Nga prof . Emeritus, Frances Trix e Universitit të Indianës/*
Festa e Sulltan Nevruzit është një nga festat kryesore të bektashinjve shqiptarë, Si për çdo vjet edhe këtë vit në kremtimin e kësaj feste në teqenë bektashiane të Baba Rexhepit, të drejtuar tanimë nga dervishi i ri dhe i përkushtuar Eliton Pashaj dhe nën kryesinë e kryetarit të Këshillit të Teqesë z.Ekrem Bardha, në sallën e mbushur plot e për plot, u mbajt më 27 mars 2016, dreka e rastit, ku krahas z. Bardha, foli dervishi Eliton Pashaj i cili kujtoi me mjaft emocion, ndër të tjera, edhe kalimin në jetën tjetër të baba Arshiut, si edhe iman Shuaip Gërguri pranë qendrës Islamike në Michigan i cili foli për figurën e iman Aliut si një figurë bashkuese në islam, por mjaft interesant ishte fjalimi i nxënëses së Baba Rexhepit prof . emeritus, Frances Trix, e cila me fjalën e saj para besimtarëve të pranishëm në Teqenë bektashiane të Baba Rexhepit, bëri një ndriçim sa teologjik aq dhe aktual të kuptimit kësaj feste në ditët e sotme. Ku krahas rritjes të terrorizmit islamik të frymëzuar nga ISIS, ka dhe një frymë ati-islamike në SHBA dhe në botë që në përgjithësi të shkaktuar nga mosnjohja e islamit të mirëfilltë si një besim paqësor. Shkrimi jep një ndihmesë në kuptimin e festës së Sulltan Nevruzit për bektashinjtë sot Amerikë E falënderoj atë që me lutjen time ma përcolli këtë kumtesë të cilën e përktheva për shtypin e komunitetit.
Rafael Floqi /
***
Ndjehem mirë që ndodhem në Teqen bektashiane në Taylor, Michigan, për këtë festë dhe për t’u parë ju të gjithëve këtu. Ne duhet të vijnë së bashku për ta mbajtur Teqen fortë në kujtesën e baballarëve tanë që janë me ne, sikurse edhe të atyre që kanë kaluar nga kjo jetë.
Duke pasur parasysh mësimet e Baba Rexhebit, mësuesin tim, për të kuptuar pse kjo festë është e rëndësishme për ne. Festat janë mësimet që të gjithë ne duhet të përsëriten çdo vit. Dhe çdo vit ne mund të mësojmë diçka më shumë prej tyre.
Sot unë do të theksoj tre kuptimet e Nevruzit: kuptimin e tij më të hershëm, kuptimin e tij të veçantë në islam, dhe kuptimin e tij për të bektashinjtë sot në Amerikë.
Së pari, çfarë është kuptimi më i hershëm i Nevruzit?
Nevruz do të thotë “ditë të re” në persisht, dhe Sulltan Nevruz do të thotë “mbreti i ditëve të reja.” Kjo është një festë e lashtë përkujton ditën e parë të pranverës.
Vini re se ajo vjen në të njëjtën kohë çdo vit, ndryshe nga festat e tjera muslimane. Ajo vjen kur jeta e re, në natyrë po afrohet, mbin bari i ri dhe dalin gjethet. Me të gjitha ndërlikimet në jetën tonë të përditshme, ne duhet të jetë të rikujtojmë, se edhe ne jemi pjesë e rikrijimit të vazhdueshëm. Ne duhet të jemi mirënjohës për këtë.
Ata prej nesh që kanë parë anëtarët e familjes kthehen tek Perëndia vitin e kaluar – në Teqenë tonë mendoj se këtu e Baba Arshiu, dhe zoti Xhelo Pasho i cili u nda nga jeta këtë javë, dhe të tjerë – duhet të na kujtojmë bekimet e jetës së re, si dhe…
Së dyti, Se çfarë është kuptimi Islam i Nevruzit?
Ajo është ditëlindja e Imam Aliut. Ne të gjithë e dimë se Imam Aliu ishte dhëndri i Profetit, burri i Fatimes, dhe babai i Hasanit dhe Hysenin. Por shumë njerëz harrojnë se Imam Aliu ishte i pari mashkull që i besoi mesazhit të Profetit Muhamed, alu es-selam. (Personi i parë që të besojnë në mesazhin e tij ishte sigurisht Khadije, gruaja e tij.)
Imam Aliu ishte i guximshëm dhe të mbrojtur Profetin në betejë. Ai ishte i njohur si Shah-i Merdan, “Mbreti sypatrembur.” Ne mund ta quajmë atë “Brave heart ” Por pwr mw tepër, Imam Aliu ka lindur në vitin 600 në tokwn e shenjtë të Qabesw. Kur profeti po lante fëmijën, Ali, ai tha: “Unë po të laj në ditw lindjen tende, dhe ti do të më lash në ditënvdekjen sime.” Në të vërtetë Imam Aliu ishte ai që e lau Pejgamberin në ditën e vdekjen e tij në vitin 632.
Aq e afërt ishte Imam Aliu me Profetin sa kuptimet e fshehura të Kur’anit që bektashinjtë dhe sufitë tjerë e shohin, si bazë për të kuptuarit Islamin vijnë përmes Imam Aliut. Pra, kur ne sot festojmë Nevruzin, festojmë jetën e re, jo vetëm jetë e re në natyrë, por edhe një jetë të re në frymën që Imam Aliu na ka sjellë.
Së fundi, Cila është domethënia e Nevruzit për bektashinjve në Amerikë, sot?
Ne jetojmë në kohën e injorancës së madhe, me shpifje kundër emigrantëve, me shpifje kundër Islamit. Si mund të përgjigjemi këtyre shpifjeve kundër myslimanëve në Amerikë sot? Le të diskutojmë në vazhdimësi rreth të kësaj. Ne duhet të mbështetemi fort në besimet tona dhe traditat tona.
Sa për sulmet e fundit në Evropë, guximi i vërtetë, nuk është duke shpërthyer bomba valixhe në aeroporte apo teatro. Kur’ani na mëson se Perëndia përcakton orën dhe minutat e vdekjes sonë. Shumica e amerikanëve nuk e kuptojnë që udhëheqësit myslimanë i kanë dënuar sulmet terroriste ndaj civilëve dhe sulmet vetëvrasëse si anti-Islame.Për më tepër, shumica e amerikanëve nuk e kuptojnë se armiqtë kryesorë të ISIS janë muslimanët e tjerë. Unë mund t’ju them me siguri se në qoftë se bektashinjtë do të ndodheshin në Siri tani, Zoti mos e dhashtë, ISIS do t’i kishte vrarë burrat, dhe rrëmbyer e marrë si skllevër gratë dhe fëmijët.
Mesazhet 700-vjeçare bektashiane të respektit, tolerancës, dhe rritja e jetës shpirtërore është drejtpërdrejt në kundërshtim me mesazhin e ndarjes, intolerancës, dhe ngurtësisë të ISIS-it.
Me festën të Nevruzit, të lindjes së jetës së re dhe Imam Aliut, do t’i bëjnë të çmendur ata.
Pra, le të jemi të fortë në këtë Sulltan Nevruzit. Kjo është festë jonë e jetës së re e krijimit, në natyrë dhe në Teqen tonë. Le ta shtojmë dashurinë për Imam Aliut që shpresa dhe fryma jonë të rritet. Dhe mund të jetë edhe atje rritja në të kuptuarit e bektashizmit që ne mund të përhapet këtë njohuri tek fqinjët tanë amerikanë, në mënyrë që ata të kenë më pak frikë.