• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Të herëshëm ishim – Barkat e qepura ilire!

March 27, 2014 by dgreca

Nga Fahri Xharra/

E pa mundur dhe shumë e vështirë të mos e lidhësh historinë tonë me zbulimet e nënujit dhe të nëntokës që vazhdimisht na befasojnë me mrekullitë e të kaluarës sonë . Sa më shumë po zbulohet , po gjurmohet  dhe  po publikohet po shifet që historia na i ka ruajtur shënimet e saja në mënyrë të virgjër që një ditë të na e thotë ato që nuk guxonim ti thonim ne. Nuk guxonim , por edhe nëse guxonim  flisnim me të ”ndëgjueme ” , se nuk kishim prova. Provat , ah provat!

Sa e paturpshme më duket kur  më thonë që po kërkoj për të gjetur shqiptar në shpellat e Azisë , në jashtëtokësorët , në gjithësi. Ne një anë mosdija dhe qëndrimi absolut në  përkrahjën padhëmbje në mosdijën individuale  dhe atë kolektive, e në anën tjetër dëshira e  qëllimshme për mohimin e çdo gjëje shqiptare dhe  dhe të kaluarës së saj. Deri sa fqinjët e nxjerrin vetvetën të vjetër dhe vendas të këtyre tokava , të vjetër mbi 8 000 vjet ; disa nga ne në mënyrë absolute mundohen të zhvlerësojnë çdo gjë.

Por  kur të iu them që ne i kishim edhe barkat e qepura,  që ato ishin pjellë e mendjes së të parëve tonë për ta lehtësuar bartjen , lëvizjen dhe komunikimin ndërnjerëzor ; në atë kohë nuk kishte as  sllavë e sa turq këndej pari.  Barka e qepur e  gjetur këto ditë në ujërat e njlmtë të Kroacisë ,  që sipas arkeologëve daton mbi 3200 vjet e vjetër , është një falemnderim që na e ka bërë natyra duke na i ruajtur reliket e kohës që në kohën e sit të dokumentojmë që ishim këndej pari kur nuk kishte njeri tjetër , ishim  ne.

”Një barkë e kohës së Bronzit u gjet në Mesdhe ” shkruan gazeta Le Point.fr , duke i falëmnderuar syqeltësisë së një  peshkatari ”.Pra në lagunën Zambratia në Kroaci , arkeologët nën-ujor ia dhanë dritën një barkeje të vjetër mbi 3200 vjeçare , të mëshehur në fundin e detit . Një shpërblim i natyrës me ruajtjen e saj.

” Ky është një zbulim i jashtëzakonshëm ” thoshte  e ngazëlluar Giulia Boetto , arkeologe detare e ngarkuar për hulumtime nga CNRS . E gjithë kjo ishte një vazhdim pune e bashkeshortëve kroat Ida Konçanit ( arkeologe) dhe burrit të saj Marko Uhaç (Ministër i Kulturës së Kroacisë ) të cilët që në viti 2008  në bazë të shenjave që iu kishte dhënë peshkatari , kishin ndërmarrur zhytje- hulumtim , dhe i kishin sjellur mbi ujë provat e një barkeje që mendohet të ishte romake (?) Por , falë rezultaeve të sondimit me karboni C 14 u pa që objekti ishte i kohës para romake , nja 1200 vjet para Krishtit. S´kishte as Romë atëherë , e as perandori Romake.
Fjala ishte për një konstrukt plotësish i veçant , tipik për Detin Adriatik :

“Barkat e qepura” ishin një teknikë e posaçme lundrimi e jetësuar në Adriatik , deri në ardhnje e romakëve, dikush thotë epokën romake. Mjeshtëria ishte në ate që dërrasat mbaheshin ndër veti me një “qepje” me litarë bimor.. Këta litarë futeshin nëpër zgavrat të cilat shpoheshin nëpër dërrasa , dhe këshu e krijonin tërësinë  që qëndronte.

Nga kjo barkë e madhe apo anije e vogël ,kanë mbetur vetëm 7 m nga gjatësia  dhe 2,5 m  nga gjerësia e sajë . dmth lidhjet dhe pjesa thetër është kalbur. Pjesa e mbetur pra është pjesërisht e ruajtur mirë. Dërrasat ishin  nga druri i bredhit ,verrit dhe elmit.

 

“Mënyra e rregullimt , teknika e të lidhurit dhe e të përforcuarit të dërrasave ndër veti , ishte tipike për Histritët dhe Liburnët dhe  me këte mund të the me sigurinë më të madhe se ishte fjala për një mjet lundrues të ndërtuar nga njerëzit  local” -thot arkeologëja Giulia Boetto.

Por nuk mbaron me kaq , arkeologët kroat  , nja disa qindra metra largë anijës së vogël gjetën mbi një sipërfaqe të madhe prej më shumë se një hektar  shumë shtylla të drurit, të cilat   ishin mbajtëset e shtëpive e vjetra mbi ujë. Pas analizimit bathymetrik te gjirit, qeramikave dhe kockat e kafshëve të ndryshme të gjetura në vendin e përmendur, duket se epokën e bronzit, gjiri ishte në të vërtetë … një lagunë.

 

Se ç’më ra laku në fyt dhe gati ma zuri frymën; gati më ngufati kur e pashë të shkruar që nuk paskemi vazhdimësi nga ilirët, se qenkemi të mbirë mbi këta mijëravjeçarë nga farët e kërpudhave të sjella nga Azia në një vend që i “kishte” banorët e saj që moti. E ne si ardhacakë, të vendosur si për “gjynah” në malet dhe bjeshkët e Ilirisë “pritnim” leje që të vazhdonim jetën. “Mirësia e vendasve” si kundërshpërblim për shërbimet që i bënim na mundësoi të bëhemi ata që jemi. “Duhet t’ua dimë për nder” që na dhanë pak tokë, pak ujë dhe pak frymë’! A jemi ne në vete? Po kush e pranon këtë? Ne duhet të jemi plotësisht të shitur, plotësisht të pagjak që të alivanosemi nën ndikimin e aromës së joshjes për të mohuar çdo rrënjë tonën. Krim! I madhi Gjergj Fishta kishte për të thënë: “O Perëndi a ndjeve, po lanë pa Histori dhe e kishte për ta fajësuar Zotin: “E ti rri e gjuen me rrfé, lisat n’per male kot!”.

Çudi! Liburnia! Çudi Histritët!

“Si ta përshkruajmë Liburninë?  Po, si një thesar të gjetur të vlerave unike të përzierjes së trashëgimisë natyrore, kulturore dhe historike.(“Liburnët, të parët e shqiptarëve” nga fxh)  Liburnia shkruajnë kroatët është një simfoni e pamjeve dhe e zërave nga aroma e shijeve dhe e kultit. Primorja dhe Gorski Kotari ( Kroacia e sotme) shtrihen mbi atë që dikur ishte pjesa perëndimore e asaj bote antike dhe mistike, e thurur si pëlhurat në veket e lashtësisë; nëpër thellësinë e hapësirës dhe kohës. Bota e natyrës, me llojllojshmërinë e saj ishte e bekuar nga Zoti. Valët specifike të habitatit të Alpeve Dinarike dhe ngrohtësia e Adriatikut, e bëjnë reliefin që të zgjon krenarinë e një toke të trashëguar. Pozita gjeografike e kësaj pjese të Ilirisë që e bënte lidhjen më të shkurtër në mes qytetërimeve të Mesdheut dhe asaj të Evropës Qendrore ishin të bekuar për një rënie të domosdoshme në lakminë historike. Historia e saj është aq e pasur sa trashëgimia natyrore nga ajo. Në një tokë aq të vogël shekujt e tërë janë përplasur me pushtues dhe mbrojtës, me luftëra dhe tregti, dhe famë e kulmim historik; deri në rënie në duar të ardhësve që ndërroheshin pa mëshirë. Liburnia në gjeografinë e lashtë ishte toka e Liburnëve, një tokë përgjatë Adriatikut verilindor, në kohët e sotme Kroacia, kufijtë e të cilit lundronin në zgjerimet e tij duke e rritur dominimin e Liburnisë në mes të shekujve 11-të 1 të epokës sonë.

 

Filed Under: Histori Tagged With: Fahri Xharra, Të herëshëm ishim - Barkat e qepura ilire!

IKJA E NOBELISTES POLAKE WISLAWA SZYMBORSKA

March 27, 2014 by dgreca

Nga Arjan Th. Kallço/ Disa vite më parë, disa miq të mi italianë më sollën një përmbledhje me poezi të poetes polake që dilte me njërën prej gazetave më të mëdha. Në kopertinën e librit, e thjeshtë dhe me disa ngjyra të bukura që të japin imazhet e natyrës, emri i saj të duket i vështirë për t’u shqiptuar, por kur shikon se është nobeliste, atëherë hyn e depërton thellë në botën e saj të pasur dhe tepër jetësore. Kam përshtypjen se hyra një pasdite në shtëpi dhe dola pas disa orësh, i befasuar nga vargjet e saj që më pas disa prej poezive edhe i përktheva, edhe pse të përkthera në gjuhën italiane. Të duken imazhe që vetë i kishe jetuar dhe po i jetoje tek i lexoje më një endje të madhe. Por sot lajmi se ndëroi jetë poetja që dhimbjen e ngriti në lavdi, sikur më shtun që t’i rikthehem librit të saj me poezi, vendosur diku në morinë e librave të shumtë që janë në pritje të shfletimeve. Kush do që i lexon, befasohet dhe sikur bien në një flirt dehës, ëndërr që do të të vinte keq që të mbaronte. Ëndrra e jetës së saj sot mopri fund, por jo ëndrrat e vargjeve të saj. Wislawa Szymborska, u nda nga jeta në moshën 88 vjeçe, është fituese e Çmimit Nobel në Letërsi në vitin 1996. Lindi në vitin 1923 në Kornik, pranë Pozanit. Fati i buqëqeshi jashtë shtetit, kur filloi të botohen për herë të parë në vitin 1960 me përkthimet e poezive të saj në Gjermani, Angli, Rusi, Suedi. Në kujtimet e përkthyesit të saj në gjuhën italiane, Pietro Marchesani, shohim se çfarë natyre merr miti i saj i poetes KULT.

Si e takuat Nobelisten?

E njihja poezinë e saj prej vitesh, duke qënë një studiues i letërsisë polake dhe ajo një prej figurave më të rëndësishme në Poloninë e pasluftës. E takova vetëm 4 vjet më parë në Krakovia, në shtëpinë e saj.

Szymoborska ia del mbanë me një stil të thjeshtë dhe të thatë të na befasojë me poezitë që e çajnë sipërfaqen, në dukje banale të realitetit, duke e lënë të shihet sythi i pafundësisë që fshihet në çdo gjë të krijuar? A nuk është kështu?

Po kështu është, një figurë jashtë së zakonshmes, e jashtëzakonshme në poezinë e saj. Bën atë që të tjerët nuk e bëjnë dot. Sigurisht është pas ideologjive, gjuhëve të përgjithësuara dhe aderon tek realiteti në një mënyrë të jashtëzakonshme. Realiteti i kapur në të veçantën e vet. Në poezinë e saj çdo fjalë është thellësisht me kuptim, në atë që thotë dhe që e lidh thjeshtësinë e gjuhës me kompleksitetin e jashtëzakonshëm të mendimit. Unë besoj se suksesi i saj në të gjitha vendet perëndimore dhe Amerikë qëndron në faktin se aderon shumë mirë me realitetin dhe flet një gjuhë moderne që  është komplekse.

Poetja brumos imazhe konkrete me një përzjerrje ironie që e lehtëson poezinë nga çdo pretendim pikërisht kur qendra e vargjeve të saj duket se janë pyetjet e mëdha dhe kuptimi. Si e gjykoni këtë përafrim të temave të mëdha dhe të buzëqeshjeve?

Ironia është një komponent thelbësor jo vetëm i poezisë së saj, por edhe i personalitetit. Kjo i bën të lehta poezitë e saj dhe që e transformon pathosin në një buzëqeshje, por gjithmonë inteligjente.

Cilat janë vështirësitë kryesore të përkthimit me të cilat u ndeshët?

Szymborska prapa kësaj thjeshtësie fsheh një dituri gjuhësore dhe letrare të jashtëzakonshme. E përdor shumë gjuhën e bisedës që në dukje duket e lehtë dhe e thjeshtë, por është rezultat i një ndërtimi krejt kompleks : frazeologjizma, struktura sintaksore të një lloji, ndonjëherë edhe neologjizma, përdorim të proverbave, nga të cilat merr njjë pjesë apo elementë, ose merr dy dhe i përzjen bashkë, i jep një kuptim të ri, duke i ruajtur të dy segmentet bashkë, një kalim tek kuptimet origjinale. Një poezi me një kompleksitet ekstrem për përkthyesin. Është e vësjtirë të përkthehet, si gjithë poezia e saj.

Sa e rëndësishme është tek Szymoborska aftësia e mrekullisë, e çudisë, ta shohë çdo ditë botën, siç deklaroi me rastin e dhënies së çmimit Nobel? Nga lind ky vizion?

Duke e marrë në konsideratë se bëhet fjalë për një person që i ka kaluar 80 vjet, është e pabesueshme që ka të njëjtën habi, mrekulli që kanë fëmijët 3-4 vjeçarë, që siç thoshte Emile Zola, në saj të kësaj habie, arrijnë ta shohin universin në brendësinë e vet. Ky është një komponent shumë thelbësor tek poezia e saj.

Ndonjëherë tek tekstet e saj duket pak melankoni që si hija e një gjysëmdrite, duket se i jep kontrast më të madh shikimit drejt piksës së fundit të historisë së njeriut. Nga lind kjo melankoni?

Sigurisht nga përvojat historike. Është një shkrimtare që jetoi përvojën e totalitarizmit nazist, komunist, humbjet, vuajtjet, edhe ato që të jep jeta, por brenda saj ka një pranim të jetës… ka një varg të bukur në një poezi : E kap jetën nga një gjethe, u ndal? E vure re? A u ndal të paktën një herë? Jeta siç thotë ajo është e vetmja gjë që kemi dhe ia njeh asaj vlerën e madhe.

 

 

Filed Under: ESSE Tagged With: Arjan Kallco, IKJA E NOBELISTES POLAKE, WISLAWA SZYMBORSKA

Historia përsërit vetveten, por për fat të keq udhëheqësit rusë asnjëherë nuk kanë nxjerrë mësime

March 27, 2014 by dgreca

Nga Hajro Çini-M.A. Economics/

Po ti referohesh historisë, që nga koha kur Xhenxhiz Khani formoi kombin rus, drejtuesit rusë, me përjashtim të Pjetrit të Madh dhe pas tij Katerinës së Madhe (që ishte gjermane), pothuaj të gjithë të tjerër kanë treguar një nivel shumë primitiv drejtimi shteti dhe po ashtu edhe nivel shumë të ulët sjellje ndërkomëtare.  Kjo ka shkaqet e veta, por qëllimi i këtij shkrimi nuk është analiza e këtyre shkaqeve, por çfarë ka ndodhur realisht nëpër shekuj. Nuk gjendet asnjë rast, kur Rusia nuk i ka shërbyer, pa dinjitet, me statusin e luftëtarit primitiv fuqisë më të madhe perëndimore të kohës (më saktë anglosaksonëve), kur kësaj fuqie i është dashur kjo shërbesë. Natyrisht nuk ka qënë as parimi, as nderi, bile shpesh as edhe vetë interesi i Rusisë, thjesht ka qënë pagesa që ata kanë marrë. Jo rrallë në mënyrë të neveritsheme.

