dgreca – Page 5269 – Dielli

ÇAMËRIA SHQIPTARE DËSHMON NË ANGLISHT

August 13, 2013 by dgreca

Duke lexuar librin e Përparim Kapllanit: ”Last Will”, based on the Chameria Genocide “Amaneti i fundit”, bazuar në Genocidin e Çamërisë./

Shkruan: Sali BOLLATI/NEW YORK/

Çamëria, kjo krahinë mijëra vjeçare me gjuhë, zakone e tradita dhe emërtime vendesh qartë Shqiptare, mbas masakrave dhe shpërnguljeve me dhunë të mijëra njrëzish të pafajshëm nuk ka sesi të harrohet; pavarësisht nga pretendimet shoviniste greke se Çështja Çame nuk ekziston. Greqia si shtet shovinist me mentalitet bizantino mesjetar, mbas okupimit me 1913 te pjeses më jugore të trojeve shqiptare, Çamërisë; me pikësynim strategjik për zgjerimin e mëtejshëm të kufirit deri në Shkumbin, filloi menjëherë spastrimin e kësaj krahine shumë të bukur e të pastër nga elementi shqiptar. Mbas vrasjeve, shpërnguljeve, sekuestrimeve të pasurive, mohimit të gjuhës dhe identitetit kombëtar shqiptar duke ndryshuar edhe emërtimet e vendbanimeve antike shqiptare; gjatë viteve 1944-45 me masakrimet e vrasjet të mbi 5.000 njerëzve të pafajshëm dhe shpërnguljen me dhunë të mbi 30.000 shqiptareve, Greqia zyrtare filloi ta mohoi Çamërinë me mendimin se i erdhi rradha per pjesën tjetër të Jugur Shqiptar??!

Para disa ditësh më erdhi një dhuratë shumë e çmuar dhe e jashtëzakonshme, libri i porsa botuar në Kanada, nga z. Përparim Kapllani :”Last Will”, based on the Chameria Genocide “Amaneti i fundit”, bazuar në Genocidin e Çamërisë.

I bindur se e vërteta mënon por nuk harron, krahas mallëngjimit, u mahnita pa masë që një e vërtetë e jetuar me shumë dhimbje dhe e pa harruar nga unë, gjatë afro 70 vjetësh, del para lexuesit në gjuhën angleze. Dhe kjo e Vërtetë, shkruhet nga nje Atdhetar Shqiptar që nuk ka lindur në Çamëri, por e ndjen vehten Çam si çdo Shqiptar I Vërtetë.

Prej kohësh nuk kam lexuar ndonjë libër pa e shkëputur nga dora, por “Amanetin e Fundit”, ashtu si veproi djali Shqiptaro Kanadez, Zylyftar Çami; me lotë sy, nuk mund ta ndërprisja pa e lexuar deri në fund.

Dua të nëvizoj, se me z. P. Kapllani u njoha nëpërmjet internetit, kur po kërkonte të plotësonte ose më mirë të saktësonte disa të dhëna mbi Tragjedinë e Çamërisë Shqiptare që ende kullon gjak.

Z.P.Kapllani, si nje Intelektual Atdhetar I Mirëfilltë I ka vënë vehtes si detyrë që padrejtësitë masakrimet dhe shpërnguljet e Shqiptarëve nga Çamëria ti shprehi qartë nëpërmjet Besës të bazuar në Kanunet e paharruara Shqiptare.

Protagonisti i romanit ose më saktë i kësaj dëshmie dritheruese, nuk është sajesë nga e shkuara historike, por një djal shqiptar I sotëm I brumosur me doket e traditat e shquara shqiptare. Ai ka degjuar nga babai masakrat e grekëve ndaj gjysherve dhe vetë atij, atehere 10 vjeçar, e nuk mund ta neglizhoi amanetin megjithëse ndodhet në Kanadanë mike e të largët. Dhe niset bashkë me gruan, megjithëse jo ne gjendje shëndetësore të mirë, Ata vijnë tek babai në prag të vdekjes ne Shqipëri dhe me krenari, guxim, trimëri e këmbëngulje, marrin rrugën për në Çamëri për të plotësuar Amanetin e tij të fundit .

Më poshtë përshkruhet një karakteristikë Shqiptaro-Çame tjetër, bashkëjetesa fetare. Para nisjes babai Muharrem i tregoi Zylyftarit se kodin e hapjes së kutisë me tapitë e shtëpijave dhe pasuritë do ta gjente vetëm te kushuriri I tyre Kristo Xhavella në Artë. Ai si I krishtere nuk ishte dëbuar si Muharremi më 1944, por Besën Shqiptare nuk e kishte harruar. I mallengjyer dhe me shumë dashuri e priti nipin Zylyftar dhe i tregoi kodin e mbajtur fshehur prej vitesh. I biri i Kristos, Spiro së bashku me të shoqen ,Elena me një shqipe çame të pastër kuvenduan gjatë , duke u përqafuar kohë mbas kohe me njeri tjetrin si kusherinjë të përmallur

Po kështu edhe nga fëmijtë e tyre, Kleopatra dhe Jani, që erdhën nga shkolla, në shqip u përshëndetën dhe folën .Mbas drekës shumë te pasur dhe te shijshme, alla çamçe dhe mbrëmjes plotë muhabet të embël për te kaluarën e paharruar, ranë të flejnë mbas mesnate

Të nesërmen Zylyftari me bashkëshorten, ndahen me dashuri me familien e kushuririt Kristo dhe marrin rrugën drejtë shtëpisë së prindërve në Paramithi. Shtëpia e madhe dykatshe e rrenuar ishte në gërmadhë.Por me këmbëngulje dhe me trimëri gërmon edhe gjen kutinë me amanetin e babait brenda

Shikuan se mos gjenin ndonjë varr të të parëve, por pa dobi. Të gjitha varret shekullore, bashkë me varret e perbashkëta të masakruareve me 1944, ishin zhdukur.

Këtu fillon të dali në dukje frika, pabesia, mohimi dhe mungesa e plotë e humanizmit veçanërisht tek zyrtarët grekë. Një grua e moshuar njofton , dhe policia nuk vonon dhe arreston për hyrje pa leje në pronë të huaj Zylyftarin.

Ne zyrat e policies fillojnë pyetjet dhe mbasi marrin vesh se është bir Çami kur Zylyftari pohon: “…. Unë jam krenar se jam Çam dhe këtë fakt nuk do e ndryshoja për asnjë çmim!”, atëhere fillon frika dhe dyshimi pse ka ardhur. Shefi i policise e pyet :mos je antar i Ushtrisë Çlirimtare të Çamërisë dhe ke ardhur këtu për Shqiperinë e Madhe?; Zylyftari tregon se ka ardhur të shohë shtëpinë e babait, të cilën e gjeti të rrënuar dhe se pranë saj , në tokat e tij ishin ngritur shtëpija të reja nga njerës të ardhur nga malet .

Mbasi i kontrollojnë me imtësi çantën ku nuk gjejnë asgjë të dyshimtë, polici me një shkop druri të trashë fillon ta rrahi në trup, e kur i bije në kokë , një rrymë gjaku ja mbulon fytyrën e Zylyftari bie pa ndjenja në dysheme. Trupin pa ndjenja e marrrin dhe e shpien në spitalin e Janinës. Në zyrat e policë një telefonatë urgjente vjen nga ministri i brendshëm i informuar nga hoteli ku Zylyftari që kishte prenotuar ishte me shtetësi kanadeze Ministri i nevrikosur dhe i frikësuar se mos njoftohet ambasada kanadeze për keqtrajtimin , urdhëron shefin e policisë të shkoi sa më shpejt në spital. Shefi i trembur akoma më shumë hyn me nxitim në dhomën e urgjencës dhe i heq pacientit tubin e oksigjenit. Doktori ndërhyn duke i thënë se pacienti ndodhet në gjendje shumë të rëndë, prandaj nuk mund ti hiqet tubi i oksigjenit, Porse shefi i trembur edhe më shumë se ministri për të zhdukur gjurmat e keqtrajtimit, urdhëron dy policat që e shoqëronin, ta marrin pacientin nga shtrati dhe kur dalin në rrugë mbasi e hedhin njeriun ende të gjallë në trotuar, ikin shpejtë me makinën e policies, duke e lënë njeriun të vdesi Në këtë mënyrë zbatohet urdhëri i ministrit për të zhdukur gjurmat e krimit të sotëm.

Me të njëjtën taktikë vazhdojnë authoritetet greke të fshehin duke mohuar masakrat e ushtruara para afro 70 vjetesh ndaj shqiptarëve të Çamërisë, edhe mohim indirekt i Tiranes zyrtare me heshtjen që bën ndaj kétij Genocidi të cilin “rastësisht” e njohu më 1994 e që nga ajo kohë e ka mbyllur në sirtaret e të ashtuquajtur traktat “miqësie”të 1996??!

Dhe kjo heshtje me mungesë dinjiteti shqiptar u jep krahë elementave grekofilë të udhëhequr nga krye ambasadori I greqëzimit janullatos, të shprehin zyrtarisht pretendimet e tyre ndaj tokave të tjera shqiptare .

Dhe merita e atdhetarit P.Kapllani pasqyrohet edhe më qartë nga qëndrimi i frikshëm që mbajtën autoritetet greke ndaj këtij botimi të së Vërtetës. Ajo nëpërmjet një deklarate të shtypit të qeverisë greke vetëm disa ditë pas publikimit të “Amanetit të fundit” shprehet : “Në Toronto të Kanadsë u publikua një libër me tematikë “ÇAMIKO“ nga nje shqiptar(jo i lindur në Çamëri)”. Pra vetë fjala “çamiko”-sipas tyre inekzistente, i tremb ata, dhe për më tepër libri I mësipërm tregon shumë qartë Genocidin grek ndaj Shqiptareve të Çamërisë.

Frika e grekëve ndaj Problemit të Çamërisë Shqiptare pasqyrohet në gjithë veprimtaritë e tyre me Shqipërinë.

Por mua nuk më hiqet nga mendja moslejimi i Dr.Tasin Demit për në Greqi para një viti. Ky i pajisur me pashaporte shqiptare, ku shkruhet qartë vendlindja Paramithi (ashtu siç e shkruajnë greket vete),ju refuzua hyrja në Greqi. “Arësyeja greke”- person i rrezikshëm?!

Ky Doktor i mirenjohur nga authoritetet europiane, i nderuar dhe i ftuar për të referuar në simpoziume ndërkombëtare që nga Kopenhageni, Viena, Londra, Lisbona e tjerë qenka i rrezikshëm për Greqinë “europiane”??!

“Rreziku” që paraqet për Greqinë është se ka lindur në Paramithi-Çameri më 1944, atje kur ishte bebe 4 muajshe i vrasin babain 27 vjeçar. Por jo për çudi, më 2010, gjatë vizitës atje një grua e moshuar-Çame e krishterë-Vasilika i njihte njerezit e doktorit të sotëm dhe nuk I hiqej nga mendja vrasja e Nelos së pafajshëm nga zervistat grekë. Ajo dhe ne të pranishëm filluam të përqafohemi dhe të qajmë me brengë të madhe për ato kujtime të hidhura ,por të paharruara. Dr.Tasini është një deshmitar i gjallë dhe si tillë nuk lejohet të takohet me ata që nuk e harojnë të shkuarën makabre që ushtruan zervistat ndaj Shqiptarëve Çamë

Po kështu në librin e P.Kapllanit, gjejmë se populli i thjeshtë grek, shoferi Baltsioti, jo vetëm ndihmon ne shpetimin e jetes se Çamit Krenar, por edhe sakrifikon deri sa e sjellë gjallë në Tiranë.

Ashtu siç shkruan edhe i Madhi Ismail Kadare :”..Çamëria nuk është fantazëm. Grekët duhet ta njohin barbarinë që kanë ushtruar ndaj Shqiptarëve të Çamërisë, vetëm atëhere do vendosen ura miqësie të ndërsjellte midis dy fqinjëve mijëra vjeçarë”!

Frika nga e Vërteta është Motivi i Greqisë “europiane”-fatëkeqësisht ende mesjetaro-bizantine

Libri i shkrimtarit Atdhetar P.I.Kapllanit është një Lapidar mbi varret e shkatëruara të Çamëve Shqiptarë

S.Bollati New York, Gusht 2013

Emigracion poetik

August 13, 2013 by dgreca

Nga Astrit Lulushi/

Humbja duhet. Pa ‘të njeriu mbetet i njëjtë. Eshtë humbja, si të ishte ndjenjë – megjithëse krijon boshllëk – që e shtyn njeriun të kërkojë të gjejë tjetrën e vetes, qoftë kur humbet vend, send, apo të dashur.

“Prapseprapë, jeta vazhdon”, do të thoshte Galileo, po t’a kishin pyetur edhe për humbjen.

Jeta është cikël, vjen rrotull, çka e bën të natyrëshme edhe dëshirën për të jetuar sa më gjatë.

Kjo përshtypje krijohet kur lexon ‘Balonat e humbura’ – vëllim poetik në anglisht – ‘The lost kites’, nga poeti Betim Muço (Shtëpia Botuese Equinoxes, 2012).

“E dua këtë qytet/sa do që përpiqem ta braktis, dështoj” – Tirana (BM).

Libri përmbledh krijmtarinë e poetit në mërgim; aty gjen mall, dhimbje, meditim, herë-herë zemërim poeti:

“Liria është si bumerang/nëse nuk e hedh si duhet/ kthehet e të godet ty.” – Boomerang (BM)

Vërtet, jeta vazhdon, megjithëse jo në vijë të drejtë, sepse kështu do të ishtë tepër e shkurtër, sado e mirë:

“Ndonjëherë edhe rruga e drejtë/është e mërzitshme/kur nuk ka alternativë.” – Crossroads (BM)

“The lost kites” ndahet në 5 kapituj me tituj mjaft domethënës; të mara së bashku shprehin urtësi; dhe lexuesi fillon rrugën ku guri kilometrik sugjeron tjetrin dhe njeriu cdo ditë mat me ëndrra këtë botë të vogël aspak të përsosur – “Udhë të mbarë!”, uron lexuesit, ne parathenie, Marta Muço – bashkëshortja e poetit – bashkëredaktore dhe përkthyesja në anglisht e vëllimit ‘The lost kites’.

Libri përmban më shumë se 100 poezi; plot metafora – shumica me burim nga përvoja personale e poetit, por si të tilla – unike – ato pritet t’a fusin lexuesin anglisht-folës në udhë të pashkelur nëpër Ballkan: “djep i lashtë i Botës/që ia ka ënda të përkundet përjetësisht/si foshnja.” Balkans (BM).

BEHAR GJOKA: “Përplasja Kadare-Trebeshina s’ka lidhje me veprat letrare”

August 13, 2013 by dgreca

Kadareja me “Mekamin” është kapur me kohë. “Mekami” nuk ka të bëjë me traktatin fetar apo shkencor, as me besimin. Ai është moment fiction, është e tëra imagjinatë, letërsi. Dhe në këtë kuptim dëshpërohem nga leximi që i bëhet letërsisë me syze joletrare. Nëse neve do t’ia bënim edhe Kadaresë këtë, më thoni si do ta lexojmë te “Dimri” figurën e Enverit.

Nga Dhurata Hamzai/

Dy shkrimtarë të njohur të letërsisë shqipe, që komunizmi i ndau në rrugë të ndryshme mbijetese, mbajnë përjetësisht një qëndrim armiqësor kundrejt njëri-tjetrit. Ata janë Kasëm Trebeshina, i cili është tërhequr në “kullën e fildishtë”, thënë ndryshe i burgosur në shtëpinë e tij, dhe shkrimtari i madh shqiptar Ismail Kadare. Nuk shpjegohet ende mëria e tyre tragjike, e cila merr shkas sapo hap gojën njëri, për të dalë kundër tjetrit. Armiq për vdekje me njëri-tjetrin, me një mënyrë të shkruari të ndryshme, ata megjithatë janë pjesë e universit të letërsisë shqipe. Ata do të jenë të ndarë nga njëri-tjetri për biografët dhe historianët, por përfundimisht bashkë në shtëpinë e madhe të letërsisë shqipe. Studiuesi i letërsisë së dy autorëve Behar Gjoka, përkatësisht me veprat “Trebeshina-ajsbergu i letrave shqipe”, 2005, dhe “Kadareja i Rilexuar”, 2008, flet me rastin e heshtjes së institucioneve shqiptare të kulturës në përvjetorin e 87-të të lindjes së Kasëm Trebeshinës, që e kishte më 8 gusht 2013. Gjoka rrëfen misterin e përplasjeve mes dy figurave të shquara të letërsisë shqipe Trebeshina-Kadare.

Në datën 8 gusht Trebeshina kishte 87-vjetorin e lindjes. Si studiues i veprës së tij, a mud tw na thoni pse hesht Trebeshina. Ku është aktualisht?

-Aktualisht gjatw verws ai shkon në Turqi te djali. Në vjeshtë kthehet në Shqipëri. Me Trebeshinën tashmë është bërë e zakonshme që ai të udhëtojë mes legjendës dhe realitetit, mes pranisë dhe papranisë, mes ekzistencës dhe mosekzistencës, ndërkohë që është shkrimtari me më shumë tituj të dorëshkruar në historinë e letërsisë shqipe. Edhe në këtë ditëlindje u hesht për të. Nëse në Shqipëri do të qasen sërish në heshtje, duke e vijuar me atë filozofinë e lënies në mjerimin e njeriut që i duket sikur i ka mbyllur llogaritë, sipas teksteve të shkruara nga ai nuk rezulton kështu. Në Kosovë pritet të botohet në libër me tekste në prozë dhe me krijimtari letrare, një tekst që verifikon letërsinë e tij dhe do të thosha që ka ardhur momenti që duhet të çlirojnë mendjen që nga akademizmi shqiptar deri te lexuesi shqiptar që Trebeshina është pjesë e letërsisë shqipe. Së pari ai është një krijues që shkruan në gjuhën shqipe. Madje gjatë kësaj periudhe, për shkak të pamundësisë së komunikimit me lexuesin shqiptar, ai po i kthen vetë në anglisht librat e tij duke kërkuar komunikim me një lexues tjetër.

Por edhe institucionet shqiptare të kulturës nuk është se kanë në vëmendje ndaj tij…

-Unë e shoh të pagjasë qëndrimin e institucioneve shqiptare. Së paku i duhej njohur përvoja e dramave të 80 teksteve. Dhe që kjo krijimtari të mos kalojë në antologjinë e letërsisë shqipe dhe në tekstet shkollore është një krim i madh. Trebeshina është një nga autorët që ka lëvruar gjininë e dramës absurde moderne, dhe ngelet një nga mjeshtrit e penës shqipe. Për Trebeshinën, ndërkohë që shumë nga figurat e munguara të letërsisë shqipe janë rikthyer, ka nisur një tentativë, e bërë diku nga vitet 2004, 2005, 2006, e mohimit të Trebeshinës. Dhe që të arrihej me triumf të plotë, u hap menjëherë Kutia e Pandorës për të thënë të bërat e të pabërat e tij. Që nga ajo kohë vijon ende filozofia e leximit biografik e leximit jetëshkrimor të letërsisë se kush është Trebeshina si njeri se çfarë aktiviteti ka pasur. Për mua është dytësore në krahasim me tekstet.

Ju e keni takuar Trebeshinën nga afër, por tek lexuesi shqiptar mbetet në përshtypjen sikur është një nga ata shkrimtarët që kanë shkuar, por që kanë bërë një emër të mirë. Si e shpjegoni këtë ndjesi të përgjithshme në opinion?

-Koha ka bërë që ai në tërësi të jetë në leximin e teksteve, të jetë në atë kullën e fildishtë të krijuesit. Janë të paktë shkrimtarët që të kenë pasur këtë model, ku të ndajnë në tekstin letrar nga fati i Trebeshinës, që prej fatit të mërgimtarit, të burgosurit në kohën e diktaturës dhe të burgosurit në shtëpinë e tij edhe në kohën e demokracisë, sepse nuk ka hyrë në klimën e letërsisë së propaganduar. Të japësh përgjigje se kush është Trebeshina si njeri dhe se kush është si shkrimtar janë dy pjesë, dy momente. Leximi si biografi e letërsisë së tij ose si histori për mua ka qenë vazhdimisht në interes të atyre që duan të krijojnë një hierarki shkrimtarësh, i atyre që do të dalin pretendentë të çmimit Nobel, etj, etj. Tri gjëra për Trebeshinën do të jenë të pandryshueshme, sipas mendimit tim. Fakti që Trebeshina futi në letërsinë shqipe rrymën letrare të surrealizmit, të cilin sipas mendimit tim duke patur edhe një pohim nga studiuesi Robert Elsie ka ardhur si reagim dhe kundërvënie ndaj realizmit socialist. Surrealizmi është ajo shkollë, ai model, ajo rrymë letrare që është përtej realizmit konkret, është ajo shkollë imagjinare që ndërton një realitet më të tmerrshëm se ai që quhet realizëm konkret, dhe kjo shihet në tërë dorëshkrimin e tij. Kjo shihet në romanet në novelat e tij. Në përmasat kohore dhe hapësinore Trebeshina do të jetë guri më i rëndë i lëvrimit të epopesë shqiptare. “Kënga shqiptare”, romani i tij me pesë vëllime me 1554 faqe, të jep përgjigje se çfarë ishte lufta e dytë botërore, lufta vëllavrasëse për pushtet. Unë do të thosha se “Kënga shqiptare” është guri më i rëndë i krijuar në historinë e ekzistencës së epopesë, në kuptimin e linjave, të personazheve, të tablove në kuptimin estetik gjithëpërfshirës. Së dyti, dramatika e tij, teksti i eksperimentuar i tragjedisë, teatri absurd janë dëshmia më e qartë se dramaturgjia shqipe ekziston, dhe ekziston duke i pranëvënë Teki Dervishin, Anton Pashkun, Beqir Mysliun. Megjithatë, për sa kohë që shkolla shqiptare do vijojë leximin biografik, hapësira e komunikimit me Trebeshinën, me Arshi Pipën, me Anton Pashkun, me Martin Camajn do të jetë e vështirë.

Por përfshirja e kësaj letërsie të mohuar në letërsinë shqipe nuk po bëhet as nga studiuesit e saj?

-Unë këtë e them me dëshirën për të kuptuar se çfarë realisht po ndodh me Trebeshinën, që rri i mbyllur në vetmi, i përzënë nga letërsia njësoj si në mentalitetin monist, dhe në këtë kohë të mentalitetit demokratik. Me sa duket, ne jemi po ata në mentalitet. Në raport me letërsinë heshtja është më shumë se hipokrizi, është që të kontrollojmë liqenin e ndotur të letërsisë së realizmit socialist. Çdo pretendim për të lënë jashtë atmosferës së letërsisë Trebeshinën është një përpjekje për të ruajtur sinorët e sundimit të letërsisë së realizmit socialist.

Kjo që thoni pak a shumë është një perspektivë e atyre që kanë interesa politike për të ruajtur këto sinore. Po nëse ne kemi studiues letërsie dhe akademikë, çfarë kontributi duhet të japin ata që Trebeshina të zërë vendin e merituar në letërsinë shqipe?

-Unë po shpreh një ide të Trebeshinës: duhet të largohen spiunët, bashkëpunëtorët nga rrethet akademike. Kam parasysh emra personazhesh që ngaqë kanë dhënë kontribut të burgoset Trebeshina, nuk e di se ç’kontribut mund të japin tani që Trbeshina të rivendoset në letërsi, kur në fakt ata nuk kamë marrë mundimin as ta lexojnë. Problemi i Trebeshinës është provë e ndërgjegjes kombëtare, e ndërgjegjes qytetare, sepse herë pas here mundohen që Trebeshinën ta fusin në kontekstin e një autori që thotë se nuk jam shqiptar, jam turk, por ja që në një vepër ka thënë edhe se jam danez. Çfarë po ndodh me të, në një atdhe që të burgos dhe që tekstet e shkruara ia interpretojnë vetëm për ta goditur. Edhe pse Trebeshina e ka kryer misionin si shkrimtar, institucionet 22-vjeçare duhet të bëjnë përpjekje për t’u çliruar nga ky lloj mentaliteti. Problemi nuk është thjesht te Trebeshina. Kujtoj letërkëmbimin e Arshi Pipës me Martin Camaj, ku Camaj i thoshte atij se letrat shqipe do të marrin një impuls tjetër, kur të pranohen veprat e Arshi Pipës. Mjeshtri ia kthen se në momentin që Martin Camaj do të studiohet dhe do të kuptohet, pikërisht atëherë letërsia shqipe do të ketë një indicie tjetër. Pra, pse duhet të lexojmë botëkuptimin dhe të lëmë jashtë letërsinë e shkrimtarëve. Kjo është tragjike. Ne mund të falim që ka qenë dikush deputet i kuvendit popullor të komunizmit dhe nuk duhet të harrojmë që të gjykojmë qetësisht nevojën që ka letërsia shqipe që të jetë njëherë një e tërë, vijon arsyeja e ndarjeve absurde. Nuk e kuptoj kujt i intereson që letërsia shqipe të mos ketë Trbeshinën, nuk e kuptoj kujt i intereson që letërsia shqipe të mos ketë Arshi Pipën, Martin Camaj, kujt i intereson që letërsia të ketë vetëm Ismail Kadarenë. Unë jam lexues i secilit prej këtyre autorëve, studiues i secilit prej këtyre autorëve, po qielli i letërsisë shqipe nuk ka vetëm një yll, Kadarenw, apo vetëm një diell. Këtë larmi duhet ta pranojmë, studiojmë dhe zbulojmë, Trebeshina vazhdon të jetë një bibliotekë e heshtur që duhet ta zbulojmë.

Ju që jeni studiues i dy autorëve, a mund të na thoni pse lindi konflikti Kadare-Trebeshina?

-Më vjen keq që sa herë nisin këto përplasje ose jepet ndonjë opinion në media, Kadareja jep përgjigje dhe tregon se kush është Trebeshina me novelën “Mekami”. Të bësh këtë shpjegim për tekstin e një novele, do të thotë që te Kadareja ta shpjegosh romanin “Gjenerali” me diskreditimin që i ka bërë figurës së priftit. Problemi është se jemi në dy tekste letrare. Teksti letrar nuk mund të lexohet as si traktat, as si biografi. “Mekamin” e Trebeshinës e kam parë si letërsi dhe e shoh vetëm kështu. Në momentin që ne do të bëjmë studim sipas përvojës së një çasti të caktuar, ose disa çasteve të caktuara të shpjegimit të paragjykimeve që nuk lidhen me letërsisë dhe do vazhdojmë ta lexojmë letërsinë si biografi shkrimtarësh, nuk jemi në rregull me letërsinë.

Ata janë krijues të stileve të ndryshme, të distancuar nga njëri-tjetri edhe në marrëdhëniet mes tyre. Pse lind kjo përplasje kaq intensive?

Ky debat ka prepicituar në një debat joletrar. Ndërsa kur bëhet fjalë për debatin letrar kam lexuar me kënaqësi Trebeshinën dhe Kadarenë. Sa herë Kadareja ka nevojë me dalë në faqe të parë, iu kundërvihet shkrimtarëve me motivacion të pa thelluar në letërsi. Nuk më intereson se çfarë ka bërë Kadareja apo Trebeshina. Ka patur një debat mes gjermanëve për Gëten dhe Shilerin. Por ata e kanë zgjidhur kështu: ne kemi nevojë për të dy. Në rastin tonë, ndodh ndryshe; Trebeshina thotë Kadareja nuk ia vlen, Kadareja thotë Trebeshina nuk ia vlen….

Ja sapo kaloi një përvjetor i heshtur i Trebeshinës dhe papritur ndalemi tek një problem madhor i mënyrës së studimit të letërsisë shqipe?

-Të them të drejtën shumë përvjetorë kanë kaluar pa e përmendur Trebeshinën. Për mua ai vijon të jetë mes ekzistencës dhe legjendës. Në fakt ai është ende gjallë. Jeta e tij ka qenë më dritëhije, fatkeqësisht disa i lexojnë vetëm hijet, disa vetëm dritat, sepse ai në fillesat e tij ka qenë pjesë e detyrave të larta shtetërore, por në atë kohë të gjithë kanë dhënë prova, edhe Kadare sesi do t’i shërbenin sistemit. Agim Vinça thotë se Trebeshina kur ishte në Beograd dhe studionte për aktor kërkoi që të hiqej nga estetika e artit Marksi, Engelsi, Lenini, Stalini. E përjashtuan nga shkolla dhe grupi i kursit të tij protestoi, derisa atë e kthyen në shkollë dhe detyrohen të heqin nga estetika Marksin, Engelsin, etj.

Është një histori e përsëritur gjykimi që i bënë Kadareja “Mekamit”. Si e shpjegoni?

-Kadareja me “Mekamin” është kapur me kohë. “Mekami” nuk ka të bëjë me traktatin fetar apo shkencor, as me besimin. Ai është moment fiction, është e tëra imagjinatë, letërsi. Dhe në këtë kuptim dëshpërohem nga leximi që i bëhet letërsisë me syze joletrare. Nëse neve do t’ia bënim edhe Kadaresë këtë, më thoni si do ta lexojmë te “Dimri” figurën e Enverit. Le ta pyesim Kadarenë si do të donte ta lexonim tjetër…(Intervistoi Dhurata Hamzai-Intervista u publikua sot në gazetën Shqiptarja.com)

UDHEZIM SE SI MUND TE PLOTESOHEN FORMULARET PER SHTETESINE SHQIPTARE

August 13, 2013 by dgreca

REPUBLIKA E SHQIPERISE/

MINISTRIA E BRENDSHME/

Nr.1/

Date/2; 07/ 2013/

MINISTRIA E .PUNEVE TE JASHTME/

N r. i 3 3], date ,(L; 07/ 2013/

U DH E Z I M I P E R B A SH K E T

PER PROCEDURAT, AFATET DHE DOKUMENTACIONIN E KERKESAVE PER NJOHJE TE SHTETESISE SHQIPT ARE, SHQYRTIMIN E TYRE, SI DHE FORMEN DHE MENYRAT E PLOTESIMIT TE KERKESES PER FITIMIN E SHTETESISE SHQIPTARE NGA PERSONAT ME ORIGJINE SHQIPTARE

Ne mbeshtetje te nenit 102 pika 4 e Kushtetutes, te nenit 7, nenit 25 te ligjit nr.8389, date 05.08.1998 “Per shtetesine shqiptare”, te ndryshuar, te Vendimit nr.554, date 03.07.2013, te Keshillit te Ministrave, “Per percaktimin e procedurave per njohjen ose fitimin e shtetesise shqiptare nga personat me origjine shqiptare,me perjashtim te shtetasve te Republikes se Kosoves”, sipas kreut I, pika 3,dhe kreut II, pika 2, si dhe te kreut III pika l, Ministri i Brendshem dhe Ministri I Puneve te Jashtme, ne bashkerendim midis tyre,

UDHEZOJNE :

I. Qellimi

Ky udhezim parashikon procedurat qe duhet te ndiqen per paraqitjen e kerkeses, te dokumentacionit te nevojshem, plotesimin dhe pergatitjen e

kerkeses per shqyrtim, afatet mbi trajtimin dhe njoftimin, regjistrimin e kerkesave per njohje ose fitim te shtetesise, si dhe strukturat kompetente per paraqitjen dhe trajtimin e kerkesave, formen dhe menyren e plotesimit te kerkeses per fitimin e shtetesise shqiptare.

II. Rregulla te pergjithshme mbi formen e kerkeses dhe pergatitjen e saj

l. Kerkesa per njohjen ose fitimin e shtetesise shqiptare duhet te behet me shkrim dhe si rregull, sipas formulareve me format te bashkelidhur ketij udhezimi, duke u regjistruar ne nje regjister te veçante.

2. Kerkesa paraqitet prane Ministrise se Brendshme/Komisariateve vendore te Policise se Shtetit, te vendqendrimit te personit ose, ne rast se

personi banon jashte shtetit, prane perfaqesive diplomatike ose konsullore te Republikes se Shqiperise jashte shtetit ose ne perfaqesi te

~era ne vendin ku interesuari banon apo ndodhet fizikisht.

3. Strukturat e Ministrise se Brendshme ne bashkepunim me ato te Ministrise se Puneve te Jashtme pergatisin materialin informues, si dhe

krijojne te gjitha lehtesite strukturore e praktike per dhenien e informacionit, formulareve ne menyre te sakte, te plote, te pershtatshme e

te shpejte te informacionit, apo informacioneve shpjeguese.

4. Brenda çdo viti kalendarik, Strukturat e Ministrise se Brendshme ne bashkepunim me ato te Ministrise se Puneve te Jashtme takohen te

pakten nje here ne vit per permbushjen e ketij detyrimi dhe pas kesaj hartojne nje relacion drejtuar ministrave pergjegjes ne lidhje me

problematikat e hasura, masat e marra dhe permbushjen e ketij detyrimi.

5. Ne varesi te problematikave qe verehen ne ecurine e kerkesave, struktura pergjegjese per Shtetesine, konsultohet te pakten nje here ne vit me

strukturen pergjegjese per çesh~et konsullore te Ministrise se Puneve te Jashtme, duke bere edhe perditesimin e informacionit.

6. Struktura pergjegjese per shtetesine si dhe struktura pergjegJese per çesh~et konsullore te Ministrise se Puneve te J ashtme, jane te detyruara te bejne publike dhe te shumefishojne, ne sasi te mjaftueshme dhe me menyra te pershtatshme, dokumente qe lehtesojne informimin mbi

rregullat, procedurat dhe menyrat se si mund te merren formularet e ndryshem, shpjegime per qellimin dhe permbaj~en e tyre apo te

dokumenteve dhe te vertetimeve te nevojshme per plotesimin e formulareve.

7. Funksionaret publike te ngarkuar per pranimin e aplikimit duhet te ndihmojne te interesuarit dhe te kujdesen per plotesimin e aplikimit.

Sipas rastit, funksionaret e ngarkuar per pranimin e aplikimit qe pranojne aplikimin, kane detyrimin te orientojne ne menyre sa me te kuptueshme, duke e ndihmuar subjektin ne paraqi~en e kerkeses, plotesimin e formularit ne menyre sa me korrekte, dhe informimin e subjektit ne lidhje me ecurine e praktikes.

8. Formulari i kerkeses permban:

a) Emrin,

b) Mbiemrin,

c) Atesine,

d) Memesine,

e) Datelindjen,

f) Vendlindje,

g) Shtetesi (nese ka),

h) Gjendjen Civile,

i) Adresen e sakte te vendbanimit jashte territorit te Republikes te

kerkuesit,

j) Adresen e vendqendrimit ne Republiken e Shqiperise nese

disponon,

k) Daten e paraqitjes se kerkeses,

l) Shkakun e kerkeses,

m) Listen e dokumenteve mbeshtetese,

n) Nenshkrimin e kerkuesit ose perfaqesuesit te tij,

o) Nenshkrimin e funksionarit te autorizuar per marrjen e aplikimit,

p) Mendimin e funksionarit sipas rubrikes,

q) Shenimet e funksionari t,

r) Fotografi.

9. Formularit te kerkeses i bashkelidhet:

a) dokumenti i identifikimit dhe/ ose te gjendjes civile te shtetit te huaj te kerkuesit, si certifikate e lindjes apo familjare.

b) dokumentacioni mbeshtetes mbi bazen e te cilit pretendohet, shkakun ligjor per te cilin aplikohet.

c) Deftesa e pagimit te tarifes per sherbimin te parashikuar per secilen kerkese sipas Udhezimit nr. 6252 date 10.12.2001, “Per

procedurat dhe dokumentacionin per fitimin, rifitimin dhe heqjen dore nga shtetesia shqiptare”, te ndryshuar

d) nese kerkuesi deshiron jeteshkrimin e tij.

10. Kerkuesi ka detyrimin te deklaroje te dhena, informacione dhe/ ose paraqese dokumentacion te sakte e te rregullt, ne perputhje me

legjislacionin ne fuqi . Ai duhet te jape pelqimin per trajtimin e te dhenave personale per qellimin e trajtimit te kerkeses.

11. Struktura pergjegjese per shtetesine, nese nuk arrin te rregulloje vete te metat apo parregullsite e kerkeses, gjate shqyrtimit te kerkeses apo

plotesimit ne dokumentacion te saj, mund t’i kerkoje kerkuesit paraqitjen e çdo dokumentacioni te nevojshem per plotesimin e kerkeses te

nevojshem per marrjen e nje vendimi lidhur me te.

III. Paraqitja e kerkeses per njohjen e shtetesise shqiptare

12. Kerkesa per njohjen e fitimit te se drejtes se shtetesise shqiptare paraqitet prane Komisariateve vendore te Policise se Shtetit, te vendqendrimit te personit ose, ne rast se personi banon jashte shtetit, prane perfaqesive diplomatike ose konsullore te Republikes se Shqiperise jashte shtetit ose ne perfaqesi te tjera ne vendin ku interesuari banon apo ndodhet fizikisht.

13. Gjate depozitimit te kerkeses prane Komisariateve te Policise vendore, dhe perfaqesive Diplomatike ose Konsullore te Republikes se Shqiperise jashte shtetit, funksionari i autorizuar para se te pranoje kerkesen, 3 kujdeset per identifikimin e subjektit aplikues dhe verteton nenshkrimin e kerkuesit.

14. Autoriteti pergjegjes i Komisariateve te Policise vendore, si dhe a1 1 Perfaqesive Diplomatike ose Konsullore te Republikes se Shqiperise

jashte shtetit, apo ai i perfaqesive te ~era ne vendin ku interesuari banon apo ndodhet fizikisht, kryen verifikimin paraprak mbi rregullsine

formale te kerkeses dhe te te dhenave te deklaruara, dokumentacionit te huaj, duke bere sipas rastit, ne rubriken perkatese shenimet dhe dhenien e mendimit mbi kerkesen e paraqitur.

15. Kerkesa, se bashku me dokumentet shoqeruese, duhet te percillet brenda15 diteve pune prane struktures kompetente per shtetesine, ne Ministrine e Brendshme me rubriken e plotesuar mbi dhenien e mendimit nga funksionari i ngarkuar per pranimin, dhe kur eshte e rastit edhe me shenimet perkatese nga funksionari pergjegjes qe ka bere pranimin e aplikimit. Hapa te veçanta procedurale per secilen kerkese parashikohen ne kete udhezim.

IV. Shqyrtimi i kerkeses per njohjen e shtetesise shqiptare dhe afatet

16. Me mberri~en e kerkeses ne Ministrine e Brendshme, krijohet fashikulli I veçante per secilen praktike dhe behet regjistrimi i saj ne regjister.

17. Verifikimi i kerkeses i nenshtrohet procedurave administrative, ne perputhje me dispozitat e Kodit te Procedurave Administrative te

Republikes se Shqiperise.

18. Ministria e Brendshme, brenda 7 diteve nga mberri~a e praktikes prane saj shqyrton te dhenat e deklaruara dhe perberesit familjare qe provojne gezimin e shtetesise shqiptare te prindit apo te paralindurit te subjektit kerkues ne momentin e lindjes se kerkuesit.

19. Te dhenat, individuale e familjare, te perberesve per shtetesine kane karakter personal.

20. Te dhenat individuale e familjare te perberesve per shtetesine dhe te gjendjes civile mund te kerkohen dhe te merren nga institucionet e

organet, drejtperdrejt nga sherbimi i gjendjes civile, dhe duhet te perdoren vetem per qellimin e aplikimit per shtetesine shqiptare, duke u

rezervuar ne perhapjen e tyre, perveçse kur autorizohen me ligj.

21. Procedurat e parashikuara ne kete kre zbatohen per:

a) personat e lindur nga te pakten njeri prind, qe zoteronte shtetesine shqiptare ne momentin e lindjes se kerkuesit, pavaresisht nga vendi i

lindjes;

b) personat, te paralindurit me shtetesi shqiptare te te cileve nuk jetojne me ne momentin e paraqi~es se kerkeses, me kusht qe te provohet

4 lidhja familjare ne vije te drejte e personit kerkues me te paralindurin, i cili ka zoteruar shtetesine shqiptare.

V. Njoftimi i vendimit te Ministrise dhe regjistrimi ne gjendjen civile

22. Kur vertetohet se kerkuesi ka lindur nga njeri prind qe ka pasur shtetesine shqiptare ne momentin e lindjes se kerkuesit, por qe nuk eshte

regjistruar ne regjistrin e gjendjes civile dhe nuk ka hequr dare nga shtetesia, Ministri i Brendshem ne baze te propozimit nga struktura

perkatese konstaton faktin e shtetesise ne baze te lidhjes familjare dhe e dergon per regjistrim ne Regjistrin Kombetar te Gjendjes Civile. Nese

kerkuesi nuk eshte i regjistruar, njofton ate dhe zyren e gjendjes civile te interesuar e cila, kryen veprimet perkatese per regjistrimin dhe dhenien e numrit personal. Ne kete rast, vendimi perkates dhe numri personal I identifikimit, i njoftohet zyrtarisht kerkuesit.

23. Kur vertetohet se i parelinduri, mbi bazen e te cilit kerkuesi bazohet per njohjen e shtetesise shqiptare, ka pasur shtetesi shqiptare dhe nuk ka hequr dare prej saj, Ministri i Brendshem ne baze te propozimit nga struktura perkatese konstaton faktin e shtetesise dhe e dergon per

regjistrim perberesit e gjendjes civile te kerkuesit ne Regjistrin Kombetar te Gjendjes Civile. Nese kerkuesi nuk eshte i regjistruar, njofton ate dhe zyren e gjendjes civile te interesuar e cila, kryen veprimet perkatese per regjistrimin dhe dhenien e numrit personal. Ne kete rast, vendimi

perkates dhe numri personal i identifikimit, i njoftohet zyrtarisht kerkuesit.

24. Nese personi i parelindur nuk rezulton te kete qene i regjistruar ne regjistrat e gjendjes civile, fakti i zoterimit te shtetesise shqiptare, mund

te provohet me çdo certifikate zyrtare, pasaporte, vendim gjyqesor, apo çdo dokument tjeter zyrtar qe provon shtetesine shqiptare e te paralind urit.

25. Fakti i provimit te lidhjes familjare, mund te provohet me çdo certificate zyrtare te gjendjes civile, certifikate trashegimie, vendim gjyqesor, apo çdo dokument tjeter zyrtar qe provon kete fakt.

VI. Dokumentacioni dhe provueshmeria

26. Si rregull, dokumentet e huaja kur paraqiten nga kerkuesi per shtetesine shqiptare, duhet te jene origjinale dhe te kene Vule Apostille ne fletet origjinale ne perputhje me Konventen e Hages te dates 05.10.1961; ose dokumenti te jete i legalizuar ne fleten origjinale prane perfaqesise

diplomatike apo konsullore te Republikes se Shqiperise ne shtetin ku eshte leshuar.

27. Legalizimi behet ne faqen e pasme te dokumentit origjinal, pas vules qe konfirmon dokumentin te autoriteteve te huaja te vendit te origjines se kerkuesit.

28. Prova e origjines shqiptare vertetohet me çdo dokument ne te cilin pasqyrohet ky fakt.

29. Levizja pa viza ne territorin e zones Shengen, apo qendrimi me dokumentacion te rregullt provohet me çdo dokument ne te cilin

pasqyrohet ky fakt.

VII. Menyra e plotesimit dhe paraqitja e kerkeses per fitimin e shtetesise shqiptare sipas nenit 9, pika “7” te ligjit nr. 8389, date

05.08.1998 “Per shtetesine shqiptare”, i ndryshuar

30. Kerkesa per fitimin e shtetesise shqiptare paraqitet prane Komisariateve vendore te Policise se Shtetit, te vendqendrimit te personit ose, ne rast se personi banon jashte shtetit, prane perfaqesive diplomatike ose konsullore te Republikes se Shqiperise jashte shtetit ose ne perfaqesi te

~era ne vendin ku interesuari banon apo ndodhet fizikisht.

31. Kerkesa perpilohet ne formularin tip bashkelidhur ketij udhezimi dhe duhet te permbaje vetedeklarimin per origjinen shqiptare.

32. Gjate depozitimit te kerkeses prane Komisariateve te Policise vendore, dhe Perfaqesive Diplomatike ose Konsullore te Republikes se Shqiperise jashte shtetit, ose i perfaqesive te ~era ne vendin ku interesuari banon apo ndodhet fizikisht funksionari i autorizuar para se te pranoje kerkesen, kujdeset per identifikimin e subjektit aplikues dhe verteton nenshkrimin e kerkuesit, duke bere edhe shenimet perkatese, me pas kerkesa evidentohet ne regjister.

33. Fakti i zoterimit te shtetesise shqiptare, mund te provohet me çdo certifikate zyrtare, pasaporte, vendim gjyqesor, apo çdo dokument tjeter

zyrtar qe provon shtetesine shqiptare te te paralindurit ku mbeshtetet kerkuesi.

34. Procedurat e parashikuara ne kete kre zbatohen ndaj te huajve me origjine shqiptare me shtetesi te nje shteti anetar te Bashkimit Europian

apo qe jane me qendrim te rregullt ne nje shtet anetar te Bashkimit Europian, ose me shtetesi te nje shteti qe mund te levizin pa viza ne

territorin e shteteve te zones Shengen.

35. Dokumentacioni i paraqitur me kerkesen duhet te vertetoje se personi:Eshte i paslindur, qofte edhe nga nje i paralindur me origjine

shqiptare dhe qe nuk provohet se i paslinduri ka pasur shtetesine shqiptare; ose 6 ka pasur nje te paralindur me shtetesi shqiptare, por qe nuk perfiton shtetesine shqiptare sipas procedures se parashikuar sipas kreut 3 te ketij udhezimi, per shkak te humbjes se shtetesise se te paralindurit.

36. Procedura per aplikimin per dhenie e shtetesie shqiptare per interesa kombetare, ne baze te nenit 9, pika 7 te ligjit nr. 8389, date 05.08.1998 “Per shtetesine shqiptare”, i ndryshuar, zbatohet kur rezulton se: Personi ka mbushur moshen 18 vjeç; ka mendim te strukturave te Ministrise se Brendshme se nuk preket sigurimi dhe mbroj~a e Republikes se Shqiperise; eshte plotesuar kerkesa se bashku me vete-deklarim per origjinen

shqiptare.

37. Ne kerkese, kerkuesi duhet te percaktoje nese aplikon vetem apo edhe per femijet e tij.

38. Dokumentacioni shoqerues i kerkeses duhet te vertetoje se kerkuesi rezulton te jete i paslindur me lidhje familjare deri ne tre shkalle nga nje

person me origjine shqiptare, por qe nuk ka shtetesi shqiptare ne momentin e paraqi~es se kerkeses.

39. Per femijen nen moshen 18 vjeç, prindi ose prinderit e te cilit aplikojne sipas procedures se parashikuar ne shkronjen “c”, te pikes 2, te kreut I, te Vendimit nr. 554, date 03.07.2013, te Keshillit te Ministrave “Per percaktimin e procedurave per njohjen ose fitimin e shtetesise shqiptare

nga personat me origjine shqiptare, me perjashtim te shtetasve te Republikes se Kosoves” dhe sipas ketij udhezimi, kerkesa per fitimin e

shtetesise shqiptare behet nga prindi ose prinderit.

40. Nese femija eshte ne moshen 14 deri ne 18 vjeç, kerkesa permban edhe pelqimin me shkrim te femijes.

41. Formularit te kerkeses i bashkelidhet:

e) dokumenti i identifikimit dhe/ ose te gjendjes civile te shtetit te huaj te kerkuesit, si certifikate e lindjes dhe familjare.

f) dokumentacioni mbeshtetes mbi bazen e te cilit pretendohet, shkakun ligjor per te cilin aplikohet.

42. Procedurat e parashikuara ne kete Udhezim nuk zbatohen ne rastin e shtetasve te Republikes se Kosoves.

VIII. Pergatitja e kerkeses per dhenien e shtetesise shqiptare dhe afatet

43. Me mberri~en e kerkeses ne Ministrine e Brendshme, krijohet fashikulli I veçante per secilen praktike dhe behet regjistrimi i saj ne regjister.

44. Ministria e Brendshme shqyrton te dhenat dhe dokumentacionin e paraqitur, duke bere verifikimin e shkaqeve dhe fakteve qe jane te

nevojshme mbi kerkesen.

45. Verifikimi i kerkeses i nenshtrohet procedurave administrative, ne perputhje me dispozitat e Kodit te Procedurave Administrative te

Republikes se Shqiperise.

46. Struktura kompetente per shtetesine, brenda 7 diteve nga mberrita e praktikes, i percjell kopje te dokumentacionit te derguar nga kerkuesi

duke i kerkuar informacion ne lidhje me te dhenat e deklaruara,Drejtorise se Pergjithshme te Gjendjes Civile.

47. Strukturat e Ministrise se Brendshme paraqesin mendimin e tyre me shkrim Ministrit te Brendshem brenda 7 diteve pas marrjes se kerkeses ne perputhje me kete udhezim.

48. Te dhenat, individuale e familjare, te perberesve per shtetesine kane karakter personal. Te dhenat individuale e familjare te perberesve per

shtetesine dhe te gjendjes civile mund te kerkohen dhe te merren nga institucionet e organet, drejtperdrejt nga sherbimi i gjendjes civile, dhe

duhet te perdoren vetem per qellimin e aplikimit per shtetesine shqiptare, duke u rezervuar ne perhapjen e tyre, perveçse kur

autorizohen me ligj.

49. Ministri i Brendshem, pas relatimit te rastit, propozon dhenien e shtetesise shqiptare personit me origjine shqiptare, ne baze te pikes 7, te

nenit 9, te ligjit nr. 8389, date 5.8.1998, te ndryshuar, jo me vone se 30 (tridhjete) dite pas paraqi~es se mendimeve sipas procedures se

parashikuar ne Vendimin nr. 554, date 03.07.2013, te Keshillit te Ministrave “Per percaktimin e procedurave per njohjen ose fitimin e

shtetesise shqiptare nga personat me origjine shqiptare, me perjashtim te shtetasve te Republikes se Kosoves” dhe ne kete udhezim.

50. Vendimi i Ministrit te Brendshem mbi propozimin e zgjidhjes se kerkeses i dergohet menjehere Presidentit te Republikes se bashku me praktiken e pergatitur ne kushtet e pikes 7 te nenit 9.

IX. Regjistrimi dhe pajisja me dokumente

51. Pas nxjerrjes se Dekretit te Presidentit te Republikes per dhenien e shtetesise shqiptare per interes kombetar sipas procedurave te

parashikuara ne kete udhezim, zyra e Gjendjes Civile pa vonese kryen procedurat e nevojshme per betimin dhe regjistrimin e shtetasit ne

Regjistrin Kombetar te Gjendjes Civile, duke kryer ne te njejten kohe çregjistrimin e personit nga regjistri kombetar i te huajve, nese ai ka qene

i regjistruar me pare ne te. Personi i interesuar regjistrohet ne Regjistrin 8 Kombetar te Gjendjes Civile, prane zyres se gjendjes civile, per t’u pajisur me pas, me dokumente shqiptare.

52. Personat perfitues sipas ketij vendimi nuk jane te detyruar te lene shtetesine qe kane per te fituar shtetesine shqiptare ne Republiken e

Shqiperise apo te regjistrojne nje vendbanim ne territorin e saj ne momentin e regjistrimit te shtetesise shqiptare ne Regjistrin Kombetar te

Gjendjes Civile.

X. Ankimi administrativ dhe ankimi gjyqesor

53. Te interesuarit e legjitimuar mund te paraqesin ankim administrativ ndaj veprimeve te strukturave kompetente per trajtin’lin e kerkeses, ne baze te rregullave dhe afateve te parashikuara sipas Kodit te Procedures Administrative.

54. Te interesuarit e legjitimuar mund te paraqesin ankim ne gjykate ndaj veprimeve te strukturave kompetente per trajtimin e kerkeses, ne baze te rregullave dhe afateve te parashikuara legjislacionit ne fuqi.

55. U dhezimi i perbashket midis Ministrise se Puneve te J ashtme dhe Ministrise se Rendit Publik, nr. 6252, date 10.12.2001 dhe nr. 3583, date

27.11.2001, “Per procedurat dhe dokumentacionin per fitimin, rifitimin dhe heqjen dore nga shtetesia shqiptare”, i ndryshuar, shfuqizohet

vetem, sa i perket rregullave ku parashikohen procedurat dhe dokumentacionin per fitimin e shtetesise per personat me orgjine shqiptare te parashikuara nga ky udhezim.

56. Ky udhezim hyn ne fuqi menjehere dhe botohet ne Fletoren Zyrtare.

MINISTRI I MINISTRI I PUNEVE TE JASHTME

KONSULLATA SHQIPTARE NJOFTON PER NJOHJEN DHE DHENIEN E SHTETESISE SHQIPTARE

August 13, 2013 by dgreca

Të nderuar bashkëatdhetarë!/

Konsullata e Përgjithshme e Republikës së Shqipërisë në Nju Jork ka nderin dhe kënaqësinë të njoftojë mbarë komunitetin shqiptar, shoqatat, klubet, organizatat dhe individët se ka filluar procesi i njohjes/dhënies së shtetësisë shqiptare.

Bashkangjitur këtij njoftimi Ju lutem gjeni Udhëzimin e Plotësimit të Kërkesës, Formularin A dhe Formularin B, sipas përqasjes tek të interesuarit.

Ne Ju kërkojmë me mirësjellje të lexoni me kujdes materialet dhe t’i plotësoni me korrektesë të lartë.

Konsullata është e hapur të ndihmojë të gjithë të interesuarit dhe Ju fton të bëheni pjesë e këtij procesi të rëndësishëm dhe domethënës duke na kontaktuar tek: consulate.newyork@mfa.gov.al.

Konsull i Përgjithshëm

Formulari A

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

FORMULAR I KËRKESËS PËR NJOHJEN E SHTETËSISË SHQIPTARE PËR PERSONIN ME ORIGJINË SHQIPTARE

(Vendimi nr. 554, datë 03.07.2013, të Këshillit të Ministrave, “Për përcaktimin e procedurave për njohjen ose fitimin e shtetësisë shqiptare nga personat me origjinë shqiptare, me përjashtim të shtetasve të Republikës së Kosovës”, Udhëzimi i Përbashkët i Ministrit të Brendshëm dhe Ministrit të Punëve të

Jashtme Nr.4573, date 12.07.2013 )

A) Paraqitja e kërkesës i paraqitur pranë:

Komisariatit Vendor të Policisë së Rrethit_________

Përfaqësisë Diplomatike/Konsullore të _________

foto

Drejtuar

Zotit Ministër të Brendshëm për njohjen e shtetësisë shqiptare

Nëpërmjet ( Komisariatit/Përfaqësisë/Ambasadës/Konsullatës)

_________________________________________________________________________

Unë i/e nënshkruari/a_

(Emri i plotë)____________________________________________________________

(Mbiemri i plotë)_______________________________________________________________

i seksit (M/F)_____ i lindur më datë ___/___/_____ në

( vendin )____________________________________________________________

qyetin)____________________________________________________________

shtetin )____________________________________________________________

me shtetësi __________________________________________________________________________

( të tregohet shtetësia tjetër, nëse ka, apo pa shtetësia)

I biri i

(atësia) ______________________________________________________________________

(Emri, mbiemri, shtetësia)

dhe i

(mëmësia) ______________________________________________________________________ (Emri, mbiemri, shtetësia)

Me banim në: (qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________n.________

Shteti______________________________

Me qëndrim në:

(qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________nr.________

Shteti_____________________________

Me të këtë adresë e të dhëna kontakti ku do të marr njoftim për kërkesën:

(qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________n.________

Shteti______________________________

___________________cel___________________email__________________________

me Gjendje Civile__________________________i martuar

(beqar, i ve, i martuar)

me________________________,lindur më____/___/_____/ në__________________,

seksi___________________,

me këta fëmijë :

1) Emër, mbiemër__________________________ lindur më____/___/_____/ në__________________, seksi___________________,

2) Emër, mbiemër__________________________ lindur më____/___/_____/ në__________________, seksi___________________,

3) Emër, mbiemër__________________________ lindur më____/___/_____/ në__________________, seksi___________________,

4) Emër, mbiemër__________________________ lindur më____/___/_____/ në__________________, seksi___________________,

5) Emër, mbiemër__________________________ lindur më____/___/_____/ në__________________, seksi___________________,

Adresa dhe qëndrime eventuale jashtë shteti

(qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________n.________

Shteti______________________në periudhën nga ___/___/____ deri në ___/___/____

(qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________n.________

Shteti______________________në periudhën nga ___/___/____ deri në ___/___/____

Me arsim_________________________________________________

(niveli i arsimimit)

Me profesion_________________________________________________

I pajisur me lejen e Qëndrimit të lëshuar nga_______________________me motivin

në periudhën nga ___/___/____ deri në ___/___/____me të cilin mund të lëvizë në territorin e

zonës Shengen, apo të hyjë pa vizë në këtë zonë.

Me statusin e refugjatit me Vendimin nr._____datë________të______________,

në shtetin ___________________

Autorizoj trajtimin e të dhënave personale sipas legjislacionit në fuqi

KËRKON

Njohjen e shtetësisë shqiptare sipas procedurës së parashikuar në pikën 2,

Shkronja të VKM 554, datë 03.07.2013, dhe nenit 7 të ligjit nr. 8389, datë 05.08.1998 “Për shtetësinë shqiptare”, të ndryshuar nr.:

Deklaron

Kërkuesi është i/e biri/bija e _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Mbi origjinën shqiptare

Lista e dokumenteve:

1)__________________________________________________________________________

2) __________________________________________________________________________

3) __________________________________________________________________________

4) __________________________________________________________________________

5) __________________________________________________________________________

6) __________________________________________________________________________

Data e paraqitjes ______________Vendi_____________________

Emri i kërkuesit________________ Mbiemri__________________

Nënshkrimi____________________________

Shqyrtimi i aplikimit

Shënime nga funksionari ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Mendimi i funksionarit të përfaqësisë të ngarkuar mbi kontrollin formal të dokumentacionit të paraqitur nga kërkuesi

Emri_____________________Mbiemri__________________Nënshkrimi

data ___/___/____ Vendi_____________________ Vula

Mendimi i funksionarit të ngarkuar të Ministrisë së Brendshme

Emri_____________________Mbiemri__________________Nënshkrimi

data ___/___/____ Vendi_____________________

Mendimi i funksionarit të Ministrisë së Brendshme

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Emri_____________________Mbiemri__________________Nënshkrimi

data ___/___/____ Vendi_____________________

Mendimi i funksionarit të Ministrisë së Brendshme

_____________________________________________________________________________

Emri_____________________Mbiemri__________________Nënshkrimi

data ___/___/____ Vendi_____________________

Nëse nuk ka vend të vijohet në një tjetër fletë veçmas

Përfundimi i shqyrtimit të kërkesës

Data ______________Vendi_____________________

Emri_____________________Mbiemri__________________

Nënshkrimi i funksionarit _____________________________

Formulari B

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

FORMULAR I KËRKESËS PËR

DHËNIEN

E SHTETËSISË SHQIPTARE PËR PERSONIN ME ORIGJINË SHQIPTARE

Jashtme Nr.4573, date 12.07.2013)

Paraqitja e kërkesës

i paraqitur pranë:

Komisariatit Vendor të Policisë së Rrethit_________

Përfaqësisë Diplomatike/Konsullore të _________

Aplikimin Individual ose

Aplikim me fëmijët

foto

Drejtuar

Zotit President të Republikës për dhënien e shtetësisë Shqiptare

Nëpërmjet ( Komisariatit/Përfaqësisë/Ambasadës/Konsullatës)

_________________________________________________________________________

Unë i/e nënshkruari/a_

(Emri i plotë)____________________________________________________________

(Mbiemri i plotë)_______________________________________________________________

i seksit (M/F)_____ i lindur më datë ___/___/_____ në

( vendin )____________________________________________________________

qyetin)____________________________________________________________

shtetin )____________________________________________________________

me shtetësi __________________________________________________________________________

( të tregohet shtetësia tjetër, nëse ka, apo pa shtetësia)

I biri i

(atësia) ______________________________________________________________________

(Emri, mbiemri, shtetësia)

dhe i

(mëmësia) ______________________________________________________________________ (Emri, mbiemri, shtetësia)

Me banim në: (qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________n.________

Shteti______________________________

Me qëndrim në:

(qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________nr.________

Shteti_____________________________

Me të këtë adresë e të dhëna kontakti ku do të marr njoftim për kërkesën:

(qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________n.________

Shteti______________________________

___________________cel___________________email__________________________

me Gjendje Civile__________________________i martuar

(beqar, i ve, i martuar)

me________________________,lindur më____/___/_____/ në__________________,

seksi___________________,

me këta fëmijë :

Emër, mbiemër__________________________ lindur më____/___/_____/ në__________________, seksi___________________,

Që aplikojnë për fitimin të shtetësisë shqiptare:

Njëkohësisht bashkë me kërkuesin

Fëmija nën moshën 14 vjeç, pas fitimit të prindit

Fëmija në moshën nga 14-18 vjeç, sipas deklaratës së pëlqimit të dhënë para funksionarit

Adresa dhe qëndrime eventuale jashtë shteti

(qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________n.________

Shteti______________________në periudhën nga ___/___/____ deri në ___/___/____

(qyteti)____________________________________________Rrethi_____________

rrugën_____________________________________________________n.________

Shteti______________________në periudhën nga ___/___/____ deri në ___/___/____

Me arsim_________________________________________________

(niveli i arsimimit)

Me profesion_________________________________________________

I pajisur me lejen e Qëndrimit të lëshuar nga_______________________me motivin

në periudhën nga ___/___/____ deri në ___/___/____me të cilin mund të lëvizë në territorin e

zonës Shengen, apo të hyjë pa vizë në këtë zonë.

Me statusin e refugjatit me Vendimin nr._____datë________të______________,

në shtetin ___________________

Autorizoj trajtimin e të dhënave personale sipas legjislacionit në fuqi

KËRKON

fitimin e shtetësisë shqiptare sipas nenit 9, pika “7” të ligjit nr. 8389, datë 05.08.1998 “Për shtetësinë shqiptare”, të ndryshuar sipas procedurës së parashikuar në pikën 2, shkronja “c” nga Presidenti i Republikës

Deklaron

Kërkuesi është i/e biri/bija e ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Mbi origjinën shqiptare

Lista e dokumenteve:

1)__________________________________________________________________________

2) __________________________________________________________________________

3) __________________________________________________________________________

4) __________________________________________________________________________

5) __________________________________________________________________________

6) __________________________________________________________________________

Deklarata e fëmijës së kërkuesit me moshë 14-18, për t’u plotësuar vetëm nëse aplikohet së bashku me fëmijë në moshën nga 14-18 vjeç, para funksionarit

Unë, (emër, mbiemër)__________________________________, i biri/e bija e kërkuesit____________________________________, lindur më datë___/___/____, në____________,shpreh pëlqimin tim të lirë duke shoqëruar kërkesën për dhënien shtetësisë të paraqitur nga ana e prindit tim.

Data e paraqitjes ______________Vendi_____________________

emri i fëmijës__________________Mbiemri__________________Nënshkrimi__________

Data e paraqitjes ______________Vendi_____________________

Emri i kërkuesit________________ Mbiemri__________________

Nënshkrimi____________________________

Vula dhe data e pranimit

Nr. Regjistri

Pulla e taksës

Shqyrtimi i aplikimit

Shënime nga funksionari ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Mendimi i funksionarit të përfaqësisë të ngarkuar mbi kontrollin formal të dokumentacionit të paraqitur nga kërkuesi

Emri_____________________Mbiemri__________________Nënshkrimi

data ___/___/____ Vendi_____________________ Vula

Mendimi i funksionarit të ngarkuar të Ministrisë së Brendshme

Emri_____________________Mbiemri__________________Nënshkrimi

data ___/___/____ Vendi_____________________

Mendimi i funksionarit të Ministrisë së Brendshme

Emri_____________________Mbiemri__________________Nënshkrimi

data ___/___/____ Vendi_____________________

Mendimi i funksionarit të Ministrisë së Brendshme

_____________________________________________________________________________

Emri_____________________Mbiemri__________________Nënshkrimi

data ___/___/____ Vendi_____________________

Nëse nuk ka vend të vijohet në një tjetër fletë veçmas

Përfundimi i shqyrtimit të kërkesës

Data ______________Vendi_____________________

Emri_____________________Mbiemri__________________

Nënshkrimi i funksionarit _____________________________