Dr. Selman Meziu/

Meditim                       

Kërkoi të hedh urat e dijes me thjeshtësinë e ëmbëlsinë e fjalës. Dua të lidh ura miqësie, dëshirash, kohërash, breznish. Kërkoi që protagonistët e këtij shkrimi t’i adhuroi jo vetem unë. Kërkoi që kohën t’a lidh me fije qelizash klorofiliane. Kërkoi që Butrinti i Eneas të përqafoi ideta e Kongresit të XV në Seul dhe të ngjitem deri në majë malet kreshnike të Thethit. Kërkoi dhe dua të zbuloi çfare shkruhet ne Librin e arkeologut Luigji M. Ugolini, ‘’Shqipëria antike.,, Edhe çfarë shkruan hollandezi H. Heckman  në librin ‘’Bujtina me Patkua.,, Por edhe çfarë ka ‘’skalitur me ‘’daltën e shpirtit,, Pylltari Kristo Kauri te ‘’Magjia e natyrës.,,  Si buçiti zëri i djaloshit pylltar në foltoren e komgresit të  XV, të pyjeve, Petrit Imeraj. E po bluaj me vete të gjitha këto për të vënë në punë ‘’fotosintezën,, në trurin tim që edhe unë të mund të ngrej obelisket e gjelbërt, që rrezet si ylbera të dijes e pasionit të tyre të na shërbejn neve të ‘’pa gdhendurëve,, se si funksionojn ‘’turbinat,, e gjelbërta.

   Kërkon të shëroi kohën. Deshiron ti rrëmbejë asaj më të qënsishmen, më të dobishmen. Ndaj punon, shkruan, lexon, konkretizon. E dashuron shum njeriun e gjallë, vepruesin në çdo kohë. Mendimi i tij ka peshë se ai, Kristua i magjisë së gjelbërt është inxhinier pyjesh që kërkon, zbulon, krijon në hojet e diturisë së profesionit. Shkruajti për një projekt për butrintin, ku natyra dhe antikiteti e eneas janë ngjizur në kohë e hapsirë. Klorofila dhe muret e qytetërimeve, arti pellazg, ai romak, bizantin, venecian,  jetojn sëbashku në qindra vjeçarët.  Kuvendojn, tregojn, por kërkojn  edhe ndihmë dhe ja ajo arrin me trenin shigjeta e gjelbërt të arkitektit me shpirt pigment klorofilian:

    ‘’Me një material prej tetë faqesh, studimi mjedisor (përmbledhje S.M.), që m’u deshën mbi dy vjet që t’a realizoj, se duhet të komunikosh me mjedisin dhe natyrën.  Sigurisht unë si ekspert jap mendime konkrete, për përmirësimin e mjediseve të tjetërsuara nga veprimtaria shkatërruese e njeriut, rehabilitimin e 250 ha pyjeve, rehabilitimin e peisazheve të dëmtuara nga prerjet, nga djegjet, erozioni, jap mendime për rreziqet dhe kanosjet që sjellin ndertimet dhe fshatrat turistike, mendime dhe analiza për ndotjen serioze të detit, liqenit, zhdukjen e livadheve të posedonës, (livadhe nën ujore 2-28 metra thellësi. K.K.) ndikimi shkatërrues nga presioni i njerëzve,  presioni i biznesit etj.,,  Ndërsa ai mediton.  Krijon vlera për sotë dhe për nesër. Përpiqet të mbrojë atë qa ka rrënjëzuar thellë në shpirtin e tij prej më se gjysëm shekulli. Me atë që Kristua ka kaluar jetën duke i dashuruar deri në amshim.

   Ansambli natyrë, ndërtime,  afereske, skulptura, gëdhendje, kulla, kuvendojn,  dhe vetë janë ciceronët më të fuqishëm. Ato duan qetësinë, ato duan dijen e shpirtin nektar dijesh e të prakticienit të arkitekturës së gjelbert. 