Kur Turqia ishte shtet shumë i fuqishëm dhe modern, Rusia, të paktën në pjesën Europjane ishte gjysmë vasale e saj. Kur Turqisë po i kalonte koha e shkëlqimit, dhe në Europë, Britania e Madhe, pasi kishte bërë e para Revolucionin borgjez dhe kishte hedhur sytë nga Lindja e Mesme, ajo pagoi Rusinë, dhe kjo e fundit luftoi për 20 vjejt kundër Turqisë dhe Britania e Madhe mori Lindjen e Mesme. Kur Napoleoni mbyti revolucionin e përgjakshëm francez, dhe nuk lejoi Britaninë e Madhe të kontrollonte Francën, por përkundrazi, ju kthye asaj me një bllokadë kontinentale, Britania e Madhe i kërkoi shërbimin e radhës Rusisë. Por cari ja kishte frikën Napoleonit dhe nuk kërceu. Britania Madhe bleu të birin e carit, që pasi vrau të atin me ndihmën e agjentëve anglezë, mori pushtetin dhe ju bind diktatit të Zotit të radhës. Rusia luftoi për 20 vjet, dhe shpesh u disktretitua në fushën e betejës nga Napoleoni. Por këto luftëra e lodhën shumë Francën dhe në një betejë përfundimtare me Anglinë në Waterloo, ku kjo e fundit pothuajse e humbi luftën dhe po të mos kishte qënë për mareshalin Prusian Blyher do të ikte me bisht ndërshalë nga fusha e betejës, siç i kishte bërë Napoleoni të gjitha fuqitë europjane. Pagesa që Anglia i pagoi Rusisë gjatë epokës napoloeniane ishte kaq e rëndë, sa Kryeministrit anflez William Pitt, (I riu) ju desh 40 vjet të lante borxhet.

Vetëm në kohën e Bismarkut, që me një dorë të hekurt i kontrolloi të gjitha fuqitë kontinentale europjane, Rusia nuk pati shans të fitonte këstin e vrasësit me pagesë, sepse kançelari i hekurt ja kishte prerë të gjitha shtigjet.

Erdhi lufta e parë botërore. Rusia ju shtrua përsëri fatit si shërbyese e bindur e anglosaksonëve, por edhe në këtë rast Gjermania ja doli mbanë nëpërmjet agjentit të rekrutuar të spiunazhit të saj, Leninit, të cilin e hodhi në Rusi të krijonte trubullira. Ai duke përfituar nga injoranca dhe primitivizmi i llumit rus, arriti të marrë pushtetin dhe të dalë nga lufta duke firmosur paqen e Brest Litovskit, në kushtet më të rënda për Rusinë.

Por fati i buzëqeshi përsëri pak vite më vonë, kur po ashtu si edhe me Francën, Rusia ishte në fillim në krah të Gjermanisë. Anglosaksonët, si mjeshtra të vërtetë të rusëve, e gjetën të çarën, dhe e kthyen Rusinë në anën e tyre. Rusët luftuan dhe me ndihmën e Anglisë fituan edhe gjysmën e Europës. Kur anglosaksonët nuk kishin më ndonjë fuqi që ti konkuronte, dhe që të ishin gjithnjë të freskët, sepse pa një kundërshtar edhe ata përgjumen, e kthyen Rusinë (tashmë BRSS) në armik të ftohtë dhe e mbajtën në këtë status deri sa e gjunjëzuan totalisht, dhe kur situate ndërkombëtare po ri konfigurohej.

Tani edhe në marëdheniet Anglosaksonë – Rusë ka moment që ngjajnë si dy pika uji. Kur Amerika ishte e angazhuar në Vietnam, BRSS fitoi një farë gjallërie, dhe sapo në Amerikë u bë president një njeri i ndershëm, i urtë dhe mjaft paqësor (Jimi Karter) BRSS shkëputi frerin dhe u hodh në mësymje jashtë zonës që anglosaksonët i kishin lejur. Shkuan dhe pushtuan pa asnjë provokim Afganistanin. Edhe atë e pushtuan me një efiçensë dhe efikasitet të frikshëm. Brënda 48 orëve. Ky akt e shkundi Amerikën dhe populli paqedashës amerikan ju kundërpërgjigj me një president shqiponjë. Të madhin Ronald Reagan, i cili shpalosi të gjithë pathosin e tij për lirinë e njerëzve dhe të gjithë energjinë e tij për të shkatërruar perandorinë e djallit. Brënda 12 vjetësh BRSS u tkurr në një Rusi të zvogluar, të shkatërruar ekonomikisht, moralisht dhe në çdo pikëpamje tjetër.

Pas disa luftërash jo shumë të suksesshme në Afganistan dhe Irak, dhe pasi në krye të USA erdhi një demokrat tjetër paqësor, i urtë dhe paqedashës (Presidenti Obama), si në vitet 70, Rusia tregoi se nuk kishte nxënë asnjë lloj mësimi nga historia. Pa asnjë pikë llogjike pushtoi me të njëjtin intensitet si dikur Afganistanin, Krimenë.

Krimeja

Rusia në Krime kishte arritur më të mirën e mundhshme me marrëveshje ndërkombëtare të garantuara nga USA dhe Anglia. Nuk i duhej asgjë më tepër. Ajo marrëveshje kishte çarmatosur nga armatimi bërthamor Ukrainën, i kishte dhënë të drejta të garantuara bazës së rëndësishme te Sevanstopilolit etj. Krimeja është një nga zonat më të varfëra të asaj pjesë të botës. Kievi harxhonte 1 miliard euro në vit, që të rriste nivelin e jetesës nga mjerimi në varfëri atje. Këtë barrë financiare e mori përsipër, krejt pa mend, Rusia tani. Dhe jo vetëm kaq. Agresioni rus zgjoi përsëri botën për primitivizmin, mungesën totale të civilizimit të udhëheqësve rusë. Ajo zgjoi Europën, që kishte rënë në gjumë letargjik deri në mosmirënjohje të plotë kundrejt USA, kërcënimi ushtarak i të cilës kishte mbajtur nën kontroll edhe BRSS-në. Ai akt zgjoi përfundimisht edhe USA, dhe unë jam i bindur se populli amerikan do ti kundërpërgjigjet me një Reagan të ri, me një shiponjë republikan. Brenda 8-12 vjetësh bota do të shohë përsëri, pas një kuazi lufte të ftohtë, një Rusi të nëpërkëmbur. Ajo do të lëshojë edhe ato pjesë në Çeçeni apo ish republika që ajo ka ndërhyrë brutalisht me pretendime alla-Milosheviçiane. Thënë shkurt, Putin ka korrur një fitore si të Pirros sonë në portat e Romës. Por ndryshe nga Pirro, kjo e Putinit nuk ka pikën e dinjitetit.

Rusofilizmi si një tregues sinjifikativ i nivelit të ulët të ndërgjegjes kombëtare të shqipfolësve të majtë.

Ngjarjet në Krime nxorrën nëpër rrjetet sociale edhe një dukuri të venitur prej kohësh në Shqipëri. Rusofilinë. Kjo ndjenjë nuk ka eksiztuar asnjëherë midis shqiptarëve deri në fillim të shekullit XX, kur policia sekrete ruse e Xherxhinskit, kishte filluar të rekrutonte disa kokrra. Ndër të parët Ali Kelmendin, të cilin e sollën të përhapte idetë e komunizmit internacionalist (në thelb rusofilinë). Ky aktivitet u rrit dukshëm gjatë viteve 1941-1944 për të arritur kulmin në periudhën 1948-1959, kur një pjesë e konsiderueshme e llumit shqiptar, të inkuadruar në Partinë Komuniste, shkuan të “shkolloheshin” nëpër akademitë e spiunazhit rus. Edhe pse pas prishjes me Hrushovin, diktatori shqiptar, vrau dhe burgosi shumë rusofilë, jo për patriotizëm, por për sigurinë e tij personale, edhe nëpër burgje, rusofilët vazhduan të jenë të tillë, dhe besnikërinë kryesore ata edhe sot ja kanë Rusisë, edhe pse jo rusë. Ndoshta të vetmit jo rusë, kaq rusofilë. Duke ju referuar historisë së trishtë që Rusia ka qënë një nga armiqtë shekullor të shqiptarisë, mua më duket se rusofilët shqipfolës janë ose totalisht injorantë dhe nuk shohin përtej “legjendave” që ju kanë treguar prindërit e tyre mëndje ndryshkur, ose nuk kanë pikën e patriotizmit apo të ndërgjegjes kombëtare. Nuk ka se si shpjegohet ndryshe.

Sodoqoftë, kombi shqiptar është pozicionuar tashmë në një zonë shumë komode gjeopolitike. Një luftë e re e ftohtë, nuk mund ti bëjë atij ato dëme që ju bënë nga 1941 e deri më 1999, përkundrazi. Dhe për këtë meritën më të plotë e kanë dy burrat e shquar të Shtetit Shqiptar, Dr. Sali Berisha dhe Dr. Ibrahim Rrugova. Brezat e mevonshëm do ja njohin shumë më shumë këto vlera të aktivitetit të tyre, se sa i njihen sot.

 

 

Filed Under: Analiza Tagged With: Hajro Cini, Historia perseritet

TAKIMET E KANDIDATIT SHQIPTAR PER NE PARLAMENTIN E MAQEDNISE NE SHBA

March 27, 2014 by dgreca

  • SHBA: Kërçovarë, Struganë, Presparë, dhe Dibranë, shafqin interesim të jashtëzakonshëm për t’u regjistruar /
  • Numri i të regjistruarve në zonën e “Tri-Shtetshtit”, pritet t’i kalojë të 1500 vetat deri të dielën – kur edhe skadon afati i registrimit për diasporën/

Nga BEQIR SINA/NEW YERSEY :  Kandidati për deputet nga Diaspora për SHBA dhe Kanada, zoti Tefik Abdullai nga radhët e komunitetit të shqiptarëve të Illionoit, bashkë me një grup veprimtarësh të dalluar, nga Staten Island NYC, New Jersey, Connecticut, Dallasi – Teksasi , zotërinjët Nazar Mehmeti, Gani Fejza,Ismet Smajli, dhe Ylber Korça,(Bruno Ceka ishte në Çikago) realizuan këtë weekend disa takime me bashkatdhetarët shqiptarë të emigruara nga Maqedonia në vite, kohë dhe rrethana të ndryshme në SHBA. Dy veprimtarët e dalluar nga Teksasi, Mehmeti dhe Korça, në krye të këtij delegacioni kan bër thirrje vazhdimisht për regjistrimin e të gjithë shqiptarëve nga Maqedonia në zonën e “Tri – Shtetshit”- New York, New Jersey dhe Connecticut, në qoftëse se ata kan dokumentat zyrtare, pra sipas tyre ato që kërkon ligji i zgjedhjeve në Maqedoni(pashaportën biometrike të Maqedonisë dhe një kartë indentiteti të vendit ku jeton aktualisht). Duke kërkuar nga bashkëatdhetarët e tyre, që të jenë më të bashkuar me qëllim që të fitohet patjetër depueteti shqiptarë, pra vetëm e vetëm që deputeti i diasporës nga Amerika në Parlamentin e Maqedonisë, kësaj radhe të jetë një shqiptarë. Nazer Mehmeti kujtojë në këto takime se : “Kur ne u bashkuam të gjithë, si në kohën e luftës në Kosovë dhe Maqedoni, pra Kosova, Shqipëria, Lugina e Pershevës, shqiptarët e Maqedonisë, Malit të Zi dhe Çamërisë, ju vetë e patë se çfarë kontributi dhamë për çështjen kombëtare dhe cili ishte rezultati i kësaj ndihme, tha Nazer Mehmeti dhe vijojë se prandaj, edhe sot këtu ne nuk vijmë të evokojmë atë se çfarë bëm, dhe kush e bëri më pak apo më shumë, por vijmë këtu në mesin tuaj – për t’ju bër një thirrje, dhe të kërkojmë  një moblizim të, të gjithëve, Presparve, Kërçovarve, Struganëve, Dibranëve e tjerëve, të regjistrohen dhe të mobilizohen për zgjedhjet e 26 Prillit në Maqedoni – “Ai përsëriti se kohë nuk ka më – dhe të merremi me njeri tjetrin , si në zgjedhjet e 2011 kur edhe e humbëm deputetin tonë, apo të merremi me atë si dhe kush është kandidat, tani, thirrja jonë është si shqiptarë kush ka dokumetat që kërkohen në ligjin e zgjedhjeve të Maqedonisë nga KQZ-ja, të shkojë e të regjistrohet sa më parë edhe këto ditë që kan mbetur dhe të dalë në votime më 26 Prill -. “Kjo që kërkohet sot nga të gjithë ne – duhet parë vetëm si nji obligim kombëtar – ne duhet të dëshmojmë që jemi shumicë në Amerikë dhe jemi ne ata që kemi zërin tonë në Parlamentin e Maqedonisë”, tha kryetari i delegacionit të Dallasit, zotëri Nazar Mehmeti, duke ftuar edhe një herë mërgatën shqiptare nga Maqedonia për një angazhim të përgjithshëm regjistrimi dhe votimi”. “Deputeti i diasporës, është i rëndësishëm, sepse e zyrtarizon dhe institucializon bashkëpunimin ndërmjet vendorigjinës tonë dhe mërgatës shqiptare, ai do të jetë zëri ynë do të jetë nyja lidhëse e diasporës me Senatorët dhe Kongresmenët, qeverinë Amerikane dhe vetë ne shoqatat dhe organizatat e komunitetit”, tha Ylber Korça, i cili ishte pjesë e delegacionit të Dallasit së bashku me veprimtarë të tjerë, dhe kishte ardhur t’ju bëjë thirrje bashkëqytetarëve të tij të regjistrohen dhe dalin në votime për Tefik Abdullain .

“Rock – Stari” strugan në New Jersey, Haxhi Dauti, i cili thotë se deri tani ai dhe dhjetra anëtarë të tjerë nga familja dhe miqtë e tij, janë regjistruar dhe janë bër gati sipas tij për të votuar Tefik Abdullain në 26 Prill , u shreh se “për ne shqiptarët të Maqedonisë, dhe meqense na erdhi rasti të kemi një shqiptarë, që do të merret me diasporën shqiptare në Amerikë, pra të jetë ky zëri ynë dhe të jetë ai që ka për të krijuar lidhjet më të mira midis vendorigjinës dhe ne mërgatës shqiptare, duke na afruar edhe më shumë me Prespën, Manastirin, Tetovën, Gostivarin, Strugën , Kërçovën dhe Dibrën, e tjerë, duhet që të regjistrohemi dhe të votojmë së bashku”, tha i bindur në fitoren e Tefik Abdullait “Rock-Stari”, strugan Haxhi Dauti .     Kurse, Imamët e dy xhamive kryesore në këtë zonë ku jetojnë shumë Strugan dhe Dibranë, Imam Harrun Pollozhani dhe Imam Rifat Halili, u bënë thirrje të gjithë besmitarëve nga Maqedonia, që mënyrë të organizuar edhe kësaj radhe së bashku, të regjistrohen për të votuar më 26 Prill – pikërsiht kanididatin për deputetët shqiptarë Tefik Abdullai, i cili do të jetë sipas tyre, zëri i shqiptarëve të Maqedonisë në Parlamentin e Maqedonisë dhe do flasin shqip, do të prezantojë shqip dhe do të ngrejë zërin shqip të diasporës shqiptare në Amerikë”, than të dy Imamët më popullor në këtë zonë, pa vënë aspak në dyshim përkrahjen e tyre dhe mbështetjen e xhamisë.
“Deputeti i Diasporës nga Amerika, natyrishtë që do të jetë urë e mirë lidhëse midis mërgatës që jeton jashtë vendit dhe organit më të lartë ligjvënës dhe politikëbërës në shtetin e Maqedonisë. Ne si diasporë kemi nevoja të ndryshme, që nga lindja deri në vdekje, si njerëz të Zotit. Pra duhet të kemi një qasje që në mënyrë institucionale zëri juaj si komunitet nga këtu (SHBA) të troket nesër në derën e duhur në Parlamentin e Maqedonisë, edhe atë vetëm në gjuhën tonë të ëmbël dhe të bukur shqip”, tha Imam Rifat Halili.

Në telefon veprimtari i dalluar i komunitetit Fluturim Rizavani, thotë se në mënyrë indidviduale familjet  shqiptare Waterburyt që janë një numër i madh nga Maqedonia, Struga Dibra, dhe Prespa, janë moblizuar të regjistrohen dhe të votojnë kandidatin shqiptarë Tefik Abdullai për në Parlamentin e Maqedonisë, duke e parë atë si një zë shqiptarë nga shqiptarët e Amerikës. Në fund duhet cekur se të gjithë deklaruan se regjistrimi në pikat e caktuara po ecën mjaft mirë, dhe ndoshta edhe më mirë ngase ata e kanë menduar, duke shtuar se deri tani qindra shqiptarë janë regjistruar dhe duke shtuar se çdo gjë po kryehet në mënyrë vullnetare, dhe individuale, në baza shoqërore dhe familjare . Numëri i të regjistruarve në zonën e “Tri-Shtetshtit” , sipas tyre pritet t’i kaloi të 1000 vetat deri të dielën kur edhe skadon afati i registrimit për diasporën.`

 

 

 

Filed Under: Komunitet Tagged With: Beqir Sina, Kandidati Tefik Abdullai, Kercovare, Prespare e Dibrane, strugane

PROGRAMI SHQIP I “ZËRIT TË AMERIKËS” NUK MUND TË MBYLLET

March 27, 2014 by dgreca

Nga ELIDA BUÇPAPAJ/

Dje duke përcjellë faqen e Zërit të Amerikës online u përballa me një lajm të cilin nuk do të kisha dashur kurrë ta lexoja, se programi shqip i Voice of America, krahas atij në gjuhën maqedone dhe serbe, për shkak të buxhetit, parashikohet që në vitin 2015 të ndërpresë transmetimin në radio dhe televizion.

Lajmi m’u duk gjëja më e pamenduar e mundëshme. Sepse ndërsa Voice of America shkurton buxhetin ngaqë s’ka para për të mbajtur në këmbë mediumin më të rëndësishëm për informimin e Shqiptarëve në Ballkan; në Shqipëri, në një nga vendet më të varfra të Europës, ku pensionistët e mbajnë frymën gjallë me 100 $ në muaj, parja derdhet lumë në dhjetra televizione, radio e gazeta, të cilat manipulojnë dhe dezinformojnë opinionin publik pasi kanë humbur pavarësinë si pushtet i katërt dhe janë kthyer në instrumenta të politikës, duke dalë totalisht jashtë rolit që kanë mediat në një shoqëri të lirë dhe demokratike.
Kur e kanë lexuar lajmin e mësipërm për mbylljen e programit shqip të VOA, baronët e madiave të Tiranës kanë fërkuar duart dhe i kanë shkelur syrin njëri-tjetrit, duke thënë me zë të ulët „e hoqëm qafe edhe Zërin e Amerikës“.
Kur lindi, Zëri i Amerikës, ishte pjesë e Zyrës për Informim të Luftës, pastaj kaloi nën Departamentin e Shtetit. Sot është nën varësinë e Qeverisë Federale të SHBA dhe mbështetet nga International Broadcasting Bureau (IBB), drejtori i të cilit zgjidhet direkt nga presidenti i SHBA me konfirmim të Senatit. Shikoni se çfarë rëndësi ka.
Një vit më parë Programi shqip i Zërit të Amerikës mbushi 70 vjet. Kjo radio filloi transmetimin për herë të parë më 1 shkurt 1942, në kulmin e Luftës së Dytë Botërore, kur William Harlan Hale do të shqiptonte: „Këtu ju flet Zëri i Amerikës. Lajmet mund të jenë të mira. Lajmet mund të jenë të këqija. Ne do t’ju themi të vërtetën”. Dhe me këtë kredo Zëri i Amerikës hyri në histori dhe bëri histori. Duke u kthyer në burim shprese për miliona dëgjues e shikues.
Zëri i Amerikës u përball me shumë sfida. Lufta e Dytë Botërore, Lufta e Ftohtë, përmbysja e sistemit komunist.
Ishte një kohë, që zgjati gjysmë shekulli, kur ne shqiptarët ishim të rrethuar nga vargojtë e diktaturës dhe terri informatik. Por, me rrëzimin e Murit të Berlinit, në shtëpitë tona filloi të hynte një rreze dielli përmes Zërit të Amerikës. Programi i radios jepej me valë të shkurtëra, dhe fjalët dëgjoheshin me vështirësi, e copa-copa, por shqiptarët e kishin marrë mesazhin që u dërgonte SHBA, se do ta mbështeste popullin shqiptar në rrugën për liri.

Zëri i Amerikës drejtohej asaj kohe nga Elez Biberaj, që vinte nga një familje antikomuniste, të cilin organi i propagandës komuniste shqiptare Zëri i Popullit e kishte shpallur armik. Elez Biberaj bashkë me ekipin e tij, të gjithë shqiptarë që kishin përjetuar në një farë mënyre kalvarin komunist, fliste në emrin e Zëri të Amerikës duke ngritur hov dhe trimëruar zemrat e miliona shqiptarëve. Emisioni i lajmeve zgjaste vetëm 30 minuta, në orën 18:00 dhe 20:00, por ishte një kohë e maftueshme që kombi të niste ringjalljen.
Kur të gjithë djemtë e mirë të Nënës që kishin shkuar në Amerikë për t’i dalë asaj në krah, nuk jetonin më,kur kishte vdekur Faik Konica, Fan Noli e dukej sikur komunizimi nuk do të shkulej më, në skenë u rishfaq fuqishëm me një dimension të ri Zëri i Amerikës, që nuk kishte ndalur asnjëherë, prej vititi 1943, së foluri shqip.
Do të ishte Elez Biberaj që do të fitonte një popullaritet të menjëhershëm, si një profesionist i shquar, i guximshëm dhe figurë me integritet. Elez Biberaj është figura më e spikatur e diasporës shqiptaro-Amerikane këtë çerek shekulli. Ai do të vinte në krye të programit shqip, të cilin e kishte drejtuar më parë Frank Shkreli një tjetër shqiptaro-amerikan i madh me një shërbim shembullor për më tepër se 30 vjet tek Zëri i Amerikës, i cili e vazhdon kontributin e tij me përgjegjësi të madhe sot përmes gazetarisë së shkruar.
Elez Biberaj bëri që Zëri i Amerikës të hynte në çdo familje shqiptare. Dëgjohej nga të gjithë. Shteti komunist dridhej nga themelet, populli shqiptar ngrihej hov. Sepse përçonte të vërtetën.
Zëri i Amerikës ishte një nga faktorët që çoi në përmbysjen e diktaturës, sepse përçoi mrekullisht në gjuhën shqipe mesazhin e qartë që vinte nga qeveria e SHBA, ndërkohë që në qeverinë Amerikane përcolli zërin e shqiptarëve që kërkonin mbështetje për të përmbysur një regjim kriminal dhe mizor i cili përmes makinerisë të propagandës për 50 vjet e kishte paraqitur Amerikën si armiken e Shqipërisë dhe shqiptarëve.
Programit shqip i Zërit të Amerikës e kaloi me sukses edhe Luftën në Kosovë, po ashtu edhe konfliktin në Maqedoni që solli Marrëveshjn e Ohrit. Gjithnjë duke ruajtur kredon dhe misionin e tij.
Programi shqip i Zëri të Amerikës ka shoqëruar edhe tranzicionin shqiptar në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni etj, i cili është shumë i gjatë dhe i vështirë për shkak se klasa politike, duke patur si palë mediat, i ka tradhtuar interesat e Sovranit dhe vendin e diktaturës, pushtuesit apo shtypjes prej segregacionit e ka zënë diktatura e korrupsionit, që e ka kapur shtetin. Në këto kushte shumë delikate dhe të vështira, Sovrani kërkon që të ketë një aleat të besueshëm, që t’u thotë të vërtetën dhe t’i trimërojë. Dhe këtë mision mund ta kryejë Programi Shqip i Zërit të Amerikës.
Lufta kundër korrupsionit është po aq e vështirë sa edhe Lufta e Ftohtë apo lufta kundër rrëzimit të sistemit komunist. Zëri i Amerikës e ka treguar me punë dhe përkushtim se i përballon me sukses sfidat. Programi shqip i Zërit të Amerikës, duhet t’i kthehet kohës të tij më të mirë. Të vërtetat duhen shqiptuar troç nga njerëz të cilët me formatin dhe angazhimin e tyre, si profesionistë dhe personalitete gëzojnë besimin e audiences dhe teleshikuesve. Programi shqip i Zërit të Amerikës e njeh rrugën e këtij suksesi.
Unë, personalisht si gazetare, që e kam nisur karrierën si raportuese e Zëri të Amerikës, iu qëndroj besnike idealeve të këtij medium të lirisë, dhe bëj thirrje që Zëri i Amerikës në gjuhën shqipe të fuqizohet që të ketë ndikim sa më të madh në realitetin shqiptar.
Prandaj, natyrisht jam kundër mbylljes së këtij programi dhe i ftoj shqiptarët e diasporës shqiptaro-amerikane të bashkojnë zërin e tyre, të lobojnë e të ndikojnë pranë miqve amerikanë dhe pranë institucioneve përkatëse të vendit mik dhe aleat me qëllim që të mbahet hapur programin shqip i Zërit të Amerikës.
Do të vijë ndofta edhe ajo kohë kur programi do ta ketë kryer misionin e tij fisnik, por kjo kohë tani nuk ka ardhur ende. Kauza e lirisë, ndërtimi i shtetit ligjor, lufta kundër korrupsionit, integrimet dhe ndërgjegjësimi i opinionit publik janë sfida që kërkojnë mbështetjen e programit shqip të Zëri të Amerikës.

Filed Under: Opinion Tagged With: Elida Buçpapaj, nuk mund, te mbyllet, zeri i amerikes

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 4736
  • 4737
  • 4738
  • 4739
  • 4740
  • …
  • 5724
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • “Shënime për historinë antike të shqiptarëve”*
  • Si funksionon sistemi juridik në Shqipëri dhe pse ai ka nevojë për korrigjim?
  • Emisionet postare festive të fundvitit në Kosovë
  • JAKOBSTADS TIDNING (1939) / MBRETI ZOG, SHUMË BUJAR ME BAKSHISHE. — EMRI I TIJ NUK DO TË HARROHET KAQ SHPEJT NGA PRONARËT DHE PERSONELI I HOTELEVE NË VARSHAVË.
  • HAFIZ SHERIF LANGU, DELEGATI I PAVARËSISË TË CILIT IU MOHUA KONTRIBUTI PËR 50 VJET ME RRADHË, KLERIKU DHE VEPRIMTARI I SHQUAR I ÇËSHTJES KOMBËTARE
  • RIPUSHTIMI I KOSOVËS – KUVENDI I PRIZRENIT 1945
  • Nikola Tesla, gjeniu që u fiksua pas pëllumbave dhe u dashurua me njërin prej tyre
  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT