo. Laboratori biologjik duke qenë i dislokuar pranë  vendit të konstatimit të pacientit zero, është e kuptueshme se ishte  burimi i virusit  të COVID-19 . Pikrisht për këtë me të drejtë  Presidenti i SHBA-së Trump pa asnjë ekuivok e quajti ”virusi kinez”.

Ky laborator aktualisht është i mbyllur për cdo të huaj. Autoritetet kineze thone se mbyllja e  laboratorit është bërë për arsye se ai është  “objekt me shkallë ndotje shumë të  lartë”. Ky fakt nuk e përjashton atë nga të qënit burimi fillestar i infektimit, përkundrazi  e shton akoma më shumë. Edhe në qoftë se ata (ushtarakët kinez), e  dizinfektojmë deri në ekstrem për të fshirë cdo gjurmë të mundëshme, ai  përsëri mbeteti i dyshuari kryesor.

Një element tjetër i vrazhdë  e me hije të dukshme dyshimi është fakti i deklaruar nga kinezët se janë konstatuar dy forma të koronavirusit, njera e kanstatuar në 98 përqind të të infektuarve dhe tjetri në dy përqind. Ky dy përqindëshi (shumë mendojnë se) është futur në valle (artificialisht) për të mbuluar e  humbur gjurmët e 98 përqindëshit që është  realisht armë biologjike.

Rajoni i Uhanit thuhet se ka një popullsi prej 11 milion banorësh  dhe sipas kinezve  kanë humbur jetën nga pandemia vetëm 3342 persona. Duke e krahasuar këtë të dhënë me statistikat e pandemisë të  ndodhura në SHBA, Mbretërin e Bashkuar, Itali, Spanjë, Francë etj a mund të merren të vërteta deklarimet kineze? Mendoj se jo. Këtu kemi të bëjmë me fshehje të së vërtetës.

Pranojmë për një moment (sic hamendsuam më sipër) se aksidenti ndodhi krejt papritur dhe 2-7 ditë pas tij (periudha e inkubacionit) u cfaqen rastet e para të humbjeve njerzore . Pyetja shtrohet për aksidente të tilla ka një konventë botrore, ku cdo shtet  detyrohet të njoftojë  OKB-në dhe fqinjët menjëherë ose në të kundërt tërheq mbi vehte gjithë përgjegjësitë për dëmet e shkaktuara. A e bëri Kina një gjë të tillë dhe kur?

Ka disa “gojë të liga” që thonë se koronavirusi  nuk ishte aksident, por strategji e planifikuar dhe e mirmenduar. Këtë strategji (sipas tyre) e prodhoi fakti se Kina dhe SHBA-ja u përfshinë në betejat e një  lufte të ashpër  tregtare për rindarjen e tregjeve. Madje arrihet deri atje sa të pohohet se përdorimi i armës biologjike në rastin konkret ishte më i leverdisshëm, më i kollajshëm, kamuflohet me aksident, vret njerzit dhe nuk bën shkatrrime si arma bërthamore. Kështu arma biologjike  del se  nxorri në pension parakohe armët bërthamore të cilat e mbajtën  politikën, diplomacinë dhe mendimin ushtarak të pushtuar nga frika e përdorimit të tyre për 75 vite. Unë kam prirjen të mos e besoj e  përkrah një opsion kaq vrastar, por në të njejtën kohë nuk heq dorë nga version i ndonjë aksident njerzor a teknologjik.

Po të ishte cfaqur koronavirusi fillimisht në Pekin, Shangai, Honkong, Taivan ose në dy Koretë, në Vietnam, Tailandë,  Kamboxhia etj, është e pranueshme që (përvec dorës e mendjes së njeriut)  të dyshojmë edhe për ndonjë virus të ardhur nga kafshët ose shpendët. Por në rastin konkret kur laboratori  biologjik i ushtrisë kineze është fare pranë pacientit zero, kjo ska as më të voglin dyshim.

Në këtë shkrim objeksioni ynë nuk është prirja  për  të nxjerrë në pah  rrugët konspirative se kush e dispononte virusin, nga kush agjent u shit e nga kush u ble informacioni, rrugët që virusi përshkoi sa përfundoi në Uhan etj? Jo. Ne thjeshtë po përpiqemi të përjashtojmë me llogjikë të ftohtë  ardhjen e virusit nga përshembull  lakuriqët e natës apo gjarprinjt etj. Kjo e fundit pranohet kur bëhet fjalë për një kohë e hapsirë tjetër dhe që nuk ka objekte të karakterit laboratorit  biologjik të përmendur më lart.

Marrë shkas nga gjithsa më lart, gjykoj se nevoja për ta parë problemin më nga afër e më në detaje, është  domosdoshmëria e ngritjs së  një komisioni ndërkombëtar investigimi me specialist të disa fushave  afër  fushës së armës biologjike si: mjekë, biologë,ushtarakë,kimist, matematicienë, zeologë, ekspertë statistikash etj. Grumbullimi dhe analiza e të dhënave  nga ekspertiza ndërkombëtare do të na mundësojë  të shohim tre opsione: a) ishte aksident krejt natyror, b) ishte aksident njerzor por nuk u bë i ditur në kohë apo, c) ishte opsion i mirmenduar?

Në se nuk provohet opsioni”a”, atherë kemi të bëjmë me një skandal të madh botror, për të cilin kinezët duhet të paguajnë cmimin përkatës.

Apeli im si qytetar i thjeshtë  i këtij rruzulli, si shqiptarë e si amerikan, si ish ushtarak i lartë në  Ushtrisë Shqiptare, si specialist i fushës së mbrojtjes nga armët e dëmtimit në masë(ADM) e më gjërë, bëj thirrje ta  shikoni, mendoni dhe gjykoni këndshikimin tim. Në se ai është i gabuar më kritikoni, por  nuk dëmtohet askush dhe unë premtoj se do të kërkoj ndiesë poblike për mendim të gabuar. Por në se gjykoni se  kam të drejtë, ju politikanë, parlamentarë, akademikë, intelektualë, shtetarë e njerëz të thjeshtë  bashkohuni me mendimin tim dhe insistoni për një investigim ndërkombëtar.

Filed Under: Analiza Tagged With: Arme Biologjike, asllan Bushati, Koronavirusi

Lume Blloshmi – Arti që ngre pezull ujrat e ndenjura

April 17, 2020 by dgreca

Nga Shpend Sollaku Noé/

Në kohë pandemie duhet diçka e rëndësishme të të ngrejë moralin. Dhe më shumë se fuqia bestiale e një personazhi super asgjë nuk mund të të ndihmojë. Kam mijëra e mijëra materiale në kompjuterin tim të fundit, pasi ai i parafundit nuk nxinte më, pasi ai i tretëfundit nuk nxinte më, pasi ai i katërfundit o pesëfundit i… i…

Më në fund i gjeta ato gjëra që mendoja se i kisha humbur.

Jam i lumtur për të prekur më së fundi një temë që më zbërthen të tërin: talenti i jashtëzakonshëm i një gruaje të jashtëzakonshme, i një vepre që tashmë e ka tejkaluar të vdekshmen. 

Ajo m’u gjend si një speranzë për barkën time që në këto ditë rrezikonte mbytjen në dallgët e lodhjes e të dëshpërimit. 

Është arti i saj dhe i atyre të paktëve që i ngjajnë Lumturi Blloshmit, që mund të na bëhet serum në këto kohëra kur vdekja e shpërfill kaq shumë ekzistencën tonë. 

I hap me kujdes ato foto të bëra në takimin tonë tashmë të mëparshëm, në studion e saj të ngushtë, që as për banesë një të zakonshmi nuk do t’i mjaftonte. Në studion e kthyer prej saj në atelie planetare. Nga jashtë ajo ngjan me një hyrje të thjeshtë  të një pallati banal. Por mjafton të kapërcesh pragun  për t’u ndjerë si Liza në botën e çudirave, që sapo ka rënë në strofullën që e shpie të shijojë të pamendueshmen. Edhe mua më mjaftoi të kapërcej atë prag, për të lënë për një kohë të pamasë jashtë asaj dere të rëndomte një botë të parëndësishme, të pakrahasueshme si vlerë me një artiste të tillë. 

Për të mbijetuar, ku të kapem më mirë tek vepra e Lume Blloshmit? 

Do të më mjaftonte edhe vetëm “Hapësirë vizuale”, që mund ta bëjë të zejë vend në muzetë më prestigjozë. Figura jonë më e rëndësishme kombëtare, të paktën përkrenarja e tij, mbi një kokë të pazakontë, që me brirët shënon kulmin e pjesës së majtë të veprës, në bazamentin e të cilës duket sikur prehet (?) një dragua; zjarrin e ka Prometeu-Gjergj-Zeus- që lidh me një drejtëzë të përshkënditur shqiponjën e kuqe të një flamuri në ngjyrë gjaku të mpiksur.

Një faqe të tërë muri pothuaj e zë një tjetër vepër madhore  – “Dekorata”. E gjërë jo vëtëm prej përmasave (259,5 x 112) por dhe sidomos prej ideve që mbart, prej ironisë, prej simboleve, prej dëndësisë e shumëllojshmërisë të figurave që paraqet. Me secilën prej tyre mund të ndërtohet një kuadër më vete. Teknika mikse thekson relievin e vaj-argjendtë, të vënë në pah edhe nga një përflakje që mbledh si një qefin i pjeshëm një trup gruaje në dukje të mumifikuar.  

Stop. Si i kisha kthyher shpinën një kuadri të tillë si “Dashuri dhe urejtje “? Vaji e argjendi këtu ngërthejnë dy trupa që nuk u kuptohen kufijtë; edhe kokat sikur kërkojnë të gëlltisin njera-tjetrën, në një rendje të kotë në dukje, pasi fundi është i pashmangshëm. 

Kjo lloj teknike mikste vaj-argjend është arma vetiake e Lume Bllosshmit. Askush si ajo hap zjarr me të. Pasi një zjarri të vërtetë i ndruhesh, përzhitjes prej tij, ndërsa ndodhesh para tyre. Të një llave të tillë janë ndër shumë të tjera veprat madhore “Ikja”, “Obsesion”, që të dyja të vitit 2002. 

Por në këto pak rreshta unë nuk mund të rri pa risjellë një tjetër mënyrë për të bërë art. Janë shumë veprat që Lumturia u ka dhënë jetë me ketë teknikë të papritur: të frymëzuar nga lëkura e portokallit – ide dhe mjet artistik. Un po ju po përmend vetëm njerin prej tyre: “Kryqëzimi”, në cilin Blloshmi rri karshi Giotto-s.

Një tjetër teknikë që i siguroi ekspozimin në Chelsea Art Museum New York është vepra e saj “Menu Kamasutra”,  një  kuadër i ndërtuar tërësisht me këmbë bretkosash. Erotizëm origjinal, i pastërt, që u pranua të ekspozohej edhe në një institucion fetar në Modena.

E vepra “Homazh Damien Hirst”? Ajo është ndërtuar me mjet kryesor artistik filtrat e cigareve.  Tronditje prej domethënies, prej përkushtimit, prej lëngatës së përzgjatur që njeriu i shkakton vetvetes në lojën vetëshkatërruese që ai e konsideron jetë. 

Origjinaliteti e kësaj autoreje përfshin edhe teknika të tjera. Një shkrim homazh si ky nuk mund të përmbledhë gjithcka. Kudo, edhe në atë që rëndom e quajnë art të aplikuar, ajo është tjetër gjë, si për shembull në njërën prej veprave të saj “Piramida – viaggio leggero” , ekspozuar në Modena (2005), në të cilën mjeti shprehës gjendet tek shishet.

Përhumbem edhe njëherë në fotot e shkrepura në studion e saj prej Edit, sime shoqeje. Rikridhem në një album që përmbledh pjesë të gjenisë së kësaj artisteje të madhe që jeton e vetmuar, diku, në periferinë e Tiranës një një apartament -studio, ku edhe një krijese të rëndomtë do t’i ishte marrë fryma. Dhe jo më Asaj.  

