• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Bli vendin e punes!

March 29, 2017 by dgreca

Nga Blerta Haxhiaj.

Që në kohërat e hershme sipas rrëfimeve mitologjike dhimbja u nda mes mashkullit dhe femres në dy kategori: femra duhet te përjetoje dhimbjet e lindjes ndersa mashkulli duhet te mbajë barrën e punës. Kjo është si pasojë sepse shkelën rregullat në kopshtin e Edenit. Si nga shprehjet më të dëgjuara është kjo ‘punë’, ndonjëherë ajo bëhet edhe e padiferencuar, e pakuptuar dhe shumë komplekse. Puna në gjuhën e shkencës paraqet veprimtarinë e njeriut në përgjithësi, mandej vijnë nëndarjet e saj të shumëllojshme. Në epokën e Homerit puna fizike është konsideruar si veprimtari jo e denjë për aristokracinë dhe luftëtarët. Aristoteli thotë: “Jeta është praxis (veprim) dhe jo poiesis (prodhim)”, mirëpo në ditët e sotme shikohet vetëm prodhimi si me veprim si pa veprim. Dallimi mes kohës së lirë dhe punës, në kohët e hershme, është shumë fondamentale dhe konsiderohet si parakusht për veprimtari shkencore dhe teorike, tipike për një jetë kontemplative e kundërt me jeten aktive apo fizike. Sipas Hanna Arend prodhimtaria dhe veprimi janë të njëjta me punen dhe të lidhura me domosdoshmërinë ku puna lirohet pak nga përbuzja Antike. Në nocionin modern të punës janë shumë kategorizime por bazamenti është te prodhimi, kemi punë fizike; pune mendore; punë shpirtërore; punë duke qëndruar kot; kjo e fundit ndikon negativisht ne konstituimin e shoqërisë sepse formësimi në vend të progresionit është regresioni. Më Locke (loqka) ‘fillon historia e nocionit modern të punës’. Fichte e çliron nocionin e punës nga domethënia negative dhe paragjykimet duke i dhënë një funksion civilizues. Të punosh nuk është turp.  Hegeli e barazon punën me veprimtarinë  ku subjekti modern shfaqet si demiurg i botës njerëzore. Njeriu është prodhues i vetë botës së tij duke u munduar të pavarësohet nga forcat e jashtme, natyra mund të mposhtet vetëm nëse nënshtrohet, kjo mund të arrihet me pranimin e rëndësisë shoqërore të punës. Puna është edhe si burim i pronës sepse përmes saj si veprimtari caktohet prona, që tashmë prona karakterizohet nga blerja. Duhet të blesh pronen që ta punosh pronës. Ajo luan rol në ekonomi është kategori kryesore e saj duke u manifestuar me migrimet e përkohshme të individeve. Shprehja Cogito Ergo Sum e përkthyer në ditët e sotme që është pak krize për vende të punës është Punoj pra jam. Duke mos diskriminuar personat punëtorë justifikohet blerja e punës. Nëse për një vend të punës duhet paguar një sasi parash, ato shlyhen përmes taksave që paguhen për të siguruar një shërbim sa më cilësor për jetësën, që në mënyrë indirekte kompensohen përmes punës. Privatja dhe publikja janë të prirura për një taksimetri të pashmangshme.

Njeriu gjithmonë i hap punë vetës. Njeriu jeton nga puna prandaj përtaci është i priviligjuar sepse rrnon nga puna e të tjerëve. Hegeli jep alegorinë e padronit dhe të shërbëtorit, ata janë të lidhur domosdoshmërisht nga puna e njëri – tjetrit apo nga ekzistenca e njëri – tjetrit. “Krahas të gjitha transformimeve të cilat i ka përjetuar puna më përsosjen, automatizimin dhe robotizimin e vet, mandej me transformimin e proçesit të punës në proçes shkencor (përkatësisht me faktin se ajo merr karakter shkencor), si dhe me reduktimin dhe eliminimin e saj, ajo megjithatë mbet kusht i ekzistencës së njeriut, formë e vetme e realizimit dhe e dëshmimit të forcave krijuese për shumicën e njerëzve në globin tokësor”(R.M) Me ekzistimin dhe kushtëzimin për jetesën është edhe kushtëzimi për punën. Teknologjia vetëm sa e lehtëson proçesin e punës, duke mos tentuar t’ia humbe kuptimin origjinal të saj. Gjithmonë ankohemi se ose kemi punë ose nuk kemi punë! kemi lënë punë pa bërë, skemi lënë punë pa bërë. Bli vendin e punës nuk duhet të marrë konotacione negative sepse në realitet oferta – kërkesa janë relative. Nga obligimet e shtetit që duhet të të japë punë ndryshon në Bli vendin e punës.