  Mirë por dikush nga lart kërkon t’a përvetësoi, të kullufisë fitimet. Kërkon të ngrej krimin mbi arkitekturat e mureve të artit të gdhendjes dhe tërë gjallesave madhështore të së gjelbërtës. Sepse është paraja, ështe mendje madhësia e njëshit, janë fitimet kolosale në xhepat e oligarkëve të Tiranës. Kthetrat e gjakosura i duan t’i fusin thellë në mishin e gjakun e  butrintit. Në limfën  e saj që ka mrekulluar shekujt. Trashgimisë kulturore më madhështore. Ndërsa arkeologu Luigji M. Ugolini  zbuloi qytetërimin e lashtë të ndërtuar nga Enea i ardhur nga Troja Pellazge. Mbolli edhe rrapet e tij si dëshmi e kultures së lart  në arkeologji e natyrë.  Befasisht sot duan t’a japin me çira. Atyre që nuk dinë se çfarë fshihet në historinë e tijë, mijëra vjeçare. Sepse ato nuk janë rrjedhje e limfës së jetës së butrintit. Mundi me laps, penë, llogaritje e projekte, pa gjumësi, sakrefica të panumurta, duan me i shumëzue me zero. Krimi i pa përfytyrueshëm në kulturën e lasht, me natyrën e magjishme. Sjellje mafiozësh e kriminelësh më një pasuri mbarë shqiptare  në hullinë e mijëra vjeçarëve. Ku ta gjejë ilaçin e shërimit mrekullia e  kohërave?

   Kërkon të hedh hapat me ritmin e kohës. Kërkon të zbuloi e të dëgjoi tik taket e zanave në natyrën e alpeve.  Bashkë me ato udhëton për në kongresin e XV të pylltarisë në Seul të koresë. Ato vetë e kanë merituar me gjerdanin e gjelbërt të historisë së pyllëzimeve  duke zbukuruar vendin e prodhuar oksigjen, dru dhe mjedise për turizëm. Ndërsa inxhinieri ynë e meriton, se ka shkathtësinë, diturinë, zgjuarsinë, mënyrën elegantë të komunikimit. Shteti ynë, ah ai nuk bëzan, ai ka mbjellur heshtjen e zezë, pylltarinë e ka futur në jetimore.  Kurse inxhinier Petrit Imeraj e sfidoi atë. E theu perden e hekurt të izolimit.

    Atje takoi delegatë nga Kameruni. I varfëri shtet. I mjeri shtet. Përshpërisim ne pylltarët shqiptar. Por e vërteta na qenka ndryshe. Ai vend është i mbuluar me pyje në 60 % të sipërfaqes. Mos u çuditni pylltar, dhe ju biolog, se delegatia, zonja Cacila Ndjebet, ky kuvend i të gjelbërtëve e shpalli “Kampionia e Pyjeve” të vitit 2022. Çuditërisht nuk na shpallen neve  shqiptarëve varrmihësit e pyjeve. Ah harrova fare se ne as nuk kishim delegat.

    Dhe i vetëm trim në luftë, për të bërë të njohur pylltarinë shqiptare ishte inxhinier i ri, djaloshi i Nikaj Merturit, i cili edhe ligjeroi në foltoren e kongresit: “Qelizat e menaxhimit (administrimit, qeverisjes S.M.) të fatkeqësive  në zonat e gjeo-izoluara të Shqipërisë së veriut”  E dëgjuan me shumë vëmendje delegatët e njëqind vendeve të botës. Edhe pse shumë prej tyre nuk dinin pikën, kordinatat gjeografike ku ndodhej shqipëria. Ende në kamnimin e shekullit të njëzetë e një fatkeqësisht, marrëzisht, kemi mbetur ekucion gjeografik me dhjetra të pa njohura. Megjithatë një pylltar shqiptar ju bashkua polifonisë së gjelbert të mbara botës.

   Ai është vetë pylltari i përkushtuar. Ai ështe vete dhimshuria e ekosistemit pyjor. Ai është dashuria për natyrën pyllin profesionin. E kërkon t’a kryej misionin e tij duke shfrytëzuar çdo minut. Me plotë kulturë e mirësjellje,  bisedon me Ministrin Anglez që mbulon  Pyjet dhe Ambasadorin e këtij vendi në Korenë e Jugut. Pastaj i vëmendshëm, qetësisht, shkëmben mendime me Ministrin e Gjermanisë që mbulon pyjet,  sëbashku me Ministrin e Ekonomisë së Koresë Jugut dhe më pas Ministrin e Gjermanisë  të pyjeve dhe Ministërin e Timorit Lindor. Duke u përqëndruar te ekosistemi pyll si burim energjie, oksigjeni, e rregullator universal i klimës. Sa kaq ju kërkoj ndjes dhe hynë në debat me koleg dhe miq nga Australia e largët. Fatmirësisht shumë të afërt në qëllimin se zgjidhja kyqe e krizës klimatike gjithnjë në përkeqësim duhet bazuar në pasurinë pyjore e në natyrë.

   Mjedisi festiv mpleksur me takime e diskutime frymëzuese e mbresëlënse të Maria Helena Semedo, z/v Drejtoresha e Pergjithme e FAO    dhe  mbretëresha e Jordanisë Basma Bint Ali, por edhe buqeta më e kandshme emocionale dhe ngazëlluese e kongresit.   

  Ende kërkojm dhe besojm, se do të buças e vërteta, se botën do ta shikojm ashtu siç është, me kuptimin e vërtet të saj. Kuptohet kudo. Zoti Herrie Heckman, hollandezi i befasuar nga udhëtimi Selanik Sarajev, jo pak, por 90 vjet të shkuara shkruajti një libër, të cilin ia dhuroi Inxhimier Petritit brenda tij; ‘’ishin grimca nga jeta ime dhe e maleve tona, mu shfaq gjyshja ime nga Thethi Pale Lishja.,, 

     Nga akropoli i butrintit  në verën e vitit 1928 Luigji M. Ugolini  do t’a mbuyllte parathënjen e librit të tij të parë me frazën  ‘’Ja dhe  mrekullia e kërkimve arkeologjike,, Ndërsa inxhinieri i pyjeve Kristua do të shkruaj: ‘’Në pyll ka një kod të pa shkruar që përcakton misionin dhe detyrat e çdo individi. Kush nuk e zbaton e ka vështirë të jetoi.,,  Shqiptarët duhet e mund të jetojn duke ditur historinë, duke i shembëllyer asaj. Natyra duhet e mund të jete mikesha më bujare e saj.  Këto vërtetohen çdo dite muaj vite shkeuj.

Firence 18.05.2022                                              Dr. Selman Meziu   

Prishtinë, 25 maj 2022/

Komisioni Qeveritar për Persona të Zhdukur i Republikës së Kosovës njofton opinionin publik se Komisioni i Serbisë i ka ndërprerë punimet në lokacionin e shënjuar në afërsi të Minierës në Shtaval, afër Sijenicës, në territorin e Serbisë.

Edhe pse delegacioni i Republikës së Kosovës ka kërkuar në vazhdimësi nga përfaqësuesit e institucioneve të Serbisë, që të ndajnë çdo informatë që mund të kenë në arkivat e tyre, por edhe informatat e siguruara ndërkohë për këtë lokacion, një gjë e tillë nuk ka ndodhur. Mosdhënia e informacioneve shtesë të kërkuara nga Komisioni i Republikës së Kosovës, përveç që tregon mosbashkëpunim të institucioneve të Serbisë, dëshmon edhe mosgatishmërinë dhe mungesën e angazhimit serioz e të sinqertë të palës serbe për të ndriçuar fatin e të zhdukurve me dhunë gjatë luftës së viteve 1998 – 99 në Kosovë.

Gërmimet që kishin filluar më 10 maj nuk kanë rezultuar me gjetjen e vendvarrezës masive me mbetjet mortore të viktimave të luftës, andaj për shkak të specifikave të terrenit dhe lokacioneve të tilla të përdorura nga forcat ushtarake dhe policore serbe gjatë luftës për zhdukjen e kufomave, në përpjekjen e tyre për fshehjen e gjurmëve të krimit, mbetet krucial sigurimi i informatave plotësuese në veçanti nga arkivat e institucioneve të Serbisë.

Po ashtu, në bashkëpunim me partnerët ndërkombëtarë presim sigurimin e imazheve plotësuese satelitore për një periudhë më të gjerë kohore për lokacionin në fjalë, si një mundësi për të shënjuar më saktësisht lokacionin e varrezës masive, bazuar edhe në përvojat e mëparshme në dy lokacionet e varrezave masive në territorin e Serbisë, si në rastin e Rudnicës dhe rastin e Kizhevakut.

Qeveria e Republikës së Kosovës mbetet e përkushtuar për të vazhduar angazhimin dhe punën, duke i dhënë prioritet ndriçimit të fatit të të zhdukurve me dhunë gjatë luftës, për t’i dhënë fund ankthit 24 vjeçar të pritjes së familjarëve për të ditur vendndodhjen e më të dashurve të tyre.