Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

ÇFARË FSHIHET PAS ARRESTIMEVE TË LIDERËVE TË UÇK?

by

Endrit Topalli, Prokurori shqiptar në Oakland County, Michigan, USA, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, mbi arrestimet e liderëve të UÇK, qasjen e administratës Biden ndaj emigrantëve, vlerësimin mbi reformën në drejtësi në Shqipëri, gjykimin e tij për institucionet e drejtësisë në Shqipëri, integrimin evropian të Shqipërisë dhe nevojën e faktorizimit, bashkimit, integrimit dhe përfaqësimit të shqiptarëve të Amerikës. Me Endrit Topalli bisedoi Editori i “Diellit” Sokol Paja.

ÇFARË FSHIHET PAS ARRESTIMEVE TË LIDERËVE TË UÇK?

Arrestimet në Kosovë janë arrestime të një politike europiane të dështuar dhe një tentativë e kësaj politike që të mbajnë Serbinë në anën e saj. Europa historikisht e ka përdorur Shqipërinë dhe shqiptarët sipas interesave të saj. UÇK-ja ka qenë organizimi më i rëndësishëm dhe më patriotik i popullit shqiptar pas shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë. Lufta e UÇK-së ishte luftë e drejtë për mbrojtjen e lirive dhe të drejtave themelore, veçanërisht mbrojten e njerëzve të pafajshëm nga spastrimi etnik nga paramilitarët Serbë. Është e njohur botërisht se lufta e UÇK-së ishte e drejtë dhe ky fakt është konfirmuar edhe nga Gjykata Ndërkombëtare në Hagë, e cila sulmet e NATO-S mbi trupat serbe i konsideroi se ishin në mbështetje të parimit ndërkombëtar  “E drejta për vetëvendosje”. Vlerësoj se akuzat e ngritura janë të pa mbështetura në prova dhe fakte reale apo të marra në përputhje me ligjin dhe në gjykimin tim këto akuza janë produkt i politikës serbe. Natyrshëm lind pyetja: Si ka mundesi që pas 13 vitesh si shtet i pavarur, lejohet që në Kosovë të vijë një strukturë kriminale në pushtet? Pse pikërisht tani që negociatat midis Beogradit dhe Prishtinës janë asgjëkundi ngrihen këto akuza? Duket qartazi se janë manovra politike për të detyruar lidershipin e Kosovës për të pranuar kushtet që kërkon të imponojë Serbia.

A DUHET PADITUR SERBIA PËR GENOCIDIN E KRYER NË KOSOVË?

Ligjërisht Shqipëria nuk mundet pasi genocidi nuk është ushtruar në territorin ku ajo ushtron juridiksion. Kosova në bazë të ligjeve ndërkombëtare ka të drejtë absolute për ta bërë këtë gjë. Kosova ka dëme të llogaritshme njerëzore dhe ekonomike që mund të kalkulohen siç janë bërë dhe më përpara në luftëra të tjera. Institucionet e Kosovës që kanë të dhëna zyrtare për dëmet e shkaktuara mund t’i përdorin ato si fakte para Gjykatës Ndërkombëtare në Hagë për të vërtetuar genocidin e ushtruar dhe personat konkret që e kanë kryer. Pavarësisht se ka kaluar kohë e gjatë dhe një pjesë e provave janë zhdukur, kanë humbur ose asgjesuar, dëshmitarët mund të kenë ndërruar jetë, personat që kanë shkaktuar genocidin mund të kenë ndërruar identitet dhe duket pak e pamundur që të ketë një iniciativë reale në këtë drejtim për të vënë në vend dinjitetin e popullit kosovar. Kosova dhe Shqipëria duhet t’i bashkojnë forcat për të lobuar fuqishëm në SHBA dhe Europë për ti bindur aleatët për të lejuar dhe mbështetur këtë padi të domosdoshme. Serbia nuk duhet të lejohet të marrë pjesë në asnjë organizatë ndërkombëtare pa pranuar krimet e kryera në Kosovë. Ballkani nuk do të ketë stabilitet derisa masakrat e Serbisë në Kosovë të njihen me rezolutë nga OKB dhe SHBA .

A KA NDRYSHUAR QASJA E ADMINISTRATËS BIDEN NDAJ EMIGRANTËVE?

Administrata Biden nuk ka ndonjë qasje të re ndaj emigrantëve përveç se po lejon hyrjen e emigrantëve ilegal në kufirin jugor. Biden po vazhdon me deportimet me të njëjtin ritëm siç ishte dhe Presidenti Trump. Çështja e emigracionit është një çështje sensitive çdo herë që ka zgjedhje presidenciale në Amerikë. Ndryshimet ligjore nuk janë madhore përveç se individëve që përfitojnë nga DACA. Personat që janë në procese deportimi dhe sidomos ato me background kriminal do të vazhdojnë të deportohen si më parë. Buja mediatike është e madhe përsa i përket administratës Biden kundrejtë emigrantëve, por realiteti është i njëjtë dhe asgjë nuk do ndryshojë. Asnjë qeveri nuk ka interes të mbajë emigrantë me background kriminal dhe as emgrantë që mund të përbëjnë nje rrezik në të ardhmen.

SI E VLERËSONI REFORMËN NË DREJTËSI NË SHQIPËRI?

