Nga Gjon KEKA/
Ne nuk mund të heshtim duke ditur se si komb jemi ndër më të lashtët në gadishullin Ilirik, dhe mbajm po atë koncept të vlefshëm të paraardhësve mbi jetën dhe rrënjët tona si dhe vizionin e të ardhmes së tij.Hulumtimet e mia studimore që unë bëjë në këtë pikpamje më kanë dhënë mua një besim të madh se vetëm duke qenë ne vetë të interesuar për rrënjët tona të mund të gjejm burimin dhe detajet e plota të historisë sonë të lashtë dhe të rrënjosur thellë.Hedhja dritë për shumë çështje është si në interesin tonë si komb sepse i kontribon në mënyrë permanente të vërtetës së tij dhe realitetit e komunikimit me të tanishme si më vetveten në histori ashtu edhe politike dhe të ecjes në rrugën e të ardhmes me llmabën në këmbë.Vetë duke qenë tepër i interesuar dhe duke studiuar thellë por edhe duke qenë tepër i etur për të vërtetën e historisë dhe rrënjëve të kombit tim ,gjatë punës sime studioze i referohem gjithnjë autorëve besnik të shkencës që nuk kanë pjellë në trurin e tyre ideologji absurde apo edhe që nuk kanë qenë të porositur nga gjirzet e ndryshme ideologjike si ato sulltaniste dhe sllave.Por jo vetëm kaq jam ithtarë i gjetjes së vetë burimit ,nuk ia krijoj vetës komoditetin që për çdo ditë të pres nga një pikë ujë ,por të shfrytëzoj rrugët e gjetjes së burimit edhe nëse ai është i lodhshëm sfidues ,për mua e rëndësioshme është të ujitem nga burimi i freskët i cili më sjell pranë si jetën e plotë të kombit tim ashtu edhe të vërtetë dhe zbulimin e rrënjëve të tij. është lehët që secili të pres të gatshme të gjitha pa parë kurrë burimin dhe rrjedhën e tij , referenca e autorëve të ndryshëm janë të mira ,por ne si studiues duhet vetë të gjejm burimin dhe të pijmë ujin e tij të pastër ,pa interpretime tjera ,pa dyshime dhe pa komplekse ,fakti i vetëm i një studiuesi është kur ai gjendet i ulur pran burimit dhe freskon trurin e tij me rrjedhën e gjallë të atij burimi të lashtë.
Ndërkaq sigurisht lexuesit kanë parë se në çdo shkrim trajtoj shkaqet e fatkeqësisë që i kanë rënë kombit tonë nga pushtues të ndryshëm barbarë ,kjo bëhet për dy arsye: e para se pa heqjen qafe të gjithë atij qelbi ideologjik dhe pa pastrimin e plagës që ata kanë lënë ne nuk mund të shërohemI , dhe e dyta pa një rikthim imazhit të plotë të vlerës së brendshëm të shpirtit kombëtar ne nuk mund të shohim as unitetin, as bashkimin e plotë të trupit kombëatr dhe as rrugën e rikthimit në familjen e braktisur europiane.
Siç mësojm nga historia kombi ynë duke qenë i lashtë dhe i vlefshëm si shpirtërisht e fizikisht në gjeografin e tij europiane ,ka qenë gjithnjë pre e gojës së ujqërvëe , e etjës së shfrenuar të pushtuesve barbarë të ndryshëm të cilët i kanë lënë atij pasojat apo plagët ,plagë këto që vetë kombi ynë duhet t’i shëroj,e jo të risjell trupit të tij plagë të tjera nëpërmjet politkës dinake të pushtuesve të vjetër siç janë tani tendencat e politikës turke dhe ambicieve të saj demoniake.Meqë disa nga popujt iu kanë shmangur pasqyrës së historisë ,kostoja e papërgjegjësisë dhe problemeve historike të njerëzimit është tepër e madhe.
Siç dihet Kombi ynë ishte gjithnjë në rrezik duke qenë i pushtuar nga turqit dhe sllavët barbar dhe siç dihet e vetmja gjë që ai kishte si interes në atë kohë ishte ai i mbrojtjes së qenjes kombëtare dhe identitetit kundër barbarëve të ndryshëm ardhacak.
