• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Rasti Ford, caqet e shkelura të lirisë si prag kaosi dhe jo alternative.Efektet

October 3, 2018 by dgreca

1Marjana-Bulku

Nga Marjana BULKU*/

1 Dr. Ford

Prej ditësh në mediat amerikane dhe jo vetëm po ndiqet marathona Ford -Kanavaugh që më shumë sesa një rrëmim drejt të vërtetash paraqitet si një instrument politik që vë përballë njerëzit , fatet e tyre , historitë e tyre të vërteta a të pavërteta por me një konfrontizëm atagonist gati të papajtueshëm që e bën shoqërinë e sotme , postmoderne më agresive se kurrë.

Të rizgjosh të kaluarën e hidhur që paska ndenjur zgjuar nuk do të thotë ta bësh më të bukur të tashmen apo të ardhmen tënde, përkundrazi, trazon plagë që nëse kanë qenë reale do ta bëjnë aktuale dhimbjen duke e agravuar atë.I ngjan një dhimbjeje që ti nuk e kallzove kurrë , askush nuk e dinte , vështirë të ta besojnë , ta paragjykojnë, kthehesh në viktimë, viktimizon të tjerë etj ,etj.
Duke qenë se besoj fort tek forca e reagimit, ajo e reflektimit dhe e dënimit të së keqes gjithmonë analizoj
1. Ndodhinë
2.Arsyjet dhe rrethanat
3.Shkaqet pse ndodhi
4.Veten
5. Të tjerët
6.Efektet
Rasti Ford dëshmon egoizmin politik që ndan dhe përçan , sundon dhe dëmton jetët, familjet, edukimin.
Rasti Ford dëshmon se asgjë nuk ndodh pa shkak , dhe pas një apo dy pijesh me alkool mundesh të gabosh madje edhe të abuzohesh.
Në fakt ky rast është një moment ku mund t’ju mësohet të rinjve se alkooli është i ndaluar për jo adultët. Dhe të kërkosh të drejtën kur ke abuzuar me të është pragu i një gabimi që mundet të kushtojë.Është një moment çlirimi për predikuesit qē sot më shumë se kurrë kanë rastin të shfrytëzojnë lirinë e tyre që vërteton ca të vërteta mbi moralin , familjen dhe marrdhëniet me veten dhe të tjerët në shoqëritë e lira .
Është gjithashtu një moment që i ka trazuar shoqëritë e palira që abuzojnë sistematikisht me liritë duke i degraduar ato si akte dhune të lira.
Efektet e kēsaj përballjeje janë edhe më negative sesa vetë përballja e cila në thelbin e vet është një leksion amerikan për drejtësinë si momenti supremn i orientimit të një shoqërie të lirë ku politika ka rolin kyç.
Zgjimi i viktimave , reale, jo reale, lëvizja “Me too” , duket se e ka trazuar këtë botë që ka vërtet nevojë të shkundet dhe të kuptojë të vërtetat që e mbajnë peng, ato që duhen besuar dhe treguar , ato që vërtet edukojnë dhe e bëjnë të sotmen shpresë për të ardhmen.
Prej vitesh e konsideroj individin si “Një jetë …disa histori” , dhe kam rrëmuar në të kaluarën e shumkujt që faktorë të shumtë ia kanë penguar të ardhmen por rasti Ford, doktor në karrierë, dhe e plotësuar në familje është hakmarrja e pastër që viktimizon jo një jetë por disa jetë të cilat nuk janë pjesë e kësaj historie që na lexohet kur në fakt historitë e përjetuara i rrëfen shpirti, loti , dhimbja, ato nuk kanë nevojë pêr copëza letrash apo arena politike, por ky është fati i të drejtës qysh në antikitetin e lashtë e deri në postmodernizmin . Është një moment që përtej zhurmës mediatike duhet ti japë lirinë institucioneve për të gjykuar maturisht e në mënyrë të pavarur nën lirinë e arsyejes të të vërtetave.
* Marjana Bulku eshte anetare e Kryesise se Federates Panshqiptare te Amertikes”Vatra”

Filed Under: Analiza Tagged With: caqete Lirise se shkelur, Marjana Bulku, Rasti Ford

