Dhimitër Nanopulos, Kryetari i Akademise se Athines. Gjyshi i tij quhej Dhimiter Naka lindi ne fshatin Selce te Lunxherise, 30 km larg Gjirokastres. Mbiemrin Nanopulos e mori pasi mori shtetesine greke/
Nga Arben LLALLA/
Kohë më pare kemi shkruar se ishin shqiptarët e Greqisë-arvanitasit ata që ndërtuan dhe themeluan Akademinë e Athinës. Janë me dhjetëra akademik grek që kanë origjinë shqiptare. Pak ditë më pare kryetar i Akademisë së Athinës u zgjodh një grek me origjinë shqiptare i quajtur Dhimitër Nanopulos.
Dhimitër Nanopulos lindi në Athinë më 1948. Gjyshi i tij quhej Dhimitër Naka dhe mbiemri Nanopulos e ka marë pasi u bë shtetas i Greqisë. Dhimitër Naka është nga fshati Selcë të Lunxhërisë, 30 km nga Gjirokastra. Dhimitër Naka përket etnitetit kulturor vllehe. Vllehët janë shumë të afërt me shqiptarët se sa me etnitetet e tjera në Ballkan. Asnjëherë nuk ka dallim midis një vllehu dhe një shqiptar. Ndërsa në Greqi vllehët janë të shkelur ashtu si pakicat e tjera. Vllehët për arsye fetare dhe ekonomike i identifikojnë si grek, por në të vërtetë ata kanë dhënë shumë për ekzistimin e gjuhës, kulturës dhe etnitetit kombëtar shqiptar. Janë me qindra vlleh që janë vrarë nga grekët përse ata flisnin dhe përhapnin gjuhës shqipe.
Gjithnjë për Dhimitër Nanopulos është dyshuar se është arvanitas nga Peloponezi (Morea), ndërsa vetë kryetari i Akademisë së Athinës ka deklaruar se është vlleh nga Jugu i Shqipërisë. Pyetjet rreth origjinës së kryetarit të Akademisë së Athinë janë të shumta si: Nëse gjyshi i tij, Dhimitër Naka do ishte grek përse Greqia do t’ia ndryshonte mbiemrin nga Naka në Nanopulos? Tashmë është e njohur botërisht që Greqia u ndryshon emrat dhe mbiemrave të huajve para se ata të marrin shtetësinë greke, kjo është një metodë e njohur për shqiptarët.
Kryetari i Akademisë së Athinës Dhimitër Nanopulos duhet ta dijë se nga fshati i gjyshit të tij, Selcë të Lunxhërisë kanë dalë shumë patriotë shqiptar, ndërta drejtori i shkollës shqipe të Korçës 1887, Pandeli Sotiri.
NJË DITË ME ISH PARTIZANËT E TROPOJËS
*… Masakrat që janë bërë në Kosovë, në Sanxhak, në Plavë e Guci, janë të tmerrshme.Më shumë se 800 shqiptarë janë vrarë vetëm në Plavë e Guci!!/
* Folesi kryesor ishte kryetari i Komitetit Kombëtar të Organizatës së Veteranëve të LNÇ të Shqipërisë, i biri i Shefqet Peçit- RRUSTEM PEÇI/
Nga Rexhep DEDUSHAJ,N.Y./
Posa kisha arritur në Pejë, Dr.Isuf Dedushaj më thirri në telefon.Më uroi mirëseardhje dhe më njoftoi se më 6 Nëntor 2014,duhet të shkojmë së bashku në një përvjetor të Brigadës 25 -të Shqiptare ,na kanë ftuar udhëheqësite e saj – Doçët , dajat tonë…
Duke i ditur meritat e Niman Syle Doçit me t’bijtë ,vendosa ti bashkangjitem Doktorit edhepse nuk isha shumë kurioz!!Ditën e caktuar u takuame në Gjakovë .Me të ishte edhe punonjesi i Ambasadës së Shqipërisë në Kosovë z. ARBEN DOÇI, një pinjoll i Doçëve të T’Planit .
Meqë udhtonim me veturë diplomatike në kufi vetëm na përshëndetën .Vërtetë,njëri nga policët e Shqipërisë e tha pak si me cinizëm: ” Në festë po shkoni a ?!”
Arritëm në Tropojën zëmadhe ku nuk përputhej zeri i saj i madh me gjendjen katastrofike të saj??!
” Një fshat i prapambetur ” – u shpreh djali im – Arianiti që na shoqëronte.
Rreth labidarit ,ku para 70 vitesh ishin tubuar hiç më pak se 1700 vullnetar ( siç u cek ne tubim ) i gjetëm ca pleq me ca shamija të kuqe rreth qafës – ku shkruante; “70 VJETORI I FORMIMIT TË BRIG.XXV SHQIPTARE “.
Na pritën me buzeqeshje të malësorëve dhe na i lidhën nga një shami të tillë rreth qafës!Mu kujtua thenja : “Lidhe kalin ku t’ thot zotria “!!
Dalëngadalë u tubua një masë bukur e madhe,shume gazetar e kamera televizive dhe tubimi filloi e mbaroi sipas një skenarit të pregatitur nga ” Lartë “.Kishte edhe musafirë nga Tirana dhe nga Prishtina,në krye me Pajazit Nushin.
Fjalën e mori Kryetari i Komitetit Kombëtar të Organizatës së Veteranëve të LNÇ të Shqipërisë z. RRUSTEM PEÇI ( djali i Shefqet Peçit ) Dhe pastaj u renditën pothuajse të gjithë komandantët e batalioneve përbërëse të brigadës në fjalë.Sipas fjalorit që përdornin ta merrte mendja se jemi në kohen e komunizmit: ” shoku,antifashistët,çlirimi i Malësisë,i Plavës e Gucisë dhe shkuarja në ndihmë partizanëve (vetëm nuk thonin vëllezërve) jugoslavë,në çlirimin e Jugosllavisë etj.Pastaj shprehjet : luftë kundër okupatorit dhe bashkpunëtoreve të tij etj.”!! Foli edhe përfaqësuesi i Kosovës,që su dallua shumë prej kolegeve të tij nga Shqipëria. E ÇLIRUANE PRA KOSOVËN dhe në maj të vitit 1945 u kthyen ,sipas tyre triumfues në Tiranë…Duke e theksuar çdoherë 29 Nëntorin si ditën e çlirimit të Shqipërisë -kuptohet!!
Pastaj ndanë edhe shumë dekorata e mirënjohje , më të
merituareve, kuptohet…Nxënësit e shkollës fillore ” Ali Ibër Neza ” e kishin pregatitur një program të larmishëm dhe pastaj kaluam në një hotel në Bajram Curr.
Vëzhguesit nuk mund ti shpëtoj rasti pa e bërë një krahasim në mes të Tropojës së famshme gjatë historisë tonë krenare dhe ish Kolgecajve – sot Bajram Currit,që është shëndrruar në kryeqendër të Malësisë së Gjakovës:një zhvillim paksi interesant !!
Gjatë drekës ua dhanë fjalën edhe ca musafireve prezent:Pa e pritur fare,konferencieri tha: Fjalen e ka Rexhep Dedushaj ,nga Vuthajt!! dola në bina dhe i përshëndeta: ” Të nderuar Daje,nipa e miq.I lindur ne Vuthaj,dhe si shtetas e SHBA ua uroi këtë gazmend,Këtë takim të përbashkët.Këtë përkujtim të ditëve shumë të vështira dhe për mua është kënaqësi që gjindem sot në mesin tuaj.
Ditën e sotme,para 70 vjetëve janë tubuar djemtë e malësisë ,hiç më pak se 1700 veta për NJE QELLIM dhe për NJE DESHIRE:
Qëllimi i tyre ka qenë me iu bashkuar Frontit Antifashist ndërkombëtar të udhëhequr nga SHBA dhe dëshira e tyre ka qenë me i bashkuar trojet tona të mbetura padrejtësisht jashtë Shqipërisë më 1913 dhe me i zbatuar vendimet e Konferencës së Bujanit që ështe mbajtur diku këtu.
Ajo u pa më së miri kur shkuane prej këtu e në Ferizaj,dhe komandanti i kësaj brigade,pinjoll i familjes DOÇI ,VELI NIMAN DOÇI u drejtohet ferizajaseve me këto fjalë:( meqë pati ndërhyrje në shenjë mospajtimi .E ceka:Jam profesor i historisë dhe po e citoj historinë ) ” Të nderuar vëllazën,shkoni nëpër shtëpitë e juaja,jeni të lirë dhe s’ka me guxue kush me u prekë.Unë jam këtu !!( apllauze).
Veliu me këtë brigadë ka vazhduar deri në qoshe të trojeve shqiptare .Ka
shkuar deri atje ku,siç tha djali i Veli Niman Doçit sot, Gjeneral SKENDER DOÇI ,sfer Pazarit të Ri e ngulën shpatën duke thënë;” Deri këtu janë trojete tona “!!
Jane kthyer mbas,kane ardhe ne Tirane dhe Veli Niman Doçi ne çdo mbledhje,ne çdo tubim qe mbahej ne ate kohe ka pyetur : ” Çfare po behet me Kosoven,ç.po ndodhe me vendimet e Bujanit”?Mu per ate edhe e ka humbur jeten ,si duket!?
Ndersa djali i motres tij,agjutant i tij dhe perkthyesi i Brigades 25 Shqiptare,ISUF ZYMERI DEDUSHAJ, eshte detyruar qe te kaloi ne Vuthaj pasi i kishte kryer dy vite te akademise ushtarake ne TIRANE.
Atje meqe ishte i vetmi i ri i shkolluar ketu e ne Tirane ,ka organizuar kurset e analfabetizmit .Por me nje makinacion te UDB-ese ,bashk me vjen keq ta them,me ish Sigurimin e Shqiperise me 18 korrik 1951 pas nje montimi te nje rasti rreth kufirit shqiptaro – shqiptar,UDB-a e vret diten per dreke s’bashku me mixhen e tij – CUNG TAHIRIN DEDUSHAJ ( e keni librin ketu ).
E kane vrare se ka qene deshmitar okular ,ndoshta i vetem i cili i ka pare me syte e vet MASAKRATE qe jane bere ne trojete shqiptare mbas LDB ,ne fund te vitit 1944 dhe fillim te vitit 1945.
Masakrat që janë bërë në Kosovë, në Sanxhak, në Plavë e Guci, janë të tmerrshme.Më shumë se 800 shqiptarë janë vrarë vetëm në Plavë e Guci!!
Duhet falenderuar Zotin ,qe djali i Veli Niman Doçit ,SKENDER DOÇI ,i ka mbledhe djemte e diaspores se New Yorkut dhe me batalionin ATLANTIKU ka ardhur ne Luften e Kosoves ne vitin 1999 dhe sot eshte realizuar endrra e Veli Niman Doçit .Eshte realizuar endrra e juaj,Zoterinje te nderuar,KOSOVA ESHTE E LIRE dhe krenonu me festen e urime .Gjithmone ne gezime u ardheshim….
Operation Valuable Fiend: The CIA’s First Paramilitary Strike Against the Iron Curtain
Book Review/
Reviewed by Mithat Gashi/
After I escaped from Albania in the eighties, I had the opportunity to meet a number of Albanian personalities in the diaspora who had worked in different capacities with the Americans and the British during the late forties and early fifties to remove the communist regime in Albania. I also read Nicolas Bethel’s Great Betrayal published in 1984, and among others, I read Covert Action in the Cold War: US Policy, Intelligence, and CIA Opera¬tions by James Callanan (New York: I.B. Tauris & Co. Ltd, 2010), 268 pp., which devotes a chapter to “Albania OPC Intervention in Albania: An Experiment in Offensive Covert Action.” I also remember reading that Frank Wisner, the first director of covert CIA operations, referred to the Albanian case as, “a clinical experiment to see whether larger rollback operations would be feasible elsewhere.” A few months ago, Dalip Greca, the editor of Dielli, gave me Operation Valuable Fiend: The CIA’s First Paramilitary Strike Against the Iron Curtain by Albert Lulushi with a request to write a review.
Lulushi has given us a comprehensive interpretation of the CIA declassified documents on the failed covert activities by the Americans and the British to remove the communist government in Albania between 1949-1954. Lulushi’s interpretation of thousands of pages of documents and his review of hundreds of other primary and secondary sources increases our understanding of the events and adds to the body of knowledge on covert operations.
The context of the book about the need for “a broader spectrum of [American] covert actions” against the Soviet threat is provided in the first chapter (p. 7). According to Lulushi, the National Security Council (NSC) directive of June 18, 1948 sets the ground for such operations. NSC supported, “covert activities related to: propaganda; economic warfare; preventive direct action, including sabotage, anti-sabotage, demolition and evacuation measures; subversion against hostile states, including assistance to underground resistance movements, guerrillas and refugee liberation groups, and support of indigenous anti-Communist elements in threatened countries of the world” (p. 7).
The timing of the NSC directive perfectly matched with the efforts of King Zog, exiled in Egypt, to gain support from the Americans to topple the communist regime in Albania. King Zog was persistent in developing lines of communication with the United States.
Lulushi does not directly say it, but if the British, who had established Operation Valuable, had nothing to do in convincing the Americans to support a covert operation in Albania, Zog could be viewed as the ideologue that triggered the creation of Operation Fiend. King Zog presented convincing arguments that overthrowing the communist regime in Albania was in the interest of the west and in particular, the United States. The Americans agreed. But as it turned out, the United States did not have a well-designed strategy in establishing a Cold-War foreign policy. It took too much time to mobilize Albanian leaders in exile, to recruit and train volunteers, and then to send missions to Albania. The Soviets with expertise on counterintelligence helped the Albanian regime maintain control of the country.
The shifting relations between the Yugoslavs, Albanians, and Soviet communist leaders provided an opportunity for intervention. In January of 1948, Stalin urged the Yugoslavs to “swallow Albania” (p. 34). However, within six months, the Tito-Stalin split resulted in favor of the Hoxha regime. In June of that same year, Stalin expelled Yugoslavia from the Cominform. Five months later, December 23, 1948, King Zog expressed to the Americans that the timing was exceptional for a covert operation in Albania (p. 41).
In 1947, the Americans did not accept Zog’s proposal. Two years later, the Americans were ready, but not logistically prepared to help launch a swift operation. It took too long to develop and launch what would later be called the three-phase plan. The first phase was to create an Albanian Committee that wanted to remove the Hoxha regime. The Committee would take the responsibility for all activities against the communist regime in Albania.
Lulushi dedicates a full chapter on National Committee for Free Albania. It took many negotiations between the Albanian leaders in exile and the Americans to reach an agreement. Balli Kombëtar, Legaliteti, and Bloku Kombëtar Independent, the three major political parties in exile, wanted to liberate Albania from the communists. However, the leaders of Balli Kombëtar remained an obstacle; they did not want King Zog to reclaim the Albanian throne if the communist regime was removed, and they considered members of the Bloku Kombëtar “traitors”. Zog reassured both the Americans and the Albanian leaders in exile that after the overthrow of the Hoxha regime, a referendum would decide the form of government in Albania.
The second phase included propaganda activities and the training of Albanians to get them ready to enter in different parts of Albania. The third phase was the infiltration through “various means, including airdrops, beach landings, and overland border crossings” (p. 50).
However, time was running out. Lulushi points out that by July of 1949, the Soviets moved about three thousand advisers from Yugoslavia into Albania after the Tito-Stalin split. The Soviets practically ran every sector of the Albanian government. The Soviets had the expertise for counter-intelligence.
Making sense of all the de-classified documents, the author follows the progression of all events and sequences the facts in a story line. The book provides a detailed description of the creation of the National Committee for Free Albania (NCFA) and how the Committee functioned; it describes how, where and who trained the Albanian recruits; it provides itineraries and maps of the infiltration teams and their outcome; it dedicates two chapters on Kim Philby, and enough biographical information about the major parties involved in the operation; it shows the evolution of Project Fiend, the infiltration of Sigurimi agents in NCFA, and the involvement of the Yugoslav, Greek, and Italian intelligence services.
Contrary to Nicolas Bethel, Lulushi believes that Kim Philby was not the reason that Operation Valuable/Fiend failed. According to Lulushi, Philby was aware of the objectives and the strategy, but did not have the specific knowledge of the infiltration plans because the details of the operations were not shared between CIA and SIS.
However, referring to Kim Philby, Yuri Modin, the KGB controller for the “Cambridge Five” states, “He gave us vital information about the number of men involved, the day and the time of the landing, the weapons they were bringing and the precise programme of action… The Soviets duly passed on Philby’s information to Albanians who set up ambushes” (See Modin, Yuri. 1994. My Five Cambridge Friends, p. 123).
Lulushi argues that the majority of the “agents” infiltrated to Albania were captured after Philby was relocated to London, where ultimately he was forced to resign.
At the same time, in a new biography, journalist Ben Macintyre provides the following quote from Philby: “The agents we sent into Albania were armed men intent on murder, sabotage and assassination … They knew the risks they were running. I was serving the interests of the Soviet Union and those interests required that these men were defeated. To the extent that I helped defeat them, even if it caused their deaths, I have no regrets” (see Macintyre, Ben. 2014. A Spy Among Friends: Kim Philby and the Great Betrayal. London: Bloomsbury. Publishing. ISBN 978-1408851722.)
Macintyre believes that “James Angleton gave Philby over drinks the precise coordinates for every drop zone of the CIA in Albania.” A similar claim appears on Tim Weiner’s Legacy of Ashes: The History of the CIA, 2007, Doubleday. Weiner write, “Angleton gave Philby the precise coordinates for the drop zone for every agent the CIA parachuted into Albania” (p. 46).
Lulushi is in agreement with James McCargar who worked with Philby on Operation Valuable. McCargar argues that Philby would have not been able to provide the details of the operation in a timely fashion to lead to the immediate capture.
Throughout the book, the author discusses how the operation evolved over time. For example, how the OPC priorities shifted after [a] Greece was no longer a threat to be taken over by the communists, [b] Tito broke relations with Stalin; [3] the Soviet agents moved into Albania, etc. A more in-depth analysis of whether the operation was “a clinical experiment to see whether larger rollback operations would be feasible elsewhere,” would have added more to the book.
The book’s historical background on Albania between 1912 and 1949 could be improved. For example, the author points out that Zog’s agents assassinated Avni Rustemi to avenge his uncle’s death, Esat Pashë Toptani. There is speculation, but no hard evidence to conclude that Zog ordered the assassination of Rustemi. At the same time, the book does not mention that Zog was shot two times by Beqir Valteri as he was entering the parliament in February of 1924 and as a result Zog resigned his position as prime minister. Lulushi writes that Noli became the prime minister of a democratic liberal government. We may conclude that philosophically Noli believed in some form of liberal democracy, but he did not come to power through free, fair, and competitive elections. In another section, Lulushi writes that when the Italians invaded Albania, King Zog “took the gold reserves of the Albanian National Bank, estimated at three million gold coins, and the crown jewels, which were part of the national treasurer….” The communist authorities in Albania have also accused Zog of stealing the gold from Albania’s national treasury. Did King Zog steal from the national treasury? The author quotes a BGFIEND document as a source, which makes the claim questionable.
Lulushi refers to the Albanians who collaborated with the British and the Americans to topple the Hoxha regime as secret agents. However, the Albanians saw themselves as volunteers who collaborated with the Americans, the British, or the Italians for a common goal: to remove the communist regime in Albania.
The book is worth reading. Students of covert operations may find the descriptive details to be lengthy, but the facts are narrated well, and the last chapter on the lessons and the legacy of Project Fiend puts the information in a greater context. The book is organized into 18 chapters, a prologue, an epilogue, and an introduction. References are provided as endnotes, organized by chapter. The bibliography contains two parts. The CIA BGFIEND documents are listed on pages 297-308 both by volume and alphabetically. Pages 308-317 provide a list of books, articles, online sources showing the date that the sources were accessed, and interviews that the author references. There are 16 pages of photos with captions. A list of maps, acronyms, cryptonyms, and pseudonyms, and a note on the pronunciation of Albanian names is also provided.
Readers interested in the primary source documents now have an opportunity to access some of the BGFIEND documents online at http://www.foia.cia.gov/
The implications for future research would be to examine Sigurimi archives in Albania and the archives of Albania’s neighbors, particularly Greece, Serbia, and Italy (including the Vatican). An examination of all the documents would provide a much better picture for the reader on operation efforts to remove the communist regime in Albania.
*. Operation Valuable Fiend: The CIA’s First Paramilitary Strike Against the Iron Curtain By Albert Lulushi. Arcade Publishing, 2014, 326 pp., endnotes, bibliography, maps, illustrations, pictures, index. $24.95.
Publikoi,Dielli, 28 Nentor 2014
PARA TE VERTETES HESHT EDHE ZOTI
Bisede e shkurter me shqiptarin ortodoks nga Reka e Eperme- Branko Manojloskin, lidhur me deklaraten e fundit te Liljana Sinadinovska- Andreevska , moter biologjike e Branislav Sinadinovskit, kusherinj te Brankos./
Nga Iliaz KADRIU/*
Konvertimet nga nje besim ne nje besim tjeter, nga nje komb ne nje komb tjeter nuk jane te lehta dhe pa pasoja. Sa eshte i rende dhe i dhimbshem konvertimi i pare, po aq ose me shume eshte permiresimi i tij, respektivisht kthimi ne gjendje te pare. Ne kete drejtim, shume shqiptare ortodokse te Rekes se Eperme ( dhe jo vetem te saj ), fillimisht te padishem dhe te pavetedishem per pasojat e mevonshme , pranuan rreshqitshem dhe lehtesisht te konvertohen ne MAQEDONE duke ruajtur ortodoksine ne dem te kombit shqiptar.
Me te lexuar ne Alsat deklaraten e Liljana Sinadinoskes, lidhur me qendrimet e saj per vellaun Branislav Sinadinoskin, ” se Branislav Sinadinoski nuk eshte shqiptar, por mashtrues ordiner ” , e thirra ne telefon mikun tim dhe bajraktarin e ceshtjes se ortodokseve shqiptare per Reken e Eperme, Z. Branko Manojloski, i cili ne kohe te fundit jeton veres ne Reke , kurse ne dimer kthehet ne pjesesn veriore te Chicago-s.
Ashtu sic u morrem vesh, Branko fiks ne ora 12:00 me priste ne restoranin e caktuar per takim.
Branuko, me thuaj: cka din ti per Branislav Dinadinoskin ? Kush eshte ai dhe nga i ka rrenjet?
– I ati i Branislav Sinadinoskit ishte Joaqim Sinadinoski. Kurse nena e Joaqimit ishte Keva e cila ishte motra biologjike e nenes time Zafirkes. Qe te dyja dem baba dem kishin lindur dhe rritur ne Belicice te Rekes se Eperme, ku kishin llafosur vetem shyp, pasi qe fshati yne dhe te tjeret per rreth llafonin shyp. Pleqet dhe prinderit tane nuk dinin maqedonisht. Te gjithe kuvendonin shyp. Kjo eshte e verteta e xha Brankut dhe e verteta e Zotit.
-Pastaj, vazhdon Branku: mbiemri yne eshte Tanashi e jo Manojloski. Me renjen e Perandorise Osmane, Serbia mbiemrin Tanashi na i beri Tanasheviq aty kah vitet 1870. Pas mbarimit te Luftes se Dyte Boterore, motra ime e madhja , me morri per dore gjer ne oficari per te marre certifikaten e lindjes. I punesuari ma leshoi certifikaten me mbiemer Manojloski duke na thene edhe mua edhe motres se ketu e tutje do jemi Manojloski e jo Tanasheviq, sigurisht per te humbur gjurmet e mbiemrit te mocem Tanashi.
– Xha Branku akoma vazhdon: nje dite ne kishen Shen Bigorski, takova rastesisht priftin dhe i kerkova ne prezencen time te hulumtoje rreth mbiemrit tim te vjeter Tanashi. Pas disa hulumtimesh neper librat e mocem- regjistrat e viteve 1870-80, prifti e gjeti mbiemrin e vertetet dhe me tha: PRA TE VERTETES HESHT EDHE ZOTI. Ne kete rast edhe prifti kun foli gje. I thash se kjo eshte e verteta e cila ne kete moment ka nevoje per guxim, kurajo dhe perkushtim. Familjet tona te Tanashajve flitnin vetem gjuhen shqipe te dialektit te Rekes se Eperme, te cilen ne studimet e tij te thella gjuhesore e permend edhe studjuesi me renome boterore Robert Elsie.
– Z. Manojloski me tregoi edhe kete: kryetari aktual i Struges Zijadin Sela e kishte thirrur ne dreke dhe gjate bisedes , ne mes tjerash me tregoi se Sela i takonte PDSH-se e jo BDI-se. Pa u habitur fare i thash: Branku nuk merret me politike, por me te verteten te ciles nuk i frigohet aspak, pasi qe te dyja nuk shkojne bashke.
Gjersa ishim duke ngrene me tha se kishte pasur qejf qe sa te jete gjalle ta tregoje me te madhe te VERTETEN e shqiptareve ortodokse ne Reken e Eperme, e cila te tjeret ne fillim do ti mundoje sa te pastrojne me vetvehten dhe perfundimisht do t’ju ndihmoje ta gjejne vehten dhe te kthehen ne rrenjet e te pareve te tyre, perndryshe rahati nuk do te kene as edhe ne boten tjeter.
Ne fund dua ti kujtoj lexuesit se para disa ditesh ne hotelin Palace te Shkupit ne prezencen e shume te pranishmeve, Branislav Sinadinoski promovoi vepren e tij me titull: ” Shqiptaret Ortodokse ne Republiken e Maqedonise” ku sipas autorit ne keto troje qe nga koha pellazgo-ilire jetojne me shume se 70. mije. Ne te njejten kohe dhe ne te njejtin vend u be promovimi i librit te gruas se tij znj. Gordana Sinadinoska me titull ” Rilindesit Shqiptare”.
Ne baze te informacioneve shume te sakta nga Komuniteti Shqiptaro-Amerikan ne Cikago, ju njoftojme se se shpejti ky komunitet ne bashkepunim me shoqatat e interesuara kulturore , do te beje promovimin e te dy librave te lartecekur ne Qendren Shqiptare ne Chicago dhe poashtu te Kisha Ortodokse Shqiptare ku do te jene prezent te dy autoret e veprave te cekura.
*ILAZ KADRIU, Prof.
(Autori i ketij shkrimi kaqene kryetar i Komunitetit Shqiptaro-Amerikan ne Illinois me seli ne Chicago si dhe bashkepunetor i ngushte i Presidentit historik te Kosoves dr. Ibrahim Rugoves)
HISTORIA E GIORGIO AMBROSOLIT TË KUJTON SKANADALET BANKARE NË SHQIPËRI
Nga ELIDA BUÇPAPAJ/
Në Shqipëri këto gjashtë muajt e fundit kanë ndodhur dy krime ekonomike të nivelit më të lartë shtetëror. Vrasja e drejtorit të Credins Bank Artan Santo dhe vjedhja e Bankës së Shtetit Shqiptar, që u shoqërua me arrestimin e Guvernatorit dhe të disa zyrtarëve të këtij institucioni.
Deri tani shteti shqiptar nuk ka zbardhur asnjë nga këto krime, të cilat duhet t’i zbardhë me çdo kusht. Asnjë investitor i huaj nuk ka siguri të vijë në Shqipëri, nëse vendi nuk garanton shtetin ligjor. Shtet ligjor i dënon shkelësit e ligjit, pa marrë parasysh postet e larta që ata mbajnë, prandaj thuhet se “të gjithë janë të barabartë përpara ligjit”.
Megjithë pengesat, barrierat, vështirësitë, gjithçka duhet të jetë e tejkalueshme, sepse në një sistem demokratik, shteti i së drejtës duhet të triumfojë. Ne të gjithë duhet të besojmë se në Republikën e Shqipërisë duhet të ketë shtetarë të aftë e të ndershëm që ta kryejnë me devocion detyrën ndaj shtetit dhe qytetarit. Sepse ndryshe sistemi demokratik do të degradojë në sistem mafioz.
Këto ditë televizioni publik italian RAI UNO shfaqi filmin – “Qualunque cosa succede” –Çfarëdo që të ngjasë-, një miniseri televizive kushtuar Giorgio Ambrosolit. Një film kushtuar po Ambrosolit, me titullin “Un eroe borghese“, mban firmën e Michele Placidos.
Po kush ishte Giorgio Ambrosoli? Duke cituar Carlo Azeglio Ciampi, ish-Presidentin e Italisë « Giorgio Ambrosoli ishte një qytetar italian në shërbim të Shtetit, i cili thjeshtësisht dhe normalisht kreu detyrën». Ndërsa në fjalët që motivojnë Medaljen e Artë të Vlerave Qytetare midis të tjerave thuhet se “Giorgio Ambrosoli ishte shembull i shkëlqyer i sensit të lartë të detyrës dhe të integritetit moral absolut, deri në sakrificën ekstreme”.
Më thjeshtë, Giorgio Ambrosoli ishte një avokat profesionist me kompetenca, shumë i aftë dhe i ndershëm që sakrifikoi jetën për hir të vlerave të shtetit ligjor.
Pas crack-ut të Bankës Private të Italisë, Giorgio Ambrosoli emërohet në shtator të 1974 prej guvernatorit të atëhershëm Guido Carli komisar likuidues i kësaj banke, me qëllim hetimin e situatës ekonomike, ku dyshohej për krim ekonomik. Siç rezultoi, në këtë aferë mafioze kishte përfshirje të politikës, eksponentëve të financës së lartë, deri të figurave të Vatikanit si dhe mafies siçiliane këtej e përtej oqeanit, do me thënë në SHBA, që e kishin kthyer Bankën Private të Italisë në një kupolë të krimit të malavitës dhe shtetarëve të korruptuar.
Duke qenë se fjala ishte për fitime me miliona e miliona dollarë, Giorgio Ambrosoli merr sinjale kërcënimesh menjëherë sapo emërohet dhe pesë muaj pasi kishte marrë detyrën, në shkurtin e vitit 1975, i ndërgjegjshëm për situatën kritike, ai do t’i shkruante një letër së shoqes, ku i linte amanet rritjen e fëmijëve. Në fakt, ajo që priste do t’i vinte 4 vjet e sa më vonë, në 12 korrikun e 1979, kur ai gati e kishte mbaruar detyrën që kishte caktuar vetes, të paraqiste prova të mjaftueshme kundër Michele Sandonan, pronarit kryesor të Bankës Private të Italisë që kishte shumicën e aksioneve. Sandonan drejtësia do ta dënonte me burgim të përjetshëm, me akuza të provuara për veprimtari kriminale mafioze dhe si mandant (porositës) i vrasjes të Giorgio Ambrosolit.
Që kur e mori detyrën e deri në vrasje, Giorgio Ambrosoli pati pak mbështetës nga ana e shtetit, aq sa dukej sikur shteti mbante anën e mafies. Ndërkohë ai kishte mbështetjen e guvernatorit të Bankës të Italisë, Paolo Baffit, i cili kishte zëvendësuar Guido Carlin dhe të Mario Sarcinellit, që atë kohë ishte nëndrejtor i Bankës së Italisë dhe përgjegjës për mbikqyrjen e bankave të kreditit.
Për t’i dhënë goditjen përfundimtare Giorgio Ambrosolit, drejtësia e kapur italiane, në marsin e 1979, vetëm katër muaj përpara vrasjes, arreston edhe të dy mbështetësit e tij, Guvernatorin Paolo Baffi dhe Mario Sarcinelli, që akuzohen nga Prokuroria e Romës për shpërdorim të detyrës dhe favoritizëm personal. Sarcinelli u arrestua dhe doli nga burgu vetëm pasi u shkarkua nga detyra, ndërsa Baffit iu shmang burgu për shkak të moshës.
Arrestimi i dy figurave të shquara të botës të financës u prit me indinjacion të thellë dhe manifestime solidariteti, ku vlen të përmendet një apel publik i firmosur nga 147 ekonomistë nga më të famshëm të Italisë. Paolo Baffi dhe Mario Sarcinelli dolën të pafajshëm, por Baffi nuk pranoi më të vijonte detyrën e Guvernatorit të Bankës të Italisë, të cilën pas tij në gushtin e 1979, vetëm një muaj pas vrasjes të Giorgio Ambrosolit, e mori Carlo Azeglio Ciampi, i cili në vitin 1999 për dy mandate rresht, do të ishte Presidenti i Republikës Italiane.
E tregova këtë histori e cila ka shumë ngjashmëri me aktualitetin shqiptar, sa i përket krimit ekonomik, për të treguar se lufta kundër shkelësve të ligjit nuk ka lindur as sot dhe as dje, se kjo luftë është permanente dhe ku fitues duhet të jetë gjithmonë shteli ligjor dhe qytetari, pavarësisht bindjeve politike.