Perandoria babrare otomane erdh si pushtues në njërën dorën Kuranin e në tjetrën shpatën rrënuan të gjitha ,mbretërin e kombit shqiptar që lulëzonte sidomos në kohë e qeverisjes së shtetit të Arbërit nga Gjergj Kastrioti,pra pas vdekjes së Gjergj Kastriotit zgjedha turke u bë edhe më e rëndë ,dhe orët e trishtimit kishin filluar ,si therja e banorëve të paarmatosur, qytetet u pushtuan ,pastaj u plaçkitën , vendet e shenjta u përdhosën,virgjëreshat shqiptare u përdhunuan dhe pothuajse shumcia e popullit ra në pranga të perandorisë barbare otomane,Për të gjitha këto çdo studius apo edhe lexuar mund t’i referohet apo të lexoj për këto fakte në kronikat historike turqishte, greqishte dhe latinishte dhe në ato të gjuhëve tjera europiane.
Siç dihet perandoria barbare otomane dhe synimet e të cilëve i dimë të gjithë mirë se ata pikërisht donin që nëpërmjet Shqipërisë së pushtuar dhe skllavëruar nga ta të dilnin me lehtësi në Adriatik dhe pastaj në tërë kontinentin europian,prandaj kjo tanim nuk është ndonjë miestër por një e vërtët se etja e kësaj perandorie ishte e madhe dhe diabolike.
Ndërsa edhe sllavët erdhën si pushtues barbar ,ardhacak të llojit të ciganëve ,ata erdhën në njërën dorë me drapërin ideologjikë dhe në tjetrën bishtin e gënjështërave dhe iluzioneve,kështu ata rrënuan tërë vendin duke mbjell ideologjinë e saj dhe gënjeshtërat në trojet tona të lashta ,me anë të këtyre iluzioneve ata dëshironin njësoj si ciganët gjoja vendin e tyre të përjetshëm, por si sllavët ashtu edhe turqit janë barbar dhe një ditë ideologjia dhe gënjeshtërat që kanë mbjell në trojet tona do ta shkulen me rrënjë sepse trupi ynë i kombit shqiptar europian dhe organizmi ynë nuk duron gjembat dhe marrëzit e turpshme të pushtueseve barbar.Të gjitha, si xhamitë sulltaniste të ndërtuara në kohën e perandorisë barbare otomane ashtu edhe kishat sllave të ndërtuara në kohën e pushtimit barbar të tyre, janë të ndërtuara mbi themele të kishave të vejtëra shqiptare dhe parasëgjithash në tokën e lashtë shqiptare ,pra janë gënjeshtërat dhe ideologjitë e tyre të mbjella mbi themelet tona të lashta për ta mbuluar të vërtetën dhe historinë ,kulturën dhe identitetin e kombit shqiptar europian.
Paramendone si mund ta duroj toka e përgjakur shqiptare një xhami në Krujën heroike të Gjergj Kastriotit, apo një kishë sllave në Prekazinë e sakrificës së madhe të Adem Jasharit dhe familjes së tij, a nuk do të ishte një mëkat ,një marrëzi ,duke ditur përpjekjet heroike të tyre për liri dhe mvetësi e unitet kombëtar.
Ndërkaq siç dihet vetëm historia është e shenjtë dhe e lirë nga çdo dyshim,kurth,apo gënjeshtër a iluzionë .Sepse janë ligjet e saj të cilat mbajnë atë si të tillë ,ndërsa historianët vetëm sa i zbardhin apo shfaqin duke i ekzaminuar në detaje ato ligje të cilat vetëm historia i mbanë në thelbin e saj shkencor.Poashtu e vërteta historike e një kombi nuk mund të shtremberohet ,ajo mund të fshehet për një kohë siç kanë bërë disa„historian me laps ideologjiko-politik“,por një ditë papritmas shpërrthejn rrezet e saj duke dal ngadal por sigurtë si dielli që lind dhe ndriçon botën.
Me pak fjalë duhet nënvizuar edhe këtë se si turqit ashtu edhe sllavet kanë qenë gjithmonë perde e madhe që i kanë fshehur gjithnjë planet e pushtimit në mënyra të ndryshme ,prandaj edhe tendencat e tanishme janë po e të njëjtës perde ideologjike demoniake sulltaniste dhe sllave,për ta futur shqiponjën e lashtë pellazgo-ilire në kafazin e tyre, por gjerë më sot asnjë pushtues nuk ka arrit ta realizoj këtë ëndër që ta fus Shqipëonjën e lashtë në kafazin e tyre ideologjik, Shqiponja nuk skllavërohet asnjëher,ajo rrinë mbi ne ,ashtu siç thoshte një udhëtar europian që kishte vizituar Shqipërin aty në shekullin XIX se si“një shqiponjë fluturonte(rrinte) mbi ne, thoshte ai ,dhe na ruante hapat tonë”,si një rojtare besnike.
Megjithkëtë tani në këtë shekull koha jonë si komb është e rezervuar për përdorim përvojës së madhe dhe të dobishme ,tani është koha që të kuptohet se shoqëria është terreni i përgjithshëm i ideve, ndjenjave fisnike, traditave të lashta, zakoneve, interesave të përbashkëta kombëtare,personaliteteve mbikohore që kanë lënë gjurmë ,kulturës shpirtërore e materiale ,artit, shkencës, shkencës humane,sepse duke kuptuar si terren i frytshëm të gjitha këto përbëjn lavdinë e kombit shqiptar europian.Pra kështu mund të shihet se si kombi ynë është toka është raca më e lashtë njerëzore, janë vëllezërit dhe motrat e një mishi dhe gjaku, që Qielli i ka dhënë një pronësi të përbashkët të shtrirë në djepin e përbashkët kombëtar në mënyrë paqësore pranë njëri-tjetrit duke dhënë fryte të përbashkët të nxjerra nga shpirti dhe besimi i përbashkët dhe në unitet të plotë.
Në kuadër të kësaj duhet nenvizuar se ishin francëzët ata që morën shembull frymën e lirisë dhe iluminizmit tek iliro-shqiptarët,idea themeltare e iluminizmit dhe frymës së lirisë dhe të ruajtjes së integritetit territorial e kombëtar nga pushtuesit e huaj dhe heroizmit të pashoq. Kështu që francëzët për herë të parë kishin dëgjuar dhe mësuar nga iliro-shqiptarët për frymën revolucionare dhe iluministe dhe i aplikuan ato në rastin më të mirë në periudhat kur ata donin të nxjerrin dritën nga brenda shpirtit dhe mendjes së tyre dhe këtë e relaizuan.
Sidoqoftë tani është e rëndëishme që të gjitha reliktet iliro-shqiptare kur të jenë më në fund të përfshira brenda kufijve të tyre të natyrshëm, të cilat ata i kanë mbajtur qysh atëherë natyrshëm,vetëm atëherë ky do të ishte pozicioni më i lumtur i kombit shqiptar europian si një nga kombet e lashta europiane.Por tani ky pozicion i lumtur i kombit shqiptar ende nuk ka ardhur ,nje ditë do të vij kur të kuptojm konceptin e lirisë së brendshme dhe të gjejm burimin e freskët brenda nesh. Poashtu ende shqiptarët janë të ndarë si nga trupi kombëtar ashtu edhe në parti të ndryshme, në vizione të ndryshme etj etj, që tregon se akoma nuk është qëllimi kryesor për të krijuar një shtet dhe për të pasur një vizion si të Gjergj Kastriotit -Skënderbeut.
Prandaj sshtë koha që shqiptarët të ecin të fuqishëm dhe në unitet drejt të ardhmes ,sepse po nuk ecën kështu historia ka koston e saj dhe se brezat do të turpërohen po nuk i ndriçuarm rrugën të ardhmes së tyre.Kombi shqiptar ky kurtizane që duhet domosdoshmërisht të ndjek suksesin e Gjergj Kastriotit dhe paraardhësve.