Featured – Page 85 – Dielli

ZGJOHU SHQIPTAR! DEMOKRACIA NUK PRET! “LIRIA NUK ËSHTË KURRË MË SHUMË SE NJË BREZ LARG ZHDUKJES”

September 7, 2021 by s p

Nga Frank Shkreli

Ishte shtatori i vitit 1980. Si shumë udhëheqës politikë amerikanë të periudhës së luftës së ftohtë, edhe ish- governatori republikan i Kalifornisë, Ronald Reagan mendonte se përhapja e komunizmit kudo në botë, kërcënonte lirinë gjithkund. Gjendja ekonomike në Shtetet e Bashkuara sa vinte e keqësohej për amerikanët e rendomtë. Ronald Reagan kishte shpallur kanditaturën për president të Shteteve të Bashkuara. Fillimin e fushatës së tij për president të Amerikës ai e kishte shënuar me një fjalim mbajtur me rastin e Ditës së Punëtorve këtu në Shtetet e Bashkuara, me 1 shtator, 1980 në Parkun e Lirisë të shtetit Nju Xherzi. Në atë fjalim ai foli për shumë çeshjt e eprobleme me të cilat përballej Amerika due për programin e tij për ti zgjudhur ato në nivel kombëtar due ndërkombëtar, ndërsa ka theksuar me atë rast se Shtetet e Bashkuara janë një vend imigrantësh, ndërkohë që përmendi edhe grevën e puntorëve që po zhvillohej në atë kohë në Gdansk të Polonisë kundër regjimit komunist të atij vendi dhe, njëkohësisht, ka theksuar rëndësinë që luante në atë kohë, Zëri i Amerikës dhe Radio Evropa e Lirë në luftën ideologjike kundër komunizmit. Ai fjalim përmbante edhe citimin, tanimë të famshëm, të Presidentit Reagan, se “Liria nuk është kurrë më shumë se një brez larg zhdukdjes.” (“Freedom is never more than one generation away from extinction”).

Gjatë atij fjalimi, Ronald Reagan ka theksuar nevojën për rikthimin e ëndrresë amerikane dhe rivendosjen e vlerave jetike amerikane: shpirtërore dhe morale, vlera aq të rëndësishme edhe të atyre imigrantëve që kanë ardhur në këtë vend për të ndërtuar një jetë të re, është shprehur Reagan. Duhet t’i rivendosim këto vlera në jetën e përditshme — ka theksuar me atë rast ish-presidenti Reagan — në lagjet tona, në administratën e qeverive tona vendore due ffederale, si dhe në marrëdhëniet tona me vendet e ndryshme të botës.

Duke iu referuar, me atë rast, protestave të puntorëve polak në Gdansk, Ronald Reagan ka thënë ndër të tjera: “Janë pikërisht këto vlera që i frymëzojnë ata punëtorë të guximshëm në Poloni. Janë vlerat që kanë frymëzuar disidentët e tjerë nën sundimin komunist. Ata na kujtojnë se atje ku sindikatat e lira dhe marrëveshjet kolektive me puntorët janë të ndaluara, liria humbet. Ata na kujtojnë se liria nuk është kurrë më shumë se një brez larg zhdukjes. Ti dhe unë duhet të mbrojmë dhe të ruajmë lirinë këtu ose nuk do t’u kalohet fëmijëve tanë. Sot, punëtorët në Poloni po i tregojnë një brezi të ri, jo se sa i lartë është çmimi që duhet paguar për lirinë, por po i tregojnë edhe botës, se vërtetë, ia vlen të luftohet për këtë çmim, me qëllim që të sigurohet liria”, ka theksuar Zoti Reagan. Njëkohësisht, ish-presidenti Reagan ka shënuar ditën e puntorëve të Amerikës në vitin 1980, duke nënvijuar disa prej vlerave në të cilat ai besonte dhe në bazë të cilave ai do qeveriste vendin dhe do të zhvillonte marrëdhëniet me botën, përfshir botën e atëherëshme komuniste, gjatë dy mandateve të tija si president i Shteteve të Bashkuara, përfshir mirëpritjen e imigrantëve.

“Dua shumë dhe mbi të gjitha të kem një administratë që nëpërmjet veprimeve të saj, brenda vendit dhe në arenën ndërkombëtare t’u bëjë të ditur miliona njerëzve se Miss Liberty (Stauja e Lirisë) ende ‘Mban lartë llambën e saj pranë derës së artë’, ka thenë Reagan, ndërkohë që ka theksuar rolin e rëndësishëm që ai dëshironte që të luanin Zëri i Amerikës dhe Radio Evropa e Lirë, në përhapjen e këtyre vlerave amerikane, duke kërkuar që, “Nëpërmjet stacioneve tona ndërkombëtare të transmetimit të lajmeve — Zërit të Amerikës, Radios Evropa e Lirë dhe të tjerëve — le të dërgojmë, me zë të lartë dhe të qartë mesazhin se ky brez i amerikanëve e ka ndër mend ta mbajë dhezur atë dritë lirie e shprese. Se kjo endërrë, më e mira shpresë e fundit mbi tokë – ky komb nën hirin e Perendisë — nuk do të zhduket kurrë nga kjo botë. Ne do të vazhdojmë të jemi një simbol i lirisë dhe ruajtës i vlerave të përjetshme që frymëzuan aq shumë ata që erdhën në këtë port hyrjeje”, të Shteteve të Bashksuara të Amerikës, ka thenë ndër të tjera Ronald Reagan fjalimin e mbajtur me 1 shtator, 1980, me rastin e Ditës së Puntorëve në Amerikë, një fjalim që pat shënuar edhe fillimin e fushatës së tij për president të Amerikës, si kandidat i Partisë Republikane. Siç dihet, Ronald Reagan u zgjodh për dy mandate president i Shteteve të Bashkuara, gjatë të cilave, sipas historianëve – ndër të tjera — ai luajti rolin kyç në shembjen e komunizmit, pa zbrazur asnjë fishek dhe pa humbur asnjë ushtar.

Fjalët e Presidentit Ronald Reagan, ashtu siç u prononcuan me 1 shtator 1980, (Ditën e Puntorëve të Amerikës që këtë vit bie me 6 shtator) ndërsa ka paralajmëruar rrezikun me të cilin përballej atëherë liria dhe demokracia në Amerikë dhe në botë, tingëllojnë të vërteta edhe për aktualitetin e sotëm politik në kudo në botë, madje edhe në një vend me traditë të gjatë demokratike si Shtetet e Bashkuara, por edhe në çdo vend tjetër të botës, përfshir dy shtetet shqiptare, Shqipërinë dhe Kosovën, të cilat edhe pas 30-vite post-komunizëm mbeten në grupin e vendeve pjesërisht të lira, sipas Departamentit të Shteteit amerikan dhe organizatave ndërkombëtare të drejtave të njeriut. Kujdes! “Liria nuk është kurrë më shumë se një brez larg zhdukjes”, na këshillon edhe sot — në Ditën e Punëtorëve amerikanë, 2021 — ish-Presidenti Ronald Reagan.

Zgjohu shqiptar! Demokracia duhet mbrojtur çdo ditë! Demokracia nuk pret!

Frank Shkreli

Ish-Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Ronald Reagan me një mesazh të veçant drejtuar botës nga kryeqendra e Zërit të Amerikës në Washington DC

A person in a suit

Description automatically generated with low confidence

Autori në një studio të Zërit të Amerikës

Para 31 viteve Kosova Rapublikë me Kushtetutë drejt Lirisë e Pavarësisë

September 7, 2021 by s p

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 7 Shtator 2021/ Para 31 viteve, në 7 Shtator 1990, Kosova u shpall Republikë me Kushtetutën e miratuar nga Kuvendi i saj në një mbledhje në Kaçanik, që pasonte Deklaratën Kushtetuese të 2 Korrikut, poashtu të vitit 1990, e pasohej me Referendumin për Kosovën shtet sovran dhe i pavarur të mbajtur nga 26 deri në 30 Shtator 1991 me votimin pro 99,87 për qind dhe pjesëmarrjen masive 87,01% të 1.051.357 qytetarëve me të drejtë vote.

Republika e Kosovës me kushtetutën e vet e institucionet demokratike të zgjedhjeve parlamentare e presidenciale që pasuan, të 24 Majit 1992, atëherë nuk u njoh ndërkombëtarisht, megjithatë ishte dhe njihej si deklarim i fuqishëm i vullnetit të popullit mbi 90 përqind shumicë shqiptare, si edhe pjesëtarëve të komuniteteve pakicë. Në krye të Kuvendit të Kosovës në atë kohë të vendimeve e ngjarjeve historike ishte Ilaz Ramajli. Ishin këto ngjarje e zhvillime drejt lirisë dhe pavarësisë së Kosovës, gjithnjë në rrethana të rënda të okupimit e shtetrrethimit ushtarako-policor që kishte vendosur Beogradi, kur në mënyrë kundërkushtetuese dhe përgjakshëm me kushtetutën serbe të tankeve u rrënua autonomia që kishte Kosova me Kushtetutën e vitit 1974 element konstituv me të drejtë vetoje i federates. Ajo Kushtetutë ishte e para në historinë kushtetuese të Kosovës, ndërsa e dyta ishte ajo e 7 Shtatorit 1990, në rrugën drejt lirisë e pavarësisë. “Deklarata Kushtetuese e 2 Korrikut dhe Kushtetuta e Republikës së Kosovës e 7 Shtatorit 1990, jo vetëm që ishin akte kushtetuese juridike, por në kohën kur u nxorën ishin edhe akte mbrojtëse dhe pozicionuese në raport me situatë e krijuar në ish Jugosllavi”, ka theksuar Ramajli në një nga intervistat që kam zhvilluar për Agjencinë Shtetërore-Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë. Nga shpërbërja e ish Jugosllavisë, nga elementet konstituive të federatës, mes të cilave ishte edhe Kosova që u bë shtet, shtete të reja të rajonit dolën gjithësej shtatë: Kosova, Sllovenia, Kroacia, Bosnja e Hercegovina, Maqedona, Mali i Zi dhe Serbia. “Akti i nxjerrjes së Kushtetutës u bë pikërisht në kohën kur më nuk kishte asnjë dyshim se Jugosllavia kishte hyrë në rrugën e pa kthim të shpërbërjes së sajë. Nxjerrja e Kushtetutës dhe shpallja e Republikës së Kosovës nga Kuvendi me 7 Shtator 1990 ishte dhënie e formës kushtetuese juridike të vullnetit të shprehur unanimisht nga shumica dërmuese e qytetarëve të Kosovës, dhe nga subjektet e atëhershme politike në Kosovë”, është shprehur Ilaz Ramajli në intervistën ekskluzive që kam zhvilluar në 20 vjetorin e Referendumit për Kosovën Shtet Sovran dhe të Pavarur të mbajtur nga 26 deri më 30 Shtator 1991. Ndërsa në 30 vjetorin e Kushtetutës së 7 Shtatorit 1990, për median kosovare, Ramajli tha se ndonëse për shkak të rrethanave, Kushtetuta e Kaçanikut nuk ka pasur mundësi të që të zbatohet plotësisht në territorin e Kosovës, por ajo ka qenë njëra ndër aktet më të përparuara në regjion. “Deklarata e Pavarësisë e 2 korrikut dhe Kushtetuta e Republikës së Kosovës e shpallur më 7 shtator 1990 u shndërruan me kohë në busullë të lëvizjes sonë paqësore politike dhe besoj se po këto akte kanë qenë edhe pikënisje e të gjitha sakrificave. Mbështetur në Kushtetutën e Kaçanikut u organizua komplet jeta në Kosovë jashtë sistemit të Serbisë dhe mundësoi që shqiptarët e Kosovës dhe popujt e tjerë joserbë të organizojnë rezistencën e tyre jo të dhunshme më vonë edhe luftën çlirimtare”, ka thënë Ramajli. Në Kosovën e lirë nga qershori 1990, prej vitit 2001 deri para 13 viteve, Kosova ka pasur një Kornizë Kushtetuese, e miratuar nga OKB-ja, e cila ishte dokument më shumë inicial kushtetues, por ka mundësuar zhvillimin e vendit nga një krijesë de fakto e pavarur, ndonëse nën protektorat, në një entitet shtetëror të pavarur, edhe pse nën mbikëqyrje ndërkombëtare për një kohë. Kosova para 13 viteve miratoi Kushtetën e Republikës, e cila në nenin 1 e përcakton “shtet i pavarur, sovran, demokratik, unik, dhe i pandashëm”. Ishte viti 2008 kur nga Kuvendi i Kosovës u miratua Kushtetuta – akti më i lartë juridik i shtetit në ditën e 9 Prillit, më pak se dy maj pas shpalljes së pavarësisë në 17 Shkurtin historik, ndërsa ka hyrë në fuqi në 15 Qershor. Atëherë, dekretimi i 41 ligjeve, të dala nga paketa e Propozimit Gjithpërfshirës për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës të Kryenegociatorit Martti Ahtisaari – Emisarit Special të OKB-së, ishte një nga zhvillimet më të rëndësishme të ditës së hyrjes në fuqi të Kushtetutës. Zhvillimet më të rëndësishme brenda trembëdhjetë viteve ishin në 2012-tën, kur Kuvendi, në 7 Shtator që ishte ditë e përvjetorit të Kushtetutës 1990, ka miratuar amendamentimin e Kushtetutës së Republikës lidhur me përfundimin e mbikëqyrjes ndërkombëtare të pavarësisë së Kosovës, ndërsa në 10 Shtator pasoi vendimi i Grupit Drejtues Ndërkombëtar, i mbledhur në Prishtinë, për përfundimin e mbikëqyrjes ndërkombëtare. “Përmbyllja e mbikëqyrjes është vlerësimi më i lartë ndërkombëtar, që i është bërë shtetit të Kosovës pas shpalljes së Pavarësisë”, u vlerësua atëherë. Grupi Drejtues Ndërkombëtar (ISG) për Kosovën, i cili përbëhej nga vendet që e kanë njohur pavarësinë, ishte formuar në 28 Shkurt të vitit 2008 dhe synonte të orientojë dhe mbikëqyrë zhvillimin demokratik të shtetit të ri, të nxisë qeverisjen e mirë dhe shumetnicitetin. Kosova e pavarur e shpallur para më shumë se 13 vitesh në 17 Shkurt 2008 deri tani është njohur nga 117 shtete anëtare të OKB-së dhe njohja më e re është nga Izraeli, për të cilën delegacioni i Kosovës u njoftua derisa ishte në Uashington në Shtëpinë e Bardhë në 4 Shtator 2020.PRESIDENTI HISTORIK DR. IBRAHIM RUGOVA: 7 SHTATORI 1990, THEMEL I SHTETËSISË SË KOSOVËS -Miratimi i Kushtetutës së Republikës së Kosovës më 7 Shtator të vitit 1990 shënon aktin fundamental për shtetin e Kosovës/Presidenti historik i Republikës së Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova, vlerësonte se miratimi i Kushtetutës së Republikës së Kosovës në 7 Shtator të vitit 1990 shënonte aktin fundamental për shtetin e Kosovës. Po risjellim dy mesazhe të Presidentit Rugova për 7 Shtatorin, të vitit të luftës 1998 dhe të vitit të lirisë 2005 – të fundit të Presidentit historik për ditën historike të Kushtetutës së Republikës së Kosovës:VITI 1998: DEKLARATË E PRESIDENTIT TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS DR. IBRAHIM RUGOVA ME RASTIN E 7 SHTATORIT PRISHTINË, 7 Shtator 1998/ Me rastin e 7 Shtatorit – Ditës së miratimit të Kushtetutës së Republikës së Kosovës – Presidenti i Republikës Dr. Ibrahim Rugova dha një deklaratë në të cilën thuhet:Pas shpalljes së Deklaratës së Pavarësisë së Kosovës më 2 korrik të vitit 1990, miratimi i Kushtetutës së Republikës së Kosovës më 7 shtator të vitit 1990 shënon aktin fundamental për shtetin e Kosovës. Kjo ngjarje e rëndësishme në historinë më të re të Kosovës, ka vënë themelet juridike e politike të shtetësisë së Kosovës.Sot, tetë vjet pas miramitit të këtij akti të lartë, populli i Kosovës edhe pse në gjendje okupimi dhe i ballafaquar me ofensivat e egra të forcave serbe, me një vullnet të fortë po ndërton shoqërinë demokratike e civile në Kosovë. Dhe, përkundër vuajtjeve nëpër të cilat po kalon, ai është i përcaktuar që me mjete politike ta realizojë pavarësinë e Kosovës.Në këto çaste të vështira që po përjeton, populli i Kosovës me përkrahjen dhe ndihmën e botës demokratike e sidomos të SHBA-ve dhe Unionit Evropian, do të dijë ta kapërcejë këtë gjendje të rëndë.Zoti e bekoftë popullin e Kosovës!

TIRANA, “VRASJA” E NJË KRYEQYTETI

September 7, 2021 by s p

Regjizori Robert Budina në një rrëfim ekskluziv për gazetën “Dielli”, organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA në New York, dhënë Editorit Sokol Paja, analizon shkatërrimin e identitetit kulturor, historik, arkitekturor dhe urbanistik të Tiranës, lejet kriminale të ndërtimit në funksion të mafjes së betonit, asgjësimi i trashëgimisë kulturore dhe shkatërrimin e memories institucionale të Tiranës.

SHKATËRRIMI I IDENTITETIT KULTUROR, HISTORIK, ARKITEKTUROR DHE URBANISTIK TË TIRANËS

Shqipëria është i vetmi vend në Europë ku trashëgimia kulturore nuk ka asnjë rëndësi. Institucionet që duhej ta ta zhvillonin, mirëmbanin, rijetëzonin si Ministria e Kulturës dhe Instituti i Monumenteve janë ineksizstente, ose dhe më keq, ato janë vënë në funksion të interesave të pushtetit që gllabëron çdo ditë pronën publike, madje ç’është më e keqja edhe atë ku ndodhen godinat të shpallura në kohë monument kulture. Këto institucione, shpesh kanë shërbyer për të justifikuar me dokumenta e shkresa të ndryshme shembjen e monumenteve të Kulturës, për t’i hapur hapur rrugën ndërtimit në vend të tyre, të kullave të pastrimit të parave, të krimit të organizuar, ku shpesh sipas raporteve ndërkombëtare, është e përfshirë vetë qeveria shqiptare. Tirana është shembulli më i qartë i shkatërrimit të Trashëgimisë Kulturore. Rastet janë të shumta: stadiumi, vilat e viteve 1920-1944, sheshi Skënderbej, Sahati, Teatri Kombëtar. Kjo ndodh pikërisht në momentin kur për BE, ku Shqipëria aspiron të futet, ruajtja dhe rijetëzimi i trashëgimisë kulturore është primare. Ky shkatërrim ka qënë i vazhdueshëm në kohë dhe lulzimin e tij e pati kur Tirana u drejtua nga Edi Rama dhe Erjon Veliaj. I pari edhe pse vinte nga fusha e Kulturës dhe karrierën e tij, si ministër kulture e filloi me kthim në identitet të ministrive, shpejt u kuptua se e bëri këtë thjesht dhe vetëm për propogandë. Jo vetëm që nuk u kujdes për trashëgiminë kulturore, por shpejt filloi sulmet ndaj saj. Shembulli konkret ishte kur ideoi shembjen e Teatrit Kombëtar, që në kohën kur ishte ministër kulture dhe nuk hoqi dorë kurrë, deri sa ia mbërriti pas 20 vjetësh si kryeministër duke përdorur 1500 forca policie natën e 17 majit 2020. Për mënyrën se si qeveritë e majta janë sjellë me Trashëgiminë Kulturore tregon se ka një strategji të qartë për të zhdukur rrënjët e saj, për të krijuar njeriun e ri modern globalist pa identitet, sepse ai në këtë formë është më lehtësisht i dominueshëm. Në kohën e qeverisjes së Erjon Velisë në bashkinë e Tiranës ka një rekord të lejeve të ndërtimit dhe atij do t’i ngelet përjetësisht damka si njeriu që sulmoi për interesat e kryeministrit dhe oligarkëve trashëgiminë kulturore. Në kohën e tij u tjetërsua sheshi Skënderbej, Pazari i Ri, u zhduk stadiumi, Qemal Stafa, u shemb Teatri Kombëtar dhe thuajse të gjitha vilat e një shekulli më parë. Në asnjë vend tjetër qoftë edhe të rajonit nuk ka ndodhur kjo batërdi me trashëgiminë kulturore. Përkundrazi fqinjët tanë jo vetëm e kanë zhvilluar atë, por edhe e kanë krijuar nga hiçi, siç ishte rasti i Maqedonisë së Veriut me projektin Shkupi 2014 ku u ndërtuan statuja në qendër të qytetit për të revokuar të kaluarën e tyre historike, sepse ata e dinë shumë mirë që trashëgimia kulturore, arti, kultura janë mjetet për të pasur dominimin në rajon.

TIRANA NËN THUNDRËN E BETONIT VRASTAR, NJË ASFIKSI E PANDALSHME

Sipas një studimi të BE betoni e ka rritur ngrohjen globale me 8% në planet. Kjo ishte arsyeja pse në qytetet europiane ai duhet të ulë ndjeshëm përdorimin dhe theksi i zhvillimit ekonomik duhet të jetë rijetëzimi i trashëgimisë kulturore dhe mirëmbajtja e saj. Për këtë arsye vendet europiane kanë firmosur marreveshjen e gjelbër që të marrin përgjegjësitë e mbarëvajtjes së klimës jo vetëm të vendeve të tyre, por të gjithë planetit. Në kohën e vështirë të pandemisë BE ka vënë theksin që trashëgimia kulturore, arti dhe kultura janë mjetet themelore që ndihmojnë njeriun shiprtërisht për të kaluar vështirësitë e kohëve që jetojmë. Përkundrazi në Shqipëri betoni është mjeti kryesor, për të përfituar, ruajtur pushtetin ekonomik dhe politik, eliminuar demokracinë me blerjen e votave. Tirana me kullat që po ngrihen kudo në hapsira shumë të ngushta pa strategji dhe plan urbanistik, po e çon Tiranën në asfiksi totale.

NDËRTIMET NË TIRANË SI TEJZGJATJE E KRIMIT, TRAFIQEVE NDËRKOMBËTARE, PASTRIMIT TË PARAVE DHE LIDHJEN E POLITIKËS ME MAFJEN E BETONIT

Para një viti nga raportet e antimafias italiane doli që Ndrangheta një organizatë mafjoze që zhvillon aktivitetin e saj në Kalabri përmes disa biznesmenëve kishte lidhje direkte me ndërtimet e kullave në qendër që po ndodhin së fundmi në Tiranë. Në përgjimet e saj del se këta njerëz kanë pasur lidhje direkte me kryetarin e bashkisë së Tiranës. Tenderat në përgjithësi nuk kanë garë fare dhe janë thuajse të njejtat kompani që i fitojnë. Madje së fundmi bashkia Tiranë ka krijuar një shoqëri aksionere Tirana Dc, e cila mund të ndërtojë vetë pa pasur nevojën e kontraktimit të kompanive private. Kjo shoqëri bie ndesh me ligjet shqiptare, sepse shoqëritë aksionere ku merr pjesë shteti mund të ofrojnë vetëm shërbime dhe jo të përodren për prodhim. Pra vjedhja e fondve publike tashmë kryhet me ligje antikushtetuese.

“RIJETEZIMI” MODERN I KRYEQYTETIT SI KAOS VETËSHKATËRRUES

Që në kohën kur Edi Rama ishte kryetar bashkie në Tiranë nuk ka pasur kurrë plane urbanistike, kjo për faktin e thjeshtë që në këtë menyrë mund të ndërtohet kudo dhe kurdoherë pa qënë peng i rregullave. Në këtë mënyrë shtohet sipërfaqja ndërtimore dhe fitimet janë më të mëdha. Ndaj Tirana sot është peng i kaosit urbanistik dhe ndërtimeve të improvizuara. Plani urbanistik do të ulte shumë normën e fitimit të pushterëve që lëshojnë lejet e ndërtimit. Ndaj dhe densiteti i tyre është më i madh në qendër, sepse aty metri katror i sipërfaqes ndërtimore kushton më shumë.

TIRANA DHE VDEKJA E AUTENTICITETIT TË NJË KRYEQYTETI

Që të ruhet trashegimia kulturore nuk mjaftojnë politikat qeveritare, duhet patjetër që të ketë edhe një ndjeshmëri qytetare, një ndërgjegjësim për vlerat dhe dobitë e saj. Fatkeqsisht kjo ka ndodhur rrallë në Shqipëri, dhe pushteti e ka pasur të lehtë t’a shkatërrojë trashëgiminë për qëllime fitimi. Nuk janë të rralla kur vetë pronarë ku ka pasur trashëgimi kulturore e kanë dorëzuar tek pushteti në këmbim të interesit, kur specialistë të saj kanë gjetur mënyrat për t’i hapur rrugën atij për qëllime fitimi. Shkalla e ulët e këtij formimi tek njerzit dhe përdorimi i kësaj mjeshtërisht nga pushteti ka sjellë një trasformim të tillë të pandalshëm të Trashëgimisë Kulturore.

TIRANA LUNDRON MES NDOTJES SË LARTË DHE KAOSIT URBAN

Ndërtimet e pandalshme kanë rritur shumë shkallën e ndotjes në Tiranë. Por krimi qëndron në mënyrën se si pushteti propogandon, se ai po shton hapsirat e gjelbërta me skeçe mbjelljesh të pemëve, apo të disa shkurreve në sheshin Skënderbej për mbulimin e ndërtimit të dhjetra kullave.

TIRANA NËN THUNDRËN E KULLAVE E GRADAÇELAVE HIJERENDA

Janë zhdukur të gjitha fushat sportive, lulishtet ku luanin fëmijët dhe janë zëvëndësuar me ndërtime dhe për të mbuluar këtë para tyre vendosen disa lodra fëmijësh siç ishte rasti i kullës tek shtatë xhuxhat ku parku i lojrave u zëvëndësua me disa lodra plastike para kullës të vendosura në beton.

PARIA POLITIKE E TIRANËS DHE NOSTALGJIA PËR KOMUNIZMIN

Strategjia e qeverive të majta ka qënë e qartë, asgjësimin e trashëgimisë kulturore që nuk ka lidhje me historinë e tyre, për të zhdukur simbolet dhe eliminuar kundërshtarët e tyre ideologjikë. Përkundrazi kanë ruajtur ndërtimet e simboleve të diktaturës siç ishte rasti i piramidës, e cila nuk ka pasur fare histori nëse e krahason me teatrin apo vilat e shekullit të kaluar. Pra shembjet e trashegimisë kanë qënë selektive dhe me qëllime politiko-ideologjike. Ajo që e bën edhe më të rëndë, është metoda se si pushteti i majtë në Shqipëri e realizon këtë ide diabolike. Fillimisht përdhos historinë e trashëgimisë kulturore që nuk ka lidhje me historinë e tyre, siç ishte rasti i Teatrit Kombëtar që e cilësuan si dopo lavoro, apo stallë kuajsh për t’i ulur vlerën.

SHKATERRIMI I MEMORIES INSTITUCIONALE TË TIRANËS

Tirana është 102 vjet kryeqytet. Identitein e saj të metropolit e mori në vitet 30 me ndërtimet italiane të shëtitores Dëshmorët e Kombit, kompleksit të ministrive, kompleksit të miqsisë shqiptaro-italiane Skanderbeg pjesë e të cilit ishte dhe teatri kombëtar. Ideimin e tyre e bënë arkitektë që kanë bërë histori në Europë si Bosio dhe Bertè. Këto ndërtime u bënë në përshtatje me atë që ishte Tirana e atyre viteve duke i dhënë një frymë më moderne krahasuar me të kaluarën otomane të saj. Sot të gjitha simbolet që bënë Tiranën e 100 viteve të fundit dhe historinë e saj nuk ekzistojnë më. Në vend të tyre janë kulla pa të kaluar dhe histori si simbol i pastrimit të parave të krimit të organizuar dhe përçudnimit të shpirtit njerzor që ka humbur ndërgjegjen e vet: trashëgiminë Kulturore.

AMERIKA I DHURON KOSOVËS VAKSINA PFIZER

September 6, 2021 by s p

PRISHTINË, 6 Shtator 2021-Gazeta DIELLI/ Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë dërgoi sot këtë komunikatë:

6 shtator, 2021

Sot Shtetet e Bashkuara ia dhuruan Kosovës një shtesë prej 503,100 doza të vaksinës jetëshpëtuese të sigurta dhe shumë efektive të Pfizer. Përfshirë këtu edhe kontingjentin e parë të ardhur më 20 gusht, Shtetet e Bashkuara kanë sjellur mbi 538,200 doza për të mbrojtur kosovarët, duke përfaqësuar donacionin më të madh të vaksinës kundër COVID-19 për Kosovën, nga cilido vend apo organizatë tjetër.Dërgesa e sotshme është pjesë e përkushtimit të Presidentit Biden për të ndarë dozat e vaksinës COVID-19 nga furnizimet vendore amerikane për të mbështetur nevojat globale. Pasiqë asnjë vend nuk mund ta mposhtë COVID-19 vetëm, në qershor, Shtetet e Bashkuara fillimisht u përkushtuan për të ndarë 80 milionë doza vaksine me botën. Vaksinat e dhuruara nga SHBA-ja u dorëzuan përmes mekanizmit për Angazhim të avancuar të tregut për lehtësim të Covax-it (COVAX AMC), që është nismë globale në mbështetje të qasjes me mundësi të barabartë në vaksina të sigurta dhe efektive kundër Covid-19. Me kontributin financiar prej 4 miliardë dollarë për Gavi në mbështetje të COVAX, Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë donatori më i madh financiar në Covax. Covax-i baskëudhëhiqet nga Koalicioni për gatishmëri dhe inovacion ndaj epidemive (CEPI), Gavi – Aleanca për vaksina dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) së bashku me UNICEF-i si partnerë kryesorë për dërgesa. Me këtë dërgesë, Kosova ka pranuar mbi 700.000 doza përmes COVAX AMC. Përveç vaksinave, prej fillimit të pandemisë, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë dhuruar gati 4 milion dollarë për pajisje mbrojtëse, pajisje mjekësore, grante për mësim përmes internetit, si dhe ndihmë tjetër lidhur me Covid-19 për të ndihmuar shkollat, objektet shëndetësore, familjet dhe komunitetet anembanë 38 komunave të Kosovës. Me ndihmën e sotshme, po vëmë themelet për një Kosovë sovrane, të vetëmjaftueshme dhe të qëndrueshme të së nesërmes; një Kosovë që përqafon përgjegjësitë e saj në vend, por edhe si partnere e barabartë në rajon, brenda Evropës dhe në botë.

Sekretari Blinken falënderon Kryeministrin Kurti: Kosova partner i jashtëzakonshëm i SHBA-së

September 6, 2021 by s p

-Sekretari i Shtetit, Antony Blinken: Për Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Presidentin Biden, Kosova është partner i jashtëzakonshëm/

PRISHTINË, 6 Shtator 2021-Gazeta DIELLI/ Sekretari i Shtetit, Antony Blinken, në emër të Shteteve të Bashkuara të Amerikës e ka falënderuar Kryeministrin e Republikës së Kosovës, Albin Kurti dhe Qeverinë e Kosovës për gatishmërinë dhe bashkëpunimin e ngushtë për t’u ofruar strehim qytetarëve afganë dhe për shpëtimin e mijëra jetëve. Në një bisedë telefonike ai tha se për Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Presidentin Biden, Kosova është partner i jashtëzakonshëm.

Kryeministri Kurti ritheksoi se kur kemi të bëjmë me çështje humanitare dhe kur janë në pyetje aleatët tanë, atëherë nuk bëhet pyetja “pse”, por japim përgjigje “si”. Ai tha se Kosova është e nderuar të ofrojë një mjedis të sigurt për qytetarët afganë gjatë tranzicionit të tyre. “Aleanca jonë me ShBA-në është e palëkundur dhe miqësia jonë po bëhet më e fortë”, tha kryeministri Kurti.

Ai shprehu mirënjohjen për mbështetjen e vazhdueshme nga partneri strategjik dhe aleati ynë i padiskutueshëm, Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Kryeministri u falënderua për përkrahjen me vaksina, veçanërisht në këtë gjendje të rënduar në përballje me përhapjen e shpejtë të variantit Delta të virusit.

Sekretari Blinken u shpreh i lumtur që në Kosovë kanë arritur mbi 500 mijë doza të vaksinës së kompanisë Pfizer kundër COVID-19, të cilat ShBA ia dhuroi Kosovës. Ai nënvizoi përkushtimin për thellimin e miqësisë dhe partneritetit ndërmjet të dyja vendeve.

Duke folur për rëndësinë e bashkëpunimit rajonal, kryeministri Kurti theksoi çështjen e të zhdukurve me dhunë gjatë luftës. Ai tha se shtetet e rajonit do të duhej të shtonin angazhimin në sundimin e ligjit kundër korrupsionit dhe oligarkëve, demokratizimin kundrejt autokratëve, përballjen me të kaluarën kundër kriminelëve të luftës në pushtet, si dhe reciprocitetin e të drejtave të pakicave kundruall hegjemonisë nacionale.

Kryeministri Kurti e njoftoi sekretarin Blinken për punën e qeverisë së re dhe theksoi faktin se tre njerëzit në krye të listës fituese në zgjedhjet e fundit tani po i drejtojnë tri institucionet kryesore të vendit. Ai ritheksoi gatishmërinë e Kosovës për bashkëpunim më të madh me ShBA-në, për të rritur investimet e jashtme direkte si dhe shkëmbimet tregtare me Kosovën. Po ashtu e njoftoi atë për rritjen e eksportit, aktivitetit ekonomik dhe të hyrave buxhetore në Kosovë.

Në përmbyllje të takimit, Sekretari Blinken, në emër të Presidentit të ShBA-së shprehu mirënjohje për nderimin që Kosova ia ka bërë Beau Bidenit, djalit të ndjerë të presidentit amerikan, Joe Biden.