s p – Page 985 – Dielli

Frsascineto\Frasnita arbëreshe Kryeqyteti i Poezisë së Diasporës për një ditë

May 8, 2024 by s p

Ornela Radovicka

Në datën 6 Maji me rastin e përvjetorit të lindjes së Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Lidhja e Shkrimtarëve dhe e Krijuesve në Diasporë vendosën që aktivitetin e tyre vjetor ta zhvillonin në Frascineto\ Frasnitë \ Kalabri, një ngulim arbëresh, dhe e titulluan “Pranverë Arbëreshe”.

Miqësia e tyre me At Belluscin, për hirë të kontributit të tij të madh në Diasporën shqiptare, sensibiliozoi edhe LKSH në mërgatë të zgjedhi Frasnitën, kështu këta bijë shqiptar të Diasporës, nderuan me ardhjen e tyre jo vetëm këtë kollos të Arbërisë, por nderuan vëllezërit e tyre në Frasnitë, Në Kalabri e në të gjithë Italinë e kudo që janë Frasnita arbëreshenë datën 6 Maji ditëlindjen e Skënderbeut bëhet për një ditë Kryeqyteti i Poezisë së Diasporës.

Pjesëmarrësit e Diasporës

Në këtë ngjarje merrnin pjesë:Kryetari i Lidhjes së krijuaesve në Diasporë Z.Musa Jopulli përfaqësues nga Franca,Poeti i drejpërderjtë Mentro Thaqi\ Thaçi, nga Gjermania, Koordinatori i shkollave shqipe në Svizër z. Vaxhid Seidiu, z.Heset Ahmeti e Peter Shtoka nga Sllovenia, si edhe krijues të tjerë në diasporë, por edhe mbështetës të botës arbëreshe si Vëllai i arbëreshëve, Z. Rexhep Rifati, autori i librit Fotosintezë e shpirtit tim dhe miku i ngushtë e arbëreshëve z. Hazir Mehmeti.

Mernin pjesë nga qeveria vendore Kryetari i komunës së Frascineto\ Frasnitës Z Angelo Catappano, Presidenti i Federatës Arbëreshe z. Damiano Guagliardi, Drejtori i Bibliotekës internacionale Tomaso Bellusci, Drejtori dhe themeluesi i revistës Jeta Arbëreshe prof Agostino Giordano, Prof dhe studiuesit e botës arbëreshe, profesor. Gennaro De Cicco e Professor Perri.

I ftuar special ishte edhe Miku i arbëreshëve dhe familjes së At Belluscit Z. Vehbi Miftari, Kreu i Missionit të Kosovës pranë Selisë së Shenjtë në Romë, dhe natyrisht me pjesmarrjen edhe të At Belluscit.

Pritja u bë në Bibliotekën internazionale Antonio Bellusci

Grupi i diasporës ardhur nga Franca, Gjermani, Austri,Svicër, Slloveni, Kosovë, Mal të zi, Maqedoni e Veriut, Shqipëri u nisën nga Sheshi Skënderbe në drejtim të Bibliotekës A. Bellusci.

Pra se të hynin në bibliotekë, grupi i krijuesve në mërgatë kishin përgatitur një “skeç të ritit të malsisë” të atyre ceremonive kur miqtë e mirë shkonin për të takuar miqtë e tyre të mirë. Këtë rol do ta luante Z. Menntor Thaqi, shpirt patrotizmit, i cili me shrehjet e tij, do të improvizonte këtë skenën. “O i zoti i shtëpisë a po don Miq. O At Bellusci a po don Miq!

At Bellusci, del në ballkon ku janë varur flamuri shqiptar, dardan, italian, pergjigjet me ngrohtësi e entuziazëm:”Mirë se të vini O VLLezër. Ju kam pritur me shekuj e dhe ju pres gjithmonë me shpirt me më zëmër, e vatër, ashtu si pret Arbëri”.

Ishin momente shumë e micionuese sepse shumë prej tyre e kishin patur ëndërr ta takonin At Belluscin, por edhe ta shikonin për herë të parë Arbërinë. Në sytë e tyre vezullonin lotët. Të gjithë kanë ndjejsi kur prek për herë të parë Arbërinë.Ajo të depërton në gen, në shpirt. Para derës së shrëpisë së At Beluscit mbizotëronte vetëm kuq e zi dhe plisat e bardhë.

Motra Rina Bellusci, qendron te port, nuk flet, duket e heshtur, por nuk vonon dhe nga shpirti i saj dalin si një llavë tingijt arbërorë. Ata tinguj kanë formën e lotit që dalin nga shpirti. Dëgjohen frazat:

“Skënderbeu zbret nga qielli

Mos humbisni gjuhën tonë,,

e mos bjerrni ritin tonë

…. Japmi dorën oj vëllezër”

Zërit të saj i bashkohet Arbëreshja Antonietta Rimoli, si dhe Michele Greco.

Arbëreshët dinë të emozionojnë me shpirtin e tyre Arbër prej 600 vjetësh të gjallë akoma në këto troje.

Të gjithë bashkë ashtu si petalet e një margarite pranverore hyjmë si rreze dielli, duke mbajtur atë alkimi futemi në bibliotekë.

Aktiviteti letrar u zhvillua në Biblotekën A Bellusci. Merrni pjesë rreth 60 pjesëmarrës.

Fjalën e mirëseardhjes e mbajti (e nën shkruara) Ornela Radovicka, ku midis të tjerave u shpreh:

I nderuar z. Kryetar i Bashkisë z. Angelo Catapano,

I nderuar z. Vehbi Miftari kreu i Missionit të Kosovës pranë Qelisë së Shenjte,

I nderuar Presidenti i Federatës së FAA z. Damiano Gualiardi

Të nderuar Prefosor dhe themelues i gazetës Jeta Arbëreshe z. Agostino Giordano, Profesor Francesco Perri, e Profesor Gennaro De Ceicco, Profesoresha Maria Antonietta Rimoli, mësuesja Lucia de Martino si dhe themeluesja e teatrit arbëresh në Frasnitë.

Pastaj ajo iu drejtua miqëve:

Mirë se na erdhët:Zoti Musa Jopulli, kryetar shkrimtarëve dhe i krijuesve në Diasporë, Zoti Mentor Thaqi, si edhe ju miq të madhenjë të arbëreshëve Z. Rexhep Rifati, Prfesori i pa lodhur dhe hulumtuesi Hazir Mehmeti, Coordinatori i dhjetra e dhjetra shkollave në Svizër Zoti Vaxhid Seidiu, si dhe ju krijues, poetë, e mësuese të diasporës,dashamirës arbëresh, shqiptarë të Kosovës, të Shqipërisë e Maqedonisë së veriut.

Të dashur Krijues në mërgatë, ardhja juaj në këto toka të Arbërit, është jo vetëm një shembull për tu admiruar, por është ajo alfa që shërben si themel , për tu ngritur ato baza, që shërbejnë për të krijuar ura midis vëllezërve të të njejtit gjak, që fati i tyre nuk ishte shumë bujar, por shpirti i tyre ruajti atë farë e Skënderbeut, që pavarësisht se ku jeton, ajo sython duke mbajtur mallin për mëmëdheun, dashurinë për kombin, besën e vëllazërimit.

Të dashur miq!

Mirë se na erdhët në këtë vatër të ngrohtë të At Antonio Bellushi, ku priti në gjirin e saj si intelektualin ashtu edhe bujkun me të njëjtën dashuri e respekt.

Tek kjo shtëpi flitej gjithmon arbërisht, nëse dikush prej fëmijëve fliste italisht, tata dhe mëma të ndëshkonte, as bukën nuk i jepnin. Ishin dinjitoze mëmat arbëreshe, dhe gjuha ishte ligji i edukimit! Pikërisht tek kjo shtëpi të At Bellusci ku frymonte arbërisht u hapën pika e parë e shkollës në diasporë me fëmjët shqiptarë e emigrantë shqiptarë dhe arbëresh të cilët donin të mësonin gjuhën. Në vitin 2001 u fut edhe libri Alfabetizzazioni, me të cilën filluam të punonim “më seriozisht”, sepse mbaheshim vetëm me një tekst Abetare që kisha sjellë nga Shqipëria.

Mirë se na erdhët në këtë tempull 400 vjeçare, ku rradhiten më tepër se 8000 mijë egzemlarë, revista, libra, e dokument të hershme që nga shekulli 16.

Në këtë tempull keni fatin të shpërndani vargjet tuaja në jehonat e këtyre mureve ku u kënduan këngë arbërore, e dëgjohej zhurma dhe ritmi i atyre argalive që thurnin në rrugicat e gjitonisë.

Të dashur Miq!

Mirë se na erdhët në këtë Bibliotekë, që At Bellusci me shumë mundime e ka krijuar dhe mbajtur të gjallë. Në brendësi të këtyre rafteve do gjeni Rilindjen e Kosovës, Revistën “Dielli” të vatrës në Amerikë, gazetën “Drita” të Shqipërisë, Revistën “Arvanoi”, “Dialogoi”, “Besa” organe shtypi të arvanitasve. Do të gjeni me dhjetra tekste, punim e mbrojtje dipllome, revista filologjike.

Ajo që është e rëndësishmja në këtë qëndër është organi i “Lidhja”, një revistë në tre gjuhë, themelues i së cilës është At Belluscit. Kjo revistë shpërndahej në tëgjitha kontinentet falas me përpjekje të tij.

