Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for September 2015

Kosovë-Ministri i Diasporës me bashkatdhetarët në Slloveni

by

-Vizita me rastin e përkujtimit të familjes shqiptare Bruti me prejardhje nga Durrësi  e që në Kopër u vendos në fund të shekullit 16/

PRISHTINË, 27 Shtator 2015/ Në kuadër të vizitës në Republikën e Sllovenisë, pas takimeve me ministrin slloven për Diasporën, kryetarin e komunës së Lubjanës dhe përfaqësuesit e shoqatave shqiptare në këtë shtet, ministri kosovar i Diasporës, Valon Murati takoi edhe bashkatdhetarët që jetojnë në Kopër.Vizita në këtë komunë u bë me rastin e përkujtimit të familjes së njohur fisnike shqiptare Bruti, e cila ishte me prejardhje nga Durrësi  e që në Kopër u vendos në fund të shekullit 16. Në këtë ngjarje prezent ishte edhe kryetari i Koprit, Boris Popoviq si dhe bashkatdhetarë nga shtete tjera si Kroacia e Italia.

Ministri Murati në fjalën e tij përshëndetëse falënderoi Shoqatën Kulturore Shqiptare “Iliria” për punën e bërë me komunitetin e kësaj zone, në përgjithësi, dhe organizimin e kësaj ngjarjeje në veçanti. Gjithashtu, shprehu mirënjohjen e tij për institucionet e ndryshme të Koprit lidhur me përkrahjen e komunitetit shqiptar të kësaj zone duke theksuar se “shembulli më i mirë i marrëdhënieve të hershme të mira midis sllovenëve dhe shqiptarëve është vetë historia e familjes Bruti”. Ministri i Diasporës, Murati më pas vizitoi edhe ekspozitën e artistit të njohur shqiptar Gani Llaloshi.

Ministri kosovar i Diasporës u prit edhe në një takim të veçantë nga kryetari i Koprit, Boris Popoviq, nga i cili kërkoi vazhdimin dhe thellimin e mëtutjeshëm të përkrahjes për bashkatdhetarët tanë që janë qytetarë të komunës së udhëhequr nga ai. Nga ana tjetër,  Popoviq e falënderoi për vizitën dhe shprehu vullnetin e gatishmërinë për t’ju përgjigjur nevojave të komunitetit shqiptar në Kopër.

Gjatë vizitave ministri Murati ishte i shoqëruar nga ambasadori i Republikës së Kosovës në Slloveni, Nexhmi Rexhepi./b.j/

Burrat e shteteve në OKB

by

Nga Ilir Levonja/

Edi Rama i foli panelit rutinë të Kombeve të Bashkuara sërish për harmoninë fetare në Shqipëri.Madje ndau me të pranishmit faktin e familjes shumë besimtare që ai ka, si katolikë, myslimanë apo ortodoksë etj. Madje solli si shembull se djali i tij i vogël që, ”është katolik dhe vetëm 1 vjeç duhet ende të vendosë se cilit besim t’i përkasë. Dhe ai është me fat sepse jeton në një vend ku askush përfshirë familjen e tij nuk do i bëjë kurrë presion të zgjedhi një besim të caktuar. Ai ka lindur në një vend të pagëzuar nga vetë Papa Françesku si vendi i vëllazërisë fetare, çka përfaqëson një garanci thelbësore për brezat e ardhshëm që ta gëzojnë këtë botë në paqe dhe prosperitet”, kështu tha Rama.

Këto e të tjera, janë sot si një lajm i madh për shqiptarët. Madje plot syresh po trumbetojnë edhe mbresat, apo se sa të magjepsur janë pjesëmarrësit. Deri edhe nënpunësit e administrates në OKB.

Edhe unë e ndoqa, pasi vi nga vendi kryeministër i të cilit është. Edi Rama. Për dhjetra arsye duhesha të kënaqesha. Duhej të besoja. Por ashtu si pjesa dërrmuese e shqiptarëve që vine prej andej. Apo edhe e ballkanasve në përgjithësi…, kërshërisë tonë për një pritshmëri sa më njerëzore, këta i japin një shqelm bythëve.

Kur thashë panelit rutinë, kush ka idenë e koferencave, e kupton këtë. Dhe sidomos në OKB­ën e cila si ngrehinë neutrale mes qiellit, u ka dhënë hapësirë edhe diktatorëve. Gjithkush flet për prosperitet, edhe pse shifrat nga vendet që vine janë anormale.

Megjithatë burrat e shteve aty flasin për prosperitet gjithfarësoj.

Të paktën kësaj rutine i është afruar edukata e qytetarit amerikan, ajo e tu treguarit i befasuar prej teje. Dhe për kortezi, i kanë kaq të shpeshta fjalët e mirësjelljes sa nganjëherë edhe ta shpifin duke të të thënë bravo apo bukur. Por kjo është thjesht kortezi pasi tek ata nuk ka asgjë të paditur rreth personit tend.

Ndërsa Papa Françesku vet, nga Filadelfia vendi ku u shpall pavarsia e Amerikës, flet për të varfërit, vendet e varfra, mbikqyrjen e borxheve, emigracionin dhe faktin e një dhune siç është ISIS­i; për pjesëmarrje më të ndjeshme të qytetarëve në vendimarrje, për absolutizmin dhe e keqpërdorimin e pushtetit karshi shoqërisë dhe ambjentit etj. Pra flet nga toka, nga mesi i njerëzimit. Kryeministri ynë flet nga qielli. Duke e bërë akoma më butaforik ambjentin shqiptarë.

Për amerikanët duket realitet komedie të qënit katolik, muslimanë, apo ortodoks. Kurse për myslimanët, sidomos kur flet me ata nga Lindja e Mesme, nga vendet e rërës, je absolutisht mysliman kur vjen nga prindër myslimanë. Zgjedhja është një realitet i paparanueshëm. Mirëpo neve na ngeli në gojë harmonia fetare. Harmonia fetare që është për tu marrë shembull. Pa përmenduar aspak dhe pa asnjë shenjë pendese për rrevolucionin feja është opium për popujt, atë të vitit 1967. Qoftë edhe për pak njerzillëk. Për pak pendesë.

Nga ana tjetër nga fundi i muajit gusht që sapo kaloi, vendosi veton dhe jo dialogun në një objekt kulti në Himarë. Prapë, Kryeministri flet për harmoninë fetare. Dhe e mbyll fjalën e tij, duke këshilluar apo kujtuar fenë, fetarët në përgjithësi, se ata mund të ndikojnë shumë në bashkimin shpirtëror të njerëzve. Asesi ai, dhe klasa e sojit politik nga ai vjen.

Megjithatë, pjesë e madhe e shqiptarëve mburren me ‘të. Me fjalimin e tij.

Kosovë-Serbi, vazhdojnë bisedimet në Bruksel

by

-Fokusi i bisedimeve është vlerësimi i gjendjes në zbatimin e disa prej marrëveshjeve ku janë shënuar ngecje dhe zgjidhjet e mundshme/

Nga Behlul Jashari/ PRISHTINË, 27 Shtator 2015/ Delegacioni i Republikës së Kosovës i udhëhequr nga  ministrja për Dialog, Edita Tahiri, sot udhëton drejt Brukselit, për të marrë pjesë në raundin e radhës së bisedimeve me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian, mes Kosovës e Serbisë.

Fokusi i bisedimeve është vlerësimi i gjendjes në zbatimin e disa prej marrëveshjeve ku janë shënuar ngecje dhe zgjidhjet e mundshme, ndërsa temat kryesore do të jenë liria e lëvizjes,  marrëveshja për njohjen e ndërsjellë të diplomave universitare, kthimi i dokumenteve kadastrale dhe funksionimi i zyrave ndërlidhëse.

Në takimin për çështjen e diplomave universitare do të marrë pjesë edhe ministri për Arsim, Shkencë dhe Teknologji, Arsim Bajrami.

 Në këto takime, qeveria e Republikës së Kosovës do të paraqes qëndrimet e saj për problemet e krijuara nga Serbia në zbatimin e marrëveshjeve në fjalë si dhe do të kërkojë përshpejtimin dhe zbatimin e plotë dhe cilësor të këtyre marrëveshjeve duke theksuar rolin e Bashkimit Evropian si mjaft të rëndësishëm për konsolidimin dhe progresin e këtij procesi.

Takimet do të mbahen në 28 dhe 29 shtator 2015. Për secilën nga temat që do të bisedohen, opinioni do të njoftohet për rrjedhat dhe rezultatet e bisedimeve, paralajmërohet në njoftimin e dërguar nga qeveria e Kosovës.

Kosova dhe Serbia në procesin drejt normalizimit të marrëdhënieve, të kryesuar nga BE e mbështetur nga SHBA, takimin e parë në nivel të lartë kryeministror në Bruksel e kanë zhvilluar në 19 tetor 2012, ndërsa të 28-in në 25 gusht 2015. Bisedimet në nivel kryeministrash kanë pasuar dialogun teknik, të filluar në 8 mars 2011, poashtu në Bruksel, ku në krye të delegacionit kosovar ishte Edita Tahiri atëherë zëvendëskryeministre, tash ministre e Dialogut.

Anija amerikane “USS Porter, DDG-78” në Vlorë

by

Zv/Ministri i Mbrojtjes Petro Koci dhe Zv/Ambasadori i SHBA në Tiranë, David Muniz vizituan anijen amerikane “USS Porter”/

Ditën e djeshme Zv/ministri i Mbrojtjes Petro Koci dhe Zv/ambasadori amerikan David Muniz zhvilluan një vizitë në bordin e anijes “USS Porter, DDG-78”, ku u pritën nga Komandanti i anijes dhe pjesëtarë të ekuipazhit. E vecantë e kësaj vizite ishte dhe pjesmarrja e një grupi anëtarësh të këndit amerikan në Vlorë dhe nxënës të Shkollës Internacionale të këtij qyteti. Zyrtarët, diplomatët, ushtarakët dhe nxënësit vlonjatë u transportuan nga porti i Vlorës për në anijen amerikane me anijen Patrulluese “Butrinit”, P-133. Të shoqëruar nga Shefi i Zyrës së Mardhënieve me Publikun në Ambasadë, zoti Ryan Roberts, të rinjtë vlonjatë zhvilluan vizitë në ambientet e anijes, ku u njohën me disa karakteristika teknike të saj, armatimi, aparaturat dhe detyrat që kryen. Gjithashtu pjesëtarë të ekuipazhit të anijes amerikane i shpjeguan vizitorëve se si ju bashkuan marinës amerikane, eksperiencën, specialitetin, mundësitë dhe perspektivat që të afron shërbimi në marinën amerikane, dashurinë për profesionin dhe shtetin amerikan etj. Anija e SHBA vizitoi vendin tonë në kuadrin e bashkëpunimit dypalësh ushtarak mes të dy vendeve.{Sh.K}

VIZITA E GREKËVE ME ORIGJINË SHQIPTARE NË SHQIPËRINË E 1985

by

Nga Arben LLALLA/

Ishte Nëntori i vitit 1985, kur disa grek me origjinë (rrënjët e tyre janë nga Bithkuqi-Vidhkuqi) shqiptare nga Komuna e Tiqerosë që gjendet afër kufirit greko-turk në Traki bënë një vizitë 4 ditore në Shqipërinë Komuniste. Grupit nga Tiqeroja ju bashkuan edhe tre grek nga Follorina që donin të takonin të afërmit e tyre të cilët ishin vendosur në Shqipëri gjatë luftë qytetare greke 1945-1949, si dhe varret e të afërme të vrarë gjatë luftë italo-greke, 1940-1941. Ndër grekët me origjinë shqiptare nga Tiqeroja ishin Kosta Kazaqis dhe Petro Kolgjoni të cilët njihen si aktivistë të ruajtjes së traditave dhe kulturës shqiptare. Ky grup turistësh nga Greqia qëndroj vetëm 4 ditë në Shqipëri, ata hynë nga kufiri i Kapshticës. Ndalesën e parë turistët e ardhur nga Greqia e bënë në Elbasan për të pirë një kafe, ndërsa qëndrimin në Hotel Dajti në Tiranë. Ditën e dytë ata vizituan Krujën dhe Durrësin, ditën e tretë bënë shëtitje nëpër Tiranë dhe tek varri i udhëheqësit komunistë Enver Hoxha, ndërsa ditën e fundit ndaluan disa orë në Pogradec. Për kaq ditë grekët me origjinë shqiptare vizituan Shqipërisë Komuniste për të cilën kishin dëgjuar shumë nëpërmjet mediave.

TIQERO, dikur quhej Bintikli dhe ndodhet 48 km në verilindje të qytetit Aleksandropoli dhe 4 km në perëndim të lumit Evro. Sot 90% e banorëve janë me origjinë shqiptare.

Tiqeroja deri në vitin 1922 përbëhej nga banorë turq që fshatin e tyre e quanin Bintikli. Me përfundimin e luftës greko-turke të 1920-1922, u nënshkrua Marrëveshja e Lozanës dhe u bë shkëmbimi i popullsive midis Turqisë dhe Greqisë, por ky shkëmbim nuk u bë në aspektin kombëtar, por në aspektin fetar. Pra, shkëmbim midis qytetarëve të fesë myslimane dhe të krishterë.

Shqiptarët ortodoksë të Turqisë kur erdhën në Greqi nuk u njohën nga shteti grek si shqiptar, por si grekë. Pra kësaj kategorie i përkasin grekët me origjinë shqiptare ose Allvanosët e Thraqi-Evros. Duhet të përmendim se pikërisht edhe Fan Noli ishte nga një fshat që banohej nga ortodoks shqiptar, por që i përkiste deri në vitin 1922 Turqisë dhe më vonë këta banorë braktisën fshatin e tyre Ibrik-Tepe që e quanin QYTEZA edhe u ngulën përfundimisht në Tiqero. Në Ibrik-Tepe sipas burimeve historike ka patur më 1876, 3.550 banorë, më 1905 2.320, ndërsa sot banorët e Ibrik-Tepe që u ngulën në Tiqero janë rreth 2.500 njerëz, ku 90% janë shqiptare dhe pak pondios dhe thrakes.

Në Tiqero po të shkosh për vizitë do të dëgjosh të moshuarit të bisedojnë midis tyre në gjuhën shqipe. Ata thonë se rrënjët e para i kanë nga Kolonja, Vithkuqi, Qafzezi, Qyteza, Voskopoja, Gostivishti etj., të ardhur rreth shek.XVI-XVIII në Thrakën Lindore.

Sot në këtë komunë ekzistojnë dy mendime, njëri është mendimi i të vjetërve që duan të ruajnë prejardhjen e tyre shqiptare dhe e dyta janë të rinjtë që duan të jenë qytetarë të denjë të kombit grek. Historiani Evagjelos Gr. Avdhikos në librin e tij na sjellë fragmente nga bisedat që ka bërë me shqiptarët dhe grekët për problemet e tyre, rreth të ardhmes së gjuhës dhe kulturës shqiptare të tiqerasve.

Kristo Tepeli nga fshati Filaktu thotë për banorët e Tiqeros: Tiqerasit etnologjika janë shqiptar.

Dhimos Kavanozis, Tiqero: Kur unë mbarova gjimnazin, shumica këtu nuk dinin greqisht, ndërsa të gjithë ishin grek nga Thraqi Lindor, por flisnin shqip si në të gjithë Greqinë.

Teologos Haxhipemos, Tiqero: Dikur ne të gjithë ishim shqiptar.

  1. Kurtidhis, Tiqero: Nuk thoshim që jemi shqiptar. Kjo është bërë nga politika e vendit. Kur shkova në shkollën fillore kishin thirrur prindërit e mi dhe u thanë që të mos flasin shqip përpara fëmijëve të tyre.

Th. Makris, Tiqero: Nuk më pëlqen të flasim edhe në shtëpi tani. Gruaja ime edhe pse është shqiptare, gjithnjë me fëmijët dhe mua fliste në greqisht. E bëja për fëmijët që duhet të vazhdonin shkollën.

  1. Karaqi, Tiqero: Edhe pse nuk jam nga familje shqiptare, unë e flas dhe e kuptoj gjuhën e tyre. Sepse shokët e mi ishin shqiptar. Ato vite gjyshet nuk dinin (greqisht). I takonim gjyshet dhe i pyesnim çfarë bëni dhe na përgjigjeshin në shqip.

Petro Kolijoni, Tiqero: Të parën gjuhë mësova shqipen, greqishten e mësova në shkollë, sepse derisa hyra në shkollë nuk e dija, të gjithë flisnin shqip.

Mua nuk më intereson se çfarë feje ka tjetri. Unë di që, të gjithë këtu jemi shqiptarë dhe që jemi nga e njëjta farë, rrënjën e kemi nga Shqipëria. Herën e parë që shkova në Pogradec dhe Korçë njoha një shok dhe e pyeta: “kur ishe i vogël çfarë përrallash të tregonte gjyshja?”. Dhe e di ç‘më tha? Një përralle që mua ma tregonte gjithmonë gjyshja ime dhe të dy çuditeshim, sesi në vende të ndryshme dhe pa pasur lidhje me njeri-tjetrin, dinim të njëjtat përralla. E përqafova dhe i thashë që jemi vëllezër dhe nga e njëjta farë.