- PO TË MOS KETË QËNË NJË E PAPRITUR?/
Nga FRANCESCO VERDERAMI/ PERKTHEU:EUGJEN MERLIKA/
Po nëse “kriza më e marrë e botës” të mos ketë qënë një e papritur? Të mos ketë gjetur asnjërin të papregatitur? Sepse duke ripërshkuar muajin që ka ndryshuar rrjedhën e politikës dhe ngjyrën e qeverisë, dallohen kaqë shumë tregues sa që është e vështirë të mos ngrihen në prova. Salvini prishet formalisht me grilinët më 8 gusht, kur tashmë kishin ndodhur shumë gjëra.Më 16 korrikverdh-jeshilët ishin ndarë në votimin mbi kryesinë e Komisionit evropian. Zgjedhja e popullores von der Leyen me ndihmën e PD dhe L5Yje nuk quhej atëherë si akti i lindjes së një shumice të re, por mbas më pak se një jave (më 22 korrik) demokrati Franceschini i lëshonte Corrieres një intervistë, në të cilën pohonte se “Pesëyjet janë të ndryshëm nga Lega”, e i bënte thirrje Kontes dhe Fikos duke thënë se “së bashku mund të mbrojmë disa vlera”.
Zjarri pengues i Di Maios dhe Rencit linte të hamendësohej se kishte qënënjë e shtënë me fishek mësimor. Por dy ditë më vonë në Senat kryeministri, veç fjalëve për Salvinin dhe Russiagate, lajmëronte se”në atë kuvend do të kthehej nëse do të kishte një ndërprerje të parakohëshme të detyrës së tij”. “Konte kërkon vota për një shumicë të re, siç kërkohen kërpudhat në Trentino”, komentonte drejtuesi i Legës. Ai nuk mund të mos dinte se çfarë po ndodhte e, mbi të gjitha, se si do të kundërvepronte Konte-ja kur më 8 gusht do t’i kërkontedorëheqjen për të shkuar në votime: të shtirej si i habitur para se t’u kërkonte parlamentarëve”të ngrinin b…” e të ktheheshin në Romë për të votuar propozimin e mosbesimit, ishte pjesë e lojës.
Kështu “kriza më e marrë e botës”duket sot si një krizë e drejtuar, sepse në fakt “ka qënë një bejleg – siç tregon një përfaqësues i rëndësishëm i PD – ndërmjet dy basteve: nga njëra anë Salvini që vinte bast se nuk do të arrinim në kohë për të ndërtuar një shumicë të re; nga ana tjetër ne që për atë shumicë kishim filluar të punonim, duke vënë bast se Salvini do të hapte krizën brënda verës”. Me që bëhej fjalë për dy baste përfundimi nuk ishte i parashikueshëm. Dhe ecja nuk ishte në vijë të drejtë. Në PD Zingaretti ishte i tunduar nga zgjedhjet, mbasi mendimi i tij ishte se Salvini do t’i kishte fituar ato, por do të thyente kokën me Financiaren. Në parti u desh t’a bindnin se “nuk mund të rrezikonin të shihnin një Itali të orbanizuar”. Jashtë partisë Prodi e D’Alema, Veltroni dhe Amato e bombarduan me telefonata. “Mirë”, ishte përgjigjur më së fundi sekretari i PD: “Por me një kusht: më parë duhet të flasë publikisht Renzi”. Dhe Renzi më 11 gusht, tri ditë mbas hapjes së krizës, u shpreh në Corriere: “Do të ishte çmënduri të votohej menjëherë”.
Ja se çfarë e alarmon Salvinin, që pasi ka kërkuar votimet dhe “fuqitë e plota” për të qeverisur, ndruhet se do t’a humbasë bastin e fillon të miklojë përsëri Di Maion. Sepse balli tjetër, ai grilini, është i ndarë. PD nuk i mjafton vetëm Fiko, që don të mbarojë “makthi populist i së djathtës”, por është në pakicë përpara Di Maios dhe Casaleggio-s, kundërshtarë të një marrëveshjeje me demokratët që “do të shkaktonte revolucionin ndërmjet militantëve tanë”. Në këtë pikë hyn në fushë Grillo, roli i të cilit do të jetë përcaktues. Më 20 gusht Konte ngjitet në Quirinale për dorëheqjen, mbas takimit të grilinëve të dy ditëve më parë në banesën e themeluesit të Lëvizjes. E din që është i rish ngarkuari me zemër i L5Y, i fortë me fjalën e tij në Senat që në pak orë ka 12 milionë kontakte: një rekord pamjesh.
Në këshillimet, është 23 gusht, Salvini provon kartën e dëshpërimit dhe propozon Di Maion si kryeministër i mundshëm i një qeverie të re verdh-jeshile. Por Grillo e ka hapur brazdën dhe Konte më 24 gusht e mbron: “Kurrë më me Legën”. Dhe posa Di Maio provon të ndërrojë rrugë mendon Grillo t’a fshikullojë: “Mjaft më me pika programi që dyfishohen si pikët e Standës”. Ja si lind qeveria më e prirur nga e majta në çastin që Italia duket më e anuar djathtas. Nuk është e sigurtë që Konte-dy do të arrijë deri në fundin e natyrshëm të legjislaturës, por basti (një tjetër) është që legjislatura do të arrijë në fundin e saj të natyrshëm.
“Corriere della Sera”, 5 gusht 2019 E përktheu Eugjen Merlika