Puna e At Belluscit 40 vjeçare në Greqi nuk u korurzua vetëm nëpërmjet veprave mbi Helladën, por ato shkojnë më tej, ai sentiment mblidhet një korrespondencë mbi 2000 letra me botën arbërore të At Belluscit me ta .

Vëlla Marugo- do ti drejtohej një ditë At Bellusci, themeluesit të gazetës Dialogoi-

Nuk do ishte mirë që të fillonit të shkruanit me alfabetin shqip për tu dalluar nga grekrit ?

Nuk vonoi shumë dhe Maruga filloi të shkruante me alfabetin shqip në revistën e tij .

Një ditë At Bellusci do t-iu drejtohej shoqatës arvanitase Marko Boçari: Vëllezër, nuk iu duket që Revista juaj nga Besa, bëhet Mbesa –

Kështu u hodhën urat që zgjatën mbi 15 vjet mes popullit arvanitas e arbëreshët e Italisë, falë punës së At Bellusci..

Nuk rreshtet at Antonio. Nuk limitohet, vetëm në botën e studimeve dhe hulumtimeve,ku ai rregjistroj, kodifikoj, këngë, rrëfime, rite, nëpër fshatra. Nuk u kufizua as si autor i 20 veprave të tij, por At Bellusci ka shpirt Arbëri, dhe preku, lotët e atyre vëllezërve kosovar, e qahu mes tyre për gjenocidin që iu bëhej vëllëzerve të tij..

Të dashur Miq. Sot, jemi në Frasnitë. Si shumica e ngulimeve arbëreshe, edhe Frasnita është një qytezë e vogël.

Bien në sy rrugicat e ngushta, atavizma arkitekture të stilit të gjitonisë të cilat të përfshijnë emotivisht. Shumë pak njerëz shikon. Kështu janë mengjeset e këtyre qytezave, jo të zhurmshme dhe në mbrëmje, në këtë qytezë nën gamën mbretërore të hënës ngjyrë blu zhytur në argjend do të ndjesh siluetat e saj ku ende eshtrat shekullore mes valve magmatike lëvizin fosforishente në shtëpitë shekullore prej guri, në udhët, sokaqet, në kisha, në këngë, në kostume,e ku thyen rrezet ndër fasadat shekullore.

Ç’do gjë këtu duket e qetë dhe pesull.

Them “pezull”, sepse këtu asgjë nuk është definitive e asimiluar; gjurmët e identitetit akoma frymojnë; Gjuha arbërore edhe pse disi po shpërbëhet por ka akoma është dikush që e flet. Po ashtu edhe kostumi arbëresh gjithë ar thuret dhe vishet në festa e riti bizantin i ruajtur në zemrat e tyre.

Mjafton të ndalosh tek ky gji, dhe kjo pjesëz toke e Arbërisë të pret krahapur.

Siç i pret sot bijët e diasporës.

Arbëria e arbëreshëve është një mëmë e lodhur, nuk ka shumë forca, janë 600 vjet, që tingujt e gjuhës së saj janë dobësuar, fjalët e saj janë të lodhur, dhe gjuha e saj e dërrmuar e shpesh herë dhe e abandonuar. Por, shpirti i poetit di të zgjedh, sepse pikëzën e Ujit e kthen në oqean, rrezen e Diellit e thyen dhe e bën ylber shprese, tika takun e kohës e kthen në refren, e dalëngadalë thur rreshta e nis e lundron si valët e një deti në këtë qytezë 600 vjeçare.

Në këtë ditë të shënuar nuk mund të rrim pa përmendur shkrimtarë intelektualë të Frasnitës; Costantino Arcuri,Vicenzo Dorsa, Bilota, Emanuele Giordano, Michele Bellusci, Domenico Bellizzi, Papàs Lino Bellizzi, Domenico Bellusci, Solano, Beniamin Frascini, Domenico Magnelli, Luca Perrone, la poetessa Maria Miranda Marku.

Mendoni për një çast, që në këto zona kaq të thella, ku u strehuan arbëreshët jetonte dhe vepronte shtypi intelektual të një kalibri europian. Si Torello, krijuesi i Gazetës “Omnic”, Jura , krijuesi i urës pezull e para në Itali, gjatë në Mbretrisë së Dy Siciljeve, gazeta La Nazione, Fiamuri i Arbrit etje, dhe këto foleza, të shpirtit të Arbërit jo vetëm që ishte i gjallë, por ata u kthyen në flamurtarë të ideve, intelektualë dhe patriotë që udhëhoqën botën arrbërore.

Idenë e parë mbi kombin e hodhi Vicenzo Dorsa, dhe Samiu shkroi në bazë të këtij traktati Shqipëria, çka qenë e çdo të bëhet. Mikele Bellusci,i tregoi vendin Peshkopit të Rossanos që ngatërronte Shqiptarët me grekrit duke i thëne se zotëria juaj gabon duke i ngatërruar shqiptarët me grekët, shqiptarët ndryshojnë prej tyre në gjenezë e në kulturë.

Frasnita, kjo qytezë që edhe sot mbart në gjirin e saj mban figura të gjalla intelektuale si Prof Giordano Agostino poeti me pseudonimin “buzëdhelpri” e revista e tij që po i mbijeton çdo stuhie Jeta Arbëreshe, Lucia Martino me teatrin e saj, por edhe, mësueset Katerina Adducci,Antonieta Rimoli, Mikele Greco të cilët sjellin atë afshin e ngrohtë të përjetshme të botës arbëreshe.

At Belluscit i dhemb zemra kur shikon që qytete shqiptare po shpoullohen, kur qytezat arbëreshe po shuhen, e dhe gjuha jonë e bukur po tkurrur, kur shikon që riti me liturgjin arbërishte, thuhet më tepër në italisht se në arbërisht.

Ju,vëllezër të diasporës, keni ardhur sot në këto troje ku shpirti juaj poetik, me siguri do të takojë botën e të gjithë atyre arbëreshëve që shkruan në gjuhën e tyre, si Jul Varibobën, De Radën, Seremben, Santorin, Stratico, e dhjetra e dhjetra të tjerë.

Shpirti i poetit duke mbartur atë hirin e kujtimeve di të futet në këto skute, ku sakrificat, mënçuria, patriotizmi, bukuria njerëzore kryqëzohen, e ju nisni të ndërtoni atë pjesë mozaiku antropik të çmuar të këtij populli ku rrugicat e gjitonisë ende pëshpërijnë shqip, pragje shtëpie mbushur me myshkun e viteve kanë lënë mbi to falangjet e duarve të mundimshme shekullore, por muret me poret e tyre frymojnë ende arbëriesht.

Ja se si e përshkruan Arbërinë sot Një nga poetët më të dëgjuar bashkohor Mario Bellizzi

Hije me copa qielli

Gjendem në një vend i madh,

pjot simbola dhe njerez

me prejardhje gjeografike sa më të ndryshme

vend i ndërlikuar piçkulaç,

i mbitur në shenjtëri dhe peisazhe

zbrazëti, mura të gramisur

(jemi në Jug ndanjë katund jashtë historisë)

para meje shoh një kështjellë

e rrethuar me shpizë si kaliva vetmitarëve

ku jetojnë nanì emigrantet rumunë dhe afrikanë

aty këtu shtohen shfaqje marramendëse

një burim përralor me mbistica

më poshtë kupola bizantine ngjyrë kobalti

ruajnë në lindje, ujërat e kthjellëta

të detit të Magna Graecia-s

ku fanaren Perëndi pjeq

si thonej Euripidi: hije të pajisura me frymë

të bërë me copa qielli, një vegim i mbrazt

Hyjni të tjera nuhasin

aromën e lulevet të nerënxësë

… disa strushëlaren nga malet e Silës pas shtegtimin së kuptimevet

të lakimit, të ritmit dhe tonit

çë rrëzohet drejt heshtjes.

Një trazim i bukur, s’kemi çë t’i thëmi,

ruanj pëllèse dhe qisha,

shpi me ngjyra të larme,

nuanca të zbehta, të ëmbla e të gëzueshme,

të rreshtuar pa ndërprerje ndërsa lakohen,

ndërthuren përgjatë udhë, rrugica, mbështetëse, shkallë, …

me zgjidhje arkitektonike të pabesueshme.

Njerëzimi bëhet bashkësì kur ulet ndër sheshe

me nxilikata të stisura me gurë lumi

të vjedhura ndër gramina të çuditshëm.

Kamare ndër muret me shenjte gojë hapt

pëllumba mbi fijet e dritës

shqëndezit shumëngjyrëshe të ndejtur

ndër ballkunat

megjithatë këtu në Mesdhe,

argalesha pjakarushe

shtìellin boshtat me folje të reja

në kohën e ardhme

tek tiligadhi jashtë historisë,

në historinë më të lashtë,

më të vërtetë, të pafajshëm,

ajo e dheut.

Ora letrare filloi në Bibliotekën e At Belluscit.

Promovimi nisi Peter Shtoka, një arbëresh i Istrias, Slloveni, me librin e tij Atlante Istriano, mbështetur nga Shoqata kulturore shqiptare “ Iliria” Koper-Capodistria, kryesuar nga Prtesidenti i saj Heset Ahmeti.