Filed Under: Analiza Tagged With: Blerta Haxhiaj, Bli vendin e punes!

Nje shkrim dedikuar katrahurës shqiptare

March 29, 2017 by dgreca

“NJË VAKI, QË PËRSËRITET PËRSËRI “/

Nga Fadil LUSHI/

E nderuara ime mike e dashur! Para se ta lexosh këtë vështrim gazete, ki parasysh se do të ballafaqohesh me një fjalor paksa të denigruar, do të ballafaqohesh me një të folme krahinore dhe, së fundi, me atë fjalorin erotik të Edmond Tupjes nga Tirana. Bëj kujdes dhe vëre në “fiqir” faktin se këtë “shkarravinë” në asnjë mënyrë nuk do ta vë në parantezë pavarësisht se, ti, bashkëpunëtorët dhe  lexuesit e mi të vëmendshëm, të rregullt dhe të ndërgjegjshëm, herë pas here, me shumë të drejtë do të thonë se ky shkrim nuk vlen më shumë se “pesë para”, por ama, mua le të më jepet e drejta të besoj se ky vështrim në logjikë, gjithsesi, nuk do më dalë “si lesh arapi”, andaj që në fillim do ta përjashtoj çdo dualizëm me qëllim që të mos krijoj keqkuptime a edhe armiqësi me ty dhe me njerëz të tjerë, me të cilët shpesh vihem ballë për ballë për të nxjerrë në shesh të vërtetat e bëra nga unë dhe të tjerë të tillë si unë…, për Tetovën time universitare.

