-Prej 21 vitesh me prani diplomatike të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Prishtinë/
-Në Kosovë tradicionalisht festohet 4 Korriku, Dita e Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës – të miqësisë së përjetshme dhe raporteve të veçanta/
-Ambasadori Greg Delawie: Festojmë përvjetorin e 241-të të Deklaratës së Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe të 21-tin të festimit të kësaj dite nga ana e qeverisë sonë këtu në Kosovë/
-Hapja e përfaqësisë amerikane në kryeqytetin e Kosovës ishte festë për kosovarët dhe u përjetua si një moment shumë i rëndësishëm dhe historik për të ardhmen, raportoja para 21 viteve/
Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul JASHARI/
PRISHTINË, 1 Korrik 2017/ Në Kosovë tradicionalisht festohet 4 Korriku, Dita e Pavarësisë së vendit të miqësisë së përjetshme dhe raporteve të veçanta – Shteteve të Bashkuara të Amerikës , të cilat janë të parat nga gjithë bota me prani diplomatike në Prishtinë, që prej 21 vitesh, përvjetor ky i theksuar edhe nga ambasadori Greg Delawie, në një pritje ceremoniale mbrëmë.
“Sonte kemi rastin të festojmë – të festojmë përvjetorin e 241-të të Deklaratës së Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe të 21-tin të festimit të kësaj dite nga ana e qeverisë sonë këtu në Kosovë”, u shpreh ambasadori amerikan.
Në festën, ku merrte pjesë edhe delegacioni i shtetit të Iowas-SHBA ambasadori tha se është e jashtëzakonshme që po shohim se marrëdhëniet përmes programeve të shteteve simotra dhe partneritetit shtetëror po vazhdojnë të thellohen.
“Nuk ka dyshim që Kosova ka arritur shumë në këto 21 vjet, përparimi është i pamohueshëm. Por, mendoj se është e qartë që entuziazmi i hershëm është zbehur paksa”, theksoi ambasadori amerikan, duke shprehur edhe besimin se Kosova është në një pikë kthese drejt të ardhmes me më shumë ndryshim pozitiv.
“Edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës e kanë pasur një pikë kthimi thelbësore 11 vjet pas shpalljes së Deklaratës së Pavarësisë. E çka është interesante, ajo pikë kthimi po ashtu kishte të bënte me formimin e qeverisë së re”, tha Delawie, pasi foli edhe për zgjedhjet parlamentare të 11 qershorit në Kosovë.
Ambasadori më tej vlerësoi se, gjatë 21 viteve të kaluara, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë dëshmuar përparim të madh në Kosovë – çaste të panumërta kur qeveria dhe qytetarët u bashkuan për të marrë vendimet e duhura për rrugën që Kosova duhet ta ndjekë përpara.
“Por, po ashtu kemi qenë dëshmitarë edhe të ngërçit dhe ngecjes – kohëve kur politika dhe motivet e fshehta kanë parandaluar përparimin në vend që ta mbështesin atë. Në këtë pikë kthimi, nuk kemi më kohë për ngërç, është koha për përparim. Këtë e duan qytetarët e Kosovës dhe këtë e meritojnë”, theksoi ambasadori i SHBA në Prishtinë.
Ai vijoi se, sas 21 viteve, Shtetet e Bashkuara të Amerikës mbesin të përkushtuara për përparimin në Kosovë.
“Mbesim të përkushtuara për Kosovën si shtet sovran, demokratik, shumetnik në paqe me fqinjtë e saj dhe plotësisht të integruar në komunitetin botëror. Do të kemi kënaqësinë të punojmë me ata që i ndajnë këto vlera. Kam shpresë se do t’i shohim udhëheqësit, qeveritarë dhe opozitarë, që e demonstrojnë përkushtimin e njëjtë. Udhëheqës, që demonstrojnë vlerën e kompromisit për hatër të zgjidhjes, si dhe vlerën e bashkëpunimit për hatër të përparimit të përbashkët. Udhëheqës me vizion dhe vendosmëri për ta krijuar të ardhmen e Kosovës si demokraci e rëndomtë evropiane”, u shpreh ambasadori amerikan, Delawie.
Që prej 21 vitesh, SHBA-të janë vendi i parë nga gjithë bota me prani diplomatike në Kosovë. Në vitin 1996, në 12 janar, Presidenti historik Ibrahim Rugova përshëndeste paralajmërimin e Ndihmës-Sekretarit të Shtetit të SHBA, Riçard Hollbruk, për hapjen e një Zyre Amerikane në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë. “Ky është një moment i rëndësishëm në marrëdhëniet e shkëlqyera midis SHBA dhe Kosovës, dhe tregon kujdesin e vazhdueshëm amerikan për gjendjen në Kosovë dhe çështjen e Kosovës”, theksonte Rugova dhe shfaqëte shpresën se edhe vende të tjera, nga Evropa, do të hapnin zyra të tilla në Kosovë.
Hapja e Zyrës Amerikane në Prishtinë u bë nga Nënsekretari Amerikan i Shtetit, Xhon Kornblum, në 6 qershor 1996. Presidenti Rugova bashkë me familjen ka marrë pjesë në hapjen solemne të Zyrës Amerikane në Prishtinë, në një ditë historike.
Fillimisht, Zyrtari i USIA-as (Agjencia Informative Amerikane), Majkëll Mekllellën (Michael McClellan) në 22 maj 1996 ka mbërritur në Prishtinë për të udhëhequr punët në hapjen e Zyrës së këtij shërbimi.
Hapja e përfaqësisë amerikane në kryeqytetin e Kosovës ishte festë për kosovarët dhe u përjetua si një moment shumë i rëndësishëm dhe historik për të ardhmen, raportoja para 21 viteve.
Pas përfundimit të luftës, në Kosovën e lirë, Zyra e SHBA-ve në Prishtinë (USOP) rifilloi të punojë në shtator të vitit 1999.
USOP përfaqësonte Departamentin e Shtetit të SHBA-së, Agjencinë për Zhvillim Ndërkombëtar të SHBA-së (USAID), Departamentin për Drejtësi dhe Departamentin për Mbrojtje.
Më pak se dy muaj pas shpalljes së Pavarësisë, Zyra e SHBA-së në Prishtinë u bë Ambasadë në 8 prill 2008, ndërsa, po atë vit historik, në 18 korrik, Tina Kaidanow është betuar si Ambasadore e parë Amerikane për Republikën e Kosovës.
Zyra e SHBA-ve në Prishtinë u bë Ambasadë në një ceremoni ku kanë marrë pjesë udhëheqësit më të lartë të Kosovës. “Si rezultat i statusit të ri të Kosovës si vend i pavarur, i njohur nga shumë prej kombeve më të fuqishme dhe më të përparuara të botës, na është dhënë leja nga Kongresi i SHBA-ve për t’u hapur formalisht si ambasadë e Shteteve të Bash kuara”, ka thënë Kaidanow në ceremoninë solemne.
Ajo ka shtuar se, “derisa Zyra e SHBA-ve në Prishtinë ka funksionuar për shumë vite me të gjitha përgjegjësitë dhe detyrat e një misioni të zellshëm diplomatik, emërimi si ambasadë pasqyron një fazë të re në zhvillimin tonë dhe nënvizon përkushtimin tonë të thellë dhe të qëndrueshëm për të punuar për përparimin e Kosovës dhe popullit të saj”.
Në 1 korrik 2009 Prishtina ndau 5 hektarë truall për ndërtimin e objektit të ri të ambasadës së SHBA-ve në Kosovë.
Në 5 maj 2015, në Prishtinë u zhvillua ceremonia e përurimit të fillimit të ndërtimit të ambasadës së Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Në 21 gusht 2015, Ambasadori i ri, aktual, i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, Greg Delawie, dorëzoi letrat kredenciale.
Pavarësinë e Kosovës të shpallur në 17 Shkurtin historik 2008 Shtetet e Bashkuara të Amerikës e kanë njohur që në ditën e parë pas shpalljes.
Fjala e ambasadorit Delawie me rastin e Ditës së Pavarësisë së SHBA-së, 30 qershor, 2017
Mirëmbrëma dhe urime Dita e Pavarësisë të gjithëve!
Kam kënaqësinë që po ju pres të gjithëve sonte në ndejën tonë në plazhin Northeastern. Në veçanti dëshiroj t’i shpreh mirëseardhje Adjutantit të Përgjithshëm të Gardës Kombëtare të Ajovës, Gjeneral-majorit Timothy Orr, Sekretarit të Bujqësisë të Ajovës, zt. Bill Northey, si dhe tërë delegacionit të Ajovës – prej zhvillimit ekonomik e deri te arsimimi i lartë – që janë me ne sonte. I falënderojmë të gjithë ajovasit që kanë ardhur nga plazhi i tyre te i yni. Është e jashtëzakonshme që po shohim se marrëdhëniet përmes programeve të shteteve simotra dhe partneritetit shtetëror po vazhdojnë të thellohen.Sonte kemi rastin të festojmë – të festojmë përvjetorin e 241-të të Deklaratës së Pavarësisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe të 21-tin të festimit të kësaj dite nga ana e qeverisë sonë këtu në Kosovë. Mendoj se është e udhës t’ia fillojmë mbrëmjes me një dolli: Nga e kaluara te e ardhmja jonë, të ngrejmë dolli për miqësinë dhe partneritetin e qëndrueshëm ndërmjet Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Republikës së Kosovës dhe të gjërave që mund t’i arrijmë së bashku për të mirën e përbashkët të të dy vendeve tona. Gëzuar!Nuk ka dyshim që Kosova ka arritur shumë në këto 21 vjet; përparimi është i pamohueshëm. Por, mendoj se është e qartë që entuziazmi i hershëm është zbehur paksa. Po shohim më shumë ngecje e më pak përparim. Më shumë njerëz shqetësohen më tepër për mbrojtjen e të ardhmes së tyre politike se sa për të ardhmen e vendit të tyre. Qytetarët e Kosovës e shohin këtë po ashtu. Disa e kanë shprehur pakënaqësinë e tyre duke migruar jashtë vendit, të tjerët e shprehën pakënaqësinë duke i “prishur fletëvotimet” në zgjedhjet e para disa javëve.Besoj që Kosova sot është në pikë kthimi. Çka do të shohim përderisa shikojmë kah e ardhmja? Më shumë ndryshim pozitiv apo më shumë ngecje? Gjatë vitit të ardhshëm, a do të përparojë më shumë ky vend, a do të ecë përpara në rrugëtimin drejt integrimit evroatlantik dhe të përmirësimit të jetës së qytetarëve apo do të qëndrojë në një vend? Mendoj se zgjidhja dhe rezultati i asaj zgjidhjeje do të përcaktohet në masë të madhe nga njerëzit që janë sonte këtu.
Edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës e kanë pasur një pikë kthimi thelbësore 11 vjet pas shpalljes së Deklaratës së Pavarësisë. E çka është interesante, ajo pikë kthimi po ashtu kishte të bënte me formimin e qeverisë së re. Në vapën përcëlluese të verës së 1787-tës, përderisa etërit themelues po debatonin për strukturat e një qeverie të re kushtetuese, një çështje dukej e patejkalueshme: ajo e përfaqësimit. Si do të përfaqësohej çdo votues dhe çdo shtet në qeverinë e re? A do bazohej ky përfaqësim në numrin e popullatës apo do të kishte përfaqësim të barabartë të secilit shtet? Nuk kishte pajtim të plotë për këtë dhe ngërçi i krijuar kërcënonte t’i shkatërronte të gjitha përpjekjet për nxjerrjen e Kushtetutës së re. Gjërat dukeshin të pashpresa deri në çastin kur dy kolegë, Roger Sherman dhe Oliver Ellsworth, dolën me një zgjidhje radikale: sistem dydhomësh ose bikameral: njëra dhomë me përfaqësues të zgjedhur sipas numrit të popullatës — Dhoma e Përfaqësuesve, dhe dhoma tjetër me përfaqësim të barabartë të shteteve — Senati. Kjo ide u bë e njohur si “Kompromisi i madh” dhe paraqet pikën e parë të madhe të kthimit në historinë e Kushtetutës sonë.
Kompromisi i madh paraqet një mësim të rëndësishëm për udhëheqësit sot, veçanërisht përderisa Kosova fillon ta formojë qeverinë e vet të re. Levat ndërkombëtare që kanë mbështetur vendimmarrjen në Kosovë në të kaluarën nuk janë aq aktive sa dikur. Bota është e shpërqëndruar; shumë vende janë të preokupuara me çështjet e brendshme. Sytë e të gjithëve nuk janë të kthyer nga Ballkani tash. Gjithnjë e më shumë po llogarisim në juve për t’i marrë vetë vendimet tuaja dhe për ta marrë përgjegjësinë për to.
Në të kaluarën, Kosova ka tërhequr vëmendjen e botës për arsye negative: për shkak të luftës, dhunës, hakmarrjes, korrupsionit. Sot, Kosova duhet ta rikthejë vëmendjen e botës në kuptim pozitiv: duke demonstruar me veprimet e veta se jeton në përputhje me vlerat evroatlantike të klubeve që aspiron t’iu bashkohet. Udhëheqësit kosovarë duhet ta demonstrojnë këtë dhe duhet t’i bindin bashkëqytetarët e tyre për t’i mbështetur.
Në demokracitë si e juaja dhe e jona, nuk duhet të ketë aspak dyshim për kë punojnë të gjithë këta prijës — jo për ndonjë parti, rajon a të afërm, por për interesat më të mirë të vendit. Për mua, kjo është trashëgimia e qëndrueshme e Kompromisit të madh: Udhëheqësit u bënë bashkë në një pikë kthimi të historisë së kombit, duke lënë anash interesat e tyre personalë apo partiakë për të gjetur zgjidhje për të mirën më të madhe. Këta udhëheqës e kuptuan se kishin përgjegjësi më të madhe: ndaj tërë popullit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Siç tha Roger Sherman atëherë: “Qeveria krijohet për ata që jetojnë nën të”.
Gjatë 21 viteve të kaluara, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë dëshmuar përparim të madh në vendin tuaj — çaste të panumërta kur qeveria dhe qytetarët u bashkuan për të marrë vendimet e duhura për rrugën që Kosova duhet ta ndjekë përpara. Por, po ashtu kemi qenë dëshmitarë edhe të ngërçit dhe ngecjes – kohëve kur politika dhe motivet e fshehta kanë parandaluar përparimin në vend që ta mbështesin atë. Në këtë pikë kthimi, nuk kemi më kohë për ngërç; është koha për përparim. Këtë e duan qytetarët e Kosovës dhe këtë e meritojnë.
Përderisa kremtojmë këtu përvjetorin e 21-të të Ditës së Pavarësisë së bashku, shpresoj se të gjithë mund të pajtohemi — prej qeverisë e deri te opozita dhe prej bujkut e deri te shërbyesi civil – se Kosova nuk mund t’ia lejojë vetes të shpenzojë më shumë kohë apo energji duke qëndruar në një vend. Ajo duhet t’i kthehet vendosmërisht të ardhmes dhe ta ngazëllejë botën me përparimin e saj. Duhet të vë sistem të sundimit të ligjit që garanton mbrojtje të barabartë dhe llogaridhënie të barabartë për të gjithë. Ajo tashmë e ka demonstruar se mund të mbajë zgjedhje sipas mënyrës perëndimore; tani duhet të demonstrojë se mund të qeveriset në të njëjtën mënyrë.
Pas 21 viteve, Shtetet e Bashkuara të Amerikës mbesin të përkushtuara për përparimin në Kosovë. Mbesim të përkushtuara për Kosovën si shtet sovran, demokratik, shumetnik në paqe me fqinjtë e saj dhe plotësisht të integruar në komunitetin botëror. Do të kemi kënaqësinë të punojmë me ata që i ndajnë këto vlera. Kam shpresë se do t’i shohim udhëheqësit — qeveritarë dhe opozitarë — që e demonstrojnë përkushtimin e njëjtë. Udhëheqës, që demonstrojnë vlerën e kompromisit për hatër të zgjidhjes, si dhe vlerën e bashkëpunimit për hatër të përparimit të përbashkët. Udhëheqës me vizion dhe vendosmëri për ta krijuar të ardhmen e Kosovës si demokraci e rëndomtë evropiane.
Ju faleminderit. Ju faleminderit që jeni këtu dhe që po kremtoni me ne.
Urime Dita e Pavarësisë!
Ambassador’s Remarks at 2017 Independence Day Celebration, June 30 2017
Mirembrema; Dobra vecer; Good evening, and happy Independence Day to you all!
It is my pleasure to host all of you tonight for our Northeastern Beach Party, but I want to give a special welcome to Adjutant General of the Iowa National Guard Major General Timothy Orr, Iowa Secretary of Agriculture Bill Northey, and the rest of the Iowa delegation—from economic development to higher education—who are joining us this evening. Thanks to all the Iowans for coming from their beach to ours. It’s great to see the Sister State and State Partnership relationships between Iowa and Kosovo continuing to expand.
Tonight is a chance for celebration—celebration of the 241st anniversary of the United States’ Declaration of Independence, and our government’s 21st such celebration here in Kosovo. I think it’s appropriate to start the evening with a toast— From our past to our future, here’s to the enduring friendship and partnership of the United States of America and the Republic of Kosovo, and to what we can accomplish together for the common good of our two nations. Gëzuar! Živeli! Cheers!
There is no doubt that Kosovo has come a long way over these 21 years; the progress is undeniable. But I think it’s clear that some of the early enthusiasm has waned. We are seeing more stalemate and less progress. Too many people are more concerned with protecting their own political futures rather than their country’s future. Kosovo’s citizens see this too. Some show their unhappiness by emigrating abroad. Others expressed frustration by turning in “spoiled ballots” in the recent election.
I believe that today Kosovo is at a turning point. As we look to the future, what will we see? More positive change or more stagnation? In the next year, will this country make progress, moving forward on its path to Euro-Atlantic integration and improving the lives of its citizens—or will it stay put? I think the choice and its outcome will be determined in no small measure by the people here tonight.
There was also a crucial turning point in the United States, 11 years after our Declaration of Independence. And interestingly enough, it also involved the creation of a new government. In the wilting summer heat of 1787, as our Founding Fathers debated the structures of a new Constitutional government, there was one issue that seemed insurmountable—the question of representation. How would each voter and each state be represented in the new government? Would it be based on population or equal representation of the states? There was no consensus, and the deadlock threatened to destroy the entire effort to craft a new Constitution. Things seemed hopeless until two colleagues, Roger Sherman and Oliver Ellsworth, came forward with a radical solution—a two-chamber, or bi-cameral, system: one elected according to a state’s population – the House of Representatives– and one where each state would have equal representation, the Senate. This idea came to be known as “The Great Compromise”—the first major turning point in our Constitution’s history.
The Great Compromise is an important lesson for leaders today, especially as Kosovo begins to form its new government. The international levers that have supported Kosovo’s decision-making in the past are not as active as they used to be. The world is distracted; many countries are preoccupied with internal issues. All eyes are not on the Balkans now. We are counting more and more on you to make your own decisions, and to accept responsibility for them.
In the past, Kosovo drew the world’s attention for negative reasons: war, violence, retaliation, corruption. Today, Kosovo needs to win the world’s attention in a positive sense; by demonstrating with its actions that it is living according to the Euro-Atlantic values of the clubs it aspires to join. Kosovo’s leaders need to demonstrate this, and they need to persuade their citizens to support them.
In a democracy such as ours and yours, there should be no doubt who all of those leaders work for—not for a party, not for a region, not for a relative, but for the best interests of the country. For me, this is the enduring legacy of the Great Compromise: Leaders coming together at a turning point in the nation’s history; putting aside personal and partisan interests to find a solution for the greater good. These leaders recognized that they had a bigger responsibility: to all the people of the United States. As Roger Sherman said, “Government is instituted for those who live under it.”
Over the past 21 years, the United States has witnessed great progress in your country—countless moments where the government and the citizens came together to make the right decisions for Kosovo’s path forward. But we have also witnessed stalemate and stagnation—times where politics and ulterior motives prevented progress instead of supporting it. At this turning point, we don’t have any more time for stalemate; it is time for progress. That is what Kosovo’s people want, and it is what they deserve.
As we celebrate our 21st Independence Day together, I hope we can all agree—from the government to the opposition, and from the farmer to the civil servant– Kosovo cannot afford to waste any more time or energy staying in the same place. It needs to turn decisively toward the future and impress the world with its progress. It needs to establish a rule of law system that guarantees equal protection and equal accountability for all. It has already demonstrated it can run western-style elections; now it needs to demonstrate it can be governed in the same style.
After 21 years, the United States of America remains committed to progress in Kosovo. We remain committed to Kosovo as a sovereign, democratic, multi-ethnic state at peace with its neighbors and fully integrated into the global community. We will be happy to work with those who share these values. My hope is that we will see leaders—government and opposition– who demonstrate the same commitment. Leaders who demonstrate the value of compromise for the sake of resolution, and collaboration for the sake of shared progress. Leaders with the vision and the determination to create Kosovo’s future as a normal European democracy.
Faleminderit; Hvala; Thank you all for being here and for celebrating with us.
Happy Independence Day!