Në Shqipëri ka lindur nevoja për reformimin e sistemit të drejtësisë për shkak të korrupsionit të madh dhe humbjes së besimit të publikut tek prokuroria dhe gjykatat shqiptare. Megjithatë, pavarësisht bujës së madhe dhe investimit shumë të madh financiar për realizimin e kësaj reforme, mendoj se ajo nuk e ka arritur qëllimin për të cilin u hartua dhe u zbatua. Aktualisht kjo reformë ka sjellë një “kolaps” në sistemin gjyqësor, ku pritet që pas 4 muajsh të jemi totalisht pa gjykata. Si mund të pretendohet për reformë kur Shqipëria ka që nga 2018 pa Gjykatë Kushtetuese? Anëtaret e emëruar nuk janë në numër të plotë dhe shumë çështje kanë mbetur pa u gjykuar. Gjykata Kushtetuese është garanci për mbrojtjen e të drejtave dhe lirive themelore, është garanci për ligjet dhe aktet nënligjore jo kushtetuese. Ndërkohë në 4 vjet asnjë ligj nuk ka pasur mundësi të kontrollohet nga gjykata nëse plotëson kriteret kushtetuese. Së dyti, Gjykata e Lartë nga 19 anëtarë, aktualisht ka vetëm 9 anëtarë dhe një mal me dosje që janë pa u gjykuar. Njerëzit presin me vite për një vendim përfundimtar dhe kur e realizojnë të drejtën, ajo nuk ka më vlerë. Në gjykatat e Apeleve dhe të Rretheve numri i gjyqtarëve që kanë mbetur është shumë i vogël duke sjellë që praktikisht të mbetemi pothuajse pa gjykata. E njëjta gjë vlen për të gjitha nivelet e Prokurorive. Në vlerësimin tim forma që u përzgjodh për të bërë Vetingun në Shqipëri nuk ka qënë e mirëmenduar, pasi nuk janë llogaritur pasojat e largimit nga sistemi të gjyqtarëve dhe prokurorëve aktualë. Shqipëria është vend i vogël dhe nuk ka resurset e mjaftueshme për të krijuar profesionistë të tjerë që do të mbushin vendet në sistemin gjyqësor. Mbi të gjitha, vlerësoj se reforma nuk ka pasur standarte të qarta e të sakta. Polemikat fillojnë që tek personat që janë zgjedhur si anëtarë të KPK dhe të KPA, të cilët shpeshherë janë akuzuar për lidhje politike dhe që nuk kanë kriteret ligjorë për të vlerësuar gjyqtarët e prokurorët. Reforma në drejtësi është si ajo shprehja popullore “ ca të nënës e ca të njerkes”.Vetingu është kthyer në proces selektiv që bazohet në preferencat e partisë në pushtet dhe Krimit të organizuar. Ka pasur raste kur janë larguar profesionistë për arsye ordinere, e ndërkohë kanë kaluar Vetingun persona që pasuria e tyre nuk justifikohej apo profesionalizmi ka qënë me të meta. Akuza të forta ka se Vetingu është kthyer si një tregti, ku ai që paguan më shumë kalon Vetingun. Shpeshherë ai po përdoret si mjet presioni ndaj gjyqtarëve dhe prokurorëve nga politika duke mos lejuar që ata të marrin vendime të drejta, të pavarura dhe profesionalisht të pandikuara. Reforma nuk bëhet nga amerikanët, as nga BE sado të angazhuar të jenë ata.

REFORMA DUHET TË BËHET NGA NJERËZ ME INTEGRITET TË LARTË

Reforma duhet të bëhet nga shqiptaret dhe nga njerëz që kanë kaluar vetë disa filtra për integritetin e tyre. Nëse anëtaret e KPK dhe KPA nuk kontrollohen për pasurinë e tyre apo nuk e justifikojnë atë, si mundet ata të kontrollojnë gjyqtarët dhe prokurorët që janë pushteti i tretë? Në këtë proces shpeshhere nga nxitimi, nga mungesa e profesonalizmit apo dhe nga justifikimi politik se po krijojmë Drejtësinë e Re, Shqipëria ka përfunduar deri aty sa s’ka fare sistem gjyqësor dhe është shumë herë më keq se ishte në 2016 kur u miratuan ligjet e Reformës. Mendoj se do të duhen të pakten 10 vjet për të parë realisht efektet e kësaj reforme dhe ndikimin e saj tek qytetarët shqiptarë. Mbetet për tu parë cilët do të jenë hapat në vijim, pasi mandati i Komisionit të Pavarur të Kualifikimit mbaron dhe duhet të bëjnë ndryshime ligjore me 3/5 në Parlament, në menyrë që të perfundojë Vetingu për pjesën e mbetur të gjyqtarëve dhe prokurorëve. Pjesa më e madhe e të larguarve nga sistemi janë ankuar në Strasburg, dhe nëse ndonjëri prej tyre do të fitojë çeshtjen, kjo do të ishte një shkelm për të gjithë reformen për mënyren sesi ajo është aplikuar dhe nëse ka garantuar një proces të rregullt ligjor ndaj gjyqtarëve dhe prokurorëve apo ka vendosur mbi ta dhe kushte apo barrë joproporcionale për të justifikuar dhe pasuri të krijuara nga familjaret e tyre në një ekonomi informale si ajo në Shqipëri.

GJYKIMI JUAJ PËR INSTITUCIONET E DREJTËSISË NË SHQIPËRI

Shqipëria ka shumë njerëz profesionist dhe të përgatitur në sistemin e drejtësisë. Problemi qëndron tek varësia e drejtësisë tek politika. Nuk mund të kesh drejtësi të pavarur, nëse gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese për çështje politike apo që lidhen me organizimin e shtetit dhe që përbejnë parimet e një shteti demokratik, nuk marrin vendime efektive dhe që disiplinojnë çdo qeveri apo organ kushtetues. Një nga çështjet më të diskutuara ka qënë zhvillimi i zgjedhjeve vendore në vitin 2019 pa pjesëmarrjen e opozites dhe nëse u shkelen parimet për zgjedhje të lira, të drejta, transparente dhe sipas parimit të pluralizmit. Në çështje të tilla me rëndësi për demokracinë, gjyqtarët duhet të tregojnë kurajo profesionale, të ndjekin shembujt më të mirë të praktikave botërore dhe të japin vendime pa pasur frikë se i pëlqejnë apo jo qeverisë në pushtet. Vendimmarrje të tilla mbeten në histori dhe Gjykata Kushtetuese duhet të jetë për forcimin dhe garantimin e shtetit të së drejtës dhe jo për shkatërrimin e tij. Komisioni i Venecias pavarësisht ekspertizes së kualifikuar, jep rekomandime dhe jo vendime detyruese. Për këtë shkak unë vleresoj se jo në çdo rast duhet t’i drejtohemi atij. Në vendimmarrjet e fundit, anëtarët në detyrë të Gjykatës Kushtetuese kanë treguar mungesë guximi për të dhënë vendime të rëndësishme, duke përdorur artifica si marrja e një mendimi paraprak nga Komisioni i Venecias. Zgjatja në kohë e vendimmarrjes e humb aktualitetin dhe nuk sjell efektin e dëshiruar kushtetues.

NGA SE VUAN DREJTËSIA NË SHQIPËRI?

Institucionet e Drejtësisë vuajnë nga pavarësia, pavarësisht mekanizmave që janë përdorur për ta garantuar atë. Si një vend i vogël është e pamundur që të shpëtojnë nga ndikimi i politikës. Gjyqësori ka frikë të japë vendime që nuk janë në interes të qeverisë sepse Vetingu përdoret si mjet për t’ju bërë presion gjyqtarëve. Sistemi gjyqësor duhet të ketë paga më të larta për të evituar korrupsionin dhe stafe suportuese për të ulur ngarkesën e gjyqtarëve. Një gjyqtar në Gjykatën e Tiranës mund të ketë 600-700 dosje në gjykim dhe një ngarkesë e tillë sigurisht që sjell dhe mungesë cilësie në vendimmarrje. Gjyqtarët dhe prokurorët duhet të kenë këshilltarë ligjorë dhe staf administrativ që të përmirësohet cilësia e vendimmarrjes, shpejtësia të rritet dhe qytetarët të marrin shërbimin në kohën e duhur.

INTEGRIMI EVROPIAN I SHQIPËRISË NJË PROCES SA POLITIK PO AQ INSTITUCIONAL E LIGJOR…

Do të thoja është më shumë politike sesa ligjore. Shqipëria ka ndërmarrë që prej vitit 2006 me nënshkrimin e MSA-së të gjitha hapat e nevojshme për përafrimin e legjislacionit dhe përmbushjes së standarteve të BE. Për çdo vit i vendosen kushte të reja dhe përdoren si motiv mosdhënien e statusit. Mendoj se Shqipëria dhe vendet e Ballkanit Perëndimor duan kohë për anëtarësim në BE. Aq më tepër në kushtet aktuale kur vetë BE ka probleme brenda vetes, kur ka shtete që duan të largohen, sidomos pas largimit të Anglisë. Duket se BE nuk ka plan zgjerimi të afërt, pasi nuk po zgjidh dot problemet e tij. Mbi të gjitha do të duhen reforma dhe përmirësime reale në shtetin shqiptar që e afrojnë atë me standartet europiane dhe do të krijonin mundësinë për të qënë pjesë e kësaj organizate ndërkombëtare. Sigurisht ekspertiza ndërkombëtare ka rolin e saj, por mendoj se kjo gjë varet nga vullneti i brendshëm i shtetit shqiptar dhe kjo mbetet që pushtetarët ta marrin seriozisht këtë angazhim në interes të qytetarëve shqiptarë.

SHQIPTARËT E AMERIKËS DHE NEVOJA E FAKTORIZIMIT, BASHKIMIT, INTEGRIMIT DHE PËRFAQËSIMIT…

Shqiptarët e Amerikës kanë qënë, janë dhe do të jenë faktor për Shqipërinë dhe Kosovën. Por që nga shpallja e pavarësisë së Kosovës duket sikur diaspora ka rënë në gjumë dhe nuk është shumë aktive. Ka ardhur koha që shqiptarët e diaspores të përfshihen në politikën amerikane në mënyrë direkte, që do të thotë të marrin pjesë në zgjedhje dhe të hedhin kanditatura për poste drejtuese në komunitetet ku ato jetojnë përqark Amerikës. Shqiptarët janë integruar më së miri në fusha të ndryshme profesionale këtu në Amerikë por jo në sferen e politikës. Ne duhet të kemi përfaqësuesit tanë në Kongres dhe Senate dhe jo të kemi lobues ose përfaqësues indirekt të shqiptarëve. Duhet të zgjohemi nga gjumi dhe të lobojmë fuqishëm kundra lobit Serb në Amerikë që për fatin tonë të keq po bën një punë të mirë kundrejt interesave shqiptare. Lobi Serb nuk ka ndalur së punuari në Kongres dhe Senate që nga shpallja e pavarësisë së Kosovës. Në kohën që ne jetojmë “luftërat” janë diplomatike më shumë se asgjë tjetër. Duhet të kemi një organizim më serioz përsa i përket organizatava shqiptare që jetojnë në Amerikë. Dhe të kemi një lidership me një mandat të caktuar që të avancojë çështjen shqiptare dhe interesat e shqiptarëve në Ballkan dhe më gjërë. Është koha për tu zgjuar nga gjumi dhe gjenerata e ardhshme e shqiptaro-amerikanëve të jetë prezente në dhomën e Kongresit dhe Senatit. Zoti i bekoftë shqiptarët e Amerikes dhe kudo që ndodhen.

*Këto janë mendimet e mia personale dhe nuk përfaqësojnë mendimet ose idetë e një organizate ku unë jam i punësuar. 

Kosova medalje post-mortem për Beau Biden

by

-Sot u mbajt  ceremonia e dorëzimit të medaljes post-mortem për Beau Biden.Në këtë ceremoni të pranishmëve me një fjalë rasti iu drejtua Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, gjithashtu përmes një video-mesazhi edhe Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Joe Biden, si dhe me një fjalë rasti ambasadori i Shteteve të Bashkuara në Kosovë Philip S. Kosnett/

PRISHTINË, 1 Gusht 2021-Gazeta DIELLI/ Në Prishtinë sot, nën organizimin e Presidentes së Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani u mbajt ceremonia e dorëzimit të medaljes post-mortem për Beau Biden. Në këtë ceremoni të pranishmëve me një fjalë rasti iu drejtua Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, gjithashtu përmes një video-mesazhi edhe Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Joe Biden, si dhe me një fjalë rasti ambasadori i Shteteve të Bashkuara në Kosovë Philip S. Kosnett.

 ***.   

Fjalimi i Presidentes Osmani në ceremoninë e dekorimit post-mortem të Joseph Robinette “Beau” Biden III

I nderuar President Joe Biden dhe e tërë familja Biden!

Mirëmbrëma nga populli më proamerikan në botë

I nderuar kryetar i Kuvendit, z. Konjufca, 

I nderuar kryeministër Kurti,

I nderuar Ambasador Kosnett,

Të nderuar të pranishëm,

Presidenti i 28-të i Shteteve të Bashkuara të Amerikës pati thënë: “Ju nuk jeni këtu vetëm për ta bërë të mundur jetën.  Ju jeni këtu për t’ia mundësuar botës të jetojë më lirshëm, në një të ardhme më të ndritur, në frymën e shpresës dhe të arritjeve të mëdha. Ju jeni këtu për të pasuruar botën dhe do të varfëroheni nëse e harroni detyrën”.

Me këtë thënie, presidenti Wilson, veprimet e të cilit sollën paqe në të gjithë botën, i referohej shërbimit të individit për vendin e vet. Edhe unë fuqimisht besoj se nuk ka asnjë kauzë më fisnike sesa të shërbesh.

Janë të paktë njerëzit sikur i ndjeri Joseph Robinette “Beau” Biden III (i treti), të cilët e kanë shfaqur aq fuqishëm këtë përkushtim ndaj vendit dhe shërbimit për të, duke shërbyer si kapiten në Gardën Kombëtare të Ushtrisë Delaware, në Irak, pastaj si prokuror në zyrën e prokurorit amerikan në Philadelphia për nëntë vjet, dhe si i zgjedhur dy herë në pozitën e Prokurorit të Përgjithshëm në Delaware.

Në Kosovë, Beau Biden punoi për ta ngritur një sistem gjyqësor të pavarur dhe profesional, si dhe për ta forcuar sundimin e ligjit.

Andaj, jam shumë e nderuar që sot, së bashku me ju, mund t’ia njohim meritat Beau Bidenit dhe ta festojmë zyrtarisht kontributin e tij për vendin tonë.

Sundimi i Ligjit, siç e dini, nuk është vetëm temë e rëndësishme për mua, por diçka së cilës ia kam kushtuar gjithë karrierën time profesionale. Kërkimi i drejtësisë dhe forcimi i sundimit të ligjit nuk është vetëm një lëndë abstrakte teorike apo akademike; kjo është një temë kaq e rëndësishme për mua ngaqë besoj se duhet të jetë synim i yni i përhershëm e t’i përcaktojë veprimet tona, meqë ndikon drejtpërdrejt në jetën e qytetarëve tanë. Unë besoj se sundimi i ligjit është parakushti themelor për suksesin tonë si vend.

Krijimi i institucioneve dhe trajnimi i  gjyqtarëve, të cilin, së bashku me kolegët e tjerë amerikanë, Beau Biden e filloi para pavarësisë, sot përbën njërën ndër shtyllat kryesore të institucioneve më të rëndësishme të Kosovës. Dëshira për ta forcuar më tej sundimin e ligjit u bë jashtëzakonisht e qartë në kutitë e votimit në fillim të këtij viti. Qytetari ynë foli zëshëm, prandaj  është detyra jonë morale dhe politike që, si institucione, të sigurojmë se do të vazhdojmë përpara me reformat në sistemin tonë të drejtësisë. 

Përveç marrëdhënieve personale dhe mirënjohjes për kontributin e jashtëzakonshëm të njerëzve të ndryshëm nga SHBA-ja në tri dekadat e fundit, unike mbetet edhe lidhja dhe dashuria e vërtetë që dy vendet tona kanë për njëra-tjetrën.

Kontributi i Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe i popullit amerikan për vendin tonë, për lirinë tonë, për të drejtën tonë për të ekzistuar, e tejkalon raportin e partneriteteve, të tilla çfarë i njeh sot bota. Në ditët e mira, në të këqijat, në dritë dhe në errësirë, ne e ndiejmë dorën tuaj mbi supet tona.

Zoti President, më lejoni t’jua them juve dhe gjithë qytetarëve të Shteteve të Bashkuara: Kosova është edhe shtëpia juaj. Burrave e grave të vendit tuaj, anëtarëve të stafit tuaj, stafit diplomatik dhe gjithë njerëzve të Amerikës, të cilët dëshirojnë ta vizitojnë këtë vend, u themi se do t’i shohim gjithmonë sikur të ishin njëri prej nesh. Institucionet tona dhe, më e rëndësishmja, secili qytetar yni, do t’i mirëpresë ata përherë krahëhapur.

Flamujt amerikanë do të vazhdojnë të valëviten lart dhe me krenari në të gjithë Republikën e Kosovës – kjo është mënyra jonë për të treguar mirënjohjen tonë për mbështetjen që ju na keni dhënë për dhjetëvjetësha të tërë përmes njerëzve si Beau dhe çdo qytetari tjetër të Shteteve të Bashkuara, që ka kontribuar për paqen, sigurinë dhe shtetësinë tonë.

Sa i takon Beau, mund ta themi me përulje se trashëgimia e tij vazhdon të jetojë – veprimet e tij vazhdojnë të na frymëzojnë ne në Kosovë, sikur i frymëzojnë edhe qytetarët e Shtetet e Bashkuara, të cilëve mundi t’ua ndryshonte jetën. 

Presidenti Biden njëherë tha se “Beau ishte shpirti im”, është e qartë se puna dhe  angazhimi i Beau vazhdon ta frymëzojë edhe vetë Presidentin Biden. Ai vetëm pak kohë më parë më shkroi: ”Kosova ka një vend të veçantë për familjen Biden, për nder të kohës që djali ynë i ndjerë, Beau Biden, kaloi atje, duke punuar për të siguruar paqe, drejtësi dhe sundim të ligjit për të gjithë njerëzit e Kosovës.”

Ndërsa, gjatë një vizite të mëhershme në Kosovë, në kujtim të djalit të tij, Presidenti Biden tha: “Beau e donte këtë vend, Kosovën. Këtu ai nisi t’i donte njerëzit, kishte një ndjenjë të fortë të lidhjes me ta”.

Siç e dinë shumë mirë miqtë dhe partnerët tanë ndërkombëtarë, Kosova është një vend i vogël, por me zemër të madhe. Shumë, nëse jo të gjithë, bien në dashuri me vendin tonë, njerëzit tanë dhe traditat tona, kur u jepet mundësia të kalojnë kohë këtu.

Prandaj, në emër të popullit të Kosovës dua t’ju siguroj se, sikur që Kosova zë vend të veçantë në zemrat e familjes Biden, edhe familja Biden dhe populli amerikan zënë vend të veçantë në zemrat tona.

Ashtu si djali i tij i dashur, Beau, edhe vetë Presidenti Biden ka dhënë kontribut të jashtëzakonshëm për vendin tonë. Siç e them shpesh, Joe Biden ishte zëri ynë kur ne nuk kishim zë. Ai luftoi për ta kthyer vëmendjen drejt Kosovës kur të tjerët, gjithandej botës, nuk ishin të gatshëm të na përkrahnin në luftën tonë kundër diskriminimit sistematik dhe segregacionit, të kryera nga regjimi i atëhershëm i Millosheviçit. Joe Biden ishte avokat i zëshëm yni në Senat për ndërhyrjen e NATO-s, në vitin 1999, e cila i dha fund luftës dhe gjenocidit në Kosovë.

Ndërsa, më vonë, kur Kosova u përball me sfidën e saj më të madhe të pasluftës, kur ne po përgatitnim deklaratën tonë të Pavarësisë, Presidenti Biden tha se ishte “besimi i fortë i Beau-t, të cilin e kishte bartur nga prania e tij këtu, që  në thellësitë e kohëve shumë të vështira që bëri të sigurt se thirrja për pavarësinë e këtij vendi të mirë ishte gjëja e duhur, të cilën duhet ta bëja”.

Kur e vizitoi Kosovën, në vitin 2009, në Kuvend Presidenti Biden foli fjalë që vazhdojnë të bëjnë jehonë gjatë përpjekjeve tona të vazhdueshme për t’i mbrojtur lirinë tonë dhe për ta forcuar pavarësinë  e vendit tonë. Ai tha: “Pavarësia juaj është e pakthyeshme … absolutisht e pakthyeshme”. Punën e Presidentit Biden e frymëzoi djali i tij për aq sa qe gjallë, por jam e sigurt, vazhdon ta frymëzojë edhe sot.

Sot e kësaj dite, Shtetet e Bashkuara vazhdojnë të tregojnë respekt dhe dashuri të thellë për njerëzit tanë. Edhe në kohën më sfiduese për botën, gjatë një pandemie globale, Amerika i ka dhuruar një numër të konsiderueshëm të vaksinave Pfizer Kosovës. Edhe një herë, zoti President, ne jua shprehim mirënjohjen tonë të përzemërt.

E dashur familje Biden! 

Humbja e një fëmije është tragjedia më e madhe. Por, ta gjesh forcën dhe aftësinë për ta kthyer dhimbjen në motiv për të ndryshuar botën për të mirë, është diçka që duhet të shërbejë si frymëzim për të gjithë ne. Angazhimi i Presidentit Biden ndaj vendit të tij, si dhe puna e tij për ta bërë botën vend më të mirë jetese, është i pakalueshëm.

Para se të shikojmë video-mesazhin e  Presidentit amerikan, do të doja t’i thosha disa fjalë për përshtypjen time për të ndjerin Beau Biden, duke e parafrazuar thënien e njohur se “njerëzit e mirë janë si qirinj, ata digjen për t’u dhënë dritë të tjerëve”.

Njerëzit më të mirë e bëjnë këtë pa e ditur. Unë besoj, matja e vërtetë e një personi të mirë është ndikimi i përjetshëm që lë pas. Kjo nënkupton para së gjithash njerëzit që ju i frymëzoni, zemrat që i prekni dhe jetët që i ndryshoni pa qenë krejtësisht të vetëdijshëm për këtë.

I ndjeri Beau Biden ishte pikërisht i tillë. Ai është qiriu që u ka dhënë dritë kaq shumë njerëzve. Në ditët tona më të errëta, e gjithë familja Biden u ka dhënë gjithashtu dritë njerëzve të Kosovës.

Zoti President, 

Si Presidente e Republikës së Kosovës, ju siguroj se puna e Beau-t dhe e kolegëve të tij amerikanë nuk do të shkojnë kurrë kot. Ne do ta bëjmë Kosovën vend me të cilin do të krenohemi, ngase ka potencial të jetë i tillë. Ne do ta bëjmë Kosovën vendin të cilin e meriton populli ynë. Zoti President: ne do t’ju bëjmë krenarë.

Për gjithçka që bëni për njerëzit e këtij vendi të dashur, faleminderit!

Zoti e bekoftë Republikën e Kosovës, dhe Zoti i bekoftë Shtetet e Bashkuara të Amerikës!

Le të pushojë në paqe shpirti i Beau dhe uroj që trashëgimia e tij të na udhëheqë përherë në drejtim të asaj se çfarë është e drejtë dhe për t’i shërbyer njerëzve dhe vendit tonë me dinjitet dhe nder.

Zoti e bekoftë Republikën e Kosovës, Zoti i bekoftë Shtetet e Bashkuara të Amerikës. I përjetshëm qoftë kujtimi për Beau Biden!

Faleminderit!

Kryeministri Kurti: Për çka do të jetë “Ballkani i Hapur”?

by

-Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti: “Ballkani i Hapur”, tendencë e presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiç për hapje të Ballkanit ndaj Rusisë e Kinës, si dhe oligarkëve e kriminelëve të luftës/

PRISHTINË, 1 Gusht 2021-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/  

Pas vizitës në ekspozitën e librave të vjetër dhe shtypit të kohës gjatë demonstratave të vitit 1981, në veçanti atyre që i referohen figurës së Ukshin Hotit, sot Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mori pjesë në bashkëbisedimin me poetin e mirënjohur Xhevdet Bajraj në Teatrin Kombëtar, me ç’rast edhe u promovuan librat e tij: “Ca kokrra rrushi nga Rahoveci”, “Kur qajnë hardhitë”, “Me zemër në qese najloni” dhe “Vrasja e Mushkonjës”.

Më pastaj, në pyetjet e gazetarëve mbi takimin e liderëve të Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë, në Shkup, ku u riemërtua iniciativa e Novi Sadit (e ashtuquajtur Mini-Schengen) në “Ballkani i Hapur”, kryeministri Kurti shtroi pyetjen se për çka do të jetë i hapur ky Ballkan? 

Ai tha se përderisa presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç refuzon të ballafaqohet me të kaluarën e shtetit të tij dhe të vetes së tij, duket tendenca e tij që Ballkani të jetë i hapur për fuqitë nga Lindja, sidomos për Federatën Ruse, por edhe për Kinën, si dhe i hapur për autokraci, oligarkë e kriminelë lufte, në kundërshtim me vlerat evropiane të demokracisë dhe sundimit të ligjit.

NJË FIJE SHPRESE, NJË FIJE SHKREPËSE

by

Shkrimtari Ag Apolloni paraqet para publikut romanin e tij më të ri dokumentar “Një fije shprese, një fije shkrepëse”. Në një rrëfim për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës Vatra , dhënë Editorit Sokol Paja, shkrimtari Ag Apolloni shprehet se ky roman dokumentar flet për dhunën e regjimit serb, për dëbimet dhe djegiet, për spastrimin etnik, për intervenimin ushtarak të NATO-s, për personat e pagjetur, për një dorëshkrim të humbur dhe një tragjedi të gjetur, për peshën e pritjes dhe rëndësinë e shpresës.

“NJË FIJE SHPRESE, NJË FIJE SHKREPËSE”

Romani dokumentar “Një fije shprese, një fije shkrepëse” është përshkrim i një vizite të tre shokëve në shtëpinë e nënës Ferdonije, e cila gjatë luftës ka humbur katër djemtë dhe burrin. Linja e parë e këtij romani është udhëpërshkrim dhe mbaron aty ku nis. Mirëpo brenda strukturës gërshetohen edhe linja të tjera, që shpalosin histori të përndjekjes, shpërnguljes, dhunimit, vrasjeve, masakrave, pritjes dhe vetëvrasjes. Bashkë me historinë e Ferdonijes, rrëfehet edhe historia e nënës Pashkë, e cila pak ditë pasi iu kthyen mbetjet e dy djemve, bëri vetëvrasje. Po ashtu, e bazuar krejtësisht në materiale arkivore, nëpërmjet figurës së Elie Ëiesel-it (i cili i vizitoi shqiptarët në kampe dhe bëri një raport mbi ta për Shtëpinë e Bardhë) vihet edhe një paralele mes Luftës së Dytë Botërore dhe Luftës së Kosovës, përkatësisht mes kampeve të shfarosjes dhe kampeve të shpërnguljes. Ndërsa, në funksion të plotësimit të mozaikut të tragjedisë kosovare, rrëfehen edhe përvojat personale të tre shokëve, në raport me luftën. Ky dokuroman (roman dokumentar) flet për dhunën e regjimit serb, për dëbimet dhe djegiet, për spastrimin etnik, për intervenimin ushtarak të NATO-s, për personat e pagjetur, për një dorëshkrim të humbur dhe një tragjedi të gjetur, për peshën e pritjes dhe rëndësinë e shpresës. Nga Ministria e Kulturës në Kosovë dokuromani “Një fije shprese, një fije shkrepëse” është shpërblyer si romani më i mirë i vitit 2020.

ZONJA PREJ ZJARRI, GRUAJA PREJ GURI

Pashka u dogj nga indiferenca. Djemtë e saj ishin më të mirët, dhe ajo donte t’ia tregonte botës këtë. Armiku ia mori, ia vrau, si gjithë të tjerët, pa dallim. Ia sollën në qese si gjithë të tjerët, pa dallim. Ushtria i varrosi si gjithë të tjerët, pa dallim. Ky mosdallim, kjo indiferencë, e sosi durimin e saj. Djemtë e mi, mendonte ajo, ishin më të mirët, ishin ndryshe për së gjalli, ndryshe duhet të jenë edhe për së vdekuri. Ajo nuk e kishte inatin vetëm me dheun indiferent që i mbulonte të gjithë njësoj. Një inat, më të madh, e kishte edhe me Hyjin. Si kishte mundur të rrinte indiferent ndaj lutjeve të saj dhe ndaj krimeve mbi bijtë e saj? Para se të vdiste, diçka brenda saj kishte vdekur. Tashmë për të, ai atje lart nuk ishte qiell, po qefin. Prandaj ajo, në mëngjes, kaloi rrugën, shkoi pranë një shkurreje dhe dogji veten. Po të ishte ndonjë Mojsi në malin përreth, do të shihte shkurren që nxirrte flakë. Një shkurre që djeg Zotin brenda saj, si një e dashuruar që vret të dashurin, për shkak se nuk mund ta durojë xhelozinë e vet, apo shpërfilljen e tij. 

PASHKA E DOGJI VETEN DHE E DOGJI VDEKJEN

Kështu, Pashka e dogji veten dhe e dogji vdekjen. Guri gjigant, i vënë për kujtim të saj në vendin e ngjarjes, do të thërrmohet një ditë, do të harrohet një ditë. Por, vepra e saj do të jetojë sa të ketë qiell indiferent sipër. E, sa të kujtohet ajo, do të kujtohen edhe dy bijtë e saj. Ajo u fut në zjarr për t’i nxjerrë ata nga harrimi, nga mosdallimi, nga anonimati i viktimave. Në aktin e saj ka pak egoizëm, pak narcisizëm, pak altruizëm, pak fanatizëm, pak humanizëm, pak barbarizëm. Flaka e saj është jehu i të parëve. Ajo s’flet me fjalë, ajo flet me zjarr. Asaj nuk i pëlqen të moralizojë, prandaj ia jep fjalën zjarrit, flaka e të cilit buron në zemrën e saj të djegur. Ai zjarr thërret për kujdes ndaj zemrave të djegura.    

LARG SHKREPSË, KA ENDE SHPRESË

Pashka, duke djegur veten, shpëtoi edhe Ferdonijen. Ajo tregoi që nënat që presin kthi-min e bijve dhe bijave, mund ta humbin duri-min, prandaj s’duhet t’ua ndajmë sytë. Dy vjet më pas, edhe Ferdonijes ia sollën dy bij në arkivole. Por ishte sinjali i Pashkës, që imponoi kujdesin ndaj saj dhe, sado që nuk u shmang dhimbja, nuk u realizua një vetëvrasje e re. Zonja prej zjarri e shpëtoi gruan prej guri. Larg shkrepsë, ka ende shpresë!  E nëse një ditë edhe të tjerët kthehen kështu, prapë do të ketë shpresë, shpresë se ata do të jenë të lumtur në qiell dhe të paharruar në tokë. Kësaj here emrat e tyre ua përcaktuan fatin këtyre nënave. Pashka një mëngjes kaloi oborrin, fushat, varret, rrugën dhe kërceu nga përkohshmëria në përjetësi. Ndërsa Ferdonija mbeti ferdane, e vetme dhe unike. Pashka dhe Ferdonija. Dy nëna, dy dhimbje të së njëjtës tragjedi. Ato mbetën si titrat në fund të një filmi që ishte kryer në fund të shekullit të kaluar. Njëra ndali hapin përgjithmonë në një livadh, midis varreve dhe shtëpisë. Tjetra rri në shtëpi dhe pret qe njëzet vjet. Njëra është ndalur në të martën e saj, tjetra në të shtunën e vet. E si mund të ecin nënat përpara, kur e ardhmja është mbrapa tyre?

KUSH  ËSHTË AG APOLLONI?

Ag Apolloni (1982) është shkrimtar nga Kosova. Ka kryer studimet për Dramaturgji në Fakultetin e Arteve dhe për Letërsi në Fakultetin e Filologjisë, në Universitetin e Prishtinës, ku ka doktoruar më 2012. Ka qenë kryeredaktor i revistës letrare Jeta e Re, ndërsa nga viti 2013 është kryeredaktor i revistës kulturore Symbol. Po ashtu, është profesor në Universitetin e Prishtinës, ku punon që nga viti 2008.  Veprat: Zomb (poezi, 2009), Historia e një koleksionisti të syve (drama, 2010), Parabola postmoderne (studim, 2010), Paradigma e Proteut (studim, 2012), Ulurima e Ujkut (roman, 2013), Zazen (roman, 2014), Koferi i Konicës (ese, 2016), Hamleti simbas Horacit (dramë, 2017), Skenderbeu: Manuskripti i Marlout (dramë, 2018), Mesjeta ime (autobiografi, 2019), Commentum 1, 2, 3 (ese, 2019 ), Sandalet e Senekës (poezi, 2020), Një fije shprese, një shkrepëse (roman, 2020). Shpërblimet: “Libri më i mirë poetik i vitit” nga Ministria e Kulturës (Kosovë), për librin “Zomb”; “Libri më i mirë kritik i vitit” nga Ministria e Kulturës (Kosovë), për librin “Paradigma e Proteut”; “Romani më i mirë i vitit” (çmimi “Rexhai Surroi”), për librin “Ulurima e ujkut”; “Drama më e mirë e vitit” nga Teatri Kombëtar i Kosovës, për dramën “Hamleti simbas Horacit”; “Romani më i mirë i vitit” nga Ministria e Kulturës (Kosovë), për librin “Një fije shprese, një fije shkrepëse”.  

ISH-KONGRESISTË AMERIKANË PESË DITË NË KOSOVË

by

PRISHTINË, 30 Korrik 2021-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/ 

 Ish-kongresistët Amerikanë Peter Roksam e Nick Rahall kanë qëndruar për pesë ditë në Kosovë, ku janë pritur në takime nga drejtues institucionalë e politikë. Pjesëmarrja e tyre në një seancë plenare të Kuvendit të Kosovës është përshëndetur edhe me duartrokitje. Në takime janë shprehur falënderime për mbështetjen e vazhdueshme të Shteteve të Bashkuara të Amerikës për Kosovën.

KRYEMINISTRI KURTI PRITI NË TAKIM ISH-KONGRESISTËT AMERIKANË, NICK RAHALL DHE PETER ROSKAM

 Dy ish kongresistët amerikanë, z.Nick Rahall dhe z.Peter Roskam, janë pritur në takim nga Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti dhe nga kryetarja e Komisionit parlamentar për bujqësi, pylltari, zhvillim rural, mjedis e planifikim hapësinor dhe infrastrukturë, Fitore Pacolli. Kryeministri Kurti i njoftoi ish-kongresistët me prioritetet e programit qeverisës dhe rezultatet e arritura në njëqinditëshin e parë të qeverisjes. Në takim u diskutua për investimet e nevojshme të bizneseve nga diaspora dhe atyre amerikane në Kosovë. Kryeministri tregoi hapat që ka ndërmarrë qeveria për përmirësimin e klimës për investime. Ai falënderoi ish-kongresistët për mbështetjen e vazhdueshme të Shteteve të Bashkuara të Amerikës për Kosovën. Ata shprehën gatishmërinë për të ndihmuar Kosovën në fushën e mbrojtjes së mjedisit, investimeve në energji dhe infrastrukturë. Ish-kongresistët kanë qëndruar për pesë ditë në Kosovë, me ftesë të komisionit parlamentar që e udhëheq deputetja Pacolli, në kuadër të programit “House Democracy Partnership”.

KRYEKUVENDARI KONJUFCA PRITI NË TAKIM DELEGACIONIN E INSTITUTIT REPUBLIKAN NDËRKOMBËTAR

 Kyetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës, Glauk Konjufca, ka pritur sot në takim një delegacion nga Instituti Republikan Ndërkombëtar (IRI), në përbërje të ish-anëtarëve të Kongresit të SHBA-së, Peter Roksam e Nick Rahall, dhe stafit të zyrës qendrore të IRI në SHBA e Kosovë, Nesti Gjeluci, Maggie Stewart, Erin McMenamin, Marta Onorato dhe Betime Hoxha.  Anëtarët e delegacionit të Institutit Republikan Ndërkombëtar, pasi shprehën ngushëllime për viktimat e aksidentit tragjik të së dielës në Sllavonski Brod të Kroacisë, e njoftuan kryekuvendarin Konjufca lidhur me veprimtarinë dhe projektet e këtij Instituti, me fokus të veçantë organizimin e aktivitetit pesë-ditor me kryetarët e grupeve parlamentare në kuadër të programit House Democracy Partnership (HDP). Kryekuvendari Konjufca e çmoi lart kontributin e IRI në avancimin e reformave të legjislativit të vendit dhe shprehu gatishmërinë për thellimin e mëtejmë të bashkëpunimit. Instituti Republikan Ndërkombëtar është themeluar nga Kongresi Amerikan në vitin 1983 për të mbështetur konsolidimin e demokracive dhe sundimin e ligjit në botë.