• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Imazhi i Isa Boletinit

January 19, 2023 by s p

Nga Merlin Tushe

15 Janar 2023

Me rastin e lindjes dhe vrasjes së Heroit të Popullit Isa Boletini (15 Janar – 23 Janar 1916) 

Edhe pse kanë kaluar 107 vite nga vrasja e Heroit të Popullit Isa Boletini, nga forcat malazeze në 23 Janar të vitit 1916 në Podgoricë, për të treguar madhështinë e figurës së Isa Boletinit, populli ynë e ka shprehur imazhin e Tij në mënyra dhe forma të ndryshme. Janë shkruar libra shkencorë dhe letraro-historik dhe, janë mbajtur Konferenca Shkencore mbi jetën dhe veprën e Isa Boletinit.

Në shenjë respekti dhe mirënjohjeje për Heroin tonë, portreti dhe figura e Tij është paraqitur në simbole të shumta shqiptare, si buste, monumete e flamurë. Universitete mbajnë emrin Isa Boletinit, rrugë, bataljone ushtarake jashtë vendit janë quajtur me emrin e Isa Boletinit. Kemi emra njerëzish, filma e dokumentarë të shumtë, bluza të ndryshme me portretin e Tij.

Siç ishte edhe rasti i patriotit Ismail Morina, kur më 14 tetor 2015, ngriti flamurin “Autochthonous” në mes të Beogradit, ku ne stdiumin “Partizani” po përballej kombëtarja e futbollit shqiptar me kombëtaren e Serbisë. Më pas policia serbe e arreston Ismail Morinën. 

Si sot nëntë vite më parë, në mënyrë spektakolare flamuri Shqiptar u valëvit i lirë për disa minuta në qiellin e Beogradit. Kaq mjaftoi që Serbia të dëshmonte edhe një herë frymën e saj antishqiptare…., ku pas 42 minutave lojë një flamur shqiptar me Hartën etnike, portretet e Isamil Qemalit dhe Isa Boletinit, dhe mbishkrimin “Autochthonous” fluturoi me dron përpara 25 mijë tifozëve….

Një figurë të ngjashme të Heroit Isa Boletini e ka paraqitur në filmin e Kinostudios Shqiptare edhe aktori i njohur Reshat Arbana, i cili tek filmi “Nëntori i dytë” u përzgjodh mes shumë aktorëve të tjerë për të interpretuar Isa Boletinin, rol të cilin ai e realizoi me sukses.  

Ndërsa 3 vite më parë, në një fshat të Korçës, një djalë i ri, amator në fushën e artit, në dimër në kohë me borë skaliti e krijoi me dëborë monumentin madhështor të Isa Boletini. Ishte një punim shumë special, që artisti kishte dëshirë të qëndronte gjatë, por bora u shkri, bashkë me të edhe monumenti i Isa Boletinit. Foton me skulpturën prej dëbore të Isa Boletinit, na e dërgoi mikja jonë Merita Bajraktari McCormack i cila është nga Korça dhe jeton me familjen e saj prej vitesh në Washington, D.C. 

Si pjesë e Folklorit Shqiptar janë edhe poezitë e tekstet muzikore që poetët e rapsodët popullorë i kanë krijuar Isa Boletinit. Nëpër veprimtari të ndryshme të komunitetit tonë në New York, rasti më solli të takoj poetin popullor Isa Breçani, emrin e të cilit ja ka vendosur daja i tij Bajram Dula nga krahina e Gashit në Tropojë, për nder të Heroit Isa Boletini, ndërsa nipit tjetër, vëllait të Isait, i ka vendosur emrin Adem, për nder të të atit të Isës, si trim e patriot i madh i shqiptarëve. Edhe Isa Breçani ka shkruar disa poezi kushtuar Isa Boletinit, të cilat i reciton nëpër festa e aktivitete të shqiptarëve në Amerikë.

Siç tregon Isa Breçani, gjyshi i tij Kasem Breçani ka luftuar përkrah Isa Boletinit për 13 ditë në vitin 1910, në njerën nga betejat e Qafës së Morinës, kundër xhonturqve. “Sipas tregimeve të gjyshit, thotë Breçani, Isa Boletini ishte shumë fisnik, patriot i madh, njeri tepër bujar e trim i rrallë. Ishte shtatlartë dhe në Odat e Kuvendeve kur i duhej të hynte përkulej shumë për të hyrë brenda.”

Gjithashtu edhe nëna ime, si pasardhëse e Boletinëve, ka vite që në çdo aktivitet me komunitetin tonë në SHBA, pavarësisht se nuk ka lidhje me jetën dhe veprën e Isa Boletinit, merr me vete edhe portretin e Isa Boletinit dhe e vendos në një kënd të dukshëm në ambjentin ku mbahet tubimi. Pankartë që e ka përgatitur piktori dhe veprimtari i njohur në New York Astrit Tota. Shumë syresh e kureshtarë e kanë pyetur se, çfarë e lidh eventin me figurën e Isa Boletinit. 

Këtë moment unë e lidh edhe me figurën e Heroit të Popullit Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Pak ditë më parë më ra në dorë libri me titull “ISKENDER” i shkrimtarit Halit Daci, ish-ushtarak i lartë në Shqipëri, i cili jeton prej vitesh në SHBA, së bashku me familjen. Në libër autori i kushton vëmendje edhe Reklamave fantastike e afisheve që i bëheshin figurës së Skënderbeut për Operetën “ISKENDER” për gjatë viteve 1880-të, në SHBA, të cilat janë paraqitur me një stil krejt të veçantë.

Në Amerikë kjo lloj reklame u bë tepër interesante. Shtoi kuriozitetin, shumë njerëz filluan të blinin bileta për të parë dramën “ISKENDER” mbi Skënderbeun realizuar nga dramaturgu amerikan William D. Eaton. Në çdo faqe gazete, apo postera publicitarë, siç ishin atë kohë, shkruhej me shkronja kapitale emri i Skënderbeut “ISKENDER”. Edhe në rastet kur në një artikull gazete përmbajtja nuk kishte asnjë lidhje me emrin e Skënderbeut, reklama do të shihej vendosur në krye, në mes dhe në fund të artikullit me shkronja kapitale. 

Filed Under: Kronike

DOCUMENTS DIPLOMATIQUES FRANÇAIS (1933) / TAKIMI I AMBASADORIT FRANCEZ ME MBRETIN ZOG NË TIRANË — DOKUMENTI TOP SEKRET DËRGUAR MINISTRIT TË PUNËVE TË JASHTME TË FRANCËS

January 18, 2023 by s p


Ahmet Zogu – Mbret i shqiptarëve
Ahmet Zogu – Mbret i shqiptarëve

Nga Aurenc Bebja*, Francë – 18 Janar 2023

“Documents diplomatiques français” kanë botuar, dokumentin Top Sekret (1932-1939. Seria e parë, 1932-1935. 3, 17 mars – 15 korrik 1933 / Ministria e Jashtme, 29 maj 1933, f.588-591) të takimit të zhvilluar asokohe midis ambasadorit francez Georges Degrand dhe Mbretit Zog në Tiranë dhe dërguar në vijim Ministrit të Punëve të Jashtme të Francës Joseph Paul-Boncour, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet blogut të tij “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

Z. Degrand, Ministër i Francës në Tiranë,

Për Z. Paul-Boncour, Ministër i Punëve të Jashtme.

Burimi : gallica.bnf.fr / Ministère des Affaires étrangères
Burimi : gallica.bnf.fr / Ministère des Affaires étrangères

T. Nr. 90 deri 100. Top sekret.

Tiranë, 29 maj 1933.

(Marrë : 6 qershor, ora 11:30)

Gjatë audiencës që më dha mëngjesin e sotëm, Mbreti për herë të parë më priti pa praninë e ministrit të Oborrit, i konsideruar nga të gjithë kolegët e mi si informatori i legatës italiane.

Gjithashtu për herë të parë ai foli për çështjet politike dhe aksionin e Francës në Shqipëri.

Fillimisht ai u interesua për negociatat e konferencës së çarmatimit dhe Paktit Katërpalësh. Unë iu përgjigja se Franca, e preokupuar me ruajtjen e paqes, kishte bërë lëshime të mëdha, por nuk mund të hiqte dorë nga garancitë e sigurisë.

Mbreti më tha se pozicioni ynë ishte i pakundërshtueshëm dhe se shtetet që na refuzuan ndihmën e tyre nuk mund të dyshonin për këtë.

Ai gjithashtu më tha se ishte për të ardhur keq që Franca dhe Gjermania nuk u morën vesh, sepse, shtoi ai, Gjermania nuk ka çfarë të kërkojë në perëndim, ku çështja Alsace-Lorraine është zgjidhur përfundimisht, dhe duhet të kufizohet në avancimin ekonomik dhe intelektual në lindje.

Ai e sheh akoma më pak të kuptueshme mosmarrëveshjen italo-franceze, por shpreson se … (2) e marrëdhënieve të treguara nga Z. de Jouvenel me të ngarkuarin me punë të Shqipërisë në Romë, do të rriten.

Ai më është dukur se fajësonte italianët edhe më shumë se gjermanët, pa dyshim, sepse mendonte për mosmarrëveshjet e tij me Romën.

Pas një digresioni për çështjen e S.V.E.A.-së, Mbreti trajtoi me qartësi çështjen e marrëdhënieve franko-shqiptare dhe aksionin e Francës në Shqipëri :

“Franca, më tha ai, e ka gabim të shpërfillë problemin shqiptar. Shqipëria është një vend i vogël, por që mund të thirret për të luajtur një rol të rëndësishëm në lojën e shahut ballkanike.

Franca është e dashur dhe e respektuar mes nesh: shkoni në fshatin më të vogël dhe pyesni fshatarët tanë; të gjithë kanë ruajtur kujtimin e ushtarëve tuaj, të gjithë e dinë se Franca është një komb i madh, trim dhe bujar.

Ju e dini gjithçka që kam bërë vetë për të zhvilluar kulturën franceze, e cila sot ka përparësi ndaj të tjerave në Shqipëri. Do të vazhdoj duke fortifikuar gjimnazin e Korçës. Sapo dhashë urdhrin për të përkthyer për shkollat tona librin e admirueshëm të Presidentit Doumer, ‘Le livre de mes fils’.

Burimi : gallica.bnf.fr / Ministère des Affaires étrangères
Burimi : gallica.bnf.fr / Ministère des Affaires étrangères

Por, që prej dhjetë vitesh, përfaqësuesit e Francës, padyshim me udhëzime nga qeveria e tyre, kanë mbajtur distancë ndaj punëve të mia.

Franca praktikon një politikë fshirjeje (pothuajse mungon) në Ballkan. Është një gabim, çështja ballkanike është e rëndësishme.”

Pas kësaj parathënieje, të zhvilluar në një notë keqardhjeje pa ashpërsi, mbreti vazhdoi :

“Franca është një komb i fuqishëm, sot më i pasuri në botë, është bujare me të vegjlit. Ajo u erdhi në ndihmë jo vetëm miqve të saj, por edhe Austrisë, Hungarisë, Turqisë, armiqve të saj të dikurshëm. Ne kemi nevojë për mbështetje financiare. A do të jemi të vetmit që nuk dëgjohen? Shqipëria është një vend i pavarur si gjithë të tjerët dhe unë do të siguroj që të mbetet i tillë. A nuk do të bëni asgjë për ne?”

Unë iu përgjigja mbretit se ndihma e dhënë Austrisë dhe [Hungarisë] ishte dhënë pas ndërhyrjes së Lidhjes së Kombeve dhe me ndihmën e qeverive të tjera, dhe i kërkova t’i adresohej Gjenevës dhe të kërkonte që të dërgohej një hetues këtu, siç kishte bërë Shqipëria në vitin 1922.

“Ne nuk kemi vetëm miq në Gjenevë, u përgjigj mbreti, dhe atëherë është një proces shumë i gjatë, situata jonë kërkon zgjidhje të shpejta. Kisha menduar për një ndihmë amerikane, por amerikanët kanë aq vështirësi saqë hoqa dorë.”

Ndërsa, në vazhdim, ai aludoi për Antantën e Vogël, unë e devijova bisedën te marrëdhëniet shqiptaro-jugosllave, të cilat janë përmirësuar prej disa kohësh :

“Nuk kam asgjë për t’u ankuar ndaj Beogradit, – më tha ai, – sepse ata respektojnë agjitatorët shqiptarë që kanë emigruar atje. Por Jugosllavia, nga ana e saj, nuk ka asgjë për të më qortuar. Unë kurrë nuk i kam hapur asaj ndonjë telash. Njerëzit bëjnë një gabim në Beograd kur kërkojnë një afrim me Sofjen. Asnjë marrëveshje nuk do të jetë e mundur nga kjo anë derisa të ekzistojë Komiteti Maqedonas. Asgjë e ngjashme mes Jugosllavisë dhe Shqipërisë dhe do të doja një afrim dhe marrëdhënie miqësore me jugosllavët.”

Mbreti iu kthye temës që e preokuponte, por unë munda ta devijoj intervistën edhe një herë rreth çështjeve ekonomike dhe shfrytëzova rrethanat për t’u ankuar për inercinë e administratave dhe tregtarëve shqiptarë, si dhe pasaktësitë në statistikat doganore të qeverisë së tij.

Ai më kërkoi t’i çoja ankesat e mia drejtpërdrejt tek ai, sepse, shtoi ai, “unë nuk jam mbret me të drejtë hyjnore, jam shërbëtori i parë i popullit tim”.

Në fund të takimit, ai më përsëriti se Shqipëria ka qenë dhe do të jetë gjithmonë një shtet plotësisht i pavarur dhe më lejoj të largohem duke më thënë se do të më kontaktonte (ftonte) së shpejti.

Është një formulë të cilën ai e përdor me dëshirë dhe e cila deri më tani nuk është ndjekur me shumë efekt.

Deklaratat e mbretit Ahmet Zogu nuk kanë asgjë që duhet të na habisë.

Burimi : gallica.bnf.fr / Ministère des Affaires étrangères
Burimi : gallica.bnf.fr / Ministère des Affaires étrangères

Siç e theksova në letrën time nr. 29, ai më kishte sugjeruar tashmë nga një nga të besuarit e tij. Që atëherë, një thashethem, burimin e të cilit nuk kam mundur ta zbuloj, ka bërë të ditur se, Italia duke mos përmbushur angazhimet e saja, qeveria franceze ka vendosur t’i vijë në ndihmë Shqipërisë.

Nga ana tjetër, ndryshe nga sa u kishte pohuar disa kolegëve të tij, ministri italian nuk firmosi çekun prej tre milionë e gjysmë franga ari për të paguar kompanitë e punëve publike; ai duket se dëshiron të përfshihet në një politikë presioni financiar dhe para nisjes së tij për në Romë la të kuptohet se do të këshillonte qeverinë e tij të mbyllte të gjitha çezmat. Se si iu përgjigj Duçe sugjerimeve të tij do ta dimë së shpejti, pasi zoti Koch do të kthehet nesër në Tiranë.

Së fundi, S.V.E.A. thuhet se ka informuar qeverinë shqiptare se është dakord të shtyjë bisedimet për huanë e vitit 1926 për më 30 qershor, por duke kuptuar se propozimet e saj të mëparshme do të shërbenin si bazë për negociatat e reja, domethënë në kushtet ku vetë parimet e të cilave ishin hedhur poshtë prej saj.

Mbreti Ahmet Zogu gjendet në një udhëkryq. Qëndrimi i tij prej disa muajsh sugjeron se ai është gati të rezistojë dhe një nga miqtë e tij më tha sot se, megjithëse e dinte se i kërcënohej pasuria dhe madje edhe jeta e tij, ai vendosi të shkëputej nga Italia dhe të rifitonte lirinë e plotë edhe pse qeveria italiane do të rifillonte pagesat e saj; Ai pushoi oficerët italianë të shtëpisë së tij ushtarake dhe të shkollës profesionale. Pjesën tjetër do ta pushojë gradualisht.

Në politikën e tij të re, Mbreti Ahmet Zogu mbështetet nga i gjithë opinioni publik me përjashtim të katolikëve të Shkodrës, të cilët i ka pakënaqur me ligjin e tij shkollor, por, nga ana tjetër, arkat janë bosh dhe buxheti do të paraqitet vetëm pasnesër në Dhomë : ai përfshin reduktime serioze dhe, nëse është e nevojshme, një draft i dytë do t’i paraqitet Parlamentit, i cili do të sjellë një reduktim masiv të shpenzimeve ushtarake. Tani e tutje, duke filluar nga mbreti, të gjitha pagat do të ulen me një të dymbëdhjetën. Nuk është e thënë që këto masa do të mjaftojnë për të arritur një ekuilibër absolut.

Ministri i Mbretërisë të S.H.S, më tha se, nëse mbreti Ahmet Zogu jepte garanci, veçanërisht duke zvogëluar fuqinë e ushtrisë, Antanta e Vogël ndoshta nuk do të refuzonte t’i vinte në ndihmë për ca kohë për t’i dhënë atij mjetet për funksionuar. Ministri rumun, duke avancuar përpara si gjithmonë, thuhet se i ka kërkuar zotit Titulesco të studiojë kushtet e ndihmës financiare, megjithëse ky i fundit, më tha, se nuk ishte shumë në favor për një ndërhyrje të menjëhershme në çështjet shqiptare. Nuk do të habitesha nëse ministri rumun, i cili u prit nga Mbreti javën e kaluar, të mos e kishte nxitur apo të paktën ta inkurajojë që të na drejtohej.

Burimi : gallica.bnf.fr / Ministère des Affaires étrangères
Burimi : gallica.bnf.fr / Ministère des Affaires étrangères

Nuk do të mungoj ta mbaj të informuar Shkëlqesinë Tuaj për zhvillimin e kësaj situate dhe veçanërisht për qëndrimin e qeverisë italiane, e cila, për mendimin tim, mbetet faktori përcaktues për një ndërhyrje zyrtare të Antantës së Vogël në Shqipëri. Nëse mund të pranohet se Jugosllavia nuk qëndron joaktive dhe nuk refuzon ndihmën e kufizuar dhe të fshehtë për Mbretin Ahmet Zogu për ta penguar atë të bie sërish nën zgjedhën italiane, unë besoj se Antanta e Vogël, dhe aq më tepër Franca, mund t’i vinin në ndihmë vetëm nëse ai do të arrinte të çlirohej përfundimisht dhe nëse kabineti i Romës do ta pranonte publikisht këtë fakt të kryer.

Filed Under: Kronike Tagged With: Aurenc Bebja

SHPIRTI ÇLIRIMTAR I NJË INTELEKTUALI

January 14, 2023 by s p

Shkruan: NUHI BYTYÇI/

Lajmin për vdekjen e intelektualit, profesorit universitar dhe komandantit të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës në Ana Drini Prof. Dr. Sabahajdin Cena, ishte ndër lajmet më të dhëmbshme, jo vetëm për familjen, por edhe për bashkëveprimtarët e bashkëluftëtarët e tij në mbarë Kosovën dhe më gjerë. Që në fillim të këtij shkrimi në përkujtim të jetës dhe veprës së tij, mund të them me plot gojë se të rrallë janë intelektualët, sikur ishte Profesor Sabahajdin Cena, i cili përherë ishte në mesin e popullit dhe në shërbim të popullit.                                                                                                                                Fati ka deshtë që ta njoh nga vitet 70-ta. Fillimisht mbaj mend shkrimet e tij në revistat e kulturës së kohës, veçmas në atë “Fjala” dhe në botimin shkencor të Institutit Albanologjik “Gjurmime Albanologjike” për trashëgiminë kulturore të popullit shqiptar në Ana Drini, Llapushë e Drenicë, për mbledhjen e folklorit shqiptar, për Ninullat në Ana Drini, Llapushë dhe në rajone tjera. Mbaj mend në veçanti hulumtimin e Prof. Sabahajdinit botuar në “Gjurmime albanologjike” me titull “Disa elemente të gjuhës shqipe në të folmen e popullsisë së Rahovecit”, “Analiza e Këngës për Halil Hamzën” dhe shumë shkrime tjera me rëndësi të posaçme për letërsinë popullore, folklorin shqiptar në përgjithësi. Ndërkaq, në vitet 80-ta kam pasë nderin që ta takoj disa herë në Prishtinë dhe Rahovec edhe fizikisht dhe të këmbej mendime për pozitën tejet të vështirë të popullit shqiptar në Kosovë e në viset e tjera shqiptare në ish-Jugosllavi. Ai përherë kishte guxim që të shprehte opinionin e tij për të dhe rolin e intelektualëve shqiptarë për çlirim e bashkim kombëtar.

Prof. Sebahajdini iu jepte kurajo luftëtarëve të lirisë

Pas shpërthimit të luftës frontale midis Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe forcave pushtuese serbe në Drenicë, Profesor Sabahajdini ishte ndër intelektualët e parë që iu bashkangjit radhëve të UÇK-së në Ana Drini. Si Udhëheqës i Drejtorisë për Marrëdhënie Civile dhe publike në Zonën Operative të Pashtrikut, Prof. Sabahajdini arriti të kontribuojë shumë në ngritjen e moralit te luftëtarët e lirisë. Duke marrë pjesë edhe vet në shumë beteja frontale me forcat serbe në Ana Drini, ai me guximin dhe vlerat e larta prej intelektuali, përmes vargjeve të rilindasëve shqiptarë iu ka dhënë kurajo edhe më të madhe luftëtarëve të rinj e të reja të UÇK-së që të luftojnë me tërë fuqinë kundër atyre që mundoheshin që ta thyejnë vullnetin e popullit tonë për liri e pavarësi. Vërtetë ai ka prezantuar me dinjitet tfigurën shembullore të një intelektuali dhe luftëtari-eprori të UÇK-së.                              Profesor dhe Komandant Sabahajdin Cenën e kam takuar disa here edhe gjatë periudhës së luftës. Në vjeshtë të vitit 1998 në malet e Kleçkës legjendare më kujtohet fytyra e tij e buzëqeshur dhe optimiste, i bindur se UÇK-ja do ta fitojë luftën. Ai këtë e argumentonte me faktin se asaj iu kishin bashkangjitur të rinjtë dhe të rejat nga të gjitha viset etnike shqiptare dhe diaspora, si dhe që e mbështetnin intelektualët dhe mbarë populli ynë liridashës. Madje, kur më pa mua dhe kameramanin Abaz Zeka duke xhiruar imazhe të luftëtarëve të lirisë nuk e la pa u shprehur me këtë fjali: “Nuhi, kur të pash ty dhe Abazin, po e shoh edhe civilizimin, sepse si intelektualë dhe gazetarë e keni lënë Prishtinën dhe me punën tuaj profesionale po e prezantoni para botës luftën e UÇK-së. Kjo të gjithë neve na inkurajon, na jep zemër se liria është e pashmangshme!” Edhe unë ia kthej: Prof. Faleminderit për këtë vlerësim të çmuar tëndin. Ne jemi pjesë e këtij populli dhe e kemi obligim që ta jemi pranë luftëtarëve të lirisë. Mirëpo, edhe angazhimi yt, si profesor dhe intelektual i jep imazhin e një ushtrie gjithëpopullore dhe që ka mbështetjen e plotë edhe të intelektualëve tanë.”                                                                     Fjalët e Profesorit Sabahajdin edhe mua e Abazit na impresionuan dhe na kanë shërbyer si udhërrëfim deri në fund të luftës që me emisionet tona ta mbajmë gjallë shpirtin liridashës dhe çlirimtar të të gjithë luftëtarëve të Ushtrisë sonë Çlirimtare. Dhe vërtetë, në qershor të vitit 1999 Kosova përfundimisht u çlirua dhe nga ajo u larguan të gjitha forcat pushtuese dhe administrata serbe. 

Kronikani i heronjve të UÇK-së

Pas luftës Profresor Sabahajdinin e kam takuar në Rahovec e Malishevë, duke drejtuar tubimet gjithëpopullore në përkujtim të përvjetorit të betejës së UÇK-së në korrik të vitit 1998 në Rahovec dhe në tubimet përkujtimore për nder të dëshmorëve të Ana Drinisë. Prof. Sebahajdini ishte në krye të protestave gjithëpopullore të qytetarëve të Rahovecit kundër vendosjes së forcave të ushtrisë ruse në kuadër të Misionit të KFOR-it në Rahovec. Ai në një intervistë që e kisha zhvilluar lidhur me këtë protestë dhe barrikadat në mallet afër Rahovecit deklaronte: “Për shkak se në Rahovec dhe rrethinë ende ka kriminelë serbë, të cilët kanë bërë masakra mbi popullartën civile shqiptare në këtë qytet, forcat ruse janë të padëshirueshme. Ne jemi të vendosur që pa dhunë, por në mënyrë civilizuese të kundërshtojmë dhe pengojmë vendosjen e forcave ruse në Rahovec. Rusia ka interesa strategjike për të vendosur ushtarët e vet në Rahovec dhe për të bashkëvepruar me kriminelët serbë, duke e destabilizuar Rahovecin dhe Kosovën.”                                                                                                                Me që fshati im i lindjes – Shkoza është afër Rahovecit dhe Prof. Sebahajdini gjatë luftës  kishte bashkëpunuar edhe me Njësitin e UÇK-së në Shkozë dhe me familjarët e mi, pas luftës ai mori pjesë edhe në tubimet përkujtimore për dëshmorët e këtushëm, që u mbajtnin në Shkozë çdo 2 prill. Madje, disa herë ka qenë edhe në odën e babait tim – Malushit dhe kishin një respekt të ndërsjellë.                                                                                                                                        Kur realizoja një seri dokumentarësh për Radiotelevizionin publik të Kosovës kushtuar heronjve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, kam pasë nderin që të bashkëpunoj edhe me Prof. Sebahajdin Cenën, duke e intervistuar lidhur me kujtimet e tij si bashkëluftëtar për figurat qëndrore të luftës në Ana Drini, Llapushë, Dukagjin e Drenicë. Ai gjithmonë ishte i gatshëm që me mburrje të rrëfente për heroizmin e Komandant Tonit e Micit, të Agim Çelës, Sadik Shalës, Hamdi Berishës, Avdullah Bugarit, Sheh Myhedinit, Feim e Bedrush Gashit, Mensur Zyberajt, Brahim Morinës, Salih Bytyçit, Muharrem Hoxhës dhe dëshmorëve tjerë. Herën e fundit Prof. Sabahajdinin e kam takuar bashkë me djalin e tij shumë të edukuar Samedinin (avokat) në prill të vitit 2021, kur në Lugun e Gjeraqinës me kameramanin Bekim Qyqallën në prani të birit të dëshmorit Brahim Morina – Islamit, e kam intervistuar atë lidhur me kujtimet e tij për kontributin dhe sakrificën sublime të dëshmorit Brahim Morina nga Drenoci i Malishevës.                            Si rëndom, modest dhe i drejtpërdrejtë Prof. Cena rrëfente me pietet edhe për shumë detaje për këtë figure të ndritshme të luftës për liri.                                                                                   Prof. Sabahajdin Cena ishte autor i mëse 20 veprave të ndryshme, ku dominojnë monografitë kushtuar atdhetarëve shqiptarët të të gjitha kohërave. Pra, Profesor Sabahajdini vërtetë ishte njeri i penës dhe i pushkës për liri e pavarësi.                    Ai kurrë nuk u ndal së punuari, duke u bërë kronikan i palodhur i luftës së lavdishme të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, të Ushtrisë për Çlirimin e Preshevës, Bujanovcit e Medvegjës, si dhe të Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare në Maqedoninë veriore, veçmas duke pasqyruar sakrificën dhe gjakun e dëshmorëve dhe martirëve të kombit tonë. Ai ishte edhe autor i biografive të shumë dëshmorëve  që ranë për lirinë dhe bashkimin e të gjitha trojeve shqiptare botuar në “Feniksët e lirisë”.                                                                                                             Vepra e Prof. Sabahajdinit është e pavdekshme, sepse ai përherë si intelektual ishte në shërbim të plotë të interesave të popullit. Emri i tij padyshim do të shkruhet  në historinë më të re kombëtare. Shkrimet e Prof. Sabahajdin Cenës  për UÇK-në do të vazhdojnë të jehojnë edhe më fuqishëm dhe do ta kompletojnë historinë e lavdishme të UÇK-së dhe të popullit shqiptar në Kosovë e më gjerë.                                                                                        Lavdi e përjetshme bashkëvendasi dhe miku im Profesor Sabahajdin Cena!

Filed Under: Kronike

Partneritet historik dhe i pathyeshëm në mes të SHBA-ve dhe Kosovës

January 12, 2023 by s p

PRISHTINË, 11 Janar 2023 -Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë/

Një delegacion i lartë i Departamentit Amerikan të Shtetit, udhëhequr nga zyrtari i lartë Derek Chollet, sot në Kosovë është pritur në takime të veçanta nga Presidentja Vjosa Osmani dhe Kryeministri Albin Kurti.

Komunikatat e plota dërguar nga Presidenca dhe Qeveria e Kosovës:

Presidentja Osmani priti në takim zyrtarin e lartë të Departamentit të Shtetit të SHBA-ve, Derek Chollet

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka pritur sot në takim një delegacion të lartë të Departamentit Amerikan të Shtetit, të udhëhequr nga zyrtari i lartë z. Derek Chollet, i shoqëruar nga ambasadori i ShBA-ve në Kosovë, Jeffrey Hovenier, zëvendës ndihmës sekretari i Shtetit Gabriel Escobar, zëvendës ndihmës sekretari i Mbrojtjes Spencer Boyer, si dhe përfaqësues të tjerë të Departamentit të Shtetit dhe ambasadës amerikane.

Presidentja Osmani dhe z. Chollet kanë konfirmuar marrëdhëniet e shkëlqyera me Shtetet e Bashkuara, aleatin kryesor të Republikës së Kosovës, si dhe janë angazhuar për fuqizimin e mëtejmë të bashkëpunimit ndërmjet dy shteteve. Presidentja Osmani ka falënderuar z. Chollet për angazhimin proaktiv të Shteteve të Bashkuara në procesin e dialogut, duke theksuar se angazhimi i shtuar amerikan në këtë drejtim është vendimtar për të siguruar rezultat të suksesshëm në dobi të qytetarëve të Republikës së Kosovës.

Presidentja Osmani tha se marrëveshja përfundimtare, e cila duhet ta ketë në qendër njohjen e ndërsjellë, ka për qëllim përmirësimin e jetës së qytetarëve, dhe arritjen e paqes së qëndrueshme dhe afatgjate në rajon. “Kosova është e gatshme të vazhdojë, me përkushtim të plotë, të jetë palë konstruktive, e koordinuar me SHBA-të, duke bërë propozime që kontribuojnë në arritjen e një marrëveshjeje të tillë”, tha Presidentja Osmani.

Në takim me z. Chollet, Presidentja Osmani bisedoi për zhvillimet e fundit në vend dhe rajon, duke potencuar aleancën dhe afërsinë e theksuar të Serbisë me Rusinë dhe rreziqet që paraqet ky raport jo vetëm për Kosovën, por edhe për aleancën euroatlantike. Presidentja Osmani theksoi se me mbështetjen e Rusisë, Serbia vazhdon të jetë forcë destabilizuese dhe kërcënim për paqe të qëndrueshme në rajon.

Presidentja Osmani në takim me delegacionin e lartë amerikan, konfirmoi partneritetin historik dhe të pathyeshëm në mes të SHBA-ve dhe Kosovës, ndaj pikërisht kjo është një bazë e fortë për rritjen e bashkëpunimit në fushën ushtarake dhe atë ekonomike. Bazuar në nismën e saj për Dialog Strategjik ndërshtetëror me SHBA-të, të iniciuar formalisht nga Presidentja Osmani para gjashtë muajsh, u shpreh gatishmëri për përshpejtimin e këtij procesi në përfitim të qytetarëve të të dy shteteve.

Kryeministri Kurti priti në takim Këshilltarin e lartë të Departamentit amerikan të Shtetit, Derek Chollet

Prishtinë, 11 janar 2023

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti priti ​sot në ndërtesën e Qeverisë, Këshilltarin e lartë të Departamentit amerikan të Shtetit, Derek Chollet, i cili sot po qëndron në Kosovë në kuadër vizitës së tij në rajon.

Përgjatë takimit, kryeministri Kurti e njoftoi z.Chollet me punën dhe arritjet e qeverisë në vitin që sapo lamë pas. Ai ndau me të indikatorët më të fundit ekonomikë dhe demokratikë në vend, dhe nënvizoi qëllimet e përbashkëta për zhvillim dhe demokratizim. Kryeministri Kurti e falënderoi Këshilltarin e Lartë, Chollet për vizitën, komunikimin e vazhdueshëm dhe për angazhimin e tij. Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë partner dhe aleat i domosdoshëm i Republikës së Kosovës, u shpreh kryeministri Kurti, teksa vuri theksin te synimet e vendit për partneritet edhe më të fuqishëm me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe integrim në NATO.

U diskutua edhe për procesin e dialogut, planin Evropian dhe për raportet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. U theksua nevoja për angazhim aktiv dhe konstruktiv në dialog dhe për intensifikim të përpjekjeve drejt normalizimit të plotë të marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë me njohjen reciproke në qendër.

Në takim z. Chollet ishte i shoqëruar nga dërguari i posaçëm amerikan, Ndihmës Sekretari i Shteteve të Bashkuara për Çështje Evropiane dhe Euroaziatike, Gabriel Escobar, Zëvendës Ndihmës Sekretari i Mbrojtës për Politika Evropiane dhe NATO, Spencer Boyer, Ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, Jeffrey Hovenier, Shefja e Stafit të Këshilltarit Chollet, Laura Updegrove, Ndihmësja e posaçme e Këshilltarit, Dr. Florence Akinyemi dhe Këshilltarja e Politike dhe Ekonomike në Ambasadën amerikane në Kosovë, Ralan Hill.

Kurse Kryeministri Kurti ishte i shoqëruar nga zëvendëskryeministri i parë, Besnik Bislimi, zëvendëskryeministrja dhe ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla, Ushtruesja e Detyrës së Kryesueses së Grupit Parlamentar të Lëvizjes VETËVENDOSJE!, Mimoza Kusari Lila, Shefi i Stafit të Kryeministrit, Luan Dalipi, Këshilltari Politik i Kryeministrit, Jeton Zulfaj dhe Zëdhënësi i Qeverisë, Përparim Kryeziu.

Filed Under: Kronike

Në Ängelholm mbahet Akademi shkencore kushtuar 500 vjetorit të pavarësisë së Mbretërisë suedeze dhe të 15 vjetorit të Shpalljes së mvetësisë së Republikës së Kosovës

January 10, 2023 by s p

Nga XHAVIT ÇITAKU/

Shoqata e Shkrimtarëve dhe Artistëve shqiptar “Papa Klementi i XI Albani”, më 17 shkurt të këtij viti në Ängelholm të Suedisë do të organizoj Akademi Shkencore kushtuar 500 vjetorit të pavarësisë së Mbretësisë Suedeze dhe të 15 vjetorit të shpalljes së m’vetësisë së Republikës së Kosovës. Sipas Kryetarit të kësaj shoqate z. Hysen Ibrahimi ky event po organizohet, në rend të parë, për shkak të angazhimit tejet miqësor, human, diplomatik e politik që zhvilloj ky shtet skandinav para e pas luftës ndaj Kosovës. Ç’është e vërteta, duke gërmuar në arkivat e këtij vendi skandinav dëshmohet sipas dokumentacionit historik, kulturor e fetar se miqësia suedeze – shqiptare i ka rrënjët diku rreth 300 vite më parë. Dhe për për të argumentuar në vepër miqësinë e sinqert në fillim të viteve të nëntëdhjeta Mbretëria Suedeze ishte njëra ndër shtetet që më së shumti pranoj refugjatë shqiptarë nga Kosova për t’i shpëtuar nga ndjekjet e përditshme që policia e sigurimi i pushtetit fashist serb bënte ndaj shqiptarëve etnik. Tash në këtë vend të largët qëndrim të përhershëm kanë mbi 50 mijë shqiptarë nga Kosova. Po ashtu, para fillimit të luftës diplomacia suedeze ishte shumë aktive për të gjetur një zgjidhje paqësore të problemit të Kosovës. Ndërkaq, me fillimin e luftës ky shtet dënoj ashpër të gjitha ato tmerre që i shkaktoj makineria vrastare serbe, duke kërkuar me ngulm që të gjithë përgjegjësit e gjenocidit të dalin para drejtësisë. Pas luftës Qeveria e këtij vendi ndihmoi shumë në rimekëmbjen e ekonomisë, mbështeti pavarësinë e Kosovës, ndau mjete të konsiderueshme për rindërtimit të shtëpive të shkatërruara në tërë hapësirën kosovare, ofroi ndihmën profesionale për ngritjen e kapaciteteve në sektor të ndryshëm të ndërtimit të shtetit ligjor e demokratik e shumë kontribute tjera me interes për qytetarët.Poezia është e fuqishme me mesazhet e saj / Nga: Xhavit ÇITAKU | ATUNIS  GALAXY POETRY

Në këtë Akadmei Shkencore do të flitet edhe për 15 vjetorin e shpalljes së mvetësisë së Repblikës së Kosovës. Ndërkaq, me punimet e tyre do të paraqitën: Hysen Ibrahimi: Historiku i Suedisë, Albert Jashari: Mbështetja e institucioneve sudeze për bizneset shqiptare, Saranda Iseni: Miqësia suedeze- shqiptare i ka rrënjet 300 vjet më parë, nga Papa Klementi i XI dhe mbretëresha Kristina, Prof, Fetah Bahtiri: Integrimi i të rinjve shqiptarë në shoqërinë suedeze, Osman Ahmetgjekaj: Arsimi shqip në Suedi, mbështetja e Suedisë në këtë fushë, Sadulla Zendeli- Daja: Fjalorët dhe mbështetja suedeze për botimin e tyre, Avdyl Uka: 

Mbështetja e Suedisë ndaj atyre që mbrojtën pragun e shtëpisë në Kosovë, Bedri Paci: Mbështetja e institucioneve suedeze në botimin e teksteve për mësimin plotësues në gjuhën shqipe për nxënësit e komunitetit shqiptar, Rrahman Rrahmani: Shoqatat kulturore shqiptare dhe mbështetja e tyre nga institucionet komunale, Xhavit Çitaku: Mediat suedeze për dhe rreth Kosovës. Elhame Gjyrevci: Shqiptarët në Danimarkë të angazhuar në shoqata shqiptare në Suedi, Mona Juniku: Sakrifica e Ana Lindh, ish- Ministre e Punëve të Jashtme të Suedisë për pavarësinë e Kosovës, që i kushtoi me jetë pasi ajo u vra nga krimineli serb Mihail Mihajloviq, Idriz Gashi: Protestat shqiptare për të drejtat e tyre dhe mbështetja nga organet qeveritare,  Isuf Bajraktari: Fondet shqiptare për të ndihmuar Kosovën që vepruan pa asnjë pengesë nga organet suedeze, Dr.Sadik Vrajolli: Shëndetësia, integrimi i mjekëve shqiptar në institucionet shendetësore suedeze, Emine Hoti: Shqiptarët në Norvegji të angazhuar në shoqata shqiptare në Suedi, si dhe do të shpaloset një historik i shkurtër i aktivitetit të pasur e me përmbajtje gati 16 vjeçar të SHSHASH “Papa Klementi i XI Albani”. Pos anëtarëve të rregullt e të nderit të kësaj shoqate, në këtë manifestim do të jenë prezent përfaqësuesit  e Akademisë së Shkencave të Kosovës dhe Shqipërisë, pastaj nga Ilirida, personalitete të botës së biznesit shqiptar në mërgatë dhe trojet tjera etnike shqiptare si dhe të interesuar të tjerë nga komuniteti shqiptar që jetojnë e punojnë në Suedi dhe vendet skandinave.

Të gjitha shpenzimet e Sesionit Shkencor do t’i heq Rrjeti i Biznesit të Diasporës Shqiptare, Dega në Suedi, Kryetar i të cilit është Albert Jashari. Udhëheqësi i këtij asosacioni biznesor nuk është hera e parë që ndihmon materialisht këtë Shoqatë të vyer krijuese e atdhetare, përkundrazi ai i doli krah edhe shumëherë të tjera, sidomos në botimin e librit “Thesari Kombëtar i Mërgatës Shqiptare në Suedi”, vepër kjo që është vlerësuar si një “ Enciklopedi” e Mërgatës Shqiptare. Për të vajtur punët siç është më së miri, Rrjeti i Biznesit dhe SHSHASH “Papa Klementi i XI Albani” lidhën një marrëveshje bashkëpunimi enkas për këtë event, në bazë të së cilës u përcaktuan detyrat dhe obligimet që duhet të kryhen me këtë rast. Rrjeti  i Biznesit, pra, do të derdhë mjetet në xhirollogarinë e Shoqatës, ndërkaq Shoqata e Krijuesve Shqiptar do të kryen punët e domosdoshme teknike për mbarvajtjen e këtij tubimi shkencor. 

Filed Under: Kronike

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 75
  • 76
  • 77
  • 78
  • 79
  • …
  • 595
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”
  • 18 dhjetori është Dita Ndërkombëtare e Emigrantëve
  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT