Dr. Pashko Camaj
Të ënjtën, me 25. 08. 2022, në kuadër të Panairit ndërkombëtar të librit që tradicionalisht mbahet në Tuz, u bë promovimi i librit të Ruzhdia Axhoviq “Gjerdani nga Shanllëurfa”, të përkthyer në gjuhën shqipe.
Autori i librit është një pinjoll i Tuzit dhe jeton e vepron në Sarajevë, ku është njëri ndër gazetarët më me famë.
Ka dhjetë vite që merret me letërsi, kurse “Gjerdani nga Shanllëurfa” deri më tani ka përjetuar gjashtë botime në gjuhën Boshnjake e duke falënderuar punën e shkëlqyer të përkthyesit Nikollë Camaj, nga mbrëmë do ta shijojnë edhe lexuesit shqiptarë. Vetë vepra paraqet dramën tragjike të luftës në Bosnje, por strumbullar i veprës megjithatë mbetet dashuria e pafat mes dy personazheve kryesorë, djaloshit boshnjak dhe vajzës shqiptare. Ngjarja vendoset në një qytet pa emër, të Bosnjës, sepse ai mund të ishte cilido qytet. Sipas asaj që dëgjuam nga panelistët në promovim, personazh kryesor megjithatë mbetet Gjerdani, i sjellë nga qyteti Turk në kufi me Sirinë, Shanllëurfa.
Rreth tij sillet fati i personazheve që kalon nëpër momente tepër rrëqethëse që lexuesin nuk mund ta lënë indiferent. Që të përkthehet në shqip ndikuan shumë faktorë, por ajo që më përcaktoi që ta përkrah këtë përkthim është fakti se miku im Ruzhdi Axhoviq për herë të parë futi në letërsinë e Boshnjakëve çështje të kodit moral shqiptarë.
Duke vlerësuar punën e njerëzve tonë jashtë vendit, përkthyesi i veprës Nikollë Camaj, në fjalën e vet, ndër të tjerat tha: “Para se të lexoj ato pak fjalë që e kam thënë për librin, e që mund t’i gjeni edh enë fillim të romanit, dua të them diçka më tepër për njerëzit tonë që na e përcjellin larg dhe na e ngritin lart emrin e vendlindjes sonë, Tuzit e Malësisë. Këtyre njerëzve u kemi shumë borxh!
Prandaj ne, që kemi mbetur, apo që kemi qëndruar për të kontribuar këtu, po mundohemi që mos t’ua humbim mundin, duke promovuar emrin e tyre dhe veprën e tyre, sikur që ata na promovojnë vendlindjen e vet.
Dikush në sport, dikush në shkencë, dikush me libra e vepra tjera të artit, dikush me investime e donacione, që të gjithë meritojnë të promovohen në vendin e vet, në vendin prej ku kanë shkuar atje ku jetojnë e veprojnë. Ne, me ta rritemi, përmes tyre na njohin, madje shpesh më tepër se përmes atyre që janë të paguar të bëjnë këtë punë”.
Mbi veprën dhe përkthimin foli njëri prej njohësve më të mirë të gjuhës shqipe, siç u prezantua nga moderatori, z. Dimitrov Popoviq. Ai duke folur për përkthimin vlerësoi se është i nivelit shumë të lartë dhe se përkthyesi është në vazhdën e asaj që kanë bërë përkthyesit më të njohur shqiptarë siç është Fan Noli, kurse te ne Esad Mekuli.
Me këtë Nikollë Camaj “ka vazhduar traditën e bukur të përkthimit në shqip, traditë që ka qenë e përparuar nga Mekuli i madh dhe që vazhdon sot e kësaj dite”, me çka “përkthyesi ka vërtetuar atë që ka realizuar me kohë Noli i madh, se gjuha shqipe është e aftë dhe e pasur të shprehë vlera të mëdha botërore”.
Ndërkaq, autori i librit, duke falënderuar për ambientin e mrekullueshëm para Qendrës së kulturës në Tuz, për atmosferën tejet miqësore, falënderoi përkthyesin z. Nikollë Camaj, pastaj vlerësuesin e përkthimit, Dimitrov Popoviq, për fjalën e rastit, Qendrën për zhvillimin e kulturës së pakicave për botimin e librit, si dhe të gjithë të pranishmit me përshëndetje malësore “mirë se ju ka pru Zoti”.
Me përkthimin e veprave pasurohet kultura jonë, vlerësohen pinjollët e këtij vendit, le të mbetet porosi për ne që jetojmë në diasporë që edhe tutje, e në vazhdim, të ndihmojmë përkthimin, botimin dhe afirmimin e veprave që lartësojnë emrin shqiptar, Malësinë dhe Tuzin, e që krijohen në gjuhët e tjera.