U lexuan poesi nga arbëreshë dhe shqiptarë të diasporës, si dhe u dhuruan libra bibliotekës si edhe disa libra i lanë për bibliotekat e shkollës. Në mesin e tyre kishte edhe artista si Milazim Ukëhaxhaj, një artist realist, por me tematik historike siç ishin pikturat e Kullave të djegura në Kosovë. Artisti ishte i shoqëruar nga bashkshortja e tij Vjollca Ukëhaxhaj

Punimet letrare vazhduan të drejtuar nga zoti Musa Jopulli kryetar dhe Mentro Thaqi sekretar i saj. Poet artista nga e gjithë Diaspora, sollën shpirtin e tyre artistik në qytezën arbëreshe të Frasnitës. Per një ditë, Frasnita ishte kryeqyteti i poezisë në Diasporë.

Punimet e tyre artistike, mbartnin si pathosin,epikën, lirikën për atë mall që shpesh shpirti i emigrantit herë delë si një puhizë dhe erë si tufan i egër por të mbushin me ide dhe energji për dashurinë në shërbim të kombit, edhe pse në dhè të huaj.

U vendosën buetë me lule të Busti i Skënderbeut me rastin e ditëlindjes së tij, dhe u krye riti Himni i vëllazërisë.

Maria Antonieta Rimoli, Emanuele Rossanova, Lucia Martino, lexuan poesi nga autorër Arbëresh. Për interpretimin e tyre, si edhe për sforcimet që bëjnë për të mbajtur gjallë gjuhën dhe kulturën në arbërisht iu shpërndan edhe fleta nderi,A. Rimolit, L.Martino, E. Rossanova e Profesor A. Giordano.

Për impegnimin mbi ruajtjen e gjuhës dhe kulturës arbëreshe, u nderuan edhe Z. Guagliardi Damiano, Francesco Perri, Gennaro De Cicco.

Midis dy vëllezërve të të njëjtit gjak u krijuan shum emocione.

Pjesa e dytë, u zhvillua pranë bustit të Gjergj Kastriotit Skënderbeu.

Për nder të figurës së tij, dhe me rastin e ditëlindjes së tij u vendosën buqeta me lule, dhe u lexuan disa poesi me temë kushtuar arbërorëve dhe Gjergj Kastriotit.

Nuk munguan aktivitetet të tjera, si pjesmarrja në Teatrin arbëresh drejtuar nga mësuesja Lucia Martin, dhe shoqata “Vorea”, të cilën ajo drejton të cilët bëjnë një punë të madhe për ta mbajtur gjallë.

Qëndra Albanologjike dhe Biblioteka Internacionale shpërndahu disa Çertificata ”Nderim Arbëresh” dhe “Mirënjohje arbereshi\e” për pjesëmarrët në këtë eveniment kaq të rëndësishëm të ardhur nga e gjithë Diaspora.

Ky – ishte një Kuvend- tha At Bellusci- Demostruam edhe një herë që Arbëreshi nuk është vetëm Folk, Arbëreshi është edhe Gjuhë, Kulturë, është Teatër, është poesi, është krijues me shpirtin arbëror. Ajo që ka rëndësi është se kjo ngjarje nuk u zhvillua vetëm në gjuhën shqipe standarte apo në gjuhën italiane, aty u fol arbërerishtja jonë, arbërishtja e ruajtur e Bilotës, E Emanuele Giordanos, e Bellizzit, e dhjerave e dhjetra krijuesve arbëreshë.

Ju vëllezër të diasporës shqiptare nga Svizzera, Gjermania, Austria, Sllovenia, Franca, Kosova,Shqipëri, Maqedoni e Veriut së bashku ne sot, lexuam, nxorrëm nga shirti ynë tingujt tanë të bukur arbëror, shkëmbyem fjalët mes nesh që dilnin nga shpirtu ynë, dhe krijuam një nga ngjarjet më të bukura që kam përjetuar, sepse “na U foltjem arberisht me njeri tjatrin”. Gluhen e mëmës mos harromi”. Treguam se Arbëria jonë nuk është vetëm Vallja, e kostumi, është edhe gluha, e arbëria ka në gjirin e saj poet, artistë, studiues, me gluhë arbërore, me shpirt arbëror!

Arbëreshi nëng mund t vdes!

Gjaku i Arbërit rron!

Merrni pjesë Artelier si Artisti Sokol Ahmetaj Kabashi, e shoqëruar nga e shoqja e tij Asbije Ahmetaj të cilët i dhuruan At Antoni Belluscit, si shenjë nderimi një stemë krijuar apostafat. Për të duke vënë në qendër Dielli dhe duke e krahasuar At Bellusci Dielli i Arbërisë, një iluminist i kohëve moderne për Arbërinë antike

Në fund u shtrua edhe një drekë, nga LSHK në Diasporë ku At Bellusci edhe pse në kushte jo të mira shëndetësore u mundua që të vinte e të qëndronte edhe për një farë kohe së bashku me të gjithë vëllezërit në Europë me të njëjtin gjak.

LSHK ju urojmë arbërisht: E bëjshit grurë, mel e kukulë shumë.” (Grurë, misër, dhe boca mëndafshi, i cili ky i fundit kultivohej dhe përpunohej shumë në fshatrat arbëreshe)

Grupi i diasporës vazhdoi takimin e tyre në IPS të Ungrës ku kishim lënë një takim për të parë një shkollë ku ka nxënës arbëresh dhe për të krijuar ura dhe projekte për të ardhmen, duke ditur që në Kalabri nuk mësohet nëpër shkolla gjuha arbërore. Këtu u takuam me Diregjentin e shkollës, por për këtë takim, mbi projektet do të flasim herën tjetër.

Përgatiti materialin

Ornela Radovicka Qëndra albanologjike themeluar ng At Bellusci 1980

Në vijim dia sa foto nga aktiviteti i ngjashur

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715156706646_7193888635315894292.jpg

Grupi i krijuesve, arbëresh dhe shqiptarë së bashku, në momentin final ku fituesit të çmimit të orës letrare së bashku për një foto kujtimi

C:\Users\iljas\Downloads\IMG-20240507-WA0016.jpg

Nga e majta në të djathtë: Milazim Ukëhaxhaj, sekretar i LSHK Mentor Thaqi, Kryetar i LSHK Musa Jopulli, At Antoni Bellusci, Z.Vehbi Miftari, Z Angelo Catapanno, kryetar i Bashkisë, Tommaso Bellusci Drejtor i Bibliotekës Bizantine.

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715156675806_7193888505962290539.jpg

Arbëreshja, Zonja Katerina Bellusci 88 vjeçarja ruajtsja e mirë e gjuhës dhe kulturës arbërore, së bashku me At Antonion, Z. Vehbi Myftari Kreu i Misionit Të Kosovës pranë Qelisë së Shenjtë në Romë, Arkitektja Shqipe Bytyqi si dhe Atilier Sokol Ahmetaj Kabash

C:\Users\iljas\Downloads\IMG-20240507-WA0058.jpg

Emrat, mbiemrat dhe firamave e të gjithë krijuesve në Diasporë që morën pjesë në Orën letrare Pranverë Arbëreshe.

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715160155430_7193903100563997651.jpg

Grupi i artistëve Arbëresh dhe shqiptarë së bashku në Bibliotekën A. Bellusci

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715168286657_7193937205398865367.jpg

At Antonio Bellusci me Kryetarin dhe Sekretarin e LKSH, në Mërgatë Z. Musa Jopullin, poet dhe shkrimtarë me banim në Francë, dhe Z. Mentor Thaqi sekretar LKSH me banin në Gjermani.

Që të dy këta shqiptarë, artist në shpirt, dedikuan vargje At Antoni Bellusci.

$C:\Users\iljas\Downloads\FB_IMG_1714975775497.jpg$ Hulumtuesi slloven, arbereshi Peter Shtoka, mësuesja Lucia Marttino në rolin e kryetrares së Bashkisë , dhe O.Radovicka. Në auditoriumin e Teatrit arbëresh themeluar nga Prof Lucia Martino.

Mentor Thaqi sekretar i LKSH si dhe arbëreshi Avv Emanuele Rossanuova duke lexuar krijimin e tij në arbërisht. Ky arbëresh, e mesoi gjuhën pranë në Qëndrën pranë bibliotekës Bellusci

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715156583552_7193888119019136563.jpg

Z. Vehbi Miftari, Arbërshët Antonieta Rimoli, Francesco Perri, Presidenti i Federatës FAA Damiano Guagliardi, dhe z. Mentro Thaqi,

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715162710759_7193913818387526766.jpg

At Bellusci, pjesë e kësaj Atlante Istriano me autor Petër Shtoka. Në Fotografi, Kryetari i shoqatës Koper Capodistria Slloveni. Heset Ahmeti

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715156413519_7193887405852457694.jpg

Arbëreshët: Caterina Bellusci, Inxh Mikele Greco, Prof Gennaro De Cicco, prof Maria Antonietta Rimoli gjatë debutimeve të këngëve arbërshe.

C:\Users\iljas\Downloads\IMG-20240507-WA0011.jpg

Arbëreshi Prof Agostin Giordano themeluesi i Gazetës Jeta Arbëreshe e Z. Vehbi Miftari

C:\Users\iljas\Downloads\IMG-20240507-WA0057.jpg

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715162005839_7193910861739827300.jpg

At Antonio Bellusci dhe Sokol Ahmetaj Kabashi,me banim në Paris i cili i dhuron At Belluscit një nga punimet e tij si Atelier.