Ndërsa për të tjerë ndërtohen muze për së gjalli, si shpërblim të besnikërisë politike. Ndërsa për të jetuar kanë hapësira që edhe vet nuk arrijnë t’i jetojnë. 

Kur do të mësojmë t’ua lehtësojme krijimin gjenive tanë rebelë? Vijnë aq rrallë në jetët tona, saqë jemi ne që bëjmë vetvrasje kur i shpërfillim. 

Hapsire visual.
Dekorata…
Dashuri dhe urrejtje…
Kryqezimi Blloshmi-Giotto…
Kamasutra…
Homazh-Damian Hirst…
Viaggio leggero – Niente da perdere….
Ikja, kanavace e argjed-2020…
Fiqte e Detit….

Filed Under: Featured Tagged With: Lume Blloshmi..., Shpend Sollaku Noe'

KU JE TI BAJAME HOXHA-ÇELIKU?

April 17, 2020 by dgreca

-Komente nga Vasil Çepele, Përkthyes./

Zonje e nderuar,/

 Bajame Hoxha-Çeliku/

Po ju përcjell disa mbresa te miat nga leximi i parë i krijimeve tuaja poetike.Faleminderit për kënaqësinë qe me dhuruat duke i lexuar ato si edhe për mirëkuptimin  e mendimeve modeste te miat.

Ne poezinë tuaj unë pashe origjinalitet si te poezia:

JETEN

Eh, kuptojmë dhe ndjejmë njëri tjetrin,

Po sa para bën, s’ja vlen më, s’ia vlen,

Kur dashuritë çelin ,

kërkojnë vetëm pranverë.

Gjeta shpirtin  rezistent te poetit te vërtetë dhe bukurinë e gjesteve te tij si ne poezitë:

EJA ME MERR

S’dimë o miq,  a është mëkat,

Akoma s’e mësuam, mjerisht,

Do të isha një  grua me fat,

të ndiqja, rrahjet e zemrës lirisht.

Si ndoqa kurrë, se i quaja: Mëkat

Dhe kisha frikë nga i tmerrshmi ferr,

Tani, i dua rrahjet e zemrës shtrëngatë,

Tani, i them ferrit: eja më merr!

IRENES

Në ato vite të vrara të rinisë tënde

Ti ishe më e bukura Irenë… 

Ti ishe…një shkëndijë lirie Irenë….

Ti ishe, një pikë qytetërimi Irenë.

Gjeta një figuracion poetik te rafinuar:

Jam unë

Në rast se të rrahurat e zemrës,

Trokasin tek ty pa reshtur,

Jam unë, që lëviza zemberekun.

Gjeta një kombinim për tu pasur zili te vargut metrik tradicional me vargun e lire:

IKJA

Ike si dielli 

apo si hija,

apo si të dyja?

Ike me tjetër, 

apo me ëndrrat e mia,

Apo me të dyja?

Në zjarr je me tjetër, 

apo me mua, 

Apo me të dyja?!

ENDERROJ

Eci rrugës, ëndërroj,

më bëhet se fluturoj,

tek ai që dua shkoj…

„Hë, mo hë, pse s’më thua,

pse s’më thua që të dua,

jeta  ime je për mua?!“

Gjeta një nga poezitë me te bukura për dashurinë qe kam lexuar ndonjëherë:

U ngjita deri tek ty, 

dhe e shova etjen… 

e josha shpirtin ethshëm,

duke të zbërthyer ty, të tërin

thellë…thellë…

Dhe  gjeta rrënjët e tua, 

për ti mbjell në qenien time.

Përherë.

Gjeta romantizëm i cili shfaqet aq bukur ne vargun tradicional shqiptar:

Dikur

Mbetën puthjet varfanjake,

Malli e flladi, nëpër shi,

Puthjet flasin, e zemra ime,

Digjet zjarr, të kërkon ty.

Të kërkon  o syth i bukur,

Se dashuri mban nëpër sy

Bëhu fluturak e unë flutur

Mbi zambakë të flamë të dy. 

Marrëzi !

Ëndrrën ma vrave ti!.

Rrugëve…

internimeve 

Le dashurinë,

Veten tënde 

More me vete.

Gjeta shume trishtim te natyrshëm:

Trishtim

Pa ty, jam hiç i hiçit të zi,

Oh,

pa ty!

Gjeta shume revolte te natyrshme. Veçoj poezinë për mërgimin, nuk ka mërgimtar, te çdo kombi apo epoke qe nuk i flet hapur një dite vendit te vet se perse e flaku ne dhe te huaj:

S’KA SHTRAT PËR MUA NË ATDHEUN TIM

Shumë të desha, edhe të dua

O mëmë, e bukura Shqipëri,

Ti s’më deshe, asnjëherë mua

Më trete, më trete në internim.

Që fëmijë për ty punova, 

Fushat ti mbolla me grurë,

Kanale të thella të hapa,

që ty, mos të të mbyste ujë.

Myzeqenë ta zbukurova,

Ta qëndisa oh me blerim,

Të tëra shërbimet ti bëra,

Tamam, si një bijë e mirë.

Po ti mëmë e mirë, ç’ bëre për bijën,

Në fund  më flake në mërgim,

Dhe dua të vij mikeshë një natë,

S’ka shtrat për mua, në atdheun tim.

Dhe së fundi  vjershën “Sikur”:

Sikur pikat e lotit tim

Gjerdane te qene stisur

Te gjitha gratë e botës

Me to do kish stolisur

Vasil Çepele, Përkthyes.

Amay, me 29 dhjetor 2012

Filed Under: Sofra Poetike Tagged With: koment

VARGJE TE LIRA NE NGUJIM

April 17, 2020 by dgreca

-SOFRA POETIKE E DIELLIT-

Pershtatur ne shqip nga Rafaela Prifti/

Brenda mureve nuk ngujohet/

Hëna dhe drita e diellit/

As mendimi i njeriut,/

As letrat e shpirtit, /

As mirësia e mikut, /

As arti i krijuesit, /

As fantazia e fëmiut, /

As dijenia e filozofit, /

As humori i gastorit, /

As këshilla e dijetarit, / 

As notat e muzikantit,

As veprat e mjeshtrit, 

As lojrat e buzeqeshjet,

As dashuria e emocionet, 

As shpresat per neser.

Shenim: Vargjet ne anglisht jane shkruar nga nje grup autoresh, ne kushte izolimi gjate pandemise se koronavirusit.   

Filed Under: Sofra Poetike Tagged With: Rafaela Prifti

GJITHMONË NË RASTE KRIZASH, E VËRTETA ËSHTË VIKTIMA E PARË

April 16, 2020 by dgreca

Nga Frank Shkreli/

Ata që më njohin dhe ata që mund të kenë lexuar, nga koha në kohë, shkrimet e mia modeste e dinë se sa për “për zemër” e kam lirinë e fjalës në përgjithësi dhe lirinë e shtypit në veçanti –mbështetjen ndaj të cilës e kam konsideruar gjithmonë, pothuaj, si një mision i jetës.  Mbështetjen dhe promovimin e lirisë së fjalës, e kam si një obligim moral personal por dikur edhe si një detyrim profesional për 30-vjet pranë Zërit të Amerikës, gjatë luftës së ftohtë midis lindjes komuniste dhe perëndimit.  Madje edhe në pension pas më shumë se 15-vite që jam larguar nga VOA, vazhdon të më mbetet një subjekt ky, gjithnjë, tepër i rëndësishëm për shoqërinë amerikane ku jetoj për një gjysëm shekulli, por edhe për çdo vend tjetër në botë.  Është një subjekt të cilin e kam trajtuar në dyzina artikuj këto vitet e fundit.  Edhe ky shkrim modest është në rrjedhën a dyzina të tjerëve më parë, ku kryesisht kam shprehur shqetësimet e mia ndaj kërcënimeve që i bëhen fjalës së lirë këtu në Amerikë, por edhe anë e mbanë botës ku liria e fjalës vazhdon të shkelet, të abuzohet dhe të mos respektohet,– përfshir edhe trojet shqiptare në Shqipëri dhe në Kosovë.  

Por, këtë artikull nuk po ia kushtoj mungesës së lirisë së shtypit dhe as nuk po promovoj lirinë e fjalës në vende dikatoriale ose autoritare të njohura botërisht për shkeljet flagrante të fjalës së lirë – siç janë Rusia, Kina, Turqia, Irani, Arabia Saudite, e tjera e të tjera, por atyre që Drejtori Ekzekutiv i Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, (KMG) me qëndër në Nju Jork, Joel Simon, i cilëson si një, “mori presionesh, fyerjesh dhe abuzimesh që dalin nga goja e Presidentit Trump”, kundër gazetarëve këtu në Shtetet e Bashkuara. 

Sipas një njoftimi për shtypin të (KMG), në një raport të botuar më 16 prill i sponsorizuar nga Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, thuhet se, “prej shumë mënyrave të ndryshme që ka përdorur Administrata Trump në sulmet e saja kundër gazetarëve, ndër më efektivet dhe më të rrezikshmet është përpjekja për të shkatërruar kredibilitetin e medias, duke minuar të vërtetën dhe konsensus-in, ndërkonë që pandemia e koronavirusit kërcënon të shkaktojë vdekjen e dhjetëra mijëra amerikanëve.” 

Në raportin me titull, “Administrata Trump dhe Media” e botuar të ënjtën, me 16 prill, përgatitur nga Profesori i Gazetarisë në Universitetin e Arizonës dhe ish-kryeredaktori i gazetës the Washington Post,  Leonard Downie, Jr me bashkautoren Stephanie Sugars, përfshihen intervistat me mbi 40 gazetarë dhe ekspertë të medias, akademikë si dhe zyrtarë të administratës Trump.

Në njoftimin për media me këte rast, Drejtori Ekzekutiv i Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, Joel Simon, shprehet se, “ Gazetarët në Shtetet e Bashkuara, kryesisht, nuk i janë penguar aspak, (në kryerjen e punës së tyre) nga kritikat, fyerjet dhe presionet e përditshme që vijnë nga Presidenti Trump, por megjithëkëtë, shtoi ai, “ato kanë ndikuar në minimin e besimit të publikut tek media si një institucion publik”, gjë që sipas tij është diçka e rrezikshme, sidomos në mes të një krize shëndetësore.

Për më tepër, thekson Drejtori Ekzekutiv i Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, kritikat e Presidentit Trump ndaj gazetarëve, “inkurajojnë dhe fuqizojnë autokratët anë e mbanë botës, të cilët janë duke shkelur liritë e medias dhe lirinë e fjalës me një ashpërsi dhe vendosmëri të paparë, në një kohë kur informacioni i vërtetë, nevojitet më shumë se kurrë.” 

Në raportin e Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, me qëndër në Nju Jork, përfshishen një numër rekomandimesh –https://cpj.org/reports/2020/04/trump-media-attacks-credibility-leaks.php#11 — për administratën Trump, përfshir nevojën për të folur publikisht në mbrojtje të lirisë së fjalës, ndërsa (KMG) i ka dërguar Shtëpisë së Bardhë edhe një letër, https://cpj.org/2020/04/cpj-calls-on-trump-to-improve-press-freedom-in-us.php, bashkangjitur me raportin Adminstrata Trump dhe Media, me të cilën i kërkohet edhe një takim  në Shtëpinë e Bardhë, për të biseduar mbi këto çështje.

Ndërkaq, gjatë takimit me gazetarët në Shtëpinë e Bardhë të mërkurën, Presidenti Trump zgjodhi Zërin e Amerikës, për ta venë kësaj radhe në shënjestrën e kritikave të tij.  Në raportin e transmetuar mbi këtë çështje nga Zëri iAmerikës në gjuhën shqipe, të enjtën https://www.zeriamerikes.com/a/trump-congress-voa-bennett/5374257.html, në kritikën e tij ndaj Zërit të Amerikës, Trump përmendi si shembull një postim në llogarinë e Zërit të Amerikës në Twitter, të një videoje të agjencisë Associated Press.  Videoja tregonte një shfaqje dritash në Wuhan për të shënuar riahpjen e qytetit, ku COVID-19 u diktua për herë të parë.  Në këtë ndërkohë, Zëri i Amerikës në gjuhën shqipe njoftoi dje se kritikave të Presidentit Trump iu përgjigj Drejtoresha e Zërit të Amerikës të mërkurën në mbrëmje, duke i hedhur poshtë kritikat e Presidentit Trump, ndërsa theksoi se Zëri i Amerikës “ka diskredituar shumë nga informacionet që vijnë nga qeveria kineze dhe media e kontrolluar prej saj”.  Për më tepër, Drejtresha e VOA-s, Amanda Bennett u shpreh se, “Për mbi 75 vjet, Zëri i Amerikës ka ndjekur misionin e tij për të treguar historinë e Amerikës në vende të tjera dhe për të dhënë informacion objektiv, bazuar në fakte, në vende në gjithë botën që nuk kanë qasje në këto informacione.  Siç kemi thënë për një kohë të gjatë, ne përhapim (parimet) e Amendamentit të Parë (që përfshin lirinë e shprehjes dhe medias)”, citohet Drejtorja e Zërit të Amerikës, Amanda Bennett në një deklaratë për dtafin dhe median.  Ajo shtoi duke thënë se, “Unë besoj në atë mision.  Dhe duke gjykuar nga mënyra se si po zgjerohen audiencat tona, duke kërkuar informacion të besueshëm gjatë kësaj krize të koronavirusit, edhe bota beson në misionin tonë.  Është punë e vështirë, punë e rëndësishme, ndoshta sot më shumë se kurrë më parë”, vazhdon deklarata e Drejtoreshës së Zërit të Amerikës, Amanda Bennett.

VOA në gjuhën shqipe citon gazetën New York Times të ketë shkruar në lidhje me kritikat e Presidentit Trump ndaj VOA-s, se “Akuzat drejtuar agjencisë 75 vjeçare të transmetimit, dukeshin aq të tepruara saqë disa lexues shprehën shqetësimin se hakerat mund të kishin depërtuar në rrjetet e Shtëpisë së Bardhë”. 

Edhe për mua – bazuar në përvojën time 30-vjeçare me Zërin e Amerikës, kritikat e Presidentit Trump ndaj VOA-s janë aq të pakuptimta sa edhe të çuditshme për një president.  Jo se VOA, në gjuhë të ndryshme të mos ketë bërë ndonjë gabim, nga koha në kohë, në lidhje me ndonjë lajm ose raportim te cilësdo natyrë qoftë.  Por, çdo gjë tratohej ndryshe.  Na vinte ndonjë kërkesë për ndonjë shpjegim, jo vetëm nga Shtëpia e Bardhë por edhe nga Kongresi, nga Departamenti i Shtetit e tjera ente qeveritare, përfshir ambasadat.  Më kujtohet një rast kur një zyrtar i lartë amerikan po interesohej për një lajm të VOA-s nga Evropa Lindore, në periudhën e Solidaranostit.  “Po interesohem, tha ai, për atë lajm jo se nuk i besojmë VOA-s, por nëqoftse jeni gabim, për arsye të besueshmërisë së madhe që gëzoni në rajon, mund të shkaktohet një luftë.  Prandaj, nëqoftse ishte lajm i gabuar të kërkoni falje dhe ta tërhqini.   Pas një shqyrtimi të shpejt të programeve, lajmi i VOA-s doli i sakt dhe as nuk shpërtheu ndonjë luftë, si rrjedhim.   Dua të them se gjërat trajtoheshin krejt ndryshe, dikur.

Është e vërtetë se gazetarët në Amerikë nuk shqetësohen shumë për kritikat ndaj tyre, madje qoftë edhe kur ato vijnë edhe nga Presidenti i Shteteve të Bashkuara, që konsiderohet njeriu më i fuqishëm në botë.  Falë nderës të Madhit Zot dhe baballarëve të këtij Kombi që kanë lënë pas një Kushtetutë dhe që krijuan institucione të forta qeveritare dhe jo-qeveritare, të cilat i qëndrojnë dhe kundërshtojnë – pa frikë ndëshkimi – abuzimin me pushtet të cilitdo president ose degë qeveritare qoftë.  Jo më kotë garancia e fjalës së lirë zen vend në artikullin e parë të Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara.  Nuk e luan as topi!

Por, sot më shumë se kurrë, Amerika dhe bota kanë nevojë për lirinë e medias, për mbrojtjen e lirisë së fjalës dhe për mbështetjen e të vërtetës.  Bota ka nevojë për ente dhe burime lajmesh, kombëtare dhe ndërkombëtare, siç është Zëri i Amerikës, i cili që nga themelimi i tij në fillim të Luftës së Dytë Botërore, është angazhuar të thotë të vërtetën.  Përgjatë ditëve të errëta të Luftës Botërore, trazirave të Luftës së Ftohtë, përballë terrorizmit, apo në krah të përpjekjeve të njerëzimit për të fituar lirinë, Zëri i Amerikës i ka shërbyer botës si shembulli i ruajtjes së parimeve të shtypit të lirë.  Karta e Zërit të Amerikës përmbledh tre vlera themelore.  Së pari, Zëri i Amerikës shërben si një “burim i besueshëm dhe autoritar lajmesh. të sakta, objektive, dhe gjithëpërfshirëse.”  Janë këto vlera themelore të një shtypi të lirë që duhet të mbrohen nga të gjithë ata që besojnë në liri, por mbi të gjithë nga ata përgjegjësia kushtetuese e të cilëve është që t’i mbrojnë ato vlera dhe liritë bazë të njeriut – madje edhe në kohë krize, nepër të cilën po kalon sot Amerika dhe bota.

Filed Under: Politike Tagged With: e verteta, Victim e pare, VIKTIMA E PARË

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 636
  • 637
  • 638
  • 639
  • 640
  • …
  • 5724
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • PLUHUR VEZULLUES YJESH NGA LASGUSHI IM
  • BASHKËBISEDIM KULTUROR – Kristo Floqi dhe Komedia Shqiptare
  • MESAZHE TË BUKURA NJERËZORE
  • Kushtrim Shyti, djali i mësuesit, poetit dhe dëshmorit të UÇK-së, Mustafë Shyti, vizitoi Vatrën
  • KOSOVO CINEMA IN NEW YORK CITY: DOUBLE BILL WILL SCREEN IN MANHATTAN AND BRONX FOR BRONX WORLD FILM’S 15th ANNIVERSARY
  • NUK MUND TË ANASHKALOHET ROLI I ERNEST KOLIQIT NË FORMIMIN E MARTIN CAMAJT
  • MALI I ZI, VENDI KU KSENOFOBIA NDAJ SHQIPTARËVE ËSHTË NË RRITJE E SIPËR
  • “Kosova Lindore, dje, sot dhe sfidat e së ardhmes”
  • TIDENS TEGN (1929) / LETRA E EVELYN STIBOLT, MËSUESES NORVEGJEZE TË KUZHINËS SHKOLLORE : “EKSPERIENCA IME NË SHKOLLËN PËR VASHA NË KORÇË…”
  • FOTO – STUDIO VENETIKU dhe fotografja e parë shqiptare që vdiq në burgjet e diktaturës
  • KLINIKA E POEZISË, VISARI NË UNIVERSITETIN ILLINOIS, SHBA…
  • Dialogu dhe politika e jashtme e Kosovës, katër vitet vendimtare për shtetin
  • KRISHTLINDJET…
  • Enedio Metushi: “Për ruajtjen e gjuhës dhe kulturës sonë shqiptare”
  • Shoqata “Rrënjët Shqiptare” festuan festat e fundvitit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT