
Nga Astrit Lulushi/
Bashki e bakshish, kur përmend njërën të kujtohet tjetra, nuk janë e njëjta gjë; e para përfaqëson bashkim të zonave nën një administrim; e dyta, korrupsion, vjedhje të hapur me detyrim ose me dashje të administratës ndaj qytetarëve dhe anasjelltas. Por në realitetin e sotëm bakshish-bashki, ngjasojnë, bashkohen, deri në sinonim, sa të bëjnë të mendosh se rrjedhin nga i njëjti burim.
Bakshish, është fjalë persishte, e huazuar në osmanishte dhe e përhapur në të gjitha gjuhet dhe kulturat e Ballkanit. Në gjuhën shqipe, arabe, boshnjake, bullgare, indiane, maqedonase, rumune, ruse, serbe dhe turke, bakshish do të thotë “me dhënë diçka kundrejt diçkaje tjetër përtej çmimit të kërkuar; në greqisht, bakshish mund të nënkuptojë edhe dhuratë; në gjermanisht dhe frëngjisht është një ryshfet i vogël.
Kur mitologu amerikan Joseph Campbell vizitoi për herë të parë Indinë në vitin 1954, ai u ndesh me një lypje të përhapur, që e quajti Kompleksi Bakshish.
Leo Deuel, shkrimtar, e përshkruan bakshishin si “shpërblim të madh dhe ryshfet, të kërkuar me zor por gjithsesi në mënyrë të pranueshme, në këmbim të një shërbimi.
Një ofertë për perënditë mund të konsiderohet bakshish. Gjithashtu, një person mund të kërkojë bakshish, por pa menduar se po lyp. Në Shqipëri, bakshishi shpesh kërkohet, por edhe ofrohet. Në vendet me korrupsion të përhapur, për shembull, një polic ose një punonjës migracioni ose doganier ose çdo lloj tjetër zyrtarit qeveritar mund ta shpëtojë qytetarin nga arrestimi i ligjshëm ose i paligjshëm, lëshimi i gjobës ose vendosja e një tatimi kundrejt një bakshishi, ryshfeti a pagese nëndorë. Arsyeja që dy fjalë kanë diçka të ngjashme është se ato ngjajnë; janë si dy vija paralele në dukje por nëse zgjaten, bashkohen.