Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

XHORXH BUSH BASHKON PRESIDENTËT

by

Ne Foto: Presidenti Obama, ishpresidentët Xhorxh W Bush, Bill Klinton, Xhorxh H Bush dhe Xhimi Karter në inaugurimin e Bibliotekës në Dallas/

Nga Frank Shkreli/

“Ne besojmë në shoqëri të lira që vlerësojnë bindjet morale. Ne besojmë në tregje të lira private, të  njerizuara nga një qeveri e mëshirshme. Ne besojmë në një ekonomi që shpërblen punën e rëndë, në komunitete që mbrojnë të brishtët, si dhe në detyrën dhe përgjegjësinë e kombeve për të respektuar dinjitetin dhe të drejtat e të gjithëve.”

Thënie e skalitur në murin e Qendrës së Presidentit Xhorxh W. Bush në Universitetin Metodist të Jugut në qytetin Dallas të shtetit Teksas.

Të ënjtën më 25 Prill u inaugurua “Qendra e Presidentit Xhorxh W. Bush”, hapësirë e cila përfshinë Bibliotekën e Presidentit Bush si edhe Institutin Bush, themeluar nga Presidenti dhe Zonja Bush, sipas njoftimit të Qendrës me qëllim për të “vazhduar punën e tyre për përhapjen dhe forcimin e lirisë në këtë vend dhe anë e mbanë botës.”

Në inaugurimin e kësaj qendre — e cila është biblioteka e 14 presidenciale dhe e dyta më e madhja pas bibliotekës të Presidentit Reagan — morën pjesë Presidenti në detyrë Barak Obama dhe ish-presidentët Xhorxh Bush plaku, Bill Klinton, Xhimi Karter, si dhe një numër personalitetesh ndërkombëtare, përfshirë Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Anders Rasmusen dhe ish-kryeministrin britanik Tony Blair dhe 15.000 personalitete të ftuar.

Qëllimi i bibliotekave presidenciale është në përgjithësi që brezi i tanishëm dhe brezat e ardhëshëm të mësojnë mbi presidentët, historinë amerikane dhe botërore gjatë periudhës që ata kanë shërbyer si preisdentë të Amerikës.  Qëllimi i Qendrës dhe Bibliotekës së Presidentit Bush, sipas portalit të saj, është që të “shërbejë si burim për studimin e jetës dhe të karjerës së Xhorxh W. Bush, ndërkohë që promovon gjithashtu njohjen më të mirë të zyrës së presidentit, të historisë amerikane dhe të çështjeve të rëndësishme të politikave publike”, gjatë mandatit të tij si president.

Në këtë bibliotekë, sipas drejtorit të saj Mark Langdale, do të ruhen të gjitha arkivat e dy mandateve të administratës Xhorxh W. Bush, informacione digjitale dhe më shumë se 200-milion komunikime elektronike (emails), që përbën kolekcionin më të madh elektronik të bibliotekave presidenciale, ekspozita që pasqyrojnë vendimet kyçe të administratës Bush si dhe ekspozita digjitale dhe vizuale për t’ia bërë më të lehtë vizitorëve të ndjekin masat dhe vendimet e marra nga presidenti Bush si dhe arsyet dhe parimet që e drejtuan atë në marrjen e vendimeve kombëtare dhe ndërkombëtare. Natyrisht në këtë dokumentacion përfshihen edhe tekste të ndryshme historike, gjithsejt nja 70-milion faqe nga zyrtarë të ndryshëm të Shtëpisë së bardhë gjatë presidencës Bush.  Si e tillë, këjo qendër u ofron materiale dhe dokumentacion historik të dorës së parë, historianëve, akademikëve, studentëve dhe publikut, të cilët do të përpiqen që vet të rivlersojnë politikën dhe vendimet, shpesh kontraversiale, që ka marrë presidenti Xhorxh Bush dhe të cilat mbeten objekt intrepretimesh të ndryshme.

Megjithëse shpenzimet për ndërtimin dhe inuagurimin e kësaj Qëndre janë mbledhur nga fonde private, gjithsejt 500-milionë dollarë, tani e tutje Biblioteka do të administrohet nga Arkivat Kombëtare të Shteteve të Bashkuara, që kujdesen edhe për bibliotekat e tjera presidenciale, me fjalë tjera nga taksapaguesit amerikanë.

Inaugurimi i kësaj Qendre dhe biblioteke është i rëndësishëm për historinë e Shtetev të Bashkuara  dhe për politikat kombëtare dhe ndërkombëtare gjatë tetë vjetëve të administrates së Xhorxh W. Bush.  Njëkohsisht ishte në rast i rrallë që pesë presidentë të Amerikës, anëtarë të një klubi ekskuziv, ishin së bashku dhe të cilët gjatë 25 vjetëve të kaluara kanë përcaktuar politikën e mbrendshme dhe të jashtme të Amerikës.  Gjatë pothuaj tre dekadave të kaluara, ata kanë argumentuar dhe debatuar ashpër me njëri tjetrin.  Megjithë ndryshimet politike midis tyre, gjithmonë duke nënvijuar qendrimet dhe parimet qeverisëse për të  mirën e Amerikës dhe të botës –  gjithmonë duke venë dashurinë për Amerikën mbi të gjitha interesat, personale, politike ose partiake.  Takimi i pesë presidentëve amerikanë në Dallas në inaugurimin e Qendrës Xhorxh W Bush, ishte një pasqyrim i demokracisë së vërtetë se se megjith ndryshimet e mëdha në pikpamjet politike midis tyre, presidentët amerikanë,  mbi të gjitha, tregojnë admirimin dhe respektin për zyrën e presidentit dhe dashurinë për atdheun e tyre, Amerikën.  Ky takim, sipas Presidentit Obama – i cili shpeshë ka kritikuar politikat e parardhësit të tij — ishte gjithashtu një moment që ai e cilësoi si një “ditë e veçantë për demokracinë” dhe një rast që ishpresidenti Bill Klinton e  karakterizoi si një ditë, “celebrimi për atdheun tonë, të cilin të gjithë ne e duam”.  Në fjalimin e tij, Presidenti Obama lavdëroi, ish-presidentin  Xhorxh Bush për udhëheqjen e tij pas sulmeve të 11 shtatorit në Nju Jork, për përpjekjet e tij për të luftuar sëmundjen e SIDës në Afrikë si edhe për politikat e tija të arsimit dhe të imigracionit.