Për ta shkruar këtë vështrim gazete, s’do mend se “provokimi” erdhi nga takimi i së shtunës që lamë pas me një aktor të madh, me një njeri bujar, me një bashkëmoshatar timin, me një artist humanist, me një njeri që hiqet si puro kaçanikas, me një njeri i cili kur “zatetet” me ish-shokët e klasës të moteve 68/69, sikur kërkon rininë e tij…, me një njeri i cili ta kthen mallin për gjeneratën e Shku-pit të vjetër. Ata që e njohin nga afër do të thonë se ky njeri aktron. Jo, ai nuk aktron vetëm në skenë, përkundrazi, ai gjithmonë llafos të vërtetën, qoftë në rrugë, qoftë në ndeja burrash, po qoftë edhe në “mejhanen” e mëhallës sime. Dhe, ky njeri që e takova quhet Bajrush Mjaku, i cili javë për javë duket këtej afër nesh, duket pranë mëhallës sime, aty afër ku dikur ekzistonte xhamia më e bukur e qytetit. Ky njeri, sa herë që duket këtejpari në Tetovë, aq herë i jep “ustallëk” dhe shpirt godinës të artit dramatik që është e vendosur përballë apartamentit tim…, sikur do të thotë: “Miku, Tetova jote është shndërruar në kasaba a edhe në një katund të madh…,sikur me gjithë njerëzit që jetojnë në të është shndërruar në Kandahar, sikur në të jetojnë njerëz të cilët e rrëmbejnë të vërtetën, sikur në të jetojnë njerëz të cilët sapunin ta shesin për djathë, sikur vlerat (aq sa i keni) i nëpërkëmbni qëllimisht”. Së fundi, ramë në pajtim, ai të ma lavdërojë Tetovën, kurse unë të llafos, po edhe ta shaj, katrahurën a rrëmujën që na ka kapur për fyti. Para se të ikte, i “parashtrova një pyetje”, po ai nuk ma ktheu përgjigjen, sikur deshi të thoshte: ehe, gjithë ky “alamet shehërli” nuk paskësh lidhje rreth një informacioni të thjeshtë…, sikur deshi të më thoshte: “shporru nga sytë e mi dhe konsulto fjalorët, me kusht nëse i ke”… dhe ai mori udhë për në kryeqendrën e shtetit, kurse unë mora ashensorin për në banesën time, për të shfletuar Fjalorin e Gjuhës së Sotme Shqipe, të botuar në motin 1980. M’u ngjall kureshtja sa i përket shpjegimit të nocionit “kondom a prezervativë”. Nuk e gjeta dot. E shfletova edhe fjalorin etimologjik (1980), edhe aty nuk jepeshin shpjegime në shqip, as te ai fjalorth i vjetër, të cilin dikur moti e vodha nga Biblioteka Universitare e Prishtinës, edhe në të nuk gjeta sqarim. Në fund, vendosa që ta konsultoj një mik timin të mençur dhe “garip” (njeri i huaj që jeton në mërgim, i ngratë, i çuditshëm). Ai i di të tërat, sidomos kur “sabah e aksham bëhet tapë a shndërrohet në dërrasë dyshemeje”, është një njeri njësoj si ata të pastrehët të Londrës rrospi. Është një sui generis, i cili nuk meriton urrejtjen dhe përçmimin…, çuditërisht, nuk kërkon mëshirë as prej shtetit, as prej njerëzve që kanë më shumë të mira se ç’u duhen. Nuk i do njerëzit me dy surrate, të cilëve në vend që t’u skuqen fytyrat, atyre u skuqet “bytha prej majmuni”. I kërkova shpjegim për fjalën “kondom!”. Ma ktheu thjesht, thuaj “filter”, po në do edhe “mushama”. Por, para se t’ia parashtroja pyetjen e radhës, më tha të paguaj edhe një të “Skraparit” e më pastaj do ma thoshte “hazerxhevapin”. I thashë se pse në vaktin e Enver Hoxhës nuk prodhoheshin dhe nuk përdoreshin “filtrat a mushamatë”. “Ehe, përdorimin e këtij lloj produkti xhaxhi e ndaloi jo rastësisht, mbase kishte të drejtë, po ndoshta kjo ndalesë e tij ia vlejti…, sepse sot e gjithë ditën e Perëndisë do të ishim në numër aq sa janë toptan malazezët dhe këta bashkëvendësit tanë – maqedoncit!” Këtij paragrafi sikur donte t’ia parashtrojë edhe një të vërtetë me sa vijon: “…, ca shqiptarë të papërgjegjshëm gjithsesi kanë nevojë për mushama vetëm e vetëm që të mos krijojnë fëmijë me fizik e mendje të degjeneruar” (Ne e dimë fare mirë se në këtë shkrim nuk kishim të drejtë ta përfshijmë nocionin “fëmijë”. Gjithsesi, është jo humane).  Dhe, kur miku ishte duke e përfunduar gotën e pestë me “lëng të sertë Skrapari”, më tha:  “Ore, qerrata, pa më thuaj, me këto habere që i merr nga unë, kë do të paragjykosh dhe kujt do t’ia fusësh, a mos vallë do t’ia fusësh Kushtetutës, Kryeparit kukull të shtetit, Sobranies, politikanit apo në fund mos e ke ndërmend të ma fusësh mua…,”  ashtu siç dikur moti  “Ahmet Zogolli e kishte futur në psikiatrinë e Vlorës kryeministrin e parë shqiptar, Sulejman Delvinën. Dhe kur njerëzit i thoshin pse s’dilte nga spitali, ai përgjigjej: E ku të shkoj? E gjithë Shqipëria një spital psikiatrik është”. Pasi miku im absolvoi muhabetin, fillimisht më sikterisi dhe iku nga mejhaneja duke më lënë me gisht në gojë.

Kjo filozofi e këtij shkrimi dedikuar katrahurës shqiptare sikur nuk funksionoi, jo pse ishte një filozofi e zbehtë, por pse ishte e paragjykuar që në fillim të dështonte. Çuditërisht, në hapësirat shqiptare sot e gjithë ditën nuk dështon vetëm tranzicioni, marrëzia, zënka dhe inati ynë homerik. Të tjerat janë relative!

Ime mike e dashur, më ndje për fjalorin tim “pis!”.

Filed Under: Analiza Tagged With: "NJË VAKI, Fadil Lushi, QË PËRSËRITET PËRSËRI "

Përkatësia etnike e Dodonës dhe kryeakademiku i Shqipërisë prof. Muzafer Korkuti

March 29, 2017 by dgreca

Si e argumenton kryeakademiku i Shqipërisë prof. Muzafer Korkuti përkatësinë etnike të Dodonës/Kopertina Dodona 2

Nga Kujtim Mateli/Para gjashtë vitesh, u botua libri studimor “Dodona ndodhet në Dëshnicë të Përmetit 1” Tiranë 2011. Reagimet kanë qenë të shumta: pro, kundër, por edhe të ndërmjetme. Në atë studim vërtetohej se Dodona nuk ndodhej në jugperëndim të Janinës. Ndërmjet atyre zërave që u prononcuan kundër ka qenë dhe akademik Muzafer Korkuti.
Dy janë çështjet më të rëndësishme që janë shtruar dhe vazhdojnë të shtrohen edhe sot në lidhje me Dodonën: vendndodhja e saj dhe përkatësia etnike. Për të dyja këto çështje akademik Korkuti ka shprehur qëndrimin e tij dhe të institucionit që ai përfaqëson. Le ta shohim këtë qëndrimi në lidhje me përkatësinë etnike të Dodonës:
Akademik  Muzafer Korkuti, Qeveria financon vepra diletante
“Unë ju thashë një shembull që nuk mund të lëvizë tempulli i Dodonës pellazgjike. Është atje, tek popullsia që ishte, s’ka rëndësi kujt i takon në pikëpamje etnike”  (Gazeta “Shqiptarja.com”, datë 19 prill 2012)
Po kujt i ka përkitur Dodona në pikëpamje etnike? Përse për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë nuk ka rëndësi etnia e Dodonës? Në mungesë të interesimit të institucioneve tona shkencore, ka ndodhur deformimi i përkatësisë së saj etnike, nga pellazge e dëshmuar gjerësisht nga autorët e antikitetetit, në helene sipas Akademisë së Athinës dhe mbështetësve të saj. Pikërisht për këtë identitetit fallco të krijuar në këta dy shekujt e fundit, i janë kushtuar kapituj të veçantë në studimin “Dodona ndodhet në Dëshnicë të Përmetit 2”, Tiranë 2016.
Po cilat janë ato argumente që Karapanos solli në vitin 1878, në librin e tij “Dodonë et ses ruins” për t`ia paraqitur Dodonën, opinionit shkencor dhe atij publik, si një faltore helene? Ato janë katër dhe mbi bazën e tyre Dodona pranohet si një faltore helene.
Prova e parë e Karapanos.

Kostantin Karapanos, “Dodonë et ses ruins”, Paris 1878, fq. 141.

“Gjatë epokës historike, influenca fetare e Zeus Naios dhe Dionës ka qenë e ndarë me orakuj të tjerë dhe pikërisht me atë të Delfit. Orakulli i Apollonit, vendosur pranë krahinave helene të cilat i kapërcyen të tjerat në qytetërim dhe fuqi, ka pasur gjatë kësaj epoke një shkëlqim të lartë mbi çdo orakull tjetër. Megjithatë, ai i Zeusit të Dodonës, duke qenë orakulli i babait, kishte gjithmonë një vend më të nderuar mbi të gjithë orakujt e tjerë, edhe mbi atë të djalit të tij, Apollon”. Vetë deklarata e Karapanos se Apolloni ishte i vendosur pranë krahinave helene, vërteton se Dodona ishte jashtë territoreve helene. Po me çfarë argumenti e vërteton ai se Dodona ishte helene? Meqë faltorja e Apollonit në Delf ishte një faltore helene, rrjedhimisht edhe faltorja e babait të tij, Zeusit në Dodonë, ishte një faltore helene. Po vazhdimësia e gjakut: at-bir, ka vlerë vetëm tek njerëzit.  Perënditë janë zbulime që lidhin qëniet njerëzore me universin dhe nuk janë pronë e asnjë etnie. Perëndia i përket cilitdo banor të kësaj toke. Në këtë kuptim helenët mund të pretendojnë si të tyren faltoren e Delfit të cilën e kanë ndërtuar vetë, por jo faltoret që kanë ndërtuar të tjerët në truallin e tyre. Me këtë logjikë Karapanos ka sjellë dhe tri provat e tjera, prova që nuk mund t`i pranojë asnjë mendje e shëndoshë si prova që mund ta vërtetojnë Dodonën si një faltore helene.
Çuditërisht, edhe pse argumente të tilla janë jashtë arsyes, i pranojnë institucione që pretendohen si shkencore. Ekzistencën e Dodonës jashtë territoreve helene e pranojnë të gjithë autorët e antikitet, para dhe pas lindjes së Krishtit. Ata e kanë vendosur Helladën në jug të Gjirit të Ambraqisë, ndërsa pjesën në veri të Ambraqisë disa e kanë quajtur territorr pellazg e disa të tjerë territorr ilir. Midis atyre dhjetëra autorëve le të përmendim njërin prej tyre:

Skylakis Kariandensis, Lundrimi, 33. (gjeograf dhe historian, shek VI-V para erës sonë)

“Pas Molosisë vjen Ambraqia, qytet helen, tetëdhjetë stade larg detit. Anës detit ka një mur dhe një liman shumë të bukur. Prej këtej fillon Hellada pa ndërprerje, gjer në lumin Pene dhe gjer në Homoli, qytet i Magnetisë që ndodhet anës lumit”.
Në libër vërtetohet që Dodona pellazge ka qenë një faltore që ka ndikuar mbi botën helene, por në asnjë rast nuk ka qenë një faltore helene. Që helenet e kanë tentuar ta bënin faltore të tyren, kjo vërtetohet me kërcënimin që Olimbia e Epirit u bëri athinjotëve.

Në vitin 333 para erës sonë mbreti i Epirit, Aleksandër Molosi, u vra në një nga betejat e tij që zhvilloi në Itali. Deri në zgjedhjen e mbretit të ri, Epiri ishte nën kujdestarinë e Olimbisë, mbretëreshës së Maqedonisë që ishte nëna e Aleksandrit të Madh, dhe njëkohësisht motra e Aleksandrit të Epirit. Ajo kishte të gjithë fuqinë si motra e mbretit, të qeveriste Epirin deri në zgjedhjen e mbretit të ri. Kjo ka qenë koha më e përshtatshme, nëse dikush do të ndërhynte në Epir. Këtë mundësi e shfrytëzuan athinjotët të cilët donin të shtinin në dorë orakullin dhe tempullin e Dodonës, duke ndërhyrë mbi statujën e Dionës. Por ata u ndalën rreptësisht nga Olimbia, e cila u kujtoi athinjotëve nëpërmjet delegatëve të saj se “nuk mund të bënin asnjë veprim, pasi tempulli i Dodonës ishte në zotërimin e saj dhe askush nuk mund të vinte dorë mbi të”.

Në këtë mënyrë shpëtoi kulti fetar i Dodonës nga ndërhyrjet athinase. Pas kësaj Epiri u fuqizua nga mbretër të fuqishëm, ndërmjet tyre dhe mbreti Pirro. Dodona duke pasur për tempull dhe orakull Atin e Hyjnive, kishte epërsinë mbi të gjithë tempujt e tjerë. Epërsi e orakullit të Dodonës, ishte njëkohësisht dhe epërsi ekonomike, sidomos mbi krahinat që e kufizonin Epirin, sepse lutësit drejtoheshin me dhurata të çmuara. Këtë epërsi e ka ndjerë dhe Etolia, banorët e së cilës më shumë mund t`i jenë drejtuar Dodonës se sa orakullit të Delfit. Polibi tregon se në vitin 219 para Krishtit, prijësi i Etolisë, Dorimahu, hyri në pjesën e Sipërme të Epirit dhe shkatëroi Dodonën.  Po çfarë tregojnë të dy këto veprime të helenëve? Si në rastin e parë : athinjotët, si në rastin e dytë: etolët, tregon se Dodona nuk ka qenë faltore e helenëve. Pas vitit 168 para Krishtit, gadishulli ynë u pushtua prej romakëve, ku secili popull ushtronte veprimtarinë e vet pa u shqetësuar nga popujt fqinj. Pas përfundimit të pushtimit romak, Dodona u kthye në qendër peshkopale. Mundësia që Dodona të jetë sunduar ndonjëherë prej helenëve mbetet zero. Ajo ka qenë dhe mbetet produkt i shoqërisë pellazgo-ilire, e cila lindi në kohët parahistorike dhe u shua në fund të periudhës romake, gjurmët e së cilës populli shqiptar i ruan dhe sot e kësaj dite: tek shenjtëria e malit të Tomorit dhe kulti për lisin e shenjtë që është ruajtur në të gjitha fshatrat dhe krahinat e Shqipërisë, veçanërisht në Jug.

Filed Under: Analiza Tagged With: Kujtim Mateli, Përkatësia etnike të Dodonës dhe kryeakademiku i Shqipërisë, prof. Muzafer Korkuti

Donald J. Trump’s Psychological Profile

March 27, 2017 by dgreca

By Selman REPISHTI/

University of Sarajevo (B+H)/

  Nowadays, it seems countries that were recently under the totalitarian regimes are trying to taste the fruits of democracy. On the other hand, truly democratic countries want to breathe a fresh wind of change and, as a result, they incline to the conservative alternatives step by step. For the later group of countries, the republican/conservative option is considered a new political brand that should be followed, supported, praised and glorified….

Our post-modern society can be described as a broad, worldwide community of spectacle. The globalization processes strengthen the ties between people all over the world. People now do not want to take part in important world events. They rather want to observe scandals because these are interesting events, full of pleasure and excitement. This phenomenon is known as  collective voyeurism.

   In my opinion, Donald J. Trump is an extraordinary skilled showman; he is distinguished by his subversive public appearance. Social psychology says that if somebody, or something, is salient in our field of perception, we can easily notice and remember him/her/it; and as a result of this shallow cognitive process, this entity can influence our attitudes, thoughts, emotions, and behavior. Therefore, the first ace that Trump uses to play the (pre) election game.

The second one is his background of many years standing entrepreneurship. To be specific, he perceives the USA as a large business organization or international corporation (in terms of the foreign policy). Thus, he probably, regards emigrants as “applicants” who should fulfill all the prerequisites in order to be hired in a job position. In this case, the job position refers to living and working in the USA. Insofar as Trump’s primary preoccupations are real estates, building, selling, and marketing, it is nor surprising that he wants to set up a wall along the border with Mexico similar to the  Great Wall of China. His suggestion that Japan and South Korea should build their own nuclear weapons, while withdrawing the American troops from these territories, is also in accordance with his chief preoccupation “using innovation and changing strategies in a business corporation”. Therefore, the pattern of his future chess-like moves can be predicted based on the following considerations.

From the perspective of personality psychology, Trump’s childhood and adolescence experiences (he was the fourth of the five children in his family, and he attended a military academy) have the following effect on his current public behavior and statements: it seems that he is a headstrong, ambitious person who wants to reach a high level of self-affirmation. He has to prove (to himself) that he is not a less important child, as well as that he is strong enough to survive his physical and social environment. Additionally, he has a very high need for power, dominance, and autonomy. So, his participation in the election race is a sort of self-transcendent gesture, influenced by his self-affirmation. However, I am afraid that Trump is too much self-centered that he will oversee or ignore American national interests.    Furthermore, the fact that his wives were fashion model, actress, and photo model indicates that his personal value system is based on superficial beauty, appearance, and public image. His social (public) self is the only thing that matters (from his point of view) and it appears that the most appropriate social role for him is to be a celebrity, i.e. a well-known social figure, which is worth of all nation’s attention.

Besides, his strengths are the following:

  • He is so a self-confident person that can resist other political leaders and show the world that the USA is still strong, powerful, and vigorous country
  • When he wins and succeeds, the whole nation can feel this victory situation as their own (as most people want to identify themselves with an authoritarian, prosperous and strict leaders.
  • His business experience can be advantageous to the USA if he will use it for appropriate purposes, because every country can be considered as a corporation, with its incomes and debts, as well as partnership with other countries.

Of course, there are two main constraints that have to be underlined:

  • Psychologically speaking, he can be characterized as an A type of personality (these persons are short-tempered and impulsive, and their psychological nature makes them prone to heart attacks, poor relations with other people etc.)
  • I think that he is also a thrill-seeking person, and will show a kind of hazardous or high-risk behavior if he sits on the presidential chair.

Bernie Sanders, on the other hand, is a true democrat; however, his advanced age can turn voters away, and not vote for him; psychology tells us that we perceive old people as being conservative, traditional, conventional, and not open-minded.

Hillary Clinton’s surname can make people recall the old times and think of her political engagement as old-fashioned. The other element is her gender. From the corner of social psychology, nations want to set women in place of their president when they think that their country’s power and economy have decreased. The logic that lays behind this logic is : ”If our country will fail, let ‘the less (physically) strong person’ lead it. We will get over the ultimate failure much easier if we can attribute it to a woman and not a man”.

Because, these are the principal parts of the engine of the contemporary social machinery: competence, ambition, and aspiration (along with the high-achievement-seeking behavior).

————————-

Note: The author is a psychologist, author of several textbooks and dozens of articles on psychology. His latest publication Psihologija Licnosti : Teorija i Empirija was published in Podgorica, 2016)

—————————————————-

Filed Under: Analiza Tagged With: Donald J. Trump’s, Psychological Profile, Selman REPISHTI

DITA E SOVRANIT

March 24, 2017 by dgreca

Nga Elida Buçpapaj/

22 Marsi sivjet në Shqipëri u festua me një shurdh-memecëri të plotë.Në kalendarin zyrtar kjo datë nuk është e përfshirë.Demokratët e kanë përjashtuar.  Ku do të duhej të kremtohej si festë zyrtare e Shqipërisë, me të gjitha detyrimet.

Kjo datë përkon me festën e Sulltan Novruzit, një degë e fesë islame që ka si doktrinë përsosjen e shpirtit njerëzor.Por klasa politika shqiptare nuk ka as shpirt dhe as ndërgjegje, është e pashpirt dhe me ndërgjegjeblozë.

Në kalendarin e Shqipërisë 22 marsi është një festë fetare zyrtare.

Më 22 Mars, në ditën e fitores të përmbysjes të diktaturës, që duhej të qe një festë kombëtare mbarëshqiptare, për ta kremtuar të gjithë, nuk flitet për gjë tjetër veç për hashure me rrush të thatë e arra, për kurbane dhe byrek me jeshillëqe, në ngjyrë të togës të kryebektashiut që ka zëvendësuar të ndjerin Haxhi Reshat Bardhi.

Si ditë e bektashizmit që kudërmon nga era e kanellës mbi hashure, është rasti për fryemëzim dhe kujtesë ndaj vëllezërve të  Rilindjes Frashëri.

A nuk do të shkonte shumë bukur sikur tek porta kryesore e selisë të Kryeqyshatës botërore bektashiane të lexoje të fiksuar nga kamerat një nga amanetet e Naim Bej Frashërit për shqiptarët: “Jeni të mirë, vetijpastrë, doni mëmëdhenë dhe gjuhën tuaj!”

Por klasa politike shqiptare e ka kthyer përmbys në antitezë të plotë amanetin që nuk e tret as dheri të vëllezërve Frashëri, ata janë të liq, ndërgjegjexirë, nuk e duan as vend, as gjuhë  as farë e kulturë.

Nuk kujtohet as 22 marsi 1992 dhe as humanistët bektashianë të Rilindjes.

Në memecërinë e surrealit shqiptar, askush nuk recitoi ndonjë poezi të Naimit, askush nuk deklamoi ndonjë varg nga Begati e Bujqësi apo “Fjalët e Qiririt”.

Shikoni sa bukur tingëllojnë, sikur i ka shkruar sot i madhi Naim Frashëri: Në mes tuaj kam qëndruar/E jam duke përvëluar,/Që t’u ap pakëzë dritë,/Natënë t’ua bënj ditë. /Do të tretem, të kullohem,/Të digjem, të përvëlohem,/Që t’u ndrinj mir’ e të shihni,/Njëri-tjatërin të njihni. /Për ju do të rri të tretem,/Asnjë çikë të mos mbetem,/Të digjem e të qanj me lot,../ /Unë zjarrit nuk i druhem /Dhe kurrë s’dua të shuhem,/ Po të digjem me dëshirë,/Sa të munt t’u ndrinj më mirë./Kur më shihni se jam tretur,/Mos pandehni se kam vdekur;/jam i gjall’ e jam ndë jetë /jam në dritët të vërtetë,/Unë jam në shpirtin tuaj,/Mos më kini për të huaj,/ M’është falurë durimi, /Andaj po digjem si trimi….”

Në Tiranën e fokusuar tek tasat me hashure me sa më tepër arra askujt nuk i shkon nëpër mend për të përkujtuar Sami Frashërin dhe veprën e tij “Shqipëria ç’ka qenë, ç‘eshtë dhe ç’do të bëhet”; askush nuk e kujtoi as Abdyl Frashërin, ideologun e Lidhjes së Prizrenit.

Pa Vëllezërit Frashëri s’ka kuptim Sulltan Novruzi, sepse feja e shqiptarëve është shqiptaria!

Nuk i kujtojnë Rilindasit sepse tani kur thuhet Rilindje nënkuptohet Edi Rama. Tani Edi Rama ka zëvendësuar vëllezërit Frashëri! Me shpurën e ministrave të tij!

Sali Berisha që vetëidentifikohet me 22 marsin 1992 do të duhej ta kishte përfshirë këtë datë si një festë kombëtare. Pse i frikësohet kësaj date ?

Sot populli shqiptar duhej të kujtonte ditën e përmbysjes të diktaturës. Por klasa politike me në krye PD e kanë hequr këtë datë fare nga kalendari.

Në vend të kujtesës nëpër televizionet e Tiranës flitet Sulltan Novruzit dhe byrekun me dymbëdhjetë lloje barishtesh.

Normalisht, si një vend sekular që është Shqipëria, dita duhej të niste duke i blatuar respekte lirisë dhe humanistëve të Rilindjes.

Unë isha atë 22 mars. Raportoja për Zërin e Amerikës.

Raportoja si gazetare dhe bëja pjesë në oqeanin mbarëpopullor, kur populli shqiptar ia dha votën lirisë.

Në vesh më ushtojnë ende meloditë e çmendura nga gëzimi të klaksonëve të veturave, ardhur nga Kavaja që përshkonin Bulevardin Dëshmorët e Kombit me dritare të hapura nga ku era e ngrohtë e marsit dukej se do t’i merrte me vete flamujt e kuq shqiptarë, flamujt amerikanë me yje dhe vija dhe flamujt blu të PD-së.

Ishim të dehur nga aroma e lirisë dhe të mbushur me shpresa, të cilat tani çerek shekulli  më pas janë kthyer në iluzione dhe deluzione.

Populli shqiptar ka mbetur i kryqëzuar dhe i lidhur si Prometeu prej politikës të mbrapshtë për 25 vjet rresht.

Me gjithë zhgënjimet dhe pësimet 22 mars 1992 është dita e kauzës të lirisë, dita kur Sovrani vendosi për fatin e vet.

22 marsi 1992 është dita ku vullneti i popullit u shpreh për të rrëzuar sistemin e kalbur nga lufta e klasave, urrejtja, ndasitë, izolimi, Gulagët shqiptarë, burgjet dhe vrasjet politike me motivacion ideologjik përmes vëllavrasjes.

22 marsi 1992 është bekuar jo se i dha pushtetin një grushti njerëzish, të cilët u sollën si despotë të gjithëpushtetshëm, por sepse demonstroi pushtetin që ka oqeani i uraganit popullor.

Prandaj politika e mban jashtë kalendarëve zyrtarë këtë datë të historisë moderne shqiptare. Festohet 29 nëntori 1944 që njihet si dita e pushtimit të Shqipërisë nga diktatura, ndërsa 22 marsi 1992 është në karantinë.

Festa e Sulltan Novruzit festohet në mënyrë dekulturuese, ndërsa nga qielli shqiptar na vërejnë bektashinjtë më të famshëm të të gjitha kohërave, ata që përbëjnë kuintesencën e Rilindjes Kombëtare, ata që u dogjën e përvëluan për të na lënë ne shqiptarëve trashëgiminë e tyre filozofike, kulturore dhe kombëtare, që mjerisht tashmë duket se gjatë këtij tranzicioni makabër nën dirigjimin e politikës është çrrënjohur nga trolli jonë plotësisht.

Unë jam një dëshmitare e fitores të 22 marsit 1992 që përkoi me ardhjen e pranverës, ringjalljen e natyrës e Festën e Bajramit, si për të thënë se edhe Zoti e Natyra ishin bërë bashkë me votën e shqiptarëve, verdikti i së cilës u hapi Shqipërisë dhe shqiptarëve dyert për t’iu bashkuar Europës.

Po ku janë sot shqiptarët, çerek shekulli larg nga ajo dite e bekuar?

Diktatura i mbajti shqiptarët në bunker për gjysmë shekulli, tranzicioni po i mban prapë të margjinalizuar dhe të penalizuar për një çerek shekulli tjetër.

Tiranozaurët e diktaturës dhe tranzicionit ua kanë ngrënë kohën shqiptarëve.

Por 22 marsi 1992 është dhe do të jetë, për të na kujtuar se jemi të vonuar, edhe për të na treguar rrugën e lirisë që të çlirohemi nga kjo klasë politike.

22 marsi 1992, kjo datë e shenjtë nuk i takon partisë, asnjë partie shqiptare, sepse të gjitha e kanë mashtruar popullin, kjo datë është datë e Sovranit!

 

Filed Under: Analiza Tagged With: Elida Buçpapaj

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 581
  • 582
  • 583
  • 584
  • 585
  • …
  • 970
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT