Shkruan: GËZIM LLOJDIA-Vlore/
“Dr.Selahedin Velaj u largua nga Shqipëria në prag të vendosjes së rregjimit komunist Libri i jetës së tij ishte i shkruar me letrën e fatit..
Largimi, nën një mot të ftohtë, nën vështrimin e mjegulluar të heshtur,anija shqiptare përpara se të mbërrinte në brigjet fqinje,mbeti në det ku kuja dhe frika e tmerri zgjuan detin nga gjumi.
Nuk mund të harrohen të gjitha, se gjithë jetën e tij mbi supe mbetën në shpirtin etij brenga. Ka kohë që kur sheh brigjet dhe detin, nuk duhet t’i kujtoj në kthim dhe ikje, “arratinë” dhe zërat e trishtuar në anije.Një herë shkoi deri në Korfuz për të parë brigjet shqiptare
“Cfarë po lemë nga pas?I kujtonte fytyrat e tyre kur zemra ndahej në dysh. Njëri vëlla largohet tjetri,Petriti “Mandela i Vlorës”,kapet për tu “strehuar definitivisht “ 37 vjet nëpër burgjet shqiptare,vëllai tjetër Hulusiu drejtor i bankës,i japin plumbin ballit me një motivacion të njohur,përkrahës i amerikanëve,familja vite internimi.
Petrit Velaj:Neper fshatra te Shkodres, bashke me tim vella Selahedinin, kaluam 3-4 muaj. Papritur ne ditet e para te gushtit 1944, na erdhi lajmi se ideatoret e Ballit Kombetar: Skender Muca, Yzeir Ismaili, dhe Zako Mezini u arrestuan pabesisht nga forcat gjermane, tek Ura Izvorit ne Orikum. Brenda po asaj nate ata pushkatohen ne fshatin Bubullime te Lushnjes. Vrasja e Skender Mucos dhe e shokeve te tij ishte nje humbje e madhe per nacionalizmin shqiptar. E kam degjuar nga goja e Mit’hat Frasherit kur na tha: “Ishte avokati Muco, i cili do te na nxirrte nga gjendja katastrofike ku po jeton gjithe vendi…” Ai ishte nderlidhesi i Shtabit te Mesdheut me forcat e Ballit Kombetar shqiptar. Ai kishte organizuar zbarkimin e shpejt te trupave aleate ne Dukat dhe Bregdet. Sic duket, sic me ka thene edhe Mit’hat Frasheri, gjermanet nga agjentet e tyre e kane marre vesh punen e bere nga Skender Muco.Ishim ne shtepine e Rrushit Rroit ne Shkoder kur morem vesh se ne fillim te Nentorit 1944, ne kete qytet erdhen krejt kreret e Ballit Kombetar, me ne krye Mit’hat Frasherin. U grumbulluan edhe me shume se treqind e ca te rinj. Mbas disa ditesh u kthye Sulejman Mecua nga Shtabi i Mesdheut e na tha: “Ushtarakisht, sot per sot e ka Nacionalclirimtarja. Kjo s’do vazhdoje shume. Per te ruajtur njerzit tane duhet te largohemi nga Shqiperia…” Keto fjale kaluan goje me goje te nacionalisteve ne te gjithe qytetin.Te nesermen si u gdhi, me thote im vella, Selahedini: “Petrit vella, te kerkon zoti Mit’hat Frasheri, ne oden e siperme te shtepise. Menjehere ngjita shkallet e drunjta. Trokita ne dere. Sapo hyra, zoti Mit’hat me prit me buzen ne gaz. Me thote: – “Do te shkosh ne Tirane. Atje do te takosh Medihane, vajzen e Mehdi Frasherit. Do t’i kerkosh ne emrin tim 650 napolona flori. Na duhen per ne gjemixhiun qe te na coj ne Itali. Keshtu o biri im, armatosu e sigurohu mire rruges. Gjithashtu do te shkosh e te takosh profesor Nexhat Peshkepine e t’i japesh haber se i pres te vijne ketu se bashku me doktor Haxhi Musane nga Elbasani”. U gezova pse keta ishin edhe miq te familjes sone.Sic me keshilloi Selahedini, nuk u nisa me veture, por mora udhen me autobusin e linjes Shkoder-Tirane. Ne Milot takoj Abas Ermenin, pasi autobuzi na ndaloi nga shenja qe dha pararoja e tyre. Aty, dy dite me pare ishte bere nje perleshje me gjermanet. Forcat e Ballit Kombetar, te komanduara nga Abaz Ermeni kishin djegur 12 makina, ishin vrare njerez nga te dyja palet. Abazi ishte merzitur kaq shume nga vrasja e luftetareve te tij, saqe mua mezi me njohu. Profesor Abazi kishte ndenjur 2 jave gjate vitit 1944 ne shtepine tone, ne Ujet e Ftohte. Me tregoi per perleshjen. Une i thashe per porosite e Mit’hat Frasherit dhe u ndame.
Ne afersi te katundit Mamurras, u ndeshem me nje prite. Rruga ishte e zene me peme e trungje lisi. Ishte e pamundr qe te kaloje. Nderkohe nga kodrat perreth bresheri armesh na qelluan me mitroloz. Ishin partizane te vendosur ne kodrat e Albulenes, ne afersi te Mamurrasit. Ne autobuz ishte edhe Isak Metua nga Mesapliku se bashku me Ejup Zoton nga Ramica. Une, meqenese kisha dhe nje leter nga Mit’hat Frasheri nuk u dorezova. Te shtenave te armeve te tyre u pergjigja me revolverin tim. Aty, tek muret e shtepise se Prek Previzit, ne nje vije hapa nje grope dhe e futa letren brenda. Shkova tek muret e shtepise ku u ndesha perseri me forcat partizane. Njohja njerin prej tyre. Ishte Vangjel Kolea. Me lidhen dhe me cuan ne shtabin e Brigades 23 te partizane. Komandant i kesaj brigade ishin Hamim Keci dhe Xhavit Qesja. Me cuan ne nje katua, me qellonin e kerkonin te dinin misionin tim. Pas disa ditesh me denuan me pushkatim.
Pierre-Pandeli Simsia në botimin e tij Dr.Selahedin Velaj, legjenda vlonjate në amerikë,shprehet: Që kur u njoha për herë të parë me Dr. Selahedin Velaj dhe gjatë viteve në vazhdim, si njeri, si bashkatdhetar, humanitar, patriot… gjithmonë më ka ngacmuar si një limë e bezdisshme në ndërgjegjen time ndjenja dhe dëshira të shkruaja për të. Një zë i brendshëm shpirtëror më fliste shpesh të bëja atë, që vetë Dr. Velaj e ka të vështirë të flasë e të shkruajë për veten e tij. Ai gjithmonë ka ditur të zgjedhë heshtjen.Heshtja e tij… ! Gjithë jetën, Dr. Selahedin Velaj ka punuar për Kombin Shqiptar në heshtje, pa e ngritur zërin të reklamonte e ta dëgjonin të tjerët atë që ai e bënte me vetëmohim dhe dashuri, me sakrifica, me përkushtim…
Por edhe nëse Dr. Velaj zgjedh heshtjen, janë faktet historike ato që nuk heshtin, janë puna dhe vepra e tij madhore në shërbim të Kombit, janë bashkatdhetarët, janë arkivat e VATRËS ku Dr. Selahedin Velaj ka dhënë një kontribut të madh në rritjen dhe jetëgjatësinë e saj si ndër anëtarët e Kryesisë së Vatrës, si Kryetar i Degës së Vatrës për dy vjet në Nju Jork, është vetë vepra e tij madhore brilante patriotike, janë shoqatat dhe njerëzit e ndryshëm në nevojë ekonomike ato që nuk heshtin kur Dr. Velaj u është gjendur pranë duke i ndihmuar në çastet e tyre më të vështira, janë “arkivat” në mendjet dhe zemrat e bashkatdhetarëve që e kanë njohur dhe që vazhdojnë ta njohin nga afër atë burrë kolos të ndritur të shqiptarizmës.
Dr. Velaj sot është një burrë i mbajtur mirë fizikisht. Fisnikëria vazhdon akoma të lexohet në fytyrën e tij. Edhe pse mosha bën të vetën, në rrudhat e tij mbi ballë, në flokët e tij të zbardhur, ne shohim vitet e kaluara të jetës së tij, merakun për vendin dhe popullin e tij, qetësinë e tij shpirtërore, që më në fund Shqipëria u çlirua nga vampiri komunist, që Kosova fitoi njëherë e përgjithmonë lirinë e përjetshme, që së shpejti edhe Çamëria të çlirohet njëherë e përgjithmonë e të marrë frymë lirisht.Heshtja e Dr. Velaj-t!Nuk mund të rri pa përmendur edhe një fakt: Në vitin 2005 i shpreha dëshirën time Dr. Velaj-t të bënim një bashkëbisedim (intervistë) një përmbledhje të jetës së tij në emigracion për t’a botuar në gazetën Shqiptaro-Amerikane ILLYRIA këtu në Neë York. Më falënderoi për ç’farë i kërkova, por më refuzoi, dukemë thënë disa arsye që mua nuk më bindën. (“arsyet” e tij ishin, sepse nuk donte të publikonte ato që kishte bërë… i dukej si mburrje përpara bashkatdhetarëve të tij…)Ditët në vazhdim, me insistimin tim, e “binda” dhe lamë vendin e takimit. Pas disa ditësh, kur shkrim-intervistën e kisha përfunduar dhe ishte gati për t’u botuar në gazetë, Dr. Velaj më njofton që të mos e dërgoja për botim shkrimin dhe, për t’u bindur në vendosmërinë e tij dhe në dëshirën dhe insistimin tim, në
të njëjtën kohë u kishte telefonuar edhe punonjësve të gazetës ILLYRIA që të mos e botonin në gazetë dërgesën time. Vetkputohet, nuk u ndjeva mirë, por unë kisha qëllimin tim ta realizoja atë që doja. Edhe pse nuk u botua në gazetën ILLYRIA, shkrimin bashkë me intervistën me Dr. Selahedinin të shoqëruara edhe me disa foto ia dërgova shtypit të pavarur në Shqipëri, ku edhe u botua, madje u botua edhe në disa gazeta evropiane ku ka shqiptarë dhe në ëeb site dhe gruplista të ndryshme në internet….Edhe pse jeta me të papriturat e saja e goditi pamëshirshëm familjen dhe shpirtin e tij, duke i shkaktuar dhimbjen më të madhe që mund të ndjejë një prind për humbjen e fëmijës së tij, Dr. Selahedin Velaj, me virtytet e tij të larta burrërore, me dashurinë për atdheun e tij dhe tonin bashkë, me patriotizmin që e karakterizon, vazhdon të ndjejë dhimbje në çdo kohë, kur mëson për politikat e mbrapshta, pabesitë dhe shantazhet, dinakërinë e shteteve fqinje ndaj Shqipërisë dhe ëndrrat e tyre të vjetruara dhe mjerane, copëtimin e territorit shqiptar.
Kështu ndodhi edhe muajt e fundit, kur Dr. Selahedin Velaj, ishte nismëtari dhe organizatori i takimit me intelektualë të ndryshëm që jetojnë në Nju Jork, ku diskutuam për pretendimet territoriale dhe detare që shtetet fqinje kanë ndaj vendit tonë.Ishte Dr. Velaj ai që propozoi në atë takim për t’i dërguar një peticionin Parlamentit Evropian, Qeverisë Shqiptare, që edhe ajo, nëpërmjet eurodeputetëve që përfaqësojnë Shqipërinë në Parlamentin Evropian, ta ngrejë zërin e saj për këto probleme, propozim ky, që u pranua nga të gjithë ne dhe peticioni u dërgua.
Në biseda të ndryshme me njerëz që e njohin Dr. Selahedinin të thonë në koinfidencë se ai njeri është Nderi i Komunitetit Shqiptar në Amerikë, Nderi i Kombit tonë. Dhe nuk ka si të jetë ndryshe kaninioti Selahedin Velaj, legjenda vlonjate në shqiptarët e Amerikës dhe në mbarë Diasporën Shqiptare.Gjithë jeta, puna, vepra e tij, janë histori, janë muze, janë thesaret e paçmueshme që ruhen në atë muze për të gjithë emigrantët dhe mbarë shqiptarët, për të njohur bijtë e rrallë e të ndershëm të Kombit tonë. Duke u njohur me jetën, vuajtjet, aktivitetin e të nderuarit Dr. Selahedin Velaj e kupton përsëri se bijtë e ndershëm të Shqipërisë janë dhe do të mbeten përherë të nderuar. Dr. Selahedin Velaj, Simboli i Diasporës Shqiptare në Sh.B.A. biri i shtrenjtë i shqiptarisë, një ndër vatranët e vjetërqë ka dhënë një kontribut të çmuar në jetëgjatësinë e saj duke bërë edhe fushata për të grumbulluar ndihma në bashkatdhetarë për Vatrën . Një ndër rastet e shumtë, ka qenë edhe atëherë, kur grumbulloi njëzetë mijë dollarë, shumë e madhe me kursin e asaj kohe, kur Kryetar i Vatrës me qendër në Boston ka qenë zoti Pjetër Lukaj. Njeri i angazhuar me pjesëmarrjen e tij fizike në nismat dhe aktivitetet e ndryshme është ndër burrat e mëdhenj të Diasporës Shqiptare në Amerikë, një figurë e ndritur e Kombit tonë.Vlora heroike dhe historike, ajo vatër e ndezur për liri, që tregoi heroizëm kundër pushtuesit turq e deri tek heroizmi kundër pushtuesit italianë, Vlora, vendlindja e Pavarësisësë Shqipërisë dhe e Ismail Qemalit, qyteti bregdetar turistik dhe piktoresk, sigurisht, ndjehet krenare për birin e saj të ndritur që e lindi dhe e riti, burrin e nderuar Selahedin Velaj, siç ndjehemi të gjithë ne krenarë, pjesëtarët e Komunitetit Shqiptar të Amerikës që patëm fatin e mirë të kemi në gjirin tonë doktorin e nderuar Selahedin Velaj, siç ndjehet krenarë çdo shqiptar kur mëson për aktivitetin patriotik humanitar të tij, siç ndjehet krenarë mbarë Kombi Shqiptar.Vepra patriotike e Dr. Selahedin Velaj-t, respekti dhe vlerësimi që kanë bashkatdhetarët për të, vlejnë më tepër se një dekoratë mirënjohjeje, se një titull i lartë nderi, që duhet t’i jepej nga instancat më të larta të shtetit shqiptar. Titujt më të lartë të nderit, Dr. Velaj i ka marrë prej kohësh nga bashkatdhetarët dhe mbarë shqiptarët me dashurinë dhe respektin që kanë ndaj tij për kontributin e tij të përkushtuar.
Prof. Dr. Agron Fico ka thënë për këtë figurë të shquar:Dr. Selahedin Velaj shquhet si nismëtar i mjaft veprimtarive atdhetare, si donator për çështjen kombëtare, për luftën e shqiptarëve të Kosovës kundër pushtuesve serbë.Dr. Velaj dëshmoi dashuri për kulturën shqiptare duke ndihmuar dhe bashkëpunuar me dijetarin japonez, Prof. Dr. Kazuhiko Yamamoto, i cili i kushtoi Kanunit shqiptar të Lekë Dukagjinit studime të veçanta dhe serioze. Vetë Dr. Velaj, i veshur me kostum kombëtar, shkoi në Japoni dhe ngriti flamurin shqiptar në aulat e universitetit japonez.Dr. Velaj shquhet për karakterin e fortë, për dinjitetin njerëzor, për ndershmërinë dhe frymën miqësore. Edhe në humbjen e dhimbshme të të birit, djalit të madh, ai manifestoi virtyte të larta burrërore dhe shqiptare, duke fituar nderimin dhe përkrahjen e dhjetëra e dhjetëra miqve shqiptarë dhe amerikanë.Është kënaqësi intelektuale të takohesh dhe të bisedosh me Dr. Selahedin Velajn, që shquhet për fjalën e mençur dhe realiste, për humorin e këndshme dhe për respektin civilizues.Dr. Selahedin Velaj është legjenda e gjallë vlonjate në gjirin e bashkësisë shqiptare në Amerikë, e cila e do, e nderon dhe i uron shëndet, jetë të gjatë dhe të mbarë.
Perballja me stuhine e bores
NJU JORK, 27 Janar/ Situata e motit ne ShBA vazhdon te jete e rende. Një stuhi dëbore është duke goditur verilindjen e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, duke krijuar një kaos total për thuajse 60 milionë njerëz.
Stuhia, e cila krahasohet me uraganin “Sandy” që goditi rajonin në vitin 2012, ka detyruar 6 shtete amerikane të shpallin gjendjen e jashtëzakonshme.
Zyrtarë amerikanë kanë bërë të ditur se mbi 6,500 fluturime janë anuluar, kurse të gjitha shkollat dhe bizneset janë mbyllur.
Guvernatori i Nju Jorkut, Andrew Como ka deklaruar se pas orës 11 të natës do të ketë ndalim qarkullimi dhe askush nuk do të kalojë në rrugë përveçse mjetet e emergjencës.
Stuhia e fuqishme e dëborës e nisur që prej orës 23 me orën lokale në Nju Jork ka paralizuar një pjesë të mirë të Amerikës verilindore.
Për të evituar në maksimun rreziqet dhe dëmet e shkaktuara nga stuhia e borës që është duke ndodhur gjatë këtyre orëve në të gjithë verilindjen e SHBA-ve, është ndaluar edhe qarkullimi i mjeteve.
Të ndaluar për të qarkulluar janë edhe mjetet publike, si dhe janë mbyllur të gjithë komunikimet nga Nju Jersey, George Uashington Bridge deri në fund të lumit Hudson.
Sot shkollat jane te mbyllura.
Festivali i 24-të, Shqiptar në New York, një “Shqipëri e Vogël” në Amerikë
Komuniteti Shqiptaro-amerikan në SHBA u mblodhën në Festivalin vjetor shqiptar të muzikës dhe folklorit kushtuar 15 vjetorit të çlirimit të Kosovës, Ky festival i organizuar nga Qendra Kulturore Nena tereze e Kishes Katolike Shqiptare” Zoja e Shkodrës”, përbën ngjarjen më të madhe kultuorre artistiek shqiptare në Shtetet e Bashkuara.
Nga Beqir Sina/
BRONX NY: Rreth 3500 pjesmarrës nga i gjithë komunitetit shqiptaro-amerikan, në zonën e Tri-Shteteve – New York – New Jersey dhe Connecticut, natën e së Dielës ishin mbledhur së bashku për ndjekur mes kënaqësis dhe emocioneve të bukura muzikore – festivalin e 24 vjetor – Shqiptar, një festë e përvitshme kjo e ngjyrave të bukura të kostuemeve folklorike, muzikës dhe valles shqiptare, e cila vjen këtu përtej oqeanit origjinale nga Shqipëria, Kosova, Lugina e Preshevës, shqiptarëve në Mal të Zi, Maqedoni, Çamëri, diasporë e gjetkë.
Dhe, padyshim që kjo është dhe ngjarja më e madhe kulturore e komunitetit shqiptaro-amerikan në Shtetet e Bashkuara, e cila mbahet për çdo vit në prag të festës së madhe të Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë – 28 Nëntorit 1912 ditës së ngritjes së Flamurit – Kuq e Zi.
Mbrëmë komuniteti shqiptaro-amerikan festoi festivalin e 24 vjetor shqiptar të muzikës dhe folklorit duke ia kushtuar atë 15 vjetorit të çlirimit të Kosovës.
Komuniteti shqiptar i zonës së Tri-Shtetshit ishte i nderuar që ka qenë pjesë e kësaj feste që ka ekspozuar me muzikë, këngë, kostume, valle, humor dhe poezi , artin dhe kulturën tonë, të cilat janë pjesa më e bukur e këtij aktiviteti – ku komuniteti shqiptaro-amerikan të vijë nga të gjitha kryeqendrat shqiptare në Amerikë.
Festivali Shqiptarë u mbajtë ditën e diel, më 16 nëntor 2014, nga ora 6 e mbrëmjes deri në orën 10 të mbrëmjes në Qendrën e Arteve në Lehman College, në Bedford Park Boulevard, në qytetin e Bronxit – New York.
Për realizmin e këtij festivali një punë të madhe kanë bërë Famullitar Dom Pjetër Popaj, i cili edhe e udhëheq këtë festival – Drejtori i Qendrës Nëna Tereze: Mark K. Shkreli – Drejtor i Festivalit: Simon Vukel, dhe Drejtor Artistik dhe Regjia të cilat janë të Ludvig Çotaj
Drejtor Organizativ i këtij festivali është Fran Çotaj – ndërsa Konferencierë ishin Etrita Ibroci dhe Ariot Myrtaj. Bashkpuntor artistik: Gjovalin Lumaj kurse Reklamat janë të përgatitura nga Lule Gjokaj, Age Ivezaj, Margarita Kocovic, Daniel Tushaj. Shoqërojë festivalin Orkestra: “Alba” drejtuar nga Edmond Xhani
Kurse Këshilli Drejtues i Festivalit ishte: Simon Vukel – Drejtor Ismer Mjeku Fran Çotaj Ludvig Çotaj Mark Shkreli anëtarë.
Famullitari Peter Popaj, i Kishës Katolike Shqiptare “Zoja e Shkodrës” në Hartsdale, ka përshëndetur dhe i ka uruar me këtë rast mbarësi aktivitetit – duke folur në Festivalin e 24 të Shqiptarë – Kurse assemblyman i parë shqiptarë i shtetit të New Yorkut, Mark Gjonaj ka përshëndetur festivalin dhe ka faleminderuar mbështetsit e tij për rizgjedhjen. Në këtë festë të këngës, valles dhe muzikës shqiptare, janë prezantuar me interpretimet e tyre të shkëlqyera, duke marrë duartrokitjet e gjata nga publiku disa nga emrat më të njohur të skenës shqiptare si, Gezim Nika, Merita Halili, Hajro Ceka, Agron Maqellara, Kino Gara, Nik Carku, Fitore Mamaqi – këngëtaria e re e talentuara Dea Elezaj, dhe Adem Kaliqi me korin Veherada Bekteshi.
Si dhe : Grupi “Kelemendi” nga Nju Jorku , “Bashkimi” nga Bostoni, me Koreograf Bashkim Braho, Grupi “Bashkimi Kombëtar” nga Nju Jorku, Gjergj Dedvukaj, Grupi “ROZAFATI” – Koreografia: Angjelina Nika, Grupi POLIFONIK nga Bostoni, Grupi “SHQIPONJAT E VOGLA” nga Toronto – Ansambli Artistik “KENGA DHE VALLJA SHQIPTARE” – Koreografia: Pranvera Cobo, – Grupi folklorik nga Fondi i Perbashket Shqiptar, i Patersonit – koreografia Xhema.
Të gjithë kan qenë të shoqëruara mjeshtërisht nga orkestëra proffessionale “Alba”.Drejtori me Festivali e shoqëruar nga Grupi muzikor ALBA me udhëheqës artistik i grupit kitaristi mirënjohur Edmond Xhani.
Festivali vjetor shqiptar, i cili është një festë e kulturës shqiptare, duke përfshirë edhe veshje tradicionale shqiptare, si xhubleta dhe chakshir, instrumente muzikore unike të tilla si çiftelia e lahute, gjethii, tepsia, fyelli, tupani, është parë si një mundësi të rrallë për të dëgjuar dhe parë një shumëllojshmëri të kostumeve shumëngjyrshe nga të gjitha trevat, muzikës dhe valles shqiptare në Amerikë.
Supriza e këtij, festivali ndoshta ishte dhe “dhurata” më e bukur e cila erdhi nga Ansambli me 60 anëtarët muzikanët amerikanë të cilët morën pjesë në këtë festival të kulturës dhe muzikës shqiptare, duke kënduar shqip së bashku me publikun dhe me muzikantët e njohur Merita Halili dhe Raif Hyseni
Kjo ndoshta ka qenë edhe kësaj radhe një nga gjërat më të bukura të këtij festivali – paraqitja e ansamblit me 60 muzikan amerikan të udhëhequr mjeshtrisht nga mjeshtri i fizarmonikës Raif Hyseni dhe “Mbretëreshës” së Këngës popullore të Shqipërisë së Mesme Merita Halili – të cilët kan formuar këtë grup të jashtëzakonshëm të amerikanëve të apasionuar pas muzikës, që këndojnë këngë të bukura popullore, dhe që të habisin me mënyrën se si kanë përvetësuar virtytet e folklorit tonë kombëtar.
Grupi u pritë me duartrokitje të zjarrta kur u shfaq për të kënduar mbrëmë në festivalin e përvitshëm folklorik që organizon Kisha Katolike Zoja e Shkodrës në New York, ku të gjithë thanë se ata :”Nuk janë shqiptarë, por këndojnë shqip më mirë se ne!”
3,500 vendet e mbushura përplot të qendrës kluturore në kolegjin e Bronxit, janë bukuria tjetër e këtij festivali, e cila tashm?7 ka bërë traditë – Ajo rregullisht është mbushur përplot me të rinjtë e të reja, deri edhe fëmijë, të rritur dhe të moshuar shqiptaro-amerikan që kan përjetuar natën më të bukur kulturore. Megjithse, shumë prej këtyre fëmijëve, janë të lindur më së shumti në këtë vend, por ata dëshirojnë të flasin shqip dhe janë krenarë për kulturën që ata kanë trashëguar nga paraardhësit e tyre. Kështu ndodhi edhe me këngën “Oh sa mirë me qen Shqiptarë ” dhe “Folë Shqip”, ku duratroktijet dhe motivi patriotik i këtij festivali i ka ndezuar ndjenjat tona kuq e zi për më shumë e 4 orë.
Të vendosur për të mbështetur traditat dhe zakonet e tyre, shqiptarët e Amerikës, edhe pse kaq shumë larg vendorigjinës së tyre, këtu përtej oqeanit janë shumë krenar dhe për Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Mbasi shqiptarët, askund, si në Amerikë- nuk kanë gjetur një shtëpi të dytë, një mikë të madh të kombit shqiptarë – ku ata janë inkurajuar dhe të mbështetur të promovojnë traditat e tyre të lashtë dhe zakonet.
Festivali Shqiptarë, është duke u zhvilluar për 24 vjet me radhhë, dhe kjo falë atyre që e themeluan për herë të parë këtë festival – nën përkujdesjen shëmbullore nga Kishës Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës në Hartsdale, New York, i mbashtetur edhe nga artistë nga Shqipëria, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia, Pesheva Valley, Çamërisë dhe të gjithë shqiptarët në Shtetet e Bashkuara, të cilët prezantojnë muzikën tradicionale shqiptare këngën e vallen popullore .
Shumica e të pranishëmeve, dhe atyre që e themeluan këtë festival janë emigrantë të vjetër në Shtetet e Bashkuara, të cilët i kujtojnë këto festivale si një një festë të së kaluarës së tyre, por gjithashtu aty përfshihen edhe homazhe në vendin e tyre të dytë, Shtetet e Bashkuara. Qëllimi i festivalit është të ruajë këtë kulturë dhe të bëjë krenar për brezat që vijnë.
Natyrisht, që kjo është ngjarja më e madhe shqiptare kulturore për të ruajtur dhe festuar trashëgiminë shqiptare dhe kulturës për gjeneratat që vijnë në Shtetet e Bashkuara.
Mbasi, Festivali Shqiptar (Festivali Shqiptar), me preformacën e tij ka arritur të bëjë së bashku komunitetin shqiptar pavarësisht përcaktimeve të tyre fetare dhe trevave prej nga ata vijnë. Festivali ruan dhe mbështet muzikë dhe valle me tradita indigjene në komunitetin shqiptar, dhe siguron që ato do të vazhdojnë të ekzistojnë dhe të kenë kuptim për brezat e ardhshëm. Në të njëjtën kohë Festivali i ofron publikut të gjerë një mundësi për të festuar dhe të ndajnë thesarin e madh të kulturës shqiptare. Së fundi, Festivali Shqiptar feston shprehjet kulturore të komunitetit shqiptar, si pjesë e identitetit tonë kombëtar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës
Vatra e Dielli i Shqipërisë në Amerikë
Nga Raimonda MOISIU*/
Jemi sot këtu ne kete Kuvend jubilar, demokratik e historik, të Federatës Panshqiptare Vatra, të nderojmë veprën dhe punën e atyre burrave e grave mërgimtarë që lanë atdheun me dhimbje, të shtrënguar nga kushtet ekonomike, për të gjetur mundësi mbijetese dhe të krijonin mirëqënien e familjeve, por qe krahas saj treguan edhe me vepra, se ishin edhe patriotë të flaktë të mbrujtur me idealet e vendit demokratik e përparimtar të kohës, Amerikes , idealin patriotic e shqiptar e te gjithe burrave të Kombit shqiptar, që nga Noli ynë i Madh e Konica, patriotë e demokratë përparimtarë e humanitarë të shquar, oratorë e politikanë të dedikuar ndaj cështjes shqiptare dhe përparimin e kombit. “Në mendjet dhe zemrat e kombit shqiptar, në universin e të drejtave, për të qënë në një status të barabartë me botën e qytetëruar të kohës, shansin për të integruar gjuhën tonë amëtare, identitetin dhe vlerat kombëtare, kulturën, traditën, pavarësisht përballjes me sfidat e kohës së pakohë, për mundësinë e ruajtjes së këtyre parimeve, treguan se edhe kombi ynë ka të drejtën t’i quajë tonat vlerat dhe parimet, si një domosdoshmëri dhe shprehi të një humanizmi thelbësor, se ruajtja e tyre është, integrim, qyteterim, inteligjence dhe historike, – atë çka predikuan Noli ynë i madh dhe Faik Konica gjatë gjithë veprimtarisë së tyre erudite e kombëtare duke e finalizuar më 28 Prill 1912-themelimin e Federatës Pan Shqiptare Vatra, si një nga ngjarjet më të shënuara dhe mbresëlënëse, si rrënjën e kombit, si burimin e cdo idealizmi”.Në artikullin redaksional të gazetës “Dielli” të datës 4 prill 1912, Noli ynë i Madh paraqiti argumentet për emërtimin e Federatës Shqiptare : “Përmbi gjithë kombet e tjera, shqiptari ka më tepër të drejtë të përdorë fjalën “Vatra”, si të tijën.”VATRA” fjal’ e butë, e qetë, por sa të madh kuptim!!” Më 14 Prill 1912 u aprovua plotësisht statuti i shoqërisë dhe po në këtë datë u caktua dita e 28 prillit si dita e fundit e bisedimeve për bashkimin e gjithë diasporës shqiptare të Amerikës pa dallim feje e ideje, nën drejtimin e Federatës “Vatra”. 28 Prilli 1912-es hyri në histori si dita e themelimit të Federatës “Vatra” dhe më 13 Qershor 1912 ajo njihet zyrtarisht nga Institucionet ligjore të Amerikës. Dhe më pas përgjatë një shekulli Federata Pan Shqiptare Vatra do të bëhej simbol frymëzimi për më shumë punë, përkushtim, mëncuri dhe integritet, do të krijonte degët e saj në shumë shtete e qytete të Amerikës ku jetonin e punonin shqiptarët e cila vazhdon traditen ne hapjen e degeve te saj ne tere Amerikes multikulturore, ku ka komunitet shqiptar.Themelimi i Federatës Pan Shqiptare Vatra, e cila u bë qendër e fuqishme me kredebilitet të cmuar, e njohur ligjërisht nga administrata amerikane e kohës, ndërkombëtarisht, me propagandë e ndihma pakursim, si edhe me vullnetarë në mbrojtje të një Shqipërie të lirë dhe për t’u bërë e denjë midis popujve të tjerë të Europës.
Sot më shumë se kurrë ne kete Kuvend te Shqiptarise, janë për të vlerësuar përpjekjet dinjitoze, përkushtimi atdhetar, patriotik e historik në mbrojtje të vlerave kombëtare dhe identitetit shqiptar. Eruditi Faik Konica dhe Noli ynë i Madh,duke patur mbështetjen e fuqishme intelektuale dhe mëndjendritur të patriotëve të vjetër, të njerësve të penës e të dijes, shënuan kthesën e parë historike të Rilindjes Kombëtare, në dekadën e dytë të shekullit të 20-të e pikërisht më 28 prill 1912 –themelimin e Federatës Pan Shqiptare VATRA-që do të përbënte përfaqësimin më të fuqishëm e më interesant të diasporës shqiptare, jo vetëm për ndjenjat atdhetare e kombëtare, por do të hidhte bazat e unifikimit të vlerave tona kombëtare dhe identitetit shqiptar, për zhvillimin ekonomik e kulturor, do të hidhte dritën e parë jeshile që do të luante rolin historik e kombëtar edhe për lirinë e pavarësinë e atdheut.Sot më shumë se kurrë ne kete Kuvend te Shqiptarise, janë për të vlerësuar përpjekjet dinjitoze, përkushtimi atdhetar, patriotik e historic i Kryesise Se Vatres nder vite deri ne ditet e sotme, ne kete salle, ku ne sot po shprehim ndjenjat tona te atdhedashurise e shqiptarise. Vlerësimi i veprës së tyre i rikujton sot Diasporës Shqiptare në SHBA-ës, gjithë shqiptarëve kudo që janë se liria, përparimi e demokracia që e dëshirojmë për atdheun tonë vjen vetëm nëpërmjet mobilizimit dhe përkushtimit shpirtëror, kulturor, patriotik e material, jashtë interesave personale vetëm me idealin patriotik sic vepruan vatranët dhe të burrave dhe grave të mëncur patriotë e atdhetarë që mbështetën fuqishëm shpirtërisht e materialisht pa kurrfarë përfitimi personal, kauzën e shenjtë të integritetit të identetit tone shqiptar në këtë tokë të mundësisë e multikulturore, krahas kulturave të tjera respektues të ligjeve dhe vendeve ku ata jetojnë e punojnë -duke e ruajtur Vatrën-cerdhe te patriotizmit, atdhedashurise dhe shqiptarise.Ishte Vatra dhe Dielli ne Amerike, dhe me pas vatranet pasardhes, shume patriote te tjere shqiptaro -amerikane qe luajten nje rol mjaft te rendesishem ,ne rivendosjen e marredhenjeve diplomatike te Shqiperise dhe SHBA-se.Marredhenjet shqiptaro -amerikane themelet e te cilave jane qe me Nolin e madh,jane deshmitar i gjalle,i kontributit,nxitjes,influencimit,dhe berjes realitet te asaj ngjarje shume te rendesishme ,nga shume e shume gra te mencura shqiptaro -amerikane ,te Bostonit dhe Worcester-it(Uster) ,dhe te kontributit te madh qe ka dhene ,komuniteti shqiptaro -amerikan i Masachuset-it,ashtu si edhe gjithe shqiptaret ne New York,Detroit,New Jersy-i,ne informimin e luften per te ftuar opinion publik dhe ate zyrtar amerikan ne favor te ceshtjes se lirise se Kosoves,e ne mbeshtetje te luftes clirimtare ne Kosoves. Dhe kjo enderr historike e be realitet gjashte vjet me pare, me konsolidimin e shtetit të pavarur shqiptar – qe mori formën e një momenti të rëndësishëm historik me bashkëpunimin dhe rakordimin e patriotëve shqiptarë, inteligjences dhe politikaneve kosovarebrenda e jashtë trojeve etnike dhe hapën kështu perspektivën e fitores të PAQES, LIRISË dhe të PAVARËSISË së Kosovës, më 17 shkurt 2008. Eshte po Vatra me pas edhe sot qe vazhdon e nuk ndalet e ngre dhe bashkon zerin e fuqishem demokratik ne favor te Ceshtjes te Camerise dhe te drejtave te shqiptareve ne Mal te Zi e kudo ne trojet etnike dardane shqiptare.
Më dt. 13 Prill 2014, mes enthusiazmit, optimizmit dhe idealizmit patriotik e atdhetar, komuniteti shqiptaro-amerikan i Hartfordit Connecticut, me madhështinë e shqiptarisë e krenarisë kombëtare, bëri realitet hapjen e Degës -Vatra, në Hartford, qytet i njohur në tërë Amerikën si “qyteti simbol i Parqeve, i luleve dhe hortikulturës” dhe shteti i themelimit të Kushtetutës Amerikane.Në atë ditë e datë historike, për komunitetin shqiptaro-amerikan, na nderuan me prezencën dhe mbështetjen e tyre, personalitete të nderuara e të respektuara në Diasporë, Kryetari i Federatës Panshqiptare të Amerikës “VATRA “ me bashkëshorten dhe vajzën e tij, dr. Gjon Bucaj, dhe z. Adriatik Spahiu, Kryetari i Degës Vatra, Florida, me pas edhe Nen/kryetari i Vatres z.Agim Rexhaj, personalitete dhe aktivistë të shquar të çështjes kombëtare, të cilët kanë një kontribut të jashtëzakonshëm, intelektual, erudite dhe atdhetar, në përjetësimin e punës dhe kontributit të shquar të atyre që themeluan “ Vatra”-ën, dhe “ Dielli”, në Amerikë. Celem degën VATRA, në komunitetin tonë –Hartford CT-duke bërë keshtu realitet ëndrrën disa vjecare te vatranëve pasardhës te vjeter e të rinj, sikunder edhe ata që do të lindin dhe do të ecin në gjurmët e vatranëve të vjetër, e të parëve të tyre, që të unifikojnë, jo vetëm vlerat e vërteta të kombit, traditat tona patriotike e atdhetare, idealizmin në realizimin dhe ëndrrën e të gjitha kohërave, por edhe për një komb demokratik e drejtësi, të denjë për të qenë pjesë e botës së qyteteruar.
Ju faleminderit!
*Kumtesë e mbajtur më 14 Qershor 2014-ë, në Kuvendin e Federatës PanShqiptare “Vatra”me rastin e 102 vjetorit të themelimit të saj.
Raimonda MOISIU
Qershor 2014
Shtrirja e Rrjetit të Bizneseve të Diasporës arrin në Amerikën e Veriut dhe Kanada
NGA BEQIR SINA, New York/
Në shtëpinë e Vatrës,me 13 qershor 2014,Unioni i Rrjeteve të Biznesit të Diasporës për Amerikën e Veriut dhe Kanada, u takuan me një grup të biznesmenëve amerikano shqiptarë, të cilët kan vite që po ushtrojnë bizneset e tyre në Shtetet e Bashkuara.
Në mesin e pjesmarrësve ishte edhe një funksionar i lartë, i shtetit të Nju Jorkut, z. Mark Gjonaj Assemblyman i shtetit dhe biznesmen e suksshëm amerikano – shqiptarë , zoti Naim Dedushaj, drejtor i Departamentit të Investimeve, dhe Ambasador Bekim Sejdiu – Konsull i Përgjithshëm i Kosovës në SHBA
Qëllimi i këtij takimi ishte gjetja e mundësive për t’u bashkuar të gjitha bizneset shqiptare në Amerikë nëpërmjet Rrjetit të Biznesit të Diasporës për SHBA, Kanada dhe Britaninë e Madhe.
Ky takim u udhëhoq nga kryetari i kësaj organizate për SHBA z. Elmi Berisha, dhe zëvendës – kryetari z. Besim Malota, të cilët kërkuan duke shfrytëzuar këtë takim shtrirjen dhe bashkëpunimin me disa biznesmenët Shqiptaro-Amerikanë, regjistrimin e tyre nëpërmjet një formulari të posaçëm.
Z. Sejdiu dhe z. Gjonaj gjatë fjalës së tyre inkurajuan biznesmenët amerikano – shqiptarë për të rritur suksesin e tyre.
Zyrtari nga Ministria e Diasporës Naim Dedushaj, drejtor i Departamentit të Investimeve, i cili edhe i udhëheqë forumet në diasporë, me këtë rast, theksoi se janë shtuar mundësitë dhe përparësitë e investimit në Kosovë, si dhe lehtësitë që rrjetëzimi i bizneseve u sjell tashmë afaristëve nga diaspora, prej se kur është krijuar ky Union. Ai mori si shembull regjistrimin e bizneseve shqiptare në Austri, ku simbas tij tani numëroheshin mbi 400 biznese.
Ndërsa, asambleisti i shteti të Nju Jorkut,, z. Mark Gjonaj një biznesmen i suksshëm amerikano – shqiptarë , gjatë diskutimit të tij – tregoi anën ligjore të bërjes biznes në SHBA, dhe sugjeroi mënyrat se si të bëhet një biznes të suksesshëm : “duke marr si shembull dhe model siç e quajti ai atë të biznesi nga komunitet e tjera dhe më i veçanti tha ai në këtë drejtim është komunitet hebrejë në SHBA”.
Kurse Konsulli i Përgjithshëm i Kosovës z. Sejdiu tha se institucioni që ai përfaqëson do të ndihmojë çdo bizneses shqiptarë në SHBA nga ana institucionale, së bashku me përfaqësuesit e shtetit shqiptarë.
Kryetari i Unionit të Rrjeteve të Biznesit të Diasporës për Amerikën e Veriut dhe Kanada, zoti Elmi Berisha theksoi se :”Ky projekt madhor ka për qëllim krijimin dhe forcimin e lidhjeve të biznesit mes biznesmenëve të Diasporës, jo vetëm duke inkurajuar por edhe duke nxitur kështu edhe investimet e tyre, në vendet tona, pra në vend origjinën tonë”.
Diaspora, tha zoti Berisha, tani ka në plan shtrirjen e këtyre rrejeteve të biznesit në Amerikën e Veriut dhe Kanada – ku koncepti bazë i këtij projekti të madh është forcimi i lidhjeve mes anëtarëve të komunitetit të diasporës, si dhe rritjen e bashkëpunimit ndërmjet bizneseve të diasporës dhe bizneseve nga vendorigjina vendin jonë.
Z. Nazar Mehmeti nga Dallas është zgjedhur kryetari i Unionit Global të Rrjeteve të Bizneseve të Diasporës dhe z. Yll Blakaj një biznesmen shumë i suksesshëm në Vjenë është zgjedhur kryetar për Evropën dhe z. Elmi Berisha nga New York-u është zgjedhur kryetar për Amerikën e Veriut dhe Kanada