Archives for August 2023

KONSTANTIN KRISTOFORIDHI NË PRIZMIN E NJE TRADITE ALBANOLOGJIKE

August 10, 2023 by s p

Shkruan: Begzad Baliu/

Në studimet albanologjike tash më është krijuar një traditë e mirë e botimit të përmbledhjeve letrare e studimore për krijues dhe personalitete të rëndësishme shkencore: Gjon Buzukun, Jeronim De Radën, Dora d’Istrian, Naim Frashërin, Fan Nolin, Migjenin, Gjergj Fishtën, Aleksandër Xhuvanin, Eqrem Çabejn etj. Në një seri të tërë konferencash dhe madje seminaresh të rregullta, si në: Seminarin Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare (Prishtinë), Serinë e Konfe¬re¬ncave të Universitetit “Luigj Gurakuqi” të Shkodrës, në serinë shumënumërshe për vite të tëra të revistës “Jeta e re” (Prishtinë) etj., janë përmbledhur kumtesa kushtuar personalite¬teve vendore dhe të huaja të albanologjisë. Një përmbledhje e tillë është edhe kjo vepër me kumtesa shkencore kushtuar Konstantin Kristoforidhit.

Në konferencën kushtuar themeluesit të shqipes bashkëkohore Konstantin Kristofori¬dhit kanë marrë pjesë studiues të shumtë nga institucione të larta shkencore e arsimore të fushës së albanologjisë, si: Elbasani, Tirana, Prishtina, Shkodra, Tetova, Gjirokastra, Mynihu, Boni, Parisi, Berlini, Roma, Nju Xhersi etj. Vepra e tij bëhet objekt kërkimi e vlerësimi nga linguistë, historianë të letërsisë, pedagogë, gramatikologë, indoeuropeistë, ballka¬nologë, leksikografë, studiues të gjuhësisë krahasi¬mtare, didaktologë, arkivistë, shqipërues etj.

Vëllimi hapet me një fjalë përuruese të Rektorit të Universitetit mikpritës “A. Xhuvani”, Profesor dr. Jani Dode dhe vazhdon me një paraqitje përimtuese të gjenealogjisë së familjes Kristoforidhi nga i nipi dr. Robert Kristofer, e parë, sikur thotë ai nga perspe¬ktiva amerikane. Jetës dhe veprës së Kristoforidhit i qaset njëri prej njohësve dhe studiuesve më të përkushtuar të tij Profesor dr. Xhevat Lloshi më kumtesën e tij “Kristo¬foridhi dhe themeluesi i albanologjisë”, duke nxjerrë në dritë disa anë të panjohura të lidhjes dhe sidomos të ndihmesës që Kristoforidhi i dha Hahnit. Nëse interesimi i Hahn-it për gjuhën shqipe lidhet me domosdoshmërinë e kryerjes së misionit të tij, (i rrethuar nga shqiptarët), rezultatet e tij në fushë të albanologjisë lidhen me ndihmën që Kristoforidhi i dha në njohjen, leximin, saktësimin e fjalëve të shënuara dhe të dëgjuara nga shqipfolës me të cilët komunikonte Hahni. Të kësaj natyre janë edhe studimet krahasuese mes veprave të Kristoforidhit dhe Dozonit (Christian Gut), Xhuzepe Anxhelo Noçitit (Italo Kostante Fortinos), Ndre Mjedës (Mentor Quku), Dhiatës së re (Teuta Toska) etj.

Studime me vlerë paraqesin kumtesat e bardëve të sotëm të studimeve albanologjike: Shaban Demirajt, Jup Kastratit, Shefik Osmanit etj., të cilët merren me veprat tashmë të njohura të tij, në një mënyrë të veçantë dhe të plotësuar me elemente të tjera historike apo edhe të strukturës së brendshme të saj nga fusha e gramatikës, leksikografisë, pedagogjisë etj. Pra, kontributi i Konstantin Kristoforidhit nuk shihet vetëm nga aspekti i vlerësimit të veprave të tij të veçanta, kryesisht “Fjalorit…”, “Gramatikës…”, “Dhiatës..” etj., por edhe brenda fushave të veçanta në të cilat këto vepra kanë pasur ndikim të dukshëm. Studiues të shumtë, të prirë nga interesimet specializuese, kanë trajtuar kontributin e Kristoforidhit në fushë të standardizimit të gjuhës shqipe (Mehmet Çeliku e Qemal Murati), në formimin e identitetit kombëtar (Bardhyl Demiraj), në krijimin e alfabetit të shqipes (Tomor Osmani), në krijimin e hapësirës shkencore kombëtare (Tomor Plangarica), në historinë e fjalës të gjuhës shqipe (David Luka – Petrit Kotrri), në mënyrën e përdorimit të stilit fetar (Artan Haxhi – Tefë Topalli), në lëvrimin e letërsisë (Robert Elsie, Jonida Xhyrra) dhe sidomos në fushë të letërsisë artistike për fëmijë (Astrit Bishqemi), në unifikimin e mendimit patriotik të Rilindjes Kombëtare (Vilson Kurti); në karakterin didaktik – gjuhësor (Abdulla Ballhysa – Ali Shashaj, Njazi Kazazi), në rrafshin historik të veprës së tij (Hysen Shabani – Liman Varoshi), në sistemin diellor (Shpëtim Vyshka) etj.

Brenda studimit të strukturave gramatikore, për të cilat Kristoforidhi ka dhënë kontribute të shumta, gjurmojnë, vlerësojnë e rindërtojnë nga aspekti historik e bashkëkohor studiuesit Wilfred Fiedler, Remzi Parnaska, Bahri Beci, Latif Mulaku, Mustafa Karapinjalli, Ruzhdi Stringa, Ali Jashari, Emine Sadiku, Valter Memisha etj. Një veçori të kësaj përmbledhje paraqet teksti i Shaban Sinanit, kërkimet e të cilit në Arkivin shtetëror tregojnë se jeta dhe vepra e Konstantin Kristoforidhit janë të hapura për kërkime të reja dhe vlerësime që nxisin diskutime të reja shkencore në fushë të gramatikës, leksikografisë, përkthi¬mit dhe sidomos historisë së gjuhës e të albanolo¬gjisë përgjithësisht.

Në traditën e botimeve albanologjike vëllimi me studime kushtuar Konstantin Kristoforidhit shënon një veçori të theksuar deri më tash, për shumë arsye: për studimin bazë të veprës së Kristoforidhit dhe për pamjen historike të jetës e veprës së tij, për konceptet e reja mbi të cilat është parë një anë e veprës së tij, për fushat e reja përimtuese të mbështetura jo vetëm në strukturat gramatikore e leksikografike të veprës së tij etj. Për shkak të të gjitha këtyre elementeve dhe rrugëve të reja që kanë hapur studimet e theksuara vlerësojmë se ky vëllim paraqet një projekt referencial, si një shembull i mirë për konferencat e ardhshme kushtuar personaliteteve emblematike të albanologjisë, sikur është Konstantin Kristoforidhi.

Psikika…

August 10, 2023 by s p

Astrit Lulushi/

Por shumë më lart,

me shkëlqimin e ndritur,

Shqiponja qiellore mbante

Sykën e ëmbël të përhumbur

pas punës së saj endacake,

derisa perënditë të miratonin

Zbritjen në mbretërinë e saj.

Një herë e një kohë, në gadishullin në perëndimit, jetonin një mbret dhe një mbretëreshë që kishin tre vajza të bukura. Dy më të mëdhat ishin vërtet kaq të bukura, saqë kur u rritën dhe u shfaqën së bashku në gjyq – sepse ishin në moshë – asnjë nuk mund të krahasohej me to dhe të gjithë ata që i panë thanë se ato ishin vajzat më të bukura në botë.

Por kur princesha e tretë dhe më e re, emri i së cilës ishte Syçke, pesëmbëdhjetë vjeç, u soll në gjyq , ajo i tejkaloi motrat e saj për nga bukuria dhe madhështia, aq sa hëna ia kalon yjeve. Dhe dy motrat u mbushë me xhelozi, sepse nuk u lavdëruan më; askush nuk kishte sy për to kur ‘Psyche’ ishte pranë; dhe fama e bukurisë u përhap në qytet dhe në mbarë vendin. Qindra njerëz, qytetarë dhe të huaj, u dyndën në pallatin e babait të saj për të parë këtë mrekulli; dhe kur e panë, u pushtuan nga frika dhe habia, saqë u përkulën dhe e adhuruan, duke bërtitur se vetë Ve(ne)ra kishte ardhur mes tyre. Së shpejti thashethemet u përhapën në vendet fqinje, dhe prej andej në një pjesë të madhe të botës, se Çupa e lavdishme sa Vera dhe e pakrahasueshme nuk ishte e vdekshme, dhe as tjetër veç perëndeshës së dashurisë dhe bukurisë, e lindur nga shkuma e detit, e cila quhej Afërdita, kombet e tjera e quajnë Venus. Dhe udhëtarë të panumërt nga vende të largëta erdhën nga deti dhe toka për të mësuar të vërtetën, të cilët, pasi panë Psikën, shkuan në shtëpi dhe deklaruan se ajo ishte me siguri Venusi, ose përndryshe një perëndeshë e re dhe më e adhurueshme ishte shfaqur në tokë. Dhe kështu adhurimi i Venusit të vërtetë ra në përbuzje dhe u neglizhua; tempujt e saj të famshëm ishin të shkretë, shëmbëlltyrat e saj u lanë pa kurora dhe altarët e saj nuk tymoseshin më me flijime të djegura. Sepse të gjitha nderimet e saj tani i ishin për Psykën, e cila u detyrua kundër vullnetit të saj t’i merrte ato nga populli; çdo mëngjes, turmat e adhuruesve mblidheshin përpara pallatit dhe, kur ajo shfaqej, ata digjnin temjan të ëmbël dhe i ofronin me përulësi lule dhe kurora myrte. Tani, kur Afërdita (Venusi) e vërtetë i pa të gjitha këto, u tërbua shumë kundër Psikës së gjorë. “Çfarë!” tha Afërdita me vete. “Mos më dha çmimin si më e bukura nga perëndeshat e pavdekshme, bariu Pa (më vonë Paris), të cilin Jove e konsideroi të denjë ta gjykonte? A duhet të jem e përbuzur nga perënditë dhe njerëzit, sepse një e vdekshme e mjerë guxon të tregojë veten si më e shkëlqyer për nga bukuria? Jo, kjo vajzë, cilado qoftë, që më rrëmben nderet, do të pendohet ashpër, ose unë nuk jam perëndeshë e vërtetë.”

Me këtë, Afërdita thirri pranë saj djalin e saj Kupidin dhe iu lut me pasion, nëse kishte ndonjë dashuri për nënën, të hakmerrej për dëmtimin e rëndë që i ishte bërë nga një e lig dhe e pabesë. Dhe pasi i tregoi të gjithë historinë dhe vendin ku jetonte Psika, e urdhëroi të fluturonte menjëherë për ta ndëshkuar siç e meritonte. “Me gjithë zemër, nënë e ëmbël,” u përgjigj Kupidi. “Më thuaj vetëm se çfarë duhet të bëj. Sepse ti e di se unë nuk kam rrufe, si Jove, dhe shigjetat e mia nuk vrasin, si ato të Apollonit.” “Jo,” tha Afërdita, “nuk dua ta vras. Vdekja ështe shumë e shkurtër dhe dënim i lehtë për të – do ta bëja që ajo të vuante sa do të dëshironte të vdiste. Pra, me një nga shigjetat tuaja magjike djegëse shpoja zemrën dhe bëje të dashurohet me njeriun më të varfër, më të shëmtuar dhe më të poshtër në mbretërinë e babait të saj.” Kupidi premtoi të bindej; dhe kur Afërdita e armatosi me harkun e artë dhe kurorën e kristaltë, fluturoi në perëndim.

Ndërkohë, Psikika, me gjithë bukurinë dhe famën e saj, kishte vetëm një jetë të trishtuar. Dy motrat, që ishin krijesat më krenare dhe më vanitoze në jetë, e kishin zili dhe e urrenin fëmijën e gjorë për nderin dhe adhurimin që i bënin njerëzit; por ajo pak kënaqej me to, sepse ishte me natyrë të butë, shumë e dashur, dhe e ndrojtur. Lavdërimi dhe admirimi që iu bë bukurisë së saj e hutuan, dhe sinqerisht mendonte se motrat e saj ishin shumë më të bukura se ajo; për sa i përket adhurimit nën emrin e Afërditës u tremb aq shumë sa asgjë tjetër, veç bindjes ndaj prindërve e bëri të duronte. Por ata, me krenarinë e marrë të zemrave të tyre, vazhduan t’i bënin një shfaqje, e zbukuruan dhe e kurorëzuan me lulet e Venusit dhe e detyruan të luante perëndeshën sa më mirë. Megjithatë, nuk kaloi shumë dhe këta prindër filluan të pendoheshin për marrëzinë e tyre. Shumë kërkues erdhën për dy vajzat e tyre të mëdha, të cilat shpejt u martuan me dy zotër të mëdhenj; por asnjë burrë, i lartë apo i ulët, nuk kërkoi të martohej me Psikën. Mbretit, babait të saj, kjo i dukej e jashtëzakonshme, dhe dyshoi se perënditë e kishin zili lavdinë e vajzës së tij. Kështu, vendosi të merrte këshillën e një orakulli. Tani ishte në ato ditë një orakull i famshëm i Apollonit. Mbreti shkoi atje; dhe pasi u lut dhe ofroi flijim, pyeti orakullin se çfarë duhet të bënte për të marrë një burrë për vajzën e tij. Dhe Apolloni i dha këtë përgjigje me gojën e priftëreshës së tij:

“Le të vishet Psika e bukur me vello të zezë dhe të qëndrojë në shkëmbin më të lartë të gjejë bashkëshortin e saj, sepse ajo nuk duhet të martohet me asnjë lloj race njerëzore, por me një gjarpër të rënë; që lundron në qiejt me yje duke nënshtruar të gjitha gjërat në fluturimin e tij; vetë zotat, kërkuesi dhe i mençuri, i nënshtrohen fuqisë së tij. Lumenjtë zihen, edhe Kaosi”.

Mbreti u kthye përsëri në shtëpi në pikëllim të madh dhe i tregoi gruas së tij fatin e tmerrshëm që ishte caktuar për vajzën e tyre, dhe ata qanë dhe vajtuan së bashku shumë ditë. Pastaj, duke mos guxuar të mos i binden orakullit, filluan të përgatiteshin për martesën e Psikës me gjarpërin, ose më mirë, siç dukej shumë qartë, për fundin e saj të mjerueshëm. Pallati dhe i gjithë qyteti kumbuan nga tërbimet dhe vajtimet; në vend të himneve të martesës; u ndezën pishtarë të zinj; vetë nusja ishte e mbuluar dhe e veshur me të zeza, dhe gjithë vargu i nusërisë ishin veshur si vajtore. Lotët dhe përgjërimet e të gjithë popullit e detyruan mbretin ta shtyjë për pak ditën fatale; por më në fund nuk vonoi më, që të mos zemëroheshin perënditë.

Pranë qytetit Ishte një mal i thepisur dhe i lartë, i cili kurorëzohej nga një shkëmb i madh në formë altari; këtu ata sollën Psikën e pafat në procesion të zi; pranë saj ecnin babai dhe nëna, të ndjekur nga familja dhe miqtë e tyre dhe një turmë e madhe e njerëzve të thjeshtë, të gjithë duke qarë dhe duke vajtuar me hidhërim. Kur arritën në majë të kodrës, mbreti dhe mbretëresha filluan të largoheshin nga fëmija i tyre; duke qarë, ata rrihnin gjoksin dhe shkulnin flokët në një furi hidhërimi. Por Psikika u tha: “Oh, prindërit e mi të dashur dhe të nderuar, pse ma thyeni zemrën me pamjen e fytyrave tuaja të qara dhe me shkuljen e flokëve tuaj të thinjur? Mjerisht, tani është tepër vonë për lot. Kur njerëzit më bënë perëndeshë dhe më quajtën Afërdita e Re, atëherë ishte koha që duhet të kishit qarë për mua, duke e ditur se bukuria së shpejti do të bëhej rrënimi im. Tani ju mund ta shihni, se zemërimi i Venusit të ofenduar e ka sjellë fëmijën tuaj në këtë fund të mjerueshëm. Por meqenëse nuk ka zgjidhje, ju lutem që të më lini në fatin tim. Unë jam gati… jo, kam dëshirë të takoj dhëndrin – sepse mendoj se emri i tij i vërtetë është Vdekja.”

U largua Psikika e gjorë dhe u ngjit në mal, megjithëse më tepër me qëllim për të vrarë veten. Dhe kur arriti në majë, e dinte se ajo detyrë ishte e pashpresë. Sepse pa një shkëmb të madh, nga i cili doli një katarakt që hidhej poshtë në një luginë shumë më poshtë. Dhe në të dyja anët e përroit ajo pa dragonj të mëdhenj—rojtarët pa gjumë të burimit – dhe vetë uji i zhurmshëm dukej se nxirrte një zë të ngjirur:

“Larg, larg, çfarë do të bësh?

Fluturo, përndryshe do të vritesh!”

Por Psika nuk mund të lëvizte, as të mendonte, as të derdhte lot, ishte aq e mpirë nga tmerri; aty qëndronte, sikur të ishte kthyer në gur. Dhe tani me të vërtetë dukej se ajo do të vdiste në atë mal të shkretë, larg nga çdo ndihme. Por zogu hyjnor i Jupiterit të madh, Shqiponja, e pa nga shtëpia qiellore dhe zbriti drejt saj me krahët e fuqishëm. Ishte një pamje madhështore teksa u ul në një shkëmb pranë saj, me pendën kafe që shkëlqenin në diell; megjithëse dukej mjaft e egër, Psika nuk kishte frikë, por u ngushëllua kur pa se Shqipja ishte mes saj dhe dragonjve.

“Oh, më e thjeshta dhe më e paditura e vajzave,” tha, duke folur ashpër, siç është mënyra e Shqiponjave:

“Ulu në shpinë time, më vendos krahun në qafë dhe unë do të të zbres nga mali. Eja, nuk duhet të kesh frikë; Do t’ju mbaj të sigurt si dikur Ganymedin – por guxoj të them se nuk keni dëgjuar kurrë për të, sepse ju duket se nuk dini asgjë fare.”

Atëherë Psikika (siç njihet sot) u bind me kënaqësi. Në një çast, siç iu duk, ajo u hodh butësisht në tokë; hyri mes njerëzve, mendjeve të tyre – Shqiponja u ngjit lart në retë larg syve të saj – dhe vendi u quajt Fole e Shqipes.

Kryeministër i hajduteve apo kryehajduti i ministrave?

August 10, 2023 by s p

Artan Nati/

Thënia “The buck stops here” ishte një citat në tryezën e Truman-it në Zyrën Ovale, që tregonte se ai pranonte përgjegjësinë përfundimtare për veprimet dhe vendimet e marra nga qeveria e tij. Kryeministri ynë ndoshta nuk e ka dëgjuar kurrë, por kjo nuk e përjashton atë nga e vërteta e saj..”Fraza passing the buck” rrjedh nga shprehja zhargon “pass the buck” që do të thotë e kundërta e “The Buck Stops Here”, pasi ia kalon përgjegjësinë dikujt tjetër. Në lojën e pokerit do të thoshte “heqja e fajit” ose heqja e përgjegjësisë”The Buck Stops Here” është më shumë se thjesht një frazë; është një filozofi që mishëron përgjegjshmërinë, udhëheqjen dhe rritjen personale. Ajo nuk presupozon që ta lëshë anijen në det të hapur siç vepron kryeministri jonë. Çmimi që paguan një lider i madh (në shpirt jo në gjatësi) është përgjegjshmëria edhe për dështimet. A mund të thuhet e njëjta gjë për situatën e krijuar në Shqipëri,ku nuk bëhet fjalë për dështime të vogla,por për korrupsion masiv të zv kryeministrit dhe shumë ministrave të tjerë dhe duket sikur ky është vetëm fillimi. Duket sikur kryeministri ynë është krejt i shkëputur nga përgjegjësia dhe vepron si të ishte Zeusi dhe lëshon vetëm kritika duke thënë se përgjegjësia është individuale. Po si mund të jetë përgjegjësia individuale kur ne flasim për një kabinet të përzgjedhur nga vetë kryeministri dhe ai është i vetmi që vendos për gjithçka në PS. Nuk ka në Shqipëri parti politike,ka vetëm kryetarokraci dhe përrallat që na tregon kryeministri tregojnë se ai është frikacak dhe jeton në panik”Një udhëheqës i mirë merr pak më shumë se pjesa e tij e fajit, pak më pak se pjesa e tij e kredisë.” Kjo deklaratë nga Arnold H. Glasow thekson rëndësinë e pranimit të përgjegjësive nga udhëheqësit kur gjërat shkojnë keq dhe t’u japin kredi të tjerëve kur gjërat shkojnë mirë.Qeveria do të krijojë mendimin se është çdo moment në aksion ,duke na treguar për turizmin dhe bizneset e reja të krijuara,për të shmangur vëmendjen e qytetarëve nga korrupsioni masiv i inceneratorëve dhe bashkëpunimi me krimin në vend,ndësa kryeministri thotë se përgjegjësit do të ndëshkohen dhe ai nuk ka pëgjegjësi..Si mund të ketë kaq shumë gënjeshtra publike, si jetojnë gënjeshtarët me veten e tyre dhe pse mbështetësit e gënjeshtarëve tanë publikë janë të gatshëm t’i anashkalojnë të gjitha. Një shpjegim është se besnikëria gjithashtu ka rëndësi, dhe kur përballen me një zgjedhje midis gënjeshtrës dhe tradhëtisë, shumë njerëz e konsiderojnë gënjeshtrën opsionin më të drejtë. Mbështetësit e qeverisë i mbyllin sytë para fakteve duke përfituar nga përçarja e opozitës dhe apatia e saj.

Politikanët që refuzojnë të gënjejnë dhe të shfrytëzojnë injorancën publike janë sistematikisht në disavantazh në krahasim me politikanët e paskrupullt dhe fitojnë shumë pak në zgjedhje për shkak të saj. Ironikisht, po të njëjtët votues që urrejnë politikanët e pandershëm shpërblejnë rregullisht mashtrimin duke bërë një punë të tmerrshme për të shoshitur gënjeshtrat nga e vërteta,veçanërisht kur gënjeshtrat përforcojnë paragjykimet e tyre. “Mënyra e parë për të vlerësuar inteligjencën e një sundimtari është të shikosh njerëzit që ai ka rreth tij.” thotë Makiaveli. Ky citim nxjerr në pah idenë se një udhëheqës që e rrethon veten me individë të korruptuar mund ta bëjë këtë qëllimisht, sepse ata gjejnë të tjerë që janë të gatshëm të jenë bashkëfajtorë në veprimet e tyre. Kush e rrethon kryeministrin tonë?Pse u zëvendësua Shkëlqim Cani nga Arben Ahmetaj? Një gjë duket e qartë që shumica e atyre që e rrethonin janë në burg ,kanë marrë arratinë ose janë të akuzuar nga drejtësia e re,e drejtuar nga USA. Konkluzioni duket i qartë dhe është e tepërt të analizohet ndërsa shpjegimi që bën kryeministri tregon më qartë situatën në të cilën ai ndodhet. Situata në të cilën ndodhemi,në një vend normal demokratik,do të kishte dorëheqje të qeverisë, krijimin e një qeverie teknike dhe zgjedhje të reja.Por situata duket e pashpresë. Prandaj Charles de Gaulle thotë se: “Kam arritur në përfundimin se politika është një çështje shumë serioze për t’u lënë në dorë politikanëve.” Deklarata e De Gaulle nxjerr në pah idenë se politika ndikon në jetën e të gjithëve dhe ndikimi i saj shtrihet përtej sferës së zyrtarëve të zgjedhur dhe politikëbërësve. Lënia e politikës ekskluzivisht tek politikanët mund të çojë në një shkëputje midis qeverisë dhe njerëzve të cilës i shërben, duke rezultuar potencialisht në vendime që nuk pasqyrojnë saktësisht nevojat dhe dëshirat e popullatës më të gjerë. Mosbindja civile bëhet detyrë e shenjtë kur shteti bëhet i paligjshëm ose kur shteti është i korruptuar.Mosbindja civile nuk është problemi i shoqërisë tonë. Problemi ynë është bindja civile. Problemi ynë është se ne si shqëri i bindemi diktateve të liderëve dhe prandaj shumë qytetarë janë vrarë,burgosur apo emigrojnë për shkak të kësaj bindjeje të verbër. Në këtë kontekst, De Gaulle inkurajon pjesëmarrjen aktive të qytetarëve në proceset politike. Ai mbron që individët të edukohen rreth çështjeve politike, të shprehin mendimet e tyre dhe t’i mbajnë përfaqësuesit e zgjedhur përgjegjës për veprimet e tyre. Citati sugjeron që një demokraci e shëndetshme lulëzon kur qytetarët e saj janë të informuar, të angazhuar dhe të përfshirë në formësimin e kursit të vendit në vend që të mbështeten pasivisht te politikanët për të marrë të gjitha vendimet.

Dorëheqje dinjitoze e Ministrit më të suksesshëm të Qeverisë së Republikës së Kosovës, z.Armend Mehaj!

August 10, 2023 by s p

I gjithë opinioni mbarëshqiptar, por edhe ai ndërkombëtar, e kanë falënderuar përmes medieve të shkruara dhe elektronike Ministrin e mbrojtjes të Republikës së Kosovës, z.Armend Mehaj, për kulturën e lartë të një ushtaraku të vërtetë, dhe formën e dorëheqjes dinjitoze nga ky post, e të cilin ia dorëzoi bash si vëllai – vëllait, z. Ejup Maqedonci, një luftëtari të dalluar të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, dhe një eprori të lartë të Forcave të Sigurisë së Kosovës.

Nuk ka si të ishtë ndryshe, kur dihet se z. Armend Mehaj, rrjedh nga një familje e dëshmuar patriotike, dhe vinte në Kosovë nga Norvegjia, si një ushtarak i NATO-s me karrierë shumë të suksesshme dhe, i cili tregoi aftësi të larta intelektuale e profesionale, duke qenë njëri nga ministrat më të suksesshëm, jo vetëm të Qeverisë Kurti, e duke dhënë rezultate konkrete në avansimin e FSK-së, në një Ushtri moderne, me të gjitha kapacitetet e saja, duke treguar aftësi të rralla të një ushtaraku të vërtetë, për ta shndërruar kështu pasardhsen e UÇK-së, FSK-në, në një Ushtri serioze dhe kandidate potenciale, për të qenë nesër – pasnesër anëtare e NATO-s, me të gjitha standardet e përmbushura profesionale.

Bashkëpunimi permanent i tij me aleatët tanë strategjik, e sidomos me NATO- n dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ka bërë që, FSK-ja të pajiset me kuadro të shumta, të cilat kanë arritur të shkollohen e të trajnohen gjithandej Evropës dhe botës, e që sot të krenohemi dhe të mburremi me Ushtrinë tonë, Ushtrinë më të re në botë, e cila në të gjitha rrethanat do t’i dal zot popullit të vet të shumëvuajtur e liridashës, me të cilën do të krenohemi për jetë e mot.

Me plot të drejtë, njëri nga ushtarakët më të zotët që kishte Ushtria Çlirimtare e Kosovës në Betejat lavdishme të Kosharës, Gjeneral Hisen Berisha, e vlerëson lartë kontributin e Minstrit Mehaj, duke e komentuar edhe në profilin e tij në fb, citoj: “Armend Mehaj si Ministër, me përkushtim për blerjet e armatimit dhe heqjen e kufizimeve ligjore për kapacitetet ushtarake, do të mbetet një “Ministër historik”, që na ka bërë krenarë si ushtarak. Në mandatin e tij, e kemi tronditur Beogradin”, mbarim i citatit.

Një falënderim dhe respekt të veçantë meriton Minisri Mehaj, për faktin se, asnjë ministër i Republikës së Kosovës, asnjë Kryeministër a Kryetar shteti, asnjë diplomat a diplomate, asnjë deputet apo deputete, asnjë politikan a politikane e vendit tonë, nuk i ka vizituar dhe nuk i ka nderuar familjet e dëshmorëve të kombit tonë, më shpesh se sa minsitri Mehaj.

Njeri i përkushtuar ndaj vlerave evroperëndimore dhe evroatlantike, por edhe gjithmonë i gatshëm për t’i respektuar njerëzit me vlera të larta kombëtare, e pa dallime partiake e regjionale, dhe pothuajse i vetmi që e ka dëshmuar me vepra e profesionalizëm, duke u bërë shembull për të tjerët, se më shumë duhet shteti se sa pushteti, dhe, se për shtetin ia vlen të sakrifikohet edhe jeta.

Në asnjë rast nuk i harronte por i nderonte edhe personalisht edhe në formë institucionale njerëzit e sakrificave kombëtare.

Madje, për veprimtarinë time kombëtare dhe kontributin tim shumëvjeçar, sidomos për sukseset jo të vogla që i kam shënuar me publikimin dhe promovimin e veprave të mia publicistike e dokumentare, gjithandej Evropës dhe botës përparimtare, në funksion të zbardhjes së krimeve gjenocidiale serbe mbi shqiptarët për rreth dy shekuj me radhë, është i vetmi Ministër që më ka nderuar dy herë me mirënjohje, në emër të Ministrisë së Mbrojtjes të Republikës së Kosovës, për çka i jam falënderues përjetësisht.

Ishte fascinuese, por edhe emocionuese, forma e dorëzimit të postit të tij, kolegut dhe bashkëpunëtorit të tij të ngushtë, luftëtarit emblematik dhe njërit nga Komandantët shembullor të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Kolonelit të FSK-së, z. Ejup Maqedonci, e që do të mbahet mend si një nga aktet më të larta morale të një eprori të lartë ushtarak, siç ishte Minsitri Mehaj.

Prandaj, nga zemra i dëshiroj shëndet, stabilitet familjar dhe suksese të reja në jetë!

Me nderime, Prof.dr.Nusret Pllana

Kosovo President and Prime Minister Seek US Help for NATO Membership During Meetings with Senator Reed

August 10, 2023 by s p

Rafaela Prifti/

Kosovo’s President, Vjosa Osmani, received Senator Jack Reed, chairman of the Armed Forces Committee in the US Senate, in a meeting in Prishtina on Tuesday. She sought the aid of the United States to expedite Kosovo’s accession process into the North Atlantic Treaty Organization (NATO). During the meeting, Osmani said that Kosovo has taken steps to improve the situation in the north of the country while emphasizing the destabilizing actions of Serbia and its cooperation with Russia, states the Presidency’s Press Release.

Underscoring safeguards of the rights and liberties of all ethnic communities embedded in Kosovo’s constitution as a multi-ethnic state, President Osmani said that that these fundamental rights which constitute the cornerstone of Kosovo society’s principles are inviolable.

President Osmani reiterated that Kosovo’s goal remains inclusion in the Partnership for Peace as well as membership in NATO “at the earliest opportunity.”

Next, Senator Reed was received by Kosovo’s Prime Minister Albin Kurti, who “personally thanked him for ensuring the inclusion of Kosovo in the Fiscal Year 2024 National Defense Authorization Act, which enables Kosovo to partake in U.S.-led military exercises that aim to enhance interoperability with NATO forces”.

The statement issued by Prime Minister’s office noted Senator Reed’s appreciation for the warm reception and gratitude for Kosovo’s resolute decision and willingness to provide sanctuary for Afghan citizens. Senator Reed acknowledged “the significant role of the United States in supporting Kosovo in 1999 and recognized Kosovo’s advancements while expressing his support for positive outcomes.”

The visit comes on the heels of a letter from dozens of European and U.S. legislators urging top EU, U.S., and U.K. envoys to avoid a “Belgrade-centered policy for the Balkans.” Fifty-six legislators from Britain, the United States, and a number of EU and non-EU states called on Washington, Brussels, and London for being too soft on Belgrade with regard to Kosovo. The letter bemoaned a “lack of pressure on Serbia” after its detention of the Kosovar police officers.

In late May, tensions between majority Albanians in Kosovo and local Serbs backed by Belgrade erupted into ethnic violence causing injuries to dozens of NATO peacekeepers in northern Kosovo, after municipal elections a month earlier that were boycotted by ethnic Serbs. Pristina was criticized by the United States and European Union for “forcibly installing ethnic Albanian mayors in Serb-majority areas.”

Weeks later, Serbian authorities detained three Kosovar police officers near the border and held them for days.

The violence that erupted was prompted by Serbian agitators and the incendiary remarks by Serbian President Aleksandar Vucic fueled criticism of international observers that the West was bending too much to accommodate Belgrade in the long-running tensions with Kosovo. “We are asking for balance and proportionality to return in dealing with Kosovo and Serbia,” the letter said, acknowledging the recent imposition of sanctions by Washington of Aleksandar Vulin, a staunch nationalist and Vucic ally who runs Serbia’s Security and Information Agency (BIA).

Signatories of the letter, which was made public on August 7 warn that “The current approach is not working.” Borrell confirmed receipt of the letter but said through a spokesman that he would not comment on its contents.