Presidenti Xhorxh Bush,në fjalimin e tij përshëndetës, tha me sy të përlotur dhe plotë emocion se, “E  dedikoj këtë bibliotekë me një besim të palëkundshëm në të ardhmen e vendit tonë”, duke shtuar se “ishte një nder të udhëhiqja një vend aq trim dhe aq fisnik siç janë Shtetet e Bashkuara…dhe se pa marrë parasyshë sfidat me të cilat përballet vendi, Amerikën e pret  një e ardhme më e mirë”.  Duke nënvijuar sukseset e administratës së tij, Z. Bush tha se, “Ne kemi zgjëruar liritë mbrenda këtij vendi duke rritur standardet në shkolla dhe duke ulur taksat për të gjithë. Ne kemi çliruar kombe nga diktatura dhe kemi shëruar njerëz nga sëmundja e SID-së”.  Dhe duke folur për sulmet e 11 shtatorit të vitit 2001, ai tha se, “kur atdheu ynë u sulmua  ne morën vendime të vështira për të mbrojtur popullin amerikan”, dhe shtoi se parimi kryesor i administratës së tij ishte zgjërimi i caqeve të lirisë”, përfundoi presidenti Xhorxh Bush.

Ndonëse ky inaugurim u cilësua nga një gazetë amerikane si “një darsëm pa alkool”, ceremonia kryesisht u përqendrua mbi aspektet pozitive të administrates së Xhorxh W Bush prej dy mandatesh dhe jo mbi çështjet kontraversiale siç ishte lufta në Irak.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

GJËNDJA E TË DREJTAVE TË NJERIUT NË BOTË

by

Korrupsioni, problem kryesor në Shqipëri dhe në Kosovë /

Nga Frank Shkreli/

Të Premtën që kaloi, Departmenti Amerikan i Shtetit (DASH) botoi raportin vjetor mbi gjëndjen e të drejtave të njeriut në çdo vend të botës. Në parathënien e raportit, Sekretari amerikan i Shtetit, Xhon Kerri thotë se raporti dokumenton rrugën, shpeshëherë të vështirë të zbatimit të të drejtave të njeriut, duke theksuar se megjithëse “është bërë përparim i dukshëm në disa vende, në një numër tepër të madh vendesh, qeveritë nuk ndajnë vizionin e “Deklaratës Universale për të Drejtat e Njeriut”, për një botë ku njerëzit jetojnë, të lire, me dinjitet dhe me të drejta të barabarta”, duke shtuar se raporti i këtij viti, në terësi, e bën të qartë se shumë prej sfidave më të rëndësishme të politikës së jashtme amerikane, sipas tij — në thelb — kanë të bëjnë, “me përpjekjet e pamohueshme dhe universale të njerëzve për liri dhe dinjitet.”  Në parathënien e tij të raportit mbi të Drejtat e Njeriut në botë, Zoti Kerri thotë se “në ato vende ku mohohen liritë dhe të drejtat bazë të njeriut, është shumë më e lehtë që të zënë rrënjë influencat negative, të cilat kërcënojnë jo vetëm  stabilitetin ndërkombëtar por edhe sigurimin tonë kombëtar.” Në raportin dërguar Kongresit amerikan, Zoti Kerri shkruan se “qeveritë dhe vendet që respektojnë të drejtat e njeriut janë më paqësore dhe më të begatshme, ato janë fqinjë më të mirë, aleatë më të fortë dhe partnerë më të mirë ekonomikë.   Sekretari i Shtetit Kerri tha gjithashtu se “Shtetet e Bashkuara përkrahin popujt dhe qeveritë që dëshirojnë he që mbështesin lirinë dhe demokracinë për veten dhe për të tjerët, duke pasur parasyshë përvojën tonë se puna drejtë një bashkimi më të përfeksionuar — të një demokracie të vazhdueshme dhe të qendrueshme edhe në vendin tonë — nuk do të marrë fund kurrë.”   Kryediplomati amerikan tha me këtë rast, se Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të flasin qartë dhe në mënyrë të përcaktuar në mbështetje të barazisë dhe dinjitetit bazë për të gjithë njerëzit kudo.”

Në raportin vjetor  të  DASH thuhet se nga Irani e deri në Venezuelë është shënuar shumë pak përparim në avancimin e të drejtave të njeriut anë e mbanë botës. Raporti nënvijon edhe vështirsitë me të cilat përballen organizatat jo qeveritare – të cilat raporti i cilëson si një burim i pazëvendsueshëm për vitalitetin e një shoqërie të lirë dhe demokratike –si dhe aktivistë të shoqërisë civile dhe gazetarët,  duke nënvijuar se viti i kaluar ishte viti më vdekje-prurës për gazetarët ç’prej vitit 1997, dhe thotë se numëri i gazetarëve të burgosur është katërfishuar ç’prej vitit 2011.  Sipas raportit, shkeljet më të rënda të të drejtave të njeriut po regjistrohen në vendet e përfshira në të ashtuquajturën lëvizje e ”pranverës arabe”.  Raporti i DASH është kritik gjithashtu edhe ndaj Turqisë, vendi i cili sipas raportit, ka numërin më të madh të gazetarve të burgosur.  Kritikave të rënda për shkeljen e të drejtave të njeriut nuk u ikën as vendet si Rusia, Kina, Irani,  dhe Siria.

