- PARASHIKIM I FRIKSHEM PËR SHBA, NËSE NUK MERREN MASA MË TË FORTA PARANDALUSE/
- KRYEBASHKIAKU DE BLASIO: GJYSËM MILIONI NJUJORKEZË DO TË MBETEN PA PUNË/
NGA DALIP GRECA/
Sipas të dhënave të ditës së Enjte, 26 mars 2020, Shtetet e Bashkuara të Amerikës arritën ta linin pas Kinën me numrin e të infektuarëve nga COVID-19 me 82,830 raste nga 81,285 që regjistron Kina, ndërkohë që Bota numëronte 528,487 raste, sipas statistikave që ofron Universitetit Johns Hopkins.
Siaps analistëve dhe komenteve duket se numri real nuk është ky, ndoshta për shkak të vështirësive në mbarë vendin për të kryer teste të plota në një numër më të madh të popullsisë.
Megjithatë, statistikat nënvizojnë faktin se epiqendra e pandemisë vazhdon të jetë Nju Jorku. Ndërkohë që bota e kaloi gjysëm milonshin( 528.487 me 123,364 te sheruar, dhe 23953 vdekje), Amerika regjistroi sërish një shifër rekord të të infektuarëve gjatë 24 orëshit të fundit me 14,619 të infektuar,dhe me 166 vdekje për 24 orë, duke e çuar numrin e përgjitshëm të jetëve të humbura nga COVID-19 në 1193. Ndërkohë, Kina nuk raportoi as një të infektuar të ri dhe asnjë vdekje të re në 24 orëshin e fundit. Italia mbanë rekordin e jetëve të humbura me 8215, ndërkohë që të infektuarit e rinj në 24 orë regjistruan shifrën 6,203, të vdekur për 24 orë 712, shifër kjo që u kalua vetëm nga Spanja me 718.
Shqipëria regjistroi vdekjen e 6-të dhe 174 të infektuar, 28 për 24 orët e fundit.
Frikën se COVID-19 nuk pyet fort për moshë, pas vdekjes të adoleshentit nën 18 vjeç në Los Angeles, po e provon dhe gjendja kritike e mësueses 30 vejçare të shkollës charter në Brooklyn, Rana Zoe Mungin.Rana u shtrua në Spitalin Brookdale në 20 Mars me shqetësim akut të frymëmarrjes, një gjendje e rrezikshme në të cilën mushkëritë fillojnë të mbushen me ujë. Pasi gazetat e Nju Jorkut shkruan për çështjen e saj, u sigurua transferimi në Mt. Sinai Hospital.
Shtypi shkroi edhe për rastin e vdekjes të një punëtori të Metros të Nju Jork-ut, i cili ishte një ndër 52 punonjësit e MTA të infektuar me COVID-19.
***
New York City, që ka numrin më të lartë të të infekruarëe dhe të vdekjeve, do të ketë 2.500 ventilatorë më shumë sesa kishte 10 ditë më parë, tha kryebashkiaku Bill de Blasio të enjten gjatë një konference për shtyp.Kjo shifër është një kombinim i ventilatorëve të dërguar nga Agjensia Federale e Menaxhimit të Emergjencave dhe përpjekje të tjera, shtoi ai.De Blasio shpreson të trefishojë numrin e shtretërve në spital deri në maj.Tani për tani ekzistojnë rreth 34,000 shtretër spitalore në krahasim me 20,000 që kishte më parë, tha de Blasio, ndërkohë që pritet të vijë anija e Marinës në fundjavë.
PARASHIKIM I FRIKSHEM PËR SHBA, NËSE NUK MERREN MASA MË TË FORTA PARANDALUSE
Parashikimet nuk janë optimiste, aq më shumë kur këtë e thonë studiuesit. Në një raport të marsit nga Universiteti i Massachusetts Amherst, 18 studiues të modelimit të sëmundjeve infektive parashikojnë se shpërthimi i koronavirusit në Amerikë mund të evoluojë në muajt e ardhshëm. Studiuesit vlerësuan se rreth 195,000 njerëz mund të vdesin deri në fund të vitit.
Por një raport tjetër nga Kolegji Imperial i Londrës vlerësoi se deri në 2.2 milion njerëz mund të humbin jetët nëse nuk ndërmerren veprime për të ndaluar transmetimin e coronavirusit në SH.B.A.
Ekspertët e sëmundjes infektive nuk janë të sigurtë se sa do të zgjasë pandemia e COVID-19, por ata bashkohen në një mendim: Më e keqja nuk ka ardhur akoma në SH.B.A.
Javën e kaluar, vendi pa se rastet e tij ishin rritur më shumë se 40% në vetëm 24 orë. Këtë javë, numri i përditshem i të infektuareve vazhdon të rritet, edhe pse Amerikanët po praktikojnë distanca sociale duke punuar nga shtëpia, duke kufizuar ekskursione në natyrë dhe duke qëndruar 6 metra larg njëri-tjetrit.
Për të përcaktuar shkallen e infeksionit dhe te ardhmes në Shtetet e Bashkuara te Amerikes, 18 studiues të modelimit të sëmundjeve infektive publikuan parashikimet e tyre për mënyrën se si shpërthimi mund të evoluojë në muajt e ardhshëm. Ata vlerësuan se vetëm 12% e të gjitha rasteve të koronavirusit (përfshirë ato asimptomatike) ishin raportuar në SH.B.A. deri me 15 Mars, që do të thoshte se rreth 29,000 infeksione ishin diagnostikuara deri në atë kohë.
Mesatarja e parashikimeve të studiuesve sugjeron që virusi mund të vriste rreth 195,000 njerëz në SH.B.A. deri në fund të vitit, por ai numër ndryshon shumë në varësi të modelit.
Modeli më ekstrem parashikoi që deri në 1.2 milion njerëz mund të vdisnin. Për krahasim, një sezon tipik i gripit të zakonshëm në SHBA shkaton midis 11,000 dhe 95,000 të vdekur, sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.Studiuesit thanë se një valë e dytë e infeksioneve ka të ngjarë të ndodhë në vjeshtë, diku midis gushtit dhe dhjetorit.Që nga muaji shkurt, studiuesit nga Universiteti i Massachusetts Amherst kanë kryer anketime javore të 25 ekspertëve të sëmundjes infektive në trajektoren e shpërthimit të koronavirusit në SH.B.A. Përgjigjet e tetëmbëdhjetë ekspertëve u botuan në një raport më 18 mars.Modeluesi i sëmundjes që kreu studimin, Thomas McAndreë, tha se ai nuk u kërkoi studiuesve që të llogaritnin masat për distancimin shoqëror në modelet e tyre, por studiuesit e kishin mundësinë e këtij parashikimi.
“Unë mendoj se ata duhet të kenë spekuluar se si ndërhyrjet do të ndikonin në vdekjet për shkak të COVID-19”, tha McAndrew për Business Insider.
Një studiues i përfshirë në raport – Andrew Lover, një epidemiolog nga Universiteti i Masaçusets – tha se modeli i tij ishte i bazuar në shpërthime e COVID-19 në vende të tjera, pastaj i përshtati për normat e testimit në SHBA dhe llogariti densitetin e popullsisë.
Disa parashikuan që SH.B.A. mund të shihte 1 milion vdekje deri në fund të vitit 2020, ndërsa të tjerët parashikuan që numri i vdekjeve do të ishte në mijëra.
Modele të tjera parashikojnë se deri në 2.2 milion njerëz mund të vdesin në SH.B.A.
Kohët e fundit New York Times përdori të dhënat e CDC për të modeluar se si mund të përhapet virusi nëse nuk merren masa për të ndaluar transmetimin në SH.B.A. Modelet tregojnë se midis 160 milion dhe 214 milion njerëz mund të infektohen dhe deri në 200,000 deri në 1.7 milion njerëz mund të vdesin.
Modelet e tjera kanë dhënë projeksione edhe më shqetësuese. Më 16 mars, epidemiologët në Imperial College London lëshuan parashikime se si masat distancuese sociale mund të ngadalësojnë përhapjen e virusit në SH.B.A. Ata parashikuan që 2.2 milion në SHBA mund të vdisnin nëse nuk bëheshin përpjekje për të kontrolluar shpërthimin. Sipas këtij skenari, numri i të vdekurve do të arrinte në fund të majit ose fillim të qershorit dhe rreth 81% e popullsisë amerikane përfundimisht do të infektoheshin, këto nëse nuk merreshin masa për parandalim.
***
Bill de Blasio: Të paktën gjysmë milioni Njujorkezë do të jenë të papunë
Vlerësimet e të të dhënave të papunësisë tregojnë së paku se gjysmë milioni njujorkezë e kanë humbur ose do të humbasin punën e tyre për shkak të koronavirusit, tha de Blasio.
Mbi 3 milion të papunë në SHBA u raportuan javën e kaluar për shkak të pandemisë të shkaktuar nga COVID-19.
Kryetari i Bashkisë së New York Bill de Blasio tha të enjten se vlerësimet e të dhënave të papunësisë tregojnë të paktën gjysmë milioni njujorkas kanë humbur ose do të humbasin punën e tyre për shkak të pandemisë të koronavirusit, e cila ka detyruar zyrtarët shtetërorë dhe lokalë të mbyllin bizneset dhe shkollat në të gjithë shtetin .
Amerikanët paraqitën mbi 3 milion kërkesa të papunësisë javën e kaluar pasi pandemia e koronavirusit, dërgoi në shtëpi një numër rekord punëtorësh.
Senati miratoi njëzëri një paketë lehtësie prej $ 2 trilion dollarë të mërkurën në mbrëmje, por de Blasio tha që shuma nuk është e mjaftueshme për të ndihmuar New York City, epiqendra e shpërthimit të epidemisë. Rastet me COVID-19 në të gjithë shtetin janë dyfishuar çdo tre ditë dhe tani llogaritet më shumë se gjysma e të gjitha rasteve të SHBA-së.
Projekt-ligji i Senatit synon të ndihmojë bizneset e vogla dhe të përmirësojë treguesit e papunësisë. Projekt-ligji siguron 5 miliardë dollarë për Nju Jorkun, i cili nuk afrohet për të mbuluar mungesën e parashikuar të të ardhurave nga shteti, tha guvernatori Andrew Cuomo të enjten. Shteti tashmë ka shpenzuar të paktën 1 miliard dollarë duke iu përgjigjur shpërthimit të epidemisë së deritanishme.
Cuomo kritikoi lehtësimin e paketuar si “të papërgjegjshëm” dhe “të pamatur” sepse nuk ofron para të mjaftueshme për të mbuluar humbjen e madhe të shtetit në të ardhurat nga taksat.
Koronavirusi ka infektuar më shumë se 21.800 njerëz vetëm në qytet dhe ka vdekur të paktën 281, tha de Blasio. Qyteti ka 20,000 shtretër spitalor, por do të duhen tre herë më shumë se shuma deri në maj, tha ai.Ndër viktimat e Coronavirusit është edhe një infermiere e NYC midis 281 të vdekurve.
Kryetari i bashkisë pret që koronavirusi të jetë më i keq në muajin Prill sesa në Mars. Qyteti po kërkon 15,000 ventilatorë. Aktualisht qyteti ka rreth një të gjashtën e totalit të siguruar.Mendohet se anija spitalore e Marinës USNS Comfort do të arrijë në New York në fundjavë ose të hënën, ç’ka se do të ndihmojë për zbutjen e kërkesave për shtertër e hapsirë spitalore.