Nga Mesila DODA/deputete
Unë besoj se debati i sotëm në këtë parlament do duhej të përqëndrohej në situatën politike të vendit, situatë e cila është pak të themi se është e rënduar. Është nje situatë në të cilën dy greva urie zhvillohen jashtë këtyre mureve, njëra e ish të dënuarve politikë dhe tjetra e të pushuarve nga administrate, është një situate që nuk ngjason aspak me atë të një vendi në prag të marrjes së statusit të vendit kandidat por të një vendi në prag të një shpërthimi civil, ku palët kanë mbërritur në një armiqësi që nuk ka asnjë shpjegim dhe asnjë arsye të mdodhë nga një maxhorancë që ka ardhur në pushtet me numra të tillë të mëdhenj.
Kam zgjedhur të ndalem mbi një moment shumë të rëndësishëm të javës së kaluar. Përpara disa ditësh Kryetari i Kuvendit, zoti Meta, ju drejtua një deputeti të opozitës dhe i tha: “Mirupafshim në Kongresin e Përmetit”. E quajtëm si batutë, e konsideruam si barcaletën e rradhës por në më pak se dy javë ndodhi. Ndodhi përkujtimi i Kongresit të Përmetit i cili sot u mundua të amnistohej si ngjarje dhe të konsiderohej thjesht si një event që ish pjesë e LANC. Kryetari i Kuvendit deklaroi se ish krenar për atë ngjarje dhe se do e përkujtonte cdo vit këtë kongres.
Dua të ndalem në disa nga këto vendime dhe të mësoj se për cilin prej tyre është krenar.
Në stemën e RPSSH(emërtesë që i ngjeth mishtë kujtdo që ka jetuar në kohë të diktaturës) ndodhet data 24 maj 1944, si dita e parë e vendosjes së diktaturës komuniste në vend. Në vendimin e Kongresit thuhet: Të mos njihet asnjë qeveri që mund të formohet brenda apo jashtë vendit, kundër vullnetit që përfaqson Keshilli Antifashist Nacionalclirimtar. Të vazhdohet lufta kundër tradhëtarëve të grumbulluar rreth qeverisë kuislinge, Ballit, Legalitetit dhe kundër cdo klike reaksionare që eventualisht mund të vijë në të ardhmen, duke i shpallur armiq edhe të palindurit ende. Nuk di për cilin nga këto akte është krenar Kryetari i Kuvendit dhe madje zgjedh të përkulet para cilit prej këtyre akteve?
Kongresi i Përmetit ka edhe një dimension tjetër. Deklarata zyrtare e botuar në 21 dhjetor 1944 dhe e paribotuar asnjëherë më vonë, thotë se Lufta shënon vëllazërimin e popullit tonë më popujt e tjerë të Ballkanit dhe krijon kushtet për krijimin e një konfederate Ballkanike. Kjo deklaratë vlen de facto me një shprehje zyrtare të dëshirës për tu bashkuar me ish-Jugosllavinë. Ky është dimensioni patriotic i Kongresit të Përmetit, shitja e trojeve shqiptare dhe interesave kombetare dhe bashkim me Jugosllavinë.
Por ka edhe një dimension tjetër Kongresi i Përmetit. Në këtë Kongres u ndalua hyrja e Mbretit Zog në Shqipëri dhe bashkë me të u deklarua mosnjohja e gjithë koncesioneve që Mbreti Zog kish nënshkruar. Koncesionet amerikane, angleze u shpallën të pavlefshme dhe qysh në atë moment u vendos mosnjohja dhe mospranimi i marrdhënieve me aleatin tonë strategjik USA. Sot do duhet të na thoni, jeni me partnerët strategjikë apo jeni me Enverin? Jeni me mbretin Zog apo me Enverin? të gjithë këto bashkë në një vend nuk qëndrojnë dot.
Kanë ndodhur shumë ngjarje të tilla përgjatë kësaj periudhe. Herën e parë, kur portreti i diktatorit u shfaq prapa kurrizit të Kryeministrit tek Varrezat e Deshmorëve e quajtët të rastësishme dhe deklaruat se nuk e patë. Herën e dytë, Ministri i Drejtësisë zoti Naco, u përkul para portretit të diktatorit, ju thatë nuk e pamë megjithse portreti ish aty para tij. Pak muaj më vonë ish-kryeministri i një vendi antar i NATO-s, zoti Majko së bashku me deputeten ngriti lart grushtin e proletariatit por ju thatë se e kishit për bashkimin dhe nuk kish sfond komunist.
Kësaj here në mënyrë të qartë e të programuar, pjesë të një strategjie për të glorifikuar të kaluarën, pjesë të një strategjie për të risjellë ndarjen ideologjike të këtij vendi nderuat ditën e parë të diktaturës, Kongresin e Përmetit.
Unë besoj se qeverisja juaj ka shumë probleme, të natyrës politike ekonomike dhe sociale por tendenca për të risjellë dhe glorifikuar të kaluarën dhe diktaturën, një epokë të dënuar me ligj dhe me dy rezoluta të cilat ju nuk i keni votuar asnjëherë në këtë parlament, është një fill i kuq, një fill ideologjik që po ju ndjek pas përgjatë qeverisjes suaj.
Ne kemi disa detyra në këtë parlament, detyra për të cilat unë kam folur edhe herë të tjera.
Ne kemi detyrë të parë të miratojmë një rezolutë ku të denojmë krimet e komunizmit dhe të heqim cdo nder dhe cdo titull të dhënë diktatorit Enver Hoxha dhe kësaj here duhet të votoni edhe Ju. Votoni për herë të parë nëse e ndjeni që jeni ndarë nga ai rregjim.
Të gjithë së basku duhet të mratojmë ligjin për lustracionin, atë ligj që u shpall antikushtetues nga disa njerëz që ishin kokë e këmbë të përfshirë në krimet e komunizmit dhe këtë herë do duhet të votoni edhe Ju.
Vecanërisht, të gjithë ne deputetët e këtij parlamenti do duhet të votojmë një Komision Hetimor për krimet e Enver Hoxhës, për krimet që ai ka bërë gjatë Luftës dhe pas Luftës dhe këtë duhet ta bëjmë të gjithë bashk Ju dhe Ne. Duhet të jetë një akt i përbashkët i këtij parlamenti pasi ata që vijnë pas nesh kanë nevojë për të vërteta dhe ne duhet ti japim të vërtetat e historisë. Askush s’do na e falë nëse vazhdojmë të shtiremi dhe grindemi për ato cka ndodhur para dhe gjatë Luftës së II Botërore dhe të mos flasim e të quajmë krimin me emrin e tij të vërtetë. Ende në historinë tuaj, pavarsinë e shpalli Ismail Qemali, edhe ky një gjysëm tradhëtari me një grusht tradhëtarësh të tjerë, dhe ky nuk është i vemi akt që kerkon drejtësinë dhe të vërtetën.
Por ky raport me historinë nuk është i vetmi problem i juaji.
Sot ju qeverisni falë njemilion votave, fakt që e keni përmendur shpesh si motivin tuaj të krenarisë, Sot ato janë kthyer në njemilion probleme falë premtive që nuk u mbajtën kurrë, premtimeve për shëndetësi falas, legalizim falas, rritje e sigurisë dhe rendit publik që nuk erdhi kurrë, shtim i mirqënies së sigurisë së fëmijve në shkolla, siguri e cila sot është më keq se asnjëherë falë një gjendje të paprinciptë e të pandodhur kurrë më parë të trafikut të lëndëve narkotike në Shqipëri.
Sot ju keni një problem të madh me njëri-tjetrin. Kjo qeverisje e juaja nuk është qeverisje socialiste, kjo është qeverisje e oborrit. Janë aty miq e mikesha, kushurinj e kushurira, të afërm e shok, por nuk gjen mes tyre askënd nga ju, socialistët që keni 20 vjet që jeni përballë nesh në këtë sallë, që keni 20 vjet që jeni përballë nesh në skenën politike shqiptare. Kjo nuk është qeveri socialiste, kjo është qeveri e oborrit.
Do ta mbyll këtë fjalë me një cështje që debatohet shpesh dhe që është prania e kryeministrit dhe Kryetarit të Kuvendit në lëvizjen e Dhjetorit. Problemi i vetëm i pranisë suaj në atë lëvizje është një, parimor dhe ndarës, Dhjetoristi nuk tradhëton kurrë atë cfarë përfaqson ajo kohë. Dhjetoristi nuk e pranon Enver Hoxhën, dhjetoristi nuk përkulet kurre para Enver Hoxhës, dhjetoristi nuk përkulet para simboleve të diktaturës, para datës së parë të vendosjes së diktaturës, para datës së prishjes me partnerët strategjike, duhet të vendosni me kë jeni sepse edhe dhjetorist edhe enverist nuk shkojnë bashkë..
Më së fundi do i kërkoj kryeministrit të Shqipërisë, atë që shqiptarët e kanë votuar për të drejtuar,që të mos vijë në këtë sallë për të bërë kryehokatarin. Kur opozita ngren shqetësime, kur opozita ngre akuza duhet të përgjigjet seriozisht. Askush nuk e ka votuar për të thënë barcaleta!
Archives for May 2014
Një ditë me shqiptarët e Anës së Malit në Franklin Rousvelt Park
Nga Marko Caka/New York/
Të larguar pas shumë dekadash nga trojet shqiptare në Mal të Zi dhe me dy gjenerata të reja, banorët e Anës së malit janë shembulli më i mirë i ekzistencës dhe i ruajtjes së gjuhës dhe i traditave të tyre kombetare. Franklin Rousvelt Park ishte vendi që I mblodhi të gjithë sëbashku. I madh e I vogël nga kjo trevë u mblodhën jo vetëm për të festuar , por edhe duke na treguar se lidhjet ne mes tyre janë akoma më të forta kur janë larg vendit të tyre.. Myslimanë dhe krishterë nuk I dalloje dot, sepse thellë në shpirtin e tyre është gdhendur vetëm shqiptarizmi e cila me simbolin e saj te shqiponjës dykrenare demonstrohej fort në bluzat e tyre. Një ndjenjë e etur kjo për tokën mëmë që është trashëguar fort tek brezi i ri i kësaj treve. Fraklin Rusvelylt Park është rreth 100 km,nga Nju Jorku por për organizatorët është vendi më i përshtatshëm për të hequr mallin e vendit të tyre, të cilin e kanë braktisur pa dëshirën e tyre për shkaqe ekonomike dhe politike. Sipas organizatorëve në këtë lëndinë të rrethuar nga kodrat festohet njëqind përqind shqip dhe që është zgjedhur enkas për të sjellë mallin për bukuritë e malësisë së tyre. Isha një nga mysafirët e paktë që nuk I përkisja kësaj treve, por të gjithë mu gjendën pranë për të më uruar mirëseardhjen në festën e tyre të përvitshme. Një festë që I ngjante festës së një fshati ku çdo familje kishte sjellë diçka nga shtëpia e tyre për të pjekur dhe gatuar së bashku recetat e shijshme tradicionale të trevës së tyre “Është në traditën tonë që mysyafirit ti hapim jo vetëm derën por edhe zemrën për ti treguar se është pjesë e gëzimit tonë dhe për të vlerësuar respektin e pjesmarrjes së tij në festën tonë. Prandaj edhe sot në këtë vend të largët ne e ruajmë dhe e çmojmë këtë vlerë të bujarisë, shprehet një nga drejtuesit e Shoqates së Anës së Malit, Ismet Kurti. Ndërsa Xheladin Zeneli me tendën që shpërndan fanelat e shoqatës, është nga ata mikëpritësit organizatorë, I cili ka dhënë gjithçka për ta bërë piknikun e përvitshëm sa më madhështor. Ai me bizneset e tij të parukerisë përcjell shembullin se shqiptarët ulqinakë, kudo që ndodhen nuk e harrojnë zanatin e tyre, përkundrazi edhe kontribojnë për komunitetin e tyre në diasporë. “Po bëhet gjithçka që gjeneratës së re ti krijojmë të gjitha kushtet për të mos harruar gjuhën amtare dhe traditat tona. Prandaj kemi zgjedhur një vend të veçantë dhe të bukur për të kujtuar bjeshkët tona të cilat janë braktisur me dekada të tëra dhe për të afruar sa më pranë brezin e ri me brezin e vjetër në mënyrë që të mbahet gjallë fryma e dashurisë për tokën mëmë, për kombin tonë shqiptar, shprehet nënkryetari I shoqatës, Xheladin Zrneli. Të njëjtin shqetësim ndanin të gjithë banorët e kësaj treve, por më i veçanti ishte xha Gjylaveri, një shkrimtar i kësaj ane dhe autor I disa librave letraro-historik. Gjylaver Avdiu, pasi ka jetuar 15 vjet në USA, ka më shumë se 10 vjet që ishte kthyer në vendlindje nga ku shkroi edhe librat e tij. “Vendosa të kthehem ne trojet e mia sepse vuaja një brengë për të mbajtur gjallë vendin tim.U ktheva për të shpëtuar vendin tim nga asimilimi serbo-malazez. Trojet tona po braktisen çdo ditë nga të rinjtë tanë, dhe mbushen me të huaj. Askush nuk mendon për të ndërtuar të ardhmen tonë në trojet tona, përkundrazi terrorizohemi dhe persekutohemi nga regjimi qeveritar dita-ditës. Jam arrestuar me dhjetra herë nga malazezët duke vuajtur burgun politik, dhe përsëri I kam mbijetuar dhunës e torturave të malazezëve sepse gjithmonë më mban gjallë fryma e atdhetarizmit, dhe e dashurisë për të jetuar I lirë në trojet etnike të baballarëve të mi.” -shprehet I revoltuar, Gjylaveri. Ai e gjen forcën më shumë kur viziton shpesh herë miqtë dhe bashkëfshatarët e tij duke ju përcjellë mallin e vendlindjes së tyre. “Gjendem këtu në USA sepse përveçse kam djalin që jeton e studion këtu dhe drejton forumin rinor të trevës sonë që jetojnë në Amerikë, por edhe çmallem me bashkëmoshatarët e mi që ndajmë të njëjtat probleme.
Bek Bruçaj është një 50 vjeçar I cili numëron 4 dekada ne ShBA, dhe sado që toka e premtuar i ka siguruar gjithçka këtu, përsëri mallin për vendlindjen nuk e largon kurrë. Fëmijët e tij sot janë të rritur dhe me arsim të lartë dhe kjo falë një vendi demokratik jo qe I lindi me shtetësinë amerikane, por edhe i krijoi kushtet dhe I edukoi për të ruajtur vlerat e kombit të tyre me një krenari të madhe. Lëndina e parkut të Frenklin Rusvelt ishte e ndarë në shumë pjesë dhe çdo të reja e të rinj kishin zgjedhur lojrat e tyre. Por sportet më të frekuentuara ishin futbolli dhe volejbolli dhe për të moshuarit shahu dhe domino. Ndërsa gratë si amvise të mira përgatisnin ushqimin me bollëk të madh.. Gjatë aktiviteteve të tyre sportive nuk kishte asnjë humbës por vetëm një fitues. Dhe kjo ishte harmonia e tyre. Një harmoni që dallohej edhe në bisedat e tyre përmalluese duke ndarë eksperiencat e tyre në mërgim, por edhe shqetësuese për rrezikun që I kanoset trojeve të tyre, të lënë amanet nga te parët e tyre. Pikërisht për të ndarë gëzimin dhe shqetësimin sëbashku kishte ardhur edhe I vetmi përfaqësues shqiptar I asamblesë së shtetit të Nju Jorkut, Mark Gjonaj..Marku I përket gjeneratës së parë që lindën në vendin e huaj por që ditën falë aftësive të tyre edukuese jo vetëm të ruajnë gjuhën por edhe të mbrojnë fuqishëm të drejtat e shqiptarëve të Malit të Zi. Me një mendje të urtë që di vetëm të dëgjojë problemet e bashkëfashatarëve të tij, Mark Gjonaj u përgjigjej me një maturi duke i argumentuar sesi duhet të gjejnë rrugën e zgjidhjeve të problemeve të tyre. “Dhe vetëm të bashkuar në kauzën tonë të përbashkët mund të zgjidhim gjithçka”-u thoshte përfaqësuesi I tyre ne shtetin e Nju Jorkut. Marku u premtoi se po bëhej gjithçka e mundur për të krijuar një qendër kulturore por edhe ligjore për tu shërbyer falas të gjithë atyre shqiptarëve që kanë ardhur dhe janë të paligjshëm në shtetin amerikan. Dhe sipas ansambleistit Gjonaj, kjo shifër kap 10% të shqiptarëve dhe që u siguroi që me përpjekjet e tij po lobojnë që të marrë fund një herë e mirë legalizimi I tyre dhe avaria e tyre shumëvjeçare që llogarit kosto marramendëse në kurriz të tyre. Prandaj falë thjeshtësisë së tij dhe aftësisë intelektuale Mark Gjonaj gëzon një respekt jo vetëm tek komuniteti I shqiptarëve por edhe tek komunitetet e tjera të huaja të Nju Jorkut. Dhe për këtë shqiptarët e Nju Jorkut ndjehen krenarë për vlerat e tij të rralla si përfaqësuesi më i denjë I përçimit dhe lartësimit të vlerave shqiptare në Shtetet e Bashkuara. I rrethuar nga bashkëatdhetarët e tij, ai I dëgjonte dhe I dëgjonte si ata pleqtë e urtë të gjitha hallet e tyre, dhe kur merrte fjalën ai u shpjegonte sesi duhet të marrin zgjidhje duke punuar të gjithë sëbashku. Një kauzë e cila e tregoi shembullin e saj në festën e përbashkët dhe që premtuan se në të ardhmen do të jenë më të shpeshta bashkë me shoqatat e tjera të shqiptarëve, sepse vetëm kështu do mbahet gjallë dashuria për gjuhën, dashuria për kombin shqiptar..
OPERACIONI I PARË I CIA-S KUNDËR KOMUNIZMIT
Nga Frank Shkreli/
Me 3 qershor del nga shtypi në Shtetet e Bashkuara dhe në Shqipëri libri i autorit shqiptaro-amerikan, Albert Lulushi mbi historinë e misionit të parë të Agjencisë Qendrore të Zbulimit Amerikan, CIA. Libri e ka titullin, “Operation Valuable Fiend” ose në shqip, “Operacioni Kundërshtari i Dobishëm.” Është ky një libër që përshkruan në hollësi përpjekjet amerikane për të përmbysur regjimin komunist të Shqipërisë, duke filluar nga viti 1949. Por më parë se të flasim për librin, pak informacion mbi autorin, Albert Lulushi. Ai ka lindur në Shqipëri dhe është larguar nga ai vend më 1990 dhe tani jeton në shtetin Virxhinia afër Washingtonit. Z. Lulushi ka bërë një karierë jashtzakonisht të suksesshme në fushën e teknologjisë së informacionit, duke punuar me ente të ndryshme të Qeverisë Federale dhe me firmat amerikane më të njohura të grupit të kompanive shumëkombëshme, që njihen si Fortune 500. Përveç librit, “Operacioni Kundërshtari i Dobishëm”, Albert Lulushi është autor i njohur i disa librave në fushën e teknologjisë së sistemeve të informacionit të cilat janë botuar nga shtëpitë botuese më të njohura në Amerikë. Më duhet të rrëfej se unë e kam njohur Albert Lulushin — për të cilin ruaj një respekt të posaçëm — pothuaj ç’prej ardhjes së tij në Amerikë në fillim të 90-ave, fillimisht në kapacitetin e tij si përkëthyes për zyrtarët më të lartë të Shteteve të Bashkuara, për pothuaj 20-vjetë. Si i tillë Albert Lulushi ka qenë dëshmitar i zhvillimit të marrëdhënjeve të Shteteve të Bashkuara me Shqipërinë dhe me Kosovën. Andaj, si pjesëmarrrës në zhvillimin e këtyre marrëdhënjeve gjatë 20-viteve të fundit, interesimi i tij për historinë e marrëdhënjeve midis vendit të tij të adoptuar, Amerikës dhe vendlindjes së tij, Shqipërisë, është krejtësisht i natyrshëm dhe tepër i dobishëm, gjë që pasqyrohet në secilin kapitull të librit.
Libri me titull, “Operacioni Kundërshtari i Dobishëm” i autorit Albert Lulushi, në thelb përshkruan historinë e një operacioni qëllim mirë, por me plot probleme logjistike dhe personeli, mosmarrveshsesh e intrigash, i ndërmarrë nga Shtetet e Bashkuara në përpjekje për të përmbysur regjimin komunist në Shqipëri, por fatkeqsisht një mision ky i cili në fakt dështoi keq dhe në mënyrë të mjerueshme, sidomos për shumë prej atyre shqiptarëve që morën pjesë në planifikimin dhe në zbatimin e tij, duke e paguar edhe me jetën e vet dhe me një kosto të lartë për familjet e tyre.
Megjithëse me vite dhe dekada është debatuar dhe janë hedhur teza se si dhe pse dështoi operacioni i CIA-s në fillim të 1950-ave për rrëximin e regjimit komunist në Shqipëri – përfshirë këtu edhe versionin e propagandës së regjimit komunist shqiptar — studiuesi Albert Lulushi më në fund përmbledh të gjithë faktorët e shumtë, që sipas tij mund të kenë kontribuar në dështimin tragjik eventual të misionit. Një ndër faktorët që në të kaluarën i atribohej dështimit të misionit, ka qenë roli që thuhej se ka luajtur Kim Filbi, agjent i dyfishtë anglo-sovjetik. Një ndër mbështetsit e kësaj teze ka qenë edhe autori anglez Nicholas Bethel, i cili ka shkruar më 1984 se misionin amerikan që kishte për qëllim rrëximin komunist të Enver Hoxhës, e kishte sabotuar agjenti i dyfishtë Kim Filbi, me pretendimin se Filbi duke qenë në dijeni të planeve amerikane të operacionit, i kalonte informacionin Moskës dhe Moska nga ana tjetër informonte Tiranën. Albert Lulushi nuk hedhë poshtë krejtësisht këtë tezë, por minimizon rolin që mund të ketë luajtur Kim Filbi në dështimin e operacionit, duke thënë se agjenti Filbi ishte zbuluar tanimë si agjent sovjetik dhe si përfundim u detyrua të largohej nga Washingtoni në vitin 1951. Kështuqë autori argumenton, bazuar në dokumentacionin e deklasifikuar të CIA-s për operacionin e koduar “BGFIEND”, se dështimet më të mëdha të operacionit amerikan u shënuan pas largimit të Filbit nga detyra e tij në ambasadën britanike në Washington, dmth nga viti 1952 deri në vitin 1954, kur u ndalua operacioni, e për të cilin merret me mend se Filbi nuk kishte dijeni as informacion mbi hollësitë e planit dhe përgatitjet për infiltrim në Shqipëri, gjatë asaj periudhe.
Historia e këtij operacioni filloi pas prishjes së Stalinit me diktatorin komunist Tito të Jugosllavisë në vitin 1948. CIA, e cila posa ishte themeluar, kishte marrë përsipër detyrën për të zmbrapsur komunizmin në Europn Lindore dhe në bashkpunim me shërbimin sekret britanik vendosën të bëjnë planet për operacionin e parë para-ushtarak në historinë e kësaj agjencie, në Shqipëri. Si përfundim i prishjes jugosllave–sovjetike, Shqipëria komuniste ishte në një qorrsokak dhe konsiderohej si një vend i përshtatëshëm për të bërë përpjekjet e para për të minuar komunizmin, duke filluar kështu me regjimin e Enver Hoxhës, ndoshta edhe duke pasë parasyshë Shqipërinë si një vend jo sllav në sferën komuniste sllave, që ndoshta mund të shkëputej nga sfera komuniste dhe të bëhej si shëmbull se regjimet komuniste mund të përmbyseshin në Europë. Agjencia CIA e filloi këtë mision para-ushtarak me rekrutimin e imigrantëve vullnetarë shqiptarë të arratisur nga komunizmi, të cilët ishin vendosur në kampe refugjatësh në Europë. Pasi rekrutoheshin, ata dërgoheshin për trajnim dhe pas disa javë përgatitjesh, grupe të vogëla hidheshin si parashutistë në Shqipëri me qëllim për të minuar regjimin e Enver Hoxhës. Sipas Z. Lulushi, në teori plani ishte i përgatitur mirë, por kur erdhi puna tek zbatimi i tij logjistik, megjithë qëllimet e mira të planifiukuesve si Z. Frank Wisner, operacioni lente shumë për tu dëshiruar, gjë që më në fund çoi në dështimin e kësaj nisme.
Autori Lulushi, në librin e parë mbi këtë subjekt të rëndësishëm si për publikun amerikan ashtu edhe për publikun shqiptar, por njëkohësisht mund të thuhet edhe për historinë e marrëdhënjeve shqiptaro-amerikane, i paraqet lexuesit të vërtetën në të cilën ai ka patur mundësi të arrijë mbi operacionin e CIA-s në Shqipëri, duke u bazuar në qindra dokumenta të CIA-s që janë deklasifikuar deri tani, memoare, si dhe në kujtimet e pjesëmarrsve dhe protagonistëve kryesorë të operacionit, siç është Z. Frank Wisner, i cili mbetet ende shumë i interesuar në çështjet shqiptare. Albert Lulushi paraqet pikëpamjet e ndryshme dhe faktorë që kanë luajtur rol mbi këtë operacion si dhe ofron për lexuesin faktet që ai i ka zbuluar nga vet pjesëmarrsit, si dhe nga burimet amerikane mbi këtë operacion, burime të cilat nuk përputhen gjithmonë me propagandën komuniste të kohës që e trumpetonte dështimin e këtij operacioni si fitore të saj.
Autori radhitë një numër faktorësh që ai thotë se kontribuan në dështimin e operacionit për të përmbysur regjimin brutal të Enver Hoxhës. Ndër të tjera ai fajëson edhe degë të ndryshme të CIA-s dhe shërbimet e tjera mike, siç ishte shërbimi i fshehtë britanik, për mungesë bashkpunimi midis tyre. Por, përveç kësaj, dhe mbi të gjitha, Lulushi shkruan se një pjesë e madhe e dështimit të operacionit mund t’i kushtohet konflikteve dhe mosmarrveshjeve midis fraksioneve anti-komuniste shqiptare të pas Luftës së Dytë Botërore, të cilat sipas autorit, nuk kishin asgjë të përbashkët midis tyre, përveç urrejtjes që kishin për Enver Hoxhën. Libri i Albert Lulushit, “Operation Valuable Fiend” ose në shqip, “Operacioni Kundërshtari i Dobishëm”, është një përmbledhje e re faktesh e dokumentacioni dhe si e tillë bindëse për hir të fakteve që paraqet për operacionin e parë anti-komunist të CIA-s në Shqipëri. Z. Lulushi paraqet dilemat e ndërlikuara të zhvillimeve dhe planeve politike dhe ushtarake me të cilat përballeshin planifikuesit e këtij operacioni dhe ve në dukje ndasitë, përçarjet dhe mosmarrveshjet në radhët e grupeve kryesore anti-komuniste të kohës në lidhje me operacionin si dhe mbi të ardhmen e Shqipërisë dhe të shqiptarëve.
Andaj, duke marrë parasyshë edhe gjëndjen e sotëme politike kudo në trojet shqiptare, libri i Albert Lulushit, përveç rëndësisë historike të tij, përmban një mesazh të rëndësishëm edhe për politikën e sotëme shqiptare. Në një intervistë me Zërin e Amerikës, duke iu përgjigjur pyetjes se përveç vlerave historike që ka libri, cili është mesazhi për shoqërinë dhe politikën e sotëme shqiptare tashmë demokratike, autori Lulushi ka thënë: “Një aspekt që mendoj se libri ka vlerë është se e tregon historinë në mënyrë faktike duke u bazuar në dokumente pa influenca subjektive të pikëpamjeve të ndryshme. Por edhe një mësim tjetër që mund ta shikojmë në një shkallë më të lartë është se, për mendimin tim, një nga arsyet pse operacioni dështoj ishte se forcat antikomuniste shqiptare nuk arritën të bashkoheshin në një front unik ashtu siç nuk u bashkuan gjatë luftës edhe pas luftës ata vazhduan që të ishin të përçarë dhe të luftonin me njëri-tjetrit. Po të shikosh për shembull në vitin 1999 kur kishim konfliktin në Kosovë, edhe pse kishin divergjenca midis tyre, forcat politike shqiptare paraqitën një front të bashkuar, dhe patën sukses. Si një mësim, për shembull, për palët në politikë sot, si në Kosovë edhe në Shqipëri, sidoqë mund të ketë divergjenca brenda për brenda, për sa i përket aspektit ndërkombëtar, aspektit të avancimit të çështjes së kombit shqiptar në bashkësinë ndërkombëtare, duhet të ekzistojë në front i bashkuar,” ka thënë studiuesi Albert Lulushi, për Zërin e Amerikës.
Është ky një mesazh domethënës i një libri me rëndësi pra për të kuptuar më mirë të kaluarën por edhe një mësim për të ardhmen. “Është një libër i mirë-dokumentuar mbi njërën prej operacioneve më pak të njohura dhe më të keq-kuptuara të Luftës së Ftohtë. Është një tregim interesant dhe i shkruar shumë mirë, megjithëse është një tregim shkurajues dhe demoralizues”, kur merr parasyshë mos-realizimin e objektivave të caktuara të operacionit, ka vlerësuar librin e Albert Lulushit, Ambasadori Frank Wisner njëri prej protagonistëve dhe planifikeusve kryesorë të operacionit.
“Operation Valuable Fiend” ose në shqip, “Operacioni Kundërshtari i Dobishëm”, i autorit Lulushi, përshkruan një operacion që u ndërmor për arsye dhe qëllime të drejta, por ndoshta një mision që u ndërmor nën rrethana të papërshtatshme dhe me mënyra të gabuara, të cilat përfunduan në dsëhtimin e tij. Zoti Lulushi i sjellë lexuesit amerikan dhe atij shqiptar një vepër të rëndësishme, mbi një ngjarje me rëndësi historike, që deri më tani nuk ka tërhequr ndonjë vëmëndje të madhe nga studiues seriozë, duke kontribuar në këtë mënyrë në një kuptim më të mirë të operacionit dhe të qëllimeve të tija dhe duke hedhur dritë mbi një periudhë të historisë së marrëdhënjeve amerikano-shqiptare, për të cilën deri më tani nuk dihet shumë.
Nikolla Pano: Veprimet e zyrtarëve shqiptarë kanë tone të rehabilitimit të Hoxhës
Nga ILIR IKONOMI/
Profesori i historisë Nikolla Pano i tha Zërit të Amerikës me telefon nga Macomb i shtetit Illinois se ishte i skandalizuar nga disa veprime të zyrtarëve të lartë në Shqipëri, që sipas tij kishin tone të përpjekjeve për rehabilitimin e Enver Hoxhës. Në një intervistë me kolegun tonë Ilir Ikonomi, ai tha se është i nevojshëm një rishkrim ose rivlerësim i Luftës së Dytë Botërore në Shqipëri. Profesor Pano është marrë prej një kohe të gjatë me studimin e historisë së Ballkanit dhe të çështjeve shqiptare.
ZËRI I AMERIKËS: Një numër zyrtarësh të lartë në Shqipëri, duke përfshirë kryetarin e parlamentit, një ish-kryeministër dhe ministrin e drejtësisë, janë përfshirë kohët e fundit në veprime që janë parë gjerësisht si përpjekje për rehabilitimin e ish-diktatorit Enver Hoxha, duke shkaktuar alarm mes atyre që vuajtën nën komunizëm. Si i shikoni ju këto incidente?
PROF. NIKOLLA PANO: Ajo që më bën përshtypje është një mungesë ndjeshmërie, siç e shikoj unë, nga ana e këtyre udhëheqësve. U skandalizova sidomos nga fakti që ministri i Drejtësisë, zoti Nasip Naço, mori pjesë në njërën nga këto ceremoni që kishte tonet e rehabilitimit ose përpjekjeve për rehabilitimin e Enver Hoxhës. Zoti Naço nuk duhet të harrojë se ishte Enver Hoxha ai që eliminoi ministrinë e Drejtësisë në vitin 1966, me deklaratën se në Shqipëri ishte vendosur ligjshmëria socialiste. Ishte gjithashtu Enver Hoxha, i cili me ardhjen në fuqi e përmbysi sistemin shqiptar të drejtësisë, duke e bërë atë pjesë të aparatit të terrorit. Unë e kam të vështirë të përfytyroj një ministër shqiptar të drejtësisë të nderojë kujtimin e Enver Hoxhës. Përsa i përket zotit Pandeli Majko, ai ndonjëherë vepron pa u menduar për pasojat e asaj që bën dhe që thotë. Mendoj se ai bëri një gjest për të ardhur keq në ceremoninë e 5 majit. Përsa i përket kryetarit të Parlamentit, Ilir Meta, ai, pasi reflektoi mbi pjesëmarrjen në njërën nga këto ceremoni, në një farë mënyre bëri një farë sprapsjeje përmes zëdhënësit të tij, duke thënë në thelb se duhet parë me një sy të ri periudha e luftës dhe se këto ngjarje duhen vështruar nga një kënd më realist dhe bashkëkohor. Reagimi im është se unë u befasova dhe u skandalizova. Shpresoj se udhëheqësit që morën pjesë në këto ceremoni do të reflektojnë me shumë kujdes përpara se të mbështesin ose të marrin pjesë në veprimtaritë e mëvonshme, si 70-vjetori i Kongresit të Beratit, hyrja e ushtrisë çlirimtare në Tiranë, apo evakuimi i ushtrisë gjermane nga Shqipëria. Të gjitha këto ngjarje duhen peshuar me shumë kujdes, sepse aty do të ketë nga ata që janë nostalgjikë të Enver Hoxhës, prandaj zyrtarët e lartë duhet të reflektojnë me kujdes se si do të marrin pjesë në këto veprimtari.
ZËRI I AMERIKËS: Zoti Pano, zyrtarët në fjalë thonë se ata në të vërtetë po nderojnë luftën dhe jo ndonjë individ të veçantë, pra jo diktatorin Hoxha. A mendoni se ky argument i tyre ka vlerë?
PROF. NIKOLLA PANO: Mendoj se është vështirë të dalësh me një argument të tillë, sidomos për arsye se përkrahësit e Hoxhës i përdorin raste të tilla për të nxitur opinionin publik në drejtim të rehabilitimit të tij. Është e vërtetë se gjatë Luftës së Dytë Botërore në Shqipëri mbizotëruan dy tema kryesore: njëra ishte lufta kundër fuqive të Boshtit, që kishin pushtuar vendin, por pati gjithashtu edhe luftë për pushtet. Për shembull, po t’i hedhësh një vështrim konferencave të ndryshme të mbajtura në atë kohë, vemë re se sa më shumë që i afrohemi viteve 1944 dhe 45, aq më tepër komunistët i përdorën këtë ngjarje për të forcuar pushtetin e tyre. Prandaj, megjithëse ngjarje të tilla si çlirimi i Tiranës duhen përkujtuar, ka rëndësi të dorës së parë që pjesmarrësit në këto ceremoni ta përcaktojnë mirë natyrën e pjesëmarrjes së tyre.
ZËRI I AMERIKËS: Në këto rrethana, në ç’masë është i nevojshëm rishkrimi i historisë së Luftës së Dytë Botërore në Shqipëri?
PROF. NIKOLLA PANO: Mendoj se patjetër është i nevojshëm një rishkrim ose rivlerësim i Luftës së Dytë Botërore në Shqipëri. Është i nevojshëm një qëndrim më i balancuar, sepse për shembull, kontributi i ushtrisë çlirimtare shqiptare ishte sigurisht një fazë e rëndësishme në historinë e Shqipërisë, por ky kontribut nuk ishte aq me rëndësi për tërheqjen përfundimtare të trupave gjermane nga vendi sa ç’ishin disa faktorë të tjerë që i kufizuan operacionet ushtarake gjermane në atë kohë.
ZËRI I AMERIKËS: Përse, sipas jush, shoqëria shqiptare ka vështirësi për t’u distancuar nga komunizmi edhe sot pas më shumë se 20 vjetësh demokraci?
PROF. NIKOLLA PANO: Pjesërisht, vështirësia me të cilën përballet shoqëria shqiptare vjen ngaqë shumë njerëz të elitave të saj politike u rritën në periudhën e komunizmit. Megjithëse disa prej tyre e dënojnë me forcë komunizmin, për fat të keq, në praktikimin e politikës së tyre gjen ende shumë nga qëndrimet dhe mendësitë që mbizotëronin gjatë asaj periudhe. Po kështu shumë nga udhëheqësit e tanishëm të Shqipërisë kanë patur anëtarë të familjes që kanë qenë aktivë gjatë komunizmit dhe kjo ua bën atyre mjaft të vështirë që të mbajnë qëndrime më të ashpra.
ZËRI I AMERIKËS: Si do ta krahasonit në këtë aspekt Shqipërinë me vendet e tjera të Ballkanit?
PROF. NIKOLLA PANO: Mendoj se Shqipëria ka mbetur prapa disa prej vendeve të Ballkanit, megjithëse në përgjithësi në Ballkan ka qenë më e vështirë se sa në vendet e Evropës Qendrore. Edhe në vende të tilla si Bullgaria apo Rumania gjen probleme të ngjashme si këto që vërehen në Shqipëri.
ZËRI I AMERIKËS: Çfarë mund të bëjë diaspora shqiptare në Amerikë për ta ndihmuar shoqërinë shqiptare të përqafojë më tepër vlerat perëndimore për t’u shkëputur përfundimisht nga e kaluara komuniste.
PROF. NIKOLLA PANO: Shumë prej nesh në komunitetin shqiptaro-amerikan kanë bërë përpjekje të tilla dhe këtu nuk dëshiroj të përmend emra. Mendoj se qeveria shqiptare mund të inkurajojë individë të këtij komuniteti për të ndihmuar në rritjen e ndërgjegjësimit në fusha të ndryshme të jetës shqiptare ku kjo është e nevojshme. Një nga këto veprimtari të komunitetit tonë ishte ngritja e një përmendoreje në Korçë për nder të ushtarakëve amerikanë që luftuan në Shqipëri gjatë Luftës së Dytë Botërore. Përmendorja u ngrit më 8 maj, por u indinjova kur mësova se ajo ishte përdhosur nga vandalët. Nëse këtë e ka bërë ndonjë i ri apo është vepër e grupeve neokomuniste, kjo duhet sqaruar nga policia. Por ky është një incident tragjik, i cili kërkon që qeveria të jetë më vigjilente dhe më aktive në nxitjen e edukimit civil në vend.
KRYETARI LULZIM BASHA PRITI ZV/KRYETARIN E VATRËS
Zv/ kryetari i Vatrës, Asllan Bushati gjatë vizitës së tij private në Tiranë, u prit me 16 maj nga kryetari i Partisë Demokratike të Shqipërisë , njëkohësisht Kryetar i Bashkisë së Kryeqytetit, z. Lulzim Basha.I pranishëm në takim ishte edhe këshilltari për diasporën në PD, z. Rasim Hasanaj.
Zv/ Kryetari i Vatrës e uroi z. Basha në emër të Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA për zgjedhjen e tij në postin e kryetarit të PD-së, për arritjet në Bashkinë e Tiranës dhe opozitarizmin ndaj Qeverisë.
Nga ana e tij, zoti Basha vlerësoi Federatën Panshqiptare të Amerikës për kontributin e saj në çështjen Kombëtare. Vatra, tha ai, është organizata më e vjetër e Kombit. Jeta e saj 102 vjeçare është pasuri kombëtare. Me punën dhe veprimtarinë e saj krenohemi të gjithë. Disa shoqata e organizata në kohë e momente të ndryshme janë ngritur përpjetë si në valim, por ashtu shpejt e shpejt kanë rënë poshtë, kurse Vatra u ka rezistuar stuhive të kohës.
E kam vizituar Vatrën 2 herë dhe e ndiej në shpirt atë që ajo ka bërë për kombin. Në njëfarë mënyrë edhe unë si Lulzim Basha e ndiej veten Vatran dhe krenohem për këtë, tha kreu i PD-së.
Vatra ka bashkëpunuar me të djathtën sepse program i saj Kombëtar e gjenë në këtë pozicion të përbashkët. Do ta dëshiroja edhe në të ardhmen bashkëpunimin, duke mirëkuptuar qëndrimin e pavarur të Federatës Panshqiptare VATRA. Jemi të ndërgjegjshëm të pranojmë faktin se Vatra është pasuri Kombëtare. Vatra lypset të mbetet thellësisht kombëtare e respektuar dhe e dashur për të gjithë shqiptarët.
Zoti Basha informoi për betejën që po zhvillon opozita për të ndalë revanshin e së majtës qeveritare, për korrupsionin, narko-trafikun, nepotizmin e militantizmin në administratë, pushimet masive në administratë, futjen e të inkriminuarëve në polici etj.Po ashtu ai denoncoi, rehabilitimin publik nga e majta në pushtet, e figurës së urryer të diktatorit komunist, Enver Hoxha.
Z Basha tha se do të përurohej në kryeqytet një monument për qëndrestarët kundër diktaturës komunistë,të përndjekurit, ku do të ishte e mirëpritur edhe Vatra.
Ne,tha Basha, po zhvillojmë një beteje opozitare të fortë në parlament e në media, në sheshe, por mbi të gjitha një betejë ligjore ku pothuajse gjykatat vazhdimisht kanë vendosur në mbështetje të kontestimeve të PD-së. Kjo është një luftë e përditshme e në të gjitha frontet sepse qeverisja Rama-Meta vepron për interesa të klaneve të cilat e kanë marrë peng e jo për interesa të mëdha kombëtare, tha Basha.
Zv/ Kryetari i Vatrës, e informoi z. Basha se pas 100 vjetorit të saj, Vatra po riorganizohet dhe po ngre njëra pas tjetrës degë nëpër shtetet e Amerikës, po rrit anëtarësinë dhe po shton veprimtaritë kombëtare. Ajo aktualisht ka 4 degë në NY, dy në Florida, një në Washington, një Michigan, një në Connecticut , një në Boston dhe një në Kanada.
Z. Bushati e informoi z. Basha edhe për përgatitjet që po bëhen për Kuvendin vjetor të Vatrës dhe përshtatjen e Kanunores historike të Federatës. Vatra do të vazhdojë të jetë e fokusuar fort në çështjen Kombëtare.
Zv/ Kryetari i Vatrës i paraqiti kreut të PD edhe disa shqetësime të Vatrës për disa zhvillime të fundit në Shqipëri. Ka një lëvizje regresive nga e majta për rehabilitimin e figurës së diktatorit Enver Hoxha.Kjo për Vatrën përbën provokim kombëtar. Vatra nderon e respekton dëshmorët që ranë në LDB, invalidët e saj e idealizmin për çlirimin nga okupatori fashisto-nazist, ashtu siç nderon dëshmorët nacionalistë dhe qëndrestarët përballë diktaturës komuniste.Vatra e respekton edhe kontributin e nacionalistëve në Luftën e II Botërore.
Përpjekja për rivlerësimin deri shëndritjen e figurës së urryer të Enver Hoxhës, për Vatrën është fyerje kombëtare.
Bushati e informoi z. Basha edhe për veprimtaritë e përbashkëta të Vatrës me Komunitetin Shqiptar siç ishte demonstrata në Washington kundër Kryeministrit malazes Gjukanoviç për shkeljen e të drejtave të shqiptarëve, si dhe demontratën kund Kryepeshkopit Janullatos në Universitetin Fordham në New York.
Z. Bushati, paraqiti rezervat e Vatrës në qeverisjen e deritanishme të së majtës shqiptare, duke u ndalur në korrupsionin, narkotrafikun, largimin masiv nga administrata të nëpunësve të kualifikuar duke i zëvendësuar me militantë, përfshi dhe policinë e shtetit, marrja e të gjithë pushteteve nga kryeministri Rama, duke fshirë ndarjet kushtetuse të pushteteve dhe duke dhunuar kështu themelet e demokracisë.(Ne Foto: Kryetari i PD Lulzim Basha dhe zv/Kryetari i Vatrës Asllan Bushati?
- « Previous Page
- 1
- …
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- …
- 73
- Next Page »