Sulejman Gjana – Page 6 – Dielli

Shqipëria, viktima e parë e agresionit fashist

May 17, 2014 by dgreca

Akuzatorët e Mbretit Zog po duan ta rehabilitojnë e shesin si kombëtariste figurën e diskredituar të Hoxhës.
Nga Sulejman GJANA*/
Për legalistët dhe kombëtaristët shqiptarë, prilli shënon një muaj të veçantë plot emocione, pasi na kujton data historike që lidhen me fatin e Shqipërisë dhe shqiptarëve.
Periudha 15 vjeçare e stabilitetit politik, e zhvillimit dhe përparimit, gjatë të cilëve edhe u hodhën themelet e shtetit të ri shqiptar nën drejtimin e Mbretit Zog, u ndërpre prej pushtimit nga Italia fashiste, e cila në kundërshtim me të gjitha traktatet dypalëshe, ligjet dhe konventat ndërkombëtare për respektimin e integritetit dhe sovranitetit tokësor, me 7 prill 1939 pushtoi pabesisht vendin tonë.
Atë ditë, përveç faktit që Shqipëria humbi pavarësinë, diktatura fashiste ia bëri djepin diktaturës komuniste dhe në bilancin fundor këto të dyja sëbashku shkaktuan një numër të frikshëm viktimash ndër shqiptarët, gjatë LDB dhe periudhës komuniste.
Prilli po ashtu na kujton dy ngjarje të tjera të rëndësishme, pasi më 5 prill 1939 lindi Mbreti Leka, jeta dhe vepra e të cilit ishin një shembull për të gjithë shqiptarët, sesi duhet të punojmë dhe t’i kushtojmë gjithçka të shtrenjtë atdheut dhe kombit.
Por fatkeqësisht Mbreti Leka nuk është më midis nesh dhe kjo na e shton dhimbjen dhe emocionin. Sikurse është përkujtimi i 9 prillit 1961 kur ndërroi jetë arkitekti i Shqipërisë moderne dhe jetësuesi i Shqipërisë së pavarur, Mbreti Zog.
Në nderim të të gjithë atdhetarëve shqiptarë që ia dedikuan jetën atdheut dhe kombit, me në krye Mbretin Zog dhe Mbretin Leka, ju ftoj të mbajmë një minutë heshtje.
Sot e përkujtojmë 7 Prillin, jo për t’u kujtuar shqiptarëve të Premten e Zezë, pasi ne legalistët-antifashistë të parë dhe gjenuinë, nuk i bëjmë homazhe fashizmit dhe nuk vajtojmë e glorifikojmë humbjet e mëdha duke i kthyer në data historike, sikurse serbët, por e bëjmë për të nderuar me përulësi rezistencën heroike dhe heronjtë e kësaj rezistence ndaj pushtimit, me në krye Heroin legjendar Abaz Kupi. Rezistencë disaditore kjo që tronditi dhe mrekulloi mbarë opinionin ndërkombëtar, e që u pasqyrua për javë të tëra në pothuajse gjithë shtypin botëror, që glorifikoi meritueshëm luftën heroike dhe gjakun e derdhur të zogistëve dhe kombëtaristëve shqiptarë. Sepse ishte pikërisht kjo rezistencë që ndezi fitilin e rezistencës antifashiste botërore, e që vazhdoi më pas në mbarë truallin tonë dhe bëri shkrumb e hi planet e fqinjëve shovinistë për coptimin e mëtejshëm të Shqipërisë në Konferencën e Paqes së pasluftës.
Kontributi i zogistëve në rezistencën antifashiste me në krye Abaz Kupin-anëtar ndër kryesorët e Këshillit Antifashist të dalë nga Konferenca e Pezës, dhe më pas lufta heroike e formacioneve zogiste kundër nazistëve me ndihmën dhe nën mbikqyrjen e misioneve britanike, është pasqyruar gjerësisht dhe thellësisht në librat me kujtime të oficerëve të djathtë britanikë, sikurse Dejvid Smajli, Bill Maklini, Xhulian Emeri dhe Piter Kemp.
Opinioni botëror dhe shtypi antifashist e glorifikuan rezistencën shqiptare kundër pushtimit të 7 Prillit, pasi kjo rezistencë e përgjakshme ku u martirizuan qindra atdhetarë, kontrastonte thellë me pushtimin dhe aneksimin pa luftë të Sudeteve, Çekosllovakisë dhe Austrisë, dhe sidomos me kapitullimin e mëvonshëm, pa kushte dhe brenda 4 ditësh, të Francës.
Fatkeqësisht Shqipëria u bë viktima e parë e agresionit fashist, për shkak të afërsisë gjeografike, pozitës avangardë strategjike si urë kalimi në Ballkan dhe synimeve të Duçes për t’u dëshmuar si aleat i denjë i Hitlerit, duke konsideruar rëndësinë e Ballkanit në planet gjeostrategjike të Boshtit nazifashist. Gjithashtu Shqipëria u viktimizua edhe për shkak të urisë fashiste për pasuri që do shërbenin si karburant për luftën, si dhe për shkak të fuqisë së faktorit shqiptar në arealin politik ballkanik, me synimin për ta manipuluar duke i servirur Shqipërinë e Madhe si kundërshpërblim për kolaboracionizmin dhe aspiratën kombëtare të bashkimit të trojeve të coptuara shqiptare, gjithmonë në suazën e perandorisë dykontinentale fashiste.
Mbreti Zog i sprovuar në të gjitha luftërat dhe betejat e fillimshekullit XX, ku jo vetëm nuk bishtnoi por qëndroi në ballë, u detyrua të largohej dy ditë pas pushtimit, për shkak të pushimit të ekzistencës së mbarë institucioneve dhe vetë shtetit shqiptar, kryetar i të cilit ishte.

Në kushtet kur shtetet fqinjë, (që më parë kishin refuzuar propozimin e Tij për Aleancën ballkanike), shpallën mbylljen e kufijve shtetërorë, qeveria dhe parlamenti vendosën që Mbreti Zog dhe Familja e Tij të largoheshin për të mos rënë në duart e pushtuesve dhe për të mos e lënë shtetin shqiptar pa përfaqësimin e domosdoshëm ndërkombëtar. Në zbatim të këtyre vendimeve, Mbreti u largua në botën e lirë për të vazhduar aksionin diplomatik të denoncimit të pushtimit fashist dhe rifitimin e të Drejtës ndërkombëtare të rikthimit të sovranitetit dhe pavarësisë së shtetit shqiptar, me fuqi të plota. Atribute juridike këto të konsakruara edhe në statutin e Lidhjes së Kombeve, anëtar me të drejta të plota e së cilës ishte Shqipëria, sikurse edhe Italia.
Mbreti Zog jo vetëm nuk pranoi kolaboracionizmin me fashistët, por nuk pranoi kurrnjëherë të bëhej kukull dhe fasadë për pushtuesit. Po kështu vepruan më pas edhe monarkët dhe qeveritarët e Greqisë, Jugosllavisë, Hollandës, dhe pothuajse të të gjitha vendeve europiane, pas pushtimit nazifashist.
Por Mbreti Zog nuk u largua pa siguruar rezistencën e armatosur të forcave legale, Ushtrisë dhe Xhandarmërisë mbretërore, nën drejtimin e major Abaz Kupit, veprim ky që ua zbardhi faqen Shqipërisë dhe shqiptarëve dhe që e radhiti meritueshëm vendin tonë, më vonë, përkrah Aleatëve të Mëdhenj, kur edhe ata e vuajtën në kurriz pushtimin dhe agresionin nazifashist.
Urrejtja e fashistëve ndaj Mbretit Zog u mishërua jo vetëm në propagandën fashiste kundër Tij por edhe në aktet arbitrare të administratës fashiste që çuan në shpronësimet e paligjshme të pronave të Familjes Mbretërore, dënimin personal kapital, dënimin e funksionarëve të lartë në mungesë, si dhe burgosjen e internimin e shumë titullarëve të institucioneve, që nuk mundën të largoheshin.
Apologjetëve të historiografisë sllavokomuniste, që për 50 vjet kanë propaganduar se Mbreti Zog e shiti Shqipërinë tek Italia fashiste, u kujtojmë sot se ata që shesin atdheun shpërblehen për tradhtinë nga hasmi dhe nuk dënohen me vdekje e nuk kërcënohen ushtarakisht, sikurse Mbreti Zog dhe shteti shqiptar në vitet 1931-1935. Atyre nuk u grabitet kurora e sovraniteti në favor të një mbreti tjetër, aq më tepër i huaj, e sidomos pa abdikim.
Tashmë dihet se deri më 7 Prill komunistët numëronin si merita pjesëmarrjen në konfliktin civil ndërspanjoll midis republikanëve komunistë dhe monarkistëve, si dhe brohorimat për Paktin Molotov-Ribentrop, sipas porosive të Moskës dhe Kominternit. Ata nuk derdhën asnjë pushkë dhe asnjë pikë lot më 7 Prill, përveçse veshën kostumet ngjyrë gri të bashkimxhinjve veteranë, që ishin bërë që të gjithë anëtarë të grupeve fashiste ose komuniste, dhe pelegrinë romanë ose moskovitë.
Vetëm pas prishjes së paktit Molotov-Ribentrop, më 22 qershor 1941, komunistët u bënë antifashistë dhe shkuan në Serbi, ku ftuan serbët t’u bënin partinë e t’u caktonin punët, krahas ofiqeve dhe shërbimeve.
Gjatë diktaturës komuniste, Enveri, historiografët komunistë dhe emisarët e Sigurimit të Shtetit, nuk gjetën asnjë provë për të fajësuar për ujdi antikombëtare Mbretin Zog. Edhe funksionarët e lartë të Sigurimit famëkeq, para pak vitesh kanë pohuar publikisht se veprimtaria e Mbretit Zog në raport me çështjen dhe interesat kombëtare, është e panjollë.
Pas shpalljes së pluralizmit politik dhe hapjes së vendit e arkivave, veprimtaria e Mbretit Zog doli në dritën e diellit si e paqortueshme dhe thellësisht atdhetare, sidomos në momente vendimtare për Shqipërinë, siç ishte pushtimi fashist i 7 Prillit.
Tashmë edhe akuzat e stërvjetëruara dhe të dala boje, nuk po gjejnë konfirmim në dokumentacionin arkivor të ministrisë së Jashtme, asaj të Brendshme apo Arkivit Qendror të Shtetit.
Akuzatorët e Mbretit Zog po duan ta rehabilitojnë e shesin si kombëtariste figurën e diskredituar të Hoxhës. Por ne legalistët u bëjmë thirrje që ta pranojnë më në fund të vërtetën e pakundërshtueshme të antikombëtarizmit të Enverit të tyre.
Ne zogistët nuk mburremi vetëm për rezistencën më 7 Prill 1939, por kemi të drejtë të mburremi për gjithë shpirtin dhe aksionin e rezistencës në mbrojtje të interesave të atdheut e kombit, sikurse vepruam gjatë LDB dhe gjatë viteve të diktaturës komuniste, edhepse vuajtëm në kurriz vrasjet, burgimet, internimet, ekzilin, por asnjëherë nuk bëmë dhe nuk bëjmë mbrapsht.

Ne, me shembullin dhe mësimet e Mbretit Zog dhe Mbretit Leka, si në Shqipëri, ashtu edhe në mërgim, nuk pranuam asnjëherë të bëjmë kompromis me diktaturën dhe armiqtë historikë të kombit shqiptar.

Ishim ne europeistët dhe atlantistët e parë. Ishim ne propaganduesit e lirisë dhe demokracisë. Ishim ne jetësuesit e idealeve të Rilindjes kombëtare.
Simbolet tona ishin dhe mbeten Mbreti Zog dhe Mbreti Leka.

Zonja dhe Zotërinj,

Sot PLL dhe legalistët janë trashëgimtarët legjitimë dhe bartësit e frymës e të filozofisë zogiste për çështjen kombëtare, vizionin e zhvillimit, forcimin e shtetit e institucioneve, si dhe mbrojtjen e interesave kombëtare.

PLL mendon se integrimi europian kërkon si parakusht zhvillimin nëpërmjet identifikimit dhe shfrytëzimit të rezervave të zhvillimit brenda vetë trojeve dhe popullit shqiptar, në Shqipëri dhe përtej kufijve.

Shtetarët e mëdhenj dhe mendjet e ndritura, shqiptarë ose jo, kanë argumentuar se kombi shqiptar me burimet njerëzore e materiale që disponon, është i vetëmjaftueshëm (autosufiçient) për ekzistencë dhe zhvillim kah bota e përparuar ku synon të integrohet.

Por klasa politike e pluralizmit në tranzicion nuk ka arritur të ndërtojë shtetin dhe institucionet e veta, për shkak të dominimit prej interesave të pushtetit.

Sot shteti është inefiçient, i varur totalisht nga politika dhe pothuajse i molepsur nga korrupsioni me prapavijë dhe koperturë politike në të gjitha nivelet dhe institucionet. Administrata vuan nga politika dhe qytetari e ndjen veten të huaj, i papërfaqësuar nga shteti i tij dhe i diferencuar në ndihmë dhe të drejtat themelore.

Drejtësia konsiderohet e korruptuar dhe e nënshtruar nga politika. Ajo nuk ka asnjë mundësi të funksionojë sipas ligjit, të varet nga ligji dhe të japë drejtësi sipas ligjit.

Të drejtat e qytetarëve shiten e blihen dhe askush nuk përgjigjet për shkeljet e hapura të parimit të barazisë para ligjit.

Në rrafshin pasuror shqiptarët janë ndodhur në pozita të pabarabarta para ligjeve, ku shpesh injorohet e drejta e shenjtë e pronësisë.

Ligji 7501 është një ligj antikombëtar, që ka mbjellë vëllavrasjen dhe pabarazinë përballë kushteve të mbijetesës në kapitalizmin allashqiptar, në raport me pronën si burim jetese.

Pronarët e ligjshëm që komunizmi i likujdoi me mburrje si klasë, duke përdorur metoda staliniste, sot sërish kanë mbetur pa pronën e trashëguar, e cila është përvetësuar me ligje të padrejta e të keqzbatuara dhe shpesh herë me korrupsion.

Privatizimet, strategjike e jostrategjike, në përgjithësi jo vetëm nuk kanë sjellë rritje të efikasitetit ekonomik, mirëmenaxhimit, punësimit, rritje të gamës e sasisë së produkteve e shërbimeve, por shpesh kanë shërbyer vetëm si troje, tulla, tjegulla e skrap për privatizuesit klientelë e politikës. Shumica e pronarëve të trojeve janë përjashtuar nga e drejta e privatizimit, me anë të formulës së famshme të përshpejtimit të qëllimshëm të privatizimit dhe pengimit të procesit të kthimit të pronës.

Pseudoreformat në sistemin arsimor kanë sjellë rrënimin e dijes dhe cilësisë së arsimimit, duke prodhuar padituri dhe mungesë kompetiviteti në krahasim me kërkesat e tregut tejet të pamjaftueshëm shqiptar dhe ato tejet të larta të tregut ndërkombëtar të punës.

Sistemi shëndetësor i është larguar pacientit nëpërmjet ndërtimit të rrjetit spitalor në qendrat e mëdha urbane dhe shitblerja e këtij shërbimi i ka shndërruar pacientët në klientë, duke rrezikuar seriozisht jetën e këtyre klientëve sidomos në zonat e thella.

Ndotja dhe kequshqyerja në kushtet e varfërisë ekstreme, kanë rritur numrin dhe shkallën e rrezikshmërisë së sëmundjeve vdekjeprurëse e atyre që shkaktojnë invaliditet.

Mospërcaktimi i minimumit jetik, propaganda boshe për 10-fishim të GDP për frymë në dy dekadat e fundit, ka sjellë rritjen e mjerimit dhe përdorimin e ndihmës ekonomike si mundësi përfitimi të padrejtë.

Pyjet dhe ekuilibrat ekologjikë janë shkatërruar, duke shkaktuar mbindotje të ajrit, ujërave tokësorë e mbitokësorë, duke shkatërruar jo vetëm burimet ekonomike dhe ato të zhvillimit ekonomik të qëndrueshëm, por e kanë sjellë situatën mjedisore në kufij ekstremë, athua se kemi superindustri petrokimike e kimike, apo aksidente bërthamore.

Ligji 7501 dhe politikat e dështuara agrare të zhvillimit të prodhimit bujqësor e agroturizmit, jo vetëm shkatërruan fondin e tokës dhe kanalizimeve në këmbim të trojeve për ndërtim, por e kanë çuar prodhimin e përgjithshëm bujqësor në nivele 4 herë më të ulëta se ato të kohës së komunizmit, duke dëshmuar se pasardhësit e komunistëve janë shumë më të paaftë se edhe vetë paraardhësit e tyre.

Sot nga privatizimet e panumërta strategjike, ideatorët, zbatuesit dhe apologjetët nuk gjejnë një rast të vetëm për të dëshmuar se privatizimi ishte i suksesshëm dhe siguroi investime të mëdha kapitale, teknologji të përparuar dhe efikasitet ekonomik me rritje të të ardhurave për arkën e shtetit, në raport me subjektet para privatizimit.

Në kundërshtim me mësimet e shtetarëve të mëdhenj për vetëmjaftueshmërinë ekonomike të faktorit dhe kombit shqiptar dhe synimin tek avantazhet kompetitive me tregjet e tjera, politikat dritëshkurtëra kanë rrënuar ekonominë e shqiptarëve në të gjitha anët e kufijve administrative.

Pavarësisht emigrimit të 1/3 të popullsisë dhe krahut të aftë për punë, në kushtet e shkatërrimit të tregut të punës dhe mundësive për punësim, qeveritë nuk kanë mundur të përballojnë me programe zhvillimi prurjet e reja të tregut të punës. Kësisoj papunësia ka arritur në nivele kritike, sidomos tek rinia, çka ka sjellë rritje të varfërisë dhe kriminalitetit me sfond ekonomik.

Për legalistët punësimi nuk sigurohet me slogane elektorale për krijimin e 250 apo 300 mijë vendeve të reja të punës.

Pabarazia e qëllimtë në garën kapitaliste, margjiinalizoi dhe distancoi nga shanset e integrimit shtresën e të përndjekurve politikë dhe pronarëve legjitimë, të cilët u trajtuan me frikë dhe urrejtjen e dikurshme klasore, për shkak të origjinës së paragjykuar dhe frikës për rehabilitimin e saj në kushtet e barazisë së shanseve për edukim. Atyre iu mohua dhënia e incentivave ekonomikë me përparësi në punësim dhe privatizim, sidomos në kushtet e moskthimit të pronës legjitime.

Në pluralizëm, urrejtja kundër këtyre dy shtresave që zhvilluan dhe shpëtuan Shqipërinë nga armiqtë historikë, ishte ndëshkimi pasues për shkak të kontributeve atdhetare dhe bartjes së genomës kombëtariste, nga e cila trembeshin armiqtë historikë dhe rivalët ekonomikë që emëruan dhe hierarkuan klasën politike me anën e Ramiz Alisë. Themi kështu sepse nuk ka shpjegim tjetër përjashtimi nga gara politike deri më 22 mars 1992 të partive nacionaliste Legaliteti e Balli, të cilat më pas i përçanë e u grabitën votat deri në defaktorizim, ndërkohë që vendin e tyre e zunë parti me sfond etnik e të të gjitha llojeve.

I radhita këto dështime të klasës politike, ndonëse jo të gjitha, për të dëshmuar se vendi ka ende shpresë për ringjallje ekonomike dhe morale. Këtij synimi do t’I kontribuojnë zogistët dhe PLL. Ky është amaneti i Mbretit Zog dhe Mbretit Leka, që legalistët do ta përmbushin, duke mbrojtur gjithmonë interesat kombëtare.
* Fjalim më rastin e 75-vjetorit të 7 Prillit 1939

Një nacionalisti shqiptar; antifashist, antinazist dhe antikomunist ia bënë nderet në Bruksel

April 30, 2014 by dgreca

Më rastin e 25-vjetorit të vdekjes të Kolonel Muharrem Bajraktarit, Komuna e Skarbekut në Bruksel nderoi zyrtarisht, më dt. 26 prill 2014, figurën e tij si një nga personalitetet shqiptare më të shquara që ka jetuar dhe nderuar jetë në atë komune dhe si një rezisten anti-fashist, anti-nazist dhe anti-komunist.
Ceremonia zyrtare filloi me homazhet tek varri i Muharrem Bajraktari ndërsa më pas, u zhvillua një ceremoni zyrtare në ambientet e Komunës Skarbek ku edhe u zbulua pllaka përkujtimore që ajo Komune dedikoi për nder të Muharrem Bajraktarit.
Theksojmë se ky vlerërsim është bërë i mundur në bazë të kërkesës të Z. Sulejman Gjana, Kryetar i Partisë Lëvizja e Legalitetit, Dekanit të Universitetit të Lirë Ndërkombëtar në Bruksel, Z. Ramadan Gjana dhe Këshilltarit shqiptar në Komunën Skarbek, Z. Burim Demiri, që është edhe kandidat për deputet në Parlamentin e Brukselit në zgjedhjet që do të mbahen në Belgjikë më 25 maj 2014.
Më poshtë po sjellim për lexuesit tonë fjalimet që mbajti Kryetari i PLL, Z. Sulejman Gjana, më atë rast.

Shqiptarët nacionalistë do të jenë gjithmonë mirënjohës*

*Fjalim në ceremoninë zyrtare më rastin e 25-vjetorit të vdekjes të Kol. Muharrem Bajraktari në Komunën Skarbek-Bruksel

I nderuar Z. Kryetar,
Zonja dhe Zotërinj, anëtarë të Kolegjit të Komunes Skarbek,
Zonja dhe Zotërinj, anëtarë tê Këshillit të Komunës Skarbek,
Zoti Deputet,
Zonja dhe Zotërinj Ambasadorë,
I dashur Zoti Genc Bajraktari,
Zonja dhe Zotërinj, sipas titujve, gradave dhe cilësive tuaja,
Të dashur miq,

Është nder i madh dhe kënaqësi e veçantë që jemi mbledhur sot në këtë vend, për t’i bërë homazh njërit prej personaliteteve më të ndritura shqiptare që ka jetuar një pjesë të madhe të jetës së vet dhe ka ndërruar jetë në territorin e Komunës Skarbek, Kolonelit Muharrem Bajraktari.

Më rastin e 25-vjetorit të vdekjes së tij, autoritetet komunale të Skarbekut kanë pranuar që të akordojnë një pllakë përkujtimore për nder të Kolonel Muharrem Bajraktari dhe dëshiroj, në radhë të parë, që në emrin tonë t’i shprehim Kryetarit dhe Kolegjit të Komunës Skarbek falënderimet tona më të sinqerta dhe të thella për respektin e veçantë që dëshmojnë për komunitetin shqiptar të Skarbekut, Brukselit dhe Belgjikës duke i akorduar zyrtarisht Kolonel Muharrem Bajraktarit një plakë përkujtimore në kujtim të tij.

Zonja dhe Zotni,

Kolonel Muharrem Bajraktari ka luajtur një rol të rëndësishëm në historinë e Shqipërisë. Ai ka mbajtur funksione të larta në hierarkinë ushtarake. Para LDB ka qenë Komandant i Përgjithshëm i Xhandarmerisë Mbretërore Shqiptare dhe më pas një prej adjutantëve të Mbretit.

Gjatë LDB dhe pushtimit të Shqipërisë nga Italia fashiste, dhe pastaj nga Gjermania naziste, ka qenë një prej organizatorëve kryesorë të rezistencës në Shqipërinë e Veri-lindjes dhe ka zhvilluar aksione të shumta dhe të fuqishme për çlirimin e Shqipërisë. Roli dhe aksioni i vet në rezistencë i kishin kushtuar që armiku të kërkoje me çdo çmim asgjësimin e vet.

Mund të themi pa ekuivokë se ishte një ndër figurat e nacionalizmit shqiptar dhe se synonte lirinë dhe bashkimin e të gjithë shqiptarëve.

Për këtë arsye, komunistët që synonin pushtetin pas luftës dhe që i konsideronin të gjithë nacionalistët si rivalë të mundshëm, i shpallën një luftë të pamëshirshme Kolonel Bajraktarit dhe çetave të veta.

Kështu, ai u përball me fushata të ashpra për eliminimin e vet dhe të kurdisura nga komunistët shqiptar që ishin më shumë të interesuar në luftën kundër bashkatdhetarëve të tyre sesa në luftën kundër pushtuesve nazist.

Përveç vrasjes së shumë shokëve të vet të pushkës, të dy djemve të tij, Brahimin dhe Hamdiun, dhe të vëllait, Bajramin, komunistët shqiptar ia burgosën dhe internuan për dekada më radhë bashkëshorten, vajzën dhe djalin më të vogël, Gencin, që është sot në mesin tonë dhe që na nderon me prezencën e vet.

Të dashur miq,

Pasi mori rrugët e mërgimit në vitin 1946 dhe u strehua fillimisht në Greqi e pastaj në Itali, në Belgjikë dhe veçanërisht në Skarbek, Kolonel Muharrem Bajraktari gjeti paqen dhe rahatinë, i rrethuar nga bashkatdhetarët e vet.

Është në Belgjikë dhe veçanërisht në Skarbek vendi ku gjeti pritjen dhe ngrohtësinë e një populli mik që ndante me të vlerat e çmueshme të lirisë, respektit, unitetit dhe vëllazërisë.

Është po këtu vendi ku ai ndërroi jetë më 21 janar 1989 pasi kaloi disa dekada në këtë komune.

Zoti Kryetar, mik i dashur,
Zonja dhe Zotërinj, anëtarë të Kolegjit të Komunës,

Duke akorduar zyrtarisht një pllakë përkujtimore në kujtim të Kolonel Muharrem Bajraktarit më rastin e 25-vjetorit të vdekjes vet, ju po nderoni një komunitet të tërë. Nëpërmjet Kolonel Bajraktarit, ju po na provoni se sa e drejtë ka qenë lufta e shqiptarëve për liri dhe kundër çdo lloj sundimi ideologjik si fashizmi, nazizmi apo komunizmi.

Duke nderuar dhe vlerësuar një personalitet antifashist, antinazist dhe antikomunist, ju po tregoni se sa pak kanë kuptuar politikanët shqiptar nga vlerat e lirisë dhe demokracisë kur vazhdojnë të nderojnë njerëz që kanë shkaktuar krime në popullin shqiptar siç ishte rasti i para disa ditëve me dekorimin e Rrahman Parllakut si “nder i kombit” dhe siç po projektojnë të bëjnë me reabilitimin e diktatorit Enver Hoxha me rastin e 70-vjetorit të të ashtuquajturit çlirim të vendit.

Prandaj, të jeni të sigurt se Shqiptarët nacionalistë do të jenë gjithmonë mirënjohës ndaj jush.

Muharrem Bajraktari, shembull në shërbim të atdheut e kombit*

*Fjalim në varrezat e Skarbekut-Bruksel më rastin e ceremonisë për 25-vjetorin e vdekjes të Kol. Muharrem Bajraktari

Është nder i madh për emigracionin shqiptar në Belgjikë, por edhe për të gjithë nacionalistët dhe antikomunistët shqiptar kudo qofshin, fakti që jemi mbledh sot në këto varreza të kryeqytetit belg dhe evropian, për të përkujtuar 25-vjetorin e vdekjes së një veprimtari të dalluar të çështjes tonë kombëtare dhe të një patrioti të patundur e të palëkundur.

Sigurisht që kjo ceremoni homazhi dhe aktiviteti zyrtar që do të organizohet në vijim në ambientet e Komunës Skarbek është rezultat i dashamirësisë të Kryetarit të Komunës, Kolegjit dhe Këshillit komunal të Skarbekut, të cilët i falënderojmë për nderimet që i bëjnë figurës së Kolonel Muharrem Bajraktarit, si një prej personaliteteve shqiptare më të shquara që ka jetuar dhe ndërruar jetë në këtë vend.

Kjo ceremoni dhe nderimet që zyrtarët e shtetit mik belg po i bëjnë figurës, jetës dhe veprës së Kolonel Muharrem Bajraktarit, merr përmasa të veçanta në këtë vit jubilar të 25-vjetorit të vdekjes së tij, sepse ky vit shënon edhe 75-vjetorin e rezistencës kundër pushtimit fashist.

Pikërisht, gjatë pushtimit të vendit tonë, Muharrem Bajraktari ishte një ndër prijësit e rezistencës kundër okupatorit në veri-lindje të Shqipërisë.

Rëndësia e nderimit zyrtar të figurës së një nacionalisti-antikomunist shqiptar nga autoritetet belge në Skarbek të Brukselit shtohet sidomos kur mendojmë se këtë vit në Shqipëri po përgatitet kremtimi i 70-vjetorit të të ashtuquajturit “çlirim i vendit”, ku me dinakëri synohet rehabilitimi i diktatorëve dhe kriminelëve komunistë me Enver Hoxhën dhe Mehmet Shehun në krye.

Pra, është nder i shumëfishtë për ne që një atdhetar kombëtarist të vlerësohet nga një vend mik, dhe, nëpërmjet tij, të vlerësohen përpjekjet e të gjithë atyre që vepruan e luftuan kundër pushtimit nazi-fashist dhe sllavo-komunist të vendit tonë.

Ndërkaq, zyrtarë në Shqipëri përpiqen të mashtrojnë sërish popullin dhe partnerët tanë evropianë sikur gjoja janë të vendosur për orientimin evropian të vendit tonë, ndërkohë që referencat e tyre ideologjike dhe historike i gjejnë tek diktatorët dhe kriminelët gjakpirës të popullit shqiptar.

*****

Nuk mund të vijmë para varrit të Kolonel Muharrem Bajraktarit pa kujtuar dhe përmendur disa nga momentet më të rëndësishme të jetës tij dhe që ia rritën nderin e lavdinë jo vetëm derës së të parëve të vet në Ujmisht, por edhe mbarë Lumës dhe përtej asaj krahine, gjithë shqiptarëve liridashës e nacionalistë.

Muharrem Bajraktari lindi në Ujmisht të Lumës më 1 maj 1896. Ishte bir i Nezir Bajraktarit, kreut të Bajrakut të Tejdrines së Lumës, i mirënjohur si një prej prijësve në Luftën e Lumës më 1912 kundër forcave pushtuese serbe.

Pasi mbaroi edukimin familjar në odën e burrave ku mblidheshin shpesh herë në kuvend prijësit e Lumës dhe miqtë e tyre të të gjitha krahinave shqiptare dhe pasi vijoi mejtepin, u dërgua ne Vjenë të Austrisë për të marrë një edukatë ushtarake.

Menjëherë, pasi u kthye në Shqipëri dhe pas Kongresit të Lushnjës, ai u emërua oficer në xhandarmërinë shqiptare në kryeqendrën e prefekturës së Kosovës, në Krumë. Gjatë grushtit të shtetit të vitit 1924, ai mbrojti me besnikëri institucionet legjitime të shtetit. Vendosja e pushtetit nolist e detyroi të largohej nga vendi, duke ndjekur kështu veprimtarët dhe patriotët më të shquar të vendit tonë.

Muharrem Bajraktari u angazhua pa rezerva në mbështetjen e kthimit të Ahmet Zogut në Shqipëri dhe të Triumfit të Legalitetit në dhjetor 1924 dhe menjëherë pasi u rivendos qeveria legjitime, ai u emërua anëtar i gjyqit ushtarak në Shkodër, pastaj komandant zone në Peshkopi, për të vijuar si Komandant i Përgjithshëm i Xhandarmërisë Shqiptare, dhe për të kulmuar në karrierën ushtarake dhe hierarkike si një prej adjutantëve të Mbretit Zog.

Intrigat dhe ujërat e turbullta të pushtetit e shtynë që të arratiset nga vendi dhe në dhjetor 1934 kaloi në Jugosllavi dhe më pas në Francë ku, bashkë me eksponentë të tjerë që jetonin asokohe në atë vend, u përfshi menjëherë në organizatën Bashkimi Kombëtar.

Pas pushtimit të Shqipërisë nga Italia fashiste, Muharrem Bajraktari u kthye në Shqipëri.

Pavarësisht përpjekjeve të shumta të autoriteteve fashiste për ta përfshirë në pushtetin e tyre me grada dhe detyra të larta, ai në mënyrë kategorike refuzoi të bashkëpunojë me pushtuesit dhe iu kundërvu atyre me pushkë duke organizuar rezistencën në Lumë.

Janë të shumtë ata që i kanë përshkruar përpjekjet e Muharrem Bajraktarit dhe luftën e tij pa kompromis për çlirimin e Shqipërisë nga zgjedha fashiste si dhe pasojat dhe dëmet që vuajti në kurriz për arsye të angazhimit të vet atdhetar.

Kjo vërtetohet më së miri në një telegram që Kryeministri dhe Ministri i Punëve të Brendshme i asaj kohe Mustafa Kruja i dërgonte më 22 mars 1942 Prefektit të Krumës. Ai telegram përfundonte me fjalët: “të gjitha veprat e tjera do të bahen mbasi të likuidohet Bajraktari”.

Por kjo gjendje nuk e frikësoi Muharrem Bajraktarin, përkundrazi i dha atij bindjen se lufta për lirinë e popullit shqiptar është e shenjtë. Ai, bashkë me trimat e vet besnikë, intensifikoi rezistencën aktive, aq sa në Rezolucionin e Konferencës së Pezës më 16 shtator 1942 theksohet se “në Lumë çeta trime e Muharrem Bajraktarit me popullin bujar dhe luftëtar të Lumës i dha grushte të forta milicisë”.

Natyrisht, reprezaljet ishin të shumta sa që në një letër që Koço Tashko i drejtoi Kominternit në vjeshtë 1942 dhe ku bën një analizë të nacionalistëve, thekson se “grupi i atyre që janë atakuar drejtpërdrejt prej fashizmit ishin Muharren Bajraktari, Bazi i Canës, Myslim Peza dhe Myftar Kaloshi”.

Në janar të vitit 1943, edhe gazeta Zëri i Popullit, në nr 11-12, shkruante se “në Lumë lufton burrërisht Muharrem Bajraktari me trimat e Lumës e t’asaj Malsije”.

Të njëjtin qëndrim ndaj okupatorit Muharrem Bajraktari e mbajti edhe kur vendi u pushtua nga nazistët gjerman.

Edhe pse nuk pranoi të përfshihet në Frontin antifashist nacional-çlirimtar, ai ishte dalluar si trim dhe luftëtar i rrallë në malet e Shqipërisë.

Përveç rezistencës kundër okupatorëve nazi-fashist, Muharrem Bajraktari si kombëtarist dhe patriot që ishte, synonte çlirimin e të gjitha trojeve shqiptare dhe bashkimin e tyre nën një Shqipëri etnike.

Ishte pa dyshim kjo arsyeja kryesore pse komunistët e tradhtuan atë pabesisht, në një kohë kur ai synonte akoma bashkërendimin e aksioneve të të gjithë shqiptarëve liridashës kundër okupatorit nazist dhe bashkimin e trojeve.

Komunistët, që nëpërmjet Dushan Mugoshës, Miladin Popoviçit dhe më vonë Velimir Stojniçit i merrnin instruksionet dhe urdhrat e tyre nga Beogradi, e zëvendësuan shumë shpejt luftën kundër okupatorit me një luftë civile që kishte për qëllim eliminim fizik të të gjithë nacionalistëve dhe patriotëve shqiptar dhe vendosjen e një regjim kriminel në shërbim të interesave serbo-sllave.

Ndërkohë që Muharrem Bajraktari kishte organizuar Kuvendin e Kroit të Bardhë më 12 gusht 1944, ku u morën vendime të rëndësishme për ruajtjen e nderit të Lumës dhe Shqipërisë, më 26 gusht 1944 Enver Hoxha i dërgoi një urdhër shtabit të Divizionit I për ta provokuar Muharrem Bajraktarin e për ta likuiduar.

Arkivat e shtetit që kanë qenë sekrete për një kohë të gjatë dhe që vazhdojnë të mos bëhen publike për opinionin e gjerë, dëshmojnë se edhe vet Enver Hoxha e pranoi pabesinë e vet dhe te komunistëve ndaj Muharrem Bajraktarit.

Kështu, në raportin që mbajti në Plenumin e 2-të të KQ të PKSh në Berat më 23-27 nëntor 1944, Enver Hoxha deklaroi se “çështja e Muharrem Bajraktarit është më tipike… E goditëm pas krahëve kur ai na jepte dorën si mik”.

Proces-verbalet e atij plenumi dëshmojnë pabesinë e komunistëve ndaj Muharrem Bajraktarit kur vet Hysni Kapo e Sejfulla Maleshova rrëfejnë se ndonëse Muharrem Bajraktari i priti komunistët shumë mirë në Lumë për të luftuar bashkërisht, ata i binin atij prapa krahëve. Vetë emisari serb në atë mbledhje, Velimir Stojniçi, pohoi se “qëndrimet ndaj Muharrem Bajraktarit dhe Gani Kryeziut kanë qenë të gabuara dhe sektare” duke shtuar se “qëndrimi kundër Bazit gjithashtu”.

Pabesia e komunistëve kundër çdo nacionalisti që përpiqej për çlirimin e trojeve shqiptare nga zgjedha e huaj qe i pamëshirshëm.

Muharrem Bajraktari nuk mund të pajtohej me një pushtet në duart e serbëve dhe me një ideologji sllavo-komuniste, aq më tepër kur diheshin krimet që kishin shkaktuar në Kosovë Brigadat komuniste dhe marrëveshjet anti-shqiptare të komunistëve me serbët në kurriz të Kosovës.

Mbas vendosjes së diktaturës komuniste në Shqipëri, Muharrem Bajraktari vazhdoi aktivitetin e tij në ilegalitet duke mbajt lidhje të ngushta me të gjitha grupet nacionaliste dhe antikomuniste në Shqipëri dhe Kosovë si dhe me misionin britanik në Tiranë. Ai kishte gjithmonë shpresë se SHBA dhe Britania e Madhe nuk do të pranonin kurrsesi vendosjen në Shqipëri të një regjimi diktatorial komunist. Këtë bindje ai ia ka shprehur edhe Hysen Terpezës në një letër në fillim të gushtit 1945 ku i shkruan se “në Shqipëri është themeluar Komiteti Bashkimi Kombëtar, ku janë përfshi të gjitha shtresat antikomuniste si ballistët, zogistët, nacionalistët, etj. dhe se Britania e Madhe dhe SHBA nuk e pranojnë qeverinë e Enver Hoxhës”.

Por realiteti i interesave politike dhe gjeo-strategjike ishte i hidhur për popullin shqiptar pas LDB. Regjimi komunist u vendos me dhunë e me gjak dhe në atë kohë forcat e ndjekjes bënë çdo përpjekje për likuidimin fizik të Muharrem Bajraktarit dhe grupit të tij.

Por, siç e tregon historiani i mirënjohur dhe autori i disa librave dhe studimeve për Muharrem Bajraktarin, Prof. Shefqet Hoxha, “në çdo betejë, Muharrem Bajraktari dëshmoi cilësi të spikatura komanduese dhe organizuese të një udhëheqësi ushtarak popullor si dhe cilësi vetjake burrërore e fisnike: trimëri, gjakftohtësi, durim dhe dashuri për shokun”.

Në luftimet me komunistët, Muharrem Bajraktari humbi njerëzit më të dashur si: dy djemtë, Brahimin e Hamdiun; vëllain Bajramin dhe shumë shokë të idealit dhe pushkës si Sefë Xheladinin, Destan Rexhepin, Ymer Miftarin, Tosun e Elmaz Çejkun dhe shumë të tjerë. Por edhe komunistët patën humbje të rënda siç e dëshmojnë burimet arkivore të mbetura sekrete gjatë diktaturës.

Qëndrimi në Shqipërinë komuniste u bë i pamundur dhe në vitin 1946 Muharrem Bajraktari nisi një odise të vërtetë drejt shtetit fqinj grek, odise që zgjati prej 25 gushtit deri më 13 shtator. Bashkë me atë ishin edhe 56 nacionalistë të tjerë, por 23 bashkëluftëtarë u vranë dhe shumë të tjerë u plagosën, midis tyre edhe vetë Bajraktari.

Ata që mbeten në Shqipëri dhe kishin ndihmuar Muharrem Bajraktarin gjatë rezistencës nëpër male kundër komunistëve, vuajtën një masakër të vërtetë nga komunistët siç ishte rasti i familjarëve të tij por edhe i miqve dhe përkrahësve të vet besnikë si familjarët e Destan e Hamzë Rexhepit, të Rushit Litës, Ajet Xhemës apo Haziz Sul Domit që e kishte mbajt me bukë dhe ushqime në ditët e fundit para arratisë nga vendlindja.

Shumë lumjanë që me besë e besnikëri i kishin dhënë mbështetje kauzës së Muharrem Bajraktarit u persekutuan barbarisht gjatë diktaturës komuniste vetëm pse kishin përqafuar luftën e drejtë për liri, demokraci dhe Shqipëri etnike që përfaqësonte Muharrem Bajraktari në atë krahinë.

Komunistët kishin bërë asgjesime masive në Lumë që në 1944, për të krijuar tmerr dhe terror kundër krahinës së Muharrem Bajraktarit siç ishte rasti i masakrës në Buzmadhe në shtator 1944 ku 22 burra u bënë viktimat e pafajshme të pushtimit të vendit nga diktatura komuniste.

Ky tmerr e terror vazhdoi në Lumë gjatë gjithë kohës së diktaturës komuniste vetëm pse Luma përfaqësonte një prej vatrave të nacionalizmit nën hijen e Muharrem Bajraktarit.

Në vitet e emigracionit në Greqi, Itali dhe Belgjikë, Muharrem Bajraktari qëndroi i palëkundur përballë regjimit komunist në Shqipëri.

Mori pjesë në Komitetin Shqipëria e Lirë (26/08/1949) së bashku me Mithat Frasherin, Abaz Kupin, Nuçi Koten, Seit Kryeziun, Zef Palin, Ihsan Toptanin e shumë patriotë të tjerë si dhe në shtabin e përgjithshëm të ushtrisë antikomuniste të KSHL.

Ai dërgoi djalin e tij bashkë me besnikët e vet më të vendosur siç ishin Neshat Bilali dhe Tahir Vata, në Kompaninë 4000 në Gjermani për t’u përgatitë ushtarakisht për një zbarkim në Shqipëri më mbështetjen e SHBA dhe Anglisë për rrëzimin e diktaturës komuniste.

Dihet se këto përpjekje dështuan për shkak të agjentit të dyfishtë Kim Filbi që i transmetonte Moskës planet e zbarkimit të ushtarëve të lirisë që ishin rekrutuar ndër nacionalistët më të vendosur.

Në Belgjikë, Muharrem Bajraktari ishte nder për të gjithë emigrantët pavarësisht përkatësive politike dhe ishte pa dyshim personaliteti shqiptar më i lartë që jetoi në këtë vend mik pas LDB. Ai priti dhe përcolli personalitetet më në zë si Mbretin Leka, Major Abaz Kupin, Ernest Koliqin, Sait Kryeziu e shumë të tjerë.

Edhe pse nuk u angazhua personalisht, ai ishte i përfaqësuar prej nipit të vet, Qazimit, në Këshillin Ushtarak të Ushtrisë Kombëtare për Çlirimin e Shqipërisë Etnike që krijoi Mbreti Leka në vitet 70.

Muharrem Bajraktari, bashkë me ithtarët e vet, ishte po ashtu i angazhuar në Këshillin e Nacionalistëve Shqiptar të Belgjikës dhe asnjëherë nuk mungonte ne aktivitetet patriotike dhe kombëtariste të emigracionit politik shqiptar në Belgjikë.

Muharrem Bajraktari mbylli sytë përfundimisht më 21 janar 1989 larg atdheut të tij të dashur, që e kishte rritur dhe gatuar si një bir të denjë të maleve shqiptare dhe si një patriot shembullor.

Ai u nda prej nesh me plagë në zemër për Shqipërinë dhe Kosovën që rënkonin nën kthetrat e diktaturës sllavo-komuniste.

Ai u nda prej nesh me dhimbje edhe për të gjithë shokët e luftës të drejtë për një Shqipëri të lirë, etnike dhe demokratike dhe që kishin dhënë jetën e tyre nën komandën e vet për një kauzë dhe ideal të shenjtë dhe të drejtë.

Muharrem Bajraktari u nda prej nesh sot e 25 vite më parë edhe me dhimbje dhe plagë në zemër për familjarët e tij, për bashkëshorten, vajzen dhe djalin Gencin, që po vuanin në burgjet dhe kampet e Shqipërisë komuniste vetëm pse ishin të Muharrem Bajraktarit dhe me të cilët nuk u pa më që prej ditës kur u largua nga Shqipëria.

*****

Në këtë ditë të përkujtimit të 25-vjetorit të vdekjes së Kolonel Muharrem Bajraktari, ju ftoj të gjithëve që të ndjekim shembullin e tij në shërbim të atdheut e kombit dhe të mishërojmë vlerat kombëtariste dhe patriotike që na la si mësim Bajraktari i Tejdrines, Lumës dhe gjithë Shqipërisë.

“Si shpëtuan Hebrenjtë në Shqipëri në kohën e Mbretit Zog”

April 1, 2014 by dgreca

Kumtesë e mbajtur në Tiranë më dt. 29 mars 2014 në konferencën “Shqiptarët dhe Hebrenjtë para dhe gjatë Luftës së Dytë Botërore” dhe që organizoi Instituti Shqiptar i Mendimit dhe i Qytetërimit Islam në bashkëpunim me Fondacionin Mbretëresha Geraldine/

Nga Sulejman Gjana/Kryetar i PLL/

Trajtimi i pranisë dhe strehimit të hebrenjve në vendin tone gjatë viteve të Mbretërisë Shqiptare ka qenë një temë e panjohur për studiuesit shqiptar dhe sigurisht edhe për opinion e gjerë, në kohën e diktaturës komuniste.Kuptohet lehtësisht se diktatura komuniste përdori historinë në shërbim të ideologjisë dhe pushtetit absolut; nuk pati komplekse kur e shtrembëroi atë, madje shpesh herë injoroi, anashkaloi ose manipuloi faktet dhe realitetet historike.Gjatë asaj kohe, u errësua gjithçka ishte arritur në kohën e Mbretit Zog në hedhjen e themeleve të shtetit shqiptar si dhe në marrëdhëniet diplomatike ndërkombëtare.

Në fakt, gjithçka lidhej me Mbretërinë Shqiptare duhej konsideruar dhe interpretuar negativisht për t’i lënë hapësirën e duhur indoktrinimit dhe “edukimit” të popullit me mitet që kishte sajuar sistemi për periudhën e Mbretërisë dhe vetë Mbretin Zog.

Eksperienca na ka mësuar se gjithçka propagandonte regjimi komunist si e bardhë, ishte në realitet e zezë; dhe gjithçka që do të ishte e zezë për ata, në fakt ishte e bardhë. Ndërkaq, gjithçka u la në heshtje gjatë diktaturës komuniste ishte ose e rrezikshme për pushtetarët dhe sistemin, ose e lavdishme për atë të cilit i mohohej e drejta e vet.

Kështu ka ndodhur edhe me aktin fisnik të Qeverisë Mbretërore Shqiptare dhe të Mbretit Zog në raport me trajtimin e hebrenjve që ishin të persekutuar gjatë viteve 30 në vende të ndryshme të Europës dhe që gjenin strehim dhe shpëtim në vendin tonë.

Për fat të mirë, pas viteve 90, shumë studiues dhe historian shqiptarë dhe të huaj kanë hedhur dritë mbi ngjarjet e asaj kohe duke publikuar informacione dhe materiale të bollshme në libra, artikuj, intervista dhe dokumentarë që shërbejnë sot si referenca për të gjithë ata që janë të interesuar për këtë çështjeje.

Duhet të përmendim këtu punimet e grupit të arkivit të shtetit drejtuar nga Prof. Nevila Nika, librat dhe punimet e Prof. Shaban Sinani, Prof. Saimir Lolja, Dr. Apostol Kotani, Prof. Beqir Meta, Prof. Monika Stafa, Prof. Pellumb Xhufi, Prof. Mentor Petrela, Dr. Bernd Fisher, Dr. Robert Elsie, Dr. Patrice Najbor dhe Z. Kastriot Dervishi ; dëshmitë e të mbijetuarve Dr. Scarlett Epstein dhe Irene Grunbaum ose dokumentarët dhe filmat e Norman Gershman dhe Johanna Neumann si dhe të Z. Astrit Hyka që do të prezantohet në vazhdim.

Edhe pse, disa prej tyre kanë analizuar ngjarjet vetëm pjesërisht ose nga një këndvështrim jo gjithnjë objektiv dhe neutral, të tjerët kanë dhënë një kontribut të paçmueshëm në zbardhjen e të vërtetës së mohuar për më shumë se gjysmë shekulli.

*****

Por çfarë ishte pikërisht e vërteta e trajtimit të hebrenjve gjatë viteve të Mbretërisë shqiptare?Regjistrimi i parë i hebrejve në Shqipëri është bërë në vitet 1923 – 1930. Sipas Dr. Jakov Milaj-t, antropolog, autor i librit “Raca shqitpare” (1944) nga të dhënat e këtij regjistrimi del se bashkësia e hebrejve me banim të përhershëm në Shqipëri arrinte deri në afro 200 veta. Që prej vitit 1929, gjenden në arkivat e Mbretërisë shqiptare, kërkesa për shtetësi shqiptare nga imigrantë hebrenj në vendin tonë.

Por vihet re një shtim i lëvizjes së hebrenjve drejt Shqipërisë pas shpalljes së doktrinës së “Shfarosjes Përfundimtare” nga Hitleri dhe hyrjes në fuqi të ligjeve anti-Semite në vitet 1932-1933 dhe ku kërkohej, ndër të tjera, që të vendosej raca në pasaportë.

Në fakt, diplomacia shqiptare e kundërshtoi doktrinën naziste duke u mobilizuar për të strehuar ata që u persekutoheshin në Gjermani, Austri por edhe në vende të tjera t’Europës.

Konkretisht, qeveria mbretërore shqiptare bëri gjithçka ishte e mundur për të shpëtuar hebrenjtë dhe qëndrimet e saja ishin mirëpritur nga diplomacia botërore.

Në vitin 1934, Komisioneri i Lartë për Refugjatët pranë Lidhjes së Kombeve, Z. James Mac Donald, i kërkoi Mbretërisë Shqiptare nëse ekzistonte mundësia për vendosjen në Shqipëri të një numri jahudijnshë nga Gjermania dhe menjëherë mori përgjigjen pozitive. Sipas Dr. Patrice Najbor, 500 familje hebreje përfituan nga kjo ndihmë.

Po atë vit, Herman Bernstein, që ishte ambasador i SHBA në Tiranë gjatë asaj kohe, shkruante në gazetën New-York-eze Jewish Daily Bulletin se “nuk ekziston asnjë diskriminim kundër hebrenjve në Shqipëri sepse Shqipëria është një ndër vendet e rralla të Europës së sotme ku paragjykimet fetare nuk ekzistojnë”.

Po ashtu, Bernd Fischer ka relatuar bisedimet dhe projekt marrëveshjen e Ambasadorit Bernstein me Ambasadorin e shtetit shqiptar në SHBA, Faik Konica, pikërisht për vendosjen e 500 familjeve hebrenje në Shqipëri.

Gazetat e bashkësive hebraike të vendeve të ndryshme të Europës i kushtuan gjatë viteve 30 një rendësi të veçantë Shqipërisë dhe strehimit që vendi ynë u ofroi hebrenjve.

Kështu, më 10 qershor 1935, gazeta “Moment” në Poloni botoi artikullin me titull “Hebrenjtë ftohen të vendosen në Shqipëri” dhe citohet mes të tjerash, se “qeveria shqiptare ka marrë një vendim të posaçëm duke ftuar edhe hebrenjtë e Çekisë dhe Gjermanisë” dhe se “qeveria e Mbretërisë së Shqipërisë është e gatshme të pranojë vendosjen e hebrenjve në vend dhe t’u ofrojë atyre kushtet e mundshme”.

Të njëjtën gjë shkruanin edhe gazetat “Jewish Telegraphic Agency” dhe “Jewish Chronicle” në Angli ndërsa gazeta britanike “Jewish Daily Post” shkruante më dt. 14 korrik 1935 se “shërbimi diplomatik i Shqipërisë qysh prej një muaji ka njoftuar vendimin e Tiranës për pranimin e hebrenjve në vend”.

Gjatë asaj kohe por edhe në vitet në vazhdim në Mbretërinë Shqiptare, nuk gjendet në shtypin shqiptar asnjë qëndrim ose relatim i një ngjarjeje anti-Semite në vendin tonë.

Siç e pohon Prof. Monika Stafa që ka studiuar qëndrimin e hebrenjve në Shqipëri në kohën e Mbretit Zog, “Tirana nuk miratoi asnjëherë ligje anti-Semite; madje as vendime, as rregullore dhe asnjë akt me karakter racor”.

Nga ana tjetër, edhe pse Tirana ishte nën presionin e Italisë për të miratuar akte ligjore me karakter antisemit, në Fletoren Zyrtare botoheshin vendimet dhe qëndrimet e shtetit shqiptar lidhur me strehimin e hebrenjve në Shqipëri, sa që, në vitin 1935, gazeta e famshme sovjetike “Pravda” njoftonte se “vullneti i qeverisë shqiptare për të pranuar hebrenjtë po kundërshtohet nga Italia”.

Numri i refugjatëve hebrenj të strehuar në Shqipëri ose që kaluan nga Shqipëria pa rrezik gjatë kohës së Mbretit Zog nuk është përcaktuar ende përfundimisht por dihet se deri në prag të pushtimit të vendit nga Italia fashiste më 7 prill 1939, qindra ose mijëra prej tyre hynë në vendin tonë.

Dr. Apostol Kotani, Bernd Fisher dhe Martin Gilbert, evidentojnë se edhe në janar 1939 kishin hyrë në Shqipëri 100 hebrenj bashkë me familjet e tyre, po ashtu në shkurt ndërsa në mars 1939, kishin hyrë 95 familje.

Edhe Robert Elsie pohon në librin e vet “A dictionary of Albanian religions, mythology and folk culture” se “deri në 1939, Ambasada e Shqipërisë në Berlin pajistë hebrenjtë me viza”.

Po ashtu, Jutta Gerechter në kujtimet e veta për Shqipërinë gjatë viteve 1939-1945 shkruan “Mbreti Zog pranoi t’u jepte të gjithë emigrantëve hebrenj nënshtetësinë shqiptare, por pushtimi fashist e pengoi të realizonte atë vendim”.

Madje, Sir Martin Gilbert shënon në librin e vet “Winston Churchill: profeti i të vërtetës” se një emisar i Mbretit Zog kishte takuar Churchill-in në fillim të vitit 1939 për t’i propozuar që Shqipëria të bëhej vend strehimi për hebrenjtë dhe se për të realizuar këtë qëllim, Churchill-i do të duhej të frenonte oreksin e Musolinit dhe të garantonte pavarësinë e Shqipërisë.

Dr. Patrice Najbor thot se +/- 2.000 hebrenj kanë hyrë në Shqipëri para LDB ndërsa Bernd Fischer e kufizon këtë numër në rreth 800 veta, pavarësisht se, po Fischer, flet për “vite të arta për hebrenjtë në Shqipëri gjatë periudhës mbretërore”.

Në fakt, që në vitin 1937, Mbreti Zog kishte njohur zyrtarisht praninë e bashkësisë hebraike në Shqipëri si dhe të drejtën për të ruajtur fenë dhe zakonet e veta dhe, marrëveshja dy palëshe e vitit 1938 midis Austrisë dhe Mbretërisë Shqiptare për heqjen e vizave ndërmjet dy vendeve, stimuloi ardhjen në Shqipëri të shumë familjeve hebrenjsh që rrezikoheshin tjetërkund në Europë.

Në një shkrim botuar në gazetën Shekulli më 22 gusht 2010, pas një muaj gjurmimesh në arkiva, Dr. Mentor Petrela shkruan për “5 doktorë hebrenj që u sollën nga Mbreti Zog në Shqipëri për t’i shpëtuar përndjekjes së Hitlerit” (Prof. Wilhem Schlessinger, Prof. Walter Lehman, Dr. Ludovik Kalmar, Dr. A.M. Schlessinger, Dr. Quasler) dhe publikon urdhrin e pagesës së shoferit të Doktorit Schlessinger në një kohë kur dy ministra përdornin një makinë dhe një shofer.

Përveç trajtimit institucional nga autoritetet e Mbretërisë Shqiptare të refugjatëve hebrenj, dihet se vetë Mbreti Zog dhe Mbretëresha Geraldinë e kishin Dr. Ourinovski si mjek të familjes mbretërore dhe Wilhem Weitzmann si fotograf zyrtar të Oborrit Mbretnor, që të dy refugjatë hebrenj të strehuar në Shqipëri. Madje, në fillim të vitit 1939, Wilhem Weitzmann u pajis, me shtetësinë shqiptare bashkë me 15 pjesëtarët e familjes vet.

Në fakt, Mbreti Zog kishte marrë shumë kërkesa personale nëpërmjet letrave që hebrenjë e rrezikuar në vendet e tyre i kërkojshin strehim në Shqipëri, siç është rasti i Dr. Martin Gottlif nga Gjermania dhe Richard Atlas nga Austria.

Ndër personalitetet e shquara hebrenje që shpëtuan në Shqipëri gjatë kohës së Mbretërisë, mund të dallojmë Prof. Stanislav Zuper, një nga baballarët e gjeologjisë shqiptare dhe zbuluesi i pellgut naftëmbajtës të Bakusë. Po ashtu, edhe shkrimtari gjerman Dr. Leo Mathia dhe artisti izraelit Joli Jakov gjetën strehim në Shqipëri.

Supozohet se edhe fizikani dhe shkencëtari Albert Einstein kaloi nëpërmjet Shqipërisë në vitin 1930 para se të largohej për në SHBA. Pavarësisht se ende nuk është vërtetuar vizita e tij me prova të pakontestueshme, mjaft studiues besojnë se ai ka vizituar Shqipërinë dhe kërkimet dhe studimet rreth kësaj çështjeje vazhdojnë. Sidoqoftë, është e çuditshme që në 1931, kur albanologu më i shquar me shtetësi kroate Milan Sufflay vdiq si rezultat i atentatit nga një serb, menjëherë Einstein e denoncon publikisht këtë akt të shëmtuar në të përditshmen New York Times.

Për fat të keq, Dr. Norbert Jokli, një profesor i shquar i Universitetit të Vjenës dhe i njohur si një nga baballarët e albanologjisë, nuk arriti të shpëtojë dhe u zhduk nga shfarosja naziste në vitin 1942 edhe pse ai ishte i dekoruar nga Mbreti Zog me Urdhrin Skënderbeu.

*****

Pavarësisht se shumica e studiuesve kanë interpretuar strehimin dhe shpëtimin e hebrenjve në vendin tonë si një pasojë e traditës mikpritëse të popullit shqiptar duke iu referuar edhe kodit të nderit dhe të besës, këndvështrimi im është pak ndryshe.U përpoqa të sjell gjatë fjalës sime disa argumente dhe fakte në mënyrë jo-shteruese dhe të raportuar nga studiues të horizonteve të ndryshme dhe që provojnë angazhimin e Shtetit Shqiptar, të Familjes Mbretërore dhe personalisht të Mbretit Zog në shpëtimin e hebrenjve, për të dëshmuar se autoritetet e vendit tonë para LDB ishin orientuar thellësisht drejt botës perëndimore, vlerave humaniste dhe parimeve fisnike.

Ka akoma zëra që pretendojnë se vendimet dhe qëndrimet e Mbretërisë Shqiptare kundrejt hebrenjve ishin të interesuara për arsye të nevojave të zhvillimit ekonomik të shtetit shqiptar. Nuk vihet në dyshim pragmatizmi i Mbretit Zog në drejtimin e shtetit shqiptar por analiza objektive e fakteve tregon se ishte një pragmatizëm në interes të vendit dhe kombit shqiptar dhe bazuar në vlera universale, pasi mund të kishte rrezikuar më pak personalisht nga Italia Fashiste dhe Gjermania Naziste nëse do të ishte radhitur në kampin e kolaboracionistëve. Aq më tepër, kur dihet se në prag të pushtimit fashist, Qeveria Shqiptare nuk ndryshoi qëndrimin e vet ndaj hebrenjëve edhepse në shkurt të vitit 1939 qeveria italiane i kishte bërë të ditur konsullatës shqiptare në Romë se nuk e shihte me sy të mirë vendosjen e hebrenjëve në Shqipëri.

Natyrisht, unë respektoj mendimin e atyre që thonë se Besa e Shqiptarit ndikoi në shpëtimin e hebrenjve në vendin tonë. Ashtu siç respektoj mendimin e atyre që thonë se përkatësia myslimane e shumicës së popullit shqiptar ndikoi për të shpëtuar refugjatët hebrenj sikur kishte ndodhur ne epoka dhe territore të tjera, në situata të ngjashme.

Çfarë të ardhmeje do të ketë Kosova

February 23, 2014 by dgreca

Pavarësia e Kosovës në retrospektivë/

Ndërhyrja e NATO-s në Kosovë në mars të vitit 1999 kishte shkaktuar reagimin e ashpër të disa intelektualëve dhe politikanëve në Europë që mbronin tezat serbe dhe orientonin opinionin publik kundër politikës dhe qëndrimeve amerikane.

Lobingu serb, me mbështetjen e Rusisë, ishte i fuqishëm në qarqet diplomatike dhe mediat europiane sa që ishte krijuar një debat i fuqishëm ndërmjet kampit të pro-ndërhyrjes ushtarake për të stopuar gjenocidin e shqiptarëve dhe krizën humanitare dhe kampit të kundërt.

Ndërkaq, askush nuk jepte një prognozë të rezultatit të goditjeve të NATO-s dhe çfarë do të ishte zgjidhja e krizës politike e diplomatike. Konferenca e Rambujesë kishte dështuar për shkak të palës serbe dhe Rezoluta 1244 e OKB-së ishte ende larg parashikimeve. Çështja e pavarësisë për Kosovën ishte një tabu që asnjë politikan apo diplomat europian nuk guxonte ta konsideronte. Në atë kontekst, PLL bëri një fushatë intensive në qarqet diplomatike dhe mediatike në mbrojtje të interesave të Kosovës dhe popullit shqiptar duke kërkuar publikisht edhe njohjen e Pavarësisë të Kosovës si zgjidhja e vetme e krizës.

Në këto ditë të kremtimit të 6-vjetorit të shpalljes së Pavarësisë të Kosovës, sjellim më poshtë artikullin e botuar më 7 prill 1999 në gazetën prestigjioze belge “La Libre Belgique” nga Z. Sulejman Gjana, sot kryetar i PLL.

Çfarë të ardhmeje do të ketë Kosova

Serbët duhet ta ndajnë mendjen me e njohë pavarësinë dhe sovranitetin e e saj

Nga Sulejman Gjana

Partia “Lëvizja e Legalitetit”

Marrë nga “La Libre Belgique” – 07.04.1999

Goditjet e NATO-s kanë vijuar dhe madje janë shpeshtuar përballë intransigjencës së Millosheviçit dhe vendosmërisë së serbëve për të shpënë deri në fund planin e pastrimit etnik të Kosovës. Duke shpërfillur thirrjet e arsyeshme të bëra nga shumë krerë shtetesh europiane dhe SHBA-së, Sllobodan Millosheviçi është treguar prapë edhe njëherë, e pa dyshim më shumë se kurrë, i vendosur t’u imponojë ligjin e tij kancelerive perëndimore.

Me fushatën e tij të pastrimit etnik, Millosheviçi ka vrarë me një gur dy zogj: ia ka dalë të dobësojë shqiptarët në Kosovë, por ai ka provuar sidomos se ka fuqinë të destabilizojë fqinjët e tij dhe të përmbysë ekuilibret tashmë të brishta të Ballkanit.

Millosheviçi është një strateg i mprehtë dhe një manipulator i jashtëzakonshëm. Dhe për më tepër ai është një komunist i devotshëm. Duke provokuar goditjet e NATO-s, ai mblodhi pas vetes gjithë popullatën serbe, që, ndërkaq, ishte shkëputur prej politikës së tij sidomos për shkak të krizës ekonomike, që vijonte prej kohësh në Jugosllavi qyshkur ndaj saj u vendos embargoja.

Përmbledhtazi, pavarësisht humbjeve materiale që kanë pësuar në aparatin e tyre ushtarak dhe mbi disa ndërtesa zyrtare, serbët shfaqen si fituesit e parë të kësaj ndeshjeje taktike.

Shqiptarët, vetë, po paguajnë çmimin e rëndë duke u dëbuar nga shtëpitë e tyre, që janë shkatërruar radhazi; duke u tërheqë zhag rrugëve në kërkim të një strehe për të siguruar kokën në Shqipëri, në Maqedoni apo në Mal të Zi; duke lënë pas vetes të shkuarën, historinë e tyre. Popullsitë e shpërngulura gjithmonë kanë paguar një haraç të rëndë për përkatësinë e tyre shoqërore, racore apo fetare. Rasti i Shqiptarëve të Kosovës na kujton, në fakt, fatin e trishtueshëm që kanë pësuar viktimat e mizorisë naziste gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Prandaj është çmeritëse të dëgjosh ngritjen e disa zërave në Europë që kritikojnë aty e këtu ndërhyrjen e NATO-s, duke nxjerrë si pretekst se e drejta ndërkombëtare nuk lejon ta bësh këtë kundër Jugosllavisë. Butësia dhe kortezia ndaj akteve barbare duhet të gjykohet prej popujve të civilizuar me të njëjtën vendosmëri ashtu siç gjykohen dhe autorët e akteve. A mos duhet t’u kujtojmë këtyre individëve që e drejta ndërkombëtare nuk gëzon aspak një forcë hyjnore? Ajo u krijua nga njerëzit për hir të ngjarjeve dhe përvojave të kaluara. Kësisoj, asaj mund t’i bëhen ndryshimet dhe ndërhyrjet e duhura në mënyrë krejt legjitime. Sidomos kur është rasti për t’i ardhur në ndihmë një populli të rrezikuar, (le të kujtojmë që mos-përkrahja ndaj personave në rrezik, dënohet me masa të rënda nga drejtësia në shumicën e shteteve moderne).

Siç e nënvizonte kohët e fundit Aleksandër Adler, konflikti në Kosovë nuk ka asgjë të krahasueshme me konfliktin në Kurdistanin turk, apo gjetiu në botë. Në fakt, turqit gjithmonë kanë dashur t’i kenë kurdët, si qytetarë me të drejta të plota të shtetit të tyre. Kurse Shqiptarët e Kosovës janë konsideruar gjithmonë si qytetarë të kategorisë së dytë. Dhe ata kanë jetuar si në kategorinë e dytë. Kanë jetuar pa bërë zë në apartejdin jugosllav. Janë poshtëruar. Përderisa ata nuk kanë pranuar kurrë ta braktisin truallin e vet, pavarësisht gjithë vuajtjeve që kanë pësuar prej serbëve, ja ku po i shpërngulin sot, sa kohë që nuk janë torturuar përpara se t’i ekzekutojnë. Kemi mbërritur në një pikë pa kthim në Ballkan.

Mes serbëve e shqiptarëve është çelur një hendek i madh dhe ata nuk mund të bashkëjetojnë më mes tyre. Shqiptarët nuk do të pranojnë kurrë të jetojnë nën zgjedhën serbe, qoftë edhe si entitet federal i shtetit jugosllav.

Koha e pavarësisë ka trokitur. Nëse Europa, SHBA, NATO, OKB kërkojnë një paqe të qendrueshme dhe stabilitet në Ballkan e Europë, nëse duan ta ndalin katastrofën njerëzore, ata duhet të vendosin për të njohur pavarësinë e Kosovës e sovranitetin e saj. Ata duhet t’i vënë serbët para faktit të kryer dhe t’i bëjnë të kuptojnë që fushata e tyre në Kosovë nuk do t’ia dalë kurrë të ketë sukses as politikisht, as ekonomikisht, as etnikisht.

Çdo opcion tjetër do të forconte serbët në vendosmërinë e tyre për të zhdukur shqiptarët e Kosovës dhe do të keqësonte katastrofën humanitare viktimat e së cilës janë kosovarët.

Glorifikimi i “antifashizmit” si rehabilitim publik i Enverit

January 24, 2014 by dgreca

Nga Sulejman GJANA (*)/

Propozimi i LSI për festim madhështor të 70 vjetorit të “çlirimit”, për ngritje komitetesh shtetërorë dhe restaurim monumentesh e lapidarësh, 10 muaj para kohe dhe pa kurrfarë nevojash elektorale, rizbuloi nostalgjinë majtiste për “Komandantin legjendar” të ushtrisë partizane, dy herë “Hero i Popullit shqiptar” dhe një herë “Hero i Popujve të Jugosllavisë”, shokun Enver Hoxha. Ky akt i paramenduar shpjegoi gjithashtu edhe prapavijën politike të debatit të paradokohshëm mbi figurën e Hoxhës, debat publik në të cilin, jo rastësisht, u përfshinë edhe personazhe tejet të rëndësishëm të letrave dhe politikës nga të dy anët e kufirit ndërshqiptar, sikurse Jakup Krasniqi, Rexhep Qosja e Kristo Frashëri, që u shprehën me superlativa për ish diktatorin. Qëndrim që dikur, në vitin 1991, teksa vuante muajt e fundit të dënimit në burgjet e Serbisë, në gazetën serbe “Veçerni list”, e mbajti edhe heroi i rezistencës antiserbe Adem Demaçi, që deklaroi se “Enver Hoxha ishte dhe mbetet burri më i madh që ka nxjerrë kombi shqiptar”.

Janë pikërisht këto vlerësime e qëndrime të këtyre personazheve në adresë të diktatorit, (të gjithë simpatizantë të Ramës), që më bëjnë të besoj se, jo rastësisht, u shfaq portreti i Enverit në “Varrezat e Kombit” dhe në foton që kryesocialisti futi për këtë eveniment në face-book-un e tij.

Natyrisht që kryeministri shkoi të bënte homazhet e 29 nëntorit në emër të shallkuqave pionerë dhe fatosë të dikurshëm të Enverit, bash për yllkuqat që dhanë jetën me emrin e Stalinit dhe Titos në gojë. Por ai shkoi gjithashtu t’i bënte homazhe edhe vetë monumentit “Nënë Shqipëri”, realizuar nga Kristaq Rama sipas modelit rus, imituar prej tij nga veprat skulpturore që i ishin fiksuar qysh kur studionte në Rusi, e ku gruaja-simbol ngren lart, me dorën e djathtë, simbolin yll me 5 cepa, që sipas Kristaqit na qënkesh simboli i Shqipërisë dhe i të rënëve për nder të saj.

Padyshim që skulptorët realizues të këtij monumenti ishin frymëzuar nga Enveri në vitet 70’, që la flokët e gjata sapo iu faneps ëndrra për të imituar rilindësit e mëdhenj, teksa era i merrte leshrat sa herë që shkonte në kodrat e Fuat beut për të vënë kurora mbi eshtrat e atyre që e sollën në pushtet.

Ndaj në imitim të leshrave erëflladitur të Enverit, skulptorët e Realizmit komunist me shkollim rus, nën drejtimin e Kristaqit realizuan draperinë valëvitëse të palave të fustanit të gruas-nënë shqiptare, e cila edhe kur ishte Shotë, Norë apo Tringë Smajli, kish ngritur lart veçse flamurin kuqezi, por kurrë yje të kuq.

Enveri me shokë e dinin mirë se, ata që ishin kalbur në varreza nuk ishin veçse komandantët dhe komisarët e “Akademisë” së Dushanit dhe Miladinit, të shoqëruar nga “Herojtë e Popullit shqiptar” të rënë në Spanjë për Republikën komuniste spanjolle, apo nga ata 600 partizanët e rënë për çlirimin e Malit të Zi dhe Bosnjes, gjatë inkursionit të brigadave shqiptare në Jugosllavi, sikurse thotë edhe kënga komuniste: “Nga Kuçi në Vishegrad / rrugën e lamë me gjak…”.

Mendoj se ka të drejtë miku im hokatar, kur thotë se procesionet e përvitshme në të ashtuquajturat “Varrezat e Kombit”, po t’i mbivendosësh dhe t’u heqësh vetëm cepat, pra veteranët e larguar nga jeta për arsye biologjike apo lufta e klasave, si dhe tek-tuk ndonjë rishtar të hierarkuar në pushtet, kanë pothuajse të njëjtën përbërje qysh prej 40 vjetësh. Dhe kjo sepse shallkuqat e dikurshëm janë bërë pushtetarë apo politikanë, ndërsa ish pushtetarët janë vetëshpallur veteranë, duke regjistruar paradoksin e qindra ish korrierëve partizanë, nga 5-12 vjeç, apo të “veteranëve” të sotshëm 70 vjeçarë, që kanë lindur kur ka mbaruar Lufta e Dytë Botërore. Çka do të thotë se, sipas tij, në Shqipëri është krijuar një grupim procesionarësh profesionistë, naivë e aspak idealistë, që besojnë se tek “Varrezat e Kombit” prehen frymorët që bartin shpirtin e lirisë dhe martirizimit të këtij vendi. Takëm ky, që po t’u shtosh edhe interesaxhinjtë politikë, krijon populacionin qesharak të “antifashistëve” të këtij vendi.

Fantazistët më të guximshëm e konsiderojnë risjelljen e fotos së Enverit nga Rama si një provokim të qëllimshëm për të nxitur debate që do ta mbanin atë në qendër të vëmendjes, (pavarësisht kostos së deklaratave, shkrimeve apo artikulimeve antienveriste qysh në janar të vitit 1991), i ngjashëm me kërkesat ndaj libretistëve të skeçeve të “Portokalli”-së, të cilëve u kërkonte çdo javë çfarëdolloj talljeje apo banalizimi të figurës së tij, gjithsesi të mjaftueshme për ta mbajtur atë gjithmonë në qendër të vëmendjes publike, në një skemë të njimendtë piari dhe marketingu politik.

Ndërsa analistët më të përkorë të Ramës e konsiderojnë risjelljen e Enverit si kënaqje e porositur e “hermafroditëve” majtistë shqiptarë, që paradoksalisht bashkojnë enverizmin me socialdemokracinë europeiste në amalgamën PPSH-PS, vetëm e vetëm për të qenë gjithëherët në pushtet. Sikurse veprojnë edhe me antifashizmin, që e përdorin thjesht për të legjitimuar pushtetin e djeshëm, atë të sotëm e atë të ardhshëm, për të cilin një eksponente e së Majtës shprehej dikur se “do ta marrim dhe do ta mbajmë deri atëherë kur askush nuk do të mund të kujtohet se kur e kemi marrë për herë të fundit”.

Kurse takëmi tjetër i pretendentëve për radiografë e skaneristë të Ramës, e lidh futjen në skenar të fotos së Enverit, me synimet e kryesocialistit shqiptar për të joshur majtistët e Kosovës e për t’ua bashkuar ata majtistëve shqiptarë, në përmbushjen e kahershme të ambicjes për të qenë lideri i shumicës së shqiptarëve, këtej e matanë kufirit. Qëllim të cilin, sipas tyre, e shpjegojnë të gjitha lëvizjet politike dhe ecejaket e panumërta të tij në segmentin Tiranë-Prishtinë.

Ndoshta kjo është pasojë e këshillave të Shkëlzen Maliqit, që besohet se i njeh jo pak kosovarët edhepse gjuhët e liga thonë se komunikon më lehtë serbisht sesa shqip, por ndoshta është edhe imitim i lojës politike të Berishës për t’u bërë e mbetur strumbullari i faktorit politik dhe i mbarë shqiptarëve në Ballkan, çka do ta rriste fuqimisht peshën e kryesocialistit në sytë e ndërkombëtarëve, krahas mbështetjes dhe jetëgjatësisë në pushtet.

Se për çfarë “antifashizmi” flet Rama, mjafton të shohësh lugatin e bojatisur së fundmi, që e shesin për “Partizan të Panjohur” e që u hakërrehet gojëshqyer bashkëqytetarëve që medemek “çliroi”, për të kuptuar simbolikën dhe gjëmën e çizmes dhe dyfekut të tij për 50 vjet. Sepse është pikërisht ky “partizan Meke” që la shkopin e dhive dhe mori skeptrin e Mbretit dhe Perandorit, për t’u shtrirë sa gjatë-gjerë në krevatin e të gjithëpushtetshmit dhe mbi kurrizin e shqiptarëve.

Po për çfarë “antifashizmi” flet Rama, që ka si elektorat ribentropo-molotovcat që dikur glorifikonin Hitlerin dhe racën ariane, që mburrnin Duçen, që si prekursorë freshistë frekuentonin dopolavorot e Xhovani Xhiros teksa shanin atdheun e prapambetur dhe “mbretin anadollak e shakaxhi të përparimit”, që u veshën balila për të parë Romën e për t’u bërë me gazmend nënshtetas të mbretërisë-perandori të Viktor Emanuelit III. Veprime e mendime të cilat vetëm gjysma syresh i braktisën kur Hitleri theu paktin Ribentrop-Molotov dhe sulmoi Rusinë, kurse gjysma tjetër mbetën anëtarë të Partisë fashiste që duatrokisnin Ettore Muti-n, Galeazzo Çiano-n e Francesko Jakomoni-n, për t’u bërë më pas komunistë. Dhe këto janë akuza të vetë Enverit për gjysmën e lidershipit të PKSH e të ushtrisë partizane, të cilët i eleminoi gjatë luftës për pushtet, natyrisht duke kursyer ca kokrra sa për farë, ngaqë në të vërtetë nuk kishte gjë me fashizmin korporatisto-kooperativist që kolektivizonte pronat private dhe që kishte si moto trekëndëshin revolucionaro-fashist “bukë, litarë, festa”.

Enveristët “antifashistë” të sotëm bëjnë sikur harrojnë se antifashistët e parë në këtë vend ishin zogistët dhe jo komunistët. Në fakt, pavarësisht shtrembërimeve të historisë gjatë diktaturës komuniste dhe pluralizmit, e vërteta është se ishin pikërisht komunistët që pritën me lule, si çlirimtarë, Çianon dhe Parianin, që shpallën se “fashizmi nuk po e pushtonte Shqipërinë por po e begatonte dhe nëpërmjet industrializimit po krijonte proletariatin që do të mundësonte krijimin e partisë komuniste, e cila do të bashkëjetonte në demokracinë fashiste sikurse PKI e krerët e saj Luixhi Longo e Palmiro Toliati (që më pas Duçja i burgosi si antifashistë prorusë), por kurrsesi si Francesko Mateoti, që e kërkoi vetë belanë duke iu kundërvënë pushtetit dhe jo duke bashkëjetuar paqësisht me të”.

Ky takëm harron se ishin vetëm legalistët zogistë ata që iu kundërvunë me armë pushtimit fashist nga 7-10 prill 1939, ndërkohë që komunistët u tubuan në dyert e burgjeve për të pritur “heronjtë” komunistë, që dilnin triumfatorë të çliruar nga vëllezërit fashistë, teksa këmbeheshin me mijëra antifashistët zogistë që u arrestuan, u dënuan me burgime të gjata dhe u internuan në ishujt e shkretuar të Italisë.

Ne legalistët zogistë nuk mburremi me luftën tonë kundër fashizmit, sepse nuk mund të konsiderojmë meritë detyrën ndaj atdheut dhe as gjobë pushteti gjakun e derdhur. Për ne antifashizmi është ideologji dhe jo vlerë, është pozicionim i detyruar dhe jo lejtmotiv. Për ne vlerë dhe detyrim madhor e i përjetshëm mbetet kombëtarizmi, Shqipëria Etnike dhe shqiptarët.

Nuk i shpikëm ne shqiptarët fashizmin dhe nazizmin, nuk i ftuam ne në atdheun tonë. Nuk e shpallëm dhe nuk e filluam ne Luftën e Dytë Botërore, por e filluan nazifashistët dhe e shpallën “plutokracitë” europiane që flirtuan deri në lodhje me Hitlerin, Duçen dhe Hirohiton, që bënë pakte me ta në emër të ekuilibreve të rinj europianë e botërorë dhe ndarjes së kolonive e zonave të influencës. E filluan dhe e shpallën ata që u prishën në pazaret e tyre të ndyra e shekullore, nga të cilat shqiptarët gjithnjë kanë dalë të humbur.

Ishin dhe mbeten komunistët e internacionalistët e këtij vendi ata që, për dekada, u janë qepur pas ndërkombëtarëve në blloqe e aleanca, vetëm e vetëm për të marrë e trashëguar pushtete, duke bërë pazar me trojet dhe interesat shqiptare.

Ne kombëtaristët kemi bashkuar historikisht dhe vazhdojmë të bashkojmë kontribute dhe vlera me fuqitë që u duan të mirën shqiptarëve dhe bëjmë aleanca që gjithmonë në fundore respektojnë dhe mbrojnë interesat e shqiptarëve.

Ne kërkojmë partneritet, respekt të ndërsjelltë dhe reciprocitet të vlerësimeve e qëndrimeve. Ne nuk flemë nëpër çartera e nuk i zemë derën askujt, nuk këndojmë hosanara majekrahi dhe nuk lypim miqësi e dashni me zor. Jemi dinjitozë, respektojmë vetveten, miqtë e sinqertë dhe vlerat tona.

Nuk e kemi problem nëse nuk na llogarisin tek antifashistët. Madje do të na bënin nder, pasi nuk kemi ndërmend që për ideologjira të na fusin në një vathë me Stalinin, Titon, Rankoviçin, Napolon Zervën, Millosheviçin e Sheshelin, e aq më pak me Enverin dhe bandën e gjakatarëve të tij.

Komunistët shqiptarë janë më unikalët në botë, teksa shpallën heroj dhe dëshmorë të shqiptarëve ata që u vranë në toka të huaja, duke luftuar për kauza dhe popuj të huaj, apo ata që u vranë në luftën civile me bashkatdhetarët, thjesht në kacafytjen për pushtet. Të vrarë këta që në të gjithë botën quhen veçse viktima të një lufte vëllavrasëse.

Edi Rama e di mirë këtë fakt allashqiptar dhe përvojë mbarëbotërore, të cilën e ka stigmatizuar aq bukur në librin e tij “Refleksione…”, me bashkautor Ardian Klosin, në vitin 1991.

Pikërisht vlerësimi real i Luftës Antifashiste si Luftë Civile gjatë LDB, u dha atij dhe Klosit mungesën e komplekseve për të shkuar në Paris e për të takuar pa droje kryeballistin Abaz Ermenji, i cili i priti mjaft mirë këta djelmoshë, të cilëve u ofroi ndihmë dhe miqësi të pakushtëzuar, paçka se Ardian Klosi ishte nipi i dëshmorit komunist të Pojskës, Ptoleme Xhuvani, si dhe nipi i gruas së diktatorit të fundit komunist, Ramiz Alisë, kurse Rama ishte biri i hierarkut më të lartë për artet dhe kulturën në Kuvendin Popullor (kryetar i Komisionit përkatës), dhe nip i Spiro Kolekës.

Por sot Edi Rama ka ndryshuar qëndrim dhe bindje nga koha e “Refleksioneve…” për LDB, ngaqë është bërë kryetar i partisë së trashëguar nga Enveri e Ramizi.

Sa për të ashtuquajturën Luftë Antifashiste Nacional-çlirimtare, do të mjaftonte emërtimi dhe bilanci qesharak i saj për ta harruar heroikën e pretenduar. Sepse në asnjë vend nuk ka luftë Nacional-çlirimtare (pra komb-çliruese), kur më shumë se gjysma e kombit, jo vetëm që mbetet jashtë kufijve shtetërorë e kombëtarë, por ripushtohet nga pushtuesit që morën arratinë për 4 vite pas shembjes së Jugosllavisë mbretërore nga Italia dhe më pas Gjermania gjatë LDB. Dhe ajo që është më e keqja, ripushtohet pasi çarmatoset në mirëbesim nga vëllezërit e një gjaku, të cilët ndihmojnë pushtuesit duke i vrarë bashkë me ta.

Le të pyetet Rrahman Parllaku se çfarë ka bërë Divizioni i komanduar prej Hysni Kapos, Ramiz Alisë, prej tij dhe Shefqet Peçit, gjatë qëndrimit afro 18 mujor në Metohi e Kosovë, deri në mesvitin 1946. Le të dëshmojë ai për ngjarjet, para komisionit parlamentar ende të pashfuqizuar në detyrën e tij për “hetimin e masakrës së Tivarit”.

Për afro 3 dekada, dhjetëra ndihmësit e Ndreçi Plasarit nuk gjetën më shumë se 2800 personazhe për t’i futur në kolanën e famshme “Yje të pashuar” e për t’i shpallur “dëshmorë”, ndonëse çereku kishin vdekur në krevat nga sëmundjet, ishin viktima të rastit, të gjendur në vendin e gabuar e në momentin e gabuar, pra pa armë në dorë dhe aspak në formacione luftuese, apo ishin jetëhumbur në aksionet për rindërtimin e vendit pas luftës, për çka kolana u bë objekt talljeje, sidomos për jetëshkrimet e sajuara, qesharake, stereotipe e të mbushura me heroika në adresë mjeranësh të pafat që i kapi plumbi, apo që kishin vdekur nga tifo e marrë nga konservat italiane që kishin pësuar bombazh biokimik.

Sa për okupatorët e vrarë italianë e gjermanë, do të mjaftonin deklarimet e oficerëve britanikë Dejvid Smajli, Bill Maklin, Xhulian Emeri dhe Piter Kemp, në librat e tyre, ku dëshmojnë se u kishin dalë rrylat e fytit për të bindur edhe më trimat e komunistëve, Mehmet Shehun e Nexhip Vinçanin për të ndërmarrë operacione sulmuese, apo për të bindur Shtabin aleat në Bari që të mos dërgonte ndihma për partizanët, sa kohë që nuk i vërtetonin betejat e tyre dhe okupatorët e vrarë me medalionet e marra prej tyre, që ishin edhe parakushti për furnizime.

Sipas këtyre britanikëve, nëse bëhet fjalë për ndoca qindra okupatorë të vrarë, më shumë se gjysmën i kishin vrarë ballistët dhe zogistët, krahas britanikëve, në aksione të përbashkëta apo të përveçme.

Madje këta oficerë të misioneve aleate, këmbëngulin se nga ky numër duhen përjashtuar italianët dhe gjermanët e vdekur në Shqipëri pas plagosjes në frontet e luftës italo-greke, apo që vinin nga Greqia pas pushtimit gjerman dhe pas luftimeve të tyre me britanikët, në ishuj dhe në stere.

Gjithashtu këta britanikë pretendojnë se nga numri i fryrë i okupatorëve të vrarë duhet të zbriten robërit e dorëzuar e të masakruar më pas nga komunistët, sikundër vepruan Mehmet Shehu dhe Kadri Hoxha me shokë, që i vranë robërit e gjorë për t’u grabitur rrobat, këpucët, orët, unazat dhe dhëmbët e florinjtë, në kundërshtim edhe me Konventën e Gjenevës për Robërit e Luftës. Fakt ky që i rrezikoi jetën Kadri Hoxhës gjatë misionit në Bari si përfaqësues i Shtabit komunist aleat shqiptar, teksa kolegët e tij perëndimorë e akuzuan për krime lufte dhe urdhëruan arrestimin e tij, çka e detyroi t’ia mbathte e të kthehej në Shqipëri, duke i shpëtuar dënimit.

E nëse i rikthehemi enverizmit të ditëve të mbrame të enveristëve në pushtet, duhet pohuar se Ramizi u tregua tejet dinak teksa ndërseu njerëzit e tij që u prinin turmave të revoltuara, për t’i drejtuar kah sheshet e për të rrezuar e hequr zvarrë bronxet dhe mermerët e monumenteve kushtuar diktatorit, duke shpëtuar paq familjen e tij, të Enverit dhe ato të bllokmenëve.

Dukej qartë që përvoja rumune i kish shërbyer si mësim, ndonëse Nexhmija bëri të xhindosurën duke e akuzuar se ishte bashkërrëzues i Enverit, pasi sipas saj kish çmontuar bullonat e bazamenteve të monumenteve.

Por edhe për bronxet dhe mermeret Ramizi u hakmorr ndaj shqiptarëve, teksa nxiti falangat enveriste të ndëshkojnë shqiptarët e rebeluar e të paarmatosur, gjatë terrorit që pasoi për 48 orë 20 shkurtin 1991, ku u masakruan mbi 20 të pafajshëm.

Komunistët që dijnë të luajnë me simbolikat, i përdorën ato mjeshtërisht për të kumtuar mesazhet e zeza për shqiptarët dhe ndërkombëtarët në fillimet e pluralizmit dhe sidomos në ngjarjet e shkurt-marsit të vitit 1991, kur rezistonin të hiqnin simbolet dhe emrin e diktatorit nga sheshet, institucionet dhe kudo ku e kishin vendosur në mbarë vendin.

Do të mjaftonte rasti i 14 vjeçarit Spartak Deliu, ekzekutuar me snajper në kokë, si kumt gjakatar mbarsur me simbolikën se ata shqiptarë që guxuan të rebelohen kundër diktaturës, do të merrnin si ndëshkim vrasjen e ardhmërisë me plumb në ballë, gjë që më pas nuk rezultoi e pabazuar, sidomos gjatë vitit 1997.

Pas pushtimit, të trembur nga kryengritjet e mundshme të matjanëve zogistë, fashistët ndërtuan në vendlindjen e Mbretit Zog (në qytetin e themeluar prej Tij, Burrelin kryqendër e krahinës), garnizonin më të madh të përqendruar në sheshe dhe kazerma që zinin një sipërfaqe prej 30 hektarësh, tejet i fortifikuar, ku ishin instaluar 5 mijë trupa dhe armatime të rënda, shoqëruar me njësi shtesë për mbrojtjen e burgut të tejmbushur me zogistë dhe të tjera që ruanin kampin stërmadh të Përqendrimit në Komsi, 10 kilometër në periferi të qytetit, ku ishin burgosur mijëra antifashistë nga gjithë Shqipëria e Ballkani, çka e kishte shndërruar Matin në një burg gjigant. Por më 31 korrik 1943, tre mijë zogistë matjanë sulmuan garnizonin fashist dhe njësitë shoqëruese në të gjitha drejtimet, duke i shpartalluar dhe duke mundësuar çlirimin e mijëra të burgosurve e të internuarve, të cilët i strehoi populli nëpër fshatra e male. Fashistët nuk mund ta toleronin këtë sfidë të zogistëve dhe ndonëse në prag të kapitullimit të plotë, vendosën ta ndëshkonin Matin zogist, të cilin e sulmuan me tre autokolona prej mijëra trupash të shoqëruara me mjete të blinduara, nga tre drejtime të ndryshme. Në këtë përballje të pabarabartë fashistët arritën t’i zhvendosin kryengritësit në male dhe të djegin thuajse gjithë krahinën.

Pas “çlirimit”, komunistët që kishin shtënë vetëm në ajër me bataretë e fitores, e përvetësuan 31 korrikun e zogistëve matjanë, pa harruar të zinin vendin e fashistëve në garnizonin e gatshëm, ku instaluan korpusin më të madh ushtarak të vendit, me mijëra trupa dhe armatime, nga frika e ndonjë kryengritjeje zogiste.

Pikërisht në këtë korpus, ku mbi 95 % e efektivit ishin jo matianë, komunistët kishin vendosur një bust të Enverit, që pas rënies së komunizmit mbrohej 24 orë me mitrolozë të rëndë gulinov dhe ushtarë të shumtë, në ndërresa të pandërprera. Pikërisht këtë korpus dhe ruajtjen e bustit të Enverit edhe pas 20 shkurtit 1991, i komandonte një oficer madhor enverist tropojan, B. K., i cili ishte betuar të ekzekutonte të gjithë kundërshtarët e regjimit që do të tentonin ta rrëzonin bustin. Dhe ky enverist i përzgjedhur simbolikisht nga Tropoja, rezistoi dhe qëndroi në detyrë deri në fund të gushtit 1991, bashkë me bustin, të cilin e hoqën vetëm kur arritën ta shkarkonin enveristin me urdhër special të ministrit të Mbrojtjes së Qeverisë së Stabilitetit.

Padyshim që Enveri rron në zemrat e enveristëve, rron në mendjet e rehabilituesve që glorifikojnë 29 nëntorin e antifashizmin, duke u thënë shqiptarëve se “ushtria e lavdishme çlirimtare kishte një komandant që e udhëhoqi drejt fitores dhe u çliroi juve mosmirënjohësve…”. Enveri rron në zemrat dhe mendjet e të gjithë atyre bashkëpunëtorëve të tij që u vetërehabilituan teksa e lanë vetëm dhe ia faturuan për nja dy dekada, atij dhe sistemit, të gjitha të këqijat. Enveri rron në zemrat e ushtarakëve vrasës të kufirit, që ekzekutuan qindra djem e vajza që synonin të shpëtonin nga “parajsa” komuniste, rron në zemrat dhe mendjet e gardianëve dhe xhelatëve të qelive, rron në mendjet dhe zemrat e gjakatarëve të Sigurimit e ish hetuesve, që janë shndërruar më së shumti në juristë institucionesh, në gjyqtarë, prokurorë e avokatë, duke i lënë pakicën e pensionuar për shkak të moshës së shtyrë në “shoqatat e ushtarakëve të liruar”, që kërkojnë pensione të majme për hiç luftërat, por vetëm për gjakun e derdhur të shqiptarëve, si dhe medemek angazhimin e mundshëm si rezervistë të ushtrisë anëtare të NATO-s, kur ta lypë nevoja.

Shenjat e para të rehabilitimit publik të Enverit filluan me këmbënguljen për të ruajtur 29 nëntorin, për të përfunduar ironikisht tek pretendimi i një enveristi se të gjitha fajet i paskësh pasur sistemi, se i tillë ishte, dhe se edhe vetë Enveri ishte përndjekur fshehurazi nga Koçi dhe Kadriu në emër të sistemit, duke u rrezikuar madje deri edhe me jetë si kunat i Bahri Omarit. Thënë shkurt, sipas këtij takëmi edhe Enveri pas vdekjes, si dhe Nexhmija për së gjalli, duhet të regjistrohen në shoqatat e ish të persekutuarve nga regjimi komunist!!!

Komunistët dhe më pas socialistët si trashëgimtarë ideologjkë, të aseteve materiale dhe të elektoratit ish-komunist, edhe sot e kësaj dite nuk kanë kërkuar ende falje publike dhe nuk kanë shfaqur pendesë institucionale për krimet barbare ndaj bashkatdhetarëve, gjatë dhe pas luftës vëllavrasëse, për gjysmë shekulli. E vetmja që ka kërkuar falje individuale publike është ish hierarkja e lartë e nomenklaturës komuniste Liri Belishova, pasuar nga Bedri Spahiu në gjysmëpendesën e tij në promemorjen e botuar në vitin 1991.

Sa kohë që viktimat nuk u hakmorrën, vrasësit nuk shfaqën pendesë dhe asnjëanësit mbetën soditës pasivë, asgjë nuk ndryshoi dhe shqiptarët mbetën po ata në bilancin dhe kahjet e jetës së tyre nën diktaturë apo jashtë kufijve, në mërgatë.

Të papenduarit le të mbajnë antifashizmin, Enverin dhe damkën e Kainit, si për të vërtetuar thënien se “gungaçin e drejton veç tabuti”.(Ne Foto: Enver Hoxha me Dushsn Mugoshen dhe Miladin Popovicin)

(*) Kryetar i PLL( E falenderojme z. Gjana qe e dergoi shkrimin per gazeten DIELLI