Raporti mbi të drejtat e njeriut,–si për çdo vend tjetër në botë — përfshinë komente edhe mbi gjëndjen e të drejtave të njeriut në Shqipëri dhe në Kosovë.  Në përmbledhjen e raportit të publikuar për vitin 2012, DASH nënvijon se plaga e korrupsionit ka përfshirë të gjitha degët e qeverisë, përfshirë edhe sistemin gjyqësor. Raporti flet për ndarjet e theksuara në linja partiake para zgjedhjeve të këtij viti, kritikon konsolidimin e pushtetit nga partia në fuqi dhe fletz edhe për probleme të tjra në fushën e të drejtave të njeriut. Raporti flet gjithashtu edhe e për (mos) ndëshkimet e zyrtarëve të akuzuar për abuzime duke thënë se ndëshkimet ishin të rralla dhe jo të vazhdueshme. Në raport thuhet se “në përgjithësi, shumë zyrtarë qeveritarë dhe politikanë, si dhe gjykatës, gëzojnë imunitet nga ndjekja ligjore dhe ata që kanë interesa të mëdha biznesi, shpesh janë në gjëndje tu ikin ndëshkimeve”. Raporti thotë se ka patur raste ku “zyrtarë të nivelit të ulët janë ndëshkuar për abuzime, por shton se ndërkohë, “zyrtarë të qeverisë që qaartazi ishin të implikuar në abuzime, u transferuan nga një një post në një tjetër, pa pësuar ndonjë ndëshkim.”

Në një reagim ndaj raportit të DASH mbi gjeëndjen e të drejtave të njeriut në Shqipëri, Zyra e Avokatit të Popullit në Tiranë e vlerësoi këtë raport duke thënë në një deklaratë për shtyp se, “Në konstatojmë se Raporti i Departamentit të Shtetit është një vlerësim dhe analizë e thelluar dhe e vërtetë e gjendjes së të drejtave të njeriut në vendin tonë dhe se në te gjëjnë pasqyrim të gjitha problematikat dhe shqetësimet e ngritura edhe nga institucioni ynë si gjëndja e minoritetit rom dhe atij egjiptian, problemet e personave me aftësi të kufizuar, gjakmarrja dhe pasojat e saj, gjëndja e të drejtave të njeriut në vendet e kufizimit të lirisë, të drejtat e komunitetit LGBT, dhuna në familje dhe veçanërisht ajo ndaj grave”, thuhet në deklaratën e Avokatit të Popullit të Shqipërisë.

Mbi gëjndjen e drejtave të njeriut në Kosovë, raporti flet për problemet më të rëndësishme të të drejtave të njeriut në atë vend, përfshirë ngritjen e bllokimit të rrugëve në pjesën veriore të vendit nga ekstremistët serbë të Kosovës, kufizimin e të drejtave bazë të njeriut, përfshirë lirinë e lëvizjes dhe transportin e mallërave.  Në raport thuhet se “ekstremistët serbë ushtruan gjithashtu dhunë dhe kërcënime kundër kundërshtarëve të tyre në vend dhe ndaj forcave ndërkombëtare të sigurisë gjatë vitit 2012.”

Raporti i DASH mbi të drejtat e njeriut nënvijon se edhe në Kosovë, korrupsioni është problem serioz, duke thënë se disa nga problemet kryesore në fushën e të drejtave të njeriut në atë vend janë, “korrupsioni, favorizimet në burgje, mbajtja për një kohë të gjatë nën arrest para gjyqit, mungesa e efikasitetit juridik, kërcënimi i medias nga zyrtarët publikë dhe elementët kriminalë, përparimi i pamjaftueshëm në kthimin e personave të çvendosur në shtëpitë e tyre, korrupsioni në qarqet qeveritare, trafikimi i njerëzve dhe puna e fëmijëve në sektorin informal.” Në raport thuhet se qeveria mori masa për të gjykuar dhe ndëshkuar disa nga zyrtarët që kanë kryer abuzime ….. por shumë prej zyrtarëve të lartë të përfshirë në korrupsion i kanë shpëtuar ndëshkimit ligjor, thekson Raporti i Departamentit të Shtetit për të Drejtat e Njeriut për vitin 2012.

Në lidhje me Maqedoninë, raporti i DASH thekson si problemim më kritik dështimin e qeverisë për të respektuar plotësisht ligjin, duke përmendur dështimin e ndjekjes ligjore të procedurave parlamentare, ndërhyrjen në punët e gjyqësorit, si edhe nivelin shqetsues të korrupsionit në radhët e qeverisë dhe mos ndëshkimin e policisë për sjellje anti-ligjore.   Raporti përmend gjithashtu tensionet ekzistuese midis komunitetit shqiptar dhe atij maqedon, si një prej shqetsimeve kryesore të respektimit të të drejtave të njeriut në atë vend.  Raporti vjetor i DASH mbi të Drejtat e Njeriut mbulon të drejtat e njeriut të njohura ndërkombtarisht – dmth, të drejtat individuale, civile, politike dhe ato të puntorëve – siç janë përcaktuar në Deklaratën Universale mbi të Drejtat e Njeriut, si dhe në amrrëveshje të tjera ndërkombëtare. Raporti përgatitet për çdo vit, si një kërkesë e bazuar në legjislacionin e Kongresit amerikan, për të gjitha vendet që marrin ndihma amerikane si dhe për vendet anëtare të Kombeve të Bashkuara.  Është këjo një praktikë që ka filluar zyrtarizimin e saj nga fillimi i viteve 1970, për të folur haptazi për zbatimin ose jo të standardeve ndërkombëtare të të drejtave të njeriut.

Në dokumentin e vitit 2010 mbi Strategjinë e Sigurimit Kombëtar të Shteteve të Bashkuara thuhet se ne e “konsiderojmë si një parim themelor të interesave tona kombëtare mbështetjen e paqës anë e mbanë botës – një bote në të cilën jo vetëm shtetet por edhe individët të gëzojnë të drejtat themelore që ata meritojnë.”  Prandaj, ky raport tha Sekretari Kerri, “dërgon një mesazh tepër të qartë se të gjitha qeveritë kanë përgjegjësi për të mbështetur dhe për të mbrojtur të drejtat e njeriut”.  Njëkohësisht, raporti sipas ndihmës sekretares së shtetit për demokraci dhe të drejta të njeriut, Uzra Zeya, “shërben edhe si një gur themel faktesh mbi të cilin dhe në bazë të cilit përcaktojmë politikat tona”, ndaj vendeve të ndryshme të botës.

TERRORIZMI KTHEHET NË AMERIKË

by

Ne Foto e Shtëpisë së Bardhë. Këshilltarët e  Sigurimit Kombëtar  të Marten në Shtëpinë e Bardhë përfshirë Drejtorin e FBI-ës, Robert Mueller, duke informuar  Presidentin Obama mbi sulmin terrorist në Boston./

Nga Frank Shkreli/

Të hënën e kësaj jave dy bomba shpërthyen në Boston të Shteteve të Bashkuara duke shkaktuar vdekjen e tre personave përfshirë një djal 8-vjeçar — dhe plagosjen e rreth 180 të tjerëve, 19 prej të cilëve janë në gjëndje të rëndë.  Autoritetet federale, shtetërore dhe vendore kanë intensifikuar hetimet për dy shpërthimet në Maratonën e Bostonit, duke premtuar se hetimet do të zhvillohen anë e mbanë botës për të gjetur personin ose personat që kanë kryer këtë akt terrorizmi.  Autoritetet thonë gjtihashtu se deri tani askush nuk ka marrë përgjegjësinë për këtë sulm dhe shtojnë se nuk janë në dijeni se cili mund të ketë qenë motivi për këtë akt të shëmtuar kundër njerëzve të pafajshëm dhe nuk mund të thonë ende me siguri nëse kriminelët që kryen këtë akt të tmershëm, janë terroristë të huaj apo të mbrendshëm.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara Barak Obama vuri në dispozicion, “të gjitha burimet e qeverisë federale për të ndihmuar autoritetet shtetërore dhe vendore për të mbrojtur popullin nga sulme të tilla dhe sipas nevojës, për të shtuar masat e sigurisë anë e mbanë Shteteve të Bashkuara dhe për të hetuar se çfarë ndodhi”, në Boston.   Ai e siguroi popullin amerikan se ndonëse do të marrë kohë për të vendosur se çka me të vërtetë ka ndodhur, “ne do të zbulojmë, do i kapim dhe do i sjellim para drejtësisë kushdo qofshin ata që kanë sulmuar bashkombasit onë.”

Ndërsa ai vuri në dukje heroizmin e burrave dhe të grave të FBI-ës, policisë së Bostonit dhe agjencive të tjera që shkuan menjëherë në vendin e ngjarjes, Presidenti Obama lavdëroi “mirësinë, zemërgjërsinë dhe dashurinë” e treguar nga banorët e Bostonit pas shpërthimit të bombave, duke thënë se nëqoftse “dëshironi të dini se kush jemi ne, se cila në të vërtetë është Amerika dhe si ne i përgjigjemi së keqes dhe keqbërsve — aty në Boston e gjeni përgjigjën: vetmohues e vetflijues, të mëshirshëm dhe të patrembur”, tha presidenti Obama, në deklaratën e tij drejtuar kombit nga Shtëpia e Bardhë.

Edhe Kryetari i Dhomës së Përfaqsuesve të Kongresit Amerikan, John Boehner, reagoi ndaj sulmit në Boston duke thënë se, “fjalët nuk mund e përshkruajnë pikëllimin që ndjenë Kongresi për familjet që kanë humbur të afërmit e vet….Këjo është një ditë e vështirë për Amerikën, por ne do të vazhdojmë në frymën amerikane duke u bashkuar në lutje dhe guxim.”

Shtëpia e Bardhë njoftoi dje se presidenti Obama do të shkojë të Ënjtën në Boston për të marrë pjesë në një shërbim ndërfetar kushtuar të vrarërve dhe të plagosurve nga sulmi terrorist, i cili prishi atmosferën festive të Maratonës së famshme të atij qyteti dhe solli dënimet ndaj këtij akti nga e mabrë bota.  Zyra e presidentit Obama njoftoi se ai do të flasë gjatë shërbimeve fetare në Katedralën e Kryqit të Shënjtë në Boston dhe shtoi se ai ka udhëruar uljen e flamujve në gjysëm shtizë, në nder të viktimave.

Sulmi terrorist në Boston, si edhe sulmi terrorist famkeq kundër kullave të larta në New York më 2001, nuk ishte një akt vetëm kundër Amerikës, por ishte një sulm kundër gjithë botës, pasi ndër 25.000 vrapuesit në Maratonën e Bostonit merrnin pjesë mijëra vrapues nga e mbarë bota dhe ku fituesi i Maratonës ishte, jo një amerikan, por një etiopian.

Si rrjedhim, reagimet ndërkombëtare ishin të shpejta dhe ngushëlluese për viktimat, në solidarizim me familjet e tyre dhe me popullin amerikan dhe njëkohësisht duke dënuar këtë akt brutal dhe të pakuptueshëm kundër  civilëve dhe njerëzve të pafajshëm, ndërkohë që udhëheqsit botërorë ofruan edhe ndihma për hetimet dhe kapjen e personit ose personave që kryen këtë akt barbar.

Edhe udhëheqsit shqiptarë dërguan mesazhe ngushëllimi për sulmin terrorist në Boston. Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Bujar Nishani, në mesazhin e tij dërguar Presidentit Obama, shkruan se, ”Ky sulm terrorist ndaj jetës së qytetarëve të thjeshtë e të pafajshëm, i bërë gjatë zhvillimit të një prej manifestimeve më popullore dhe sportive, siç është Maratona e Bostonit, ka prekur thellë gjithë zemrat e popullit shqiptar dhe mbarë njerëzimit përparimtar.” Udhëheqsi shqiptar, vazhdon mesazhin e tij dërguar Presidentit Obama dhe popullit amerikan, duke thënë se, “Si aleatë e miq besnikë të SHBA-së në luftën kundër terrorizmit, dënojmë me forcë këtë akt dhe jemi të bindur se shumë shpejt personat përgjegjës do të dalin para drejtësisë dhe do të marrin dënimin e merituar.”

Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga i dërgoi gjithashtu Presidentit Obama një mesazh ngushëllimi në emër të popullit të Kosovës, duke thënë se,  “Institucionet e Republikës së Kosovës dënojnë këto akte të dhunshme që morën jetët e qytetarëve të pafajshëm amerikanë, me besimin e plotë se sulmet e tilla nuk do t’i zbehin vlerat dhe idealet e shtetit dhe shoqërisë suaj, që mbesin inspirim për tërë botën, e cila synon ndërtimin dhe realizimin e demokracisë dhe lirisë së mirëfilltë.  Lutjet tona janë me ju, me popullin amerikan dhe familjarët e viktimave në këto momente të vështira”, përfundon mesazhin e saj Presidentja e Republikës së Kosovës, Atifete Jahjaga.

Megjithse ky akt ishte shokues, Presidenti Obama tha të Martën se populli amerikan refuzon të terrorizohet dhe bëri thirrje që të mos arrihen përfundime të ngutëshme dhe pa bazë në lidhje me personin ose personat ose mbi qëllimet e këtij sulmi – se kush dhe pse e bëri — për derisa të zbulohen të gjitha faktet, duke shprehur besimin e tij se heret ose vonë, autoritetet e hetuesisë amerikane do të zbulojn ë të gjitha faktet e këtij  “akti të shëmtuar prej frikacakësh”, dhe do të sjellin para drejtësisë personin ose personat që kryen këtë sulm terrorist.

 

 

SHPRESË PËR REFORMIMIN E IMIGRACIONIT NË AMERIKË

by

Nga Frank Shkreli/

Ne Foto: Presidenti Obama duke bërë betimin e një grupi të ri shtetasish amerikanë në Shtëpinë e Bardhë/

Çështja e imigracionit këtu në Shtetet e Bashkuara ka qenë dhe vazhdon të jetë një çështje që shkakton debate dhe mos marrveshje ndër më të ashpërat,  jo vetëm gjatë fushatave elektorale në nivel federal, shtetëror dhe vendor, por edhe në jetën e përditshme anë e mbanë Amerikës. Nuk është fjala për imigrantët që vinë këtu legalisht, por për ata që hyjnë në këtë vend ilegalisht dhe qendrojnë këtu me vite, dekada dhe ndoshta për gjithmonë si të tillë duke shkelur ligjet e imigracionit të këtij vendi.

Llogaritet se tani për tani, në Shtetet e Bashkuara mund të jetojnë rreth 11 milionë imigrantë ilegalë, megjithse numëri i vërtetë është vështirë të përcaktohet.   Shumica e tyre hyjnë në këtë vend nga Meksika, por imigrantë ilegalë në Amerikë ka pothuaj nga çdo kënd i botës, përfshirë edhe shumë shqiptarë.  Megjithëse, kryesisht për arsye të  krizës ekonomike,  hyrja pa leje e imigrantëve, sidomos nga Meksika, është ngadalësuar në mënyrë të dukshme dhe sipas disa burimeve mund të jetë në nivelin më të ulët në 40-vjetë, problemi i imigracionit ilegal vazhdon të mbizotëroj diskursin politik dhe ekonomik të këtij vendi.

Muajtë e fundit, në Uashington është venë re një ndërmarrje serioze nga senatorë të dy partive politike demokratë dhe republikanë për të zgjidhur, atë që është cilësuar si çështja e imigracionit ilegal, nismë e cila siç duket do të arrijë kulmin këtë javë,  si çështja numër një në agjendën e Kongresit. I ashtuquajturi “Grupi i të Tetëve” i Senatit amerikan dhe grupi i 6 ligjvënse të Dhomës së Përfaqsuesve, për disa javë tani janë takuar privatisht, me shpresë për të arritur një marrveshje në vija të përgjithshme, për një çështje që ka përçarë politikën dhe vendin për vite me radhë, për të mos thënë për dekada, ndërsa në të  njëjtën periudhë janë bërë edhe përpjekje për të gjetur mënyra për zgjidhjen e këtij problemi që të jetë e pranueshme për të dy palët, duke arritur një marrëveshje për një plan të gjithëanëshëm reformash të sistemit të imigracionit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Ndër propozimet e para për të reformuar sistemin ishte ai i Senatori republikan Xhon Mekejn dhe i të ndjerit  ish-Senatorit demokrat  Eduard Kenedi, të cilët kishin hedhur propozimin e parë pothuaj dhjetë vjetë më parë, për një projekt ligj që do të konsiderohej si një kompromis.   Sipas këtij propozimi, republikanët ishin të kënaqur me  marrjen e masave më të forta përgjatë kufirit me Meksikën — gjë për të cilën kanë këmbëngulur vazhdimisht – me qëllim për të ndaluar hyrjen në masë dhe të pa kontrolluar të imigrantëve ilegalë  dhe demokratët do kënaqeshin me miratimin e një procesi, në bazë të të cilit, më shumë se 11-milionë imigrantëve ilegalë do tu mundësohej e drejta për tu bërë banues të përhershëm të këtij vendi.  Plani Mekejn-Kenedi pat siguruar edhe përkrahjen e ish-presidentit Xhorxh Bush, por nuk mori përkrahjen e nevojshme në Kongresin amerikan.   Gjatë fushatës për president, katër vjetë më parë, Barak Obama premtoi reforma të gjithanshme të imigracionit, por gjatë katë vjetëve të kaluara nuk tregoi ndonjë interesim të madh për këtë çështje.   Ndërsa në fillim të mandatit  dytë,  Presidenti Obama ka thënë se reforma e imigracionit është një prej prioriteteve të tija kryesore, duke shprehur besimin e tij se do të arrihet një konsensus në Kongres.

Komisioni i ligjeve i Senatit amerikan ka caktuar të Mërkurën e kësaj jave si ditën që senatorët e këtij komisioni do të dëgjojnë dëshmi mbi planin e Senatit,  përfshirë edhe propozimin për të legalizuar miliona imigrantë ilegalë që tani jetojnë në këtë vend, por sipas lajmeve, një gjë e tillë mund të ndodhë vetëm pasi imigrantët ilegalë të kenë kaluar nepër një proces tepër rigoroz kontrolli individual, pasi të kenë kapërcyer pengesa të shumëta, dhe duke përfshirë edhe nevojën për të mësuar anglishten dhe për të pasur një vend pune.

Edhe në të kaluarën,  në Kongresin amerikan janë paraqitur propozime të ndryshme për të reformuar ligjet mbi imigracionin, por sivjet duket se ekziston mundësia më reale për të ndërmarrë reformat e nevojshme, pasi sipas një sondazhi të kohëve të fundit, 64 për qind e amerikanëve janë në favor për t’u dhënë shtetësinë imigrantëve ilegalë.  Antarët e Kongresit zakonisht tentojnë të marrin vendime në përputhje me përkrahjen dërmuese publike të çështjeve që konsiderohen nga ligjvënsit amerikanë, siç është reforma e imigracionit. Si rrjedhim, një numër kongresistësh, përfshirë edhe Senatorin republikan Xhon Mekejn shprehen optimistë se ky mund të jetë viti që, më në fund, sjellë reformat e nevojshme në sistemin amerikan të imigracionit.  Këjo sepse, edhe Presidenti Obama ka shprehur gatishmërinë e tij duke thënë se është i vendosur që të bëjë ç’është e mundur për të siguruar miratimin e reformave nga Kongresi.

Megjithëse propozimet e reja pritet të kundërshtohen nga konservatorët të cilët janë kundër legalizimit të statusit për imigrantët pa dokumenta, edhe pala republikane duket gjithashtu e vendosur për të bërë diçka për të përshpjetuar reformën mbi imigracionin, pasi nuk dëshiron të konsiderohet si partia që është kundër imigrantëve.   Senatori Marco Rubio, kryenegociatori republikan për të reformuar ligjet e imigracionit, nga prindër të ardhur nga Kuba dhe njëkohësisht  kandidat i mundshëm për president në vitin 2016 — ndërsa ishte ftuar nga tre programet e tre rrjeteve televizive kryesore të së djelës për të diskutuar problemin e imigracionit — tha në programin “Meet the Press”, të TV-NBC se ligjet që kemi tani, “nuk janë të mira për askënd…. statuskuoja është e tmerrshme për Amerikën”, shtoi ai.  Duke folur për  propozimin e ri  për imigracionin,   që përkrahet si nga republikanët ashtu edhe nga demokratët, Senatori Marco Rubio iu përgjigj intervistuesit se, ai nuk po e bën gjithë këtë përpjekje për të reformuar sistemin e imigracionit në Amerikë, për qëllime politike. Ai  tha se, “Unë jam Senator.  Unë nuk paguhem vetëm për të mbajtur fjalime.   Unë paguhem për të zgjidhur problemet”, me të cilat përballohet vendi.

Siç duket, në një përpjekje për të zbutur kundërshtimin nga konservatorët të cilët janë kundër një amnistie për imigrantët ilegalë, Senatori Rubio tha gjithashtu në një program tjetër televiziv (Fox News) se propozimet e reja për të reformuar  sistemin e imigracionit nuk janë amnisti, duke shtuar se në të vërtetë, propozimet e reja e bëjnë më të vështirë që një immigrant illegal të fitojë statusin legal, në krahasim me procesin dhe ligjet ekzistuese.

Pritet që grupi i 8 senatorëve   demokratë  e republikanë, të cilët për disa muaj tani kanë punuar për arritjen e një marrveshjeje për reformimin e sistemit të imigracionit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të njoftojnë hollësitë e propozimeve të tyre të Martën.   Media amerikane thotë se propozimet e reja për reformimin e imigracionit përfshijnë edhe rritjen e numërit të imigrantëve që vinë në këtë vend në mënyrë ligjore.  Tani, Shtetet e Bashkuara pranojnë 1 milion imigrantë në vit me dokumenta, më shumë se çdo vend tjetër në botë.  Sipas propozimeve të reja pritet që ky numër të rritet me pesë për qind, sipas gazetës Los Anxheles Tajms.

Pasi të njoftohen këtë javë  hollësitë e propozimeve të reja nga grupi i 8 senatorëve nga të dy partitë, mbetet për tu parë nëse ata do të mund të bindin shumicën e Senatit dhe të Dhomës së Përfaqsuesve, si edhe grupe interesash të ndryshme, se pas shumë vitesh dhe propozimesh të shumëta,  më në fund ka ardhur koha për një reformë të gjithanshëme të ligjeve amerikane mbi imigracionin në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.   Miratimi i ligjeve të reja është kritik gjithashtu edhe për fatin  e qindra, për të mos thënë mijëra shqiptarëve dhe familjeve të tyre që mund të gjënden në këtë vend pa dokumentat e nevojshëm për një qendrim legal në Shtetet e Bashkuara.

AMERIKA BOJKOTOI JEREMIÇIN NË OKB

by

Nga Frank Shkreli/

Shtetet e Bashkuara  ishin në krye të bojkotimit të të ashtuquajturit  “debat”, të organizuar  të mërkurën nga Vuk Jeremiqi, në Organizatën e Kombeve të Bashkuara,(OKB) mbi punën  e  gjykatave ndërkombëtare.  Por në të vërtetë, qëllimi i tij kryesor ishte të  nënvlersonte, duke kritikuar ashpër në një forum ndërkoombëtar, punën e deritanishme të Gjykatës Ndërkombëtare për Krimet në ish-Jugosllavi.  Përdorimi i  OKB-ës, në kapacitetin e tij si president ceremonial i Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara për qëllime personale dhe të interesave të Serbisë, shkaktoi kundërshtime të mëdha nga vende të ndryshme si dhe nga organizata ndërkombëtare të të drejtave të njeriut.   Vende të ndryshme bojktouan mbledhjen dhe ato që morën pjesë simbolikisht, dërguan diplomatë ose zyrtarë  të rangut të ultë, ndërsa shumë organizata të ftuara jo-qeveritare refuzuan të merrnin pjesë.  Javën e kaluar, një zyrtar i  pa identifikuar i Shteteve të Bashkuara u citua në media të ketë thënë se sesjoni në OKB, i organizuar nga Jeremiçi, do të përdorej për qëllime propagandistike serbe.   Ashtu edhe ndodhi.  Presidenti i Serbisë, Nikoliç, për dyzet e pesë minuta  shfaqi helm e vrer ndaj Gjykatës Ndërkombëtare për krimet e luftës në ish-Jugosllavi duke u ankuar për trajtimin e serbëve nga gjykata mbi krimet në ish-Jugosllavi,  dhe njëkohësisht kritikoi median perëndimore që, sipas tij, ka krijuar një imazh në botë se vetëm Serbia është fajtore.Shtetet e Bashkuara, duke shfaqur pakënaqsinë dhe zemërimin e tyre me këtë të ashtuquajtur “debat”, ishin në krye të bojkotimit të sesjonit duke refuzuar të merrnin pjesë ndërsa kritikuan ashpër iniciativën e ish-ministrit të jashtëm serb për mabjtjen e një mbledhjeje të tillë.  Në një deklaratë të lëshuar për  median  të mërkurën,  Misjoni i Shteteve të Bashkuara pranë Organizatës së Kombeve të Bashkuara, njoftoi se, pasi që “Shtetet e Bashkuara kundërshtojnë ashpër vendimin e Presidentit të Asamblesë së Përgjithshme për të mbajtur sot një debat ndezës dhe të pa balancuar mbi rolin e gjykatave ndërkombëtare, si rrjedhim, SHBA nuk do të marrë pjesë.”   Në deklaratën amerikane për shtyp  shfaqet gjithashtu pakënaqësia e thellë e Uashingtonit, posaçërisht për faktin se debati ishte organizuar në atë mënyrë që të mos lejonte pjesëmarrjen e viktimave të barbarizmave të luftërave në ish-Jugosllavi.  Në deklaratë theksohet gjithashtu qendrimi amerikan se ata që kanë kryer vepra të tilla tmershme gjatë lutërave në ish-Jugosllavi, duhet të mbahen përgjegjës për krimet e tyre, duke shtuar se, “Shtetet e Bashkuara nuk do të pushojnë së punuari, për derisa të gjithë ata që kanë kryer vrasje në masë, të përballen me drejtësinë….”  Ndërkaq,  kongresistja amerikane  Eddie Bernice Johnson nga shteti Teksas, në një deklaratë në Kongres  çfaqi shqetësimin e saj në lidhje me mbledhjen e të mërkurës në OKB, ndërkohë që u bëri thirrje  Kombeve të Bashkuara të njohin gjenocidin e kryer në Srebrenicë, duke shpallur 11 Korrikun, si Ditën Përkujtimore të viktimave të Srebrenicës.

Edhe Shqipëria reagoi ashpër ndaj këtij takimi në OKB, nepërmjet Ambasadorit të saj të Përhershëm pranë Kombeve të Bashkuara,  Z. Ferid Hoxha.  Në deklaratën e tij, ndërsa thotë se Shqipëria i bashkohet deklaratës së Bashkimit Evropian në lidhje me këtë çështje, Ambasadori shqiptar kritikon ashpër mënyrën se si është organizuar këjo mbledhje dhe shprehë rezervimet e tija mbi motivet e vërteta politike  të një debati të tillë.  Përfaqsuesi i Tiranës shprehet se ai nuk mban mend ndonjë rast tjetër si ky që  Kombet e Bashkuara të organizonin diçka të tillë me fshehtësinë dhe mungesën e transparencës siç u organizua ky debat, duke përjashtuar krejtësisht pjesëmarrjen e viktimave.   Ambasadori shqiptar kritikon gjithashtu caktimin e datës për mbajtjen e mbledhjes si edhe këmbënguljen për të mos e ndryshuar atë,  një datë këjo që sipas tij, ka një domethënje historike për rajonin.  Përfaqsuesi shqiptar pranë Kombeve të Bashkuara thotë në deklaratën e tij se, “duke venë në dyshim meritat e Gjykatës (Ndërkombëtare),  në ndjekje të çfardo agjende specifike politike, është një përpjekje e dobët që shtrëmbëron, për të mos thënë minon, rolin që duhet të luaj Asambleja e Përgjithshme. Ky (debat) është një vlerësim jo i drejtë ndaj punës së Gjykatës dhe përbën një kërcënim serioz ndaj procesit në vazhdim e sipër për pajtimin në rajon. “Rajoni ynë nuk ka nevojë për këtë, dhe ne nuk duam të kemi të bëjmë asgjë me objektivat e këtij debati”, përfundon deklaratën e tij, Ambasadori i Shqipërisë pranë Kombeve të Bashkuara.

Jeremiqi dhe Serbia nuk i shpëtuan as kritikave të Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara, Ban Ki Moon, i cili u paraqit shkurtazi në mbledhje, por këjo mjaftoi që ai të shprehte mbështetjen e tij të padyshimtë ndaj gjykatave ndërkombëtare dhe të kritikonte ashpër ata, që sipas tij,  “përpiqen të minojnë punën e gjykatave”.   Sikurë po u drejtohej udhëheqsve serbë drejtë për së drejti, Ban Ki Moon tha se askush nuk ka të drejtë të minojë punën e këtyre gjykatave, sidomos, “për arsye — të cilat kanë më shumë të bëjnë me politikën — se sa me drejtësinë.” Sekretari i Përgjithshëm i OKB-ës vazhdoi duke thënë se, “pandëshkueshmëria për krimet e luftës, krimet kundër njerëzimit, gjenocidit dhe krimeve të tjera serioze ndërkombëtare,  nuk është e pranueshme  dhe as nuk do të tolerohet më.”    Ai vazhdoi duke thënë se personat  “që përhapin urrjetje dhe ndasi – qofshin ata udhëheqës shtetesh,  grupesh policoro-ushtarake, individë civilë ose ushtarakë –nuk kanë   ku të fshihen më prej drejtësisë.”   Zoti Ban Ki Moon u takua më vonë më përfaqsueset e organizatës boshnjake, “Nënat e Srebrenicës” , të cilat në një veprim skandaloz,  rojet e OKB-ës i detyruan të largoheshin nga salla  e mbledhjes sepse mbanin një pllakat në dorë.   Srebrenica është vendi, ku në vitin 1995, forcat serbe masakruan mbi 8000-mijë burra dhe të rinjë boshnjakë.

Kritikat ndaj kësaj mbledhjeje të organizuar nga Jeremiçi nuk munguan as nga vende të tjera.  Ndër to, Britania e Madhe dhe Jordania, sipas agjencisë së lajmeve Rojter, shprehën shqetsimin e tyre se viktimave të Srebrenicës nuk iu dha rasti të flisnin.  Ambasadori i Jordanisë pranë OKB-ës u shpreh para gazetarëve  se qendrimi i Serbisë ndaj gjykatave ndërkombëtare “është  një shkelje ofenduese e ligjit që meriton të censurohet”.   Edhe përfaqsuesi i Lichtenshtajnit kritikoi ashpër presidentin e Asamblesë së Përgjithshme duke shfaqur shqetësimin e tij se, ‘’Jeremiçi  po shfrytëzon  pozitën e tij për realizimin e objektivave të tij politike, që qartë nuk është diçka që ai duhet të bëjë si president i Asamblesë së Përgjithëshme.”    Ndërkohë,  Drejtori  për drejtësi ndërkombëtare në organizatën e të Drejtat e Njeriut, Human Rights Watch, Richard Dicker, në një artikull për gazetën Huffington Post  shkruan se themelimi i Gjykatës për krimet e luftës në ish-Jugosllavi avancoi respektimin ndaj të drejtave bazë të njeriut, si dhe  përpjekjet në përgjithësi, për vendosjen e një drejtësie ndërkombëtare, janë duke rishkruar  rregullat kyçe të marrëdhënjeve dhe të diplomacisë ndërkombëtare”. Edhe ai kritikoi debatin e organizuar nga Jeremiçi, duke thënë se duhet të gjënden mënyra më të mira për diskutimin e çështjeve të tilla.

Jeremiçi dhe Beogradi zyrtar organizuan “debatin” kundër gjykatave ndërkombëtare në OKB,   në të njëjtën ditë që kryeminsitri  Daçiç u takua në Moskë me udhëheqsit më të lartë të – siç u shpreh ai, të popullit  “vëlla” rus, Presidentin  Putin dhe kryeministrin Medvedev.   Ishte këjo një fushatë frontale dhe mbarë kombëtare e diplomacisë serbe për të kundërshtuar vendimet e Gjykatës Ndërkombëtare të Hagës dhe njëkohësisht për të siguruar mbështjetjen e Moskës për politikën serbe ndaj Kosovës.  Të dy këto objektiva siç duket dështuan.   Kryeministri serb, gjatë vizitës së tij në kryeqytetin rus, sipas medias,  falenderoi Rusinë për përkrahjen që Moska dhe populli rus po i japin politikës serbe ndaj Kosovës.  “Populli serb” theksoi Daçiçi, “e di dhe nuk harron se Rusia është mikja e tij më e madhe.”   Megjithëse ai në sipërfaqe  u prit ngrohët nga Putini, sipas agjencisë së lajmeve Rojter, kryeministri rus Medvedev gjatë takimit me Daçiçin, mund të ketë humbur durimin me qendrimin serb ndaj  Kosovës, pasi citohet t’i ketë thënë udhëheqsit serb — se në lidhje me Kosovën — Moska ka përshtypjen se serbët, “presin më shumë nga Rusia se sa nga vet Serbia.”   Ky është një qendrim i gabuar, citohet ti ketë thënë Medvedevi Daçiçit, dhe se Serbia duhet të kujdeset vet për këtë proces, dhe jo Moska, sipas kryeministrit rus.

Kështu pra mori fund edhe një përpjekje tjetër  e shëmtuar serbe për të hedhur pluhur në sytë e botës mbi rolin e Serbisë në luftërat e ish-Jugosllavisë, mbi politikën së saj shterpë ndaj Kosovës dhe vendeve të tjera që përbënin ish-federatën jugosllave.  Por siç ka ndodhur edhe në të kaluarën, humbjet dhe dështimet, historikisht Serbia i ka konsideruar si fitore.  Edhe këjo përpjekje e dështuar në OKB mund të radhitet si një “fitore”.