Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

A nuk ju skuqet faqja?

by

Lek Mirakaj/

E kam fjalën për ata analistë, opinonbërës, politikanë, që pa u bërë gara, pa u shpalosur platformat e kandidatëve e kanë dhënë verdiktin e tyre solomonjan: garë fallco, garë e paracaktuar. Nuk i vë shumë faj se realisht me përjashtim të një rasti në PS ku pati garë, asnjëherë tjetër nuk ka pasur garë, vetëm shfaqje të shëmtuara, kopje të garave dhe zgjedhjeve që bëheshin te partia punës. Këtë lloj shfaqje e kemi parë edhe në dy garat e fundit të zhvilluara në PD, njëra në Korrik të 2021 dhe tjetra në zgjedhjet e foltores. E shtrova pyetjen a kanë turp? se asnjëri nga ata që japin gjykime, nuk e njeh realisht jetën dhe historinë e Gjergj Hanit. Nëse do ishin interesu për të mos u bërë qesharakë, do kishin mësuar se ky Gjergji që sipas tyre, ka hyrë si partner në ring për të plotësuar skenarin, në moshën 16 vjeçare, ka pasë guximin të sfidojë regjimin komunist, duke kërkuar atë që i mungonte, lirinë. Sa shumë njerëz sot, do kishin dashtë të kishin kurajon dhe guximin e atij fëmijë që për lirinë sakrifikoi, vuri në pikëpyetje jetën që akoma nuk e kishte filluar. Si mos të mjaftonte kjo, ai “kalamani” Gjergji që na e sollën në burgun famëkeq të Qafë Barit, e përballoi dhunën, provokimet, privimet me dinjitet, gjë që i lejon sot të kërkojë që të udhëheqë PD drejt rimëkëmbjes, drejt fitores. Nëse ai gjatë vuajtjes së dënimit do ishte thyer, sot nuk do kishte kurajon të dilte dhe të konkuronte për kreun e PD. Një kleçkë të vogël po ti gjenin hijenat e politikës do e kishin shqyer, nuk do përpiqeshin ta injoronin. Unë nuk e mbaj mend në kohën e vujtjes së dënimit, një fëmijë 16 vjeçar nuk mund të ishte në rrethin e miqësive apo marrëdhënieve personale. Po mua me mjafton fakti që Gjergji ka guxim, që është trim, që nuk është thyer në birucat e Sigurimit. Që ka ide, që është i përgatitur, dhe ka kurajën të sfidojë një politikan të kalibrit Basha, për të mos folur për kurajon për ti dalë përballë një dinosauri të politikës si Berisha, më bën ta kosideroj të denjë dhe të përgatitur, për të marrë në dorë fatet e PD. Une nuk e di se si do i përgjigjen demokratët fenomenit “Hani”, shpesh kërkohet një elitë e re, Gjergji përfaqëson atë që i ka munguar politikës shqiptare, të rënë demokratike dhe konservatore. Nëse Lulzim Basha do e konsiderojë Gjergjin kafshatë të lehtë për t’u kapërdirë, i them gabohesh. Njerez si Gjergji nuk jane kukulla për të zbukuru dekore, janë kocka të forta për tu përtypur.

Pa mëdyshje, besoj se me 29 korrik, do kemi një garë të vërtetë, ku njëri nga dy kandidaturat, të dyja të denja për kreun e PD, do marrë një PD të etur për ta qeverisur Shqipërinë në drejtimin e duhur.105000 vota pro dhe 300000 vota abstenuse, mezi po presin që PD t’i kthehet idealeve për të cilat u kriju dhe t’i kthejë shpresën popullit, se një epoke e re po vjen, se tranzicioni i tejzgjatur artificialisht në mënyrë të qëllimshme i përket historisë. Klloun të paguar, bëni gadi skenarin numër 2, jeni të stazhonuar në ndryshim ngjyrash as edhe kameleoni ju a ka zili, PD po vjen, me Gjergjin apo Lulin demokratet do vendosin, jo ju të dalë bojet. Ju bën nder të tregoni pak respekt për historinë e Gjergjit dhe atë që ai përfaqëson, pastaj po të jeni demokratë votoni për të mirën e PD-së.

Autokracia që qeverisë Shqipërinë

by

Lek Mirakaj/

Vazhdimisht gjatë intervistave e debateve politike në studiot televizive, shtrohet si argument, që qeveria përdoret gjatë fushatave elektorale. Konstatim më se i vërtetë, thjeshtë më lind e drejta të pyes, mbi çfarë kriteresh një parti është në pozita qeverisese? Përgjigjja është mbi premtimet e saj gjatë fushatës elektorale.

Partitë opozitare kanë gjithë të drejtën që ta godasin partinë në qeverisje, gjatë fushatës elektorale, për mos realizimet, ndërsa qeveria gjatë të njëjtës periudhë të caktuar nuk paska të drejtë të investojë në arritjet e saj. Partitë gjatë fushatave mbeshteten, (vazhdimisht opozitat), mbi kritikat për dobësitë e mos realizimet e premtimeve të qeverisë, ndërsa qeveritë mbi realizimet e premtimeve dhe prespektivat e të ardhmes. Nëse një qeveri i jep pensionistit, shtresës më të diskriminuar të shoqërisë një bonus, është e drejta e saj ta bëjë kur të dojë, po ashtu do kuptohesh edhe opozita nëse me argumente do provonte se qeveria me bonusin e saj nuk ka shfrytëzuar mundësitë financiare që ka shteti, se bonusi duhet të ishte pesë apo dhjetë herë më i madh dhe ndoshta permanent. Këtë lloj opozite do e kuptonte çdo pensionistit, po ti bësh presion qeverisë që gjatë fushatës mos ti jap bonusin pensionistit, që me atë bonus mund të ushqehet disa ditë, kjo është e pa kuptueshme edhe e pa pranueshme për çdo njeri normal, po mund të thoja dhe e pa moralshme.

Opozitat fitojnë kur elektorati humbet besimin te qeveria dhe kur opozitat ofrojne zgjidhje për hallet e elektoratit.

Sado i shëmtuar të jetë kryeministri, sado i koruptuar apo i pa aftë të jetë ekipi drejtues, sa kohë që opozita do kërkojë alibinë për humbjen e radhës, te vjedhja e votës, te blerja e votës se pensionistit me bonusin apo favore që mund ti bëhen qytetarit gjatë fushatës, asnjëherë nuk do jetë në gjendje të fitojë besimin e elektoratit. Qeveritë vijnë në pushtet me premtime, arritjet është drejta e tyre ti përdorin kur ato e shohin të arsyeshme, ashtu si është drejta e opozitës ti shfrytëzojë tërë dobësitë e të metat e qeverisjes, kur e sheh ajo të arsyeshme. Fatkeqësisht, ne nuk kemi opozitë, ta quejsh vehten opozitë se lakmon pushtetin e tërë ditën grindesh se kush është burrë më i mirë, kësaj nuk i thonë opozitë. Një opozitë që nuk arrin të ketë parasyshe, se elektorati që vendos për fatet e qeverisjes është me i ri se gjithë periudha e palo demokracisë, e demokracisë në “tranzicjon” term i turpshëm për tu përdorur mbas 32 vjetësh, është thjeshtë miopi politike. Quaje si të duash, po ajo opozitë nuk është. Ti flasësh të riut të sotëm me të njëjtën gjuhë si në vitet 90-të, që na ngrinte në këmbë neve qe nuk kishim pase asnjë të drejtë, më e pakta është jo bindëse, për mos të thënë qesharake. Kjo që kemi sot, nuk është opozitë, është i mbyturi që kapet pas fijes së kashtës.

Një ekip drejtues i opozitës, ku njëra palë pret që geshtenjat do ja nxjerrë nga zjarri “miku i madh” dhe një ekip drejtues që shkon dhe han në torbën e bariut, nuk kanë asnjë shans që ti sjellin asgjë të mirë vendit, aq më pak të bindin elektoratin, vetëm konsolidojnë pushtetin autokrat që e kanë krijuar vetë me veprimet e mos veprimet e tyre, autokracinë që qeverisë vendin.

Rreth veprës “Burgu i Spaçit” të disidentit Dine Dine

by

Lek Mirakaj/

Pas librit “Mbi Varkën e Karontit” dëshmi e arrestimit dhe hetuesisë, shkrimtari desident Dine Dine i cili kaloi rreth katër dekada nëpër kampet e internimit dhe ferrin e burgjeve të komunizmit, vjen para lexuesit me një libër voluminoz, ku në cilësinë e protogonistit, na sjell me cilësi artistike, të vërtetën e hidhur të përjetuar në burgun famëkeq të Spaçit. Është shkruar, por jo aq sa duhet mbi njërin nga institucionet më çnjerëzore dhe të turpshme, që pushtuesit shqipfolës, duke marrë eksperiencën më të keqe të gulagëve stalinian, për dyzet vjet e përdorën si instrument dhune dhe nënshtrimi në Shqipëri. Shumë bashkëvuajtës e kanë trajtuar temën e burgjeve ne diktaturë, Visari, Fatosi, Agimi, Zydiu, Maksi e plot të tjerë, kanë krijuar atë që ka hyre në fjalorin e letërsisë me termin “letërsi e burgjeve”. Një emër që po imponohet me cilësi dhe autoritet është pa dyshim Dine Dine. Libri më i fundit i Dines ‘Burgu i Spaçit ” është mbresëlënës, ku karakteret e figurave që autori, në shumicën e rasteve i ka shokë e miq të tij, i përshkruan me dashuri por edhe me vërtetësi. Për ne që kemi pasur fatin e keq dhe të mirë njëkohësisht, me i jetu në vetë të parë shumë nga episodet dhe karakteret që Dine na i sjell në kujtesë, mund të them se na vijnë të freskëta sikur të kishin ndodhur dje. Për të mos u keqkuptuar, kur thashë fatin e keq dhe të mirë, kisha parasysh se krahas fatkeqësisë ne kishim fatin për të qenë një grup shokësh që ishim rritur së bashku nëpër kampet e internimit dhe e kuptonim dhe donim njëri-tjetrin pa interes. Dinja na sjell të freskëta, si njerëz që e meritojnë të quhen “Njerez”, portretin e të cilëve Dinja e përshkruan me dashuri, si portreti i dajë Veliut, kushëriri i nënës së Naimit, apo figura simpatike si intelektuali Islam Spahiu e të tjerë. Po ashtu nuk i shpëtojnë ironisë dhe një farë gjykimi moral, kur portretizon njerëz që kishin humbur diçka nga dinjiteti. Për një lexues që nuk e ka eksperiencën e burgjeve, mënyra që ka zgjedh autori për të treguar të përditshmen e jetës në burg, të krijon idenë se në fund të fundit në burgje nuk e paskeni kaluar shum keq. Dinja përshkruan drekat e përbashkëta, humorin, e një farë jetë jo shum të ngarkuar emocionalisht. Edhe mua që jam njëri nga personazhet, leximi në shikim të parë më krijoi një shije jo të këndshme, po duke u zgjatur në lexim, fillova ta ndiej dhe ta kuptoj Dinen, i cili nuk mund të dalë nga natyra e tij, një Dine që nuk përton të tallet edhe me vehten, një Dine i tej ndjeshëm kur flet për nënën, për gruan e re apo djalin qe e ka lënë një vjeçar, por që ngelet një optimist i pa ndreqshëm, si në rini edhe gjatë jetës së burgjeve. Unë nuk e di a ka qenë një rastësi mënyra se si e përshkruan atmosferën e burgut autori, apo ka qenë një gjetje e qëllimshme, që unë duke njohur që fëmijë Dinen, mendoj se ka qenë e qëllimshme për ti thënë lexuesit, se edhe në konditat antihumane të regjimit të urisë, të galerive, ku hynje dhe nuk e dinje a dilnje, ne nuk u thyem, ne edhe në ato kondita dinim ti jepnim jetës një kuptim. Është shkruar shumë mbi torturat, ridenimet, urinë, e sa e sa privimeve fizike e shpirtërore, po asnjë autor nuk ka bërë gjetjen artistike të Dines dhe moralin që përcjell autori. Edhe në ferr na thotë autori, se ferr i vërtetë ishte Spaçi, nese ke vendosur të jesh njeri, ka vend edhe për çaste të vogla, ku harrohet realiteti. Për këtë duhet të falënderojmë autorin që nëpërmjet zgjedhjes aristike që ka bërë, na ka thënë ca të vërteta që, në mënyrë të qëllimshme, autorët e krimit i injorojnë. Duke lexu librin, lexuesi do mësojë edhe ca të vërteta që janë lënë jashtë të vërtetës së madhe që krahas dhunës kishte dhe rezistencë që manifestohesh edhe nepermjet atyre episodeve që autori i ka përshkruar me dashuri e vërtetësi si momenti i përsëritjes së apelit e pse jo edhe nëpërmjet atyre drekave, ku nuk mungon edhe humori…Jam i sigurtë, megjithëse Dinja asnjëherë nuk kuptohet, kur flet seriozisht e kur bën shaka, lexuesi së shpejti do ketë edhe një libër për burgun famëkeq të Qafë Barit, që me librin e parë mbi Varken e Karontit, burgun e Spaçit do plotësojë trilogjinë e burgjeve.

29 Nëntori, festë apo ditë zie kombëtare?

by

Lek Mirakaj/

Nuk ka dyshim se edhe për një kohë të gjatë kjo pyetje do shtrohet para opinionit publik.Them “për një kohë të gjatë” se do vijë një ditë që shoqëria jonë do arrijë në atë fazë zhvillimi që ta konsiderojë ashtu si në të vërtetë se është turp në rrugëtimin tonë drejtë një shoqërie e cila do konsiderojë edhe padrejtësinë apo krimin, qoftë edhe ndaj një individi, jo më ndaj pjesës më të madhe të popullit, një akt të dënueshëm dhe të turpshëm. Të nderosh ata që ranë për një qëllim është e drejtë dhe detyrë qytetare. Po ti ngatërrosh vlerat e momenteve që historia na ka servirë është e padrejtë dhe e pa saktë. 29 Nëntori do duhej të ishte një datë përkujtimore, jo festë kombëtare. Festa jonë kombëtare ka qenë dhe do mmbetet gjithmonë 28 Nëntori. Kjo datë kur fuqitë pushtuese janë larguar prej territorit tonë janë disa. Largimi i Austro-Hungarezëve, Francezëve dhe më e lavdishmja, lufta e Vlorës. Në e pothuaj tërë botën fitorja mbi fashizmin përkujtohet dhe me te drejtë. Ajo fitore solli avancimin e demokracive që ne i emertojmë demokracitë perëndimore. Po te ne çfarë solli 29 Nëntori që për hir të vërtetës nuk përfaqëson të vërtetën historike, solli diktaturën. E përsëris solli diktaturën që është shprehje e mohimit të të gjitha vlerave që shoqëria njerëzore ka përvetësuar ndër shekuj. 29 Nëntori është dita kur së pari u tradhtuan idealet e atyre që besuen se po luftonin për të sjellur drejtësinë shoqërore që e luftuen për të sjellur demokracinë është dita e parë e tradhtisë ndaj aspiratave të një populli të tërë. Ne duhet ta përkujtojmë 29 Nëntorin që mos të harrojmë se nga ajo ditë do fillonte njëra nga periudhat më fatkeqe të historisë tonë. Do fillonte ndërtimi i një burgu të stërmadh që do rrethonte tërë territorin me klone dhe tela me gjemba. Do na linte në ndërgjegjen tonë tmerret e Maliqit, të Bedenit, të te Burrelit, të Spaqit, Qafë-Barit, Tepelenës, Porto Palermos, Gradishtes e sa e sa emërtimesh që gjithmonë do na turbullojnë në vetëdijen tonë e do na kujtojnë se te ne, në emër të një gënjeshtre të stërmadhe, komunistët kryen krime monstruoze kundër njerëzimit. Thashë në fillim të shkrimit se do vijë një ditë ndërgjegjësimi që të kemi kurajon për të njohur gabimet tona. Më 29 Nëntor ndërsa në mënyrë hipokrite qeveritarët tanë të dy krahëve të politikës tundnin flamuj e banderola, një grup të rinjsh të Nismës Thurja, dolën me një propozim të avancuar për heqjen e emrave të vrasësve nga emërimi i rrugëve apo objekteve shtetërore. Me 29 Nëntor ndërsa tundeshin flamuj e ushtonin fanfara, një gazetar me kurajo qytetare Adi Krasta i jepte hapësirë dy individve të brezit të dytë, mua dhe të brezit të tretë z.Ervin Dine, dy “armiqve te popullit” për të treguar se 29 Nëntori është ditë zie dhe qeveritarët tanë në vend të flamujve duhet të shkonin kokë ulur te varrezat e ti kërkonin ndjesë të rënëve se idealet e të rënëve u tradhtuan atë ditë. Them se kurajoja për ta parë të vërtetën ashtu si është ka filluar të demonstrohet, kur sheh një iniciativë nga Washingtoni ku përfaqësues nga katër shtresa të shoqërisë shqiptare me shembuj, me analiza e prespektiva, demaskonin diktaturën dhe lëshonin thirrjen e famshme: Shqiptarë mos harroni. Duhet guxim qytetar për të rrëzuar përmendore të rreme. A do e bëjmë? po do e bëjmë se mendjet e hapura që vijnë me avancimin dhe progresin e intelektit dhe demokratizimin e shoqërisë, do na rradhisin ndër ato popuj që do kenë kurajon qytetare ti thonë krimit, krim, që mos të përsëritet më kurrë.

VATREN PO E SULMOJNE ATA QE NUK KANE LIDHJE ME VATREN

by

Lek Mirakaj/

Ka disa dite qe Vatra eshte bere objekt i sulmeve qe vijne nga ambjente qe nuk kane asnje lidhje me Vatren. Thene troç, po kerkohet qe Vatra te behet pjese e debatit dhe konfliktit qe ka perfshire PD-ne. Vatra eshte organizate me karakter anti komunist dhe rreshtohet gjithmon ne mbrojtje te demokracise, por nuk perfshihet ne problemet e brendeshme te partive politike, me perjashtim te rasteve kur gjykon se cenohen interesat kombetare. Vatra konsideron si cenim te interesave kombetare kur pengohet lirija e fjales dhe zgjedhjes, kur mitizohet figura kriminale e diktatorit dhe organet ligjzbatuese heshtin. Vatra mban shenim dhe kur vjen koha kerkon llogari ndaj personave apo grupimeve politike dhe mban qendrimet e saja qe jane ne linje me orientimet e saja pro demokracise e zhvillimit. Se fundi individe qe nuk kane asnje lidhje me Vatren i japin te drejten vehtes te kritikojne Vatren se ne festen e indipendences i konsideron te gjith shqiptaret njesoj. Vatra me respektin ndaj institucjoneve te shtetit shqiptar nuk ka bere asgje me teper se parite politike kane bere ne Atdhe. Se sa eshte e respektuar Vatra ne komunitetin shqiptar te Amerikes e deshmon edhe organizimi e pjesemarrja masive ne evenimentet e organizume nga Vatra, si qe edhe tubimi i 28 Nendorit. Ne nuk do lejojme qe Vatra te perdoret, te kapet apo aq me keq te shfrytezohet per orekse politike te dites apo tifo euforike te grupeve pa lidhje me Vatren dhe komunitetin. Vatra eshte mbi cdo shqiptar sepse Vatra eshte e te gjithe shqiptareve.