Analiza – Page 251 – Dielli

ERDOGANI DHE “PALLATI MBRETËROR VEROR” ME TREQIND DHOMA:ZËMËRIM NË TURQI

July 11, 2021 by dgreca

Nga MONICCA RICCI SARGENTINI-PERKTHEU:EUGJEN MERLIKA/

Qarkullojnë për të parën herë fotografitë e selisë së “sulltanit”, ndërsa gruaja e tij kërkon racionimin e ushqimeve./

Plazhi privat është i bardhë, deti një ëndërr, vila që ngrihet pak më tej, për të thënë pak është luksoze: 300 dhoma mbi një truall prej 85 mijë metër katrore, në gjirin Okluk Cove në rrethin Marmaris, në bregun jugor të Turqisë, njëra ndër më të zgjedhurat e Vendit.

Mëndjemadhësia e Rexhep Tajip Erdoganit, të paperëndueshmit president turk, nuk ka të sosur. Mbas “pallatit të bardhë” në kryeqytetin Ankara, një kompleks me më shumë se njëmijë dhoma, arriti “pallati veror”, i ndërtuar në vëndin që mirëpriste selinë e pushimeve të ish presidentit Turgut Ozal. Një tjetër vënd banimi po ndërtohet në qytetin Ahlat, në rrethin Bitlis.

Gjithshka me harxhet e taksapaguesve, natyrisht, që në një periudhë të një krize ekonomike të fuqishme, tregojnë se nuk u pëlqen aspak madhështia presidenciale. Nëse mbahet parasysh se Zonja e Parë, Emine Erdogan, ka ftuar popullsinë të pakësojë racionet e ushqimit në piata për të shmangur shpërdorimet në një çast të vështirë për Vendin, mund të kuptohet lehtë se përpara një pallati të kushtuar 640 milion lira turke (rreth 62 milion euro), para të marra nga buxheti presidencial, të hapen polemika.

Rezidenca verore është përuruar më 2019, por fotografitë kanë qarkulluar vetëm tani, kur arkitekti turko-belg, Sefik Birkiye ideatori i mbivilës i ka publikuar në siton e tij web. Pamjet janë marrë pastaj nga gazeta e opozitës Sözcü dhe janë bërë pronësi e përgjithëshme. Veprimi i profesionistit sigurisht nuk i ka pëlqyer presidentit mbasi ka parë zëmërimin që është ngritur. Sidoqoftë Birkiye është shumë i vlerësuar nga Erdogani që e kishte zgjedhur për të projektuar Pallatin presidencial të Ankarasë.

Ngrenë krye edhe mjedisorët sepse zona i është nënështruar një shpyllëzimi masiv për të ndërtuar edhe pesë godina të përmasave të ndryshme që duhet të strehojnë personelin, veç një piste për helikopterë, kurse një hapësirë prej 10.966 metër katrorë është mbushur me rërë e çakull të veçantë duke u kthyer në një plazh vetanak.

Jeta nuk është e lehtë edhe për banorët e zonës të detyruar t’i nënështrohen rregullave të rrepta të sigurisë. Gjiri i Okluk Cove shpesh i ndalohet anijeve të peshkimit kur presidenti shkon në vilën e tij verore. Mbikqyrja shtohet kur vijnë për vizita kryetarë Shtetesh a qeverish të huaja, siç ka ndodhur për kryeministrin shqiptar Edi Rama dhe presidentin azer Ilhan Aliyev.

“Corriere della Sera”, 7 korrik 2021 Përktheu Eugjen Merlika

HUMBJA E KUJTESËS NË SHKËMBIM TË MIRËQËNIES

July 11, 2021 by dgreca

Nga GUIDO SANTEVECCHI-PËRKTHEU:EUGJEN MERLIKA/

Të kujtuarit në Sheshin Tienanmen të “kokave të thyera e të gjakosura”, edhe sot i sjell në mëndje botës tmerrin e 1989-ës. Xi Jinping sidoqoftë ka përdorur përfytyresën e fuqisë asgjësuese për të paralajmëruar se të huajtë nuk do t’arrijnë kurrë të ndalojnë ngjitjen e Kinës së tij. Ai që do të guxonte t’a bënte “do të thyente kokën e do të derdhëte gjak kundër murit të madh të 1,4 miliard kinezëve”, tha ai. Në përkthimin nga gjuha kineze, zënia në gojë e gjakut është hequr. Por mbledhja oqeanike, e thirrur për të përkujtuar njëqindvjetorin e Partisë komuniste, ka mundur t’i dëgjojë fjalët e belegut. Turma është përgjigjur me një duartrokitje të bindur e prekëse (pa kujtesë historike).

Marrëveshja shoqërore e pranuar nga kinezët nënkupton që teknokratët qeveritarë të vendosin në mënyrë të pakundërshtueshme e, si shkëmbim, të sigurojnë rritje ekonomike të vazhdueshme. Kështu dje Xi ka mëtuar plotësimin e premtimit të qindvjetorit: Partia-Shtet ka nxjerrë nga varfëria absolute 770 milionë qytetarë, ka ndërtuar një “shoqëri mjaft të mirëqënë”, të mbështetur në qëndrueshmërinë politike e në numëra të pambaruar të ekonomisë së dytë të botës. Simbas sekretarit të përgjithshëm të Pkk gjithshka tjetër nuk vlen. Në vështrimin e tij edhe bota duhet të mendojë vetëm për tregun.

Është ky mesazhi që Xi ka dërguar dje: komunizmi prej dyzet vitesh është kthyer në kapitalizëm të planifikuar nga teknokratët qeveritarë; të gjithë kinezët kanë mundësi të arrijnë mirëqënien; mjaft që të mos interesohen për zgjedhjet themelore, që të mos dëgjojnë kundërshtimet ndërkombëtare për shtypjen në Hong Kong, dhunimin e të drejtave njerëzore në Hsinijang, kërcënimet ushtarake Taivanit dhe praktikat tregëtare agresive; mjafton që të mbështillen nga humbja e kujtesës politike e të gëzojnë rezultatet. Fjalia mizore e kokave të thyera është një këshillë për bashkësinë ndërkombëtare: tregëti dhe aspak ideale.

Së fundi në thirrjet e Pekinit është kthyer në modë shprehja “nihilizëm historik”, për të vulosur çdo kritikë ose dyshim mbi drejtimin e ecjes. Duhet të jetë ende ndonjë mosbesues nëse administrate e siberhapësirës kineze (çensura) u mburr se kishte fshirë nga webi dy milion komentesh nihiliste para qindvjetorit. Xi Jinping është i pushtuar nga ankthi i fundit të Bashkimit Sovjetik, ka detyruar drejtuesit e Partisë t’a studjojnë dhe mendon se, në përimtim të fundit, ai sistem u shemb sepse në Moskë askush nuk pati guxim të luftonte në çastin e krizës. Ai luan para kohe: nga 2012 drejton një fushatë kundër korrupsionit sepse vjedhjet sistematike po e delegjitimonin Partinë; fjalimet mbi sovranitetin kombëtar, mbi përbetimet e fuqive të huaja në Hong Kong, mbi leksionet e demokracisë për të poshtëruar Kinën bëjnë pjesë në strategjinë e tij të brëndëshme. Xi u thotë kinezëve se Perëndimi do të donte të ndante Partinë nga populli e nga ëndrra e mirëqënies dhe e nxit të krijojë një mur të madh rreth pushtetit të tij.

“Corriere della Sera”, 2 korrik 2021 Përktheu Eugjen Merlika

Russia Dismisses Albanian Spying Reports as ‘NATO, Propaganda’

July 10, 2021 by dgreca

Russia has shrugged off reports that two spies entered Albania in May, and were being investigated for spying on the US-led military exercise Defender Europe.

By Fjori Sinoruka-BIRN/

Russia’s Foreign Ministry on Friday accused Albanian media of “fuelling hype around the criminal cases opened by local prosecutors against two Russians allegedly suspected of espionage”, calling the whole affair “NATO propaganda”.

In late June media in Albania reported that two Russian citizens were under investigation by the Prosecution in Tirana for alleged espionage during the US-led military exercise Defender Europe 21 held in Albania in April and May.

Local media said that one of the Russians had entered Albania on May 12, after which a drone was found on him, and he had declared his destination as Durres, which was where the Defender Europe 21 exercise was taking place. According to Euronews Albania, he was one of two Russian nationals who entered Albania and were being investigated by the Tirana Prosecution.

The Prosecution told BIRN last week that it was still investigating “the existence of the fact” on this issue. After BIRN tried to contact the Albanian ministry over the issue, it could not obtain a response. BIRN contacted the Prosecution of Tirana also about the case, which said it was “still under investigation”. State Police did not want to comment when asked by BIRN.

However, the Russian Embassy in Albania said it had sent an inquiry to the Albanian Foreign Ministry. “The incident appears to be an exercise in #NATO propaganda,” it concluded.

Diplomatic relations between Tirana and Moskow have been chilly lately. In January Albania expelled a Russian diplomat, Aleksei Krivosheev, for not respecting COVID-19 rules.

In 2018, Albania declared two Russian diplomats “non grata”, claiming their activity was not compliant with their diplomatic status. Russia then expelled two Albanian diplomats from the Albanian embassy in Moscow.

AMERIKA E DHUNËSHME QË “NDIHMON” TRUMPIN

July 8, 2021 by dgreca

Nga MASSIMO GAGGI-Perktheu nga “Corriere della Sera”: Eugjen MERLIKA/

Një muaj më parë, në Minneapolis për përvjetorin e vrasjes së George Floyd-it, tregova për një qytet dikur dinamik e të gjallë, ende lëmuq nga ajo dramë por edhe nga shkatërrimet e natës që pasuan protestat e ditës: qindra dyqane dhe ndërtesa të tjera të bastisura ose të ndezura nga flakët. Një metropol ende i pezulluar në një atmosferë sureale mes përkujtimit të zhvilluar në prani të pak veprimtarëve – asnjë manifestim mase – dhe një policie, që e vënë nën padi, ndërhyn gjithënjë e më pak, duke i lënë hapësirë një kriminaliteti përsëri në shtim të fuqishëm dhe shmang dukjen në rrugët që kanë parë Floydin të mbytur nga polici Derek Chauvin, tashmë i dënuar për vrasje.

Minneapolis nuk është një rast i veçuar: nga Çikago në Cliveland, në vetë New Yorkun vrasje e vjedhje janë në rritje gjithkund n’Amerikë (+ 30 % më shumë se viti i shkuar të vdekurit nga armë zjarri, ndërsa kjo pjesë e parë e vitit 2021 shënon një tjetër + 24 %). Ai, që nga dhjetori, paralajmëronte demokratët që mos marrja seriozisht e piskamës kriminalitet, rrezikonte humbjen e zgjedhjeve t’ardhëshme, detyrohej të heshtëte nga një argument i fortë (padia se përdorte të njëjtën retorikë alarmiste të Trump-it) dhe një tjetër i butë (një valë kriminale që kushtëzohet nga tensione e shqetësime të lockdown, të paracaktuara të sfryheshin me fundin e piskamës koronavirus. Tashmë Amerika del nga pandemia por krimineli nuk tërhiqet dhe vota e përparimtarit New York që vlerëson, qoftë edhe përkohësisht kandidatin demokratik law and order Erik Adams vërteton atë që kanë zbuluar hulumtimet: gjindja, edhe majtas, i trembet më shumë dhunës se sa vështirësive ekonomike mbas virusit. Biden-i vrapon t’i gjejë ilaçin, duke lajmëruar një sërë masash që kanë të bëjnë më shumë me përhapjen e armëve dhe rindreqjen shoqërore të ish të dënuarvet, ndërsa tema qëndrore është qëndrimi që duhet të mbahet kundrejt policive. Sot shumë komentues të së majtës zbulojnë se demokratët rrezikojnë të humbasin zgjedhjet mbi këtë temë. Më i hapuri është Tom Friedman që tek New York Times firmos një kryeartikull me titull: “A doni rizgjedhjen e Trump-it? Shkrehni policinë”. Biden-i nuk ka ndërmënd t’a dobësojë, por duhet të përballohet me të majtën e partisë së tij që ka ide të kundërta e që është në shtegun e luftës për marrëveshjen mbi infrastrukturat të miratuar me republikanët.

“Corriere della Sera”, 25 qershor 2021 Përktheu Eugjen Merlika

Biden to speak Thursday about Afghanistan amid swift U.S. pullout

July 8, 2021 by dgreca

WASHINGTON, July 8 (Reuters) – President Joe Biden on Thursday will offer his most extensive comments to date about the U.S. withdrawal from Afghanistan, a pullout that is raising concerns about a civil war there and drawing Republican criticism.

A White House official said Biden would update the American people on the situation and that no major policy pronouncements were expected.

The Democratic president, scheduled to speak at 1:45 p.m. (1745 GMT), has been under pressure from critics to give a more expansive explanation for his decision to withdraw.

The United States last weekend abandoned Bagram air base, the longtime staging ground for U.S. military operations in the country, effectively ending America’s longest war. read more The Pentagon says the withdrawal of U.S. forces is 90% complete.

Washington agreed to withdraw in a deal negotiated last year under Biden’s Republican predecessor, Donald Trump. Biden overruled military leaders who wanted to keep a larger presence to assist Afghan security forces and prevent Afghanistan from becoming a staging ground for extremist groups.

Instead, the United States plans to leave 650 troops in Afghanistan to provide security for the U.S. Embassy.

Biden’s order in April to pull out U.S. forces by Sept. 11 after 20 years of conflict has coincided with major gains by the Islamist militant Taliban movement against overwhelmed Afghan forces after peace talks sputtered.

The commander of U.S. troops in Afghanistan, General Austin Miller, warned last week that the country may be headed toward a civil war.

The U.S. intelligence community believes the Afghan military is weak and that the Kabul government’s prospects for survival in the short term are not good, U.S. government sources familiar with official assessments said.

Biden’s administration is also grappling with its plan for expedited visas for Afghan people most at risk of being attacked by the Taliban, including translators who worked with foreign forces. Rights groups are pushing to add up to 2,000 vulnerable women to the list, and Biden is expected to mention women’s rights in his remarks. read more

White House spokeswoman Jen Psaki said Biden would meet his national security team ahead of his remarks on Thursday “to receive a periodic update on the progress of our military drawdown from Afghanistan.”

“The president will make comments on our continued drawdown efforts and ongoing security and humanitarian assistance to the ANDSF and the Afghan people,” she said, referring to the Afghan National Defense and Security Forces.

Some Republicans are criticizing Biden for the pullout, although Trump had also sought to end American involvement in the war.

Biden met Afghan leaders at the White House on June 25 and said U.S. support for Afghanistan would continue despite the pullout.

“Afghans are going to have to decide their future, what they want,” he said at the time.