C:\Users\iljas\Downloads\IMG-20240508-WA0005.jpg

Atelier creazion me mbishkrimin “At DIELLI At A.BELLUSCI“ At Antonio Falenderon për këtë dhuratë kaq të çmueshm, edeh për orët që janë duhur, sepse artistët dhurojnë gjenë më të bukur “ KOHËN”

C:\Users\iljas\Downloads\IMG-20240507-WA0050.jpg

Homazh tek busti i Skënderbeut . Një tufë me lule dhe riti “Himni i vëllazërisë. Gëyimi dhe emocionet këta shqiptarë të Diasprës i shprehnin në çdo moment” Në grupin e diasporës me sa kujtoj ishin edhe tre Mjek: Fesih Shehu, Bajram Z. Kosova.

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715161247231_7193907679908265010.jpg

Grupi i krijuesve në vizita të qytezave arbëreshe

C:\Users\iljas\Downloads\IMG-20240507-WA0036.jpg

C:\Users\iljas\Downloads\facebook_1715161369724_7193908193680490101.jpg

Miku, dhe vëllai i arbëreshëve që prej vitit 1972, ish gazetari i Rilindjes,

Misionari më i madh në shpërndarjen e gjuhës dhe kulturës arbëreshe Z. Rexhep Rifati dhe e shoqja e tij e jetës Z. Hamide.

C:\Users\iljas\AppData\Local\Packages\Microsoft.Windows.Photos_8wekyb3d8bbwe\TempState\ShareServiceTempFolder\vlcsnap-2024-05-08-14h59m47s421.jpeg

Kryetari i LSHK në Diasporë, ,dirigjenti i shkollës së IPS në Ungra( qytezë arbërshe në Kalbri), Z. Gianfranco Maletta, Mësuesja Qefsere Seidiu me bashkshortin e saj prof Xhavid Sejdiu Coordinatori i hapjes së 105 pikave të shkollës shqipe në Zvicër, Profesori, hulumtuesi, autor i shumë veprave, por edhe krijuesi i abetares në Austri Z. Hazir Mehmeti, Ornela Radovicka, dhe artisti Mimmo Imbrogno, të shoqëruar nga: z. Bashkim Halilaj në Gjermani dhe zonja Lumturie Thaqi, Dan Istrefaj

“PËRKTHIMI I KUSHTETUTËS SË REPUBLIKËS POPULLORE KOMUNISTE SHQIPTARE MË 1946, PAMFLETI PROKOMUNIST, PESHKOPI MARK LIPA…” — PËRPLASJA E FAN NOLIT ME PETER MINNAR NË GAZETËN THE CHRISTIAN SCIENCE MONITOR NË MARS TË 1954

May 8, 2024 by s p

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 8 Maj 2024

“The Christian Science Monitor” ka botuar, të mërkurën e 3 marsit dhe të hënën e 22 marsit 1954, përplasjen e ashpër asokohe midis Fan Nolit (Kryetar i Kishës Ortodokse Shqiptare në Amerikë) dhe Peter Minnar-it (Kryetar i Shoqërisë Letrare Shqiptaro-Amerikane) nëpërmjet dy letrave, përmbajtjen e të cilave, Aurenc Bebja, nëpërmjet blogut të tij “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

Peshkopi i ri shqiptar

The Christian Science Monitor, e mërkurë, 3 mars 1954, f.18 :

Për The Christian Science Monitor :

Që kur vendi i tyre i origjinës u pushtua nga komunistët, pas Luftës së Dytë Botërore, shumica dërrmuese e shqiptaro-amerikanëve në Shtetet e Bashkuara kanë ndjerë se një grup i vogël mes tyre, i kryesuar nga peshkopi F. S. Noli, kanë krijuar një përshtypje të rreme midis amerikanëve nëpërmjet një qëndrimi prokomunist. Këtë e dëshmon politika editoriale e dy gazetave në gjuhën shqipe.

“Dielli” botohet nga Organizata Vatra me kryetar nderi peshkop Nolin. Peshkopi Noli përktheu dhe shpërndau gjerësisht kushtetutën e Republikës Popullore Shqiptare, e cila është një kopje e kushtetutës së BRSS-së. Ai gjithashtu shkroi dhe botoi një broshurë “Shqipëria që nga viti 1939”, e cila lartëson dhe lavdëron regjimin komunist të Hoxhës, një kukull e Moskës.

Për të korrigjuar përshtypjen e rreme se të gjithë shqiptarët janë komunistë dhe për t’u organizuar për çlirimin përfundimtar të Shqipërisë, një grup shqiptaro-amerikanësh themeluan peshkopatën shqiptaro-amerikane dhe i bënë peticion Patriarkanës së Stambollit, Kishës tjetër të Ortodoksisë, për një peshkop ortodoks shqiptar. Peshkopi Mark I. Lipa u dërgua këtu si përgjigje ndaj peticionit.

Peshkopi Lipa lindi në Shqipëri, mori arsimin e mesëm në Korçë të Shqipërisë dhe më pas u diplomua në shkollën teologjike në Halkis nën sponsorizimin e Kryepeshkopit të Shqipërisë Kisi (Kristofor Kisi). Ishte Kryepeshkopi Kisi ai që negocioi një traktat me Patriarkanën dhe themeloi Kishën e Pavarur të Shqipërisë. Kryepeshkopi Kisi refuzoi të bashkëpunonte me të Kuqtë; kjo është arsyeja pse ai ende sot lëngon në një burg komunist.

Peshkopi Lipa nuk figuron si peshkop grek, por si peshkop kanonik i ortodoksëve shqipfolës në Shtetet e Bashkuara, përkatësisht shqiptaro-amerikanëve. Nuk është nën juridiksionin e Kishës Greke të Amerikës Veriore dhe Jugore. Ai njeh Patriarkun e Stambollit si udhëheqësin e tij shpirtëror.

Peter Minnar

Kryetar i Shoqërisë Letrare Shqiptaro-Amerikane

Quincy, Mass.

‘Akuza të rreme’

The Christian Science Monitor, e hënë, 22 mars 1954, f.16 :

Për The Christian Science Monitor :

Letra e Peter Minnarit me titull “Peshkopi i ri shqiptar”, botuar në numrin e gazetës suaj të 3 marsit 1954, ishte një rrjetë shpikjesh, akuzash të rreme, shtrembërimesh dhe gjysmë të vërtetash.

Ja një shpikje : Ai deklaron se unë “kam shkruar dhe botuar një broshurë ‘Shqipëria që nga viti 1939’, që lartëson dhe lavdëron regjimin komunist të Hoxhës, një kukull e Moskës”. Unë kurrë nuk e kam shkruar apo botuar këtë pamflet.

Ja një akuzë e rreme : Ai e cilëson politikën editoriale të dy gazetave shqiptare të Bostonit si “prokomuniste” dhe shton se njëra prej tyre, Dielli, “botohet nga Organizata Vatra me kryetar nderi peshkop Nolin”. Këto dy botime i lexoj rregullisht dhe mendoj se qëndrimi i tyre nuk është prokomunist por vetëm proshqiptar. Në fakt, politika editoriale e Diellit ka qenë vazhdimisht kritike ndaj regjimit aktual shqiptar që nga ardhja e tij në pushtet, aq sa z. Panariti, botuesi i Diellit, është cilësuar nga zëdhënësi zyrtar i qeverisë së Tiranës si “Armik i popullit shqiptar”. Si mundet zoti Panariti të jetë prokomunist nëse vetë komunistët e quajnë armik ?

Ja një shtrembërim : Peter Minnar na thotë se Patriarkana e Stambollit dërgoi peshkopin Mark I. Lipa këtu për të “ndrequr përshtypjen e rreme se të gjithë shqiptarët janë komunistë dhe për t’u organizuar për çlirimin përfundimtar të Shqipërisë”. Siç e dinë të gjithë njohësit e situatës, Patriarkana e Stambollit është aq greke dhe aq antishqiptare sa të jetë e mundur. Ajo ka qenë gjithmonë një armike e ashpër e popullit shqiptar. Për shembull, Patriarku aktual i Stambollit ka mbrojtur hapur aneksimin e Shqipërisë së Jugut nga Greqia. Si mundet një patriark i tillë antishqiptar të dërgojë një peshkop këtu për të mbrojtur shqiptarët e Amerikës dhe për të çliruar vendin e tyre ? Dhe si mund të jetë një peshkop i mirë shqiptar Mark I. Lipa, emisar zyrtar i një patriarku kaq antishqiptar ? Duke pasur parasysh këto fakte, Lipa është një peshkop grek si patriarku i tij grek. Siç thonë francezët: “Tel maitre, tel valet”.

Ja një gjysmë të vërtetë : Peter Minnar thotë se unë “kam përkthyer dhe shpërndarë gjerësisht Kushtetutën e Republikës Popullore Shqiptare, e cila është një kopje e kushtetutës së BRSS-së”. Tani ky është një detaj i shkëputur nga konteksti i gjithë historisë. Më lejoni ta përmbledh shkurtimisht dhe të plotësoj boshllëqet.

Në vitin 1946, një grup patriotësh shqiptarë në Detroit të Miçiganit, mblodhën një fond të posaçëm që do të përdorej për pranimin e Shqipërisë në Kombet e Bashkuara. Ata më ftuan të merrja përsipër këtë detyrë, pasi kisha qenë i rëndësishëm në pranimin e Shqipërisë në Lidhjen e Kombeve në vitin 1921 dhe kisha një përvojë në atë lloj pune. E ndjeva se ishte detyra ime ta pranoja. Shkova në Nju Jork dhe rashë në kontakt me Sekretariatin e Kombeve të Bashkuara. Gjëja e parë që më kërkuan ishte kushtetuta e Shqipërisë. M’u desh ta përkthej, ta botoja, t’ua dorëzoja anëtarëve të Këshillit të Sigurimit dhe delegatëve të kombeve të ndryshme. Nëse ky është një mëkat, unë rrëfej se e kam kryer dhe po ashtu rrëfej se nuk do të hezitoja ta bëja sërish nëse do ta ndihmonte Shqipërinë të bëhej anëtare e Kombeve të Bashkuara.

Ndjenja e përgjithshme e popullit tonë është se anëtarësimi në Kombet e Bashkuara do t’i jepte popullit shqiptar një ndjenjë sigurie për integritetin territorial të vendit të tyre, i cili është kërcënuar vazhdimisht nga fqinjët e tyre që kur Shqipëria u bë e pavarur në vitin 1912. Siç qëndrojnë gjërat tani, shqiptarëve u krijohet përshtypja se janë braktisur nga fuqitë perëndimore dhe se nuk kanë alternativë tjetër përveç Rusisë. Sipas tyre, pranimi i Shqipërisë në Kombet e Bashkuara do të ndryshonte rrënjësisht situatën dhe mund të shënonte fillimin e fundit të komunizmit në Shqipëri.

Peshkopi Fan S. Noli,

Kryetar i Kishës Ortodokse Shqiptare në Amerikë

Boston

Pse gjyqi ndaj Trump për paratë për heshtje, po shkon drejt fiaskos

May 8, 2024 by s p

Koment Nga Rafael Floqi

Trump defense pressed Stormy Daniels on selectively telling Trump sex story when she can make money

Rezultati i gjyqit penal, i Donald Trump në çështjen e tij “të parave të heshtjes” në Nju Jork, synon një shfajësim të plotë të tij dhe për kjo arsye të forta dhe, ja pse:

Ky rast, procesi i parë penal për çdo ish-president amerikan në histori, nisi si pasojë e asaj që mund të cilësohet një rast I thjeshtë i vetëm për zhvatje parash.

Stormy Daniels një zhvatëse parash

Famëkeqja Stormy Daniels pat kërcënuar vazhdimisht se nëse nuk paguhej një pjesë e parave, ajo do të shkonte në media, duke raportuar për një lidhje të dyshuar me Trumpin. Nuk ka asnjë provë që vërteton pretendimin e Daniels për këtë çështje dhe besueshmëria e saj është, gjithashtu, afër zeros, sidomos. pas deponimit të saj të fundit.

Aktorja e filmave për të rritur dëshmoi në gjyqin e ish-presidentit për paratë e heshtjes, duke thënë se ai e goditi atë me një kopje të revistës që kishte fotografinë e fytyrës së tij mbi të. Aktorja e filmave për të rritur paraqiti dëshminë e saj të shumëpritur në gjyqin për paratë e heshtjes të ish-presidentit që, nëse do shpallej fajtor, mund ta çonte atë në burg deri në katër vjet.

Daniels dha një përshkrim të detajuar të kohës së saj me Trumpin, 77 vjeç, dhe gjithashtu si ai përpiqej të shkonte sërish me të një vit pas takimit të tyre të famshëm të parë.

Aktorja, me emrin e vërtetë Stephanie Clifford, u përball për herë të parë me Trumpin që nga pretendimi i saj për ngjarjen e një natë pas një turneu golfi në vitin 2006.

Pas tregimit për jurisë se si u bë aktore pornografie në moshën 23-vjeçare, ajo kujtoi se si e takoi Trumpin. Ajo dëshmoi se ai i tha, “Më kujton vajzën time,” duke iu referuar Ivankës, të cilën e quajti inteligjente dhe bjonde, duke shtuar se njerëzit e nënvlerësojnë atë.

Daniels më pas i tha gjykatës se kjo frazë kishte kuptim, sepse dikush si ajo mund të shfaqej në versionin amerikan të “The Apprentice”, të cilin ai drejtonte, dhe të provonte se nuk ishte e painformuar.

Ndërsa ishte në turneun e golfit të famshëm në Lake Tahoe, Nevada, ajo tha se ai i tha se ajo ishte “e zgjuar” sepse shfaqej si pas dhe para kamerës.

“Ai tha, Ti gjithashtu drejton filmat. Duhet të jesh e zgjuar,'” i tha Daniels jurisë.

Ajo tha se Trump përsëriti të njëjtin koment më vonë në “dhomën e dhuratave” të kursit, ndërsa jurisë iu tregua fotografia e famshme e tyre duke pozuar së bashku, me biznesmenin të veshur me një këmishë polo të verdhë dhe kapelë të kuqe.

Ajo tha se më pas u ftua në suitën e tij në hotel. Daniel i tha gjykatës se, pasi doli në pizhame mëndafshi, Trump nxori një revistë Forbes me veten në kopertinë. Daniels tha se në atë pikë, ajo donte të hante darkën që i kishte premtuar, në vend që të qëndronte në hotel dhe të dëgjonte Donaldin, kështu që u largua.

Daniels e pyeti Trumpin nëse ai ishte gjithmonë “kaq i padurueshëm.” Ajo i tha jurisë se i kishte thënë bastardit të pasur të pasurive të patundshme. “Je gjithmonë kaq arrogant dhe i përmendur? Dhe as nuk di të bësh një bisedë” – i kujtoi ajo Trumpit.

Ajo dëshmoi se ai e goditi atë me revistën e mbështjellë “pikërisht në të pasme.”

Ka apo nuk ka pasur seks?

Avokatja mbrojtëse Susan Necheles i bëri presion aktores së filmave për të rritur, Stormy Daniels, që dyshohet se e po ndryshonte në mënyrë selektive historinë e saj rreth një takimi seksual, kur kjo e përfitonte financiarisht.

“Ju keni fituar para për më shumë se një dekadë në historinë që keni pasur marrëdhënie seksuale me Donald Trump,” akuzoi Necheles.

Ajo e pyeti atë – A e urreni Trump?

Daniels -Po

A doni që ai të futet në burg

Daniels- Nëse është fajtor po.

Necheles e shtyu Daniels drejt intervistës së saj me Gloria Allred. Daniels nuk u pajtua me pohimin e Necheles se Daniels i tha Allred se ajo nuk kishte marrëdhënie seksuale me Trump. Daniels tha se ajo i tregoi Allred për takimin seksual.

Mbrojtja iu referua një ekspozimi ku Stormy citohet në librin e saj duke thënë se ajo e la jashtë seksin dhe çdo gjë më pak interesante në bisedën e saj me Allred. Daniels tha se versioni i Allred ishte një version i shkurtuar, Daniels kishte lënë jashtë “të gjitha detajet sepse [ajo nuk donte] të detyrohej të thoshte ndonjë gjë që është e pavërtetë”.

Necheles u përball me Daniels duke thënë: “Kjo ju mësoi se, nëse doni të fitoni para nga Trumpi, më mirë të flisni për seksin”. Daniels tha “jo, megjithëse duket se është kështu”.

Necheles vuri në dukje se në vitin 2011 kur artikulli i revistës In Touch i referohej Daniels duke bërë seks me Trump dhe historia Dirty.com ku ajo mohonte seksin me Trump, ishte në të njëjtën kohë. Necheles theksoi se In Touch i ofroi Daniels 15,000 dollarë për të shkruar historinë e saj.

Një tarifë ligjore për të blerë heshtjen

Por kjo dëshmi nuk ka asgjë për akuzën. Prokuroria po përpiqet të mbledhë dëshmi të shumta të ndryshme për të hutuar jurinë pa ju shpjeguar anëtarëve thelbin e akuzës. Çështja qëndron mbi pretendimin se një pagesë prej 130,000 dollarësh u bë për yllin e pornografisë Stormy Daniels, e cila ishte në bisedime me Enquirer për të treguar historinë e saj.

Ajo u pagua nga Cohen për të parandaluar pretendimet e saj për një përballje seksuale me Trumpin që të dilnin në dritë në ditët e fundit të garës zgjedhore të vitit 2016. Prokurorët thonë se më pas Trump i ktheu paratë avokatit të tij dhe fshehu natyrën e vërtetë të këtyre pagesave në dokumentet e brendshme të biznesit. Trump ka mohuar të ketë pasur një përballje seksuale me Daniels – si dhe me McDougal – dhe avokatët e tij argumentojnë se pagesat për Cohen ishin shpenzime të ligjshme ligjore.

Trump, nga ana e tij, mund ta kishte raportuar këtë komplot për zhvatje në FBI, por kjo do të nënkuptonte vënien e kësaj historie të çuditshme në duart e kundërshtarëve të tij politikë në Departamentin e Drejtësisë Obama/Biden – një pozicion i tmerrshëm në të cilin do të vendosej vullnetarisht.

Një akuzë e dobët e Prokurorisë sa për të ngecur

Në vend të kësaj, Trump hyri në një kontratë me Daniels që ishte plotësisht e lejuar sipas ligjit. Ai i trajtoi pretendimet e Daniels si telash, që duhej mbuluar. Bizneset e bëjnë këtë gjatë gjithë kohës, duke zgjedhur të paguajnë një “tarifë ” në vend që të angazhohen në rrugën më të shtrenjtë të punësimit të avokatëve dhe të mbrojnë një histori në media me përpjekje të kushtueshme.

Trump nuk akuzohet për ndonjë keqbërje në arritjen e një “zgjidhjeje me paratë e heshtjes” me Daniels. Ai akuzohet se i ka futur këto pagesa në regjistrin e tij kontabël si “pagesa ligjore” me qëllim të veçantë për të ndihmuar dhe fshehur një krim tjetër. Që gjer tani s’është gjetur dhe as caktuar.

Prokurorët janë memec për atë që Trump duhet të kishte vendosur në regjistrin e tij. Ndoshta nëse ai do të kishte shkruar në “budallëk ligjor” ose “pagesat e zhvatjes ligjore”, kështu ai do të ishte i qartë.

Trump kurrë nuk kërkoi një zbritje tatimore për pagesat dhe me sa duket po ndiqte këshillën ligjore të avokatit të tij mashtrues tashmë të diskredituar dhe të dënuar, Michael Cohen. Prokurorët jo vetëm që duhet të dëshmojnë se ishte e gabuar të futeshin këto pagesa në mënyrën se si bëri Trump, por ata duhet të dëshmojnë se ishte bërë me qëllim kriminal. Por cili?

Por, në mënyrë që të dënohet, prokurorët duhet të provojnë gjithashtu një qëllim të dytë kriminal në regjistrimin e pagesave siç bëri Trump për qëllimin e shmangies së kërkesave për raportimin e financave të fushatës.

Prokurori i majtë I Qarkut të Manhatanit, Alvin Bragg, thotë se ka një argument të besueshëm se koha e këtyre pagesave sugjeron mundësinë që Trump po e bënte atë për të shmangur kërkesa të tilla. Megjithatë, Bragg duhet të provojë përtej një dyshimi të arsyeshëm se Trump nuk po e bënte këtë për të mbrojtur imazhin e tij ose imazhin e kompanive të tij.

Ndoshta kjo detyrë e vështirë për të provuar dy shtresa të qëllimit specifik është arsyeja pse prokurorët e tjerë në DOJ, FEC dhe Shtetin e Nju Jorkut më parë nuk e pranuan ndjekjen penale ndaj Trumpit për të njëjtat akuza. Paraardhësi i vetë Bragg, Cyrus Vance, dy herë shqyrtoi pagesën e parave të heshtura dhe nuk ngriti akuza.

Ndërsa Trump mund të kishte qenë më i qartë në regjistrin e tij të kontabilitetit, ta quash sjelljen e tij kriminale – dhe veçanërisht “kriminale” – është pothuajse e paprecedent.

Prokurorët, në fakt, ndoqën penalisht ish-kandidatin presidencial demokrat John Edwards në vitin 2011 për përpjekjet e tij për të mbuluar pagesat e parave të heshtura për një aferë që kishte ndërsa gruaja e tij po vdiste nga kanceri. Provat e keqbërjes kundër Edwards ishin shumë më të forta se akuzat e Trump – por prokurorët nuk arritën ta dënonin Edwards.

Një juri blu në Manhatan

Trump nuk ka të ngjarë të përballet me një juri simpatike në sallën e gjyqit shumë blu në Manhatan. Por ai ka të drejtë për një juri të barasvlershme dhe gjyqtari duhet të sigurojë një përhapje të drejtë të pikëpamjeve politike në përbërjen e antarëve të jurisë që do të vendosë për këtë çështje. Nëse gjërat janë të drejta (dhe do të shohim se si do të shkojë), Trump duhet të jetë në gjendje të llogarisë në të paktën që të ketë një ose dy anëtarë jurie të favorshëm.

Duhet vetëm një juri që të ketë një votë “jo fajtor” në mënyrë që të përjashtohet e gjithë juria dhe të kërkohet një gjyq i ri – diçka që nuk do të ndodhte para zgjedhjeve të nëntorit. Por ky dënim kërkon prova, përtej çdo dyshimi të arsyeshëm për çdo element të krimit të supozuar. Ky standard është jashtëzakonisht i lartë.

Nuk është e vështirë të imagjinohet që një juri e arsyeshme mund të shihte mundësinë që Trump nuk po përpiqej të kryente një krim, por, përkundrazi, thjesht po fuste një informacion minimal në regjistrin e kontabilitetit për të shmangur vëmendjen e panevojshme ndaj përpjekjes së Daniels për zhvatje. Dhe, nëse një anëtar jurie ka dyshime të arsyeshme, atëherë dhe anëtarët e tjerë të jurisë mund të bien dakord. (Shumica prej nesh e kanë parë filmin klasik “12 Angry Men.”)

Asi në mëngën e Trump-it

Dhe ndërsa përpjekjet e tij për të vonuar çështjen kanë dështuar kryesisht, Trump mund të ketë një as të fundit në mëngë. Trump ka të drejtë të shkarkojë ekipin e tij të mbrojtjes – edhe në mëngjesin e gjyqit – dhe të rekrutojë një ekip krejtësisht të ri për të marrë çështjen e tij nga e para. Gjykata e Lartë ka qenë e vendosur në qëndrimin e saj se një i pandehur penal ka të drejtën e avokatit të zgjedhur nga ai, dhe kjo përfshin një ndryshim në minutën e fundit të mbrojtësve, veçanërisht kur ka arsye të mira. Vetëm disa javë më parë, gjykatësi Juan Merchan paralajmëroi avokatin kryesor Todd Blanche, duke vënë në dyshim publikisht kualifikimet e tij për ta mbrojtur këtë çështje.

Nëse Trump dëshiron që gjyqi i tij të vonohet, ai mund ta bëjë këtë thjesht duke shqiptuar frazën e tij më të famshme “Je pushuar nga puna.” ( You are fired), nëse ai dëshiron të shkojë dhe të fitojë, pasi ekipi i tij i mbrojtjes e ka mundësinë të rritet dhe ta realizojë atë.

Kjo gjithashtu kjo ka edhe kohën e saj, kjo është arsyeja pse ne shohim që ngjarjet po zhvillohen tani ashtu siç po ndodhin.

Ky nuk është një aplikim delikat i ushtrimit të pushtetit ‘deep state’, madje as domosdoshmërisht një aplikim produktiv i tij.

Në fushatën parësore republikane, ekziston çdo mundësi që persekutimi ligjor, thjesht, të rrisë popullaritetin e ish-Presidentit Trump dhe të garantojë rezultatin gjë që prokurorët kërkojnë të shmangin.

Por atëherë, a nuk është kjo mundësi më e mira dhe më e ndritura që ata të bashkohen për ta mbajtur atë jashtë pushtetit. Ky është qëllimi i një klase burokratike e kapur nga një monokulturë intelektuale, (deep state) dhe për këtë arsye e përdor si një instrument haptazi në rastin më të mirë.

Amerikanët që e shohin ish-presidentin si mburojën e tyre, tashmë e dinë shumë mirë rezultatin.

Lajmi i keq është se përndjekja do të vazhdojë

Lajmi i keq është se përndjekja do të vazhdojë. Por ka një lajm të mirë, dhe jo vetëm në fushën e mundësive elektorale. Ka zgjidhje politike që godasin mu në zemër të këtë aparat – dhe ne kemi shansin për t’i ndjekur ata që tani, pavarësisht nga peripecitë e sezonit zgjedhor.

Rastësitë mund të ndodhin dy herë. Por kur ato vijnë në tre, katër e më shumë, atëherë duhet të mendojmë se nuk kemi të bëjmë me rastësi por projekte.

Ky është mësimi nga ndjekjet prokuroriale në rritje të vazhdueshme ndaj ish-presidentit Donald Trump, të cilat – me kohë dhe mundësi të mjaftueshme për të arritur kulmin gjatë disa viteve të fundit – po vijnë në krye gjatë sezonit zgjedhor të 2024-ës.

Ish-presidenti (dhe, që vlen të përmendet për hir të qytetarisë amerikane, presidenti i ardhshëm jashtëzakonisht i besueshëm) tani përballet me një gjyq në fund të pranverës dhe fillim të verës 2024. Kjo do të vijë pikërisht në mbyllje të sezonit të primareve republikane kur pikërisht kjo ngjarje mund të lëkundë një garë të ngushtë. Tani duhet të prisni që më shumë procese ligjore të grumbullohen në verën dhe vjeshtën e vitit të ardhshëm, pikërisht në kohën e duhur për të ndikuar në zgjedhjet e përgjithshme. Ndaj nuk ka kuptim t’ia lëmë gjërat rastësisë.

Ka diçka për të thënë për propozimin, të zhveshur nga konteksti, se askush nuk është imun ndaj ligjit dhe se ligji nuk respekton zgjedhjet apo politikën. Por ne nuk jetojmë jashtë kontekstit.

Konteksti është ai i paudhësisë së zhveshur: i emëruari (i mundshëm) i njërës palë do të gjykohet për arsye të dyshimta ligjore.

Nga ana tjetër, i emëruari (përsëri i mundshëm) i palës tjetër gëzon mbrojtje të jashtëzakonshëm nga hetimi i prokurorisë.

Zbatimi i ligjit dhe aparati i tij mbyllën një sy – dhe madje, në disa raste të profilit të lartë dhe thellësisht të turpshëm, lëshuan justifikime për – lidhjet e korruptuara të huaja të atij kandidati në ciklin 2020.

Ata po e bëjnë këtë përsëri në ciklin e 2024-ës, edhe pse provat po shtohen vazhdimisht se presidenti aktual i Shteteve të Bashkuara Biden ka çështje serioze për t’iu përgjigjur në lidhje me përfshirjen e tij në paratë e shumta të Ukrainës, që rrjedhin përmes djalit të tij Hunter në ndjekje të interesave të tyre korruptive familiare.

(Ndaloni dhe merrni parasysh ironinë këtu që hetimi për të cilin z. Trump u fajësua – duke kërkuar informacion mbi marrëdhëniet e familjes Biden me Ukrainën – rezultoi të ketë qenë plotësisht i justifikuar.) Këtu, unë bëj pyetjen që po e sjell për pothuajse çdo vlerësim të medias dhe fiksimit të shtetit të thellë:

Po sikur ta bënte këtë zoti Trump?

Si gjithmonë, ne e dimë përgjigjen. Nëse do të kishte prova dokumentare, plus një gjurmë parash që tregonte një nga fëmijët e zotit Trump ka shitur aksesin te babai i tyre në emër të oligarkëve të huaj, do të ishte tema nr. 1 në media dhe në qeveri.

Kjo është hipotetike, por jo kuptimisht spekulative: Një shtyp që raportonte me besnikëri të zjarrtë çdo thashetheme kalimtare për zotin Trump, me siguri do ta kishte ndjekur këtë deri në fund.

Por ata nuk e bëjnë këtë me Presidentin Biden, dhe kjo ju tregon diçka.

Në një botë të drejtë, presidenti aktual dhe zëdhënësit e tij do të bombardoheshin vazhdimisht me vetëm dy pyetje: Çfarë dinit për marrëdhëniet e biznesit të djalit tuaj dhe sa nipër dhe mbesa keni?

Sigurisht, asnjëra nuk ndodhi, dhe është e rëndësishme ta kuptojmë pse.

Ne nuk kalojmë nga një diskutim i diskrecionit të prokurorisë në pabarazitë në mbulimin mediatik si një devijim këtu: Ne e bëjmë këtë gjykim, sepse ata janë pjesë e të njëjtit fenomen dhe të njëjtit aparat.

Fuqitë e shtetit dhe shërbëtoreve të tij i vihen përballë zotit Trump dhe zotit Biden, sepse ato rrjete janë në linjë kundër gjithçkaje që i pari përfaqëson dhe pro një linje me gjithçka që ky i fundit përfaqëson.

Skepticizëm agresiv i institucioneve kontrolluese – jo mohim i zgjedhjeve dhe sigurisht jo kryengritje

Sigurisht, asnjëra nuk do të ndodhë, dhe është e rëndësishme të kuptojmë pse.

Ne nuk kalojmë nga një diskutim i diskrecionit të prokurorisë në pabarazitë në mbulimin mediatik si një devijim. Ne e bëjmë këtë sepse ata janë pjesë e të njëjtit fenomen dhe të njëjtit aparat.

Ato institucione kanë kampionin e tyre dhe ata e dinë këtë.

Ata gjithashtu kanë kohën e tyre, kjo është arsyeja pse ne shohim që ngjarjet zhvillohen tani siç ndodhin. Nuk është një aplikim delikate i pushtetit, madje as domosdoshmërisht një aplikim produktiv.

Në fushën parësore republikane, ekziston çdo mundësi që persekutimi ligjor thjesht të rrisë popullaritetin e ish-z. Trump dhe të garantojë rezultatin që përndjekësit kërkojnë të shmangin.

Por atëherë, a nuk është më e mira dhe më e ndritura sipas tyre të bashkohen për ta mbajtur Trump-in jashtë pushtetit. Deep State është një klasë burokratike e kapur nga një monokulturë intelektuale, dhe për këtë arsye një instrument i hapur në rastin më të mirë i saj.

Amerikanët që e shohin ish-presidentin si mburojën e tyre, e dinë shumë mirë rezultatin.

Lajmi i keq është se ndjekja do të vazhdojë. Por ka një lajm të mirë, dhe jo vetëm në fushën e mundësive elektorale.

Ka zgjidhje politike që godasin në zemër të këtij aparati – dhe ne kemi një shans për t’i ndjekur ato tani, pavarësisht nga peripecitë e çdo sezoni zgjedhor. Çështja nuk është të shpëtojmë zotin Trump nga persekutorët e tij – në fund të fundit, ata kanë një histori jashtëzakonisht të dobët për ta ndaluar atë gjatë dekadave – por për të shpëtuar popullin amerikan nga ata që do t’i sundonin ata më vonë.

Deep state është një rrjet i supozuar sekret i zyrtarëve qeveritarë të pazgjedhur dhe nganjëherë subjekteve private (si në shërbimet financiare dhe industritë e mbrojtjes) që operojnë në mënyrë ekstralegale për të ndikuar dhe miratuar politikën e qeverisë. Fuqia e shtetit të thellë vjen nga përvoja, njohuria, marrëdhëniet, depërtimi, zanati, aftësitë e veçanta, traditat dhe vlerat e përbashkëta. Së bashku, këto atribute të supozuara i bëjnë burokratët pa emër një superqeveri që nuk i përgjigjet askujt. Kjo është një perspektivë e frikshme, sipas David Rothkopf.

Ndaj këtu ne shohim rëndësinë e vërtetë të gjyqeve kundër zotit Trump. Ato sprova janë më pak se janë një dritare drejt tij dhe të ardhmes së tij, ato janë dhe shumë më tepër një tregues i planeve që deep state ka përgatitur për ju dhe për mua.

Kjo është arsyeja pse ata i janë kundërvënë atij.

Luftëtari i Shqipërisë Etnike, Heroi Tahir Sinani

May 8, 2024 by s p

Dr. Lulzim Nika/

Në Tropojë, me liderin historik Ali Ahmeti dhe kryeministrin e parë shqiptar të Maqedonisë së Veriut, Talat Xhaferi, kryetarin e komunës së Drenasit, Ramiz Lladrovcin.

Tropoja e Tahir Sinanit, mblodhi shqiptarët nga të gjitha trojet shqiptare, ashtu siç ishte jeta, vepra dhe amaneti i Tahirit, gjithnjë në shërbim të atdheut dhe për Bashkim Kombëtar.

Tahir Sinani, që nga sot do të jetë i vendosur në statujë, për ta kujtuar ndër breza, veprën e lavdishme dhe krenare të tij dhe bashkëluftëtarëve të UÇK-së.

Ai u kthye në vendlindjen e tij, për të jetuar përgjithmonë e gjallë vepra e tij e lavdishme, bashkë me veprimtarinë e tij atdhetare për të bërë Shqipërinë Etnike, ashtu siç e ka falur Zoti.

Qyteti i Bajrami Currit dhe Tropoja krenare, po e kthen birin e vet, aty ku e ka vendin, në përjetësi, ashtu siç e meriton veprimtaria dhe guximi i birit besnik të idealeve të Shqipërisë Etnike.

Vështirë është të flitet për virtytet, trimërinë dhe meritat e luftëtarëve të palodhshëm të luftës së UÇK-së, të prirë nga Adem Jashari, duke marrë parasysh rëndësinë dhe peshën e madhe të kësaj lufte, Tahiri iu bashkua dhe i mbetet besnik idealeve të lirisë së trojeve shqiptare, që u dëmtuan dhe u copëtuan nga vendimet e padrejta të konferencave ndërkombëtare.

Ai e donte lirinë e trojeve shqiptare, me përkushtim dhe flijues, njëkohësisht. Shqipëria Etnike për të ishte një gjeografi e bukur dhe një histori e lavdishme, por lavdia e saj ishte rëndë e cenuar, sepse Kosova ishte e pushtuar dhe e shtypur. Për ta shpëtuar dhe për ta bërë të denjë, për të duhej luftuar për lirinë dhe pavarësinë e saj.

Lavdi Tahiri Sinanit!

Lavdi gjithë të rënëve për lirinë e Shqipërisë Etnike!

“8 Maj 1945, dita e fitores mbi nazifashizmin dhe e mos-harresës”!

May 8, 2024 by s p

Gjeneral ® Piro Ahmetaj/

Siç është botërisht e mirënjohur, 8 Maji 1945 mbetet e skalitur jo vetem si një ngjarje madhore e njerëzimit por edhe për mësimet e nxjerra si dhe mesazhin e “mos-harresës” që përcjell kjo ditë ndaj 32 vendeve të NATO-s, rrjedhimisht edhe ndaj vendit tonë.

***

Po çfarë simbolizon kjo datë (?); cilat janë vlerat dhe mësimet e nxjerra të kësaj ngjarje të lavdishme si dhe kush mund të jenë mesazhet gjeostrategjike për paqen, rendin global, parimet e demokracisë funksionale, Aleancën Euroatlantike dhe mbarë njerëzimin?

79 vjet më parë, pra në 8 Maj 1945, në Berlin u nënshkrua akti i kapitullimit të Gjermanisë – Hitleriane. Pavarësisht datës së kremtimeve madhështore dhe emërtimeve, si Dita (Staliniste) e Fitores, apo Dita Euroatlantike e Fitores: “mbetet përjetësisht e përbashkët që 8 Maji është dita e çlirimit, është data e kurorëzimit të qëndresës, mbetet dita e lirisë dhe sakrificave të përbashkëta si dhe data e triumfit mbi nazifashizmin, një nga makineritë më kriminale që ka prodhuar historia e njerëzimit”!

Pikërisht më 8 Maj 1945, Presidenti i SHBA-ve, Harry S. Truman, i dërgoi mesazh popullit amerikan dhe mbarë botës si dhe liderëve perëndimore të koalicionit, Winston Churchill, General De Gaulle, etj duke ndarë impresionet për vlerat e fitores të koalicionit të përbashkët.

Po ashtu në të njejtën datë, pra në 8 Maj 1945, Gjenerali Suprem i frontit perëndimor, babai i NATO-s dhe President i SHBA-ve, Dwight Eisenhower, përcolli emër për emër çdo luftëtari të çdo vendi koalicionit antifashist (përfshi nacional-çlirimtarëve Shqiptare) urimet më të përzemërta, mirënjohjen më të thellë, për sakrificat, kurajën si dhe kontributin e paçmuar për gjunjëzimin e bishës nazifashiste.

Prandaj 8 Maji, përkujtohet fundi i një lufte çnjerëzore, që u shtri në mbarë planetin. Nderohet një kalvar vuajtjesh dhe sakrificash të papërshkruara, një ferr që zgjati 5 vjet, që preku 80 % të popullsisë së globit dhe që mori jetën e rreth 60 milionë fëmijëve, burrave dhe grave të pafajshëm nga mbarë vendet e botës. Po ashtu, do ishte mëkat i madh të mbuloheshin nga harresa këta dhjetëra miliona si-dëshmorë të paqes, mes tyre rreth 320.000 të masakruarit barbarisht në kampet famëkeqe të Mathauzenit, etj.

Kjo datë është gjithashtu një memorie mirënjohje, nderimi dhe respekti të merituar për komandantet e lavdishëm si dhe shtetarët e mëdhenj, si Churchill, Eisenhower, Zhukov, De Gaulle, etj, të cilët me vizion, përkushtim dhe përgjegjshmëri drejtuan luftën dhe në 8 Maj nënshkruan fitoren historike të koalicionit.

E gjej mbresëlënëse gjithashtu, dhe po perifrazoj, atë ç’ka Presidenti Truman e përmbyllte mesazhin historik të 8 Majit 1945: “Ajo që na pret, ndërtimi i paqes, nuk është më pak e rëndësishme, nuk është as më pak e vështirë, por Ne do ta ndërtojmë paqen duke u mirëkuptuar, besuar dhe punuar së bashku, ashtu siç e arritëm këtë fitore historike”!

***

Pse edhe Shqipëria do duhet ti bashkohet celebrimeve për 8 Majin, pra me këtë datë-ngjarje heroike për njerëzimin? Me dhjetëra ngjarje kulmore, janë skalitur me meritë në memorien e lavdisë së historisë kombëtare. Pra pse në 8 Maj, Shqipëria si pjesë e koalicionit, duhet ti bashkohet me 32 vendet Aleancës së Atlantikut të Veriut dhe disa vendeve partnere (p.shh Ukraina etj), në celebrimin e kësaj ngjarjeje:

Pikësëpari, kjo datë do të shërbente për të kapërcyer kacafytjet 33 vjecare/qesharake për datat 28-29 nëntor, pra për daten e çlirimit të vendit. Për më tepër, 8 Maji do i jepte vlera shtesë përuljes për të rënët, nderimit për sakrificave sublime të popullit tonë si dhe peshës së rreshtimit me koalicionin e fitimatrëve.

E parë kështu, besoj edhe fortë se 8 Maji dhe kjo ngjarje e madhe do duhet të na shërbejë jo për të na ndarë sipas interesave politike të ditës, por si “ilaç për të mjekuar plagët e kohezionit dhe solidaritetit kombëtar”, mbi të gjitha, si urë e fortë bashkimi rreth flamurit, interesave kombëtare dhe si fanar për të na ndriçuar në udhëtimin drejt perspektivës europiane të Shqipërisë.

Së dyti, është botërisht i njohur, kështu edhe një vlerë e shtuar, fakti që Shqipëria I’u bashkua këtij koalicioni të madh, bashkë me me sfidat dhe vlerat përbashkëta të fitimtarëve. Duke qënë kështu, Ne/Shqiptarët kemi të drejtë legjitime të ndihemi dyfish krenarë në 8 Maj, në këtë datë historike, pasi siç e ka përshkruar Kissinger në librin e tij Diplomacy: “Shqipëria ishte një ndër të vetmet vende që u vetë-çlirua pa prezencën e Ushtrisë së Kuqe, ose aleatëve perëndimorë”.

Prandaj pa asnjë hezitim, datën 8 maj e çmoj një “gjetje mjaft të mençur/goditur”, pra dhe sygjerimin që në këtë ditë nderimi Shqipëria e vogel t’i bashkohet koalicionit fitimtarëve për t’u përulur para kujtimit të qindra miliona burrave dhe grave që dhanë jetën dhe bënë sakrifica të mbinatyrshme, për ta shpëtuar njerëzimin nga gjenocidi nazifashist.

Në shtesë, e çmoj si detyrim shtetëror, që çdo 8 Maj, të përulemi me mirënjohje ndaj të gjithë atyre që dhanë jetën, të kujtojmë dhe nderojmë emër për emër luftëtarët e kombit tonë, që u bashkuan kundër hordhisë nazifashiste pa dallim feje, krahine dhe bindjeje politike, që u ndeshen si të barabartë dhe e mposhtën një ushtri 100-ra herë më të madhe në numër, armatime, fuqi luftarake dhe organizim.

Së treti, jo pa qëllim dhe përkundër prapagandës bollshevike, po sjell në vëmendje të publikut qëndrimin e atdhetarit të përkushtuar dhe shtetari mendjehapur si Mehdi Bej Frashëri, i cili më 7 prill, në Radio Tirana i bërë thirrje popullit shqiptar që “të ngrihej me armë kundër pushtimit fashist”. Ndërsa po ashtu mbetet mbresëlënës edhe mesazhi drejtuar Benito Musolinit: “Nga hiri i shpirtit të Skënderbeut, ne ju bëjmë thirrje te pranoni pavarësinë e Shqipërisë, përndryshe, armata juaj fashiste do të kalojë vetëm mbi kufomat e burrave dhe grave të këtij vendi”.

Thënë këtë, a nuk do të ishte shumë e padrejtë të harrojmë dhe të mos përulemi me të njëjtën mirënjohje dhe respekt edhe para sakrificave të dhjetëra mijëra luftëtareve dhe familjeve të tyre që dhanë gjithçka për çlirimin e vendit, por u vranë, u burgosën dhe u persekutuan barbarisht nga regjimi E. Hoxhës që u instalua pas çlirimit nga nazifashistët 8 Maj 1945 deri në Mars 1991.

Për ta përmbyllur, dëshiroj të sjell në vemendje mësimin uleritës që na vjen nga historia e luftrave gjakatare: “Nëse harrojmë, e keqja përsëritet edhe më mizorisht”. Neonazistët e Rusisë – Putiniste (po shkelin mbi sakrificat, dhe rolin e popullit Rus në fitoren e luftës së II-të botërore); Kim-Jongët e Azisë dhe Shtetet apo Organizatat Terroriste; ushtarët/pasuesit e Milloshevicit në Beograd apo Dodikët e droguar nga interesat e Moskës, që jo vetëm po kërcënojnë sovranitetin teritorial të Ukrainës martire, paqen në lindjen e mesme, sigurinë dhe axhendën e integrimit te 5 vendeve te ballkanit perëndimor, por po sfidojnë seriozisht vlerat themelore, rendin global, fuqinë e aleancës Euroatlantike (USA/NATO/UK/BE) si dhe stabilitetin demokratik të shoqërisë njerëzore.

Nga ky këndvështrim, 8 Maji përmban edhe një mesazh të fortë për 32 vendet NATO-s, rrjedhimisht edhe për vendin tonë, jo vetëm të mbështesim me deklarata Ukrainën, NATO-n, SHBA-të, në këtë betejë “për jetë a vdekje” me të keqen e përbashkët, por të marrin përgjegjësitë, të ndajnë barrën, për të përmirësuar rrënjësisht kohezionin rreth vlerave, Institucionin e mos-harresës, sistemin dhe kapacitetet e sigurisë në përballjen Neo-nazistët e rinj dhe sundimtarët e marrosur që po kërcënojnë më shumë se kurrë që nga Lufta e Dytë Botërore, rendin global, vlerat euroatlantike, stabilitetin demokratik të shoqërisë dhe interesat jetike të qytetareve.

Prandaj 8 Maji, sigurisht meriton të celebrohet si një ngjarje e ladishme, por edhe për mesazhet aktuale, të përbotshme dhe të përjetshme për mbarë njerëzimin: “për lirinë, paqen, sigurinë, stabilitetin demokratik dhe vlerat themelore, duhet të mos harrojmë kurrë. Për më tepër, ja vlen dhe duhet çdo ditë vigjilencë, solidaritet si dhe duhet çdo ditë përgjegjshmëri dhe sakrifica”!

* Autori, Gjeneral ® Piro Ahmetaj:

Ekspert për SK, Rajonin dhe NATO-n,

Zv/President i Këshillit Atlantikut, & ish:

Këshilltar për Sigurinë Kombëtare në PD,

Këshilltar i Presidentit, Zv/ShShPFA,

Përfaqësues Ushtarak në SHAPE/NATO.