Një rikthim i demokracisë edhe pse në libër

September 22, 2018 by dgreca

” Demokracia nuk pret”,Një rikthim i demokracisë edhe pse në libër/

1 demokracia nuk pret kNga Marjana BULKU/

Sa e rëndësishme është kronologjia e ngjarjeve dhe kujtesa historike në demokraci?!
Është kjo një enigmë që shtjellohet pak nga pak teksa lexon ” Demokracia nuk pret” një set me refleksione e reagime, analiza dhe opinione , kritika dhe thirrje që e tejkalojnë përmasën e gazetarisë , investigimit, reagimit , dëshmisë , akuzës , duke e lakuar demokracinë në çdo rasë e duke u bërë pishtar i saj , autori Frank Shkreli i bën kështu një shërbim shumë të madh jo vetëm konceptit të saj teorik por e shtjellon praktikisht shumë dimensionalitetin e saj në gazetari, histori, politikë dhe kulturë.
Sot kur demokracia ndjehet më e dhunuar se kurrë ne kemi nevojë ta sjellim në vemendjen e gjithsejcilit se ky sistem të drejtash dhe përgjegjësish është një marrdhënie e dyanshme ku balancohen liritë kur respektohen ato.Sot më shumë se kurrë klasa politike duhet të shikojë se trashëgimnia e gabimeve dhe moskorrektimi i tyre i ka shpierë në gabime të tjera. Kur demokracitë rrezikohen nga demonë politikë dhe jo vetëm , populli ka rastin të kuptojë rolin e vet, fuqinë e mohuar nga paliria, atë që buron nga e kaluara historike plot me të panjohura dhe drithije të qëllimshme, aktet e krenarive kombëtare, reagimi, korrektimi, reflektimi. Në kushtet kur demokracia rrezikohet nga dështimi për shkak të aplikimit të saj nga njerëzit e gabuar, metoda të gabuara të yshtura prej kulturës sonë politike të trashëguar , leksionet amerikane, praktikat amerikane nuk mungojnë në setin e mendimeve tek “Demokracia nuk pret”. Shtëpia e rrënuar e Gjergj Fishtës, pikturat e tmerrit të internimit të Tepelenës , dosjet e pahapura të komunizmit kjo gangrenë nga ku burojnë plagët shqiptare, janë hone të thella gjykimesh por edhe tablosh të një demokracie që afiksohet kur mendimi vdes dhe intelektualët heshtin. Demokracia nuk pret vjen si një vëzhgim i hollë , i vëmendshëm, sistematik, nga jasht por gjithmonë brenda atij realiteti parë me sytë që e duan atë vend, ia duan të mirën, ia dijnë shtigjet se nga buron ajo.
E që demokracia të mos jetë një mision i pamundur , roli i opozitës është oksigjenues , reagimi i qytetarëve është vendimtar dhe zëri i intelektualëve jetëdhënës dhe pa asnjē dyshim Zëri i Amerikës vazhdon të jetë ai i  drutës iluminuese dhe i arsyjes gjithashtu.
Kjo vepër , kronologji ngjarjesh e historish, datash dhe eventesh është një shkollë për gazetarët, politikën dhe qytetarinë. Në demokraci çdo frymë ka rol në jetëzimin dhe vitalizimin e këtij sistemi që nuk dhunon edhe pse dhunohet , ku çdo jetë ka vlerë dhe çdo liri nis nga rregulli dhe vdes nga e kundërta e tij.
Sa herë që një sistem i drejtë kërcënohet nga padrejtësitë , është koha për të kuptuar më mirë demokracinë ku e drejta merr jetë duke ta garantuar atë.

Filed Under: Opinion Tagged With: "DEMOKRACIA NUK PRET", Marjana Bulku

Kapitullimi i individit dhe lartësimi i idhujve të rremë

September 6, 2018 by dgreca

Nga Marjana BULKU/
Në kohë varfërish materiale, varfëritë shpirtrore janë ato që shpalosin drama të thella  njerëzore .Jo gjithmonë krizat ekonomike janë shkak i atyre familjare , përkundrazi janë ato veçse stimulojnë dhe e bëjnë skenike e të dukshme vuajtjen materiale e cila nuk lind kurrë rastësisht , ka shkaqe të thella politike, të trashëguara që në kohë idhujsh të rremë “lulëzojnë” ironikisht edhe me themele shtëpish të rrënuara, mure prej balte e copëza suvatimesh dhe fytyra të mpihta e sy të jeshilta shprese. Kjo dramë e thellë mjerimi migjenian na rishfaq idhujt e rremë që zbulojnë mjerimin ulëritës qindravjeçar i cili e ka një shkak , ulur këmbëkryq në çdo lagje, fshat e qytet ku gjithsejcili e njeh tjetrin, ia din pamundësitë e ndofta ia ka rrënuar mundësitë. Kapitullimi i individit jo pak herë sjell lindjen apo më saktë rilindjen e idhujve të rremë, atyre që rrënimin material të turmës e shohin si kulmim të pushtetit, fuqisë.Përpara këtij rrënimi material që natyrshëm prodhon rrënim shpirtëror e mbase edhe moral çdo shfaqje, video apo foto liderash politik nuk është gjë tjetër veçse dështim i asaj fuqie që duke dashur të amortizojë fuqitë individuale , bëhet edhe më e pa fuqi.
Memorja jonë i ka të freskëta kujtimet e diktatorit gju më gju me popullin që nuk bëzante , nuk kërkonte, por vetëm duartrokiste edhe kur lakun e vështirësi ve e kishte në fyt.Individi sistematikisht u bë kurban i totalitarizmit, duke unifikuar në këtë mënyrë heshtjen me varfërinë, të drejtën me padrejtësinë, pronën me dhunimin e saj…
Kapitullimi i individit, nënshtrimi i tij ndaj heshtjes, varfërisë morale e materiale, padrejtësisë është drama më e thellë sociale që mund të përjetojë një shoqeri në stadet moderne të saj. Aktet individuale që unë preferoj ti quaj humanitare frymëzojnë dhe shërojnë përtej politikës pa e dobësuar atë, përkundrazi e pasurojnë.Pafajsia e individit të ndershëm që me punë ia doli por edhe nuk ia doli në një realitet ku të gjithë janë kundra gjithkujt por jo kundra të keqes , është momenti analitik që përgjithëson dhe specifikon fatin e unit në shqipëri dhe lartësimin e idhujve të rremë kur e keqja kërcënon dhe frika pushton çdo liri.

Filed Under: Opinion Tagged With: idhujt e rreme, individi, Marjana Bulku

Drama e të ikurve, atdheu …kjo dashni e shumfishtë!

August 14, 2018 by dgreca

Nga Marjana BULKU/

1Marjana-Bulku“Zogj të bukur këndojnë me hare,/
Po zëmra do më plasë mua në gji./
I helmuar e shkoj jetën te ky dhe:/
Mërzitem në katund, në vetëmi./

Tërë shkëlqim m’hapet përpara deti,/
Që zgjon te trutë e mi mendime shumë,
Zëmra m’u shqerr nga tmerri mua të shkretit,
Aq sa vetëm pushoj kur bje në gjumë.

Arbria matanë detit, na kujton
Se ne të huaj jemi te ky dhe!
Sa vjet shkuan! E zëmra nuk harron
Që ne turku na la pa Mëmëdhe…

Hakmarrja na jep shpresë e na ndriçon,
Por fryn era dhe akulli më zë,
Se ç’ka qenë Arbëreshi po harron:

Dhe s’i vjen turp aspak, po rri e fle.”

Vargjet e Serembes përtej mallit poetik përcjellin dramën e shumfishtë të shqiptarit mërgimtar. Kur syri i lexuesit të kuptojë dramën e tij , të ndjejë mallin , vetminë, parehatinë, ankthin e së nesërmes ,atëherë do të kuptojë edhe peshën historike të këtyre vargjeve që e thonë pareshtur fjalën e vet ,ka qindra vjet që flasin e thërrasin po a kuptohen?!

Kur syri i lexuesit të shohë dramën e shqiptarit pa atdhe këtej dhe andej ndarjeve që na largojnë, mbase këto vargje do ia këndojë vetes e do ndalojë ikjen e gjatë e gjatë që nuk ndalet.

Kam takuar mjaft të ikur këtyre viteve dhe kam ndjerë se këto vargje janë universale. Më kanë thënë se nuk ka lumturi më të madhe për një komb që i bën vend bashkombësve të vet. Kam parë se si përloten burrat në mërgim duke cituar se” kur të vdes dita e vdekjes tju shkruhet jo ajo biologjike por dita kur lanë atdheun”.Kam parë se si largësia nga atdheu shndërrohet në dashuri për të , e veshur me mall, e dëshirë për rikthim, me akte e vullnete reale për tia vizituar bukuritë e dukshme dhe të padukshme atij

vendi  prej nga ku ka 500 vjet që iket .Ia kam

përsëritur vetes Seremben dhe kam

provuar se vrullin, energjitë dhe ndjesitë e bukura ti fal veç vendi yt.Kur  largoheshin miqtë qoftë edhe larg province drejt kryeqytetit , boshllëku kulturor ndihej shumë më fort se hapat në udhët ku shtoheshin udhëkryqet.A e ndjenë këtë zbrazëti hapësirat tona gjithnjë e më të ngushta, të varfra ,të brishta?! Mungesat që flasin , ikje që ulërijnë, kthime që veniten e thirrje që s’dijnë çfarë të lusin …hidhni sytë kah vargjet e Serembes që nuk e humbin kurrë vrullin e mallit dhe dashurisë. Kur të kuptoni dashurinë …do ndjeni mallin dhe kur të ndjeni

mallin do kuptoni dramën e trefishtë të të ikurve pa atdhe .Ata që ikën e me vete morën andrrat me siguri që andrra e zhgjandrra lanë pas por më e madhe është drama e atyre që lanë pas ,atje në atdheun e zbrazur!

E kur të kuptoni dramën e të ikurve ,atdheu i tyre i dashur ka me qenë dashnia juaj e shumfishtë.

Marjana Bulku (Gusht 18)

Filed Under: Opinion Tagged With: Atdheu, Drama e të ikurve, Marjana Bulku

Intelektualët …këta mentorë që na edukojnë dhe frymëzojnë me vepra

July 24, 2018 by dgreca

1 Marjana Bulku

Nga Marjana BULKU*/

Shqipëria e paradokseve, e tranzicioneve të shpeshta , të gjata, Shqipëria e krizave , e diktaturave të egra , të fshehta, të kamufluara me mirazhe demokracie sot më shumë se kurrë ka nevojë të ndjehet se sa e pasur është intelektualisht me gjithë varfërinë e saj sistematike politike .Kur hedh sytë nëpër kryqëzime historike ndjen dritën e intelektualëve dhe mendimtarëve që ne për fatin tonë të keq presim të na i referojë politika, partia mëmë, partitë të cilat na e varfërojnë të tashmen edhe të ardhmen.Intelektualët mbartin bagazhin kulturor që ne ia trashëgojmë brezave, janë mendime, studime, përplasje me realitetin e egër peng i politikave të gabuara sezonale që nuk i shërbejnë vizionit kombëtar por udhëheqësve partiakë të momentit që gjithmonë e më shumë bëhet treg politik aspak kombëtar, aspak demokratik. Intelektualët janë të angazhuarit e një shoqërie, që kohën e tyre , mendimin, frymëzimin, ia kushtojnë akteve që prijnë ndryshime të mëdha nga ku më të rëndësishmet e domosdoshme janë ato kulturore.Të arratisur nga realiteti shqiptar ata gjithmonë i investojnë atij duke mos ikur asnjëherë edhe kur fizikisht ndodhen larg. Nuk mundem të ndalem gjatë tek De Rada , Serembe, Fishta ,Koliqi , Çajupi a Frashërit,ata vazhdojnë të iluminojnë por Martin Camaj dhe Faik Konica natyrisht që përbëjnë pasuri të rralla të mendimit letrar, kulturor duke qenë fenomeni ajsberg që vetëm volumin ua dijmë dhe fare pak larminë dhe cilësinë e mesazheve që janë kaq aktuale sot. Është e vështirë të ndalosh në aktet e tyre krijuese vetëm në një shkrim por është një mënyrë shumë e mirë për të kuptuar se historia e vërtetë shqiptare nuk janë vetëm luftrat e saj, as sistemet e dështuara që politika instaloi , por emrat që i falën vepra asaj , janë ata që edhe pa prezencën e tyre fizike atje krijuan aq shumë dhe lanë pas kolanën e mendimit që vazhdon të frymëzojë e ta mbajë gjallë atë vend që politika intrigon dhe përçudnon çdo ditë. Është e dhimbshme kur ndjek këta emra hite veprash që jetuan larg Shqipërisë me pse dhe brenga, mall e ëndrra , shpresa e dëshira shtegtare.Janë mentorët tanë më të mirë, meteorë,mjafton një observim i veprave kolosale kësaj trashëgimnie që na pasuron edhe në krizat tona sociale e politike pasi ekonomikisht ne gjithmonë në krizë kemi qenë.Histori Shqipërie janë ata që Shqipërinë e bëjnë të njohur çdo ditë atje ku jetojnë e punojnë përmes veprave dhe akteve të tyre, shkrimeve, krijimeve duke e përjetësuar atë, duke ideuar për të duke ia rrëmuar bukuritë , duke ia shplurosur historitë.  A nuk e gjetëm ne historinë e palexuar të Shqipërisë në heronjtë realë të veprave të Mal Berishës ;Charld Telford Erickson dhe Herman Bernstain?! A nuk e dëgjuam dhe ndjemë vëmendjen dhe dashamirësinë amerikane përmes Zërit të Elez Biberajt që më shumë se Zërin e Amerikës sillte shpresën e një zgjimi demokratik që pothuaj ishte shuar . A nuk është një akademi e vërtetë gazetarie, opozitarizmi dhe kronologjie historike dhe mediatike analiza mendimtare e Frank Shkrelit?! A nuk e gjejmë fisnikërinë por edhe mençurinë e thellë tek tablotë historike e analitike të Sami Repishtit?!A nuk ishte unikal Ligji për trashëgimninë kulturore në parlamentin e Ontarios punuar me aq shumë mund e përkushtim nga Dr Ruki Kondaj dhe Shoqata e Bashkësisë Shqiptaro Kanadeze?!A ka konkretizim më real intelektualizmi patriotik se Vatra 106 vjeçare dhe gazeta e saj  Dielli , më e vjetra gazetë shqip që vazhdojnë të rezatojnë liri e qytetari edhe nën drejtimin vital të Dritan Mishtos e të palodhurit editorialist Dalip Greca?! Kjo është vetëm një pjesëz e historisë sonë kulturore, është vetëm ajo çka unë kam takuar apo ndjekur nëpërmjet Pasqyrës Shqiptare, këtij televizioni prestigjoz të Ilir Lenës në Kanada , apo Albanian Culture Tv në Amerikë aty ku përmes “Një jetë…disa histori ” kemi qënë dhe do të jemi jehonë e botës intelektuale e cila historisë i bën vend çdo ditë përmes kronikave , ngjarjeve që edhe pse jetojnë realitetin e largët flasin shqip dhe ëndërrojnë po ashtu. Qindra vjet nuk e shkulkan ëndrrën dhe shpresën me të cilën të ikurit e parë mërguan. Sepse ky vend i madh është i tillë jo vetëm gjeografikisht, por për dashamirësinë që ka ndaj mendimit, vizionit, idealeve të bukura që humanëve ju ka dhuruar Zoti. Këto krijesa kreative që evolojnë veten dhe mjedisin duke i dhënë rruzullit qytetërime e zhvillime progresive nuk duhet tju ngjajnë fiseve primitive në shekujt modern ku ne jetojmë, përkundrazi ” gjeniu ia lë rrugën hapur gjeniut” është një formulë që e besoj dhe sa më shumë ia ndjej prezencën aq më shumë bindem se mendjet pasurojnë dhe meritojnë vend. Është kjo fytyra e re e intelektualizmit që dashurinë për atdheun din ta shndërrojë në vepra që munden të orientojnë, frymëzojnë dhe pse jo edukojnë kaosin social e politik duke vendosur stade të reja kulturore nëpër gjurmët e mentorëve më të mirë ; intelektualëve.

*Autorja e shkrimit është anëtare e Kryesisë së Vatrës

Filed Under: Opinion Tagged With: intelektualet, Marjana Bulku, mentoret tane

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • …
  • 24
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT