Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PREMJERA E FILMIT DOKUMENTAR “VERA-MËSUESJA E DY ISHUJVE”

by

Shpresojmë që premiera e filmit dokumentar “Vera-mësuese e dy ishujve” do të jepet në një sallë të madhe në Tiranë, organizuar nga Ministria e Arsimit dhe e Sporteve. Pse jo edhe nga Presidenti, Kryetari i Kuvendit, Kryeministri dhe kryetari i opozitës…
Një realizim i bukur nga gazetarët Abdurahim Ashiku dhe Arian Melonashi
Ambasada e Republikës së Shqipërisë në Athinë organizoi të premten 6 shkurt 2015 shfaqjen e premierës së filmit dokumentar “Vera-mësuesja e dy ishujve.
Në premierën e filmit merrnin pjesë mësues të gjuhës shqipe në Greqi, intelektualë, njerëz të artit e të kulturës në mërgim etj.
Ndodhej edhe Ambasadori i Republikës së Shqipërisë në Republikën e Greqisë z. Dashnor Dervishi, kryetari i Lidhjes së Mësuesve Shqiptarë në Greqi z. Artemis Duri si dhe drejtues të shoqatave shqiptare në Greqi.
Filmi dokumentar, me skenar të gazetarit Abdurahim Ashiku dhe me fotografi të punonjësit të vjetër të Televizionit Shqiptar Arian Melonashi, midis afro gjashtëdhjetë mësuesve që vullnetarisht prej shumë vitesh u mësojnë fëmijëve të mërgimtarëve të lexojnë, shkruajnë e lexojnë shqip, është ndalur tek mësuesja Vera Shkurti, mërgimtare në ishullin e Tinosit. Vera, tre vite më parë, mblodhi 72 fëmijë të mërgimtarëve shqiptarë në ishullin e Tinosit dhe të ndarë në dy grupe, çdo të shtunë dhe të diele, nisi tu mësojë gjuhën e bukur shqipe. Nismën e saj e përkrahën edhe autoritetet greke të ishullit të cilët i dhanë për këtë qëllim një klasë të shkollës së ciklit të ulët.
Por Vera nuk mjaftohet me kaq. Kalon detin për tu ndalur në ishullin një orë larg Tinosit, në ishullin e Sirosit, në qytetin Ermonopuli, kryeqendër e ishujve të Cikladheve. Ajo edhe atje gjen etjen e mërgimtarëve për tu mësuar fëmijëve të tyre gjuhën shqipe, përkrahjen e drejtuesve të bashkisë dhe të komunitetit shqiptar.
Çdo të enjte, prej atëherë e në vitet në vazhdim, mësuesja Vera Shkurti udhëton më se një orë me traget duke iu gjendur pranë fëmijëve të mërgimtarëve në dashurinë e tyre për të mësuar gjuhën shqipe dhe për ta mbajtur lart identitetin e të qenit shqiptar.
Filmi u ndoq me vëmendje të thellë dhe me lot në sy, shprehje e respektit për këtë Rilindëse të Kohës Sonë, siç i ka quajtur shkrimtari i madh Dritëro Agolli mësuesit mërgimtar në Greqi, të cilët janë të vetmit në hapësirën migratore të shqiptarëve në botë që punojnë pa shpërblim, pa asnjë vëmendje materiale e morale nga shteti mëmë, me dëshirë e me vullnet që në mjedisin bashkëkohor shqiptar përbën një ÇUDI.
Për shkak të kohës, dallgëzimit të madh detar, mësuesja Vera Shkurti nuk mundi t’i marrë nga afër urimet e të pranishmëve në filmin dokumentar për Të, njëkohësisht mesazh i gjallë i armatës së madhe të mësuesve vullnetarë të gjuhës shqipe në Greqi.
Shpresojmë që filmi dokumentar “VERA-MËSUESJA E DY ISHUJVE” të tërheqë vëmendjen e shtetit dhe shoqërisë shqiptare në Tiranë e më gjerë për të vlerësuar punën e jashtëzakonshme të mësuesve në Greqi me të njëjtat të drejta e detyrime si mësuesit shqiptarë në Shqipëri.
Shpresojmë që premiera e filmit dokumentar “Vera-mësuesja e dy ishujve” do të jepet në një sallë të madhe në Tiranë, organizuar nga Ministria e Arsimit dhe e Sporteve. Pse jo edhe nga Presidenti, Kryetari i Kuvendit, Kryeministri dhe kryetari i opozitës…
Autorët pas botimit monografik të librave “Rilindësit e kohës sonë”, “Shkolla shqiptare e Athinës” dhe “Shkolla shqipe Selanikut” me më se njëmijë faqe, dhe filmit dokumentar “Vera-mësuesja e dy ishujve” u zotuan se do ta vazhdojnë punën e tyre për pasqyrimin dhe nxjerrjes në pah të punës së mësuesve vullnetarë shqiptarë në Greqi.

‘Karnavale n’Diell’ rikthehen në Shkodër

by

Nga Almarina Gegvataj/-Shkodra është padyshim një vend magjepsës për natyrën e saj.
E pasur me resurse, kulture, traditë, bukuri peisazhesh, tingujsh dhe ngjyrash.
Me këtë sfond kaq të pasur stimujsh, krijimtarishë, folklori, lidhen pazgjithshmërisht karnavalet në Shkodër, që prej vitesh kanë marrë statusin që qytetarët shkodranë krenohen me të drejtë, Kanavalet e Shkodrës.
Ato ngjallin vit pas viti vëmendjen e të gjithëve si një lule që çel në sezon të vështirë dimëror, në një vend si Shkodra, e gjitha për tu zbuluar.
E fokusuar mbi maskat e larmishme, paradat, kostumet e mrekullueshme veneciane, mbi gjallërinë, në bejtet e famshme dhe ritet e traditës, Karnavalet e Shkodrës kanë ditur të japin gjithmonë një imazh spontan, të freskët, të gjallë e dinamik.
Ato janë të kujdesshme karshi kërkesave të kohës, gjithashtu të lidhura në mënyrë konkrete me rrënjët e saj historike dhe kulturore.
Bashkia e Shkodrës bën të ditur se “këtë vit Karnavalet e Shkodrës janë fokusuar në vështirësitë sociale ekonomike që po kalon vendi ynë . Ky është një vit i vështirë për të gjithë Shqipërinë , e cila po vuan nga përmbytjet natyrore. Dielli është në fokus pasi Shqipëria është një vend i bekuar sepse gjatë një viti ka 262 ditë me diell, energji kjo e cila është e rrallë dhe duhet vlerësuar dhe konvertuar në të mirë të njerëzimit. Marrim shkas këtu për të përcjellë rigjallërimin e jetës në një formë më dinamike që në fillim viti me ide progresive, duke e mbushur me pozitivistet. Duke mos u dorëzuar sepse jeta është dhuratë dhe ka sfida që duhen përballuar”.

Grupet pjesëmarrëse do të përcjellin me anë të performancës së tyre energjinë pozitive, mesazhe për jetën dhe kritika mbi aktualitetin e vështirë. Bashkia i fton të gjithë të vlerësojnë praninë e diellit dhe ta kthejnë atë në favor të jetës pasi simbolika e përdorur në këtë temë është një metafore për të paralelizuar me aktualitetin social, ekonomik, kulturor të vendit, i cili po kalon momente të vështira.
Shembulli i gjallë do jenë grupet e ndryshme të karnevaleve që do të shëtisin me biçiklita dhe jo vetëm ne të gjitha zonat e qytetit, duke i paraprirë pranverës që po afron.
Bashkia e Shkodrës thekson se me impenjimin dhe bashkëpunimin e të gjithë qytetarëve , përveçse t’u prezantojme atyre një program argëtues kërkojmë edhe prej tyre t’i bashkangjiten iniciativës për të festuar sa më bukur karnavalet. Me këtë festëe, do vendosnim gjithashtu një gur të çmuar në artin dhe kulturën e Shkodrës tonë të bukur, duke vazhduar rrugëtimin tonë të suksesshëm në mbështetje edhe të turizmit kulturor.
Më poshtë programi i plotë i Karnavaleve të Shkodrës:
Dita e parë –
E hënë 16 shkurt 2015
Grand Parade
Ora 10.00
Sheshi para bashkisë Shkodër ( Pika e grumbullimit )
Nisja nga drejtime të ndryshme të kuadrateve artistike të shkollave të mesme dhe 9 vjeçare të qytetit, me maska dhe kostume drejtë pedonales tek bashkia . Grupet e shkollave pjesëmarrëse qendrojnë sipas kuadrateve
Ora 10:45
Performance nga Banda e Qytetit MARSHE FESTIVE
Të gjithë grupet një nga një në kortezh nisen pas bandës së qytetit nga sheshi i bashkisë drejtë sheshit ‘Luigj Gurakuqi’( aty ëështë vendosur skena ku të gjithë grupet do performojnë me rradhë )
Sheshi Luigj Gurakuqi
Ora 11.00 – 13.00
Performancat e shkollave të mesme dhe 9 vjeçare të qytetit njëra pas tjetrës që alternohen me surpriza herë pas here ( Kenge / bejte / pantonima/ Kercime etj )
Dita e dytë
E marte 17 shkurt 2015
Shëtitja dhe djegia e dordolecit
Ora 10:00
Sheshi përpara Teatrit Migjeni
Ora 10:30
Nisja nga shkollat me kuadratet e karnevaleve për të ardhur tek sheshi i Teatrit Migjeni. Aty ku fillon edhe shëtitja e dordolecit në karvanin alegorik. Të gjithe grupet e shkollave vendosen në kortezh njëri pas tjetrit, për të shëtitur dordolecin nga Teatri Migjeni drejtë Parruces, pastaj sheshi ‘Isa Boletini’, pastaj tek kryqezimi i ish degës , për të arritur tek sheshi Nënë Tereza në qender Piace.
Ora 11:40
3 performancat e shkollave më të mira do të performohen edhe një herë përpara se te digjet dordoleci ! Kjo ndodh për arsye se njëra prej tyre do marri ëmimin best performance! E zgjedhur me anë të duartrokitjeve të gjithë karnavaleve.
Ora 12:20
Djegia e dordolecit- Mesazhet për një vit më te mbarë dhe plot alegri e diell për Shqipërinë

Me Andis Gjoni në Teatrin Gene Frankel në Manhattan

by

Në teatrin “Gene Frankel” në Manhattan u shfaq premiera “Sy për Konsuelën”-“Eyes for Consuela” me skenografi të artistit shqiptar Andis Gjoni./
Nga Keze Kozeta Zylo/
Në teatrin “Gene Frankel” në Manhattan u shfaq premiera “Sy për Konsuelën” “Eyes for Consuela” me skenografi të artistit shqiptar Andis Gjoni. Premiera është Produksion i kompanisë Teatrore “White Horse Theater” një kompani që është e specializuar në vënien në skenë të pjesëve me autorë amerikanë. “Sy për Konsuelën” është një dramë tërheqëse, por që çuditërisht rrallë shihet në skenat e teatrit. Kjo dramë me katër personazhe paraqet natyrën e dashurisë, humbjes dhe ndarjes dhe zhvillohet në peizazhin abstrakt të një qyteze meksikane.
Drama është e bazuar në një tregim të shkurtër të titulluar “Buqeta blu” e shkrimtarit meksikan Oktavio Paz laureat i çmimit Nobel në letërsi.
Pjesa “Sy për Konsuelën” paraqet dramën shpirtërore të një mesoburri (Henri), një amerikan shpirt-humbur, teksa ai endet si në ëndërr nëpër xhunglën meksikane. I ndarë nga gruaja, Henri i dëshpëruar ikën në Meksikë që të gjejë vetvehten, por përfundon në duart e Amados, një tip banditesk me një dhunti të veçantë në penetrimin e shpirtit njerëzor i stërvitur nga eksperiencat e tij të dhimbshme. Amado në një shpërfaqje të absurdit kërkon t’i nxjerrë sytë Henrit. Kjo metaforë e fuqishme e botës amerikane ku emigrantët nuk ndjehen kurrë të integruar, por edhe me shkatërrimin shpirtëror të Henrit paraqet bukur një përplasje të të dy botëve. Sipas Amados, sytë blu do jenë e vetmja gjë që do e bëjnë të dashurën e tij të zemrës Konsuelën të buzëqeshë. Në një betejë të fortë karakteresh Henri dhe Amado përplasen ballë për ballë me demonët e shpirtrave të tyre, me sakrificat e dashurisë dhe me humbjet e grave që ata kanë dashur.
Skenografia e realizuar nga artisti shqiptar paraqet një trinë (mjet lundrues në lumë) dhe simbolizon udhëtimin e personazhit kryesor nëpër dallgët e jetës, në një sfond abstrakt që perifrazon vizualisht pikturat e Xhekson Pollokut. Autori shprehet se: “E vendosa veçanërisht këtë vizion sepse i përshtatet më së miri pjesës… e shpreh mirë ndjesinë e një jete dhe situate abstrakte – ekspresioniste, shpreh tallazet e jetës, pasigurinë e një xhungle. Ka shumë elementë që e bëjnë tërheqëse këtë këndvështrim dhe mendoj se e jep plotësisht atmosferën e dramës që zhvillohet aty”. Vetë autori në hyrje të pjesës e vendos dhomën e Henrit në një godinë që pamjen nga spektatori e ka në formën e bashit të një anijeje. Skenografi Gjoni e çoi më tej abstragimin dhe e vendosi personazhin kryesor në një mjet lundrues të pasigurt siç është trina, një mjet i sajuar që mund të të hedhë në ujë në çdo çast. E gjithë skena e rrethuar nga një sfond transparent që jep vision abstrakt të një pylli ose deti me tallaze, përmes të clit shfaqen vegimet e ëndërrimeve ose demonëve të personazheve tanë. Çdo detaj është i menduar deri në imtësi. Tavolina, llampa e vajgurit, shtrati i varur. Koloriti i gjithe skenës jep tonin e një jete të konsumuar. E gjithë skenografia është e ngritur mbi ide të shtresëzuara që vijnë duke zbuluar pak nga pak misterin e pjesës ashtu siç zbulohet pak nga pak shpirti i personazheve gjatë zhvillimit të dramës.
Në rolet kryesore janë
Richard Fiske (Henri) Roberto Adolpho ( Amado)Pietro Gonzales (Vijejo)Marieta Carrero (Konsuela).
Regjia nën drejtimin e Sindi Marion.
Gjatë intervistave për TV “Alba Life” me aktorët dhe regjisoren e filmit Sindi Marion u folën fjalë miradie për skenografin shqiptar cka na bënte të ndiheshim tepër krenar me arritjet e tij. Andis Gjoni është rritur në një familje të shquar artistësh me baba kompozitorin e famshëm Simon Gjoni dhe pianisten e mirënjohur Mira Gjoni, doemos do të shprehej Andisi se mjedisi që më rrethonte ka ndikuar shumë në botën dhe kulturën time artistike.
Një grup artistësh shqiptarë miq të autorit morën pjesë në shfaqjen e dramës “Sy për Konsuelën” . Ata folën me krenari për pjesëmarrjen e një artisti shqiptar si skenograf dhe njëkohësisht u shprehën me emocion për realizimin artistik të dramës. Këtu përsëri do t’i referohem poetes së famshme amerikane Angleou e cila thotë: “Njerëzit mund të harrojne se çfarë ju keni thënë, mund të harrojnë se çfarë ju keni bërë, por kurre nuk harrojnë se si ju i keni bërë të ndihen”.
Ishte një natë e bukur artistike në Manhattan që do të ngelet gjatë në kujtesën e artdashësve amerikanë dhe shqiptarë, ngase jo vetëm loja mjeshtërore e aktorëve tërhoqi publikun me duartrokitje, por dhe ne si shqiptarë s’do ta harrojmë se si u ndjemë për këtë dramë të bazuar në një tregim të shkurtër të titulluar “Buqeta blu” e shkrimtarit meksikan Oktavio Paz laureat i çmimit Nobel në letërsi, por dhe skenën aq të përshtatshme realizuar nga artisti shqiptar Andis Gjoni.

8 shtator, 2015
Manhattan, New York

“Në zemër të botës”, një libër për Nënë Terezën

by

Botohen shkrimet e nobelistes shqiptare, Nënë Tereza‏/
TIRANE,3 Shkurt/- “Në zemër të botës” është një portret i fuqishëm i njërës prej femrave më të dashura të të gjitha kohëve, i rrëfyer me fjalët e saj nëpërmjet një përzierjeje magjepsëse të përvojave ditore të jetës, lutjeve dhe mençurisë shpirtërore.
Para pak ditësh, doli nga shtypi libri “Në zemër të botës” , me autore Nënë Terezën.
Libri është i përbërë me shkrime të nobelistes shqiptare, të cilat janë shkruar dhe botuar nëpër gazeta dhe revista të ndryshme, ndërsa pas vdekjes së saj, këto shkrime janë mbledhur dhe janë botuar në libra të ndryshëm, njëri prej të cilëve është ky që sapo është botuar edhe në gjuhën shqipe.
“Në zemër të botës” është një portret i fuqishëm i njërës prej femrave më të dashura të të gjitha kohëve, i rrëfyer me fjalët e saj nëpërmjet një përzierjeje magjepsëse të përvojave ditore të jetës, lutjeve dhe mençurisë shpirtërore. Ndiqeni Nënë Terezën nëpër rrugët e Kalkutës, Romës dhe Nju Jorkut dhe dëgjojeni atë duke ofruar margaritarë të së vërtetës shpirtërore, aq të përshtatshme sot po aq sa në ditët kur filloi punën e saj para shtatëdhjetë vjetësh.
Me humor, dhembshuri dhe qartësi lirike, Nënë Tereza ndriçon të shenjtën në punët e brendshme të përditshme të jetës. “Në zemër të botës” bart dëshmi të padiskutueshme ndaj influencës së një shpirti tërësisht të përkushtuar – me një zemër të dashurisë – ndaj një jete të të shërbyerit.
Nëpërmjet këtij libri, Nënë Tereza do të ju frymëzojë t’i pushtoni të tjerët me dashuri dhe dhembshuri dhe të punoni së bashku për paqen botërore.
Botimi i librit është mbështetur financiarisht nga Drejtoria për Kulturë e Komunës së Prishtinës. Librin e botoi “Deon-AB”, kurse është përkthyer prej anglishtes nga Alfred Beka.
Nënë Tereza u bë e njohur në botë për punën e saj vetëmohuese me “më të varfrit e të varfërve” në Kalkutë të Indisë. E lindur në vitin 1910 në Shkup, tani kryeqytet i Maqedonisë, Nënë Tereza e filloi periudhën e rishtares në Indi në vitin 1928. Që nga krijimi në vitin 1950, urdhri i saj, Misionaret e Bamirësisë, ka hapur më shumë se 500 qendra nëpër botë për t’iu ndihmuar atyre që janë duke vdekur dhe varfanjakëve. Nënë Tereza ka qenë pranuese e shumë shpërblimeve humanitare më prestigjioze në botë, përfshirë Medaljen e Lirisë të Shteteve të Bashkuara, çmimin Albert Schweitzer të Kombeve të Bashkuara dhe çmimin Nobel për Paqe. Ajo vdiq në vitin 1997.(Kortezi a.gegvataj

Festivali Folklorik Mbarëkombëtar i Gjirokastrës organizohet në 10-16 maj

by

Ministria e Kulturës ka njoftuar së fundmi se Komiteti Organizativ i Festivalit Folklorik Mbarëkombëtar të Gjirokastrës ka vendosur që Festivali Folklorik të zhvillohet në datat 10-16 maj 2015.
Një nga ngjarjet më madhore të pasurisë shpirtërore, e cila realizon përfaqësimin më të plotë të hapësirave gjeografike të trashëgimisë kulturore shpirtërore mbarëkombëtare ishte planifikuar të zhvillohej më 04 deri 09 prill 2015, në Kalanë dhe Qendrën Historike të qytetit muze të Gjirokastrës, “Pasuri botërore e njerëzimit” mbrojtur nga UNESCO.
MK bën me dije se kjo shtyrje erdhi pas kërkesës nga Qarqe që kryesisht përfaqësojnë zona të thella malore, të cilët kërkojnë të shtyhet java e zhvillimit të Festivalit Mbarëkombëtar Folklorik të Gjirokastrës, për shkak të kushteve të vështira të motit gjatë fazës aktuale përgatitore dhe me shqetësimin për një paraqitje sa më të mirë dhe të organizuar në këtë takim mbarëkombëtar të folklorit shqiptar.
Në skemën e kësaj veprimtarie u përfshinë 260 artistë dhe gjashtë grupe folklorike, bashkitë e Gjirokastrës dhe Libohovës bashkë me disa komuna, mes të cilave edhe minoriteti grek.