DR. IBRAHIM RUGOVA – Page 2 – Dielli

Lumturimi i Nënës Tereze, në ceremoni Presidenti historik Rugova

October 19, 2020 by dgreca

Para 17 viteve, 19 Tetorin 2003 të lumturimit të Nënës Terezes, në Vatikan, nga Papa Gjon Pali i dytë, -Presidenti historik i Kosovës Dr. Ibrahim Rugova e vlerësonte ditë historike për shqiptarët dhe botën/

-Ishte viti 1995, kur në 7 Dhjetor Presidenti i Republikës së Kosovës, Ibrahim Rugova, Rrugës për në Shtetet e Bashkuara të Amerikës takohet për hërë të parë e të vetme me Nobelisten Shqiptare Nënë Terezen në Aeroportin e Romës/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 19 Tetor 2020/ Para 17 vitesh, më 19 Tetor 2003, Presidenti historik i Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova, në Vatikan, mori pjesë në ceremonitë e lumturimit të Nënës Tereze, misionares shqiptare Gonxhe Bojaxhiu me origjinë nga Kosova, lindur në Shkup. Para më se gjysmë milioni njerëzve, në sheshin Shën Pjetri në Vatikan, Papa Gjon Pali i dytë ka lumturuar Nënë Terezën.

Presidenti historik Rugova, pas kthimit nga pjesëmarrja në ceremonitë e lumturimit të Nënës Tereze, e vlerësoi këtë akt si ditë historike për Kosovën dhe popullin shqiptar.

“Po kthehem nga Roma, ku ishim në ditën e beatifikimit të Nënës Tereze, që është një ditë e madhe për Kosovën, për popullin shqiptar.

Mund të themi se është një ditë historike dhe një ditë e madhe për gjithë botën, sepse ajo është Nënë shqiptare dhe poashtu Nënë e gjithë botës”, theksoi Presidenti Rugova në një deklaratë para mediave në Aeroportin e Prishtinës, në 22 Tetor 2003.

Gjithashtu Presidentti Rugova shprehu kënaqësinë që në ceremoninë e lumturimit të Nënës Tereze morën pjesë me mijëra shqiptarë nga Kosova, viset shqiptare dhe nga bota.

Me këtë rast, Presidenti Rugova falenderonte Papa Gjon Pali II për lumturimin e Nënës Tereze dhe organizimin e ceremonisë madhështore që hapi rrugën për shenjtërimin e Nënës Tereze.

Në 17 Tetor 2003, para ceremonisë së lumturimit, Vatikani publikoi një biografi të Nënës Tereze. Teksti fillonte pikërisht me një deklarim të Nënë Tërezes në vitin 1995, ku ajo theksonte prejardhjen dhe besimin e saj me këto fjalë: “Me gjak jam shqiptare, me shtetësi jam indiane dhe me zemër i përkas Jezu Krishtit”.

Rrugës për në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Presidenti historik i Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova, ka takuar tëLumen Nënë Tereza, nobelisten – nënën tipike shqiptare, që është edhe e gjithë botës, siç është shprehur ai.

Ishte viti 1995, kur në 7 DhjetorPresidenti i Republikës së Kosovës, Ibrahim Rugova, takohet për hërë të parë e të vetme me Nobelisten Shqiptare Nënë Terezen. “Do të lutem për popullin e Kosovës”, tha Nëna Tereze gjatë këtij takimi me Presidentin Rugova. Takimi u zhvillua në Aeroportin e Romës, gjatë rrugës së Presidenti Rugova për në Uashington. “Unë e kam takuar vetëm një herë Nënën Tereze në Aeroportin e Romës, rastësisht, por veprën e saj e njoh shumë, shumë mirë…Ato pak çaste që kemi kaluar, kur iu prezantova si President i Kosovës i rodhën lotët, ishte në vitin 1995…dhe dëshiroi sukses dhe punë dhe e ndinte në zemër popullin e Kosovës dhe popullin shqiptar që e ka dëshmuar edhe me vepër”, ka treguar Presidenti Rugova…

DR. IBRAHIM RUGOVA: VETITË E NJË BURRËSHTETI

December 29, 2019 by dgreca

Me rastin e 30-vjetorit të themelimit të Lidhjes Demokratike të Kosovës / Nga Frank Shkreli/

Ditët e fundit, historiani i njohur dhe njëri prej intelektualëve më të shquar të Kombit shqiptar, Jusuf Buxhovi botoi, me rastin e 30-vjetorit të Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), dokumentin autentik të programit të kësaj lidhjeje njëra prej partive më të mëdha politike në Kosovë.  Dokumenti origjinal që mban nënshkrimin e Jusuf Buxhovit, është nënshkruar me datën e 23 Dhjetor të vitit 1989.  Dokumenti në fjalë, në të cilin radhiten angazhimet e LDK-së për të ardhmen e Kosovës, sipas historianit Buxhovi, ishte bazuar mbi sugjerimet e paraqitura nga akademikët e njohur të Kosovës, Gazmend Zajmi, Fehmi Agani dhe Ajri Begut dhe ishte miratuar njëzëri nga Kuvendi themelues i Lidhjes Demokratike të Kosovës.
                Urime LDK-së në 30-vjetorin e themelimit të saj, megjithëse ky shënim nuk është për LDK-në, por për Dr. Ibrahim Rugovën — të cilit, delegatët që morën pjesë në themelimin e LDK-së — ia besuan Kryesinë e Lidhjes Demokratike të Kosovës, lëvizjes ndoshta më të madhe mbarë popullore që ka ekzistuar ndonjëherë në trojet shqiptare dhe të cilën ai e drejtoi për 16 vjet.  Në një kohë ndryshimesh të mëdha politike, anë e mbanë Evropës, ishte një grup shkrimtarësh dhe intelektualësh shqiptarë të Kosovës që miratoi themelimin e një partie – ndoshta e para e këtij lloji në Evropën post-komuniste — e cila më në fund do të artikulonte kërkesat politike dhe kombëtare të shqiptarëve, si nisëmtarja e proceseve të pluralizmit politik ndër shqiptarë, në rrethana mjaft të vështira nën të cilat gjëndej në atë kohë Kosova.
Në deklaratën e Kuvendit nismëtar thekësohej një temë gjithnjë aktuale edhe sot, të drejtat dhe liritë e shqiptarëve në trojet e veta, ku thuhej se, “Është e drejtë e shqiptarëve në trojet e tyre etnike të komunikojnë e të bashkëpunojnë në mënyra që i konsiderojnë vetë më të përshtatshme, sikur që është e drejtë e tyre që në hapësirën gjithë shqiptare, në frymën e ecurive të sotme politike e civilizuese evropiane, të bashkëpunojnë, të papenguar dhe të kërkojnë që kufiri me Shqipërinë të shëndërrohet nga një mur i pengimit në një vijë të takimit e të komunikimit të lirë ndërshqiptar”.

Ndërkohë që Dr.Ibrahim Rugova u zgjodhë Kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës, me “aklamacion” — në rolin e Kryetarit të Partisë së re — në përmbyllje të Kuvendit, Dr. Rugova u ka deklaruar delegatëve se, “LDK-ja kontribuoi që sot shqiptarët pa frikë mund të shtrojnë kërkesat politike dhe të gjitha problemet që i preokupojnë, jo vetëm karshi pushtuesit, por kemi arritur që të lirohemi edhe brenda vetvetes”, ka thekësuar Presidenti i ardhëshëm historik i Kosovës.

Kush ishte Dr. Ibrahim Rugova, i cili pothuaj pa asnjë përvojë në fushën politike dhe diplomatike, nga një intelektual i panjohur jaashtë Kosovës, mbrenda një kohe të shkurtër, në një periudhë të vështirë për Kombin shqiptar, bëri aq shumë miq anë e mbanë botës — mbrenda dhe jashtë kancelarive më të njohura botërore –jo vetëm për Kosovën, por edhe për Kombin shqiptar në përgjithësi?

Unë kam patur nderin ta takoja, Dr. Rugovën, para se të bëhej i njohur ndërkombëtarisht, më s’pari si njeri, si intelektual e shkrimtar, por mbi të gjitha si shqiptar, në shtëpinë time në Virxhinia, afër Washingtonit, në tetor të vitit 1989, që për të ishte edhe vizita e tij të parë në Washington.  Në librin e tij, “Në hap me Rugovën”, Adnan Merovci, ish-këshilltar i Presidentit Rugova për një kohë të gjatë ka shkruar në librin e tij, “Në Hap Me Rugovën”, se Ibrahim Rugova, “posedonte atribute profetike” që e dallonin nga të tjerët.  Për këtë unë isha bindur që nga takimi i parë me ‘të.  Autori gjithashtu citon Dr. Rugovën t’i ketë thënë se, “Jemi popull i vogël, edhe lisat duhet t’i bëjmë për vete”.  Presidenti i ardhëshëm i Kosovës ishte i qartë se ai i konsideronte Shtetet e Bashkuara të Amerikës, si “lisin e madh” që shqiptarët duhej ta bënin për vete.  Gjithashtu pyetjes se si duhej vepruar për tu përballur me shtypjet brutale serbe që po shtoheshin gjithnjë kundër shqiptarëve në Kosovë, ai qe përgjigjur që në vizitën e tij të parë  në Washington në tetor të vitit 1989, se fillimisht duhej të ndërmirreshin urgjentisht dy gjëra si hapa të parë: ndërkombtarizimi i çështjes së Kosovës dhe vendosja e një numri të konsiderueshëm forcash ushtarake të OKB-së ose të NATO-s në Kosovë, pikë kjo që më vonë, siç shkruan edhe Z. Merovci, kryesonte 10-pikat e planit veprues paraqitur bashkisë ndërkombëtare, për zgjidhjen e krizës në Kosovë.  Duket pra, se që në vizitën e parë në Shtetet e Bashkuara, Ibrahim Rugova, kishte menduar për masat dhe opcionet më të mira dhe më të efektshme fillestare për të zgjidhur të ardhmen afat gjatë të Kosovës.  Ai e konsideronte ndërkombëtarizimin e çështjes së Kosovës si një mision personal.  Por, ai kurrë nuk u predikonte të tjerëve, por i shpjegonte faktet me urtësi dhe pa zemërim.  Në këtë pike, udhëheqsit e sotëm shqiptarë në Tiranë dhe në Prishtinë mund të mësojnë shumë nga ish-Presidenti Rugova, se si duhet komunikuar me të huajt.  Si askush tjetër, Dr. Ibrahim Rugova i paraqiti botës bindshëm përdhunimin historik të kombit shqiptar dhe si përfundim, bota me në fund, e dëgjoi.

Presidenti Ibrahim Rugova ishte një udhëheqës shqiptar, ndryshe, me veti dhe karakteristika që e dallojnë nga të gjithë të tjerët.  Me cilin udhëheqës tjetër të 100-viteve të kaluar, përfshirë politikanët aktualë, mund të krenohen shqiptarët.  Rugova jo vetëm që e deklaroi, por i vuri themelet e miqësisë së përherëshme midis Shteteve të Bashkuara e Kosovës.

Ibrahim Rugova jo vetëm që e deklaroi, por i vuri themelet miqësisë së përherëshme midis Shteteve të Bashkuara dhe Kosovës dhe në proces forcoi mëtej   lidhjet e forta midis dy kombeve tona.  Presidenti historik i Kosovës, ruante një krenari atdhedashurie si asnjë udhëheqës tjetër shqiptar i kohërave moderne.  Ish-Presidenti i Kosovës, ishte një burrështeti ndryshe me bashk-biseduesit e tij, qoftë shqiptarë apo ndërkombëtarë.  Ai ishte ndryshe sepse ofronte gjithmonë urtësinë, miqësinë e qëndresën tradicionale, që gjatë shekujve kanë përberë vlerat e qenjës shqiptare — së bashku me besën, nderin e burrëninë.  Presidenti Rugova besonte se bota, sidomos ajo perëndimore, do të kishte respekt më të madh për shqiptarët nëqoftse ata do t’u përmbaheshin këtyre vlerave bazë të identitetit të tyre arbëror. Dr. Rugova ishte një burrështeti shqiptar ndryshe, i frymëzuar nga këto virtyte.  Ai me durim, guxim e besim – fillojë të shpaloste para botës dinjitetin dhe vlerat kombëtare të shqiptarëve, të nepërkambura për më shumë se 50 vjetë nga një ideologji sllavo-komuniste, anti-perëndimore, krejt e huaj për kulturën dhe traditat më të mira shqiptare.

Kam respekt për Ibrahim Rugovën si një burrështeti ndryshe, për bindjen e tij dhe siç shprehej me të tjerët, se komunizmi ishte rreziku më i madh që i ka ndodhur Kombit shqiptar në shekullin e 20-të, si dhe për faktin se besonte që Kombi shqiptar, në liri e në demokraci, duhej të ndërtonte bazat e ekzistencës së tij dhe të shtetformimit – jo mbi një ideologji të huaj sllavo-komuniste ose në trashëgiminë e saj autoritare — por mbi vlerat dhe trashëgiminë shpirtërore dhe patriotike të rilindasve të vërtetë të Kombit.

Ibrahim Rugova ishte një udhëheqës shqiptar ndryshe sepse kishte parime gjykuese dhe një kulturë e qytetërim njerëzor perëndimor, plotë urtësi, të gërshetuar me traditat dhe vlerat më të mira të kombit shqiptar.  Megjithëse shumë e kanë kritikuar dhe e kritikojnë gjithnjë se ishte tepër paqësor për kohën që jetoi, Ibrahim Rugova ishte ndryshe, sepse ishte i vetdijshëm se edhe trimëria dhe pushka e kanë vendin dhe kohën e vet për t’u përdour në mbrojtje të interesave të kombit, por ai njëkohësisht me sjelljet e tija, tregoi se dashuria për popullin e vet dhe mbrojtja e të drejtës dhe interesave kombëtare dëshmohet gjithashtu edhe duke i ruajtur nderin emrit shqiptar, në marrëshëniet me njëri tjetrin dhe me të huajt.

Një gjë tjetër që e dallonte Presidentin Rugova si burrë shteti ndryshe nga politikanët e sotëm shqiptarë, është se ai fliste pak, nuk i kërkonte kamerat as studiot televizive, por megjithkëtë, jehona dhe apeli i tij në mbështetje të drejtave të shqiptarëve në Kosovë dhe anë e mbanë trojeve shqiptare, u dëgjua anë e mbanë botës.
Unë nuk jam i sigurt se si do të vepronte Presidenti Ibrahim nën rrethanat e sotëme politike kaotike në Kosovë dhe në Shqipëri, por për një gjë jam i sigurt:se nëqoftse politikanët e sotëm shqiptarë do të kishin urtësinë, fuqinë mendore dhe atdhedashurinë e Ibrahim Rugovës, për të venë interesat e Kombit mbi ato personale dhe partiake, shqiptarët në përgjithësi do të ishin më mirë se ç’janë sot.  Jam i sigurt se përballë përçarjeve aktuale të egëra politike, në Shqipëri dhe në Kosovë, Ibrahim Rugova do të jepte kushtrimin e arsyes, për tu këthyer në rrugën e pajtimit duke bërë thirrje, “Uluni burra të pajtojmë vendin”.  I bindur në drejtësinë dhe më fund në realizimin e kërkesave historike të shqiptarëve, ai citohet të jetë shprehur në tubimin e themelimit të Lidhjes Demokratike të Kosovës, 30-vjetë më parë, se atëherë, madje në një gjëndje shumë më të vështirë se sot për shqiptarët ka thënë: “Ne kemi forcën morale të popullit, e cila çmohet shumë në botë.  Ne jemi nën gjëndje okupimi, por jemi solidarë me njëri tjetrin, falë edhe mërgimtarëve tanë në botën e jashtme”, ka theksuarDr. Ibrahim Rugova, 30-vjet më parë me rastin e themelimit të Lidhjes Demokratike të Kosovës.  Kjo është një porosi për klasën e sotëme politike shqiptare, ashtu siç e ka thënë edhe Presidenti historik i Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova, 30-vjet më parë: Besoni në forcën morale të shqiptarëve dhe dëgjoni kushtrimin e tyre, brenda dhe jashtë trojeve shqiptare kudo që janë, për pajtim politik e kombëtar!



Foto në shtëpinë e Dr. Elez Biberaj në zonën Fairfax të shtetit Virxhinia, jo larg Washingtonit, me delegacionin e parë nga Kosova, ardhur në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në Prill të vitit 1990, (menjëherë pasi ishte themeluar Lidhja Demokratike e Kosovës).  Delegacioni i Kosovës kryesohej nga Dr. Ibrahim Rugova.  Mungon në foto, Dr. Rugova, pasi ai nuk erdhi tek shtëpia e Elez Biberaj, për arsye sigurie.  Me atë rast, ish-kongresmeni amerikan me origjinë arbëreshe, Joe Dioguardi kishte marrë përsipër që Shërbimi Sekret Amerikan të kujdesej për sigurinë e Dr. Rugovës, duke e trajtuar atë si një udhëheqës shteti gjatë një vizite zyrtare në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.


Foto me rastin e një konferencë shtypi në kryeqendrën e Zërit të Amerikës në Washington ku morën pjesë Senatori republikan Robert Dole dhe Dr. Ibrahim Rugova, organizuar nga Dr. Elez Biberaj, në atë kohë Kryeredaktor i Divizionit të Euro-Azisë të Zërit të Amerikës, në sallën e konferencave të shtypit të VOA’s, në vitin 2004.

                Darkë me Dr. Ibrahim Rugovën në familjen fisnike të mikut dhe kolegut tim të ngushtë, Dr. Elez Biberaj, në fillim të 1990-ave.

***Fotot nga Dr. Elez Biberaj**


                                  Takimi i fundit me Presidentin Rugova, Prishtinë, 2005



      Në Kuvendin e Kosovës me mikun e shqiptarëve, Kongresmenin Eliot Engel, 2005

Frank Shkreli: 30-vjetori i vizitës së parë të dr. Ibrahim Rugovës në Washington

January 22, 2019 by dgreca

…dhe 13-vjetori i kalimit të tij në amshim/

Dr. Ibrahim Rugova dhe Dr. Engjëll Sedaj në shtëpinë e autorit në Falls Church, të shtetit Virginia, jo larg Washingtonit (1989) ku miqtë e dashur kaluan dy net e tre ditë, të shoqëruar nga aktivisti i komunitetit, Z. Simon Simolacaj. Mysafirët e lartë nga Kosova erdhën për herë të parë për vizitë në Washington, pasi kishin marrë pjesë në seminarin e organizuar me rastin e 300-vjetorit të vdekjes së Imzot Pjetër Bogdanit, të organizuar nga Kisha Katolike Shqiptare, “Zoja e Shkodrës”, në Universitetin e njohur Fordham, të New Yorkut.

Disa ditë pas përfundimit të seminarit në Universitetin e njohur Fordham, Dr. Ibrahim Rugova dhe Dr. Engjell Sedaj erdhën me një mik timin, Zotin Simon Simolacaj të më vizitonin në Washington. Në atë kohë, unë punoja si Këshilltar i Programeve radiofonike drejtuar botës komuniste në Drejtorinë Evropiane të “Zërit të Amerikës”.

Dr. Ibrahim Rugova, Frank Shkreli dhe Dr. Engjëll Sedaj në Kongresin e Shteteve të Bashkuara në Washington, Tetor 1989. Ishte kjo vizita e parë dhe takimi im i parë me Presidentin e ardhshëm të Republikës së Kosovës në Washington, por jo e fundit.

Në atë kohë, unë nuk i njihja dhe as nuk dija shumë, as për Dr. Rugovën, as për Dr. Sedajn, përveç faktit se ishin dy intelektualë të dalluar nga Kosova, të ftuar nga Kisha Katolike Shqiptare në New York për të folur me rastin e 300-vjetorit të vdekjes së Imzot Pjetër Bogdanit. Por e prita mirë vizitën e tyre pasi, pa dyshim, ishte një privilegj për të pasur në shtëpinë tonë dy mysafirë të tillë, të nderuar. Për më tepër, vizita e tyre bëri të mundur për të biseduar me dy intelektualë të kalibrit të tyre, mbi gjendjen e atëhershme në Kosovë, pasi megjithëse punoja në qendër të informacionit dhe lajmeve ndërkombëtare, lajmet nga Kosova ishin të pakta dhe ato që na vinin në redaksi ishin pothuaj, pa përjashtim, të ngjyrosura nga propaganda serbe, e cila ia paraqiste botës çështjen shqiptare në Kosovë si donte vetë dhe bota fatkeqësisht e besonte. Zëri i shqiptarëve në Kosovë nuk dëgjohej dhe bota e jashtme nuk ishte aspak në dijeni të vuajtjeve e torturave që diktatura serbe bënte mbi popullsinë shqiptare në atë krahinë. Ishte jetike që të krijohej një kundër-balancë, por edhe të zbuloheshin shpifjet e Beogradit dhe të njoftohej bota, e sidomos Washingtoni rreth instalimit të një regjimi diktatorial dhe terrorist, policor e ushtarak serb në Kosovë, që si objektiv kryesor kishte zbatimin e planit për shfarosjen e shqiptarëve nga Dardania antike.

Në një moment miqësor me vizitorët e nderuar nga Kosova në Washington, 1989

Kanë kaluar 30-vjet, por me kënaqësi e kujtoj këtë vizitë dhe bisedat e paharrueshme me miqtë nga Kosova, të cilët megjithëse nuk i kisha njohur më parë, na shkoi biseda si është më mirë dhe sikur të kishim qenë miq të vjetër, megjithëse isha pak më i ri nga mosha. Pa ditur se si do shkonin punët në Kosovë dhe për atë vetë si person dhe politikan i ardhshëm i Kosovës, pasi në atë kohë ishte vetëm Kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve, më kujtohet se shqetësimi i tij kryesor ishte nevoja për sensibilizimin e çështjes shqiptare në arenën ndërkombëtare, në përgjithësi, por sidomos në Washington. Si studiues i mirë i historisë dhe si atdhetar i vërtetë që ishte – ai i dallonte mirë miqtë nga armiqtë e Kombit shqiptar. Megjithëse ishte vizita e parë e tij në Washington dhe në Shtetet e Bashkuara, Dr. Rugova ishte i bindur në mendjen e tij, se Kosova dhe shqiptarët – në Shtetet e Bashkuara dhe në Washingtonin zyrtar, do të gjenin mikun dhe përkrahësin e të drejtave të shqiptarëve, ashtu siç edhe ka ndodhur që prej përkrahjes së pavarësisë së Shqipërisë nga Presidenti Udrou Wilson e këtej.Në mendimin tim, vizita e parë e Dr. Ibrahim Rugovës në Nju Jork dhe në Washington – sigurisht pa e ditur as ai vetë këtë gjë në atë kohë – mund të konsiderohet si fillimi i diplomacisë moderne të Kosovës ose si fillimi i ndërkombëtarizimit të çështjes së Kosovës. Koha e tregoi se Dr. Rugova u kthye në Kosovë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës i frymëzuar dhe me një ndjenjë misioni personal, megjithëse disa kritikë e ndoshta edhe disa miq të tij mund të thonë se, i hyri kësaj fushe, me një mungesë dëshire për t’u marrë me politikë.

Historia e mëvonshme tregoi se, me gjithë të metat që mund të kishte si njeri dhe si udhëheqës, që kundërshtarët e tij, pa hezitim ia venin në dukje vazhdimisht, jo vetëm Kosova, por i mbarë Kombi shqiptar tashti kishte një zëdhënës ndryshe dhe si asnjëherë më parë. Sidomos Kosova, megjithëse në rrethana shumë të vështira, tashti kishte një zë të urtë që dëgjohej dhe respektohej nga të gjithë bashkëbiseduesit e tij ndërkombëtarë.

Ishte një zë që fliste për të drejtat e shqiptarëve në trojet e tyre, për liri dhe demokraci për popullin e vet dhe si asnjë përfaqësues tjetër i Kombit shqiptar, siç ka thënë edhe ish-presidenti i Shteteve të Bashkuara, Bill Klinton, Ibrahim Rugova e shpjegonte çështjen shqiptare në një mënyrë të kuptueshme – nga pikëpamja historike dhe njerëzore, sidomos për të huajt.

Si askush tjetër – para tij ose pas tij – Dr. Ibrahim Rugova i paraqiti botës përdhunimin historik të Kombit shqiptar dhe bota filloi ta dëgjonte dhe, më në fund, filloi të interesohej për tragjedinë dhe krimet që regjimi kriminal i Serbisë po bënte në Kosovë, me qëllim zhdukjen e racës shqiptare nga trojet e veta mijëvjeçare.

Foto e fundit e autorit me Presidentin Ibrahim Rugova, në zyrën e tij në Prishtinë, 2005

Në këtë 30-vjetor të vizitës së tij të parë në Washington, desha vetëm të shënoj dhe të ndaj me miqtë e mi disa mbresa, shkurtimisht – por për mua të paharrueshme – nga vizita dy-tri ditëshe e Dr. Rugovës në shtëpinë tonë në Washington, më 1989 dhe arsyet se pse jam përpjekur ta përkrah gjatë viteve. Ajo vizitë nuk më harrohet mua, as familjes time dhe njohja ime me të, gjatë asaj vizite, çoi në një miqësi shumëvjeçare, deri sa ai ndërroi jetë – dritë i baftë shpirti! Respekti im për Dr. Rugovën e ka zanafillën, pikërisht, në atë vizitë, pasi përshtypjet e mia të para dhe respekti për këtë udhëheqës të madh të Kombit shqiptar, sa ka ardhur e është rritur gjatë viteve. Për mua, arsyeja për këtë është se, si asnjë udhëheqës tjetër shqiptar që unë kam njohur, Presidenti Rugova kishte një vizion të qartë për të ardhmen e Kosovës dhe të Kombit shqiptar. Si asnjë tjetër udhëheqës, ai ishte i bindur në rrugën që duhej të ndiqte Kombi shqiptar për t’u radhitë ndershmërisht në radhën e kombeve të përparuara të perëndimit. Ai ishte i bindur në përkrahjen e perëndimit drejt kësaj rruge e, sidomos, të Shteteve të Bashkuara të Amerikës – drejt rrugës së bashkimit dhe integrimit të Kombit shqiptar me vendet perëndimore.

E respektova për bindjen e tij se komunizmi ishte rreziku dhe fatkeqësia më e madhe që i kishte ndodhur Kombit shqiptar në shekullin e 20-të dhe për faktin se besonte që Kombi shqiptar duhej të ndërtonte bazat e ekzistencës së tij mbi vlerat dhe trashëgiminë shpirtërore dhe patriotike të rilindësve të vërtetë. Ibrahim Rugova nuk mburrej me retorikë të zbrazët, por me ide e vizione të qarta për një të ardhme më të mirë të Kombit të vet, duke i dhënë kështu një emër të nderuar dhe të respektuar gjakut shqiptar edhe në arenën ndërkombëtare. E respektova Dr. Rugovën, sepse ai nuk ishte i frymëzuar nga ideologjia komuniste, as në mendime, as në veprime – si shumë nga ata të brezit te tij që ishin rritur e shkolluar në atë sistem ideologjik të huaj. Përkundrazi, Ibrahim Rugova kishte parime gjykuese dhe një kulturë e qytetërim njerëzor plot urtësi, të gërshetuar nga traditat dhe vlerat më të mira të Kombit shqiptar. Ai ishte i vetëdijshëm se, natyrisht që, trimëria dhe pushka e kanë vendin dhe kohën e vet për t’u përdorur në mbrojtje të interesave të Kombit, por me shembullin e tij, ai gjithashtu tregoi se dashuria për popullin e vet dhe mbrojtja e interesave kombëtare, dëshmohet gjithashtu duke i ruajtur nderin emrit shqiptar – një mesazh ky shumë i përshtatshëm dhe tepër i nevojshëm për kohën sot – sidomos për politikanët e sotëm anë e mbanë trojeve shqiptare në Ballkanin Perëndimor. Kjo është edhe njëra nga trashëgimitë e Presidentit të parë të Republikës së Kosovës, Dr. Ibrahim Rugovës me rastin e 30-vjetorit të vizitës së tij të parë në Washington dhe në 13-vjetorin e kalimit të tij në përjetësi. Për këto ai gëzon respektin tim!

Duke bërë nderimet e mia para arkivolit të ndjerit President Ibrahim Rugova, Prishtinë, 21 Janar, 2006

Presidenti Rugova, 23 Dhjetor 2005: Pavarësia e Kosovës, e padiskutueshme

December 23, 2018 by dgreca

-“Objektivi kryesor është pavarësia e Kosovës. Do të punojmë në të gjitha segmentet që të jetë një pavarësi e qëndrueshme, që do t’u përgjigjet të gjithë qytetarëve të Kosovës, në të mirë të gjithë qytetarëve të Kosovës”, theksonte Presidenti historik Dr. Ibrahim Rugova para 13 vitesh, në 23 Dhjetorin 2005, në takim të fundvitit të tij të fundit, ku paralajmëronte formimin edhe të dy ministrive të reja – të Ministrisë së Mbrojtjes dhe asaj të Punëve të Jashtme të Kosovës/

1 Behlul Rugova.com

Kalendar historik-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/

PRISHTINË, 23 Dhjetor 2018/ Presidenti historik i Kosovës Dr. Ibrahim Rugova – Presidenti i lëvizjes së fuqishme gjithëpopullore demokratike për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës, në ditën e përvjetorit të themelimit të LDK-së, partisë-lëvizje, që e udhëhiqte që nga fillimi, ritheksonte se pavarësia është e padiskutueshme, tek fliste jepte mesazh, si një amanet, në Rezidencën në lagjen Velania të Prishtinës, në 23 Dhjetor 2005, më pak se një muaj para se të kaloi në amshim në 21 Janar 2006.
“Objektivi kryesor është pavarësia e Kosovës. Do të punojmë në të gjitha segmentet që të jetë një pavarësi e qëndrueshme, që do t’u përgjigjet të gjithë qytetarëve të Kosovës, në të mirë të gjithë qytetarëve të Kosovës”, theksonte Presidenti Rugova në atë takim të fundvitit të tij të fundit, ku paralajmëronte formimin edhe të dy ministrive të reja – të Ministrisë së Mbrojtjes dhe asaj të Punëve të Jashtme të Kosovës.

Në Rezidncën Presidenciale në Velani, ku regjistrova për të fundit herë deklaratat e Presidentit historik Rugova, në 23 Dhjetorin 2005, ai kishte takime të veçanta – priti kryetarët e degëve të LDK-së në Kosovë dhe diasporë me rastin e 16 vjetorit të themelimit të LDK-së, e më pas kishte takim pune me kryeministrin e atëhershëm të Kosovës Bajram Kosumi.

“Unë e vlerësoj si vit të suksesshëm për qeverinë dhe institucionet tona për punën që është bërë, ndërsa në një moment me rëndësi është edhe hapja e bisedimeve për të ardhmen për pavarësinë e Kosovës që është rezultat i punës që e ka bërë qeveria, institucionet dhe populli i Kosovës”, tha Presidenti Rugova, ndërsa përsëriti insistimin e tij për njohjen direkte të pavarësisë së Kosovës, e cila theksoi se do të qetësonte këtë pjesë të Evropës dhe të botës.

Sa i përket çështjes së decentralizimit, të shtruar nga gazetarët, Presidenti Rugova tha se procesi i bisedimeve ka filluar tash, ndërsa ka pika të ndryshme.

“Decentralizimi siç e kemi thënë është çështje e Kosovës, pra mund t’i dëgjojmë edhe palët tjera. Mund të bisedohet si pako shtesë e pavarësisë, unë kështu e quaj, se pavarësia është e padiskutueshme, prandaj ne siç e dini kemi filluar një fazë të privatizimit me pilot projektet që ka qenë hap mjaft i guximshëm dhe më vonë do të shikojmë një reformë të përgjithshme të pushtetit lokal që më lehtë do ta bënim me njohjen e pavarësisë së Kosovës”, tha Presidenti Rugova.

Presidenti historik i Kosovës shtoi se gjithmonë mbesin punët që nuk mund të kryhen. “Ne i përmendëm vetëm ato punë që i kemi kryer dhe që janë mjaft të rëndësishme, ndërsa objektivat dhe programin për vitin e ardhshëm e paraqet qeveria dhe institucionet e Kosovës. Punë që ka mbetura e madhe pa u kryer është çështja e njohjes së pavarësisë”, tha ai.

Ndërsa, sa i përket formimit të ministrive të reja, Presidenti Rugova tha se së shpejti do të vendoset për këtë.

Ndërkohë, në 25 dhjetor 2005, me një shkresë dërguar shefit të UNMIK-ut e autoriteteve më të larta të Kosovës katërmbëdhjetë përfaqësues të jetës publike të Mitrovicës, përmes nënshkrimeve të tyre, kërkonin që, me qëllim të inkurajimit të integrimit të qytetit të Mitrovicës dhe të injektimit për zhvillim ekonomik, dy ministritë e Kosovës në formim – Ministria e Punëve të Brendshme dhe Ministria e Drejtësisë të vendosen në qytetin e Mitrovicës, më të madhin verior të Kosovës.

TRE OPSIONET E ZGJIDHJES SË ÇËSHTJES SHQIPTARE

October 11, 2018 by dgreca

KOSOVË-TRE OPSIONET E ZGJIDHJES SË ÇËSHTJES SHQIPTARE TË 11 TETORIT 1991/

1 Rugova me aganin.JPG

-“Ky është një dokument mjaft i rëndësishëm, që i përfshinë të gjitha, pra edhe vizionin e një uniteti e një integrimi shqiptar”, shprehej Presidenti historik i Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova në intervistën ekskluzive që kam zhvilluar para 24 viteve/

1 behlul Rugova

-DOKUMENTI I PLOTË: Deklarata politike për tri opcionet e zgjidhjes së çështjes shqiptare më 1991/

2Bujku

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 11 Tetor 2018/ Në vitin 1991, Referendumi me të cilin Kosova shpallej shtet sovran dhe i pavarur, i mbajtur nga 26 deri 30 shtator me 99,87 për qind të votave pro, që pasonte Deklaratën për pavarësi të 2 Korrikut e Kushtetutën e Republikës të 7 Shtatorit 1990, pasohej edhe me zhvillime tjera në angazhimet për realizimin e vullnetit kombëtar e demokratik të shqiptarëve në trojet e tyre jashtë kufirit të Shqipërisë. “Deklarata politike për tri opcionet e zgjidhjes së çështjes shqiptare më 1991”, është një nga dokumentet e atyre zhvillimeve historike, pjesë e të cilave ishin edhe zgjedhjet e para pluraliste parlamentare e presidenciale të Kosovës të 24 majit 1992.

Pikërisht para 27 viteve, në 11 tetor 1991, në Prishtinë, është miratuar e nënshkruar Deklarata politike e Këshillit Koordinues të Partive Politike Shqiptare në Jugosllavi, kryetar i të cilit ishte kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova. Deklarata e 11 partive politike kishte tre opsione për zgjidhjen e çështjes shqiptare:
“1. Nëse nuk ndryshohen kufijtë e jashtëm e as ata të brendshëm të Jugosllavisë, duhet të ekzistojë Republika e Kosovës si shtet sovran dhe i pavarur, me të drejtë bashkimi në lidhjen e shteteve sovrane në Jugosllavi. Pjesët e popullit shqiptar që mbesin të jetojnë në Maqedoni, në Mal të Zi dhe në Serbi do të kenë statusin e popullit shtetformues dhe të gjitha të drejtat që dalin nga kjo.
2. Nëse kufijtë e jashtëm të Jugosllavisë nuk ndryshojnë, por ndryshojnë kufijtë e brendshëm ndërmjet republikave, atëherë kërkesë është Republika Shqiptare në Jugosllavi, e ndërtuar mbi bazën e parimit etnik dhe të parimeve të tjera që vlejnë për serbët, sllovenët dhe popujt e tjerë të Jugosllavisë.
3. Nëse ndryshojnë kufijtë e jashtëm të Jugosllavisë, atëherë populli shqiptar në Jugosllavi, përmes deklarimit të përgjithshëm me plebishit, do të vendosë për bashkimin e territoreve në të cilat jeton Shqipëria dhe kështu do të krijohet shteti integral shqiptar në Ballkan në kufijtë e tij etnikë”.

Presidenti historik i Kosovës, Ibrahim Rugova, në intervistën që kam zhvilluar në shtatorin 1994 – intervistën e parë ekskluzive të një Presidenti të Kosovës për ATSH-në, duke përkujtuar e vlerësuar dokumentin e tre opsioneve theksonte se, “zgjidhja më e mirë është Kosova e pavarur e neutrale…”, fliste edhe për “lidhjet konfederale apo bashkimin me Shqipërinë” të Republikës së Kosovës, si dhe për një “politikë globale që sa më parë të bjerë muri mes shqiptarëve”.

“Në kuadër të propozimeve e modaliteteve për zgjidhjet e mundshme për Bosnjën e ish-Jugosllavinë, ideja Juaj për mundësinë e lidhjes konfederale të Kosovës me Shqipërinë pati mjaft jehonë. A mund të lidhet kjo ide edhe me integrimet e dëshiruara kombëtare dhe me rikomponimet e paralajmëruara në Ballkan?”, ishte një nga pyetjet, në të cilën Presidenti Rugova përgjigjej:

“Mua më vjen mirë që kjo ide pati jehonë dhe u prit mirë kështu në opinionin ndërkombëtar, po ashtu edhe në atë diplomatik dhe shtetëror. Një ide e tillë do të lehtësonte zgjidhjen e çështjes së Kosovës. Siç kam thënë, nëse legalizohen lidhjet konfederale tash aktualisht mes serbëve të Bosnjës e Serbisë, atëherë patjetër duhet të legalizohen edhe për shqiptarët.

Siç dihet, në opcionin e tretë të Dokumentit – Deklaratës së Partive Politike Shqiptare në ish-Jugosllavi, të aprovuar më 1991, qëndron edhe kjo – lidhjet konfederale apo bashkimi me Shqipërinë. Por, tri opcionet e atij dokumenti varen nga ndryshimet e kufijve të brendshëm dhe kufijve të jashtëm të ish-Jugosllavisë. Prandaj, një projekt i tillë i lidhjeve konfederale të Kosovës me Shqipërinë është më afër mendësh dhe mund të realizohet. Natyrisht, kjo do të lehtësonte shumë gjëra në integrimet shqiptare, në integrimet ballkanike e në integrimet evropiane, që janë një proces dhe duhet t’i shikojmë si një proces.

Dokumenti që e përmenda më parë, është një dokument vërtetë me një vizion që na ka drejtuar deri tash në punën tonë të përgjithshme, të partive politike, edhe në krijimin dhe punën e institucioneve të Kosovës”.

Një pyetje tjetër ishte: “Partitë politike shqiptare në ish-Jugosllavi edhe nëpërmjet një dokumenti të përbashkët kanë shprehur kërkesat dhe opcionin për zgjidhje, pos për Kosovën, edhe për çështjen shqiptare në Maqedoni e Preshevë, Bujanoc e Medvegjë dhe në Mal të Zi. Cila do të ishte zgjidhja optimale në këtë moment?”.

Presidentit Rugova përgjigjej: “Tashmë e thashë se ky është një dokument mjaft i rëndësishëm, që i përfshinë të gjitha, pra edhe vizionin e një uniteti e një integrimi shqiptar. Atëherë kur e nxorëm këtë dokument, që ka validitet edhe sot, opcioni i parë, nëse nuk ndryshojnë kufijtë e brendshëm, ishte një Kosovë e pavarur e neutrale, e hapur ndaj Serbisë e Shqipërisë, që shqiptarët në Maqedoni si element i rëndësishëm i atij shteti apo asaj republike, që është në zhvillim e sipër, të jenë shtetformues, ndërsa shqiptarët në Mal të Zi dhe në Preshëvë, Bujanoc e Medvegjë të kenë një vetadministrim, një autonomi lokale. Të gjitha këto pjesë shqiptare, të themi kështu, kanë deklarimin e vet, të popullit, referendumin në Kosovë, në Maqedoni, në Preshëvë, Bujanoc e Medvegjë dhe Memorandumin në Mal të Zi, që ka edhe vlerën e një referendumi.

Prandaj, në bazë të situatës që e kemi, ne qëndrojmë në realizimin e opcionit të parë, do të thotë punojmë në pavarësimin e Kosovës dhe që shqiptarët në Maqedoni të realizojnë të drejtën e popullit shtetformues në atë republikë. Po ashtu edhe shqiptarët në viset e tjera etnike në ish-Jugosllavi të realizojnë të drejtat, për të cilat janë deklaruar.

Në këtë plan janë realizuar mjaft gjëra praktikisht. Mos të harrojmë se në Preshevë e në Ulqin partitë shqiptare e kanë marrë pushtetin lokal. Ai është hap i parë, edhe pse tash komunat nuk kanë ndonjë pushtet as në Maqedoni, as në Preshevë e as në Ulqin, u bë ai centralizimi, që para shthurjes së ish-Jugosllavisë, kur filluan t’u merren kompetencat komunave. Tash ato kompetenca janë reduktuar edhe më shumë.

Ndërsa në Kosovë, ne, edhe pse të okupuar, kemi organizuar jetën tonë, kemi afirmimin e çështjes, projektit të pavarësisë. Në Maqedoni kemi hyrjen – prezencën në instiucione, gati të gjitha komunat shqiptare i kontrollojnë shqiptarët. Prandaj, është një punë, një proces, do të thotë edhe këtu janë realizuar gjëra praktike dhe pragmatike që shihen, janë rezultatet që shihen e që preken”.

Në intervistën që e cilësonte edhe si një hap në politikën globale të shqiptarëve, Rugova falenderonte dhe vlerësonet ATSH-në, për informimin nga Kosova e për Kosovën.
“Falënderoj Agjencinë Telegrafike Shqiptare për informimin nga Kosova e për Kosovën. Edhe kjo që pata rastin të bisedoj për këtë agjenci, që reprezenton Shqipërinë dhe çështjen shqiptare, është një hap në politikën globale, në integrimet shqiptare”, theksonte Presidenti i Kosovës, Ibrahim Rugova në intervistën ekskluzive për ATSH-në derisa bisedonim gjatë ditën e enjte të 22 shtatorit 1994, në zyrën e tij, ku sot është muzeu – Shtëpia e Pavarësisë.
Ishte vit i kohëve të rënda të okupimit e dhunës kundër shqiptarëve të Kosovës. “Një represion masiv në Kosovë ka rritur tensionet politike këtu dhe në rajon, ndaj është e domosdoshme prania ndërkombëtare”, e përshkruante situatën dhe e kërkonte zgjidhjen Presidenti Rugova.

Ai theksonte se “kishte kërkuar një mbrojtje për Kosovën para një viti e gjysmë, një protektorat ndërkombëtar civil, një administratë civile, që do të vendosej për një kohë në Kosovë, që të normalizohet jeta dhe më pas të bisedohej me serbët për ardhmërinë e Kosovës”.
“Bisedimet shqiptaro-serbe duhet të zhvillohen në prani të një pale të tretë të autorizuar, që do të garantonte edhe dialogun edhe rezultatet e dialogut dhe që natyrisht do ta udhëhiqte atë. Kjo palë e tretë duhej të gjendej nga SHBA-të, Kombet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian”, theksonte Rugova.
Presidenti Rugova besonte se mbrojtja ndërkombëtare në Kosovë do të mbërrinte.
“Në planin ndërkombëtar ideja për mbrojtje ndërkombëtare në Kosovë është marrë në konsiderim, dhe po shikohen mundësitë si të aplikohet kjo dhe si të veprohet në këtë drejtim”, shprehej Rugova para 22 viteve në intervistë për ATSH-në, ku parashikonte ngjarjet dhe zhvillimet që ishin si ëndërr, por që pasuan dhe u bënë realitet.

MË 22 KORRIK 1991 FORMOHET KËSHILLI KOORDINUES I PARTIVE POLITIKE SHQIPTARE TË KOSOVËS

Më 22 korrik 1991, Partitë Politike shqiptare të Kosovës u pajtuan dhe morën vendim që të themelojnë Këshillin Koordinues të Partive Politike Koordinues të Partive Politike shqiptare të Kosovës, me qëllim të zhvillimit, bashkëpunimit dhe të koordinimit të aktivitetit ndërmjet tyre, si subjekte politike të popullit shqiptar, të konstituimit të ndërsjellë të tyre dhe ndërtimit të platformës dhe të strategjisë së përbashkët për të realizuar synimet e shqiptarëve dhe për t’iu kundërvënë me sukses masave që po ndërmerr pushtuesi për thyerjen e qenies kombëtare dhe për rrënimin e çdo subjektiviteti e sovraniteti të shqiptarëve në Jugosllavi.
Këshillin Koordinues, si subjekte të mëvetësishme dhe të barabarta, e përbëjnë këto parti politike: Lidhja Demokratike eKosovës, Partia Parlamentare e Kosovës, Partia Fshatare e Kosovës, Partia Shqiptare Demokristiane, Partia Socialdemokratee Kosovës dhe Partia Republikane e Kosovës.
Formimi i këtij Këshilli le të hapura mundësi për forma të reja të organizimit dhe të koordinimit ndërmjet të gjitha partivepolitike shqiptare dhe të asociacioneve të tjera.
Këshilli koordinues vendos në pajtueshmëri të plotë të subjekteve politike që e përbëjnë.
Kryetar i Këshillit Koordinues të Partive Politike Shqiptare të Kosovës u zgjodh dr.Ibrahim Rugova.

DEKLARATA POLITIKE PËR TRI OPCIONET E ZGJIDHJES SË ÇËSHTJES SHQIPTARE MË 1991

Njëmbëdhjetë partitë politike shqiptare, anëtare të Këshillit Koordinues të Partive Politike Shqiptare në Jugosllavi, duke shprehur vullnetin politik të popullit shqiptar për zgjidhjen eçështjes shqiptare dhe për gjendjen aktuale në Jugosllavi japin këtë:Deklaratë politike

A) Çështja e pazgjidhur kombëtare shqiptare në Jugosllavi është pasojë e copëtimit të trojeve etnike shqiptare, kur me krijimin e shtetit të Shqipërisë më 1913 jashtë tij, në territore kompakte etnike, mbeten më shumë se gjysma e popullit shqiptar, të cilët asnjëherë nuk i gëzuan të drejtat legjitime kombëtare, as në Jugosllavinë mbretërore, as në Jugosllavinë socialiste;

B) Copëtimi i territoreve të popullit shqiptar, që u bë pa përfillur parimin etnik në caktimin e kufijve shtetërorë dhe pa përfillur vullnetin e popullit shqiptar, vazhdoi edhe në Jugosllavi, duke e ndarë popullin shqiptar në kufij politiko-administrativë të Kosovës, të Serbisë, të Maqedonisë dhe të Malit të Zi. Një autonomi të caktuar politike populli shqiptar e pati vetëm në Kosovë, të garantuar me Kushtetutën e vitit 1974, që është ende në fuqi dhe sipas së cilës Kosova është emement konstituiv i Federatës Jugosllave;

C) Serbia, në kundërshtim me Kushtetutën e Jugosllavisë, më1989 hoqi autonominë e Kosovës, suprimoi të gjitha të drejtat kombëtare të shqiptarëve, u mori shqiptarëve çdo të drejtë përsovranitet dhe subjektivitet, i largoi nga të gjitha institucionet shtetërore, suspendoi Kuvendin e Kosovës, Qeverinë e Kosovës dhe të gjitha kuvendet e komunave, ndaloi mësimin në gjuhën shqipe në të gjitha nivelet, mbylli mjetet e informimit në gjuhën shqipe, aplikoi gjuhën serbe dhe alfabetin qirilik si gjuhë dhe shkrim zyrtar në komunikimin publik, largoi nga puna mbi tetëdhjetë mijë shqiptarë;

D) Si shprehje e mospajtimit me një gjendje të tillë, populli shqiptar organizoi protesta të qeta, në të cilat morën pjesë mbi gjysëm milioni njerëz, u mbajtën grevat e punëtorëve, si dhe greva gjenerale. Pushteti serb reagoi me dhunë: u vranë mbi 100 shqiptarë, u plagosën mbi 300, u burgosën dhe u dënuan me burg shumëvjeçar mbi 12 mijë veta, mbi 600 mijë veta kaluan nëpërprocedurë policore.

E) Duke parë se Jugosllavia u tregua model i pasuksesshëmpër zgjidhjen e çështjes kombëtare në Ballkan, deputetët eKuvendit të Kosovës më 2 korrik 1990 shpallën Deklaratën përPavarësi dhe më 7 shtator 1990 Kosovën e Shpallën Republikë. Kjo ishte zgjidhje logjike e organizimit shtetëror të Kosovës, si njësi politiko-territoriale, në të cilën jetojnë 90% shqiptarë dhe vetëm 10% të tjerë.

Partitë politike shqiptare në Jugosllavi, si zëdhënëse legjitime të vullnetit politik të popullit shqiptar, duke u përcaktuar për rrugën paqesore dhe demokratike të zgjidhjes së të gjitha çështjeve në bazë të së drejtës së popujve për vetvendosje, sipas parimeve të KESB-së, të Konferencës së Parisit, u përcaktuan për këto variante të zgjidhjes së çështjes shqiptare në Jugosllavi:

1. Nëse nuk ndryshohen kufijtë e jashtëm e as ata të brendshëm të Jugosllavisë, duhet të ekzistojë Republika eKosovës si shtet sovran dhe i pavarur, me të drejtë bashkimi në lidhjen e shteteve sovrane në Jugosllavi. Pjesët e popullit shqiptar që mbesin të jetojnë në Maqedoni, në Mal të Zi dhe në Serbi do të kenë statusin e popullit shtetformues dhe të gjitha të drejtat që dalin nga kjo.

2. Nëse kufijtë e jashtëm të Jugosllavisë nuk ndryshojnë, por ndryshojnë kufijtë e brendshëm ndërmjet republikave, atëherë kërkesë është Republika Shqiptare në Jugosllavi, e ndërtuar mbi bazën e parimit etnik dhe të parimeve të tjera që vlejnë përserbët, sllovenët dhe popujt e tjerë të Jugosllavisë.

3. Nëse ndryshojnë kufijtë e jashtëm të Jugosllavisë, atëherë populli shqiptar në Jugosllavi, përmes deklarimit të përgjithshëm me plebishit, do të vendosë për bashkimin e territoreve në të cilat jeton Shqipëria dhe kështu do të krijohet shteti integral shqiptar në Ballkan në kufijtë e tij etnikë.

Partitë politike shqiptare deklarojnë se vullneti politik i popullit shqiptar, i shprehur edhe në Referendumin e organizuar në Kosovë më 26-30 shtator 1991, me ç’rast Kosova u shpall Republikë sovrane dhe e pavarur, është forcë reale që nuk mund të injorohet nga askush. Kriza në Jugosllavi filloi në Kosovë, me pakënaqësinë e shprehur të popullit shqiptar me pozitën e tij dhe kurrsesi nuk mund të përfundojë pa pjesëmarrjen e më se tre milionë shqiptarëve në Jugosllav. Populli shqiptar rreth shtatë milionësh, si popull autokton e me traditë evropiane, ishte, është dhe do të jetë faktor tejet i rëndësishëm i stabilitetit në Ballkan dhe në Evropë.

Prishtinë, 11 tetor 1991

Këshilli Koordinues i Partive Politike Shqiptare në Jugosllavi

Dr.Ibrahim Rugova, kryetar

1. Lidhja Demokratike e Kosovës

2. Partia e Prosperitetit Demokratik

3. Lidhja Demokratike në Mal të Zi

4. Partia për Veprim Demokratik

5. Partia Fshatare e Kosovës

6. Partia Shqiptare Demokristiane

7. Partia Parlamentare e Kosovës

8. Partia Socialdemokratike e Kosovës

9. Partia e Unitetit Kombëtar Shqiptar

10. Partia Popullore Shqiptare